Oekraïne dreigt
Moskou over Krim
Buitenland
Japans jongetje mag Duivel heten
Ontvoerde Mexicaanse generaal
geeft teken van leven via krant
Uitgebrand theater een van de juwelen van Barcelona
Doden bij strijd Nicaragua Conservatieven Zuid-Afrika blijven tegen verkiezingen
Totale mobilisatie
Bosnische Serviërs
Srebrenica: leven in een gevangenis
DINSDAG 1 FEBRUAR11994
ePresse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Pre»
DPA Deutsche Presse Agentur NPA Nederlandse Pers Associatie
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
UPl United Press in
Saudi-Arabië krijgt wapens later
Washington Saudi-Arabië is met het Amerikaanse ministerie
van defensie en 5 wapenproducenten overeengekomen dat het
koninkrijk miljarden aan bestelde wapens later zal ontvangen.
Saudi-Arabië heeft door de gedaalde olieprijs en de kosten van
de Golfoorlog een aanzienlijk financieel tekort en moet daarom
onderhandelen over uitstel van betalingen.
Topman bank Italië vast voor fraude
milaan» De president-directeur Roberto Mazzotta van Cariplo,
de grootste spaarbank van Italië wordt verdacht van corruptie
bij onroerend-goedtransacties in de stad Pavia. Hij is gisteren
gearresteerd. Ook vice-president Carlo Polli en twee andere be
drijfsleiders zijn inmiddels onder verdenking van corruptie in de
kraag gevat. Cariplo zou voor omgerekend ruim 1 miljoen gul
den aan steekpenningen hebben betaald aan politieke partijen.
VS steunen eisen Letland
Washington De Verenigde Staten steunen de eis van Letland
dat de Russische legereenheden zo snel mogelijk de Baltische re
publiek moeten verlaten. Dat heeft de Amerikaanse minister
Christopher (buitenlandse zaken) gisteren gezegd na overleg
met zijn Letse ambtgenoot. Er zijn nog steeds 15.000 Russen in
Letland, dat in 1991 zijn onafhankelijkheid herkreeg.
Radioactiviteit in vliegtuigwrak
sankt gallen Op de bodem van het Bodenmeer in Zwisterland
wordt naarstig gezocht naar een neergestorte Cessna. In het
wrak van het toestel bevindt zich mogelijk radioactief cesium.
Het vliegtuigje kwam vorige week maandag uit Praag en koerste
aan op het vliegveld van Altenrhein. Boven het Bodenmeer ver
dween de Cessna van de radarschermen. De politie van Sankt
Gallen zei dat van twee Duitse zakenlieden die aan boord waren
is vastgesteld dat zij zich bezighielden met de smokkel van ra
dioactieve stoffen.
President Algerije beëdigd
algiers Generaal Liamine Zeroual (52) is gisteren voor een
driejarig ambtstermijn beëdigd als zesde president van Algerije
sinds de onafhankelijkheid van het land in 1962. Een van de eer
ste beslissingen van de nieuwe president was de herbenoeming
van de 63-jarige premier Malek. Zeroual blijft zelf minister van
defensie.
Banden Liechtenstein-Rusland
vaduz Liechtenstein heeft sinds gisteren diplomatieke banden
met Rusland. Het mini-vorstendom in de Alpen doet hiermee
opnieuw een stap in de richting van enige onafhankelijkheid van
Zwitserland waar het het buitenlandse beleid betreft. Zwitser
land heeft lange tijd Liechtensteins internationale betrekkingen
behartigd, maar onder prins Hans Adam II is het vorstendom de
laatste tien jaar zelf steeds actiever geworden op het gebied van
het buitenlandse beleid.
Tatoeages op staatskosten verwijderen
new delhi» Het Hooggerechtshof van de Indiase deelstaat Pun
jab heeft gisteren de regering gelast financieel op te draaien voor
de verwijdering van tatoeages op het voorhoofd van vier vrou
wen, die het woord 'zakkenroller' aanduiden. De tatoeages wa
ren in opdracht van politieagenten uit Amritsar aangebracht
omdat ze geweigerd hadden mee te helpen aan het opsporen
van Sikh-rebellen. De vrouwen waren gearresteerd omdat ze een
toerist beroofd zouden hebben in deze voor de Sikhs heilige
stad.
De voorverpakte snij-verse vleeswaren van Jac.Hermans komen
voortaan van Stegeman. Dat betekent voor u hoge kwaliteit van
Stegeman en de u al vertrouwde lage prijzen van Jac.Hermans.
