Impasse gesprek
uitbreiding EU
o»s
Buitenland
New York houdt schoonmaak onder de schoonmakers
Blauwhelmen wacht in
Srebrenica zware taak
Mysterie rond verdwijnen passagiers Cessna
Kort geknipt het nieuwe jaar in
09
O
cz
O
'Politie Noord-Ierland
helpt terreurgroepen'
WOENSDAG 9 FEBRUAR11994
'Partnerschap voor vrede' in trek
brussel Bij de NAVO in Brussel lopen de Midden- en Oost-
europese bewindslieden af en aan om het zogeheten 'partner
schap voor vrede' te ondertekenen. Gisteren zetten Hongerije en
Oekraïne hun handtekeningen. Eerder tekenden Polen, Litou
wen, Estland en Roemenië. Vandaag volgt Slowakije en Bulgarije
wordt volgende week verwacht. Het partnerschap werd gelan
ceerd als een eerste stap op weg naar nauwere samenwerking
tussen het bondgenootschap en Midden- en Oost-Europa.
Noodweer teistert Verenigde Staten
new york» Een hevige winterstorm heeft gisteren voor grote
overlast gezorgd in het noordoosten van de Verenigde Staten.
Een sneeuwbui teisterde New York, waar meer dan 23 centime
ter sneeuw viel. In Minnesota kwamen zes mensen om toen hun
auto achter op een sneeuwploeg reed en vervolgens op een bus
klapte. Bij het ongeluk raakten vijftig mensen gewond. Bij i
sneeuwstorm in New Jersey raakte een bus met casinospelers
van de weg, waarbij 24 gewonden vielen.
Opening Kanaaltunnel uitgesteld
londen Het commerciële vrachtvervoer door de spoortunnel
onder het Kanaal zal niet volgens schema op 7 maart beginnen.
Volgens exploitatiemaatschappij Eurotunnel is er vertraging bij
het testen en inzetten van locomotieven. Ook het begin van het
personenvervoer is enkele weken uitgesteld. Mensen die al heb
ben geboekt krijgen hun geld terug.
Italiaanse vrouw zat 32 jaar gevangen
napels De politie van Napels heeft gisteren een 32-jarige vrouw
gevonden die haar hele leven door haar familie was opgesloten.
De vrouw had zo lang in dezelfde houding gelegen, dat haar bot
ten op sommige plaatsen door het vel staken. Haar moeder en
broer, beiden volgens de politie geestelijk gestoord, zijn aange
houden op beschuldiging van ontvoering. De vrouw, die bedekt
met uitwerpselen en huisvuil op bed lag, is naar een ziekenhuis
overgebracht.
El Salvador is VN-controle zat
genève De Salvadoraanse regering heeft de VN gisteren ge
vraagd niet meer zo intensief te speuren naar eventuele schen
dingen van de mensenrechten omdat het land een stabiele de
mocratie is geworden. Speciale aandacht is daarom niet meer
op zijn plaats, vindt de Salvadoraanse minister Salaverria (bui
tenlandse zaken).
Jeltsin verdient 600 gulden per maand
moskou President Jeltsin verdient vijf keer zoveel als de Russi
sche 'Iwan Modaal'. Maar echt veel is niet: omgerekend nog
geen zeshonderd gulden per maand.
Egyptische schutter was gestoord
cairo De Egyptische schutter die vorig jaar oktober vier bui
tenlanders doodschoot in een luxueus hotel in Cairo, was gees
tesziek. Hij wordt niet vervolgd. De man is opgenomen in een
psychiatrisch ziekenhuis. De autoriteiten hebben van meet af
aan elk verband ontkend tussen de schietpartij en aanslagen
door islamitische fundamentalisten.
Amnesty op de bres voor homo-rechten
Washington Amnesty International heeft gisteren laten weten
dat zij zich in de toekomst ook bezig zal houden met de verdedi
ging van homo's tegen schendingen van de mensenrechten. In
1991 nam de organisatie hiertoe al een principeverklaring aan.
