Duitse staalstaking dreigt
Nelson Mandela weer even
terug op gevangeniseiland
Crisisstaf landmacht in Den Haag werkt openlijk en razendsnel
Buitenland
Broer van Berlusconi
wegens corruptie gepakt
7ATERDAG 12 FEBRUAR11994
Kankertherapie voor Jackie Onassis
new york Jacqueline Onassis, weduwe van de vermoorde Ame
rikaanse president John Kennedy, heeft lymphekanker
dergaat daarom chemotherapie. Volgens haar arts heeft de 64-
jarige Jackie Onassis echter een zeer goede kans te genezen.
Discovery met Rus veilig geland
cape Canaveral Het ruimteveer Discovery is gisteren veilig ge
land op de lanceerbasis Cape Canaveral in de Amerikaanse staat
Florida. Aan de eerste gezamenlijke Amerikaans-Russische
ruimtevlucht hebben vijf Amerikanen en een Rus meegedaan.
Hun ruimtereis duurde acht dagen.
Meisje dood gevonden in Antwerpen
brussel Het verdwenen Belgische meisje Kim Heyrman is giste
ren dood gevonden in het Aziëdok van de Antwerpse haven. Het
elfjarige meisje was samen met haar twee jaar jongere broertje
Ken op 4 januari verdwenen. Van Ken is nog geen spoor. Het li
chaampje van Kim werd gevonden door een binnenschipper.
Extremisten wilden Mubarak doden
cairo Islamitische extremisten hebben in november de Egypti
sche president Mubarak willen vermoorden door explosieven te
plaatsen bij de luchthaven waar hij langs zou komen. Dat heeft
Al-Shaab, het dagblad van de islamitisch geörienteerde Arbei
derspartij gisteren onthuld. Negen verdachten van de verijdelde
aanslag worden in het geheim berecht voor een militaire recht
bank. Twee van hen staan bij verstek terecht. Het proces is be
gonnen op 20 januari en de zitting zal volgende week worden
hervat, aldus Al-Shaab.
Skinheads vrijgesproken van moord
siegen In het Duitse Siegen zijn gisteren twee extreem-rechtse
skinheads wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken van moord
op een 55-jarige gehandicapte. De 17- en 21-jarige verdachten
werden ervan beschuldigd in december 1992 een slechtziende
man zo te hebben toegetakeld dat deze ter plekke overleed.
'C-wapens gedumpt in Barentszzee'
moskou De voormalige Sovjetunie heeft duizenden tonnen
chemische wapens uit de Tweede Wereldoorlog in de Barentsz
zee gedumpt. De lekkende granaten zijn mogelijk de oorzaak
van het hoge sterftecijfer onder kinderen in de regio. Dat meldde
gisteren de Russische krant Noordelijke Koerier.
Ex-leider INLA in Ulster gedood
dublin» Een Noordier die ooit een van de meest door de Britten
gezochte verzetsstrijders was, is in Ierland doodgeschoten. On
duidelijk is of Dominic McGlinchey, die bekend stond onder de
bijnaam Mad Dog (Dolle Hond), vermoord is door rivaliserende
militanten of door protestantse extremisten. McGlinchey was de
leider, van het Iers Nationaal Bevrijdingsfront (INLA), dat zich in
1972 afscheidde van het Ierse Republikeinse Leger (IRA).
Arbeidsonrust in Indonesië
jakarta Zeker 150.000 mensen deden gisteren in Indoensië
mee aan een landelijke staking van een uur. Ze eisten een hoger
minimum-dagloon en de vrijlating van drie vakbondsleiders die
woensdag in Semarang, de hoofdstad van Midden-Java, zijn ge
arresteerd wegens het uitdelen van pamfletten met een stakings-
oproep.
carrespondent
De Italiaanse politie heeft giste
ren in Milaan Paolo Berlusconi
gearresteerd. De jongere broer
van mediamagnaat en politiek
leider Silvio Berlusconi wordt
verdacht van corruptie. Hij zou
1,5 miljoen gulden hebben "be
taald aan politici om onroerend
goed te kunnen kopen van het
pensioenfonds van de (staats-
jspaarbank Cariplo.
