mi
Sneeuw is zachter dan regen'
We werkten ons de touwtandjes'
'Het publiek ziet me niet'
'Het enige dat ik zag waren
schoenen boven m'n ogen'
Weldoener schenkt brommer
Het Gesprek van de Dag
fclJDAG 25 FEBRUAR11994
CHEF GERT VISSER. 071 356439
Sneeuw heeft zelfs de magerste
autootjes in de Acaciastraat een
mollig aanzien gegeven. In
voortuintjes staan fietsen met
gebreide spaken. 'Crunch-
crunch' doet het sneeuwtapijt
onder de moonboots van jong
en oud. In de Tulpenstraat even
verderop staat een man met ge
zonde rode wangen sneeuw te
ruimen.
Mevrouw A. Vermande, die uit
Twente komt, trekt haar doch
tertje Laurie voort op een
sleetje. „Voor kinderen is die
sneeuw natuurlijk heel leuk",
zegt ze. „Maar de oude mensen
zullen het er niet makkelijk mee
hebben. Die kunnen veel moei
lijker naar buiten nu. Ik moet u
eerlijk zeggen dat ik nog geen
sneeuw heb geruimd. Ik vind
die witte wereld wel leuk."
Meneer van Dalen, die met zijn
groene kaplaarzen, voorzichtig
door de sneeuw aan komt lo
pen, heeft net zijn straatje ge
veegd. En dat van zijn buren.
„Dat doe ik altijd", zegt hij.
„Maar bij jonge mensen zie je
het steeds minder. Ik denk dat
het soms toch een beetje ge
makzucht is. Ik ben niet zo dol
op de winter, nee. Geef mij de
zomer maar. Ja, dat skieën op
de televisie vind ik wel leuk. Als
die kou maar veilig in dat kastje
blijft."
Een dame in de Herenstraat
vindt het wel jammer dat de
sneeuw wordt geruimd. „Waar
ik vandaan kom, valt er nooit
sneeuw. Ik vind sneeuw dan
ook prachtig. Sneeuw is veel
zachter dan regen en je wordt er
niet zo nat van. Het is net suiker
die uit de hemel komt. Op de
grote wegen, waar de gemeen
tewagens hebben gestrooid,
vind ik het wel een vieze prut
worden. Maar ik begrijp wel dat
dat moet. Toch mag die sneeuw
van mij best even een uurtje
blijven liggen. Die sneeuw ligt
mij niet in de weg."
Meneer Van Valderen uit de
Buys Ballotstraat heeft zijn
straatje al schoongeveegd.
„Vroeger", zo zegt hij, „zag je
hier nog wel eens een strooiwa
gen van de gemeente door de
straat komen. Maar nu zie je
niks meer. Als je als oudere valt
of uitglijdt en een heup breekt,
ben je goed de sigaar. En wie is
er dan aansprakelijk? Als de
sneeuw nog vers is, veeg je de
boel met een bezem zo weg.
Geen enkele moeite. Maar toch
gebeurt het vaak niet. Dat komt
omdat er bijna niemand meer
thuis is. Man en vrouw werken
vaak allebei. Ik wilde vanmor
gen met de auto weggaan, maar
dat heb ik toch maar niet ge
daan. Je glijdt zo tegen een an
dere auto aan nu de midden
weg zo glad is. Vroeger werden
er wel werklozen ingezet om
sneeuw te ruimen. Maar dat is
er nu niet meer bij. Ik begrijp
niet dat er niet een ploeg vrij
willigers is te vinden om dit
soort dingen te doen. De bur
gers zelf doen het niet. Daar
worden ze moe van. Je ziet
overal mensen hardlopen.
Trimmen noemen ze dat. Nou,
als wij vroeger thuiskwamen,
had je echt niet meer de puf om
te gaan trimmen. Dan was je
blij dat je kon gaan zitten. Dus
zo moe zijn de mensen dan
toch kennelijk ook weer niet.
Wat zegt u? Dat de sneeuw leuk
is voor de kinderen, dat ze dan
op een sleetje kunnen gaan zit
ten? Ja. dat is wel waar. Maar er
zijn bijna geen ouders meer
thuis die hen kunnen voorttrek
ken."
CEES VAN HOORE
Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare tips worden
beloond met een cadeaubon
van 25 gulden.
Jeugd wordt steeds langer
„Mijn oom heeft er altijd last van in het buiten
land als hij wil gaan slapen. Het bed is vaak te
klein voor hem, hij is dan ook bijna twee meter.
