Topconferentie Jeruzalem
'historische gebeurtenis'
a w
Kerk Samenleving
Regenfronten
WOENSDAG 2 FEBRUAR11994
979
REDACTIE* DICK V
BUITENLAND KORT
Billy Graham
De Amerikaanse evangelist
Billy Graham heeft gisteren
Pyongyang verlaten na een
zesdaags bezoek aan Noord -
Korea. Dat heeft het officiële
Koreaanse persbureau be
kendgemaakt. Graham voer
de gesprekken met functio
narissen van de Noordko-
reaanse Rooms-Katholieke
Associatie en woonde een
kerkdienst bij. De evangelist
had afgelopen zaterdag een
ontmoeting met president
Kim Il-Sung. Hij overhandig
de hem een schriftelijke
boodschap van de Ameri
kaanse president Bill Clinton,
waarvan de tekst niet is
openbaar gemaakt. De Vere
nigde Staten verdenken
Noord-Korea ervan te probe
ren atoomwapens te ontwik
kelen. Pyongyang heeft ge
weigerd haar nucleaire sta
tions open te stellen voor in
ternationale inspecteurs. Het
was de tweede reis van de
evangelist naar de stalinisti
sche staat. Zijn eerste bezoek
in 1992 was het eerste van
een buitenlandse religieuze
leider aan Noord-Korea.
Daklozen
De 81-jarige priester Abbé
Pierre heeft, precies veertig
jaar na zijn eerste pleidooi
voor de allerarmsten, weer
klank gevonden voor zijn op
roep om meer onderkomens
voor daklozen te creëren.
Nog voordat hij gisteren via
de radio opriep de groeiende
groep armen te steunen,
maakte de minister van huis
vesting De Charette bekend
nog dit jaar 40.000 goedkope
appartementen ter beschik
king te stellen. Op 1 februari
1954 riep Abbé Pierre voor
het eerst op tot het beschik
baar stellen van onderko
mens voor de ongeveer één
miljoen daklozen die Frank
rijk op dat moment telde.
Toen al vond zijn oproep
grote weerklank. Afgelopen
zondag wees een opinie-on
derzoek uit dat hij, niet voor
het eerst, de populairste per
soonlijkheid van Frankrijk is.
,,Het volk heeft hem al zalig
verklaard", aldus de bisschop
van F.vreux, Jaques Gaillot.
Bosnië
De president van de Verenig
de Arabische Emiraten, sheik
Zayed Ben Sultan al-Nahya-
ne, vindt de lakse houding
van Amerika en Europa inza
ke Bosnië schandelijk. Dat
heeft hij gezegd tijdens een
gesprek met de pauselijke
nuntius in Libanon, mgr. Pa-
blo Puente. Deze was door
paus johannes Paulus II uit
gezonden naar Abou Dhabi
voor gesprekken over Bosnië.
Zayed zei voorstander te zijn
van een 'gespierde' interven
tie tegen de Serviërs. „Het is
niet logisch dat de landen die
daar militair voor zijn uitge
rust, niets doen om een ein
de te maken aan het onrecht.
Ze verhinderen daarentegen
dat de Bosnische moslims de
wapens opnemen om zich te
verdedigen", aldus Zayed.
Zijn land heeft de afgelopen
maanden tientallen gewon
den en vluchtelingen uit Bos
nië opgenomen.
Pinksterkerk
Het lichaam van de Iraanse
leider van een Pinksterkerk
in het Midden-Oosten, Mike
Hosepian, is gevonden in het
dorp Islam-Abad, circa veer
tig kilometer ten westen van
Teheran. Dat heeft de Ameri
kaanse mensenrechtengroe-
pering Middle East Watch
bekend gemaakt. In een ver
klaring schreef Middle East
Watch dat de zoon van de
48-jarige Iraakse predikant
zijn lichaam had geïdentifi
ceerd op grond van foto's die
de Iraanse autoriteiten hem
zondag hadden getoond.
