Leidsch
Dagblad
NS: 'Sta-treinen'
op proef in spits
Westen telt tien dagen af
'Hergebruik oud papier schaadt bossen'
Kvitfjell is er klaar voor
Bloed moeder geeft uitsluitsel over foetus
Palestijntjes bezorgen Canadees fotoprijs
Massale vechtpartij Lisse voorkomen
GOED
NIEUWS
VRIJDAG 11 FEBRUARI 1994
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40387 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
Udo de Haes nu hoogleraar milieukunde in Leiden
Het is lang niet zeker of het recyclen van
papier en batterijen wel zo goed is voor
het milieu als de overheid ons voorhoudt.
Het hergebruik van oud papier en batterij
en heeft ook grote nadelen. Hoe para
doxaal het ook klinkt: het recyclen van pa
pier doet schade aan onze bossen. En het
schadelijke cadmium uit de batterijen
komt door de inzameling ervan juist via
andere produkten ons milieu binnen. Om
dat er zoveel kanten aan milieubeleid zit
ten en duidelijke oplossingen nog niet
voorhanden zijn, moet meer onderzoek
worden gedaan.
Dat stelt professor dr. H. Udo de Haes
vanmiddag in de rede ter gelegenheid van
zijn benoeming als hoogleraar milieukun
de aan de Rijksuniversiteit Leiden. Udo de
Haes is directeur van het Leidse Centrum
voor Milieukunde en ziet een belangrijke
taak weggelegd voor wetenschappelijk on
derzoek naar milieubescherming.
„De milieubeweging is er voor actie-on
dersteunend onderzoek, de adviesbureaus
buigen zich over milieurapporten voor de
korte termijn. De milieuspecialisten van
de universiteit kunnen lange termijn on
derzoek doen. De milieukunde doet pro
bleemgericht onderzoek, afgestemd op de
lange termijn. Zo kunnen wij een stof of
een bepaald produkt van de wieg tot het
graf volgen en zo de gevolgen voor het
milieu nauwkeurig in kaart brengen."
Aan het huidige Nederlandse afvalbeleid
met de nadruk op recycling, kleven nade
len, stelt Udo de Haes vast. „Niemand
staat bij die nadelen stil, maar ze zijn wel
belangrijk voor het resultaat van onze
milieu-inspanningen. Neem bijvoorbeeld
het alom bejubelde hergebruik van inge
zameld papier. Uit onderzoek is gebleken
dat het voor de kwaliteit van onze bossen
van belang is dat ze regelmatig worden
uitgedund. Dat gebeurde automatisch
voor de papierproduktie. Maar nu er al ge
noeg nieuw papier wordt gemaakt van
oud papier, is er te weinig uitdunning. Dat
is slecht voor het bos. Je zou dus de over
tollige bomen kunnen verbranden voor de
elektriciteitsproduktie. Maar wat heeft die
papierrecycling dan voor zin?"
Pagina 18: 'Overheidsvoorlichting zet
ons op verkeerde been'.
El Salvador
7 In El Salvador worden
de mensenrechten nog
regelmatig ernstig ge
schonden. De VN moet
blijven controleren.
Gezindte
a a Een samengaan van
I f de rechtervleugel
van de hervormden met
de Gereformeerde Gezind
te heeft geen toekomst.
Nederlaag
Q Door een nederlaag
J tegen Hilversum
zijn de rugbyers van DIOK
hun voorsprong op de
concurrentie kwijt.
Jeugdsoos Hazerswoude dicht na handel in drugs
hazerswoude-runduk ruud sep
Het bestuur van de stichting
Jeugd-, Jongeren- en Buurtwerk
CJJB) heeft jeugdsoos 't Pluutje
in Hazerswoude-Rijndijk voor
onbepaalde tijd gesloten. Een
van de redenen is dat een
maand geleden iemand bij 't
Pluutje werd gearresteerd, die
op kleine schaal handelde in
harddrugs. Hij verkocht XTC-
achtige pilletjes. De politie heeft
de zaak nog in onderzoek en wil
op dit moment geen nadere
mededelingen doen.
