B oom ma r kt - ga ra ge geen breekpunt'
Hevige aanvaring tussen
Walenkamp en Geertsema
'1
Goekoop: alcohol groter
probleem dan soft-drugs
Politiek Café Leiden
Stadspartij en de frisse
<vind op het herentoilet
Ambtenaren bij bezuinigingen favoriet
Maartje solliciteert
als burgemeester
m
IJDAG 25 FEBRUARI 1994
Van Rij: 'In collegeprogramma leggen we geen locaties vast'
eventuele bouw van een parkeergarage aan de Boom-
narkt wordt geen hard punt tijdens de college-onder-
jandelingen. Dat voorspelden gisteravond tijdens het
Uveede politieke cafe' van deze krant de lijsttrekkers an-
liex wethouders van CDA, PvdA en GroenLinks.
geheel afhankelijk is van de be
sluiten van het Hoogheemraad
schap van Rijnland. Dat is ver
zocht naar andere huisvesting
uit te zien om plaats te maken
voor de garage, die volgens
voorstanders nodig is om de
binnenstad autoluw te maken
5tkdA-wethouder T. van Rij en
ejjn collega van het CDA, J.
walenkamp, wezen er op dat de
Ijjfemeente voor de plaatsbepa-
hg van een garage aan de
Westkant van het stadscentrum
en de bereikbaarheid te vergro
ten van de Stadsgehoorzaal plus
de toekomstige winkelgalerij De
Sleutelhof.
Het Hoogheemraadschap be
slist in april en dan moet het
collegeprogramma al zijn ge
schreven. Daarmee lijkt de deur
voor GroenLinks om ook in het
volgende college een wethouder
te leveren gewoon nog open te
staan. Van de huidige college
partijen is GroenLinks de enige
die zich tegen de omstreden ga
rage heeft gekeerd. Lijstrekker J.
IDEN WIM KOEVOET
it de winkels in de Leidse bin-
instad hun aantrekkings-
icht op het Leidse publiek en
it uit de buurgemeenten voor
belangrijk deel hebben ver-
n. is mede het gevolg van
lalf jaar wanbeleid van VYD-
jthouders.
Deze scherpe kritiek in de
ir het overige nog altijd mat-
verkiezingsstrijd is afkomstig
bn CDA-wethouder en -lijst-
4kker J. Walenkamp. Walen-
Imp reageerde tijdens het
4reede en laatste politieke cafe'
het Leidsch Dagblad, gister
in de Waag. ongemeen
1 op uitlatingen van WD-lijst-
jekker A. Geertsema over de
,k wol gen op de binnenstads-
lkionomie van het weren van
asclto's uit het stadshart.
=jVolgens Geertsema, wiens
KN»
fractie in de nu bijna voorbije
raadsperiode in de oppositie zit,
had Walenkamp, voordat hij
zijn definitieve plannen voor de
autoluwe binnenstad invoerde,
een onderzoek naar de econo
mische effecten moeten laten
verrichten. Om zo n onderzoek
is eerder ook al door het be
drijfsleven gevraagd. Dat
Walenkamp daar niet op is in
gegaan, komt doordat hij doof
is gebleven voor wat de burgers
en de ondernemers willen, stel
de Geertsema.
Walenkamp herinnerde de li
beraal eraan dat hij jarenlang
heeft overlegd met tal van orga
nisaties die het bedrijfsleven
vertegenwoordigen. Hij heeft
uit dat overleg 'het voordeel van
de twijfel' gesleept en kan nu
eindelijk plannen uitvoeren die
de binnenstadseconomie ten
goede komen. Dit in tegenstel-
nlitici zijn praatjesmakers. Ze
priceren doorgaans wollige,
nerbrede verhalen om hun
indpunt uit de doeken te
ten. Als ze hun standpunt al
rijt willen. Toch, heel soms,
n ze ineens heel scherp en
intig. Dan blijken ze wel dege-
ad rem te zijn en over hu-
ior te beschikken. Of glashei-
br te kunnen formuleren. Ook
pteren in De Waag was dat het
jval. Wij tekenden een aantal
ndesscherpe oneliners op.
n (Gezien op een poster in het
j Jrentoilet:
Het is tijd voor een frisse wind
I de gemeenteraad. Stem de
3 adspartij, lijst 10.