Petitie voor gebedsruimte
Turkse gemeenschap Katwijk
De Turkse gemeenschap in Kat
wijk probeert het nog een keer:
in een petitie, vergezeld van 108
handtekeningen, wordt het
plaatselijke gemeentebestuur
gevraagd om een gebedsruimte
waar de moslims hun culturele-
en godsdienstige bijeenkomsten
kunnen houden. Eerdere ver
zoeken van de Islamitisch Kul-
turele Vereniging Katwijk zijn
door het gemeentebestuur afge
wezen, met als argument dat
het zoeken van een gebeds
ruimte geen taak voor de lokale
overheid is.
De in de kustplaats woonach
tige Turken maken voor hun sa
menkomsten momenteel ge
bruik van het wijkgebouw 't
Trefpunt aan de Louise de Co-
lignylaan. Deze ruimte is echter
niet geschikt voor religieuze ac
tiviteiten, verduidelijkt E. Ari-
kan, één van de initiatiefnemers
voor het herhaalde verzoek aan
de gemeente.
Hij noemt een eigen onderko
men niet alleen belangrijk voor
het houden van gebedsoefenin
gen. „Ons plan is om in zo n
ruimte ook de jongeren van on
ze gemeenschap op te vangen
en hen hier te onderwijzen in
onze cultuur. In wijken waar
veel Turkse inwoners verblijven,
zoals de Hoomes, hangen deze
jongeren nu vaak op straat
rond. Of ze gaan naar cafés, ko
men in aanraking met gokauto
maten en andere verleidingen."
Een woordvoerster van het
Katwijkse gemeentebestuur
maakt duidelijk dat de Turkse
gemeenschap waarschijnlijk
ook dit keer niet kan rekenen op
actieve medewerking. „We zijn
bereid om te bemiddelen als de
groep zelf een mogelijk onder
komen op het oog heeft, maar
v het is niet de bedoeling dat we
als gemeente hier het voortouw
nemen. De groepering moet zelf
een ruimte vinden en die ook
zelf betalen.
Dat laatste is volgens Arikan
Net zoals de moslimgeme<
gen gebedsruimte.
niet het probleem. „Er zijn vol- Ons probleem is alleen dat we ruimte kunnen helpen. Op dat
doende mensen binnen onze in Katwijk nauwelijks contacten punt hadden we wel wat meer
gemeenschap die aan een ge- hebben met mensen of instan- steun van de gemeente ver-
bedsruimte willen bijdragen, ties die ons aan een geschikte wacht."
Joodse en christelijke leiders beginnen met interreligieuze dialoog
Hoogleraar Geense
in Genève overleden
DEN HAAG/LEIDERDORP ANP
Een 'historische gebeurtenis'. Zo omschreef directeur
A.F. Fried van de joodse culturele organisatie Bamot de
internationale conferentie van joodse en christelijke reli
gieuze leiders, die gisteravond in Jeruzalem is geopend.
rooms-katholieke priester Tho
mas Stransky. Thema is 'reli
gieus leiderschap in een gesecu
lariseerde samenleving'.
JERUZALEM EPD/KNA/ANP
De bijeenkomst, die mogelijk
werd na de recente onderteke
ning van het akkoord tussen Is
raël en het Vaticaan, tilt volgens
Fried de joods-christelijke en
interreligieuze dialoog op een
nieuw niveau. De vierdaagse
conferentie is georganiseerd
door rabbijn David Rosen en de
Aan de orde komen onder
meer gentechnologie, euthana
sie, kunstmatige bevruchting en
anticonceptie. De bijeenkomst
telt circa 450 deelnemers uit
meer dan negentig landen. Vol
gens Rosen heeft nog nooit een
joods-christelijke conferentie op
dit niveau plaatsgevonden.
Tot de deelnemers behoren
de voorzitter van de Europese
rabbijnenconferentie, R.S. Sirat,
rabbijnen uit Israël, de oecume
nische patriarch van Constan-
tinopel, Bartholomeus I, de
Russisch-orthodoxe patriarch
Aleksej II, de voorzitter van de
Vaticaanse congregatie voor de
geloofsleer, kardinaal Ratzinger,
en de anglicaanse aartsbisschop
Carey. Uit Nederland is de voor
zitter van het Overlegorgaan
van Joden en Christenen
(OJEC), dr. H. Vreekamp, naar
Jeruzalem gereisd.