De arrestatie van Berlusconi
maakt deel uit van een offensief
van justitie tegen de staatsban
ken. Vorige week werden de
twee hoogste directeuren van
Cariplo, de grootste spaarbank
l ter wereld, gearresteerd in ver-
- band met corruptie en eerder
deze week werd om dezelfde re
den de directie van de bank
BNL op non-actief gezet. Dat
laatste gebrude op last van de
Italiaanse Centrale Bank.
De arrestatie van Paolo Ber-
'Verkrachter na twee keer castreren
TALLAHASSEE Rtr
Een parlementslid in de Ameri
kaanse staat Florida wil dat
mensen die voor de tweede keer
1 worden veroordeeld wegens
verkrachting te laten castreren,
j Na een derde veroordeling zou
leen verkrachter de elektrische
I stoel moeten krijgen,
f Het voorstel komt van senator
I Robert Wexler, die als liberaal te
boek staat. Hij kan rekenen op
I de steun van twaalf collega's in
Topoverleg werkgevers met industriebond blijft zonder resultaat
Vakbondsleiders in Duitsland vrezen dat aan groot
scheepse stakingen in de metaal nauwelijks meer valt te
ontkomen. Aanleiding daartoe is het gisteravond zonder
resultaat afgebroken topoverleg tussen werkgevers en
werknemers in de Duitse elektro- en metaalindustrie. De
voorzitter van de werkgevers, Gottscholl, onderstreepte
dat het overleg niet is mislukt. Voorzitter Zwickel van de
industriebond IG-Metall toonde zich na afloop echter
zeer pessimistisch over de kans dat grootscheepse sta
kingen nog kunnen worden voorkomen.
keert. De voornaamste geschil
punten blijven de kostenverla
ging van tien procent die de
werkgevers willen bereiken door
het vakantiegeld af te schaffen
en andere extraatjes te schrap
pen. De werknemers waren be
reid af te zien van een flink deel
berlun hans hoogenduk
correspondent
Beide partijen hebben gisteren
in Darmstadt meer dan tien uur
vergaderd om een uitweg te
zoeken uit de impasse waarin
het overleg al maanden ver
van de geëiste loonsverhoging
van zes procent in ruil voor een
werkgelegenheidsgarantie.
Ook over de flexibilisering van
de werkweek werd men het niet
eens. De werkgevers willen een
flexibele werkweek van mini
maal 30 uur, uitlopend tot meer
dan 40 uur. De IG Metall is be
reid langer werken toe te staan,
maar vindt 40 uur of meer te
veel van het goede.
Onduidelijk is wat er nu ver
der gaat gebeuren. Bij de vak
bond zijn de voorbereiding be
gonnen om de leden over sta
ken te laten stemmen. Deze
stemmingen moeten op 21 fe
bruari zijn afgesloten. Maar de
bond kampt met het probleem
dat veel van haar leden bang
zijn hun baan te verliezen.
Beide partijen onderstreepten
gisteren opnieuw dat ze een al
gemene staking willen voorko
men. In de loop van gisteren
legden weer meer dan 120.000
werknemers tijdelijk het werk
stil om de eisen van hun bond
kracht bij te zetten. Hoe geprik
keld de stemming is bleek in
Noordrijn-Westfalen, waar de
directie van een ijzergieterij het
voltallige personeel uren uit
sloot omdat de werknemers
hadden meegedaan aan een
korte prikactie. Uitsluiting is
echter juridisch alleen mogelijk
als er werkelijk wordt gestaakt.
Passagiers Duits vliegtuigje
bijna zeker toch verdronken
rio duidt. De vijf waren twee
Berlijnse zakenlieden die in du
bieuze transacties waren ver
wikkeld. hun twee Praagse
vriendinnen en de piloot van
het toestel.