Stegeman
Vers* Pak Leverkaas
Voor de dichtstbijzijnde
Jac.Hermans bel 02154-83333
Aanbiedingen geldig t/m zaterdag
5 februari 1994
Geen nucleaire ontwapening bij steun voor seperatisme
Oekraïne dreigt af te zien van nucleaire ontwapening
wanneer Rusland het separatisme op het schiereiland de
Krim aanmoedigt. De bevolking van de Krim, een auto
nome republiek van Oekraïne, koos zondag de Russische
nationalist Joeri Mesjkov met een overweldigende meer
derheid tot president.
Bill Clinton een verdrag over de
vernietiging van de Oekraïense
kernwapens. Verwijzend naar
een mogelijke afscheiding van
het schiereiland zei Kravtsjoek
dat hij „iedere illegale stap" van
de nieuwe Krim-president on
geldig zal verklaren.
Mesjkov won in de tweede
ronde van de verkiezingen 72,8
procent van de stemmen, tegen
23,5 procent voor zijn rivaal, de
gematigde parlementsvoorzitter
Nikolaj Bagrov. Na zijn neder
laag trad Bagrov maandag af als
voorzitter van het parlement
van de Krim, tot de verkiezin-
SIMFEROPOL-KIEV AFP-DPA-Rtr
De Oekraïnse vice-minister Ta-
rassiouk (buitenlandse zaken)
waarschuwde Moskou gisteren
geen politieke munt te slaan uit
de overwinning van de Russi
sche nationalist. Indien Rusland
dat toch probeert, zal Oekraïne
het akkoord over ontmanteling
van zijn kernwapens niet nako
men, aldus Tarassiouk.
De Oekraïnse president
Leonid Kravtsjoek tekende twee
weken geleden samen met zijn
Russische en Amerikaanse
ambtgenoten Boris Jeltsin en
gen de belangrijkste politieke
post van de republiek.
De Oekraïnse autoriteiten
maken zich grote zorgen over
de opkomst van separatisten in
de Krim, die de banden met
Moskou willen aanhalen. In het
begin van zijn campagne had
Mesjkov opgeroepen tot aan
sluiting bij Rusland maar hij
matigde zijn standpunt, nadat
hij de eerste kiesronde had
overleefd. Zondag kondigde hij
aan dat hij op 27 maart een re
ferendum zal houden over de
toekomst van de Krim. Op die
dag worden ook verkiezingen
voor de parlement van Oekraïne
en de Krim gehouden.
Rusland droeg het schierei
land in 1954, ten tijde van de
Sovjetunie, over aan Oekraïne.
Ruim tweederde van de bevol
king op de Krim is Russisch.
tokyo AFP-Rtr
Een Japanse vader mag zijn
eerste zoon Akuma (duivel)
blijven noemen, zo heeft een
rechtbank in Tokyo beslist.
Het bestuur van de stad had in
tweede instantie geweigerd die
naam in het geboortenregister
in te schrijven. Ten onrechte
vond de rechter.
Het conflict over de voor
naam houdt sinds vorige
maand de gemoederen in Ja
pan bezig. Een ambtenaar van
de burgerlijke stand had aan
vankelijk met de naam inge
stemd, maar kwam daarvan
terug na overleg met het mi
nisterie van justitie. Het minis
terie meende dat de naam on
gepast was en dat het kind het
risico liep bespot en gediscri
mineerd te worden.
„De naam Duivel is een mis
bruik van het recht dat aan de
ouders is gegeven om een
voornaam te kiezen. Maar als
zo'n naam eenmaal is geaccep
teerd door de burgerlijke
stand, zouden er wettelijke
procedures moeten zijn om
dat ongedaan te maken", oor
deelde de rechtbank.
De vader zei voor de recht
bank „een nieuwe bladzijde in
de geschiedenis te willen ope
nen" en de naam bij volle be
wustzijn te hebben gekozen.
Hij meende dat zijn zoon daar
door zou opvallen. „Niemand
vergeet zo'n naam".
mexico-stad dpa
De oud-gouverneur van de Mexicaanse staat Chi
apas, die begin januari werd ontvoerd door guer
rillastrijders van het EZLN, het Zapatista Nationa
le Bevrijdingsleger, heeft voor het eerst een le
vensteken gegeven. In een vraaggesprek met de
krant La Jornada zei de gepensioneerde generaal
Absalon Castellanos Dominguez dat hij door zijn
ontvoerders goed wordt behandeld. Hij ontkende
de aantijging van de Zapatista's dat hij een
'grootgrondbezitter en onderdrukker" is.