Het Europees Parlement heeft zich gisteren voor het eerst uitge
sproken tegen discriminatie van homo's. Het riep de Europese
Commissie op met voorstellen te komen om aan de bestaande
ongelijke behandeling een einde te maken.
Castro neemt het
op voor Clinton
new york afp
De Cubaanse leider Fidel Cas
tro heeft het onlangs opgeno
men voor de Amerikaanse pre
sident. Aantijgingen over diens
vermeende buitenechtelijke af
faires zijn volgens Castro 'een
schending van de mensenrech
ten". De Cubaanse leider zegt
dat in het jongste nummer van
het weekblad Vanity Fair.
Over het algemeen consta
teert Castro dat het in veel lan
den voor een presidentskandi
daat een goed idee zou zijn 'er
een reeks vriendinnetjes op na'
te houden'. Er zijn landen waar
dat als een goede eigenschap
wordt gezien, aldus Castro.
Zelf geeft hij niet aan in hoe
verre hij zijn filosofie in prak
tijk heeft gebracht, maar ont
kent 'een hele stam' te hebben
verwekt. Na enig rekenwerk
maakt hij bekend twaalf kin
deren te hebben.
washington hans de bruun
EU praat verder
met Oekraïne
De Europese Unie zet vaart
achter het aanknopen van nau
were betrekkingen met Oekraï
ne. Brussel wil nog voor de Oek-
raïnse parlementsverkiezingen
op 27 maart een partnerschaps-
en samenwerkingsovereen
komst sluiten.
De EU-ministers van buiten
landse zaken hebben de Com
missie groen licht gegeven om
verder te onderhandelen. De
Unie wil Oekraïne op vrijwel ge
lijke voet behandelen als Rus
land, waarmee de EU praat over
een soortgelijke overeenkomst.
Verder kreeg de Commissie
toestemming om met Letland,
Litouwen en Estland over vrij
handelsovereenkomsten te on
derhandelen. De gesprekken
moeten tegen de zomer worden
afgerond, zodat de akkoorden
op 1 januari 1995 kunnen in-
correspondent
Elke automobilist heeft het wel eens meege
maakt. Sta je voor een stoplicht te wachten, komt
er ineens een mannetje op je af dat ongevraagd
de voorruit begint schoon te maken. Gebaren dat
je niet op die 'service' gesteld bent, haalt lang niet
altijd wat uit.
Het komt overal ter wereld voor. In de ene stad
zijn het scholieren die zo een aanvulling op hun
zakgeld willen verdienen, in de andere zwervers
voor wie het wassen van autoruiten de enige bron
van inkomsten is. Maar waar dan ook, het is
meestal een ergernis voor de automobilist, zeker
als diens afwijzing niet altijd vreedzaam wordt
geaccepteerd.
Nergens in Amerika is de overlast van de squeegee
men fde squeegee is de korte rubberen glazen-
wasserswisser) zo groot als in New York. De stad
telt vele honderden squeegers, die strategische po
sities hebben ingenomen op drukke straathoe
ken, bij de opritten naar bruggen en de ingangen
van tunnels. Geen Newyorkse automobilist kan
ontsnappen aan hun waswoede.
De kersverse burgemeester Rudolf Giuliani heeft
de strijd tegen de 'lappers' tot de topprioriteit ge
maakt van zijn campagne tegen de misdaad. De
Newyorkse politie heeft de laatste weken ware
razzia's onder de autowassers gehouden. Tiental
len zijn al opgepakt en zelfs voor de rechter ge
bracht. En in de meeste gevallen vrijgesproken.
Er is nu zelfs een advocatenkantoor dat zich spe
ciaal tot doel heeft gesteld de autowassers te ver
dedigen. Kosteloos, want de advocaten William
Kunstier en Ronald Kuby zijn verdedigers van de
zwakkeren in de Newyorkse jungle. Zij hebben
zelfs in een alternatief huis-aan-huis-blad cou
pons laten afdrukken voor 'gratis juridisehe bij
stand' voor opgepakte wassers.