De opperrabbijn van Jeruza
lem, Kolitz, heeft rabbijnen en
andere joodse leiders opgeroe
pen tot een boycot van de con
ferentie. De joden hebben geen
behoefte aan een gesprek met
andere godsdiensten, aldus
Kolitz. Ook de voormalige op
perrabbijn Goren heeft laten
weten niet aan de conferentie
deel te nemen. Goren zei in de
Jeruzalem Post niet met leiders
van andere religies over reli
gieuze kwesties te onderhande
len.
Prof. dr. A. Geense, van 1983 tot
1989 directeur van het studie
centrum van de Wereldraad van
Kerken in het Zwitserse Bossey,
is afgelopen maandag op 62-ja
rige leeftijd in zijn woonplaats
Genève overleden. Geense was
sinds 1988 hoogleraar systema
tische theologie aan de Univer
siteit van Genève.
Lang voordat hij in Bossey di
recteur werd, studeerde de her
vormde Geense daar zelf theo
logie. Hij studeerde ook in Bazel
en in Leiden, waar hij zijn doc-
toraal-examen haalde en in
1971 promoveerde. Na zijn stu
die was hij achtereenvolgens le
raar godsdienstonderwijs te
Doorn, studentenpredikant en
wetenschappelijk assistent Sys
tematische Theologie te Heidel-
berg, predikant te Leiderdorp
en hoogleraar in de dogmatiek
en het kerkrecht in Groningen.
VATICAANSTAD RTR
Paus Johannes Paulus II heeft
rooms-katholieken gisteren op
geroepen het groeiende aantal
mensen dat de laatste tijd arm
en dakloos is geworden, niet uit
het oog te verliezen. De rijken
hebben de plicht de armen te
Paus roept op tot hulp aan armen
helpen, schrijft hij in zijn bood
schap voor de vastentijd, die
naar alle Rooms-Katholieke
Kerken in de wereld is gezon
den.
„Veel gezinnen zijn onder de
armoedegrens beland en be
schikken niet langer over de mi-
nimaje middelen om zichzelf en
hun kinderen te voeden", aldus
de paus in zijn boodschap voor-
n de 40-dagentijd
voor Pasen, die dit jaar op 16 fe
bruari begint. „Sommige gezin
nen hebben geen geld voor be
hoorlijke woonruimte. De werk
loosheid stijgt en leidt tot groei
van de armoede in hele secto
ren van de bevolking", aldus de
paus.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Sluipwijk: J. Bogerd,
kandidaat te Leerdam; te Zegveld: H.
van Ginkel te Tiendeveen - Nieuw-
Aangenomen: naar Groningen: R.
Fortuin te Rolde; naar Wezep (dg.
BOEKBESPREKING
Reishandboek Israël
Een reishandboek over Israël is doorgaans veel meer
dan een gids met toeristische tips en trips. Een bezoek
aan dit land kan immers niet los worden gezien van de
indrukwekkende geschiedenis van het Joodse volk en
de verwevenheid met de oorsprong van het christelijk
geloof en de Bijbel. De makers van het Reishandboek
Israël van uitgeverij Elmar hebben dat goed begrepen.
Het informatieve gedeelte met onder meer aandacht
voor de historische achtergronden, het culturele leven
en de godsdienst is zeer uitgebreid. En ook in de be
schrijving van steden, dorpen en streken wordt veel
aandacht besteed aan het in een juist (historisch en bij
bels) perspectief plaatsen van de bezienswaardigheden.
Het reishandboek is verder zeer compleet, met naast
illustraties in de vorm van foto's ook tal van kaarten en
plattegronden. De 'praktische informatie van A tot Z'
bevat onder ander een woordenlijst Hebreeuws. Het is
niet te vermijden dat een dergelijke uitgave uitgroeit tot
een lijvig boekwerk van 336 pagina's, waarmee tegelij
kertijd één van de weinige minpuntjes wordt aange
stipt: het weegt meer dan een halve kilo. Wie het reis
handboek al wandelend als naslagwerk en wegwijzer
gebruikt, moet over een behoorlijke biceps beschikken.