De oud-gouverneur wordt vermoedelijk uitge
wisseld tegen leden van het EZLN die door het
Mexicaanse regeringsleger zijn opgepakt. Hoewel
het overleg al diverse malen is aangekondigd, is
er nog altijd geen datum vastgesteld voor de on
derhandelingen tussen de guerrillastrijders en de
door de regering aangestelde bemiddelaar. Ma
nuel Camacho Solis.
madrid-barcelona justin webster
phil davison the independent
„Het Liceu is geruïneerd maar
zal niet ten onder gaan", zei de
Spaanse vice-premier Narcis
Serra zelf een Catalaan
gisteren in Barcelona. Samen
met de minister van cultuur,
Carmen Alborch, had hij zich
naar de plaats des onheils ge
spoed. „Het zal op dezelfde
plaats en in dezelfde stijl weer
worden opgebouwd
„Het is een van de juwelen
van Barcelona", zei Alberto Mo
ra, een 32-jarige fluitist en een
van de 200 musici en andere ar
tiesten die elkaar op de Rambla
troostten terwijl het gebouw als
een fakkel brandde.
Operadiva Montserrat Cabal-
lé, die in de afgelopen jaren on
enigheid had met de artistiek
directeur van het theater en
sindsdien weigerde er op te tre
den, was verontwaardigd.
„Iedereen wist dat er een ramp
kon gebeuren. Al sinds ik hier in
de jaren zestig voor het eerst
kwam, proberen ze iets aan het
toneel te doen", zei ze geëmo
tioneerd.
Mora gaf toe dat het altijd ge
vaarlijk was geweest. „Al vaker
is er gewaarschuwd dat er iets
dergelijks zou kunnen gebeu
ren. Er was veel hout en er wa
ren veel warme lampen", aldus
Mora. Volgend jaar zou worden
begonnen met een ruim 50 mil
joen gulden kostend projekt om
het gebouw te renoveren met
het oog op een feestelijke her
opening ter gelegenheid van het
150-jarige bestaan van het thea
ter in 1997.
Toen het Liceu in 1847 werd
geopend, bood het plaats aan
3.500 toeschouwers, waarmee
het het grootste theater ter we
reld was. Het werd gefinancierd
door de welvarende hogere Ca
talaanse middenklasse en veel
loges behoren nog steeds aan
rijke families, die ze met hun ei
gen meubels en kunstwerken
inrichten.
Het Liceu is door de jaren
heen samen met de voetbal
club FC Barcelona het sym
bool geworden van het Cata
laanse zelfbewustzijn en natio- Liceu te geven in plaats van ralitat, nu op veel plaatsen om
nalisme. De Catalanen wacht- het Spaanse Liceo. Het Cata- de eerste plaats met het Castilli-
ten na de dood van generaal laans was in de jaren van de aans, het Spaans.
Franco in 1975 ook niet lang om Franco-dictatuur verboden, Het Liceu werd na brand-
het theater weer zijn oorspron- maar ijvert onder invloed van stichting door een anarchist in
kelijke Catalaanstaligê naamde regionale regering, de Gene- 1861 voor het eerst door brand
Torenhoge rookkolommen stijgen
op boven het beroemde operage
bouw van Barcelona. Buiten
wordt Montsenat Cabellé ge
troost door Liceu-directeur Josep
Caminal. Het theater zal snel wor
den herbouwd, maar het negen
tiende eeuwse karakter is voor
goed verloren.
FOTO'S EFE REUTER
verwoest en binnen een jaar
weer opgebouwd. Caballé op
perde dat de Catalen het met
behulp van de moderne tech
nologie nu nog sneller moeten
kunnen klaren. Maar het unieke
negentiende eeuwse karakter
van het gebouw is waarschijn
lijk onherroepelijk verloren.
Vijf Somaliërs
omgekomen bij
gevecht met VN
MOGADISHU Rtr/AFP
Zeker vijf Somaliërs zijn giste
ren gedood bij gevechten tussen
Amerikaanse militairen en ge
wapende overvallers op een
konvooi van diplomatenauto's.