2 Burgemeester Goekoop over
0 p houding tegenover ex-
j èem-rechtse politici in de ge-
3 Jeenteraad:
g L.Elke partij in de gemeente-
5 M heeft recht op een demo-
j0 ptische behandeling, maar ook
1 jet meer dan dat."
i°
burgemeester Goekoop over
3 t recht van Leidse gemeente
ambtenaren om CD'ers hulp te
weigeren:
..Ambtenaren met principiële
bezwaren mogen niet worden
gedwongen. Desnoods erveer ik
hun kopje koffie wel.
Joop Walenkamp, tijdens de
'beurt' van Cor Vergeer bij het
spel met de rood gekleurde
munten:
„Nee Cor, dat zijn geen toma
ten.
loop Walenkamp over de op
merking van Vergeer dat de ge
meente zou moeten korten op
de ambtenarensalarissen en het
aldus bespaarde geld zou moe
ten teruggeven aan de Leidse
bevolking:
Goed zo Cor, iedere burger
weer een kwartje terug.
Ab Abcouwer van de Stads
partij over de mogelijke annexa
tie door Leiden van een Oegst-
geester polder:
„Van het begrip annexeren
breekt het koude zweet me uit.
Ik heb in het verzet gezeten en
vind dat je gewoon goed met je
buren moet omgaan.
Zwevende kiezers? Gradus.
uitbater van koffieshop
Twins aan de Haarlemmer
straat, is er zo eentje. Gister
avond vroeg hij zich hardop
af op welke partij hij nou ei
genlijk moest gaan stemmen
om in elk geval meer dan
vijftien koffieshops in Leiden
te houden.
Niemand van de lijsttrek
kers die hem aanvankelijk
soelaas kon bieden. Maar
plots was daar dan Margje
Vlasveld, lijsttrekster van
LWG/De Groenen, die tot
haar pdlitieke collegae riep.
„Volgens mij bent u bang
voor hasj. Maar hier zijn ook
soft drugs. Ik krijg hier zelfs
gratis koffie en ik word dus
gratis gedrogeerd. En voor
een glaasje water moet ik
hier 2,75 betalen. En daar zat
nog C02 in ook. Hasj zou ge
legaliseerd moeten worden.
En gecontroleerd op kwali
teit."
Bouwen
PvdA
8
6 iGroen
2 Links
Stads
partij
y LWG/De
Groenen
Binnenstad
In de regio aansluitend op
bestaande wijken, in
Leiden Roomburg en Van
Gend en Loos
Weren doorgaand ver
keer; parkeren aan rand
centrum; Breestraat in
weekeinde en 's nachts
dicht
Beperkte mogelijkheden
in de stad (alleen nog
hoogbouw); lokatie ten
oosten van Leiden (Zoe-
terwoude)
Autoluw voor bestem
mingsverkeer; sterk te
rugdringen van onnodig
verkeer en daardoor
betere bereikbaarheid
Bouwen in de Bollen
streek of op Valkenburg;
in Leiden nog beperkte
mogelijkheden
Bouwen op 1 grote lokatie
in de regio
Groene Hart ontzien;
omliggende gemeenten
verder volbouwen; Val
kenburg
Geen verdere bouw in
bestaande wijken, maar
op Valkenburg
In de stad nog ruimte;
rest nieuwbouw in andere
gemeenten
Niet bouwen in polders;
alleen nog verantwoorde
hoogbouw; woningen in
kantoren
Geen bouw in Leiden
Geen programma
Verkoop hasj
Overlast koffieshops
bestrijden
Sancties voor koffie
shops die de regels
overtreden
Plannen doorzetten;
parkeergarage aan de
rand, niet in het centrum;
vervoer per busboot
Stad al voldoende auto
luw; parkeergarage aan
Boommarkt; Breestraat
dicht op koopavond en
zaterdag
Groter autovrij gebied;
geen garage aan Boom-
markt maar indien nodig
aan rand centrum
Binnenstad autoluw; geen
parkeergarage aan
Boommarkt
Niet verder autoluw
maken
Voor autoluwe en -vrije
binnenstad; parkeerplaat
sen vervangen door fiets-
klemmen en bomen
Voor autoluwe binnen
stad
Geen programma
Aantal koffieshops aan
maximum binden en
vergunningen invoeren
Geen verkoop aan
jeugd; aantal zaken
beperken; gemeente
mag geen drugs ver
strekken
Geen standpunt in
programma
Alcohol- en drugsge
bruik bestrijden; aantal
koffieshops beperken
Aandacht voor overlast
handel in drugs
Geen maatregelen
softdrugs, wel aanpak
illegale handel hard
drugs
Leiden drugsvrij
Geen programma
Laurier heeft al laten weten dat
zijn partij geen enkele concessie
op dit punt zal doen. Omdat
D66, nu nog in de oppositie, de
Boommarkt-garage niet wil uit
sluiten en er verder nauwelijks
grote verschillen van inzichten
bestaan tussen de potentiële
collegepartijen, wordt er al eni
ge tijd druk gespeculeerd over
het vertrek van GroenLinks uit
het dagelijks bestuur van de ge
meente.
