'Monumentale beeldhouwwerkjes'
'My Fair Lady'slijtvaste muziek Cobra in Witte Dlli'
Expositie Hans Verhoef in Wassenaar
Cultuur&Kunst
Com nu met Sangh:
mooie sterke toon
Sterke arm: goeie longen
IgZATERDAG 12 FEBRUAR11994
CHEF ANNEMIEK RUYGROK. 071-356472, PLV -CHEF JAN RUSDAM. 071 -356472
Cellini zoekt kunstenaars
leiden Galerie Cellini in Leiden zoekt net afgestudeerde kunste
naars en academieleerlingen die in hun laatste jaar zitten voor
exposities in mei en september. De galerie houdt deze tentoon
stellingen samen met De Burcht en de galerie Achter de Dom in
Utrecht. Voor informatie en aanmelding: telefoon 134766 of tij
dens de openingsuren van de galerie aan de Hooigracht 50 don
derdag tot en met zaterdag van 14.00 uur tot 17.00 uur en zon
dag van 13.00 uur tot 16.00 uur.
Musical Cyrano in Carré Amsterdam
amsterdam De musical Cyrano komt na een seizoen Broadway
weer terug naar Nederland en is vanaf 15 maart te zien in Carré
in Amsterdam. Bill van Dijk speelt de rol van Cyrano en Danny
de Munk zal de rol van Christian vertolken. K&O in Leiden heeft
kaarten voor de voorstellingen op vrijdag 22 april en vrijdag 6
mei. Er zijn slechts een beperkt aantal eerste rangs-kaarten. De
kaarten voor de musical zijn tot 1 maart verkrijgbaar bij K&O
aan de Oude Vest.
Laurentius op zoek naar Rembrandt
voorschoten In het Ambachts- en Baljuwhuis aan de Voor
straat wordt op zondag 13 februari een lezing gegeven door de
Rembrandtkenner Th. Laurentius. De lezing in de serie 'Am
bachts- en Baljuwhuis op zondag' is getiteld 'op zoek naar Rem
brandt'. Laurentius zal voornamelijk aandacht besteden aan het
papieronderzoek. De lezing begint om 12.30 uur en is gratis toe
gankelijk.
Kristin Hersh in maart naar Nederland
Amsterdam/Groningen/Rotterdam Zangeres en gitariste Kristin
Hersh komt in maart voor drie concerten naar Nederland. Kris
tin Hersh is vooral bekend geworden in de band Throwing Mu
ses. Haar eerste solo-album, 'Hips and Makers' is akoestisch op
genomen. Hersh treedt op in Paradiso Amsterdam op 12 maart
om 22.00 uur en op 17 maart om 20.30 uur in de Oosterpoort in
Groningen. Tenslotte speelt zij op 18 maart om 21.00 in Night-
town in Rotterdam. Kaarten kosten 17,50 gulden.
Expositie veelzijdig kunstenaar Chris van der Hoef in Penningenkabinet
leiden. alice v
Het Rijksmuseum het Koninklijk Penningenkabinet in
Leiden toont van 15 februari tot 18 september het werk
van medailleur, beeldhouwer en keramist Chris van der
Hoef (1875-1933). Het is voor het eerst in Nederland dat
zowel de penningen als het keramiek, de beelden en het
grafisch werk van de kunstenaar in één expositie te zien
zijn.
de tentoonstelling is ingedeeld
naar een aantal thema's, die
steeds in zijn werk zijn terug te
vinden. Antieke motieven, dier-
motieven, kleur, sierlijke en so
bere vormen zijn daar voorbeel
den van.
Van der Hoef begon eind vo
rige eeuw met het maken van
serviesgoed. Zijn werk was so
ber vormgegeven en versierd,
volgens de uitgangspunten van
de Nieuwe Kunst. ,,Van der
Hoef had als ideaal dat iedereen
moest kunnen beschikken over
goed vormgegeven gebruiks
voorwerpen", vertelt Scharloo.
