Cultuur Kunst
'Ik leef mijn muziek'
ff
ïeer kans voor jong muziektalent Kunst uit Jemen bii Cellini: door bomen is bos niet te zien
^bewondering
Sultans of Ping: lekkere set
van jonge honden uit Cork
kunstwerk
voor Lissese
jrandweer
Heldere romanbewerking door
Theatergroep Carrousel
ONDERDAG 24 FEBRUARI 1994
HEF ANNEMIEK RUYGROK. 071-356472. PLV -CHEF JAN RIJSDAM. 071-356473
brandweer van Lisse
jj||jijgt een ereboog. Een
goudgekleurd kunstwerk, dat
ontworpen door de Haagse
unstenares Leontine Lief-
ing. Het kunstwerk dat voor
Ie nieuwe brandweergarage
p de hoek Trompstraat/Gla-
iolenstraat zal worden ge-
laatst werd deze week aan
e leden van de commissie
an cultuur gepresenteerd.
De kunstcommissie heeft
naniem voor dit ontwerp
ekozen," aldus wethouder
i. Meulemans-Seelen (WD).
)ok het college is unaniem
oor het laten vervaardigen
an dit kunstwerk. Het is de
edoeling dat het nieuwe
unstwerk op z'n plaats staat
Is in juni ook de nieuwe ka-
eme in gebruik wordt geno-
)f De ereboog wordt ge-
I" Drmd door twee achter el-
aar staande ringen die in de
rond verdwijnen. Daartus-
endoor is de toegangspoort.
Iet kunstwerk wordt ver-
aardigd uit roestvrij staal,
rijgt een speciale coating in
pudkleur en wordt zicht-
laar voor iedereen naast de
hgang van het gebouw ge-
flaatst.
Angelique Kidjo uit Benin Nieuwe Myriam Makeba
Ze is hard op weg om na Myriam Makeba de belangrijk
ste zangeres van Afrika te worden. En dat heeft ze dan
niet alleen aan haar muziek te danken, maar ook aan
haar persoonlijkheid. Angélique Kidjo uit Benin. Twee
jaar geleden had ze reeds een bescheiden hit in ons land
met het liedje 'Wé-Wé'. Inmiddels is haar nieuwe album
'Ayé' verschenen. Tien uiterst toegankelijke stukken pop
muziek die zich door de talloze invloeden op geen enkele
stijl laten vastpinnen en zich zelfs amper meer laten van
gen onder het toch al zo vrijblijvende begrip 'Afropop'.
Een song als 'Azan Nan Kpe' had, afgezien van de taal, zo
uit het Franse of Italiaanse poprepertoire afkomstig kun
nen zijn.
AMSTERDAM PETER BRUYN
Heeft het er misschien mee te
maken dat Benin - net als Ne
derland - een klein land is en
gelegen op een kruispunt van
koloniale en culturele machten?
„Natuurlijk speelt dat mee,"
reageert de zangeres. „Zelfs de
meest westerse elementen in
mijn muziek zijn invloeden uit
m'n jeugd. Als tiener in de jaren
zeventig luisterde ik in Benin al
naar Santana, James Brown en
noem maar op. Dat hoor je nu
weer in mijn liedjes terug. Ik
haat het puristische idee dat dat
ten koste van je eigen cultuur
zou gaan. Purisme en perfectie
zijn begrippen die niet bij mij
passen. Purisme, daar komen
alle oorlogen uit voort."
En daarmee is de toon van
het gesprek gezet. Want liever
dan over popmuziek, praat An
gélique over de waanzin van de
oorlog in voormalig Joegoslavië,
het sterker wordende racisme in
landen als België en Duitsland
en de recente ontwikkelingen in
Rusland. „Als je er serieus over
nadenkt is het toch allemaal te
gek om los te lopen?"
Metronoom
En Angélique heeft er serieus
over nagedacht. Ze woont al
sinds 1980 in Europa. Haar ou
ders steunden haar toen ze be
sloot om zich in Parijs te vesti
gen om van daar uit aan een
muzikale carrière te werken. In
de tweede helft van de jaren
tachtig zong ze zelfs een tijd
lang bij de Nederlandse groep
Pili Pili van toetsenman Jasper
van 't Hof. „Die man speelt rit
misch zo strak als een metro
noom. Fantastisch gewoon.