Margje Vlasveld van De Groe
nen /Leiden'WeerGezellig pro
beerde gisteravond evenals dis
cussieleider Hennv van Eg-
mond van het Leidsch Dagblad,
Jan Laurier voor het blok te zet
ten. Haakt zijn partij af als de
Boommarkt-garage in het colle-
geperogramma komt, wilden ze
weten. Laurier: „Ik denk niet dat
de garage in dat stuk komt te
staan." PvdA-lijsttrekker Van Rij
hielp de steeds roder wordende
Laurier een handje: „In het col
legeprogramma leggen we geen
locaties vast, vooral niet omdat
we ze niet volledig in eigen
hand hebben."
ling tot zijn voorgangers, de
WD-wethouders J. Fase en Th.
van der Nat. Walenkamp noem
de die namen niet maar hij
doelde wel op deze twee perso
nen.
Geertsema had dat dan ook
direct door. Hij noemde het 'be
neden alle peil' dat de WD'ers
Fase en Van der Nat 'door het
slijk werden gehaald'.
Het was gisteravond niet voor
de eerste keer dat Walenkamp
en Geertsema botsten vanwege
de autoluwe binnenstad.
Walenkamp heeft al eens eerder
te kennen gegeven dat de op
stelling van de WD over dit on
derwerp tot gevolg moet heb
ben dat de liberalen nog eens
vier jaar in de oppositiebanken
doorbrengen. Behalve door W-
D'ers is dat nog door niemand
tegengesproken. Ook gister
avond niet.
Vlasveld: gratis
gedrogeerd met
een kopje koffie
Burgemeester Cees Goekoop werd gisteren tijdens het politiek café door Henk van der Post, adjunct-hoofdre
dacteur van het Leidsch Dagblad, gevraagd naar zijn mening over het hoge alcohol- en druggebruik in Leiden.
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
Het alcoholgebruik onder jon
geren is een veel groter pro
bleem dan het gebruik van soft
drugs door diezelfde jeugd.
Cees Goekoop, burgemeester
van Leiden, kwam tot deze op
merkelijke uitspraak tijdens het
politiek café toen hij aan de
tand werd gevoeld over het
drugbeleid van de gemeente.
Een onderzoek van het Ne
derlands Instituut voor Alcohol
en Drugs (NIAD), uitgevoerd in
opdracht van de Leidse Ge
meenschappelijke Gezond
heidsdienst (GGD), wees on
langs onder andere uit dat 21
procent van de jeugd in de
Leidse regio tussen de 12 en 18
jaar wel eens hasj of marihuana
had gerookt. „Maar daar ben ik
niet van geschrokken. Ik weet
dat dat gebeurt", aldus de bur
gervader. „Ik ben veel meer ge
schrokken van het feit dat jon
geren van tien, elf jaar al alcohol
blijken te gebruiken."
Goekoop voegde daar overi
gens wel aan toe dat het er niet
zozeer om gaat wat iemand ge
bruikt. „Veel belangrijker is of
iemand er verslaafd aan raakt.
En bij alcohol zou dat gemakke
lijker het geval kunnen zijn naar
mijn mening. Ook hasj heeft
natuurlijk gevaren. Alleen heb ik
tot nu toe in de praktijk, als
hoofd van de Leidse politie, niet
kunnen constateren dat matig
gebruik van hasj ernstiger effec
ten heeft dan het gebruik van
alcohol."