Giuliani ziet de squeegee men echter helemaal
niet als slachtoffers. Integendeel, uit een onder
zoek van de politie blijkt dat het overgrote deel
van de ongevraagde autowassers een strafblad
heeft. Er zitten kruimeldieven onder, maar ook
drughandelaren en overvallers. Daarom houdt de
Newyorkse politie nu zelf grote schoonmaak on
der de schoonmakers.
Volgens Giuliani vergroten de autowassers het ge
voel van onveiligheid dat alle Newyorkers, en de
miljoenen toeristen die jaarlijks The BigApplebe-
zoeken, toch al hebben. Wie op straat wordt las
tiggevallen, al is het door een onschuldige auto
wasser, voelt zich ook onveilig, zo betoogt hij.
Nu heeft Giuliani de wet niet helemaal aan zijn
kant. „Het is geen misdaad om de voorruit van
een auto te wassen", zegt advocaat Kuby in een
krant. „Justitie moet aantonen dat de squeegee
man de bedoeling had om publieke ergernis te
veroorzaken, of dat het verkeer werd gehinderd."
Bovendien wordt niemand gedwongen om te be
talen.
De meeste autowassers zijn bovendien best
vriendelijk. Niet zelden wordt de afwijzing beant
woord met een Toch bedankt, en God bless you
Maar dat neemt de ergernis nog niet weg.
1
Nederlanders blijven Nederlanders, ook op vreemde grond. De fiets
blijkt ook op het vliegveld van Sarajevo voor 'blauwhelm' Van de
Noordt van de VN-verbindingsdienst een beste vervoermiddel.
FOTO AP RIKARD LARMA
vj haag maurice wilbrink
De gevaren waaraan de Neder
landse luchtmobiele brigade in
de Bosnische moslim-enclave
Srebrenica bloot zal staan, zou
den groter zijn dan Defensie tot
nu toe naar buiten heeft ge
bracht. Het Canadese dagblad
Toronto Star meldde onlangs
dat het 'staakt-het-vuren' in de
enclave dagelijks zo'n vierhon
derd maal wordt geschonden.
Defensie houdt het op gemid
deld 25 incidenten per dag.
Een Defensiewoordvoerder
verklaarde gistermiddag dat het
de afgelopen weken 'rustig' is
geweest in de betreffende en
clave. Hij gaf wel toe dat er her
haaldelijk door Canadezen
wordt teruggeschoten als ze on
der vuur komen. De Canadese
VN-eenheid in Srebrenica, die
over enkele weken door de Ne
derlanders wordt afgelost, is de
Mate Boban, de leider van de
Bosnische Kroaten, heeft giste
ren zijn ontslag aangeboden
aan het 'parlement' van de
'Kroatische republiek Herceg-
Bosna'. Vorige maand zei de
Kroatische president Tudjman
dat Boban niet langer meedeed
berlun hans hoogenduk
correspondent
Waar zijn de piloot en de vier
passagiers gebleven van de
Duitse Chessna 425, die ruim
twee weken geleden op het Bo-
denmeer aan de Duits-Zwit
serse grens een noodlanding
maakte en daarna in de diepte
verdween? Dat is de vraag
waarmee Duitse en Zwitserse
rechercheurs zich sinds gister
middag opnieuw bezighouden.
De Cessna is geborgen, maar
geen enkel spoor van de inzit
tenden.
Waar piloot Rudolf Wirschen,
de Berlijnse zakenlieden Josef
Rimmele en Klaus Eichler (53)
plus hun Tsjechische vriendin
nen Iveta en Alena en Rimme-
le's terriër Asta uithangen, is
een raadsel. Vast staat dat ze
na de landing de deur van de
gecharterde machine hebben
geopend en wellicht per boot
zijn verdwenen. Vanwege de
kou zouden zij nooit zwem-
mend de oever hebben kun
nen bereiken.
Al vanaf het begin doen de
meest fantastische verhalen de
ronde. De twee Berlijners zou
den 70 kilo hoog radio-actief
materiaal hebben vervoerd.
Groot alann dus rond het Bo-
denmeer. Maar dat kon wor
den ingetrokken nadat met de
Duitse mini-duikboot /ngo vo
rige week metingen waren ver
richt.
