Joodse boycot gemiste kans
op 'profetische' conferentie
'Ook moslimslaven tot bekering gedwongen'
Kerk Samenleving
Reli-hardrock in Scum
MAANDAG 7 FEBRUAR11994
BUITENLAND KORT
Euthanasie
Goede stervensbegeleiding
èn pijnbestrijding kunnen
volgens de Belgische bis
schoppenconferentie eutha
nasie overbodig maken. Het
vragen om euthanasie door
de zieke is meestal een vraag
naar het leefbaar maken van
de pijn en van het stervens
proces. Zodra de pijn weg
valt, valt ook de vraag naar
euthanasie weg. Dit zeggen
de Belgische bisschoppen in
de verklaring 'Mensen bege
leiden als de tijd van sterven
nadert'. Onder euthanasie
verstaan zij 'alles wat vrijwil
lige beëindiging van hel le
ven is, hetzij op verzoek van
de patiënt, hetzij op verzoek
van de familie, hetzij op ver
zoek van de arts'. Het vrijwil
lig beëindigen van het leven
door een derde is volgens de
bisschoppen in tegenspraak
met de noodzaak het leven te
eerbiedigen en met het ge
bod Gij zult niet doden.
Vrede op Balkan
Paus Johannes Paulus II
heeft afgelopen zaterdag gez
inspeeld op een internatio
naal militair ingrijpen in het
vroegere Joegoslavië. „Ten
koste van alles moet er een
einde komen aan de burger
oorlog, ook als dat slachtof
fers eist." Deze dringende
oproep deed de paus in een
reactie op het bloedbad in
Sarajevo. De paus denkt 'met
gebroken hart' aan de slacht
offers in Sarajevo. Hij zei dat
voor Radio Vaticaan. „Ik
smeek degenen die hiervoor
verantwoordelijk zijn: beëin
dig zulke misdaden. U zult u
voor God moeten verant
woorden." Kortgeleden riep
de paus de internationale ge
meenschap op alles te doen
om de agressor te ontwape
nen. Volgens bronnen in het
Vaticaan is de paus voorstan
der van 'doelgerichte militai
re actie' als alle andere mid
delen hebben gefaald.
Reïncarnatie
Voor het eerst sinds tachtig
jaar is een lid van de Deense
evangelisch-lutherse volks
kerk 'geëxcommuniceerd'.
Het betreft een koster uit Ko
penhagen die gelooft in reïn
carnatie. Zijn predikant heeft
hem wegens het aanhangen
van een valse leer uit de kerk
gezet. De Deense minister
van kerkzaken had het afge
lopen jaar al verklaard dat hij
zich niet zou mengen in de
slepende zaak. Hij verwees
naar een ministriële verorde
ning uil 1992 die bepaalt dat
een predikant het recht heeft
om een kerklid te royeren.
De predikant van de Andre-
askerk in de Deense hoofd
stad zegt dat de koster, te
vens lid van het kerkbestuur,
al sinds lange tijd openlijk
zijn geloof in reïncarnatie be
lijdt.
Progressieve bisschop
De 43-jarige deken Hansjörg
Vogel uit Bern is gekozen tot
bisschop van Basel. Vogel is
de opvolger van Otto Wüst,
die vorig jaar om gezond
heidsredenen aftrad. Met 1,1
miljoen gelovigen is Basel
het grootste bisdom van
Zwitserland. Vogel, die als
progressief bekend staat,
werd op 14 januari door het
kapittel van het bisdom Basel
gekozen. Op grond van een
verdrag uit 1928 tussen het
Vaticaan en negen Zwitserse
kantons heeft het bisdom
Basel als enige bisdom ter
wereld het recht zelf zijn bis
schop te kiezen. Paus Johan
nes Paulus II ging op 29 ja
nuari akkoord met de keuze
van het kapittel, dat zelf een
lijst met zes kandidaten had
opgesteld. Bisschopsbenoe
mingen zijn in Zwitserland
omstreden sinds zes jaar ge
leden de aartsconservatieve
Wolfgang Haas tot bisschop
van Chur werd benoemd.
De boycot door orthodoxe joden van de internationale
topconferentie van joodse en christelijke leiders in Jeru
zalem is volgens OJEC-voorzitter dr. H. Vreekamp 'een
gemiste kans'. Vooral omdat de bijeenkomst in Jeruza
lem werd gehouden, werd het joodse geluid uit Israël no
de gemist, zei de voorzitter van het Overlegorgaan van
joden en christenen in Nederland na afloop.
door eeuwenlange jodenvervol
ging, niet worden overbrugd.