Deze mening staat volgens
Goekoop echter niet haaks op
het beleid van de Leidse ge
meente het aantal koffieshops
Sommige maakten er hartjes
van en lijsttrekker Margje Vlas
veld van De Groenen/Leiden-
WeerGezellig componeerde er
zelfs een bloem mee. De aan
wezige Leidse gemeente-amb
tenaren konden al die creativi
teit tijdens het muntenspel van
het Leidsch Dagblad, gister
avond in De Waag. nauwelijks
waarderen. Alle lijsttrekkers
haalden munten uit 'hun' vakje
'gemeente-ambtenaren'. De lo
kale overheidsdienaren waren
gisteravond de meest favoriete
bezuinigingspost. Zij moeten
inleveren voor uiteenlopende
verkiezingsbeloftes.
Een overzicht van de finan
ciële prioriteiten, zoals die in
het politieke cafe' werden ge
steld.
SP'er Cor Vergeer wil de ver
goeding van de raadsleden, de
salarissen van de wethouders
en het budget voor het gemeen-
tepersoneel verlagen. Daardoor
kan hij de lasten voor de bur
gers verlagen en meer geld ste
ken in sport en sociale woning
bouw.
PvdA'er Tjeerd van Rij wil
meer geld voor stadsvernieu
wing en het sociaal pension
voor daklozen. Dat kan door te
beknibbelen op gemeenteper-
soneel, nieuwe wegen en we-
genonderhoud. I loe kan de
PvdA dan voor rijksweg 11 - west
zijn, wilde spelleider Gert Visser
weten. Van Rij: „Die weg betaalt
het rijk." WD'er Alexander
Geertsema haalde munten weg
bij ambtenaren. „De ambtelijke
reorganisatie moet nu eindelijk
maar eens wat opleveren." De
WD'er wil de bezuinigingsbuit
gebruiken om de Lakenhal uit
te breiden.
GroenLinkser jan Laurier be
zuinigt het liefst op wegen en
ambtenaren. Er moet meer geld
CHEF «HENNY VAN EGMOND.071-356414 PLV -CHEF HANS KOENEKOOP 071-356429
Walenkamp sloot zich daar
bij aan, maar voegde er in een
adem aan toe dat er geen betere
locaties zijn te vinden dan de
Boommarkt. De wethouder zei
erbij dat hij desnoods ook ge
meentelijk geld in de garage wil
steken, zo belangrijk vindt hij
haar. GroenLinks is tegen om
dat parkeergarages niet mid
denin het autovrije gebied
thuishoren. Bovendien ver
speelt Leiden met een garage
aan de Boommarkt de kans om
in de toekomst de autoluwe- en
-vrije gebieden te vergroten.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
terug te brengen naar vijftien.
„Daarmee kunnen we de situa
tie, het gebruik van soft drugs,
beter beheersen, controleren.
Het is nog steeds zo dat de aan
voer via het criminele circuit
plaatsheeft. Bij die aanvoer zit
ten ook hard drugs. Als de han
del en het gebruik gelegaliseerd
zouden zijn, zou de gemeente
misschien een andere politiek
kunnen voeren. Zou dat niet
nodig zijn."
Brak de burgemeester een
lans voor legalisering? Daar liet
hij zich niet over uit. Goekoop
meldde wel nog nimmer een
joint te hebben gerookt. „Ik heb
überhaupt nog nooit iets ge
rookt. Waarom dan wel een
stickie? Ik heb wel eens per on
geluk een hele hasjcake opgege
ten. Of dat lekker was? De
smaak was acceptabel."
in groen en cultuur worden ge
stoken, vindt hij. En in stadsver
nieuwing. Dat laatste is zo duur
dat lastenverhogingen niet zijn
uitgesloten. Laurier bleek wat
dat betreft uniek.
D66'er Pex Langenberg wil
meer geld voor groen, bestuur
lijke vernieuwing (referenda) en
het milieu. Hij wil betalen met
geld uit de post sport. Dat kan
als er meer sportclubs gaan fu
seren. Ook wil hij minder uitge
ven aan wegen (onderhoud).
Voor meer veiligheid moeten
het mes in het ambtenarenbud-
get.