Vijftien mensen raakten ge
wond. De schietpartij in de So
malische hoofdstad Mogadishu
is het bloedigste incident sinds
de instelling van een staakt-het-
vuren vorig jaar oktober.
Twee auto's met Amerikaanse
diplomaten waren met een mi
litaire escorte op weg naar het
vliegveld toen ze in het zuiden
van de stad werden beschoten.
De Amerikanen vuurden met
zware wapens terug, maar stop
ten niet. Geen van de Amerika
nen raakte gewond.
Schoten bij
herdenldng
van Khomeini
nicosia ap
Bij het graf van wijlen de Iraan-
se ayatollah Ruhollah Khomeini
ten zuiden van Teheran zijn
vanmorgen verscheidene scho
ten gelost terwijl president Has
hemi Rafsanjani een rede hield
ter gelegenheid van de 15e ver
jaardag van de islamitische re
volutie.
De schoten vielen in de wes
telijke hoek van de graftombe
van Khomeini op de gbegraaf
plaats Baheshti Zahra. IRNA gaf
geen verdere bijzonderheden
en het was onduidelijk of ie
mand door de kogels was ge
raakt.
In Iran zijn vandaag 10 dagen
durende festiviteiten begonnen
voor de herdenking van de te
rugkeer van Khomeini uit bal
lingschap in 1979, kort waarna
de pro-Westerse monarchie van
shah Mohammed Reza Pahlavi
omver werd geworpen.
AAAKIAr.l IA n»r
managua rtf
Bij gevechten tussen het Nicaraguaanse leger en rechtse guerrilla
strijders zijn het afgelopen weekeinde 16 doden gevallen. De ge
vechten duiden erop dat de rebellenleider José Angel Talavera, be
ter bekend als 'de Jakhals', weer in het land is, aldus een militaire
woordvoerder.
Talavera en zijn bende bestrijden de regering van president Cha-
morro omdat zij zich niet houdt aan beloftes jegens de oud-strij
ders uit de burgeroorlog in de jaren '80. De rechtse contra's en de
linkse sandinisten zouden land en steun van de overheid krijgen.
Vorig jaar augustus nam Talavera 38 leden van een vredescom-
missie van de regering gevangen toen die hem trachtte over te ha
len zijn wapens neer te leggen. Uit vergelding gijzelden linkse san
dinisten de leiders van de rechtse coalitie UNO. Toen Talavera am
nestie afwees werd hij verjaagd naar het naburige Honduras.
PRETORIA AFP-DPA
Een nieuwe poging van de Zuidafrikaanse
regering en het Afrikaanse Nationaal Con
gres (ANC) om de conservatieven, verenigd
in de Vrijheidsalliantie, over te halen deel te
nemen aan de algemene verkiezingen van
27 april, is mislukt. De besprekingen, giste
ren in Pretoria, werden al na veertig minu
ten afgebroken. Het belangrijkste obstakel
is de eis van de Vrijheidsalliantie om afzon
derlijk verkiezingen te houden in de toe
komstige provincies in Zuid-Afrika. De
voorzitter van de Vrijheidsalliantie, waarin
zwarte en blanke groeperingen zijn vere
nigd, deelde opnieuw mee dat de boerenor-
ganisaties van plan zijn een eigen staat te
vormen. Generaal Constand Viljoen zei dat
een dergelijke 'boerenstaat' nog voor de al
gemene verkiezingen wordt gesticht. Zijn
belangrijkste alliantiegenoot, Inkathaleider
Mangosuthu Buthelezi, heeft gedreigd de
verkiezingen, die een definitief einde moe
ten maken aan de apartheid in Zuid-Afrika,
te boycotten. De partijen van de Vrijheids
alliantie eisen een opdeling van Zuid-Afrika
in etnische gebieden. Zowel de blanke rege
ring van president De Klerk als het ANC is
daar tegen. Zij menen dat daarmee de
apartheidspolitiek wordt voortgezet.
:r-AFP-DPA-ANP
De militaire leiding van de
Bosnische Serviërs heeft giste
ren een algemene mobilisatie
afgekondigd. Via radio en televi
sie werden alle weerbare en
dienstplichtige mannen en
vrouwen opgeroepen zich be
schikbaar te stellen voor het
front of voor verplichte tewerk
stelling. De maatregel draagt
het motto 'Alles voor de verde
diging en de wederopbouw'.
