Blijmaker
Criminelen
zitten straks
thuis 'in cel'
En plotseling was Alders winnaar en Kok verliezer
Binnenland
Ouder dan 70? Dan geen
verzekering voor uw fiets
Laatste controle
'Omstreden methode is wel
gebruikt in zaak XTC-bende'
'Wereldbolletje
Aanleg drijvende haven
in Gazastrook bijna zeker
WOENSDAG 9 FEBRUAR11994
Van Duijn wil burgemeester worden
Amsterdam „Mevrouw, ik werp de schroom van mij en sollici
teer." Met die woorden besluit ex-provo, ex-kabouter, ex-wet
houder en tegenwoordig raadslid Roel van Duijn de brief aan
koningin Beatrix waarin hij officieel een gooi doet naar het bur
gemeesterschap van Amsterdam. Het dringende verzoek van
een 'comité van gerijpte stadgenoten' heeft hem naar eigen zeg
gen op de valreep overgehaald, want de sollicitatietermijn sluit
vandaag.
Bond claimt schade bij Bukman
zuidlaren» De bond van loonbedrijven voor agrarisch- en grond-
verzetwerk wil zeventig miljoen gulden schadevergoeding van
landbouwminister Bukman. Dat zei voorzitter J. Maris gisteren
in Zuidlaren. De bond verwijt Bukman dat hij onduidelijke eisen
heeft gesteld aan mestinjecteurs. Aanvankelijk waren die zo
streng dat de loonbedrijven peperdure machines aanschaften.
Vervolgens werden de eisen zo versoepeld dat de dure machines
helemaal niet nodig bleken. Volgens Maris lijden de loonbedrij
ven miljoenen guldens verlies door het 'zig-zag-beleid' van Buk-
Opvangcentrum in haven Zwijndrecht
zwundrecht Het ministerie van WVC wil in Zwijndrecht een
drijvend centrum plaatsen voor de tijdelijke opvang van enkele
honderden asielzoekers. De gemeente gaat onderzoeken of dat
kan. Het drijvende opvangcentrum (floatel, een samentrekking
van to floatEngels voor drijven en hotel) zou in een van de
vier industriehavens van Zwijndrecht komen te liggen. Er zijn
ook drijvende opvangcentra in Nijmegen en Hellevoetsluis.
Gasunie: Prijs voor tuinders omhoog
den haag De Gasunie wil een verhoging van de gasprijs voor
tuinders per 1 oktober voorstellen. Dat heeft een woordvoerder
van de Gasunie vandaag gezegd. Premier Lubbers zei op een bij
eenkomst van tuinders in Bleiswijk gisteren juist dat een prijs
verlaging mogelijk is. Volgens de woordvoerder gaat het wel om
een minder grote prijsverhoging dan eerder werd gedacht. Hij
zei ook dat de gasprijs best omlaag zou kunnen als de overheid
via milieuheffingen de prijs van olie niet zou opkrikken. De gas
prijs is aan de olieprijs gekoppeld.
Van Tuyll van Serooskerken overleden
den haag Het oud-lid van de Raad van State mr. S.J. Baron van
Tuyll van Serooskerken blijkt vorige week op 88-jarige leeftjd in
Den Haag te zijn overleden. Hij bekleedde de functie van Staats
raad van 1965 tot 1980. Daarvoor was hij van 1952 tot 1965 se
cretaris-generaal van het ministerie van buitenlandse zaken.
Van Tuyll van Serooskerken was tevens voorzitter van het be
stuur van het Rode Kruis ziekenhuis in Den Haag, voorzitter van
het bestuur van de Koninklijke Academie van Beeldende Kun
sten in Den Haag en lid van het bestuur van de Carnegiestich-
ting.
Bureau tegen leeftijdsdiscriminatie
Werkgevers, arbeidsbureaus,
banken, verzekeraars en wo
ningbouwverenigingen kunnen
allemaal hun borst nat maken.
Minister D'Ancona van WVC
heeft gisteren twee miljoen gul
den subsidie toegezegd voor het
Landelijk Bureau Leeftijdsdis
criminatie. Met dit geld kan het
bureau nog dit jaar worden ge
opend. Voor vier jaar is het werk
Iedereen maakt zich wel eens
schuldig aan vooroordelen ge
baseerd op iemands leeftijd.