Ook Joop Walenkamp bezui
nigt het liefst op de ambtena
ren. Verder kan er wat minder
geld aan groen worden uitgege
ven (daarin was hij uniek) en
aan de politie. Meer geld moet
er naar de 'nieuwe stad' bij het
station en naar het openbaar
vervoer.
Tijdens het politiek café in De Waag sprak 'schrijf
ster' Maartje 't Dart op verzoek van de redactie on
derstaande column uit.
Toen bleek dat ik, zoals mijn
ouders geregeld trots zeiden,
'mirakels goed kon leren',
drong mijn vader er ook bijna
dagelijks op aan dat ik burge
meester zou worden. Mij trok
dat helemaal niet. ik wilde
van jongsaf aan niets anders
dan schrijver worden, en
schrijven leek mijn moeilijk te
combineren met besturen.
Maar mijn vader was hele
maal bezeten van het verlan
gen mij burgemeester te laten
worden. 'Maar wat doet een
burgemeester dan?', vroeg ik
een keer vol vertwijfeling. 'Die
zit indirekt de hele dag op z'n
luie gat', zei mijn vader
smachtend. 'Ajasses', zei ik,
want vooral die indirekte lui
heid trok mij allerminst.
'Maar dan ben je het hoofd
van de brandweer, van de po
litie, van de plantsoenen
dienst, van gemeentewerken
en van de reinigingsdienst',
riep hij smartelijk.
Toen ik in Leiden woonde, en
geregeld burgemeester Vis te
genkwam. als hij van de Witte
Singel binnendoor naar het
stadhuis liep. moest ik daar
vaak aan denken. Was die le
venloze man nu hoofd van de
reinigingsdienst? Het leek net,
als je hem zag schrijden, alsof
hij door zijn vrouw strak was
opgewonden, zodat hij pre
cies het stadhuis kon halen.
Daar zou hij door een bode
elk half uur opnieuw opge
wonden worden. Die man
leek net een mechaniekje. Hij
is opgevolgd door een bemin
nelijke, leuke losbol, en ik
moet zeggen dat ik. sinds ik
burgemeester Goedkoop ken,
vaak denk: 'Het is misschien
toch wel een leuke baan, bur
gemeester. Leuker dan schrij
ver. want dan zit je de hele
dag eenzaam thuis en zie je
geen hond. Bovendien kun je
als burgemeester wel degelijk
ook schrijven, zie maar aan
Goedkoop. En 't moet toch
leuk zijn om macht te heb
ben. Was ik burgemeester van
Leiden, dan zou ik dadelijk
die onzalige verbouwings-
plannen van de Stadsgehoor
zaal in de prullenbak smijten.
'Alsnog hoop ik, kortom, de
ambities van mijn vader te
verwezenlijken. Wil je echter
vandaag de dag burgemeester
worden, dan moet je een
vrouwzijn. Ooit was dat heel
anders. In 1904 werd bij wet
bepaald dat de burgemeester
een mannelijke Nederlander
moest zijn. In de jaren 1927-
1928 werd in de Tweede Ka
mer hartstochtelijk gediscus
sieerd over die wet. Zandt van
het SGP wees de vrouwelijke
burgemeester resoluut af.
'God heeft de vrouw in Zijn
woord een andere plaats aan
gewezen, namelijk aan de
binnenkant van het leven',
betoogde hij. Maar niet alleen
Zandt wees de vrouwelijke
burgemeester af, ook minister
Ruys de Beerenbrouck merkte
op: 'Een dame als burgemees
ter schijnt mij geen aantrek
kelijke figuur te zullen maken.
De schouwing van wegen en
vooral van waterleidingen is
veelal zeer sportief. Polssprin-
gen, het nemen van volledige
prikkeldraadversperringen,
het zich laten zakken in, of
het klauteren'uit metersdiepe
waterleidingen, het kruipen
door houtwallen en bosschen
met een ondergrond van
doornen, zie daar enkele niet
te onderschatten perikelen.
waaraan de waardigheid en
de kleding van de vrouwelijke
burgemeester zouden zijn
blootgesteld'.