Reishandboek Israël Ronnie Stokebrand. - Rijswijk Elmar,
1993. - 336 p. ISBN 90-389-0109-7. Prijs34,50 gulden.
Wie is God?
Drie overwegingen brachten prof. dr. W.H. Velema -
voor zijn benoeming tot hoogleraar predikant van de
Christelijke Gereformeerde Kerk van Leiden - tot het
schrijven van 'Wie is God?'. Allereerst wilde hij een ant
woord geven op de veelgestelde vraag die het tot titel
van zijn boekje bracht. De tweede overweging was het
verlangen om 'de kennis van God zoals we die in de ge
loofsleer belijden en beschrijven' op een hele prakti-
De Tempelberg in Jeruzalem. foto reishandboekisrael
deze
schrij-
sche manier te vertalen. Dat Velema daarvoor met na
me put uit wat hij zelf uit de Schrift over God heeft ge
leerd, bepaalt voor een belangrijk deel de toon
uitgave. Door zeer persoonlijk en toegankelijk
ven, hoopt de auteur met name ook jonge
te spreken.
Een derde overweging sluit daar nauw bij aan. „Dat is
het verlangen om de persoonlijke kennis van en om
gang met God te dienen. Ik tracht me te onthouden van
bespiegelingen. Ik zoek de beleving te stimuleren. Zelf
gebruik ik graag het woord spiritualiteit. Dat is de ken
nis van God, het leven met God en de praktische oefe
ning daarin", schrijf Velema in zijn 'Woord vooraf.
De in 1929 in Drachten geboren Velema begon zijn
predikantsloopbaan in 1953 in Eindhoven, om in 1961
te worden bevestigd in Leiden. Hier ging hij in 1966
met emeritaat, om als hoogleraar ethiek en ambtelijke
vakken te gaan werken aan de Theologische Universi
teit in Apeldoorn. Velema publiceerde tal van boeken
op zijn vakgebied en over de plaats van kerk en de
christen in de samenleving. Voor 'Wie is God?' volgde
hij in grote lijnen de aanpak van prof. dr. J. van Gende-
ren in diens 'Beknopte Gereformeerde Dogmatiek',
waarnaar hij voor verdere studie ook verwijst.
Wie is God? W.H. Velema. - Leiden Groen, 1993. - 111 p. ISBN
90-5030-374-9. Prijs: 19,95gulden.
Het witte gat in de tijd
'Wij zijn niet meer dan een knippering in het oog van
Brahman', luidt een oude Indiase tekst waarin de nie
tigheid van de mens wordt beschreven. Maar fysieke af
metingen en levensduur kunnen volgens auteur Peter
Russell niet verhelen dat er op deze planeet iets plaats
heeft wat wel enorm belangrijk is. „Wij zouden op de
drempel kunnen staan van een ogenblik waar het uni
versum sinds de aanvang der tijden naartoe heeft ge
werkt, een meer ingrijpende evolutionaire climax dan
iemand van ons voor mogelijk durft te houden", be
weert hij.
Zijn bespiegelingen over onze toekomstige evolutie
en de betekenis van het nu, omschrijft Russel zelf niet
als 'science fiction' maar als 'science faction', 'een be
schrijving van onze mogelijke bestemmingen geba
seerd op tegenwoordig gangbare theoriën en opvattin
gen'. De stelling van Russel is dat de mens, als hij zich
openstelt voor een andere visie op de werkelijkheid,
een nieuwe dimensie kan binnengaan. Een dimensie
waarin hij de materiële problemen van alledag 'over
stijgt' en die tegelijkertijd op een succesvolle wijze te lijf
kan gaan.
Het witte gat in de tijd onze toekomstige evolutie en de beteke
nis van het nu Peter Russell. - Deventer Ankh Hermes, 1993. -
215 p. ISBN 90-202-2923-0. Prijs39,50 gulden.
DICK VAN DER PLAS
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
COLOFON
ZOO ERVOOR WiLLEN
PLEiTEN CrtTMUN COiÉNT
Z'JN R'JBEWUS NiET WORPT
IMÓBTROKKEN, OMDAT H!)