Wie langs de weg twee bescha
digde auto's ziet en automa
tisch denkt dat de bejaarde be
stuurder het heeft gedaan, is
nog vrij onschuldig bezig. Maar
wie een lening van een paar
duizend gulden weigert omdat
de klant te oud is, gaat te ver,
vinden de gezamenlijke oude-
renorganisaties, de FNV en de
Vereniging Leeftijdsdiscrimina
tie. De taak van het bureau is
dan ook om discriminatie op
grond van leeftijd te voorkomen
en te bestrijden.
Het opzetten van het bureau,
waaraan een jurist, een onder
zoeker en een sociaalweten
schapper worden verbonden, is
toevertrouwd aan de Algemene
KVISSEL katoenen dhurr
Handgeweven vloerkleed.
Formaat 120x1801
Projectgroep wil proefin noorden
Waarschijnlijk nog dit jaar kunnen criminelen in de pro
vincies Groningen, Friesland en Drente hun straf thuis
uitzitten. Het gaat om een proef met elektronisch huisar
rest.
in de laatste fase van hun straf
zouden aan de proef kunnen
meedoen.
Begin 1989 werd onder ver
antwoordelijkheid van staatsse
cretaris Kosto van justitie ook al
een plan opgesteld: 'Elektro
nisch huisarrest: een boeiend
alternatief?' Daar kwam toen zo
veel kritiek op dat het weer in
de ijskast werd gelegd. Nu het
aantal gevangenisstraffen nog
steeds schrikbarend toeneemt,
wordt de haalbaarheid opnieuw
onderzocht.
In Canada, Australië, Enge
land en de Verenigde Staten
wordt al met diverse systemen
gewerkt. Het zendertje aan de
enkel lijkt voor Nederland het
meest bruikbaar. Een systeem
waarbij een kaart om de pols
wordt aangebracht die ook nog
eens het gebruik van alcohol of
drugs registreert, gaat de pro
jectgroep veel te ver.
De veroordeelden krijgen een
verzegeld bandje met een zen
dertje om hun enkel. Als zij het
zegel verbreken of de straat op
gaan, gaat bij een particulier be
wakingsbedrijf een alarm af.
Dat bedrijf schakelt dan de re
classering in.
Het plan voor het experiment
komt van de Projectgroep Elek
tronisch Toezicht. Het ministe
rie van justitie heeft de project
groep de opdracht gegeven de
haalbaarheid te onderzoeken.
Die heeft het ressort van het ge
rechtshof Leeuwarden, dat de
arrondissementen Groningen,
Friesland en Drente omvat, als
landelijk proefgebied aangewe-
Voor het elektronisch huisar
rest komen mensen in aanmer
king die tot maximaal zes
maanden gevangenisstraf zijn
veroordeeld. Ook gedetineerden
Zaak hasjbende
is mogelijk al
eens geseponeerd
utrecht anp
De strafzaak tegen de twee
hoofdverdachten van een
Utrechtse hasjbende is mogelijk
een voortzetting van een oude
zaak die al in 1992 door de offi
cier van justitie is geseponeerd.
Dit zeiden de raadslieden mr. P.
Doedens en mr. J. Boone giste
ren voor de Utrechtse recht
bank.
De rechtbank zal hun veron
derstelling onderzoeken. Als die
juist blijkt, heeft de officier vol
gens de advocaten geen recht
meer de Utrechters verder te
vervolgen.
De Utrechtse hasjbende werd
op 10 mei 1993 opgerold na een
onderzoek door het Interregio
naal Recherche Team Noord-
Holland/Utrecht (IRT). Dit on
derzoek was in het najaar van
1991 begonnen.
Voor de rechtbank bleek dat
naar de twee hoofdverdachten
al in maart 1990 een gerechte
lijk vooronderzoek was ge
opend. Daarin was onder meer
de telefoon van de stamkroeg
van een van de verdachten in
Utrecht afgeluisterd. De zaak
was echter in november 1992
door de officier van justitie in
getrokken. Door een admini
stratieve fout zou de zaak onder
een ander parketnummer zijn
voortgezet. Dat is in strijd met
de goede procesorde, vinden de
advocaten.
De zaak tegen de hasjbende
wordt maandag voortgezet.
Amsterdam Vlak voor de opening van de Bedrijfsauto Rai (morgen) wordt deze 'Freightliner' van Mercedes
nog eens nagekeken. De beurs duurt tot en met 19 februari. foto capital press
Voonnalige chef van IRT, Van Baarle, spreekt Nordholt tegen
utrecht anp
Eindelijk nieuwe VS-ambassadeur in Nederland
washington
Amerika krijgt eindelijk een
nieuwe ambassadeur in Neder
land. Twee jaar na het vertrek
van Howard Wilkins keurde de
Senaat gisteren eenstemmig de
benoeming goed van Terry
Dornbush,
bankier uit Atlanta.