„Daardoor kon het servies mak
kelijk geproduceerd worden en
ook betaalbaar zijn."
Vanaf 1908 begint Van der
Hoef met het maken van pen
ningen. De eerste hebben een
zacht, glooiend reliëf. „Het zijn
prachtige penningen", aldus
Scharloo. „De afbeeldingen zijn
vlakvullend en spectaculair. Ze
zijn duidelijk te onderscheiden
van zijn latere penningen, die
veel zwaarder, scherper en ge
stileerder zijn." In deze kunst-
:X'- "-ytev
v?-.
Van der Hoefs grote penningen
uit het midden van de twintiger
jaren worden tot zijn beste werk
gerekend. „Het zijn echte
beeldhouwwerkjes, met een
monumentaal karakter", zegt
M. Scharloo, directeur van het
Penningenkabinet. „De massa
en de vorm, daarin is Van der
Hoef uniek." Het werk van Van
der Hoef vormt ondanks de ver
schillende genres die hij beoe
fende een bijzondere eenheid.
Stijlinvloeden van de Nieuwe
Kunst en Art Déco en themati
sche motieven zijn in al zijn
verschillende kunstuitingen te
rug te vinden.
De tentoonstelling is in twee
delen ingedeeld. In het linker
gedeelte van de expositie zijn de
objecten in chronologische
volgorde tentoongesteld. Dit
deel geeft een beeld van zijn
ontwikkeling van sierlijke vor
men aan het begin van zijn car
rière naar steeds gestileerder
werk later. Het rechter deel van
De in het Penningkabinet tentoongestelde werken laten een duidelijke
ontwikkeling van Chris van der Hoef zien. Deze penning maakte hij in
1921.
vorm bleef Van der Hoef tot aan
het einde van zijn leven actief.
Op de tentoonstelling zijn nage
noeg al zijn penningen te be
wonderen.
Vanaf de jaren twintig kreeg
Van der Hoef aandacht voor
grafisch ontwerpen. Hij ont
wierp rijwielbelastingplaatjes,
recensie li dy van der spek
Concert van de Chr Oratoriumvereniging
'Com nu met Sangh' o I v Henk Gijzen,
met vocale medewerking van het Brede-
rode Consort uit Alphen a/d Rijn. de solis
ten Jitske Steendam, sopraan. Sasja Hun-
nego, alt. Frank Fntschy. tenor, Bas Ram-
selaar, bas, Tijn van Eijk. orgel en het
Randstedelijk 8egeleidingsorkest Gehoord
11 februari in de geref kerk te Sassen-
'Com nu met Sangh' vormde
met het Alphense 'Brederode
Consort' een gigantisch koor,
waarin een opvallend grote sec
tie mannen. Resoluut, met veel
schallend koper opende het
Randstedelijk Begeleidingsor
kest het 'Dettinger te Deum'
van Handel. Die power is in dit
hele 'te Deum' aanwezig, beze
geld door de pauken en tot zes
maal toe door de bas in aria's of
i in samenspel met het koor en
andere solisten. Een overtuigen
de start van het programma, al
klonken de trompetten in de
aanvang van louter enthousias
me nog wat rommelig.
