PvdA: gratis heroïne voor groep junks 'Smartegeld meestal een druppel op gloeiende plaat' itichting: Bejaarden helpen loor van ouders te 'ruilen' Binnenland R tanken beginnen met mndopnamen aan balie Smartegeld sneller uitbetaald Altijd weer die vogels Ziekte gaat werknemer steeds vaker geld kosten Familie doet aangifte na dood verpleeghuispatiënt klJDAG 21 JANUAR11994 ^Tuinbouw in '96 aangesloten op riolering vr/1 pFN haag Het kabinet en het Landbouwschap hebben een principeakkoord bereikt over het lozen van afvalwater door de 199,- glastuinbouw. Vanaf 1 november 1996 moeten glastuinders hun bedrijf aansluiten op het riool. Verder moeten ze de meststoffen - F het water hergebruiken, zodat er zo weinig mogelijk hoeft te 199' frorden geloosd. Op korte termijn komt er een onderzoek naar de capaciteit van de riolering in de diverse tuinbouwgemeenten. jMs de riolering te weinig capaciteit heeft, kunnen tuinders voor- opig worden vrijgesteld van de verplichtingen. Tien jaar voor smokkelende chauffeur iABATEen rechtbank in het Marokkaanse Rabat heeft een Ne- Berlandse vrachtwagenchauffeur gisteren tot 10 jaar cel veroor deeld wegens drugssmokkel. Volgens de Marokkaanse krant L'O- jpinion was de Nederlander in de haven van Casablanca gearres teerd nadat 1,7 ton hasj in zijn voertuig was gevonden. Defensie kiest voor AKZO-helm jen haag Halverwege volgend jaar wordt de Nederlandse crijgsmacht uitgerust met 60.000 nieuwe helmen, vervaardigd de grondstof aramide, een kogelwerende kunststofvezel die iet chemieconcern AKZO heeft ontwikkeld. Uit een vergelijkend mderzoek is gebleken dat de 'AKZO-helmen' het best voldoen, :o maakte het ministerie van defensie gisteren bekend. Welke abrikant de helmen gaat leveren, zal bepaald worden ii ipen aanbestedingsprocedure. 1049? ^^-Landbouwschap wil mest laten uitrijden ■pEN haag Het Landbouwschap heeft gisteren het ministerie van landbouw gevraagd sommige veehouders tijdelijk onthef fing te verlenen van het uitrijverbod van mest. Volgens het schap Ikampen honderden boeren met overvolle mestopslagplaatsen ten moeten uitzonderingen op het uitrijverbod in de winter maanden mogelijk zijn. De problemen worden veroorzaakt door e najaar en de hoge waterstanden in de afgelopen we- en ANDRÉ VERMEULEN. ANP Een 33-jarige chauffeur met dikke bril- leglazen staat in een café een borrel te drinken wanneer een grapjurk een glas bier in zijn jaszak wil leeggieten. De beroepsrijder probeert dat te voor komen en duwt de lolbroek weg. Belo ning: een vuistslag vol op zijn gezicht, splinters in zijn ogen en kort daarna vrijwel blind. De jongeman raakt zijn baan kwijt en heeft geen uitzicht op ander werk. Enige tijd later ontvangt hij 34.000 gulden smartegeld van de rijksoverheid. Het is een voorbeeld uit de duizenden gevallen die het Schadefonds Ge weldsmisdrijven in Den Haag de laatste jaren heeft behandeld. Een bu reau dat het ministerie van justitie in 1976 heeft ingesteld voor burgers die de dupe worden van mensen met los se handjes. In 1985 had het kantoor ruim 300 aanvragen te behandelen, vorig jaar waren het er 2.000. Zwaar lichamelijk letsel leidt altijd tot kosten die lang niet iedereen kan dra gen. Bovendien is er ook sprake van geestelijk ongemak, om niet te spre ken van trauma's. Iedere burger kan plotseling te maken krijgen met het brute gedrag zoals dat de chauffeur overviel. Vaak is het kortstondig ge weld zo hevig en het lichamelijk letsel zo ernstig dat binnen een paar minu ten een mensenleven blijvend is ont wricht. De grootste groep 'klanten' van het schadefonds raakt 's nachts op