Als kleine heb je daar geen last van", is de reac
tie van Michiel over zijn lengte. Hij is zeventien
jaar en 1.70 meter. Volgens een onderzoek van
het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een
stuk kleiner dan het gemiddelde.
„Tijdens gymnastieklessen, denk ik wel eens:
groot zijn heeft zijn voordelen. Met basketbal is
het alleen maar voordelig als je groot bent. Maar
nadelen kan ik ook wel noemen. Kijk maar naar
mijn oom. Als je geen geschikt bed kan vinden,
heb je wel een probleempje". vindt Michiel.
Dinsdag publiceerde het CBS cijfers waaruit
blijkt dat de Nederlandse jeugd nog steeds in de
groei is. De gemiddelde lengte van een 20-jarige
jongen is in 1992 1,833 meter. Rond de eeuw
wisseling was dit nog 169 centimeter. Meisjes
meten in 1992 gemiddeld 1.704 meter. In 1955
was het gemiddelde 163 centimeter.
Terug naar Michiel. Een simpel rekensommetje
leert dat hij dertien centimeter korter is dan het
gemiddelde. „Niet echt erg, maar af en toe wel
vervelend." De MAVO'er speelt in een popband
je en wordt, volgens eigen zeggen, niet gezien
door het publiek. Lachend zegt hij: „Ik zit dan
ook achter een drumstel, maar iemand van twee
meter valt daar wel op. Daarnaast kan ik bijna
niets uit hel bovenste keukenkastje pakken. Dat
moet mijn langere vader of broer dan voor me
doen. Erg gênant is dat."
En wat doet Michiel wanneer hij een leuk meisje
ontmoet die twee koppen groter is Om te zoe
nen moet hij op zijn tenen staan, of het meisje
zal door de knieën moeten. „Ik ga dan wel op
een treetje hoger staan, dat is geen probleem.
Want uiteindelijk gaat het om het innerlijk en
niet om het uiterlijk. Toch
Vermeende overvaller kwam slechts solliciteren
Vervolg van voorpagina
Even leek het dus op Miami
Vice in Leiden. Een flink aantal
agenten in kogelvrije vesten had
zich voor het gebouw van Re
search voor Beleid aan de
Schipholweg verschanst. In het
kantoor zou zich een gewapen
de overvaller bevinden, meende
de politie. Die had het dus even
bij het verkeerde eind.
Hussein Cetin was net uit Den
Haag gekomen, waar hij zijn
zusje naar school had gebracht.
Tussen Den Haag en zijn huis
had hij nog een sollicitatie-ge
sprek bij Research voor Beleid
op het programma staan. „Ik
had mijn auto op de juiste plek
geparkeerd, maar ik liep net de
verkeerde kant uit", zegt Hus
sein. „Ik denk dat ik ook een
beetje haastig liep en ik keek
bovendien een beetje om mij
heen. Net op het moment dat
een politie agent op een motor
voorbijreed, stapte ik het kan
toor binnen."
Cetin. net terug in I>eiden na
een tijdje 'time sharing' op een
Canarisch eiland, had vervol
gens zijn sollicitatiegesprek met
een medewerkster van Research
voor Beleid. „We zaten nu en
dan een beetje uit het raam te
kijken, het was een enorme
drukte buiten. Ik schonk er niet
veel aandacht aan maar zij wees
er een paar keer op. Aan het
eind van het gesprek wist ze dat
de politie mij zocht, de direc
teur had haar even naar buiten
geroepen. En hij heeft nog een
tijdje tegenover me gezeten, gaf
me zelfs een vuurtje terwijl je
daar niet mag roken."
Duivel
Hussein kreeg pas in de gaten
dat de 'hele politie-macht" op
zoek was naar hem, toen hij de
deur uit wilde lopen. „Ik had
echt geen flauw idee. Tot ik
naar buiten stapte. Een politie
agent draaide zich om, en keek
me aan alsof hij een duivel zag.
Hij riep dat ik moest gaan lig
gen. Vervolgens werd ik op de
grond gegooid. Je weet niet wat
je overkomt. Lig je daar ineens
op je buik. een hoop gedoe om
je heen. Het enige wat ik zag
was een paar schoenen vlak
voor mijn ogen." Hij besloot
zich maar rustig te houden. „Ik
dacht, laat ze maar gaan. Ze
vroegen 'hoe heet je'. En ik zei
'Hussein'. En zij 'heet je geen
Achmed?' Ze reageerden heel
nerveus. Eentje riep 'trek zijn
jas over zijn hoofd'. Pas in de
auto heb ik echt wat gezegd,
'neem me niet kwalijk, ik wil me
niet met jullie werk bemoeien.