Jammer dat het 'Kyrie eleison'
van Haydn's 'Missa brevis' nét
te laag werd ingezet, waardoor
de toon een beetje sloom naar
boven gleed. Het onvolprezen
Randstedelijk was hier afge*-
slankt tot een kleine strijkers-
groep met het door Tijn van Eijk
bespeelde kleine pijporgel. Het
hoogtepunt in deze korte mis,
met het sterk beknotte 'Credo'
is de sopraanaria met de helde
re, vitale orgelsolo waaraan dit
werk zijn bijnaam van 'kleine
Orgelmesse' dankt. Het geza
menlijke koor had over 't alge
meen een mooie sterke toon,
met een goede balans tussen de
vier stemsoorten. Bovendien
was het in staat om homogeen
pianissimo te zingen zoals in
het 'Dona nobis pacem'
Art Gallery Gérard in Wassenaar
houdt van tot en met 20 februa
ri een expositie van kunstschil
der Hans Verhoef. De expositie
geeft een overzicht van zijn
werk van de afgelopen veertig
jaar. Dertig tentoongestelde
Vivaldi's feestelijke prachtig, werken zijn te koop. Verhoef is
getoonzette 'Dixit Dominus' is-
een letterlijke weergave van
psalm 110 in kerklatijn met een
vrije, bepaald niet Davidische,
toevoeging 'Gloria Patri', de
christelijke doxologie. Naast de
lofzang op de God van Israël
worden hier boude uitspraken
gedaan over koningen verplet
terd en heidense lijken opge
hoopt. In deze dubbelkorige
compositie staan ook twee or
kesten tegenover elkaar, waar
tussen zich een stuwende dia
loog ontspint, afgewisseld met
eensgezind samenspel. Orkest
én koQr waren hier op hun best,
goed articulerend en in volle
vaart. De sopraan Jitske Steen-
dam zong, na de pauze, bedui
dend overtuigender in 'virgam
virtutis' met de fraaie alt Sasja
Hunnego. Overigens droegen
alle solisten positief en eensge
zind bij aan dit goed opgezette
en mooie concert, solerend of in
stralende duetten.
vooral bekend door zijn stille
vens met minutieus geschilder
de vlinders.
Hans Verhoef, geboren in
Antwerpen, kwam op jeugdige
leeftijd naar Amsterdam. Hij
kreeg zijn eerste lessen van Han
van Meegeren, maar ontwikkel
de zijn talent voornamelijk zelf
standig. Verhoef beheerst de
techniek van de 17e eeuwse
schilders, maar weet deze door
eigentijdse kleuren een andere
dimensie te geven. Naast zijn
vlinders behoren ook prehisto
rische thema's met dinosaurus
sen, schaakborden met insekten
en op edelsteen geschilderde
stillevens tot zijn oeuvre.
Een van de hoogtepunten uit
zijn schildersloopbaan was een
opdracht van de Amerikaanse
industrieel Rockefeller. Deze
Amerikaan was een verwoed
vlinderverzamelaar en gaf Ver
hoef de opdracht zijn uitgebrei
de vlindercollectie te schilderen.
Behalve vlinders behoren ook prehistorische thema's met dinosaurussen, schaakborden met insekten en op
edelsteen geschilderde stillevens tot het oeuvre van Hans Verhoef. foto pr
De expositie wordt vanavond
officieel geopend. Het werk van
Verhoef is vanaf morgen dage
lijks te zien van 12.00 tot 17.00
uur. Art Gallery Gérard is te vin
den aan de Rijksstraatweg 358.
J J katwuka_. ,1.
musical
recensie kees groenenboom
'My fair lady' Engelstalige produktie met
Tony Anholt (Professor Henry Higgins),
Yvonne Brennan-Cnst (Eliza Doolittle).
David Henry (Alfred Doolittle), Terence
Bayler (Colonel Pickenng), Antonia Pem-
berton (Mrs Pearce/Mrs Higgins). Ri
chard Lake (Freddy Eynsford Hill) Gezien
8 februan. AT T Danstheater, Den
Haag. Daar nog vanavond Verder RAI
Congrescentrum, Amsterdam. 14 t/m 20
februari. De Doelen. Rotterdam. 1 t/m 5
De socialist George Bernard
Shaw vertaalde in het begin van
deze eeuw een verhaal uit de
Griekse mythologie naar het
toenmalige Engeland om iets
duidelijk te maken over de soci
ale misstanden in zijn tijd. Toen
Alan Jay Lerner en Frederick
Loewe in de jaren vijftig
'Pygmalion' van Shaw als uit
gangspunt namen voor de mu
sical 'My fair lady', hadden ze
weinig boodschap meer aan dat
engagement. Shaws pleidooi
voor volksopvoeding was veer
tig jaar later eenvoudigweg ach
terhaald. Het was Lerner en
Loewe vooral te doen om het
amusement. Nog eens veertig
jaar later lijkt ook dat standpunt
achterhaald: de vooraanstaande
musicalcomponisten leunen te
genwoordig meer naar de dra
matiek van Verdi dan naar de
lichtvoetigheid van Offenbach.