straat ongewild betrokken bij vechtpartijen. De categorie roofovervallen doet het ook goed in de statistieken van het bureau. Niet onbeduidend is verder het aantal verkrachte vrouwen dat aanklopt om financiële genoegdoe ning. Doordat ziekenfonds en particuliere verzekeraar lang niet alle kosten dek ken, raken sommige slachtoffers be hoorlijk in de penarie. Dat zijn de mensen met een uitkering of een laag inkomen en die weten de weg naar het Haagse kantoor steeds beter te vinden. De daders zijn zelf meestal ook te arm om hun slachtoffers schadeloos te stellen. Uit de praktijk blijkt dat veel agressievelingen hun prooi besprin gen om aan geld te komen voor het volgende shotje. Een vordering bij de rechtbank heeft dus geen enkele zin. Het is dan de huisarts, een bureau slachtofferhulp, de politie of een pro deo-advocaat die de gedupeerde wijst op het bestaan van het overheidsloket. Maar dat fonds is niet bepaald een vetpot te noemen. De maximale uitke ring bedraagt sinds 1 januari 70.000 gulden: 50 mille voor materiële schade en 20.000 gulden voor emotionele pijn. Advocaten die zich hebben ge specialiseerd in smartegeldclaims 1 het bedrag een druppel op 1 gloeiende plaat. „En die plaat koelt er nog niet eens door af', zegt voorzitter mr. H.Th. Bouma van de Vereniging voor Letselschade Advoca- De advocaat legt uit dat iemand die zo erg gehandicapt is door een gewelds misdrijf dat hij niet meer kan werken, in het uitkeringencircuit terechtkomt. Het toekomstig inkomen dat hij misloopt doordat zijn carrière in een flits is beëindigd of doordat hij zijn be drijf niet kan voortzetten, bedraagt over een langere periode aanzienlijk meer dan 70.000 gulden. Schadeclaims die via de rechter wor den gespeeld kunnen volgens Bouma in Nederland oplopen tot ruim een miljoen gulden. Maar meestal komt het niet eens tot een rechtzaak. Verze keringsmaatschappijen zijn veel te bang voor verkeerde publiciteit. Inte rim-directeur A. Kruyt van het Scha defonds Geweldsmisdrijven weet dat de assuradeurs liever een schikking treffen met de eiser. „En dan gaat het vaak om nog hogere bedragen. Dat begint echt een trend te worden in verzekeringsland", zegt Kruyt. In de groep die zich tot het fonds richt, zitten geen oplichters die met een snel verhaal denken te kunnen binnenlopen. Wel maken de fondsme dewerkers mee dat mensen afzien van een medisch onderzoek, uit angst zwaar door de mand te vallen met hun zielige verhaal. Daarentegen is een veelvoud van de 2.000 slachtoffers die zich per jaar melden, niet geïnte resseerd in een slopend lange proce dure bij het fonds. Dat is immers geen goede therapie om van je trauma af te komen. Amerikaanse toestanden met claims van miljoenen dollars zien Kruyt en Bouma in Nederland niet ontstaan. Maar het fenomeen smartegeld rukt wel onmiskenbaar op. tnkele banken, benzinestations "Ti juweliers beginnen een proef net het registreren van stemge- iden aan de balie. Op deze tijze hopen de betrokken be drijven beter in staat te zijn iervallers te identificeren. De >-apparatuur die momen- :el gebruikt wordt, is vaak on- iereikend. [Het maken van bandopna men is een initiatief van het Na- naal Platform Criminaliteits beheersing, waarin, banken, pidden- en kleinbedrijf, politie 1 justitie samenwerken. Vol- n woordvoerder wordt l onderzocht of de stemmen overvallers ondergebracht nen worden in een aparte (pbank. Politie en justitie be schikken al over degelijke data banken voor portretten en vin gerafdrukken. De apparatuur die de komen de maanden wordt geïnstal leerd, is ontoegankelijk voor klanten en personeel en neemt