Volgens T. Heemskerk, voor
zitter van de stichting JIB, is de
verkoop van drugs niet de enige
reden voor sluiting van 't
Pluutje. De belangrijkste pro
blemen waren volgens haar de
teruglopende bezoekersaantal
len en de slinkende groep me
dewerkers. „We waren uiteinde
lijk nog maar met een stuk of
vijf, zes medewerkers. Daardoor
liep het allemaal erg moeilijk.
De medewerkers hadden de
boel niet in de hand en het op
schoot er steeds vaker
bij in. Bovendien werd nogal
eens de hand gelicht met de
sluitingstijden", aldus Heems
kerk. Na overleg met het be
stuur heeft Heemskerk de over
gebleven medewerkers
Pluutje afgelopen
meegedeeld dat de tent voor
onbepaalde tijd dicht gaat.
Pagina 17: Al langer proble
men met drugs bij 't Pluutje.
Extra pendels op drukke trajecten
De Nederlandse Spoorwegen beginnen in mei van dit
jaar een proef met sprinters die de reizigers vooral staan
plaatsen bieden. Deze nieuwe pendeldienst wordt in de
spitsuren naast de reeds bestaande diensten ingezet.
Voor de proef, die wordt gehouden op het traject Rotter
dam - Hoek van Holland, trekken de NS een jaar uit.
leiden ad van kaamPropvolle treinen in de spits en
dus maar weinig comfort. Maar
langer dan twee minuten hoef
je nooit te wachten. En daar
gaat het de reiziger in de meeste
gevallen toch om. Dat hij snel
op zijn bestemming is. Het
eventuele ongerief neemt hij op
de koop toe."
Nog voordat het project ook
maar van de grond is gekomen,
is er al forse kritiek geuit op de
Slaagt het experiment dan zet
ten de NS ook spitspendels in
op andere drukke trajecten.
Daarbij wordt onder meer ge
dacht aan Leiden - Den Haag en
Haarlem - Amsterdam. Door
het vervangen van een deel van
de banken door staanplaatsen
kunnen deze treinstellen de
helft meer reizigers
Het voorkomen vai
wachttijden en snelle
aan de klant zijn de
ste argumenten voor het invoe
ren van de spitspendel. Voor
lichter Binnendijk van de NS:
„Je kunt het vergelijken met de
metro in bijvoorbeeld Londen.
Wallage zwakt
toegangseis
voor WW af
Staatssecretaris Wallage van so
ciale zaken is bereid de regels
voor de werkloosheidsuitkering
minder aan te scherpen dan de
bedoeling was. De nieuwe eis
dat iemand in het jaar voor het
ontslag 39 weken moet hebben
gewerkt om WW te krijgen, zal
waarschijnlijk met enkele we
ken verlaagd worden omdat de
ze aanscherping meer geld op
levert dan nodig is.
In overleg met de vakbewe
ging heeft de bewindsman laten
weten de 39-weken-eis, die vo
rig jaar december nog werd
voorgesteld, te willen versoepe
len. Momenteel moeten werldo-
zen 26 weken aaneengesloten
gewerkt hebben, voordat zij een
WW-uitkering kunnen krijgen.
Om een bedrag van 280 miljoen
gulden te kunnen bezuinigen,
werd de regel aangescherpt tot
39 weken.
Uit nieuwe berekeningen
blijkt nu dat de aanscherping
enkele tientallen miljoenen gul
dens meer oplevert dan nodig
is. Bovendien heeft de vakbewe
ging bezwaar tegen de maatre
gel, omdat in sectoren als de
bouw veel werknemers nooit
aan de vereiste 39 aaneengeslo
ten werkweken kunnen voldoen
omdat ze vaak op contractbasis
werken. Zo zouden ze nooit
WW kunnen krijgen, terwijl ze
er wel voor betalen zolang ze
werken. Ook dienstplichtigen
kunnen buiten de boot vallen,
omdat velen eerder afzwaaien.
Een woordvoerder van de
staatssecretaris bevestigt dat de
bewindsman driftig naar een
oplossing voor deze groepen
zoekt. Volgens een FNV-woord-
voerder ligt er echter nog geen
t voorstel op tafel.