De recherche maakte verder
bekend dat vast staat dat de pi
loot gedwongen was een nood
landing te maken en dat de vijf
het vliegtuig levend hebben ver
laten. Hoogstwaarschijnlijk zijn
ze daarna verdronken -bij een
poging naar de wal te zwem
men. De temperatuur van het
water bedroeg op de dag van de
landing ongeveer vier graden en
het vliegtuig bevond zich zeker
vijf kilometer van de oever. Een
mens houdt het bij deze tempe
ratuur hooguit een half uur uit.
Inmiddels wordt weer verder
gezocht naar de stoffelijke over
schotten.
berlun hans hoogenduk
De piloot en de vier passagiers
van,de Duitse Cessna die bijna
drie weken geleden een nood
landing maakte op het Boden-
meer, zijn hoogstwaarschijnlijk
toch verdronken. Dat deelde de
Duitse recherche gistermiddag
mee.
Tot nu toe was niet uitgeslo
ten dat de vijf met een boot de
Zwitserse oever hadden bereikt.
Een politiewoordvoerder zei
gisteren echter dat het vrijwel is
uitgesloten dat een piloot
's avonds laat met het toestel
zonder licht op het meer kan
landen op een tevoren met
handlangers in een boot afge
sproken plaats. Hij voegde daar
aan toe dat bij het onderzoek
van het toestel niets is gevon
den dat op een dergelijk scena-
Handelsberaad
Japan-VS loopt
op niets uit
washington ap
De Amerikaanse president Clin
ton en de Japanse premier Ho-
sokawa hebben gisteravond
geen enkele overeenstemming
kunnen bereiken over handels
geschillen tussen hun landen.
Dat zeiden Clinton en Hoso-
kawa op een gezamenlijke pers
conferentie in Washington.
Japan is niet bereid zijn markt
voldoende open te stellen voor
Amerikaanse goederen, aldus
Clinton. Wat Tokyo aanbiedt
„voldoet gewoon niet aan de
norm" die de partijen eerder in
een voorlopige overeenkomst
hebben vastgesteld. Het verschil
zit volgens Clinton in de defini
tie die japan en de VS geven aan
het begrip „openstelling van de
markt". Maar „beter geen over
eenkomst dan een lege over
eenkomst", merkte Clinton op.
Hoe het nu verder moet, is
onduidelijk. Hosokawa sugge
reerde een 'afkoelingsperiode'
en Clinton zei „gewoon niet te
weten" wat ef nu moet gebeu-
lusconi, tegen wie overigens al
een corruptieproces loopt, is
een streep door de rekening van
broer Silvio, die zich aan het
Italiaanse kiezersvolk presen
teert als het nieuwe en 'schone'
alternatief.
Paolo is zakelijk gezien onlos
makelijk verbonden met zijn
beroemde broer. Sinds het be
gin van de jaren tachtig is hij di
recteur van een bouwonderne-
meming die tot voor kort deel
uitmaakte van Silvio's moeder
holding Fininvest. Momenteel is
Paolo ook uitgever van II Gior-
nale, de krant die, net als het
bouwbedrijf, wordt gerekend tot
het imperium van Silvio.
Silvio Berlusconi hoorde van
de arrestatie van zijn broer op
de dag dat hij formeel de allian
tie inhuldigde tussen zijn Forza
Italia (Hup Italië; in de peilin
gen met 24 procent de grootste
partij van het land) en de Noor-
ditaliaanse protestpartij Lega
Nord.
de veertig leden tellende Senaat
van Florida. Het Hooggerechts
hof van de Verenigde Staten
schorste in de jaren tachtig een
wet op castratie die de staat
Oklahoma had ingevoerd-
In de afgelopen tien jaar nam
het aantal geweldsmisdrijven in
Florida opzienbarend toe. Het
afgelopen jaar stond deze zui
delijke staat negatief in de
schijnwerpers wegens een reeks
moorden en aanslagen op bui
tenlandse toeristen.
Eindelijk heeft
Bill met Boris
kunnen praten
Na twee dagen van vergeef
se pogingen, is het de Ame
rikaanse president Bill Clin
ton gisteren eindelijk gelukt
zijn Russische ambtgenoot
Boris Jeltsin aan de telefoon
te krijgen. Het gesprek
duurde een half uur. Jeltsin
verklaarde dat Rusland een
„aanzienlijke" en „actieve"
rol wil gaan spelen in het
vredesoverleg over Bosnië-
Hercegovina, aldus een
woordvoerster van de Ame
rikaanse president.