Onder druk van extreem-ortho- Vreekamp onderschreef de
doxe politici hadden de ortho- opmerking van de anglicaanse
doxe rabbijnen van Israël zich aartsbisschop G. Carey dat de
tegen de conferentie gekeerd, bijeenkomst met ruim 500 deel-
Volgens hen kan de kloof tussen nemers uit 97 landen een
christenen en joden, ontstaan 'profetisch' karakter had. „Je
werd inderdaad herinnerd aan
het bijbelwoord dat de volkeren
optrekken naar Jeruzalem." Het
was voor het eerst in de ge
schiedenis van Jeruzalem dat
een bijeenkomst van religieuze
leiders op dit niveau plaats
vond.
Dat op dit moment van de ge
schiedenis zo'n conferentie in
Jeruzalem wordt gehouden, is
belangrijker dan wat in de slot
verklaring staat, aldus
Vreekamp. Hij verwees in dit
verband ook naar de 'gematig
de' woorden van de Latijnse pa
triarch van Jeruzalem, M. Sab-
bah, die waarschuwde tegen ex
tremisme, zowel bij Israëli's als
bij Arabieren. Maar Sabbah
wees ook op de hoop die onder
jongeren aan beide kanten van
de scheidslijn leeft.
Over drie jaar,
drieduizendjarig bestaan van
Jeruzalem wordt gevierd, komt
er een vervolgconferentie. Het
thema zal dan de uitdaging van
de 21e eeuw zijn. Dan zullen
ook moslimleiders worden uit
genodigd. Verder wordt ge
hoopt dat paus Johannes Paulus
II aanwezig is.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Kampen: GJ. van Asselt
te Ommen.
Aangenomen: naar Diepenheim: B.
Prakke te Oosterhesselen.
Bedankt: voor Norwich (Ebenezer Re
formed Church (RCA) Ontario Cana
da): drs. W.P. van der Aa te Herwij-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Suawoude (SoW): mevr.
G.M. Alkema, kandidaat te Zwolle,
die dit beroep heeft aangenomen.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Kampen: H.J.J. Feen-
stra te Berkel en Rodenrijs; te Gees:
R.H. Kmgge, kandidaatte Kampen-,
te Zevenbergen: G. Timmermans,
kandidaat te Kampen; te Appinge-
dam: J. Geelhoed,
pen; te
katwijk Aan het geluidsvohjme van de muziek waren ze in het Katwijkse hardrockcentrum Scum wel gewend, maar de boodschap in de tek
sten werd afgelopen zaterdag met een grote B gebracht. De band 'The Janitors', samengesteld uit Katwijkers en Amerikanen, bracht een combi
natie van 'happy metal hardrock', drama en mime om het geloof in Jezus Christus uit te beelden. De optredens van de groep zijn gericht op het
evangeliseren. Dat houdt voor de leden ook in dat ze na afloop van de voorstelling met het publiek napraten over de Bijbel en hun geloofserva
ringen.
FOTO DICK HOGEWONING
i Waardhuizen.
NED. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Bunschoten-Spaken
burg: W.J. van der Linde te Ede.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voorTerneuzen: F. Mallan
te Alblasserdam.
China verbiedt
zendingswerk
beuing rtr/dpa
China heeft gisteren alle buiten
landse zendingsactiviteiten ver
boden. Ook de 'huiskerken', die
de laatste jaren enorm waren
gegroeid, worden niet langer
toegestaan. Buitenlanders mo
gen geen Chinezen bekeren.
Ook mogen zij geen religieuze
organisaties, scholen of andere
instellingen oprichten. De Chi
nese kerken mogen geen 'activi
teiten ontplooien die vanuit het
buitenland worden gefinan
cierd'.
De wet waarin dit staat ver
groot de druk van de Chinese
regering op de kerken. De tekst
werd zondag in de Chinese
Staatscourant gepubliceerd.
Ook de invoer van godsdiensti
ge boeken is voortaan verbo
den. Buitenlanders mogen al
leen voor persoonlijk gebruik
bijbels meenemen. Ook mogen
zij slechts met toestemming van
de overheid voorgaan in een
kerkdienst.
Werk Milieudefensie
centraal tijdens
'Op water en brood'
Dode-Zeerollen verschijnen
in Nederlandse vertaling
kampen/groningen anp
De Dode-Zeerollen zullen dit jaar in Nederlandse vertaling ver
schijnen. De vertaling is van de hand van de Groninger Qumran-
deskundigen dr. A.S. van der Woude en dr. F. Garcia Martinez en
wordt op de markt gebracht door uitgeverij Kok in Kampen.