Daar kan bijna geen Afrikaan
tegenop. Ik heb in die periode
ook een tijdje in Nederland ge
woond en ben van dit land gaan
houden. De mensen hier ko
men op mij veel minder hypo
criet over dan bijvoorbeeld de
Fransen. Nederlanders zijn ge
lukkig ook niet zo chauvinis
tisch."
Met Pili Pili maakte ze vier
platen, waarna ze weer aan haar
solo-loopbaan ging werken.
Daar kwam schot in. toen in
1991 op het aan Island gelieerde
Mango-label haar album 'Logo-
zo' verscheen, geproduceerd
door de van Miami Sound ma
chine bekende Joe Galdo. Voor
de opvolger 'Ayé' zocht de zan
geres contact met Will Mowatt
van Soul II Soul en David Z die
voorheen al met Prince werkte.
Ze heeft bewust voor een inter
nationale carrière gekozen, met
internationale muzikanten en
dat is niet mogelijk vanuit Ben
in. Daarom woont ze nog steeds
in Parijs, zegt ze.
Vrouwen
Vrouwen hebben het in feite
voor het zeggen in Benin, aldus
Angélique Kidjo. „De wouwen
zijn de baas in huis. Maar ze be
heersen ook de handel. De rijk
ste mensen in Benin zijn vrou
wen. Maar tegelijkertijd houden
ze het traditionele familiebeeld
in stand: de man respecteert de
vrouw, terwijl de \touw ook
haar rol van echtgenote en
moeder vervult. En ook in Ben
in, hoe matriarchaal ook, wordt
het van een wouw niet geac
cepteerd dat ze professioneel
zangeres wordt. Dat associeert
men onmiddellijk met drugs en
prostitutie. Ik heb gewoon het
geluk gehad dat mijn ouders
mij altijd steunden."
Op het podium lijkt Angéli
que van rubber. Een latex pop
petje. dat danst, buigt, springt
en stuitert. Voortdurend in be
weging. zoals ze ook tijdens het
gesprek amper een moment stil
kan zitten. „Maar ik sta toch
ook niet op het podium om uit
te rusten?" reageert ze bijna
verontwaardigd. „Ik lééf mijn
muziek en wil de mensen daar
van ook zoveel mogelijk meege
ven. Het gevolg is soms. dat ik
in m'n enthousiasme op de te
nen van m'n muzikanten ga
staan of mijn achtergrondzan
geressen omverloop."
Angelique Kidjo geeft zondag
27 februari een concert in De
Melkweg in Amsterdam.
Angelique Kidjo: „Purisme en perfectie zijn begrippen die niet bij mij passen. Purisme, daar komen alle oorlo
gen uit voort."
FOTO LEX VAN ROSSEN
iechtnpa .hebben sommiee beroeDsin-
or jonge muziektalenten
adt op 7 en 8 mei in Utrecht
3r het eerst een nieuwe lan-
ijke manifestatie gehouden,
t 'Nationaal Jong Talent
;ekend' zal een jaarlijkse ge-
jrtenis zijn en is bedoeld
>r jonge (8-15 jaqr), zeer be-
Mde muziektalenten om zich
ii de professionele muziekop-
fling te presenteren. Organi-
pr is het Utrechts conserva-
um.
Doordat gemeentelijke mu-
kscholen hun traditionele rol
1'toevoerkanaal' aan conser-
jaria veelal hebben verloren,
.hebben sommige beroepsin-
stellingen dit zelf ter hand ge
nomen. Ook samenwerking met
particuliere muziekdocenten is
veel belangrijker geworden dan
voorheen.
In conservatoria in Den Haag
en Rotterdam bestaan zelfs ge-
integreerde mavo- en havo-op
leidingen.
Tijdens het Nationaal Jong
Talent Weekend in Utrecht be
staat op 7 mei de mogelijkheid
tot voorspelen. Op 8 mei spelen
leerlingen van de huidige Jong
Talent klas voor in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschap
pen. Inlichtingen: 030
31.40.44.
beeldende kunst
recensie roos van put
Expositie 'Twee kunstenaars uit Vemen',
beelden en reliëfschilderijen van Eli Gha-
raf, sieraden van Jinan Gharaf Te zien t/m
31/3. do t/m zat 14 00-17 00 uur. Gale
rie Cellini, Hooigracht 50. Leiden.
