'Sfeer meer ontspannen' Natuurmuseum Rotterdam uit de mottenballen RPhO volgend seizoen met 26 gastdirigenten Ier wint Gouden Beer Cultuur Kunst Banks zet toeschouwer op verkeerde been IINSDAG 22 FEBRUAR11994 CHEF ANNEMtEK RUYGROK. 071 -356472 PlV CHEF JAN RlJSDAM 071 -356472 Paleografie in buurthuis Vogelvlucht {.eidenBuurthuis Vogelvlucht organiseert een cursus paleografie voor 55-plussers. De deelnemers leren handgeschreven bronnen 'Spit de 16de. 17de en 18de eeuw te lezen. De cursus wordt gege- rken door Carla de Glopper. archivaris van de gemeente Oegst- beest. Op 22 maart om 13.15 uur is de eerste bijeenkomst, daar- pa volgen er nog elf lessen van anderhalf uur op de dinsdagmid dag. De kosten zijn 22,50 gulden, inclusief materialen en een cursusmap, ei Concert Counting Crows Umsterdam De Amerikaanse band Counting Crows geeft op za- Jterdag 16 april een concert in De Melkweg in Amsterdam. De Counting Crows, afkomstig uit San Francisco, brachten onlangs hun eerste album 'August and Everything After' uit. Het concert .iegint om 22.00 uur en kaartjes kosten 17,50 gulden. De kaart verkoop begint op vrijdag 4 maart bij de bekende voorverkoop adressen. Exposities in de regio "pegioEen verzameling oude poppen is tot 11 maart te zien in de Centrale Bibliotheek in Leiden. De collectie is eigendom van pievrouw Van Rij, die oude poppen laat repareren en zelf pop- j benkleertjes ontweipt en maakt. De verzameling is te bezichti gen tijdens de openingsuren van de bibliotheek. Drie regionale efcunstenaars exposeren van 24 februari tot en met 13 maart in Artopa in Lisse. Van Annemarie Seegers uit Heemstede zijn por tretten te zien. Hans de Bruin uit Haarlem exposeert met kera miek en jenny Klevering uit Bennebroek laat hoofden en dieren )(Xan klei zien. De expositie is open op donderdag, zaterdag en kondag van 13.30 en 16.30 en op donderdagavond van 19.30 tot £1.30 uur. 'Heropening expositie Couperus reiden De heropening van de tentoonstelling van boeken van Louis Couperus in antiquariaat Aioloz is met een maand uitge steld. Door vertraging in de verbouwing van de expositieruimte is de heropening niet vandaag, maar op 22 maart. De expositie Tluurt nog tot en met 9 april en is te zien op dinsdag tot en met vrijdag van 12.00 tot 18.00 uur, op donderdagavond van 19.00 -tot 21.00 uur en op zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Tweede expositie kunstkring voorschoten De tweede tentoonstelling van nieuwe leden van i ede Voorschotense Kunstkring is t/m 13 maart in het Ambachts en Baljuwhuis aan de Voorstraat te zien. Onder deze leden de jHaagse kunstenaar Lichel van den Ende, die met een eenmalige performance' onlangs de expositie opende. Van den Ende. be kend om zijn bizarre spektakels, maakt gebruik van opgezette (dieren, maakt van kippegaas en ijzerdraad 'kleding' en werkt 8tnaanden aan een 'voorstelling' van een half uurtje. De tentoon stelling geeft monumentaal werk van Deborah Asuni en gerda liSoet, grafiek van Truus Groen, en schilderijen van Nienke Vermeulen en Judith van Praag te zien. Openingstijden: woe t/m ejzo 14-17 uur. oiichel van den Ende tijdens zijn bizarre performance in het Ambachts en Baljuwhuis. foto henk bouwman Klassieke concerten in jazzcafé In jazzcafé The Duke is niet alleen jazzmuziek te beluis teren. Onder de naam Leiden Klassiek worden sinds sep tember 1992 elke derde zondag van de maand klassieke concerten gegeven. „Het is absolute onzin dat klassieke muziek alleen in een groot concertgebouw te horen kan zijn", zegt Dick Wansink, eigenaar van The Duke. Samen met Mare Brookhuis, student bestuurskunde en 'cul tuurfanaat' heeft Wansink Leiden Klassiek op poten ge zet. „Muzikanten vinden het leuk om hier te spelen", zegt Brookhuis. „De sfeer is veel minder gespannen dan in een grote zaal. Je merkt ook dat ze muzikaal veel meer durven." leiden alice van schuppen Wansink