De Dode-Zeerollen, sinds 1947 gevonden in grotten bij Qumran,
zijn pas vanaf 1992 voor iedereen toegankelijk. Aan de volledige
publikatie in de grondtalen, op microfiche door de Leidse uitgeverij
Brill, ging een jarenlange wetenschappelijke strijd vooraf. De rollen
worden beschouwd als de belangrijkste handschriftenvondst van
deze eeuw. De ruim 800 handschriften dateren uit de periode van
de derde eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus. De
teksten werpen een nieuw licht op de overleveringsgeschiedenis
van het Oude Testament en op het jodendom van het begin van
onze jaartelling.
RK-bisschoppen tegen Basel-II
sankt gallen «anp
De rooms-katholieke bis
schoppen van Europa zijn te
gen het houden van 'Basel-II'.
Wel willen ze meewerken aan
een minder verplichtende Eu
ropese oecumenische bijeen
komst. Dit heeft een woord
voerster van de Raad van rk
bisschoppenconferenties in
Europa (CCEE) meegedeeld.
In Basel werd in 1989 een
oecumenische conferentie ge
houden waarbij de 500 deel-
zich verplichten te
voor de afschaffing
van de apartheid en tegen
milieuvervuiling en bewape
ning.
Basel-I, georganiseerd door
de Konferentie van Europese
Kerken (KEK) en de CCEE, was
de Europese voorbereiding op
de wereldconferentie voor ge
rechtigheid, vrede en het be
houd van de schepping, die in
1990 in Seoul werd gehouden.
De Wereldraad van Kerken
had het initiatief genomen
voor het conciliair proces, in
het kader waarvan Basel-1 en
Seoul plaatsvonden.
Het werk van Milieudefensie
staat vanavond centraal tijdens
de maaltijd 'Op water en brood'
bij het Knooppunt voor jonge
renpastoraat en diaconaat in
Leiden. Bioloog Gerrit-Jan de
Bruin vertelt over zijn betrok
kenheid bij deze milieu-actie
groep en maakt duidelijk waar
om mensen bewust moeten
omgaan met de natuur.
De maaltijd 'Op water en
brood', toegankelijk voor ieder
een vanaf 17 jaar, is bedoeld als
solidariteitsmaaltijd 'voor de
mensen die het minder hebben
dan wij'. Er zijn geen kosten aan
verbonden, maar wel is er - voor
de mensen die toch iets willen
bijdragen - een potje voor een
goed doel. De maaltijd duurt
van 18.00 tot 19.30 uur in het
gebouw aan de Oude Rijn 44B.
Van Koningsveld Leids hoogleraar godsdienstgeschiedenis van de islam
Islamitische slaven in Spanje en
andere Zuideuropese landen
moesten zich tussen de negen
de eeuw tot aan de afschaffing
van de slavernij in de negen
tiende eeuw tot het christen
dom bekeren en volledig assi
mileren.
Dit betoogde dr. P.S. van Ko
ningsveld bij de aanvaarding
van het ambt van hoogleraar in
de godsdienstgeschiedenis van
de islam in West-Europa aan de
Rijksuniversiteit Leiden. Zijn
oratie was getiteld 'Islamitische
slaven en gevangenen in West-
Europa tijdens de late middel-
Het verschijnsel deed zich
voor op het Iberisch schierei
land, in Italië, Zuid-Frankrijk,
op Sicilië en de Balearen. De
doop bezegelde de plicht van de
moslimslaven tot volledige assi
milatie. Hierdoor was openlijke
handhaving van de islamitische
geloofsovertuiging uitgesloten.
De bekeringen zullen dikwijls
hebben geleid tot voortzetting
van het islamitisch geloofsleven
in het geheim, tot een vorm van
crypto-islam.
Ook onder de Afrikaanse sla
ven die in de Nieuwe Wereld te
rechtkwamen, waren veel mos
lims. Zij werden eveneens ge
dwongen zich te laten dopen en
zich aan te passen.
Vanuit de religieuze assimila
tie van deze groepen is volgens
Van Koningsveld het succes te
verklaren van islamitische revi
val-bewegingen in het Westen.
Daarbinnen wordt de islam
herontdekt als een oorspronke
lijke identiteit die was verloren
geraakt. Dit geldt voor de re
naissance van de islam onder
mensen van Spaanse origine en
voor de Black Muslims in Ame
rika. Van belang is hierbij het
feit dat zij in de islam een inspi
ratiebron vinden voor het her
winnen van hun verdrukte
identiteit en cultuur.