De afgelopen dagen werd in
rest-Joegoslavië (Servië en
Montenegro) jacht gemaakt op
Bosnisch-Servische vluchtelin
gen. Politie van deze buurstaten
leverde de vluchtelingen uit aan
de Servische autoriteiten in
Bosnië. Volgens het Hoge Com
missariaat voor Vluchtelingen
van de Verenigde Naties (Unh-
cr) worden Servische vluchtelin
gen uit Bosnië geronseld voor
het leger in Bosnië.
Volgens westerse waarnemers
heeft de mobilisatie een tweele
dig doel. Enerzijds dient zij om
beter te kunnen optreden tegen
mogelijke luchtaanvallen van de
NAVO in Bosnië. Anderzijds kan
ze de voorbereiding zijn voor
een groot voorjaarsoffensief te
gen de moslims en hun encla
ves in de door de Serviërs be
heerst gebied.
den haag thieu vaessen
correspondent
Bomen zijn vrijwel verdwenen
uit het straatbeeld van het ka
potgeschoten Srebrenica in
Bosnië-Hercegovina, waar het 's
nachts hard kan vriezen. Mis
schien is het brandhout net ge
noeg om de winter door te ko
men. Misschien ook niet. Veel
kunnen de 45.000 moslims in
Srebrenica er in ieder geval niet
aan veranderen. Hun stad is
veranderd in een gevangenis,
bewaakt door Servische troepen
en bevoorraad door humanitai
re hulporganisaties. Houthak
ken aan de rand van de enclave
is een levensgevaarlijke onder
neming.
De situatie die de Nederlandse
luchtmobiele brigade zal aan
treffen in de stad, is minder
rampzalig dan de toestand
waarin de Canadese VN-militai-
ren een jaar geleden terecht
kwamen. Toen was het staakt-
het-vuren uiterst broos. Er was
geen drinkwater, te weinig
voedsel en nauwelijk medicij
nen. Bouwmaterialen om de
meest noodzakelijke reparaties
uit te voeren, kwamen niet door
de Servische linies.
Inmiddels zijn de scholen weer
open, waardoor tenminste de
kinderen worden beziggehou
den. Buitenlandse hulporgani
saties hebben een voorziening
voor drinkwater op poten gezet,
en Servische strijders laten in
redelijk mate voedselhulp en
bouwmaterialen passeren.
Hulpverleners noemen de mili
taire situatie 'rustig', dat wil
zeggen per week niet meer dan
250 kleinere schendingen van
het staakt-het-vuren. Dagelijks
vallen 'slechts' drie mortiergra
naten op het stadje.
Maar Srebrenica heeft zijn sfeer
van wanhoop behouden. De
mensen slenteren dag in dag uit
door de straten in de weten
schap dat de Serviërs ieder mo
ment kunnen besluiten de
duimschroeven weer aan te
draaien. De voedselvoorraad is
slechts toereikend voor één
week.
Het hoge aantal abortussen
toont de moedeloosheid aan.
„Het is een groot probleem. In
deze omstandigheden willen
mensen wel seks maar geen
kinderen. Soms laten vrouwen
hun pasgeboren kind zelfs er
gens achter of doden ze hun ba
by", zegt Laurence de Barros
Duchene, medewerkster van
Artsen zonder Grenzen. Voor
een abortus wordt betaald met
sigaretten, het courante betaal
middel in de enclave.
Volgens De Barros Duchene
vergaat het Zepa, waar Neder
landse soldaten Oekraïense col
lega's gaan aflossen, iets beter.
Daar is bijvoorbeeld geen tekort
aan medisch personeel. Het
ernstigst noemt zij de situatie in
Gorazde, de derde moslim-en
clave in het oosten van Bosnië.
In drie maanden tijd hebben
slechts zes konvooien de stad
van 65.000 mensen kunnen
aandoen. Rond de enclave zijn
geen VN-militaircn gestatio
neerd. Er wordt dagelijks ge
vechten.
Het is vrijwel onmogelijk dit
'veilige gebied' te bereiken.
Sommigen wagen nog wel eens
de voettocht van negen uur
naar Zepa, dwars door Servi
sche linies. Daar willen de Oek
raïense VN-soldaten af en toe
wat zwarte handel drijven, in te
gen stelling tot de striktere Ca
nadezen in Srebrenica. Andere
waaghalzen proberen naar
Tuzla in het noorden te komen,
een tocht van zeven dagen. Van
de meesten wordt in Srebrenica
nooit meer iets vernomen.