Maakt dat een voorstelling als
die van het Amerikaans/Britse
gezelschap dat nu door Neder
land trekt hopeloos ouderwets?
Nee, al zijn we inmiddels zo ge
wend aan flitsende overgangen
en technisch vernuft dat de
show bij tijd en wijlen veel te
traag is. Dat geldt vooral voor de
dialogen, die ten onrechte in
tact zijn gebleven en ook nog
eens op een oppervlakkige ma
nier worden gespeeld. 'My Fair
Lady' zal nooit een zwaar psy
chologisch drama worden,
maar toch mist vooral Yvonne
Galerie De Witte Duif in Katwijk
houdt van 12 februari tot 26
maart een verkooptentoonstel
ling Abstracte Kunst. Er is voor
namelijk werk te zien uit de vijf
tiger en zestiger jaren. De Witte
Duif verkoopt onder meer zeef
drukken van kunstenaars uit de
COBRA-groep van Karei Appel.
Op de expositie zijn twee
zeefdrukken uit 1973 van Anton
Rooskens te zien. Rooskens is
mede-oprichter van de COBRA-
groep. In zijn abstracte werken
zijn menselijke en dierlijke Figu
ren te herkennen. Van Comeille
bezit de galerie een verzameling
grafiek. Van Karei Appel is de
abstracte 'Compositie' uit 'De
kist van Karei Appel' te bewon
deren.
Galerie De Witte Duif wil het
publiek ook kennis laten maken
met minder bekende kunste
naars. Op de expositie zijn olie
verfschilderijen van Jan de Valk,
Fon Klement en A. Haje te zien,
maar ook mozaiëken van Paul
van Solingen en textielkunst
van Harry van de Boom.
De galerie is alleen op zater
dagen geopend, van 11.00 tot
13.00 uur en van 14.00 tot 17.00
uur. De prijzen van de te koop
aangeboden kunstwerken vari
eren van 90 tot 3000 gulden.
De beroemde Ascot-scène in 'My Fair lady": als Yvonne Brennan-Christ zingt, klopt alles.
Brennan-Crist (Eliza) de haar
geboden kansen om tijdens
emotionele momenten te ont
stijgen aan een karikatuur.
Het toneelbeeld maakt het er
niet opwindender op. De boe
kenkast annex gevelwand is een
aardige vondst, maar in de loop
van de drie uur durende show
wil het oog ook wel eens iets an
ders. En dat ook de Ascot-scène
en het galabal zich afspelen te
gen die achtergrond gaat net
iets te ver.
Bij de muzikale nummers
pakt het respect voor het origi
neel voordelig uit. Daarin blijkt
hoe slijtvast de muziek van Loe
we is. Gesteund door een uit
muntend musicerend orkest
doen de solisten alle recht aan
klassiek geworden melodieën
als 'I could have danced all
night', 'With a little bit of luck',
'On the street where you live' en
'The rain in Spain'.
Vooral Brennan-Crist is om
ademloos naar te luisteren.
Heeft ze als actrice haar beper
kingen, zodra ze begint te zin
gen klopt ólles. Ze heeft de per
fecte stem voor Eliza: sierlijk en
toch krachtig in de hoogte en
met een eveneens volle klank in
de lagere regionen.
Tony Anholt, die een prima
rol speelt als professor Higgins,
is juist meer acteur dan zanger.