vertelt over de voorge schiedenis van Leiden Klassiek. „In 1990 maakte ik een draai boek voor een klassiek festival in Leiden. Jazz is voor mij wel het summum, maar ik verdiep mezelf ook in andere muziek soorten. Het programma van het festival was afgestemd op een breed klassiek gebeuren. De kosten waren geraamd op 100.000 gulden. De helft daar van had ik al bijeen gekregen door middel van sponsors. Toen heb ik mijn draaiboek aan de gemeente voorgelegd. Maar die wilde niet garant staan voor de andere helft van de kosten." Mare Brookhuis is stamgast in The Duke en raakte met Wansink aan de praat over het klassieke festival. „Dat draai boek ziet er echt fantastisch uit" meent Brookhuis. .Alles is goed voorbereid en onder bouwd. Het is onvoorstelbaar dat de gemeente het plan niet wilde ondersteunen. We heb ben toen besloten het wat klein schaliger aan te pakken en in The Duke klassieke concertjes te organiseren." Wansink en Brookhuis willen de drempel voor klassieke mu ziek verlagen en mensen kennis laten maken met zoveel moge lijk soorten klassieke muziek. „We bieden klassieke muziek in de brede zin van het woord. Elk concert is nèt weer even an ders", zegt Wansink. Het is voor beide organisatoren niet moei lijk om muzikanten voor de concertjes te vinden. „Ik heb mijn contacten op de conserva toria en Mare heeft goede rela ties met de Streekmuziekschool hier in Leiden", aldus Wansink. „Het wordt mij wel eens ver weten dat ik geen verstand zou Klassieke muziek in jazzcafé: „Ze staan hier op e hebben van klassieke muziek", vertelt de café-eigenaar. „Dat is onterecht, want ik ben heel breed georiënteerd in de mu ziek. Het is bovendien belang rijker dat je er voor staat wat je doet en dat je het leuk vindt dan dat je er verstand van moet hebben." Brookhuis knikt in stemmend. „We zijn gemoti veerd en enthousiast", zegt hij. De concerten worden redelijk goed bezocht. „Soms zitten er wel veertig mensen, maar een andere keer zijn het er wat min der", aldus Wansink. „Het is ook niet zo belangrijk hoeveel mensen er komen", vindt Brookhuis. „Dat je de mogelijk heid biedt om op deze manier naar klassieke muziek te luiste ren, dat is veel belangrijker." Een saxofoonkwartet, een a ca- pella koor. barokfluit met klave cimbel. de meest uiteenlopende klassieke ensembles en solisten treden op in The Duke. „We staan garant voor de kwaliteit van de concerten", zegt Brook huis. „Er zijn natuurlijk wel ver schillen in niveau, maar van amateurs kan je lang niet altijd meer spreken." Het enthousiasme werkt vol gens beide organisatoren naar twee kanten. „Wij hebben er plezier in en de muzikanten en het publiek ook", zegt Wansink. „Pas hadden we muzikanten met een cimbaal. Dat giganti sche ding moest door de deur en dat paste maar net. We heb ben met z'n allen staan zwoe gen om het naar binnen te krij gen. Daar zien we dan de hu mor van in en we hebben een hoop plezier Maar je ziet ook dat de muzikanten er lol in heb ben. Ze staan hier op een podi um dat doordrenkt is van bier en peuken en ze hebben het nog naar hun zin ook. Het is de sfeer hier, dat maken ze nooit Het programma van leiden Klassiek loopt van september tot en met april. De concerten beginnen om 15.00 uur en de toegang is gratis. Het eerst vol gende concert is op 20 maart en wordt verzorgd door Panarpa. twee muzikanten die harp en fluit spelen. Uitbreiding van glas steen en beton Het Natuurmuseum Rotterdam gaat flink uitbreiden en verbou wen. Het huidige onderkomen aan de Westzeedijk is veel te klein en nauwelijks meer van deze tijd om als volwaardige publieksvoorziening te kunnen fungeren. Maandag 28 februari wordt officieel begonnen met de bouw van een paviljoen dat naast de villa zal verrijzen. Ver volgens wordt villa Dijkzigt zelf onder handen genomen en ge heel gerenoveerd. „En dat is wel nodig ook, want als het hard waait, dan waaien hier de kozijnen eruit", zegt