De eerste internationaal getinte
tentoonstelling van dit jaar bij
galerie Cellini toont werk van
twee uit Jemen afkomstige kun
stenaars: beelden en reliëfschil
derijen van Eli Gharaf en siera
den van de edelsmid Jinan Gha
raf.
Jinan Gharaf gebruikt uiteen
lopende materialen, van goud
en zilver tot halfedelsteen. Uit
enkele werken spreekt de origi
naliteit van deze edelsmid,
maar er zijn ook kettingen te
zien die binnen het oeuwe ab
soluut geen uitstraling hebben
en er wat betreft vormgeving
ook echt buiten vallen. Dit zijn
variaties van verschillende ste
nen. charmant gecombineerd
wat betreft kleur en vorm. maar
met kunst hebben ze weinig te
maken. Uit het werk spreekt
een nogal simplistische voor
keur voor behagen. Ze doen
denken aan de kralenkettingen
die je maakte op de eerste han-
denarbeidles. Het is een raadsel
waarom dit werk in een galerie
wordt geëxposeerd. Misschien
omdat het 'van ver' komt.
Andere werken van Jinan
Gharaf zijn daarentegen heel
bijzonder door de geabstraheer
de vormgeving in combinatie
met een bepaald soort steen.
Uit deze werken spreekt raffine
ment met karakter. Bijvoor
beeld een broche van zilver,
goud en amethist. De vorm is
een rechthoek liggende op de
lange kant. precies in het mid
den van dit vlak steekt de paar
se amethist scherp uit. Het con
trast van de strakke rechthoek
met de expressieve vorm van de
steen is geslaagd. Andere aan
sprekende werken zijn de ba-
rokachtige zwaar ogende arm
banden en ringen van zilver in
combinatie met (halfiedelsteen.
Eli Gharaf laat zich in zijn
beeldhouwwerk inspireren door
de vlammen die opstijgen bo
ven de oliebronnen in zijn ge
boorteland. De werken zijn alle
verticaal. Op een soort vierkante
boomstam, plaatst hij een ab
stract element dat doet denken
aan vlammen. Dit onderdeel is
veelal van koper. De magische
krachten van de natuur ver
beeldt Eli Gharaf in deze wer
ken op geheel eigen wijze. De
verschillende elementen zijn lo
gisch tot één geheel gecompo
neerd met strakke vormen van
grote allure, maar echt veel ver
beeldingskracht heb je niet no
dig om de vlammen boven de
oliebronnen te herkennen. De
reliëfschilderijen bevatten even
eens koper. Gharaf brengt dit
dik aan zodat uitstulpingen ont
staan. die hij vervolgens weer
beschildert. De kleuren zijn vro
lijk en de compositie is in zowel
de abstracte als figuratieve wer
ken druk en niet direct te over
zien. Echt krachtige werken zijn
het niet, op een enkele uitzon
dering na (The musican lady,
The three birds). Er is te veel
van hetzelfde - kleuren, diverse
uitstulpingen en uiteenlopende
vormen - in één vlak. Daarnaast
vertonen de schilderijen wat co-
loriet betreft veel overeenkom
sten.
De kracht gaat ook verloren
als gevolg van het te grote aan
tal schilderijen in de galerie. I let
unieke karakter van een enkel
werk gaat ten onder in de hoe
veelheid, door de bomen is het
bos niet meer te zien.
deze rubriek komen al of
niet bekende
streekgenoten aan het
voord die, hetzij direct,
ftzij zijdelings met kunst
en cultuur te maken
bben. Ze praten over een
kunstvoorwerp, een
kunstuiting waaraan ze
bijzondere waarde
ichten. Van de snuifdoos
van oma tot het
.ijsgedraaide muziekstuk
\alles wat daar tussen zit.