Blijkbaar heeft hij goed geluis
terd naar Rex Harrison, want
zijn manier van zingzeggen lijkt
sprekend op die van de beken-
foto npa
de film-Higgins. Met dien ver
stande dat Anholt net iets muzi
kaler is. Ook de bijrollen wor
den uitstekend ingevuld. Met
een eervolle vermelding voor
David Henry, die beschikt over
de ideale stem en het ideale
postuur voor Alfred Doolittle,
terwijl hij ook uitstekend ac
teert.
Een feest om na^r te luisteren
en te kijken is het ensemble. In
de Ascot Gavotte', bij voor
beeld, maar bovenal in het uit
bundige 'Get me to the church',
waar de danskwaliteiten van het
gezelschap worden uitgebuit.
Niets meer en niets minder dan
amusement, maar hoe schitte
rend is dat als het met zoveel
vakmanschap en raffinement
wordt gebracht.
recensie wunand zeilstra
'Tijdgeest' ('Blut am Hals der Katze') van
Rainer Wemer Fassbinder door toneel
groep Imperium. Regie Rob Vriens Ge
zien: 11/2, theater Imperium a/d Oude
Vest 33e, Leiden. Aldaar nog te zien t/m/
26/2
In 'Tijdgeest' uit 1971 maakt
Rainer Werner Fassbinder ge
bruik van een soort collage-me
thode die enigszins doet den
ken aan de montagetechniek
van Gerardjan Rijnders van de
Toneelgroep Amsterdam.
Een wezen van een andere
planeet, Phoebe Zeitgeist gehe
ten, begrijpt de taal van de
mensen niet hoewel het de
woorden heeft geleerd. Talloze
miniscènes demonstreren dat
taalgebruik vol holle frases en
zelfbedrog. Er zijn drie delen te
onderscheiden. Eerst worden er
monologen gericht tot Phoebe
die dat niet verstaat. Dan volgen
dialogen, waarmee Phoebe zin
netjes leert herhalen en tenslot
te dialogen met Phoebe zelf,
waarbij ze de geleerde zinnen
verkeerd gebruikt.
'Stormramp te Borculo' is de titel van deze veel gestileerder penning die
foto pr Van der Hoef in 1927 vervaardigde.
gaspenningen, reclameborden
en affiches. Ook gaat hij zich
weer toeleggen op keramiek.
Een zwart-wit servies uit deze
periode laat duidelijk Art Déco-
invloeden zien. Verder zijn op
de expositie aardewerken dier-
plastieken te zien en zijn ont
werp voor een rijksdaalder, die
echter nooit is uitgevoerd.
De expositie van Chris van
der Hoef wordt dinsdag 15 fe
bruari geopend en is tot 18
september te zien in het Rijks
museum Het Koninklijk Pen
ningenkabinet. Het museum is
van dinsdag tot en met zater
dag van 10.00 tot 17.00 uur en
op zon- en feestdagen van
13.00 tot 17.00 uur geopend.
Toegang kost 5 gulden, kinde
ren en 65-plussers kunnen
voor 4 gulden naar binnen. La
ter dit jaar is de expositie te
zien in het Drents Museum in
Assen en in het Museum voor
Sierkunst in Gent.
Eerste concert nieuw ensemble
AMSTERDAM ANP
Het Ensemble Neerlandica dat bestaat uit een vaste kern van acht
professionele vocalisten, geeft op 13 februari in de Beurs van Berla-
ge zijn eerste concert. Het ensemble richt zich voor het grootste
deel op vocale muziek van Nederlandse componisten.
Het is voor het eerst dat een ensemble zich bezighoudt met voca
le muziek van Nederlandse bodem, vanaf 1400 tot heden, zegt Els
van Moorsel, artistiek en zakelijk leidster van het nieuwe ensemble.
Het eerste programma, 'Het Begin', biedt werk van onder anderen
Ton de Leew, Daan Manneke en Marius Flothuis.