Maar volgens mij hebben jullie
de verkeerde'."
Dat bleek uiteindelijk ook het
geval. Nadat Hussein volgens
eigen schatting anderhalf uur in
de cel had gezeten, kreeg hij te
horen dat alles berustte op een
misverstand. Of de 22-jarige de
baan waarop hij had gesollici
teerd. uiteindelijk krijgt, weet hij
niet. „Ze zouden me nog be
richt geven." Zijn naam is in elk
geval gezuiverd.
Hussein Cetin: 'Die politieman keek naar me alsof hij een duivel zag.' foto hielco kuipfrs
Het is dat haar fysieke gesteld
heid dat niet toelaat, maar an
ders was Madeleine Doorn bij
het horen van het goede nieuws
een gat in de lucht gesprongen.
Want zomaar even via de tele
foon te horen krijgen dat je een
snorfiets cadeau krijgt, zoiets
overkomt je natuurlijk niet elke
dag. Al helemaal niet als de gift
afkomstig blijkt te zijn van een
volkomen wildvreemde. Het
overviel Madeleine op dusdani
ge wijze, dat ze er nauwelijks
woorden voor had. Haar ver
trouwen in de mensheid is in
ëén klap hersteld.
Dat vertrouwen had een paar
fikse deuken opgelopen toen
het brommertje van de 36-jari-
ge Leidse eind vorige maand
werd gestolen. Nog geen tien
minuten was ze bij haar vrien
din in de Milanenhorst binnen
geweest. Maar weg was-ie. haar
dierbare Tomos. Daar hielp
geen slot aan.
Een gevoelig verlies want Made
leine Doorn is volledig afhanke
lijk van haar vervoermiddel. Ze
lijdt namelijk aan de ziekte
Multiple Sclerose (MS) en is
daardoor slecht ter been. Maar
geld voor een nieuwe, dat had
ze niet.
Een trieste zaak. En zo zag ook
een lezer in Sassenheim dat. Hij
nam een dag na publicatie van
het artikel onder de kop 'lafhar
tige diefstal' contac t op met het
I.eidsch Dagblad. Wenst ano
niem te blijven, maar zegde
Madeleine wel een splinternieu
we brommer toe. Kwestie van
haar gironummer. „Ik vind het
een beroerd geval", zo meldt de
67-jarige Sassenheimer desge
vraagd. „Ik heb meer geld dan
ik nodig heb en daarom dit ge
baar. Zij kan het heter gebrui
ken dan ik. Of ik wel eens meer
mensen uit de brand heb gehol
pen? Zo af en toe", aldus de on
bekende weldoener.
„Niet te geloven, hartstikke
gaaf roept Madeleine. „Een lot
uit de loterij. Wat goed. hé. Nee.
hier had ik echt niet op gere
kend. Sterker nog. ik had het
idee dat ik mijn brommer nog
ooit zou terugzien al helemaal
uit mijn hoofd gezet. En nu krijg
ik zomaar een nieuwe. Ongelo-
faUjk."
Voor 200 gulden sloten. Dat is
wat ze gaat besteden als het
geld straks is verzilverd en er
een nieuwe Tomos voor de deur
staat. „Want ik neem geen enkel
risico meer. En bedank die me
neer van me. Ik ben hier ontzet
tend mee geholpen".
En af en toe trok ze aan de ha
ren van sommige meisjes. Zo
van: schiet eens effe op. Het wa
ren echte slavendrijvers, die
Van der Valks. Goedkoop en
veel eten voor de klanten, lage
lonen voor de bediening. Zo
stak de boel in elkaar. Het was
dus zaak fooien binnen te ha
len."
Volgens Roberta werkten
slechts een paar mensen in vas
te dienst. „Alleen in de grote
zaal. Zes, zeven man misschien.
En nog een paar in de keuken.
Als het heel druk was werkten er
wel een man of tachtig. Het gros
werkte dan zwart."
„Tachtig man?", vraagt Coby
zich af, een oud-collega van Ro
berta. ,,'s Zomers waren het er
wel honderdvijftig volgens mij.