De benoeming was blijven
liggen omdat een aantal senato
ren ontevreden was over het be
noemingsbeleid van president
Clinton. Presidenten plegen po
litieke vrienden die veel geld
hebben gegeven voor hun cam
pagnes, te belonen met een am-
bassadeurspost. Meestal een
post in een minder belangrijk
land. Clinton had beloofd zich
daaraan niet schuldig te maken,
maar een deel van zijn benoe
mingen, waaronder die van
Dombush, zijn ook van politie
ke aard. De keuze van Dorn
bush op zich werd in de Senaat
overigens geprezen.
De gewraakte werkmethode van het Interregio
naal Rechercheteam Noord-Holland/Utrecht
(IRT) is wel degelijk toegepast in de grote Amster
damse XTC-zaak. Dat heeft de Utrechtse com
missaris B. van Baarle, voormalig chef van het
team, gisteren gezegd voor de rechtbank in
Utrecht. Van Baarle was getuige in de zaak tegen
een Utrechtse hasjbende, die werd geleid door
een 39-jarige Utrechter.
Op vragen van de rechtbank zei Van Baarle dat
de met veel geheimzinnigheid omgeven metho
diek, die eruit zou bestaan dat een 'criminele in
formant' op ontoelaatbare wijze werd ingezet,
naar zijn weten alleen is toegepast in het onder
zoek naar de Amsterdamse XTC-bende. Volgens
de voormalige IRT-chef was de methode wèl toe
laatbaar.
Vorig jaar december verklaarde de voormalige
dagelijkse teamleider van het IRT, de Woerdense
commissaris A. Lith, dat de werkwijze niet is toe
gepast in de XTC-zaak. Hoofdcommissaris Nord
holt en hoofdofficier Vrakking bevestigden dat.
Volgens een woordvoerder van de Utrechtse
politie is sprake van een 'misverstand tussen de
rechtbankpresident en Van Baarle'. Hij stelt dat
Van Baarle hetzelfde heeft gezegd als Lith destijds
voor het gerechtshof in Amsterdam.
Voor advocaat Doedens echter, die verdachten
in zowel de hasjzaak als de XTC-zaak vertegen
woordigt, is de verklaring van Van Baarle aanlei
ding de Amsterdamse advocaat-generaal mr. R.
Manschot te vragen de Utrechtse commissaris als
getuige op te roepen in de XTC-zaak, die vrijdag
in Amsterdam wordt voortgezet. Tevens wil de
raadsman Nordholt en Vrakking andermaal ter
zitting als getuige aan de tand voelen.
Nederlandse Bond van Ouderen
(ANBO). Maar het wordt wel
een onafhankelijk bureau, aldus
projectmedewerkster Meme
link.
Het Gewest Amsterdam van
de ANBO richtte in het voorjaar
van 1991 een tijdelijk telefo
nisch meldpunt voor leeftijds
discriminatie op. Veertigplus
sers meldden massaal dat ze
niet meer in aanmerking kwa
men voor werk of omscholing.
Zestigplussers klaagden over
verzekeraars en banken waar
het afsluiten van nieuwe lenin
gen, hypotheken en verzekerin
gen opeens onmogelijk bleek te
zijn. En ook op de woningmarkt
bleek van alles mis: woning
bouwverenigingen stelden leef
tijdsgrenzen en serviceflats ver
plichtten aspirant-kopers tot
een medische keuring.
Eind vorig jaar bevestigde een
rapport van de ANBO dat het
bank- en verzekeringswezen
zich veelvuldig aan leeftijdsdis
criminatie schuldig maakt. Een
uitschieter is het verhaal van de
vrouw die haar fiets wilde ver
zekeren en te horen kreeg dat
fietsen van mensen ouder dan
zeventig niet worden verzekerd.