^<vitfieiiNiets vermoedend grazen schapen aan de skipiste van
Kvitfjell. Over de veiligheid van de skiërs maken ze zich geen zor
gen. Dat is de taak van de organisatie. En die laat niets aan het toe
val over. Gisteren werd de laatste veiligheidsproef genomen toen
de mannen een trainingssessie voor de afdaling van zondag af
werkten. Die verliep zonder noemenswaardige ongelukken; alle
botten bleven heel. De Oostenrijker Hannes Trinkl was de snelste
in 1.45.66. FOTO»EPA
the independent
Een jongetje of een meisje? Doktoren in Londen
zijn erin geslaagd het geslacht van een foetus vast
te stellen aan de hand van het bloed van de moe
der. Ze deden dat nog geen vijf weken na de be
vruchting. Dit medisch succes kart in de toekomst
ingrijpende vruchtwaterpuncties overbodig ma
ken.
plannen met de spitspendel.
Met name het feit dat de 'flit
strein' vooral staanplaatsen
biedt, is een doorn in het oog
van tegenstanders die juist
meer comfort in de trein willen.
De NS weerleggen die kritiek
met het argument dat de spits
pendel louter op korte trajecten
wordt ingezet. De reistijd zal
nooit langer dan elf minuten
bedragen. De prijs van het
kaartje blijft gelijk.
Buiten de spitsuren om, zo
denken de NS, kunnen de sta-
treinen worden ingezet bij voet
balwedstrijden, concerten en
voor strandgangers.
Pagina 2: NS stellen reizigers al
op de proef.
Snelrecht voor stenengooiers
Drie Leidenaars (16, 20 en 23 jaar oud) staan binnenkort voor de
rechter voor stenen gooien en het aanrichten van vernielingen in
oudejaarsnacht. Het 'vuurwerkteam' van de politie pakte de afgelo
pen weken 23 jongeren op. Het team verwacht binnenkort nog
meer aanhoudingen te verrichten. De drie jongeren op wie nu snel
recht wordt toegepast speelden een leidende rol in twee groepen
van enkele tientallen jongeren, die zich met oud en nieuw in Lei-
den-Noord schuldig maakten aan vernielingen en een inbraak in
een winkel. Het vuurwerkteam maakte bij het achterhalen van de
vernielers gebruik van een krantefoto.
Dergelijke puncties, bedoeld
afwijkingen zoals mongolisme in
aangeboren
i vroeg stadi
um vast te stellen, brengen het gevaar van een
miskraam met zich mee.
In het bloed van zwangere vrouwen hebben de
artsen cellen van de foetussen aangetroffen, die
waarschijnlijk afkomstig zijn van de zich ontwik
kelende moederkoek. Deze cellen bevatten DNA.
waarin genetische informatie over de foetus is
opgeslagen.
De onderzoekers publiceren hun bevindingen
morgen in het vooraanstaande medische tijd
schrift The Lancet.
Amsterdam De Canadees Larry Towell is vanmorgen uitgeroepen tot winnaar van de World Press Photo 1993. De jury koos de foto van Palestijn
se kinderen, die met speelgoedpistolen de volwassen werkelijkheid naspelen in de Gazastrook, tot beste nieuwsfoto van vorig jaar. De foto 'Kinde
ren van de Gazastrook' maakt deel uit van een serie die ook de eerste prijs in de categorie 'algemeen nieuws-series' kreeg. De winnende foto werd
gekozen uit 22.775 foto's van 2429 fotografen uit 93 landen. Towell werkt voor het befaamde Amerikaanse fotopersbureau Magnum. Hij krijgt de
prijs, 15.000 gulden en de Gouden-Oogtrofee, op 26 april in Amsterdam.
FOTO MAGNUM LARRY TOWELL
De politie heeft gisteravond
voorkomen dat er in Lisse een
massale vechtpartij ontstond
tussen een grote groep jongeren
uit dit dorp en uit Lisse en hei
den afkomstige Turken en
Marokkanen. Ze was tevoren
getipt dat de twee groepen el
kaar zouden treffen bij het win
kelcentrum Blokhuis. Rond acht
uur verzamelden zich bij de
parkeergarage inderdaad zo'n
100 Lissese en 30 Turkse en
Marokkaanse jongeren.