Kees Moeliker, hoofd afde ling educatie van het natuurhis torische museum. Het ontwerp voor de renovatie en het nieuwe paviljoen is van het Delftse ar chitectenbureau Mecanoo. De uitbreiding is een gebouw van glas, steen en beton. Het wordt met vier loopbruggen verbon den met de oude behuizing. Belangrijkste onderdeel van het paviljoen is een tentoonstel lingsruimte met een vloerop pervlak van 250 vierkante me ter. Het Natuurmuseum Rotter dam ligt pal naast de futuris tisch ogende Kunsthal. Toen die voorziening er nog niet was, leidde het natuurmuseum een ietwat stoffig bestaan. Het mu seum werd opgericht in 1927 door enkele vooraanstaande Rotterdammers die hun privé- collecties bijeenbrachten in een schoollokaal. Na omzwervingen door Rotterdam - schoolgebou wen, een witte villa tegenover museum Boymans - kwam de collectie terecht in diergaarde Blijdorp In 1987 werd Villa Dijkzigt betrokken, ooit buiten verblijf van de rijke scheep vaartfamilie Hoboken. Het museum dat wordt be heerd door een stichting, werkt met acht mensen in vaste dienst en een groot aantal vrij willigers. Het conserveren van de collectie, die varieert van vis sen op sterk water tot opgezette bijen uit Zuid-Amerika. gebeurt op unieke wijze. Voor elk speci fiek onderdeel van de verzame ling is een vrijwilliger verant woordelijk. „Dat werkt prima en heeft ook een praktische reden, we kunnen gewoonweg geen professionele conservator beta len." Volgens Moeliker is de komst van de Kunsthal en het opknap pen van het museumpark een belangrijke stimulans geweest voor het natuurmuseum. Kwa men er in 1992 nog maar 5000 mensen binnen, vorig jaar pas seerden 13.000 bezoekers de kassa. „Het was hier voordat de Kunsthal er was een enge grim mige plek. Nu de omgeving is opgeknapt, krijgen we veel meer aanloop. Vooral van ge zinnen. Kinderen willen graag iets tastbaars zien", vertelt Moeliker. Moeliker denk dat de nieuwe opzet van het museum nog meer publiek zal trekken. „We zijn eigenlijk het enige natuur historische museum in Neder- otterdam anp ,fïet Rotterdams Philharmo- Lfsch Orkest blijft in het seizoen np94/95 werken met een grote a£eks gastdirigenten. in totaal ro6. Na dat seizoen, als de nieu we Russische chef-dirigent Va- isfiy Gergjev aantreedt, zal dat tfental worden teruggebracht, fjdus Kees Hillen, artistiek lei- jjjer van het RPhO. Het orkest zit sinds het ver stek van de Brit Jeffrey Tate in J991 zonder chef-dirigent. Het ;yöngt de leemte op met gastdi rigenten die in het komende fcizoen zoveel mogelijk voor jjvee weken in plaats van één naar Rotterdam zullen komen. Volgens Hillen slaat het orkest zich uitstekend heen door de si tuatie waarin veel gastdirigen ten noodzakelijk zijn. Het orkest sluit het huidige jubileumseizoen (75 jaar RPho) op 24 juni af met Orfeo in de bewerking van Bruno Maderna. Het begin van het nieuwe sei zoen in september staat in het teken van de Russische maand die dan in Rotterdam wordt ge houden. De Russische dirigent Gennadi Rozdjestvenski opent op 31 augustus met Rimski- Korsakov, Sjostakovitsj en Strauss. Gergjev zal een aantal gastoptredens verzorgen. Hij komt ook met de Kirov-opera uit St. Petersburg, waar hij thans chef-dirigent is, naar Ne derland. Het orkest gaat volgend sei zoen op toemee naar Wenen, Londen en Birmingham. Dat past in het streven naar meer internationale bekendheid en waardering. Op 5 en 6 mei 1995 zal de Britse dirigent Michael Tilson Thomas het RPhO leiden in een concert ter gelegenheid van vijftig jaar bevrijding. Uitge voerd zullen dan worden de ne gende symfonie van Beethoven en een werk van de dirigent, „Uit het dagboek van Anne Frank". Daarbij worden teksten uit het dagboek voorgedragen. 