In de voorgaande dagen
had Clinton diverse keren
vergeefs gepoogd Jeltsin te
bellen. Volgens Clintons
woordvoerster waren er
technische problemen en
kon er geen geschikt tijdstip
worden gevonden. De Rus
sische lezing is echter een
heel andere. Volgens een
woordvoerder had Jeltsin
donderdag anderhalf uur
naast de Telefoon gezeten.
Hij wachtte „zolang als de
fatsoensregels verlangen
Clinton wilde Jeltsin de
bedoeling uideggen van het
NAVO-ultimatum aan de
Bosnische Serviërs. Aanlei
ding tot het gesprek was
verder een brief van Jeltsin
aan Clinton. Over de in
houd daarvan is niets be
kendgemaakt.
Mandela kijkt nog
Noorden en
zuiden Jemen
bezegelen vrede
sanaa afp
Het akkoord dat een einde moet
maken aan de ernstigste crisis
in de relatie tussen het noorden
en zuiden van Jemen zal op 20
februari in de Jordaanse hoofd
stad Amman worden getekend.
De woordvoerder van de com
missie die de tekst van het ak
koord heeft opgesteld, heeft dat
voor de Jemenitische televisie
gezegd. De crisis woedt al sinds
het noorden en zuiden in mei
1990 tot één staat werden sa
mengevoegd.
Bij de plechtigheid zijn zowel
de uit het noorden afkomstige
Jemenitische president Ali Ab-
dallah Saleh als vice-president
Ali Salem al-Baïd (een zuider
ling), en de leider van de islami
tische partij al-Islah, sheikh Ab-
dallah al-Ahmar. Zij zijn de lei
ders van de drie partijen die de
regeringscoalitie vormen. Ook
koning Hussein van Jordanië en
PLO-leider Arafat wonen de on
dertekeningbij.
Het akkoord, dat op 18 janua
ri tot stand kwam, moet een
einde maken aan de menings
verschillen tussen de president
en de vice-president over het te
voeren beleid. Het regelt de
economische en politieke de
centralisatievan Jemen.
ANC-leider gaat televisie-debat aan met De Klerk
li*
1
President De Klerk op campagne. Gisteren werd hij getooid met een tra
ditioneel Basotho-hoofddeksel. Dat gebeurde gisteren tijdens een be
zoek aan Oranje Vrijstaat. foto Rtr
nuusenburg
correspondent
ANC-leider Nelson Mandela
herdacht gisteren het feit dat hij
vier jaar geleden werd vrijgela
ten met een bezoek aan het ei
land waar hij 19 jaar gevangen
heeft gezeten. Vergezeld door
andere oud-gevangenen, onder
wie zijn 'politieke peetvader', de
81-jarige Walter Sisulu, en een
groep verlaggevers herbeleefde
de 75-jarige ANC-leider zijn ja
ren op Robbeneiland. Dat is de
strafkolonie 11 kilometer voor
de kust van Kaapstad, waar het
apartheidsbewind zijn tegen
standers gevangen hield.
Mandela bezocht zijn oude
cel en de steengroeve waar hij
dwangarbeid verrichtte. Het
was niet een weerzien dat hem
zichbaar aangreep. Hij sprak
ontspannen over zijn ervarin
gen, de jaren die zich zonder
veel uitzicht op vrijlating aan
eenregen, de psychologische
terreur van sommige cipiers,
maar ook over de hechte
vriendschappen die op Robben
eiland waren onstaan. „Ik vind
het moeilijk om persoonlijk te
worden. Ik ben niet de enige die
offers heeft gebracht toen ik ge
vangen zat." Vooral de zorgen
over zijn gezin hadden hem
vaak zwaar bedrukt. Soms lieten
cipiers hem krantenknipsels le
zen over de moeilijkheden die
zijn vrouw en kinderen door
maakten. „Dat was erg pijnlijk.
Wonden die je niet kunt zien,
zijn daarom des te pijnlijker."