Vandaag spreekt
jinderboekenschrijfster
Simone Schell uit
Noordwijk haar
fewondering uit. Ze legt
Ide laatste hand aan een
iistorische roman voor
llwassenen. ,.Ik ben gek
lip die dikke donders."
Ik ben heel erg
gehecht aan deze
spiegel. Mijn man en
ik hebben hem laten
maken door Mino
■Hrtel, de vrouw van The Tjong
■Mig. Hij heeft een aantal van
^Bi boeken geïllustreerd en zo
^Hwe bevriend geraakt. Die
^Hgel hebben we nu een jaar
flEen. Ik ben gek op die dikke
ders die er boven op zitten,
eb er heel veel bewondering
r. Maar achter die spiegel zit
verhaal dat ik echt
^^derlijkvind.
^^■en gegeven moment
^Hen we verhuizen naar
^^irdvvijk. We zeiden tegen
ar: verhuizen we die spiegel
i Nee. zei mijn man. dat
arden we de verhuizers doen.
e^erhebben er van die speciale
len voor. We komen hier
te enen maken die kist open.
5r depet bovenstuk totaal aan
els. Het ovale spiegeltje, de
e zo-hes, de ornamenten: alles
kapot. Al die vrouwtjes
n er af. Toen ik hem zo uit
rat zag komen, vond ik dat
fg-
v trder is er een aanslag op
ipiegel gepleegd. Het hout
de achterkant begon krom
ékken en het zag er naar uit
ïet glas elk moment zou
en barsten. Dat heeft Mino
kig weten te herstellen. Nu
pop
Jaar
RECENSIE HANS KEUZERS
Sultans of Ping Niall O'Flaherty. zang. Pat
O'Conell, gitaar, Alan McFeely. bas. Mor-
ty McCarthy, drums Gezien 23/2 LVC.
Leiden
Het debuut-album van de Sul
tans of Ping 'Casual Sex in the
Cineplex' verkocht in Engeland
opmerkelijk goed. Voornamelijk
door de eerste hitsingle 'Whe
re's me Jumper' en daarnaast
nog door een aantal zeer hu
morvolle catchy-hitsongs.
Live geeft de Ierse groep zeker
waar voor zijn geld. De Pings
speelden gisteravond in het LVC
weliswaar een ultra-korte set.
maar de kwaliteit en voorname
lijk de inzet van de groep ver
goedde enorm veel.
Een sterke troef is de zanger
Niall O'Flaherty. Hij weet met
ontbloot bovenlijf zingend zijn
beperkte zangkwaliteiten be
kwaam te verdoezelen door een
energieke Iggy Pop-achtige po
diumact neer te zetten.
De jonge band kent zijn klas
sieken. Soms klinkt O'Flaherty
in zijn punksongs als een jonge
Johnny Hotten van de voormali
ge Sex Pistols. Daarnaast pro
beert de band ook met de snel
heid van de Ramones een aan
tal melodieuze gitaarsongs neer
te zetten. De jonge honden uit
Cork doen dan nog het meest
denken aan de eveneens piep
jonge Power of Dreams. Door
de snelle afwisseling van num
mers - niet meer dan zo'n twee
minuten per song - houden de
Pings niet alleen de vaart in hun
optreden maar weten ze ook
zonder een enkele solo van gita
rist Pat O'Conell hun optreden
te beëindigen.
Wat maakt het ook eigenlijk
uit. 'Mexico', Japanese girl' en
vooral het tijdens de toegift ge
speelde 'You talk to much' zijn
stuk voor stuk gelikte en daar
naast energiek gebrachte pro
ducten. Nieuw en verheffend
zijn de Sultans of Ping zeker
niet. maar live zijn deze jonge
honden door de aanstekelijke
presentatie en door de up tem
po gebrachte no-nonsense
songs meer dan de moeite
waard.
gV
had ik mijn twijfels. Wij hebben
haar gebeld of de spiegel nog te
repareren was. En volgens Mino
was het volledig onbegonnen
werk. Ze durfde het niet aan.
Dat ovale spiegeltje zit op die
grote spiegel geplakt. Mino zou
hem eraf moeten bikken en dan
zou die grote spiegel zeker
breken.