Alsof dat voor een dief wat uit
maakt.
ad bloemendaal
den haag Cabaretier en zanger Herman van Veen (midden) bood gis
teren een ambachtelijk gebakken 'wereldbolletje' aan aan premier Lub
bers (rechts). Oud-commissaris van de koningin in Friesland, die toeval
lig bij Lubbers op bezoek was, kreeg ook een bolletje. Het overhandi
ging van het brood diende als startschot voor de Nieuwe Wereldcam
pagne. Daarmee willen zo'n tweehonderd organisaties op het gebied
van ontwikkelingshulp pleiten vooreen internationaal beleid dat gericht
is op duurzame armoedebestrijding, milieubehoud en veiligheid.
foto anp marcel
'Berichten over schade milieu voorbarig
'in geen geval stappen wij in
projecten die het milieu aantas
ten'. Nederland is indertijd bij
de donorenconferentie in Parijs
aangewezen als het land dat de
milieuproblematiek van de Ga
zastrook onder de loep zal ne-
De uitvoerders van het 'haal
baarheidsonderzoek' naar de
haven zullen niet alleen de
milieuproblematiek bekijken,
maar ook technische en econo
mische aspecten. De economi
sche beoordeling is alleen inte
ressant voor de vraag of moet
worden gekozen voor een drij
vende of een, veel duurdere, ge
graven haven. De PLO en de
Nederlandse deskundigen gaan
er op voorhand vanuit dat de
haven niet economisch renda
bel valt te maken. Ook een re
cente studie van het Internatio
nale Monetaire Fonds wijst
daarop.
Wat Nederland betreft is dat
geen bezwaar. Nederland heeft
veertig miljoen gulden voor het
havenproject toegezegd en een
medewerker van de minister
wees er gisteren op dat dat be
drag volgens de regels van de
OESO alleen mag worden ge
schonken aan een niét-rendabel
project.
Het ziet er naar uit dat Neder
land zal kiezen voor een drij
vende haven, die binnen onge
veer een jaar kan worden aan
gelegd en waarvan de totale
kosten op honderd miljoen gul
den worden geschat.
Het ziet er naar uit dat een con
sortium van Nederlandse be
drijven dit jaar nog zal begin
nen met de aanleg van een drij
vende haven in de Gazastrook.
Minister van buitenlandse han
del Yvonne van Rooy zei giste
ren na een bezoek aan Gaza dat
binnenkort een 'haalbaarheids
studie' wordt verricht. Valt die
positief uit wat het consor
tium verwacht dan staat
niets de aanleg van de haven
meer in de weg.
De minister reisde gisteren
met vertegenwoordigers van
een aantal geïnteresseerde be
drijven naar de Gazastrook,
waar het gezelschap werd ont
vangen door de PLO. Ten zui
den van de stad Gaza bezocht
Van Rooy een van de plaatsen
waar de haven zou kunnen wor
den aangelegd. De Gazastrook,
met een oppervlak van twee
maal het eiland Terschelling,
heeft 850.000 inwoners. De mi
nister kon met eigen ogen con
stateren welke gevolgen dat
heeft voor het leefmilieu in een
gebied zonder adequate riole
ring, afvalverwerking en water
zuivering.
Wat de haven betreft, noem
de Van Rooy berichten over
mogelijke schade aan het milieu
zeer voorbarig. Ze wees erop
dat pas een definitief besluit
wordt genomen als de 'haal
baarheidsstudie' is afgerond en
Verrassende afloop debat dankzij gebrekkige discipline CDA-fractie
AMSTERDAM DELFT DUIVEN/ARNHEM
EINDHOVEN/EKKERSRIJT SLIEDRECHT
den haag wilfred scholten
Drie dagen na PSV-Ajax (4-1) blijkt
maar weer eens dat niet alleen bij voet
bal de bal vreemd kan rollen. Ook de
politiek kan volstrekt onberekenbaar
zijn. En ook daar kan een underdog
verrassend als winnaar tevoorschijn
komen. Wat gisteren in de Tweede Ka
mer een parlementaire afstraffing van
milieuminister Hans Alders had moe
ten zijn, werd volslagen onverwachts
een politieke vernedering van Wim
Kok en Hans Simons.
De kaarten voor het kamerdebat over
het omstreden kabinetsbesluit om we
reldhaven Rotterdam een 'bescheiden
vliegveld' te gunnen, leken vooraf dui
delijk geschud. D66, Groenlinks en de
WD zouden de geplaagde minister Al
ders een forse reprimande geven. Hij
had het omstreden besluit vanwege
milieu-overwegingen niet alleen vooraf
aangevochten, maar had ook in de no
tulen van de ministerraad laten vast
leggen dat hij tegen bleef, zo liet pre
mier Lubbers vrijdag de verbaasde pers
weten.