Zijn oudste zoon en zijn moe
der overleden toen hij gevangen
zat en hij kreeg geen toestem
ming om hun begrafenissen bij
te wonen. „Ik herinner me nog
heel scherp haar laatste bezoek.
Dat was in 1968. Ik zag haar
naar de kade lopen en kreeg het
gevoel dat ik haar voor het laatst
had gezien." Het was het het
enige moment dat er emotie in
zijn stem doorklonk.
Niet alle cipiers behandelden
de gevangenen slecht, aldus de
ANC-leider. Maar dat was vol
gens hem vooral ingegeven
door het besef dat de zwarte
meerderheid uiteindelijk de re
gering zou overnemen.
In 1982 werden Mandela, in
middels de beroemdste politie
ke gevangene van de wereld, Si
sulu en andere ANC-veteranen
naar de Pollsmore-gevangenis
bij Kaapstad gebracht. Daar
deed hij de openingszetten in
de onderhandelingen met de
regering die het einde van de
apartheid inluidden. De laatste
jaren van zijn gevangenisstraf
bracht hij door in een bungalow
in de Victor Verster-gevangenis
in Paarl.
Tijdens dit bezoek aan zijn
verleden vergat Mandela niet
dat de eerste democratische
verkiezingen in de geschiedenis
van Zuid-Afrika voor de deur
staan. Mandeia's grote rivaal,
president F.W. de Werk, presen
teert zich tijdens zijn campagne
als de man die de apartheid
heeft ontmanteld. Die voorstel
ling van zaken wilde Mandela
niet onweersproken laten. „Na
tuurlijk, hij heeft de gevangenis
deuren geopend. Maar dal is de
enige bijdrage die hij heeft gele
verd. De mensen weten don
ders goed wie een einde hebben
gemaakl aan de apartheid.''
de ANC-leider zei dat hij een
uitnodiging van De Klerk voor
een televisie-debat heeft gekre
gen en dat hij die zal aanne
men. „Dat wordt een stevig ge
vecht, over belangrijke thema's.
En een van ons beiden zal daar
gehavend uit komen."
Celstraf voor
niet-naleven
van Ramadan
I Niet-islamitische inwoners van
de Golfstaten riskeren gevange-
nisstraf als ze in het openbaar
eten, drinken of roken tijdens
de vastenmaand Ramadan, die
gisteren is begonnen. Moslims
kunnen voor hetzelfde vergrijp
rekenen op zweepslagen.
„Wij kunnen ons niet tolerant
I opstellen in deze kwestie", zei
sjeik Ahmed ben Mohammed
al-Khazraji, minister voor mos-
limzaken van de Verenigde Ara
bische Emiraten, tegen het
Franse persbureau AFP. Wij
J vragen iedereen onze religieuze
J gevoelens te respecteren tijdens
Q deze heilige maand", voegde hij
er aan toe.
DEN HAAG PIET ARP
Al heeft de crisisstaf van de Koninklijke Land
macht niet alle kennis zelf in huis, vaak kan
heel snel op vragen vanuit de werkgebieden
van de Verenigde Naties worden gereageerd.
Zoals een klein half jaar geleden. Bij een mu
nitiefabriek in Vitez zouden giftige stoffen
kunnen vrijkomen bij een vernietigende aan
val, meldde een ongeruste Bosniër aan Neder
landse blauwhelmen. Ook de VN-troepen
zouden dan gevaar lopen.
„Omdat we het ook niet goed wisten, bel
den we de Haagse brandweer en binnen drie
uur konden we een onderbouwd antwoord
doorgeven. Probleem uit de wereld", consta
teert overste F. van Bouwdijk Bastiaanse te
vreden.
De crisisstaf is elke minuut van de dag be
reikbaar. In het zogeheten situatiecentrum in
de haagse Julianakazerne zitten altijd ten
minste twee medewerkers bij de telefoon. De
wanden van deze controlekamer van de cri
sisstaf zijn behangen met gedetailleerde kaar
ten van alle werkgebieden. Om te voorkomen
dat kleine operaties ondergesneeuwd raken
temidden van de hausse aan nieuws uit voor
malig Joegoslavië is een coördinator kleine
operaties aangesteld. Die houdt de overige ac
tiviteiten in het oog.