Die werkten bijna allemaal
zwart. Maar je kon leuk bijver
dienen hoor. Door de fooien.
Maar ook door dingen niet op
het bonnetje aan te tekenen. Of
door op je urenbriefje te zetten
dat je vijf-vijfentwintig per uur
verdiende in plaats van vijf gul
den. Je moest wel om nog wat
geld binnen te halen. Als je je
salaris langzaam opvoerde, viel
dat niet op. Het overzicht ont
brak bij de leiding."
Pauze
„En dat merkte je ook op een
andere manier", herinnert Ro
berta zich. „Soms werd je kort
tevoren 's ochtends opgebeld
dat je niet hoefde te komen.
Vervelend, want dat betekende
geen geld.".„En dan de pau
zes", zegt Wilma. „Als je om
twaalf uur begon, had je eerst
een half uur pauze. Dan werkte
je tot tien uur 's avonds. Zonder
pauze. Geschift toch? Je sloot je
dus soms met een paar collega's
op de WC op. Dan sprak je af
wie er zou antwoorden als er ie
mand op de deur klopte."
Overtrokken verhellen? Anne
Pols staat er in elk geval niet van
te kijken. De voorlichtster van
de I lorecabojid van de FNV
heeft ze al vaker gehoord. Ook
tien jaat geleden al. „Dan kun je
wel zeggen: waarom zo laat, die
inval? Maar dat is uiteraard niet
de verantwoordelijkheid van de
Horecabond. We hebben de in
stanties vaak genoeg opmerk
zaam gemaakt op het zwarte
circuit in de horeca. De laatste
twee jaar gebeurt er eindelijk
iets. Daar zijn we blij mee. Beter
laat dan nooit."
HERMAN JOUSTRA»
t de FIOD een inval heeft ge-
an in verschillende vestigin-
i van Van der Valk verbaast
niks. Het verbaast oud-werk -
mers van de Gouden Leeuw
Voorschoten alleen dat het
pas is gebeurd. Want als dat
itaurant in de tijd dat ze er
irkten een juiste afspiegeling
rmde van de rest van het con-
m. was er jaren geleden al
rake an een gigantisch
-geldcircuit. Waar ze zelf
erigens driftig van mee profï-
;rden, dat moeten ze wel eer-
toegeven.
/oorschoten, daar begon het
it allemaal voor de familie
der Valk. En daar verdiende
jeugd uit de Leidse regio ook
eerste zakcentjes. Neem
berta (op verzoek van de be
kken zijn alle namen overi-
is veranderd, de FIOD is ze
een tikkeltje te actief). Zij
rkte een jaar of tien geleden
iet Voorschotense etablisse-
int. „Zelfs voor mijn tijd wist
gens mij iedereen al dat er
ar flink zwart werd gewerkt,
e dag kreeg je een formulier
waarop je je uren moest in-
len. Aan het eind van de dag
te de chef er dan een krab-
tje op en dan kreeg je
•teen uitbetaald. Toen ik daar
^on kreeg ik drie-vijfentwin-
per uur. Zwart. Een loon-
Dokje heb ik nooit gezien. We
rden in elk geval heel slecht
aald. En we werkten ons de
iwtandjes. Maar door de fooi
kon je toch goed verdienen.
|ar speculeerden ze natuurlijk
Jl op bij Van der Valk."
■ren
|opt", zegt Fred die ook in die
J werkzaam was in Voorscho-
„Ze waren enorm zuinig bij
der Valk. Op het enge af. Er
en illegale Polen die ervoor
knaak per uur werkten. In
poelkeuken. En Arie van der
k zeg...wat was die zuinig! Ik
:t nog dat een kok een keer
eieren had laten kapotko-
Hij had ze dus weggegooid,
zag die eieren liggen en
rd me toch driftig. Hij schold
Jiij tierde wel vijf minuten
lg. En overwoog de mogelijk-
Id om die eieren nog te ver-
rken in een salade."
rh was Arie niet zo erg als
vrouw Truus. „Die stond
°|ar bij het koude luik te
geeuwen", zegt Wilma.
Mttor het koude luik werden de
clde hapjes doorgegeven.
'rfcr stond zij de hele tijd bij.
ledereen bij de Van der Valkconcerns is in rep en roer. Behalve de toekan. Die heeft altijd zwijgzaam toegeke
ken en doet dat nu nog. foto loek zuyderduin
de kinderen is die sneeuw natuudijk heel leuk', zegt mevrouw Vermande.