Deskundigen hadden dit overi
gens van tevoren al uitgesloten
omdat voor het beschermen
van 70 kilo Caesium 137 zeker
4.000 kilo lood nodig is. Het
vliegtuigje was met zo'n last
nooit van de grond gekomen.
Dat desondanks serieus is on
derzocht of het vliegtuig stra
ling verspreidde, past in de nu
cleaire hysterie die Europa
sinds het uiteenvallen van het
Sovjetimperium in zijn greep
heeft. Vast staat dat er alle mo
gelijke dubieuze transacties
met nucleair afval plaatsvin
den en even zeker is dat veel
van die levensgevaarlijke han
del op Duits grondgebied
wordt gedreven.
De nu verdwenen Rimmele en
Eichler, vroeger weinig succes
vol in de onroerend-goedhan-
del, zijn twee van die margina
le figuren die droomden van
makkelijk verdiende miljoe
nen. De relatie met de vroege
re VoPo (de Volkspolizei)-over
ste Klaus-Peter Nedwig, zoon
van de ex-recherche-chef van
de DDR, moest hen een gou
den toekomst bezorgen. Ne
dwig, die inmiddels is gearres
teerd, maakte de twee attent
op de handel in zeldzame me
talen waarmee 'fantastisch'
werd verdiend.
De stof waarmee de twee Ber
lijners uiteindelijk hun grote
slag wilden slaan, is het myste
rieuze Red Mercury, ook wel
bekend onder de namen Mer
cury P2-P5, Rode wijn, Rood
Kwikzilver of Red Sherry. Het
tovermiddel, van Russische
makelij, zou de prestaties van
raketten enorm omhoog jagen,
projectielen onzichtbaar ma
ken voor de meest geavanceer
de radar-en zelfs bij de bouw
van mini-atoombommen kun
nen worden gebruikt. Maar al
le deskundigen zijn het er over
eens dat dit wondermiddel
niet bestaat. Desalniettemin
bestaat er een levendige han
del in.
Voor de twee Berlijnse begin
ners was de zaak een paar ma
ten te groot. Ze maakten op
pijnlijke wijze kennis met de
Oosteuropese maffia toen ze in
Letland Red Mercury wilden
kopen, maar blijkbaar niet
konden betalen. Het tweetal
werd vorig jaar oktober ont
voerd. Eichler kon ontsnappen
en huurde een aantal sterke
mannen om zijn maat te be
vrijden.
De zakenlui maakten echter
een kardinale fout: ze stelden
de Duitse ambassade in de
Letse hoofdstad Riga en de
plaatselijke politie op de hoog
te van de ontvoering en ver
braken daarmee de code van
de maffia. Sindsdien zijn ze
hun leven niet meer zeker.
Mogelijk hebben ze daarom
ruim twee weken geleden met
hun laatste geld de Cessna ge
huurd en de piloot overge
haald een noodlanding in scè
ne te zetten om ddarna spoor
loos te verdwijnen. Op zich
een logische verklaring. Rest
alleen de vraag wat die twee
Praagse dames aan boord de
den en waar de piloot is geble-
Kans dat onderhandelingen niet tijdig worden afgerond
Het is onzeker of de onderhandelingen met Noorwegen,
Zweden, Finland en Oostenrijk over toetreding tot de Eu
ropese Unie tijdig worden afgerond. Bij besprekingen in
Brussel tussen de Twaalf en de aspirant-leden is gisteren
geen vooruitgang geboekt. Daardoor is de kans dat de
vier landen op 1 januari 1995 lid worden van de Unie
verkleind. De problemen spitsen zich toe op de steun
aan de Scandinavische boeren, het vrachtverkeer door de
Alpen, en de hulp aan de regio's bij de poolcirkel.
brussel peter de vries Vooral in Oostenrijk en in
Noorwegen dat in 1972 wei
gerde tot de EG toe te treden
is veel scepsis over het EU-lid-
maatschap. De regeringen stel
len zich daarom onverzoenlijk
op, maar volgens Dankert staan
op hun beurt de zuidelijke EU-
leden niet te springen om toe
zeggingen te doen: „Een aantal
EU-leden vindt dat we aan de li
miet zitten van onze mogelijk
heden concessies te doen. Deze
vier willen tot ons toetreden,
niet andersom".