Voor de oppositiepartijen was dat on
verteerbaar. Als bewindsman die me
deverantwoordelijk is voor de uitvoe
ring van dit besluit had Alders de con
sequentie moeten trekken: of instem
men of aftreden. Toen hij naderhand
ook nog publiekelijk bleef mokken en
het besluit 'onjuist' noemde, eiste de
oppositie opheldering. De eenheid van
regeringsbeleid was immers in het ge
ding.
Het debat leek in eerste instantie ge
heel volgens het geplande stramien te
verlopen. De verontwaardiging van
D66, Groenlinks en de WD was groot
en Alders verdedigde zich ferm. Maar
hij boog deemoedig zijn hoofd toen
WD-leider Bolkestein hem op de man
af vroeg of hij het kabinetsbesluit
'ohdanks de bezwaren nu 'voor 100
procent' loyaal zou uitvoeren. Het ant
woord was 'ja'. Bij een ander antwoord
had Alders moeten aftreden.
Ook Lubbers kreeg de wind van voren.
Het staatsrechtelijke nieuwigheidje om
uit de geheime ministerraad te klap
pen door te onthullen wie in de notu
len een voorbehoud had gemaakt (wat
op zich veel vaker voorkomt), werd
unaniem veroordeeld. De Kamer ge
bruikte daarbij exact de woorden die
Lubbers zelf enkele jaren geleden zijn
vice-premier De Korte had toegebeten:
dit valt onder de categorie 'eens, maar
nooit weer'. Een motie met deze strek
king werd kamerbreed aangenomen.
En ook Lubbers boog zijn hoofd.
Het enige onverwachte tijdens het de
bat deed zich voor toen staatssecretaris
Simons zonder blikken of blozen toe
gaf geheel achter het kabinetsbesluit te
staan. Dat is opmerkelijk, omdat de be
windsman ook lijsttrekker is van de
Rotterdamse PvdA, die zich in haar
verkiezingsprogramma onomwonden
tegen het voortbestaan van een lokaal
vliegveld heeft uitgesproken. Boven
dien keert Simons zich hiermee ook
nog eens tegen een ander verklaard te
genstander, zijn eigen minister Hedy
d'Ancona.
Maar dat was nog niet alles. De proble
men begonnen pas goed toen het
spoeddebat al was afgelopen. Op ver
zoek van het Groenlinkse kamerlid
Lankhorst werd hoofdelijk gestemd
over zijn motie, waarin hij het kabinet
opdroeg het besluit over Zestienhoven
te 'heroverwegen'. Normaal gesproken
een motie die geen kwaad kan, simpel
weg omdat CDA en WD (met 76 zetels
een meerderheid in de Kamer) vóór
een nieuw Rotterdams vliegveld zijn.
De ironie wil echter dat juist op dat
moment rond half zeven het
voormalige CDA-kamerlid Gualthérie
van Weezei een boek presenteerde.
Een tiental CDA-parlementariërs ver-
koos die borrel boven de hoofdelijke
stemming. De uitslag was daardoor
verrassend en vertekend: 57 vóór en 53
tegen. PvdA, D66, Groenlinks, GPV en
SGP stemden vóór de 'heroverweging'-
Zo werd, nadat de wedstrijd leek ge
speeld, Alders plotseling toch de win
naar. Zijn PvdA-fractie koos voor hem
en voor het dualisme tussen Kamer en
kabinet, zoals woordvoerder De Jong
liet weten.
De consequentie van deze rechtlijnig
heid is echter groot. Vice-premier, par
tijleider en lijsttrekker Wim Kok die
Alders vrijdag liet vallen staat plot
seling zelf geïsoleerd. Samen met pro
minente partijgenoten als Van Thijn en
Ritzen koos hij voor de werkgelegen
heid en dus voor het Rotterdamse
vliegveld. De fractie steunt twee minis
ters en geeft de voorkeur aan het
milieu. En een staatssecretaris (tevens
plaatselijk lijsttrekker) staat helemaal
te kijk.
Het voorspelbare debat eindigde dus
in een politieke chaos waarvan de
PvdA onverwacht het slachtoffer is.
Vandaag buigt het kabinet zich over de
situatie die nu is ontstaan. Kok liet gis
teravond weten er geen 'prestigezaak'
van te willen maken. „Ik betreur het,
ben het er niet mee eens, maar dit is
democratie."
Zo simpel ligt het natuurlijk niet.
Dankzij het gebrek aan fractiediscipli
ne van het CDA heeft de PvdA er plot
seling zo vlak voor de verkiezingen een
groot probleem bij. Dat kan iedere kie
zer hem vertellen.