ZUN AUTO NODHEEPT
VOOR 2'JAJ /NKOMEN.
kunt u 7-ich Voorste uen
HOE PEZE AV\N ZON
ZEKERHEiP VEKUiEST,
DF HUUR NiET MEER
KAN BETALENVOOR
Z'JN ARME KINPEREAJ...
MEFR KAN AFBETALEN
<\L€> ZON ENi&e BRON VAN
INKOMSTEN WEVALT
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate
DIRECTIE; B.M. Essenberg, G.P Arnold
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Maioor, F
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN. R D Paauw, tel dag 9.
11.30 uur 071 -356215, of per post
HOOFDKANTOOR
ADVERTENTIES
POSTADRES:
Postbus 54.2
TELEFAX:
I9353, FaxO:
AB Leiden
ities071-323508
n071-323508
321921
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleute
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
per maand ƒ29.30
per kwartaal ƒ85.55 ƒ84,55
per jaar ƒ329,30 328,30
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 125,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
HET WEER
HANS VAN ES
Natuurlijk was de overmaat aan re
genwater (alweer) het meest opval
lende weerelement in de voorbije
januarimaand. Slechts op zeven
dagen bleef de hemelkraan dicht.
Onze regio kwam er eigenlijk nog
genadig van af als je kijkt naar de
spreiding van de neerslag. Natste
plek in het land was ditmaal Dee-
len op de Veluwe met 172 millime
ter; verder naar het westen toe
bleef het beduidend droger De re
gional e stations leverden de vol
gende neerslagsommen af: Lisse
75 millimeter, Schiphol 83 milli
meter, Heemskerk 86 millimeter
en Haarlem 90 millimeter. In de
Waterleidingduinen tussen Zand-
voort en Noordwijkerhout met tien
meetpunten kon een gemiddelde
van 87 millimeter worden geno
teerd. Leiderdorp en Vogelenzang
kwamen als natste plaatsen uit de
bus; deze stations gaven 92 milli
meter door.
Met ongeveer 30 procent meer
neerslag dan gemiddeld werd het
natte regime, dat vorige zomer be
gon, duidelijk voortgezet. Evenals
december bleef januari vrijwel ver
stoken van winterweer. Slechts
twee nachten leverden regionaal
wat vorst op. Te Schiphol werd op
de 17e een weinig indrukwekkende
-3.1 gehaald; Valkenburg ZH kwam
niet verder dan -2.6 graden. Het
landelijk minimum bedroeg -7.0
(Twente). De hoogste waarde kwam
uit Eindhoven met 13.7 graden op
12 januari. Station Lisse noteerde
als gemiddeld maximum 7 .7 gra
den en 3.5 graden als minimum;
ruim 3 graden boven normaal.
Februari lijkt bij de start niet veel
van de vorige wintermaanden te
willen afwijken. Gisteravond pas
seerde de eerste van een nieuwe
lichting regenfronten. De vriende
lijke perioden van vandaag maken
al snel plaats voor een volgend re-
gengebied. Het zachte en natte
weer lijkt ons volledig in de greep
te hebben, maar toch zijn er indi
caties voor verandering. In detail is
het nog hoogst onzeker wat er tij
dens het weekeinde gaat gebeuren,
maar de normale westcirculatie
krijgt het moeilijk met het koude
bolwerk Scandinavië, waar de win
ter nu wel op volle toeren draait.
Depressies lopen zich vast boven
West-Europa of gaan een zuidelijke
route volgen over Portugal naar de
Middellandse zee. Een vorstuitval
zit er nu niet direct in, maar de on
zekere prognoses van de laatste
dagen kunnen er op wijzen dat een
nieuw circulatiepatroon in ontwik
keling is.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag. 0
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag eerst af en toe
zon en in west-Schotland
het zuidwesten uit regen.
Morgen in Schotland en
mogelijk ook in zuidoost-
Engeland perioden met re
gen. elders half tot zwaar
bewolkt en vooral langs de
kust een enkele bui. Maxi
ma tussen 7 en 10 gra-
België en Luxemburg:
Vandaag eerst af en toe
zon, in de middag van het
zuidwesten uit regen. Mor
gen I
i pern
regen. Maxin
daag ongeveer 5 graden,
morgen zachter.