De crisisstaf gedraagt zich als een spin in
een wereldomspannend web. „Zijn er gewon
den, dan kunnen we meteen een arts oproe
pen om advies te geven. Treffen we in de veld
post voor de soldaten in het buitenland een
kaart met rouwrand aan, dan openen we die
en faxen we het bericht door. Dan is die bood
schap er eerder", vertelt Van Bouwdijk Basti
aanse. Andere post blijft uiteraard geslo-
De verbindingen met Nederland worden
onderhouden via open telefoonlijnen. „We
hebben geen geheimen. Alleen voor de troe
penbewegingen van de partijen in het werk
gebied maken we een uitzondering. Verder,
over beschietingen, gewonden etcetera zijn
we heel open." Ook als er vragen komen van
familieleden van soldaten in Bosnië.Als ze in
de bunkers schuilen omdat er gevochten
wordt, zeggen we dat. Het heeft geen enkele
zin zoiets te verhullen."
In november merkte de crisisstaf dat de or
ganisatie ook onder grote druk gesmeerd
loopt. Bij een beschieting raakten negen sol
daten van de Nederlandse transporteenheid
gewond. Binnen twee uur na de eerste mel
ding waren de naaste familieleden van de sol
daten door de maatschappelijke dienst op de
hoogte gesteld, inclusief de laatste medische
gegevens. Pas daarna ging een eerste persbe
richt de wereld in.
De bescherming van het operationele per
soneel is een belangrijk onderwerp voor de
crisisstaf. „Onze eisen zijn soms strenger dan
die van de VN. Die schrijven voor Bosnië
scherfwerende vesten voor. Wij leveren de
duizend gulden duurdere kogelwerende ves
ten. In zeker een, mogelijk twee gevallen heeft
dat al het leven van een Nederlandse soldaat
Dutchbat, dat wil zeggen de soldaten van de
luchtmobiele brigade, is nu op weg naar het
werkterrein in Bosnië, waar het de Canadezen
in de steden Zepa en Srebrenica aflost. „Voor
dat we onze hoofdmacht sturen, moeten we
zeker weten dat er voldoende veilige schuil
plaatsen zijn. Die moeten we zelf bouwen,
met door onszelf aan te voeren materiaal."
Bevoorrading van de VN-troepen is een
groot probleem. De opslagplaatsen bevinden
zich uit veiligheidsoverwegingen op grote af
stand van het operatiegebied, in andere mos
lim-enclaves. „Te dichtbij een voorraad voor
zestig dagen laten liggen, is niet goed", aldus
Van Bouwdijk Bastiaanse. Als een transport
met brandstof of voedsel voor de VN-eenhe
den wordt opgehouden, wordt de voorraad bij
andere VN-eenheden langs de route achterge
laten. „De trucks kunnen beter meteen lossen
en weer terug rijden. Onze spullen halen we
dan wel een andere keer op."
Dit sluit aan bij de 'brede inzet' waarvoor de
Nederlandse militairen kunnen worden ge
bruikt. Dutchbat zou overal in Bosnië aan de
slag kunnen. Enkele andere landen, zoals
Noorwegen en Canada, hebben de werkop
dracht voor hun troepen veel krapper gesteld.
Van Bouwdijk Bastiaanse bestrijdt dat de
VN mt dusverre niets hebben bereikt ../undci
UNPROFOR was zeker een totale oorlog uit
gebroken. Anderzijds waren de gevechten nu
misschien voorbij geweest. Maar als VN zeg
gen dat het ons niet lukt vrede te bewerkstelli
gen. nee dat doen we niet gauw."
De soldaten zijn bijzonder gemotiveerd om
door te gaan. Van Bouwdijk Bastiaanse; „Het
moreel is verdomde hoog. Dat is uniek in de
recente geschiedenis van de Nederlandse
landmacht. Ook de familieleden zijn nog
steeds trots, al leven ze uiteraard in span
ning".