De politie, die 19 agenten had
ingezet, slaagde er in om de
twee kampen gescheiden te
houden. Zonder dat er verder
een klap werd uitgedeeld, zijn
de allochtone jongeren op de
bus gezet naar Leiden. Volgens
de politie hebben zich tijdens
de terugreis en in Leiden geen
incidenten meer voorgedaan.
De groepen zochten elkaar op
om enkele oude rekeningen te
vereffenen. De politie meldt dat
jongeren uit de beide groepen
elkaar over en weer geregeld
hebben mishandeld en discri
minerende opmerkingen heb
ben gemaakt. Waarschijnlijk
hebben de Marokkaanse en
Turkse jongeren steun gezocht
bij leeftijdgenoten uit Leiden.
De politie wil op korte termijn
met beide groepen praten om
het sluimerende conflict de we
reld uit te helpen. „Je mag ver
wachten dat ze elkaar opnieuw
zullen opzoeken. Dat willen we
toch maar liever voorkomen.
Als een vechtpartij uitbreekt tij
dens koopavond, zoals gisteren
dreigde te gebeuren, dan is de
ellende niet te overzien. Het is
dan razend druk bij het Blok
huis", aldus een politiewoord
voerder.
Agenten hebben gisteren
geen arrestaties verricht. Voor
zover bekend had geen van de
jongeren wapens bij zich.
Nefarma wilde
Medisch Centrum
West opkopen
sjaak
londen tony barber
the independent
Over tien dagen zijn de westerse
bondgenoten wellicht in oorlog
met de Serviërs in Bosnië-Her-
cegovina. Maar het conflict is
niet te vergelijken met de Golf
oorlog tegen Irak in 1991. Het
zal een oorlog zijn, gevoerd on
der toezicht van de Verenigde
Naties, maar tegen de wil van
Rusland en zonder de goedkeu
ring van China, twee van de vijf
permanente leden van de VN-
Veiligheidsraad.
Afgelopen nacht is het aftel
len van het ultimatum van tien
dagen begonnen. Op yveg naar
het middernachtelijk uur van 20
op 21 februari bepalen verschil
lende factoren of het al dan niet
tot deze oorlog komt.
Als westerse regeringen vin
den dat de Serviërs zich hebben
gehouden aan het staakt-het-
vuren dat woensdag rond Sara
jevo werd afgekondigd en dat ze
hun artillerie-posities tot meer
dan 20 kilometer afstand van
het centrum van de Bosnische
hoofdstad hebben teruggetrok
ken, dan zal er geen oorlog uit
breken. Maar als de Serviërs
geen aanstalten maken op hun
zware geschut te verplaatsen of
als ze zelfs weer op Sarajevo
gaan schieten, lijkt oorlog on
vermijdelijk.
Als het Rusland lukt de crisis
bij een volgende vergadering
van de Veiligheidsraad ter dis
cussie te stellen, zal dat het
westerse beleid mogelijk beïn
vloeden, waarna de NAVO-
luchtaanvallen kunnen worden
afgeblazen. Maar als het Westen
vasthoudt aan haar opvatting
dat de VN al een volmacht heeft
gegeven voor de luchtaanvallen,
kan de V-raad niet voorkomen
dat de NAVO tot de aanval over
gaat.
Als de Bosnische Serviërs met
nieuwe vredesvoorstellen ko
men, dan kan het Westen be
sluiten de luchtaanvallen uit te
stellen om meer tijd te hebben
voor onderhandelingen. Maar
als westerse regeringen denken
dat de Serviërs hun beloften
toch niet zullen nakomen, dan
wordt het oorlog.
Als de druk op het Westen
toeneemt om te bewijzen dat de
Servische schutters verantwoor
delijk zijn voor de gruwelijke
granaatinslag van afgelopen za
terdag op de markt in Sarajevo
(waarbij 68 burgers de dood
vonden), dan houdt de NAVO
zich misschien niet aan haar ul
timatum van tien dagen.
Als er tussen nu en 20 februa
ri schermutselingen uitbreken,
waarbij moslim-strijdkrachten
mede-verantwoordelijk zijn, zal
de NAVO zich waarschijnlijk
niet strikt aan het ultimatum
houden. Maar als het Westen
volhoudt dat de Serviërs de
boosdoeners zijn, dan zijn
luchtaanvallen waarschijnlijk.