Ik had me al min of meer bij het
verlies neergelegd totdat de
baas van dat verhuisbedrijf
- Mino's telefoonnummer wilde
hebben. Dat vond ik wel wat
vreemd want ik dacht: man,
daar ben je toch voor verzekerd.
Maar goed, die verhuizer maakt
een afspraak met Mino. Op haar
atelier is hij drie middagen
bezig geweest om met een
fluppeltje en een hamer alles los
te bikken. En verdomd, hij
kreeg het voor elkaar.
Op zijn dikke buik heeft hij uren
liggen lellen om snipper voor
snipper de lijst te verwijderen.
De verhuizer moest er een
aantal spiegels voor breken
maar dat ovaaltje kreeg hij ook
voor elkaar. Mino vroeg hem
waarom hij zo veel moeite nam.
Die verhuizer vertelde dat het
gemakkelijk genoeg was om de
zaak op te lossen via de
verzekering. Die mensen zijn
gek op die spiegel en dus doe ik
alles om hem te maken, zo
vertelde hij. Dus zitten die dikke
dames met hun
vleugeltjes weer
keurig op de lijst. De
buitengewone
zorgvuldigheid van
die verhuizer, waar
kom je dat nog tegen?
I )at is echt een
wonder.
TEKST LFTTY STAM
foto ioek zuyderduin
different' van Alberto Moravia door The
atergroep Carrousel Regie Marites Heuer
(tevens bewerking) en Lriwien Roothaan
Spel Lieke-Rosa Afbnlt. Dik Boutkan.
Marlies Heuer. Ludo Hoogmartens en
Trudie Lute Gezien 23/2, LAKtheater,
Leiden Aldaar nog te zien vanavond
Bij gebrek aan energieke initia
tieven resteert alleen nog de on
verschilligheid. De ouderen in
dit stuk zijn al zo ver. De jonge
ren pogen zich nog te verzetten,
maar ook zij behoren uiteinde
lijk tot de 'onverschilligen'. Het
is een vreugdeloze manier om
zich in het kennelijk onvermij
delijke van hun bestaan te
schikken.
De ouderen zijn hier een
overheersende moeder en haar
min of meer geheime minnaar
I.eo. van wie zij financieel ge
heel afhankelijk is. Ze heeft er
heel wat voor over om haar po
sitie binnen de gegoede burgerij
te kunnen behouden. Leo krijgt
steeds meer belangstelling voor
haar dochter Carla. Die gaat al
gauw zonder hartstocht op zijn
avances in. want wat zou afwij
zen nu eigenlijk opleveren?
Haar broer Michele verzet
zich aanvankelijk nog wel tegen
de versierpogingen van Lisa. de
oudere vriendin van zijn moe
der en voormalige geliefde van
lëo. Even overweegt hij een
daad te stellen en uit wraak I>eo
te vermoorden, daartoe aange
zet door Lisa. Hij aarzelt en
faalt, want hij verzuimt het
pistool te laden. Ook hij zal zich
voortaan schikken. Deze voor
stelling laat daar geen enkele
twijfel over bestaan.
Carrousel heeft in het verle
den al vaker laten blijken met
het bewerken van een roman
goed uit de voeten te kunnen.
De kern van het verhaal wordt
naar net niet puur realistische
toneelbeelden vertaald. Voort
durend bevinden de personages
zich in eikaars nabijheid, of dat
er voor het verhaal nu wel of
niet toe doet. Overal staan stoe
len. want alle spanningen spe
len zich immers binnenskamers
af. Bovendien wordt er bijna zo
iets als gelijktijdigheid gesugge
reerd. De gebeurtenissen lijken
zich eerder tegelijk dan na el
kaar af te spelen.
Terwijl Lisa en Leo binnen de
voorstelling als een soort aange
vers fungeren, verschuift het
zwaartepunt in het verhaal van
moeder via dochter naar de
zoon. De moeder verbergt haar
verbittering, dochter Carla
speelt een sterke wanhoopsscè-
ne en tenslotte zoon Michele
vervalt na zijn zinloze daad in
berusting. Carrousel heeft dit al
les tot een stuk van vijf kwartier
gecomprimeerd. De opzet daar
van is helder cn biedt mede
door de kwaliteit van de acteurs
boeiend theater.