Bestudering van de islami
tische geloofsovertuiging van
slaven of hun afstammelingen
kan volgens de Leidse hoogle
raar een waardevolle aanvulling
op de westerse godsdienstge
schiedenis zijn. Beoefenaars
van de geschiedenis van het
christendom in West-Europa en
Noord-Amerika moeten reke
ning houden met de aanwezig
heid van crypto-moslims in de
door hen bestudeerde groepen.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
PE COfiJCLÜSiB VAN MUM PLF/POOi
iS CAT BRANPSTlcHTiNG Mi ET
KAM WORPEN &EWCZEN MIJN
C-UëNT MOET VRJUiT GAAN.
AHUM.ALS iK Ev/EM MfiO
HERVATTEN, IK ZOÜ POS v/ÜR't©
W'iLLtM PueiTEAJ VOOR
s/ROSPRAAK VAM PVRoMAA/iE.
JU'iST
VORiG
HAHAAAHAHA
COLOFON
ADVERTENTIES
DIRECTIE: B.M Essenberg, G P. Arnold (adj), J
Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES(Sleutels)
lefoon 071-143545
HOOFDKANTOOR
REGIOKANTOOR:
:l. 071 -128030 bij vooruitbet. (incl. BTW)
KLACHTEN BEZORGING
HET WEER
HANS VAN ES
Niemandsland
Uit de jaarlijkse neerslagmetingen
in het duingebied tussen Zandvoort
en Nodrdwijk blijkt dat er relatief
grote verschillen zijn tussen
zeereepen binnenduin. In 1993
werd vlak aan zee niet meer dan
914 millimeter opgevangen, terwijl
het regenstation Vogelenzang op
circa vijf kilometer landinwaarts
aan een totaal kwam van 1054
millimeter. Op zo'n korte afstand
van elkaar is dat een opmerkelijk
verschil. Een toevalstreffer? Een
nader onderzoek geeft meer duide
lijkheid. Uit de statistieken blijkt
dat er ook over een periode van 30
jaar duidelijk meer regen valt naar
mate je verder landinwaarts komt.
Zo vangt een smalle strook achter
de duinen tussen Castricum en
Katwijk meer regen op dan de di
recte omgeving. Kennelijk speelt
de duinenrij hierbij een belangrijke
rol.
Een onderzoek van de Zweedse
meteoroloog.Bergeron heeft uitge
wezen dat zélfs kleine heuvels voor
een aanzienlijke verstoring kunnen
zorgen van de lucht die er over
heen strijkt. Er ontstaat een verti
cale beweging in de atmosfeer, die
zich tot wel 20 maal de hoogte van
het obstakel voortplant. Vooral bij
frontale neerslag, als de wolkenba
sis laag is, kan deze stijgbeweging
voor extra condensatie zorgen en
meer neerslag. Bij de overheersen
de westenwinden begint dit neer-
slagbevorderende proces boven de
eerste duinenrij en na een
'aanlooptijd' komt de extra neer
slag een eindje stroomafwaarts
naar beneden.
Nog verder landinwaarts gaat het
optillende effect van de duinenrij
verloren en nemen de neerslaghoe
veelheden weer af. Het verschijn
sel lijkt wel wat op de stijgingsre
gens die we in bergachtige streken
aantreffen, al is het effect hier na
tuurlijk minder groot.
Over naar de actualiteit: ons land
ligt nog altijd in een twijfelzone. De
oceaanfronten komen slechts in af
gezwakte vorm langszij; aan de an
dere kant voelt een Scandinavisch
hogedrukgebied nog steeds niets
voor een machtsgreep die ons in
wintersferen zou moeten brengen.
Wij verblijven dus steeds in een
niemandsland met rustig weer met
soms wat zon, weinig of geen neer
slag en kans op mist. De tempera
turen liggen op een normaal niveau
met maxima rond 6 graden en 's
nachts kans op een enkel graadje
vorst.
HET WEER IN EUROPA
be-
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag half tot zw;
wolkt en enkele buien,
mogelijk met hagel of nat
te sneeuw. Morgen be
wolkt en in de westelijke
helft regen, elders vrijwel
droog. Middagtemperatu-
ren van 8 graden in Ier
land tot ongeveer 4 graden
in het oosten.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden of mist en
vooral vandaag wat regen
of motregen. Middagtem-
peratuur ongeveer 5 gra-
Noord- en Midden-Frank
rijk:
bewolking
en vooral in het westen nu
en dan regen. Morgen
droog en geleidelijk opkla
ringen maar in Bretagne
later weer bewolkt en regenachtig.