Toch werd in 1930, ondanks
die prikkeldraadversperringen
en waterleidingen, met 46
voor en 35 stemmen tegen,
het woord 'mannelijk' uit de
wet van 1904 geschrapt. Niet
temin duurde het tot 1946
voor, in de gemeente Oost-,
West- en Middenbeers, me
vrouw Smulders als eerste
vrouw tot burgemeester werd
benoemd. En dat ook alleen
maar omdat haar man door
de Duitsers was weggevoerd,
en in gevangenschap was
overleden, en zij haar man in
de oorlog zo goed had ver
vangen. Pas in 1964 werden,
te Geldermalsen en Leersum,
nog twee vrouwelijke burge
meesters benoemd. Op 1 april
1983 waren er 25 vrouwelijke
burgemeesters, en thans is,
op in totaal 636 Nederlandse
gemeenten, 10% van de bur
gemeesters van het vrouwelijk
geslacht. Kortom, drieënzesti-
geneenhalve vrouwelijke bur
gemeesters telt ons land.
Om die achterstand gelijk te
trekken, krijgen vrouwen
overal voorrang als er een
burgemeesterspost vrijkomt.
Onlangs had zelfs NRC-1 lan-
delsblad de vetgedrukte kop:
'Opvolger Van Thijn liefst
vrouw'. Zelfs in Amsterdam
zoekt men nu dus naar een
vrouwelijke burgemeester
Mij trekt het eerlijk gezegd
niet om meteen in zo'n grote
stad burgemeester te worden,
maar als Amsterdam mij
roept, dan ga ik. IJ zult zeg
gen: bent u gekwalificeerd
voor die zware taak? Mijn ant
woord daarop is dat ik, vooral
dankzij couturier Paul van Eg-
mond op de Nieuwe Rijn. in
elk geval aan de voornaamste
voorwaarde voldoe zoals u
ziet: ik ben een vrouw. Voorts
is mij. zelf woonachtig in een
dorp dat door een vrouwelijke
burgemeester wordt be
stuurd, gebleken dat een bur
gemeester noch qua oplei
ding, noch wat haar karakter
betreft, de juiste persoon op
de juiste plaats hoeft te zijn.
De burgemeester van mijn
dorp heeft Nederlands gestu
deerd (dus ik als Nederlands
schrijver ben wat opleiding
betreft van hetzelfde niveau)
en is volledig gespeend van
contactuele eigenschappen.
Ze is bits, kwaadaardig, tact
loos; kan niet besturen, heeft
het voltallige personeel op het
gemeentehuis en driekwart
van het dorp tegen zich in het
hamast gejaagd, en is, en dat
is nog het allerergste, vol
strekt ondemocratisch - ze
bekokstooft van alles achter
de mg van inspraakorganen
en gemeenteraad en dorpe
lingen om - maar is niettemin
nog altijd burgemeester van
Warmond. Als zo iemand
burgemeester kan worden, en
kan blijven, dan zie ik niet in
waarom ik, niet in bijvoor
beeld Middelbeers of des
noods Amsterdam, benoemd
zou kunnen worden. Goed, ik
heb nog weinig bestuurlijke
ervaring, maar ik kan u verze
keren dat het nemen van
prikkeldraadversperringen en
het klauteren uit metersdiepe
waterleidingen mij verbazend
goed af gaat.
MAARTEN 1 HART
'Extreem rechts durft niet meer'
LEIDEN WIM KOEVOET
Spreektijd was schaars in het
politieke cafc'. GroenLinks-lijst-
trekker Jan Laurier offerde zo'n
vijftien seconden van zijn mi
nuutje op aan de afwezigheid
van extreem-rechts. Met genoe
gen stelde hij vast dat de lijst
trekkers van CD en CP'86 hel in
de Waag 'hebben laten afwe
ten'. „Klaarblijkelijk durven ze
een openbaar debat nu al niet
meer aan."
Tevoren was de verwachting
al dat extreem-rechts verstek
zou laten gaan. De woordvoer
ders van CD en CP'86 hadden
het leidsch Dagblad, de organi
sator van het politieke cafe', om
veiligheidsmaatregelen ge
vraagd, bang als ze waren voor
ene Herhaling van de gebeurte
nissen tijdens het eerste politie
ke cafe' in buurthuis 't Spoortje
aan de Bernhardkade. Daar zou
voor de deur een CD'er tegen
de grond zijn gewerkt door een
kraker. Daarbij is foto-appara-
tuur gestolen.