Noord- en Midden-Frank-
Vandaag van het westen
uit perioden met regen. Morgen in het
westen enkele opklaringen Vandaag
maxima vpn 5 graden in het noorden en
oosten tot 10 in het zuidwesten. Morgen
middagtemperatuur van 8 graden langs
de kust tot ongeveer 12 graden elders,
aan de noordkant van het Centraal Mas
sief door föhn plaatselijk ruim 15 gra
den.
Vandaag zonnig, in Galicië wolkenvel
den en kans op regen. Morgen van het
noordwesten uit toenemende bewolking,
gevolgd door regen en aan de noord
westkust veel wind. Aan de Costa's in
het oosten en zuiden waarschijnlijk
droog. Middagtemperaturen aan de Cos
ta's aan de Middellandse Zee dicht bij
20 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, ook enkele wolken
velden en morgenavond vooral in het
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
op e
Marokko:
Westkust:
kans op ee
ongeveer 23 graden.
i toé zon en vandaag
Morgenmiddag van het
noorden uit toenemende bewolking en
ten noorden van Casablanca mogelijk
regen. Maxima rond 20 graden, morgen
rat lager.
ongeveer 19
Tunesië:
Zonnig. Maxin
Zuid-Frankrijk:
Vandaag overwegend zonnig en in de
vroege ochtend plaatselijk mist. In het
noorden wolkenvelden en in de omge-
Gironde kans op regen. Mor
gen v
i het
wol king, gevolgd door regen en aan de
Cöte d'Azur mogelijk veel wind Maxima
rond 14 graden, aan de voet van de Py
reneeën vandaag door föhn plaatselijk
tegen de 20 graden. In de Pyreneeën
eerst zonnig, morgen van het westen uit
neerslag, sneeuwgrens dalend van 2000
naar 1000 meter In de Alpen toene
mende bewolking en nu.en dan neer
slag, sneeuwgrens eerst 1800 meter,
morgen later dalend naar 1300 meter.
Italië:
Droog en vrij zonnig weer. Middagtem
peratuur ongeveer 14 graden, in de Po-
vlakte maxima rond 8 graden. In de Al
pen en Dolomieten perioden met zon,
ook nu en dan wolkenvelden en droog.
Middagtemperatuur op 2000 meter
hoogte iets boven nul.
Turkije en Cyprus:
Droog en flinke perioden met zon. Maxi
ma oplopend naar 15 graden aan de
Turkse westkust en tot 18 graden aan
de zuidkust en op Cyprus.
Duitsland:
Vannacht in het noorden af en toe re
gen. Overdag af en toe zon en droog, te
gen de avond in het zuidwesten regen.
Morgen overwegend bewolkt en af en toe
regen, in het mogelijk wat zon en tot de
avond droog. Maxima rond 4 graden,
morgen in het zuidwesten 10, in
Beieren door föhn plaatselijk 15 graden.
Zwitserland:
Wolkenvelden, ook enkele opklaringen
en plaatselijk wat neerslag, sneeuw
grens ongeveer 1800 meter. Morgen
aan de noordflank van de Alpen droog
en föhn, in het zuidwesten in de loop
van de dag neerslag, sneeuwgrens in de
avond dalend naar 1300 meter.
Oostenrijk:
Vandaag aan de noordzijde van de Alpen
enkele wolkenvelden en kans op wat
lichte sneeuw boven 1400 meter. Mor
gen veranderlijk bewolkt en vrijwel
overal droog. Aan de noordkant van de
Alpen door fölyi oplopende tempera
tuur, temperatuur op 2000 meter in Ka-
WEERRAPPORTEN
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.16 Zon onder 17.27
Maan op 01.44 Maan onder 10.56
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.57 20.32
Laag water 03.27 15.56
Weerrapporten 01 februari 19 uur:
Aberdeen regen
Bordeaux
Brussel
Cyprus
w 1 1 1 0.4
w 3 31 19 00
Los Angeles zwaar be
BOES