Jura en Vogezen eerst nog kans c
sneeuw. Middagtemperaturen meest
tussen de 5 en 8 graden.
Spanje:
Aan de Costa's in het zuidoosten en oos
ten zonnige perioden, later OQk wel wol
kenvelden en waarschijnlijk droog. Aan
de Costa Brava wel kans op een bui. El
ders in Spanje nu en dan zon en vooral
in het noordwesten plaatselijk regen.
Koeler met maxima aan de Costa's van
10 bij Barcelona tot 18 bij Benidorm en
Malaga.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
Canarische Eilanden:
perioden
WEERRAPPORTEN
oplopend
w :veer 22 graden.
Marokko:
Westkust: Wisselend bewolkt en in het
noorden eerst nog een enkele bui. Bij
Agadir droog en veel zon. Maxima oplo
pend tot 17 graden bij Tanger en 23 in
het zuiden.
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
vooral op vandaag plaatselijk regen.
Morgen staat er een stevige Mistral.
Maxima van ongeveer 10 graden, van
daag kouder met temperaturen tussen
de 5 en 9 graden. Aan de Cöte d'Azur
perioden met zon, droog en middagtem-
peratuur iets boven de 10 graden. In de
Alpen bijna overal droog. In de Pyrenee-
en lichte sneeuwval. In de bergen tem
peratuur op 2000 meter dalend naar on
geveer-7 graden.
Mallorca en Ibiza:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en mor
gen een toenemende buienkans. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 14 graden,
morgen iets koeler.
Italië:
Veel bewolking en enkele fikse regen- of
onweersbuien met plaatselijk grote hoe
veelheden. In de Po-vlakte geleidelijk
iets droger en ook enkele opklaringen.
Maxima aan zee van 8 bij Venetië, 13
bij Rome en 16 op Sicilië. In de Alpen
en Dolomieten verder afnemende
sneeuwkansen. Temperatuur op 2000
meter iets dalend naar min 5 graden.
Corsica en Sardinië:
Aanhoudend wisselvallig weer met veel
bewolking en perioden met regen en on
weer. Of) Sardinië vandaag eerst nog Las Pain
droog. Maxima eerst rond 14 graden, Lissabor
morgen ongeveer 10 graden. Locarno
Griekenland en Kreta: Londen
Bewolkt en perioden met regen. Kans op „5™,
onweer en plaatselijk veel wind. Mid-
dagtemperatuur dalend naar 10 in het 3383
noorden van Griekenland en 15 op de Ma|(a c
Ionische eilanden, Kreta en Rhodos.
Turkije en Cyprus: Moskou
Steeds meer bewolking en later enkele Münche
regen- of onweersbuien. Koeler met NjCe
maxima van 10 graden rond de Dar- Oslo
danellen fot ongeveer 16 graden op Cy- Parijs
prus. Praag
Duitsland: Rome
Rustig weer met wolkenvelden of mist Split
Plaatselijk wat regen of motregen. Maxi- Stockho
ma meest tussen de 2 en 5 graden. In Warscha
de Beierse Alpen eerst plaatselijk wat Wenen
regen of sneeuw. Temperatuur op 1500 j:untT
meter iets boven het vriespunt, later ^3"8
kouder- Casabla
Zwitserland:
Veranderlijk bewolkt en iets toenemen- losAng.
de sneeuwkansen. In de laaggelegen ge- NewOrt
bieden eerst regen. Temperatuur op NewYor
2000 meter eerst ongeveer -3 graden, TelAviv
morgen dalend naar -7 graden. Tokyo
Oostenrijk: Toronto
Bewolkt weer en op veel plaatsen boven Tunis
de 1200 meter lichte sneeuw. Morgen
sneeuwgrens dalend naar ongeveer 800 Vancouv
meter. Tempëratuur op 2000 meter
rond het vriespunt, morgen enkele gra-
DINSDAG 8 FEBRUARI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.07 Zon onder 17.36
Maan op 06.32 Maan onder 15.39,
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.29 13.48
Laag water 09.31 22.21
Weerrapporten 06 februari 19 uur:
Istanbul
io 1 21 8 O.C
LAMMË', DAT IS EEN
<S/SAPP/tf£ NAAA1
HOE HOM JE DAAS AAN
BOES