30e jury van het filmfestival van Berlijn heeft de .Jm 'In naam van de vader' van de Ier Jim Sheri dan gisteren bekroond met de Gouden Beer. Met °k jurykeuze konden de meeste kenners instem den: de film behandelt een politiek thema, is -Anotioneel en werd filmisch gemaakt met gepas- 3^ dramatiek. ie 'In naam van de vader' moest daarbij tijdens de Jj4ste editie van het Berlijnse festival opboksen te- ebn een brede, eveneens kwalitatief sterke con 'iirrentie. Maar de roep vooraf deed zijn werk, net de zes Oscar-nominaties die Sheridans ver- ïflming van de autobiografie van Gerry Conlon 5Jprder kreeg. ei Deze erkenning mogen ook de slachtoffers van 'jlet grote Britse justitiële schandaal opeisen. De iffider van de schrijver en twee vrienden werden onschuldig veroordeeld wegens een bomaanslag jiön de IRA op een pub in Londen. De 'Guildford aabur' zaten 15 jaar in de gevangenis, hoewel de Jjare daders zich bij de politie hadden gemeld. De moedige film moet zowel de Britten als de ïtA te denken geven, meent de uit de Ierse repu bliek afkomstige Sheridan, en is ook belangrijk >.|Dor de huidige pogingen te komen tot vredesbe sprekingen. Hoofdrolspeler Daniel Day-I>ewis zet >ote veroordeelde met zijn woede, trots en gevoe- 'jgheid indrukwekkend neer. k Ook de Cubaanse film kan de internationale er kenning van een Zilveren Beer goed gebruiken. De lichtvoetige bijdrage 'Aardbeien en chocola' van Tomas Gutierrez Alea en Juan Carlos Tabio maakt het de jury gemakkelijk. Ook hier mengen zich politieke ideeën en menselijke tragiek. Een heel ander, maar niet minder deprimerend beeld van individuen in een veranderende sa menleving biedt de met de Bronzen Beer onder scheiden Russische film 'Het jaar van de hond' van Semjon Aranovitsj. De jury. die de Russen ook een politieke ondersteuning wilde geven, roemde de „opmerkelijke portrettering van het lot van personen in het hedendaagse Rusland". De enige bekritiseerde keuze was de Zilveren Beer voor de regie voor Krzystof Kieslovski's 'Drie kleuren: Wit'. De folkloristische geschiedenis van een in Parijs wonende Pool die naar zijn land te rugkeert, als rijke man zijn eigen begrafenis en sceneert om zijn ex-vrouw weer te zien, lag niet iedereen. Sommigen vonden dat de Poolse regis seur zijn landgenoten afspiegelt als bandieten. De Amerikaan Tom Hanks kreeg de Zilveren Beer voor de beste acteur voor zijn rol in 'Philadelphia', waarin hij een ten onrechte ontsla gen, aan aids lijdende advocaat speelt. De Engelse huisvrouw en komediante Chrissy Rock. die niet eerder in een film speelde, kreeg de Zilveren Beer voor haar rol in 'Ladybird, Ladybird' van Ken Loach, een portret van een moeder wier kinderen door de sociale dienst uit huis zijn gehaald. De Bronzen Beer voor de origineelste produktie ging naar de oude Franse meester Alain Resnais voor zijn dubbelproduktie 'Smoking/ No smoking'. Banks draait de werkelijkheid om: de toeschouwer is niet aan het darten, maar het dartbord 'dart' met de toeschouwer, die daardoor zelf schiet schijf wordt. foto pr land dat in een grote stad is ge vestigd. De meeste soortgelijke musea zitten in de provincie. We willen in Rotterdam en wij de omgeving een begrip wor den. Met de nieuwbouw en de renovatie krijgt het museum meer uitstraling en we streven er naar om in de naaste toe komst toch 50.000 tot 60.000 bezoekers per jaar binnen te krijgen." De totale kosten van het pro ject zijn vijf miljoen gulden De gemeente Rotterdam betaalt daarvan 4,6 miljoen, de provin cie Zuid-Holland de rest. Mesdagcollectie in Liverpool amsterdam anp Vijftig topwerken uit de collectie van het Museum Mesdag in Den Haag zijn op het ogenblik te zien in de Walker Art Gallery in Liverpool. De tentoonstelling in Groot-Brittannië is mogelijk omdat het gebouw van het Mu seum Mesdag is gesloten in ver band met restauratie. Naar verwachting zullen het museum en het belendende woonhuis van Mesdag eind 1995 worden heropend. Om streeks die tijd zal ook de res tauratie van Panorama Mesdag in Den Haag zijn voltooid. Tij dens de renovatie is het Panora ma