Oorlog is een ingrijpende
aangelegenheid en bijzonder
riskant wanneer het uiteindelij
ke doel onduidelijk is. De NAVO
heeft zichzelf voorlopig de taak
gesteld het zware geschut van
de Serviërs rond Sarajevo uit te
schakelen, desnoods met lucht
bombardementen. De NAVO
heeft echter nooit duidelijk ge
zegd wat haar verdere plannen
voor Bosnië zijn.
De komende tien dagen zul
len een bekend gevoel oproe
pen bij wie zich de aanloop tot
de oorlog tegen Irak herinnert.
Ook toen was er een ultimatum.
Er werd geen gehoor aan gege
ven en het Westen sloeg toe. Als
de geschiedenis zich herhaalt,
zullen we binnen afzienbare tijd
weten of het Westen de risiko's
ook dit keer goed heeft afgewo
gen.
vertaling: margreet heslinga
HET WOORD IS AAN
Gaston Durnez
Als je iets uit je mouw wilt schud
den, moet je zorgen dat je een
stevige jas hebt.
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland -
Cultuur
Economie/Beurs
Familieberichten
Feiten en meningen -
Gesprek v
Info-
VANDAAG OOK
VRIJE TIJD
HET WEER
Verwachting van het KNMI tor
morgenavond
Zonnige perioden
Vannacht opklaringen en lichte
vorst. Overdag zonnige perioden
en temperatuur iets boven het
vnespunt. Droog. Oostelijke wind,
toenemend tot matig, kracht 4, in
het Waddengebied tot krachtig, 6
Nefarma, de overkoepelende
organisatie van de farmaceuti
sche industrie, heeft geprobeerd
de televisieserie Medisch Cen
trum West op te kopen. Dat
zegt scenarioschrijver Hans Ga-
lesloot vandaag in een interview
met het dagblad Trouw.
Volgens Galesloot speelde de
kwestie in het tweede jaar van
de serie naar aanleiding van een
verhaal rond een patiënt die als
laatste redmiddel meedeed aan
een medisch experiment. In de
serie raakte de patiënt, gespeeld
door Henk van Ulsen, toen in
coma. „Toen heeft de Nefarma
tegen de TROS gezegd dat ze dit
gedonder niet wilden hebben
en hebben ze serieus gepro
beerd het programma op te ko
pen. Voor hen is het opkopen
van zo'n programma natuuur-
lijk (knipt met zijn vingers): dit.
Maar zoiets kan natuurlijk niet.
Ik zei: als dat gebeurt, kap ik."
Na enkele gesprekken tussen de
TROS en Nefarma koos de om
roep uiteindelijk voor Galesloot.
Een voormalige adviseur van
Nefarma erkent dat de organi
satie met de TROS heeft gepraat
„maar na enkele gesprekken
kwamen we tot de conclusie dat
MCW zich niet zo goed voor
ons doel leende en zagen we
van verdere onderhandelingen
af".
Later is er overigens wel dege
lijk gesponsord, door de Natio
nale Commissie voor Chronisch
Zieken en het Juliana Welzijn
Fonds. Galesloot erkent dat met
name het Juliana Welzijn Fonds
invloed had op het script: de or
ganisatie werd meerdere keren
letterlijk door de acteurs ge
noemd. „Dat komt op de grens
van het toelaatbare... Ik vind dat
dat niet zou moeten. Laat ik
maar zeggen dat ik het een
comrpomis-achtige situatie
vind. Maar het is niet in mijn
macht om de hele omroeps-
tructuur te veranderen.
Pagina 10: 'Ik wil van het
imago 'zuster Reini' af.
LcidschjQfc Dagblad
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat ts goed nieuws
Dus neem ik
nu een abonnement.
Voorletters
Postcode:
Plaats:
controle bezorging)
Na de eerste 2 weken
betaal ik mijn abonnement:
0 Per maand automatisch
29.30)
0 Per kwartaal
Qvia acceptgiro 85.55)
0 automatisch 84.55)
Nr. bank/giro:
Of bel 071-128030