Eén van de bijzonderheden van het ensemble is dat het zonder
dirigent werkt. Wel zijn er vaste gastdirigenten als adviseur aan het
ensemble verbonden. De eerste adviseur is Winfried Maczewski,
dirigent van het koor van de Nederlandse Opera en het Amster
damse Toonkunstkoor. Voordeel van het werken zonder dirigent in
de traditionele zin van het woord, is dat het ensemble zelf bepaalt
hoe iets wordt.
muziek
recensie susanne lammers
Winterconcert van het Leidsch Politie Mu
ziek Gezelschap o.l v. Jan Schut. M.m.v
Ensemble Muziek Mozaïek. Gehoord
11/2 Stadsgehoorzaal Leiden
Vierenzeventig jaar is het ge
worden, het Leidsch Politie Mu
ziek Gezelschap. Gisteravond
speelde de brassband van de
Leidse Hermandad zijn zwane-
zang. Wie verwachtte dat het
een avond vol weemoed zou
worden vergiste zich. Geen graf
stemming, geen neerslachtig
heid. In plaats daarvan een ge
dreven, gedisciplineerd, indruk
wekkend orkest, dat opgewekte
muziek speelde. Nu is hun ein
de ook meer het begin van een
'privatisering', want onder een
andere naam blazen ze gewoon
verder.
De repertoirekeuze was zon
der meer gelukkig te noemen:
afwisselende stukken van hoog
niveau. De dynamische en rit
mische kwaliteiten, de heldere
frasering en de prachtige klank
kleur maakten dat de zaal net
zo geconcentreerd als de musici
op het puntje van zijn stoel zat.
En, wat misschien nog wel meer
zegt, niet kuchte en proestte en
hoestte.
Volgens de 'speaker' zouden
de Amerikanen meer dissonan
ten verwerken dan de Engelsen.
De Britse composities van Greg-
son, zoals de Variations on Lau-
date Dominum, warer eerder
helder en ingetogener te noe
men, met meer variatie in de
dynamiek. Een groter verschil
was te horen tussen de An
gelsaksen en de 'continentalen':
de toegift, een stuk uit de Lo
hengrin van Wagner, deed in
eens weer beseffen dat we naar
een soort afscheidsconcert za
ten te luisteren. Heel ingetogen,
weemoedig. Maar in de finale
werden we bijna de zaal uit-
geranseld door sonore bassen
en schetterend koper.
De vraag bleef wel, waarom
het LPMG versterking had ge-
\Taagd aan Muziek Mozaïek.
Het is een akelige gedachte dat
dit enthousiaste koor misschien
ter contrastering op het podium
werd gepresenteerd.
Bizarre maskerade bij Imperium
theatervoor dit veeleisende stuk een
passende enscenering te vin
den. Het resultaat is gedeeltelijk
geslaagd. Fassbinders faam van
'kitschproducent' die een veel
heid aan stijlmiddelen door el
kaar husselde, heeft kennelijk
als inspiratiebron gediend.
Er wordt in een flink tempo
gespeeld, de constante scène-
-wisselingen verlopen soepel en
het (bij een dergelijke aanpak
grote) gevaar van onoverzichte
lijke rommeligheid is groten
deels vermeden.
Zwak daarentegen is, dat deze
voorstelling vaak blijft steken op
het niveau van te vette accen
ten. Dan ontstaat er een bizarre
maskerade die dank zij een
bonte uitmonstering en dansjes
op Duitse schlager op de pot
sierlijke toer gaat. Fassbinders
maskerade is dan te weinig ont
regelend, er gaat te weinig kilte
van uit en blijft te zeer een bui
tenissige verkleedpartij. Boven
dien raakt daardoor de centrale
rol van Phoebe Zeitgeist onder
gesneeuwd. Al valt natuurlijk
wel zeer te waarderen dat Impe
rium hiermee zijn nek heeft
durven uitsteken.
heel v
de kast gehaald om
van(jernenj
^We/iers^"
Meesiergoudsnud - Horioger - Diamantair
In- en verkoop - Taxaties - Ontwerp en reparatie in eigen atelier
Centrum Leiden, Maarsmansteeg 21, naast V&D