De EU heeft belang bij de uit
breiding, omdat de vier als rijke
landen veel kunnen bijdragen
aan de Brusselse begroting.
Omgekeerd zien de vier aspi-
correspondent eu
Volgens de Nederlandse staats
secretaris Dankert (Europese
zaken) verkeren de onderhan
delingen in een fase waarin al
leen nog maar verklaringen
worden uitgewisseld. Daardoor
wordt het 'buitengewoon moei
lijk' de besprekingen voor 1
maart af te ronden. Dat is nodig
om voldoende tijd over te laten
om het akkoord ter goedkeuring
voor te leggen aan de bevolking
van de betrokken vier landen.
Ook het Europees Parlement en
de twaalf volksvertegenwoordi
gingen moeten het resultaat
goedkeuren.
rant-leden in het EU-lidmaat-
schap een mogelijkheid tot
toenadering tot het Westen.
De vier landen moeten daar
voor wel alle bestaande EU-
wetten overnemen, variërend
van het landbouwbeleid tot het
speelgoedbesluit. Maar voor de
pijnlijkste punten proberen ze
nu overgangsregelingen te be
dingen.
Finland eist dat het zijn to
renhoge steun aan de boeren
niet zo snel hoeft te verlagen tot
de al evenmin zuinige EU-re-
gels. De drie Noordse landen
vinden bovendien dat hun dun
bevolkte gebieden rond de
poolcirkel recht hebben op re
gionale steun: iets waar de zui
delijke EU-landen, die het
meest van die fondsen profite
ren, weinig voor voelen. Oos
tenrijk eist ten slotte dat het ge
durende twaalf jaar beperkin
gen kan opleggen aan het aan
tal zware vrachtwagens dat door
de Alpen van Duitsland naar
Italië dendert. 'Transporteren
de' landen als Nederland vin
den een driejarige overgang
stermijn genoeg.
Nieuw protest
indiaanse
boeren Mexico
teopisca ap
Uit protest tegen corruptie heb
ben indiaanse boeren gisteren
de belangrijkste weg naar Teo-
pisca in de Mexicaanse deel
staat Chiapas geblokkeerd. De
boeren hadden een dag eerder
het gemeentehuis bezet uit pro
test tegen burgemeester Alva
rez. Deze zou bij de overheid
valselijk reparaties aan vracht
wagens en wegen hebben gede
clareerd en het geld in eigen zak
hebben gestoken. De burge
meester ontkent alles.
Ook in andere stadjes in Chi
apas is het onrustig. In Las Mar
garitas wordt het aftreden van
de burgemeester geeist omdat
die boeren ten onrechte in de
gevangenis zou hebben gestopt.
In Tapachula houden boeren al
twee weken het gemeenschaps
huis bezet uit protest tegen de
excessieve rente die de banken
zouden eisen.
Het wijdverbreide boerenpro
test is een direct gevolg van de
gewelddadige opstand van het
Zapatistisch Bevrijdingsleger in
Chiapas, vorige maand. Veel
boeren zeggen door de opstand
mondiger te zijn geworden,
maar geen heil te zien in gewa
pende strijd. President Salinas
verzekerde gisteren dat de rege
ring in Mexico-Stad de armoede
en onrechtvaardigheid in Chia
pas zal bestrijden.
afgelopen maanden gericht be
schoten door de Servische bele
geraars en zelfs door de mos
lim-verdedigers.
De Canadese VN-troepen
moeten in uiterst zware om
standigheden hun werk doen.
Er dreigt constant fysiek gevaar,
hun aanvoerlijnen worden ge
hinderd door Serviërs, en ze
hebben door de extreme weers
omstandigheden grote moeite
hun buitenposten in het gebied
te bemannen.