gewoon open. Met de tentoonstelling in Groot-Brittannië hoopt het mu seum de collectie meer interna tionale bekendheid te geven. Vóór Liverpool was de tentoon stelling in de National Gallery of Scotland in Edinburgh te zien. Titel van de presentatie is 1 re asures from the Mesdag Collet tion in The Hague: masterpie ces by French and Dutch artists, from Delacroix to Israëls'. beeldende kunst recensie roos van put Expositie 'Out of sight out of mind'. objecten van Nick Banks Te zien t/m 13/3. do t/m zo 14 00-17 00 uur STELLING Gallery. Kruisstraat 1 b. Leiden Het werk van de in Engeland geboren Nick Banks geniet internationaal grote bekend heid. Particulieren en musea in Europa be zitten werk van deze (voor Nederland in kleine kring bekende) kunstenaar. Het Ste delijk Museum in Amsterdam heeft bijvoor beeld werk van hem in de collectie. Stelling Gallery toont een aantal objecten van Banks die onderdeel zijn van een grotere groep werken. Het thema is 'logica en functie'. Banks laèt met zijn objecten met als on derwerp 'sport en spel' zien dat hij een voorkeur heeft om de beschouwer op het verkeerde been te zetten. Bestaande instru menten die noodzakelijk zijn om een be paald spei (tafeltennis, dart) te spelen ver vormt hij op een op een dusdanig ludieke manier, dat het resultaat behoorlijk absurd is. Bijvoorbeeld de werken 'Dart-board I en II'. Je ziet een kastje in de vorm van een drieluik, het materiaal is glanzend donker bruin hout, de vlakken binnen de houten omlijsting zijn groen. Het middelste gedeel te heeft het grootste oppervlak. Hierbinnen in bevindt zich een dartboard. Pijltjes kan je er niet meer op gooien. Het bord is name lijk dusdanig vervormd dat het zelf de vor men van een pijl heeft. De ronde Vorm van het bord is hoeksgewijs gevouwen en de punt van het centrum van het dartbord steekt gevaarlijk naar buiten. Banks draait de werkelijkheid om: de toeschouwer is niet aan het darten, maar het dartbord 'dart' met de toeschouwer. Het lijkt alsof vanuit het drieluik het bord op de toeschouwer wordt gericht. Het moment voordat deze geraakt wordt, legt Banks vast. De toe schouwer is in dit dartspel van Banks zelf schietschijf geworden. De tafeltennistafel is ook zo n typisch 'Banks spel'. De tafel heeft de afmetingen van een gewone tafeltennistafel. Je kan er alleen geen spelletjes tafeltennis meer op spelen. Hier is de speler niet meer nodig: Banks visualiseert de razendsnelle bewegin gen van het pingpongballetje in de vormen van de tafel. Scherpe lijnen -in hoeken- in het oppervlak van de tafel (in stukken ge zaagd en opnieuw aan elkaar bevestigd) maken een spel onmogelijk. Een speler is eigenlijk overbodig. Zowel het dartbord als deze tafel (en ook de rol van de speler), krij gen opeens een andere functie. Banks rukt bestaande voorwerpen uit verband, hier door ontstaat een nieuwe werkelijkheid met een eigen logica en (surrealistische) regels. De serie objecten met als titel 'Emergen cy' laten ook weer een geheel eigen opvat ting zien betreffende logica en functie. Wie kent ze niet, de rode kastjes inet de tekst 'in geval van nood breek het glas'. Achter het glas bevindt zich dan bijvoorbeeld een knop om het alarm in werking te zetten. Het glas van de kastjes van Banks moet ook gebroken worden in geval van nood. Een rode knop is er niet, wel zand of water dat het hele kastje vult. Uiteraard niet genoeg om te gebruiken in geval van nood (brand). De functie van het bestaande kastje wordt gedeeltelijk in een ander perspectief ge plaatst. Iedere logica is opnieuw verdwe nen. Banks zet de toeschouwer wederom op ludieke wijze op het verkeerde been. LENETTE VAN DONGEN Mag het wat zachter "Het is een genot voor oog en oor om Van Dongen aan het werk te zien" (Algemeen Dagblad) vrijdag 25 februari, 20.30 uur KAPELZAAL K&O tel 071.131943/141141

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 21