Gisteren zijn vanaf Schiphol
de eerste 320 militairen van de
hoofdmacht van het Nederland
se VN-bataljon naar Bosnië ver
trokken. De manschappen gaan
vanuit de Kroatische havenstad
Split in konvooien over de weg
naar Lukavac, de toekomstige
logistieke basis van Dutchbat
De verwachting is dat de eerste
militairen van deze groep rond
14 februari Lukavac bereiken.
Kroatenleider Boban treedt af
aan de vredesbesprekingen om
dat de Bosnische president niet
meer met hem wilde praten.
De Franse generaal Bertrand de
Lapressie is gisteren benoemd
tot opvolger vanjean Cot als
commendant van Unprofor, de
VN-troepenmacht in het voor
malige Joegoslavië. De benoe
ming gaat medi maart in.
Peking Overal in de wereld maken Chinezen
zich op om vannacht het nieuwe jaar het
Jaar van de Hond in te luiden. In Peking
hebben de kappers het druk met het knippen
van mensen die er vanavond extra netjes wil
len uitzien.
Het nieuwe jaar moet in de grote Chinese ste
den dit keer anders beginnen dan gebruikelijk.
Voor het eerst in eeuwen moet in Peking en 22
andere grote steden het feest in stilte worden
gevierd. Vuurwerk is verboden.
De redenen zijn angst voor branden en ver
wondingen alsmede het oorverdovende la
waai, waardoor tijdens de jaarwisseling vol
gens de Chinese maan-kalender bijna niemand
kon slapen. Ook Sjanghai, Guanghzou,
Wuhan, Chengdu en Sjenzhen hebben een
verbod uitgevaardigd. Bij overtredingen wor
den boetes uitgedeeld, waarvan de hoogste in
Peking: 500 yuan, twee maandsalarissen.
Rond Nieuwjaar dreigt zelfs 15 dagen gevan
genisstraf. Desondanks zijn nu al 22 mensen
om het leven gekomen en tientallen gewon
den gevallen bij ongelukken met voetzoekers.
FOTO REUTER GOH CHAI WIN
II
III
79
[7*1 MË
Tl
co
10-19 FEBRUARI
1
DAGELIJKS 10-17 UUR,
14 T/M18 FEBRUARI
00K19-22 UUR.
79
Amsterdam nats
londen cees van zweeden
correspondent
Er zijn steeds meer aanwijzin
gen dat de Noordierse politie
samenwerkt met protestantse
terreurgroepen. Dat zegt de
mensenrechtenorganisatie Am
nesty International.
Het Noordierse politiekorps,
de Royal Ulster Constabulary
(RUC), zou de protestanten op
verschillende manieren helpen.
Hun terreurgroepen zou onder
meer informatie worden toege
speeld over mogelijke doelwit
ten. Volgens Amnesty zijn er
zelfs aanwijzingen dat politie-
i of militairen deel heb
ben uitgemaakt van doodseska
ders.
Amnesty geeft in een 48-pagi
na's tellend rapport het voor
beeld van de vooraanstaande
katholieke advocaat Patrick Fi-
nucane. Het leger was op de
hoogte van het plan hem te ver
moorden, maar verzuimde hem
te beschermen. Finucane werd
in februari 1989 vermoord.
De politie wordt verder ver
weten de protestantse terreur
groepen ongemoeid te laten.
Ook heeft de RUC verzoeken
van katholieken om politiebe
scherming eenvoudigweg gene
geerd.
Premier Japan
in opspraak
De Japanse premier Hosokawa
is gisteren in opspraak geraakt
door een artikel in het gerespec
teerde maandblad Bungei
Shunju. Het blad schrijft dat
Hosokawa's familie voor miljoe
nen guldens een huis heeft la
ten opknappen door de direc
teur van een transportbedrijf,
zonder daarvoor te betalen.
Hosokawa staat tot nu toe
zeer goed aangeschreven omdat
hij zich nooit met corrupte figu
ren heeft ingelaten. Onder zijn
leiding werden politieke hervor
mingen doorgevoerd, die onder
de kabinetten van de LDP, die
38 jaar aan de macht was,
steeds werden tegengehouden