permanent geluid op. Om de privacy van de bezoekers te waarborgen worden de opna men na een uur automatisch gewist, tenzij er sprake is van een overval of geweldpleging. Via digitale technieken is het mogelijk van een geluidopname een grafische afbeelding te ma ken, die gemakkelijk is te verge lijken met andere afdrukken. Onlangs maakten de banken bekend bij kleine filialen foto's te maken van klanten, eveneens om mogelijke overvallers sneller te kunnen opsporen. DEN HAAG ANP Gedupeerden van een gewelds misdrijf kunnen binnenkort na twee maanden van de overheid smartegeld op hun giro- of bankrekening verwachten. Nu duurt het gemiddeld nog twee jaar en vier maanden voor een slachtoffer de rijksbijdrage in verzachting van het leed ont vangt. Een reorganisatie van het Schadefonds Geweldsmis drijven in Den Haag maakt de snellere behandeling van scha declaims mogelijk. In totaal keerde het fonds in 1992 3,7 miljoen gulden uit. Fondssecretaris mr. D. Jalink beklemtoont dat de verwer king van aanvragen om een uitkering door slachtoffers met een ingewikkeld verhaal nog wel een jaar kan duren. Om al les te kunnen verifiëren moet het schadefonds bij tal van in stanties dossiers opvragen en dat neemt tijd. Maar de meeste zaken gaan nu snel door de molen. gLEEN KOOS BULSMA |,Dit mag zeker geen aflaat zijn n je eigen ouders niet meer te lezoeken". Op voorhand poogt Ide 57-jarige Maarten Vis uit het entse Sleen af te rekenen met entuele vooroordelen die ouden kunnen rijzen bij het lopzienbarende initiatiefvan Jhem en zijn echtgenote Irma 1(53). Vorige week riepen zij de ■dichting 'Onze Ouders' in het ■leven. Het doel van deze stich- Iting is dat bejaarde ouders van ver weg wonende kinderen va- ker worden bezocht, zodat soci ale isolatie wordt voorkomen. Het echtpaar Vis, dat vorig jaar vanuit Ede naar Drenthe ver huisde, is ervan overtuigd dat veel kinderen met bejaarde ou ders die honderden kilometers verderop wonen het als een {groot probleem ervaren om re gelmatig bij hun ouders op be zoek te gaan. Daar is veel tijd imee gemoeid en ook de reiskos- Heerma houdt rast aan boete 'rijke' huurders ten kunnen aardig aantikken. Maarten Vis: „Onlangs kwamen wij in contact met een vrouw uit het zuiden van het land, wier vader in het Friese Veenwouden woont. Ze vertelde dat haar re gelmatige reizen naar Friesland zoveel tijd opslokten dat ze een heleboel andere activiteiten moest laten schieten. Dat heeft ons aan het denken gezet". De gedachte achter de stichting 'Onze Ouders' is simpel. „Stel dat u zelf in Drenthe woont en uw moeder bijvoorbeeld in Vlis- singen. Dan kunt u zich bij ons melden. Wij gaan dan in de re gio Vlissingen op zoek naar mensen van wie de ouders in Drenthe wonen. We proberen dan de afspraak te maken dat de kinderen eikaars ouders op zoeken en ook activiteiten on dernemen die veelal van de ei gen kinderen worden verwacht, zoals helpen bij het doen van boodschappen en gezamenlijk een eindje wandelen of een ou de tante bezoeken". Over de vraag of deze 'ouder- ruil' zal aanslaan durft initiatief nemer Vis geen uitspraak te doen. „Wij zullen ons er in ieder geval voor inzetten". Junioren die een beroep op 'Onze Ou ders' doen, betalen hiervoor 250 gulden. Als de bemiddeling uit eindelijk niet lukt, wordt de helft terugbetaald. Overigens werkt de stichting niet op com merciële basis. „Onze achter gronden zijn ideëel. Er is veel eenzaamheid in deze kille maatschappij. Misschien dat wij met dit initiatief een kleine bij drage kunnen leveren om daar in verandering te brengen. We moeten voor onze dienstverle ning wel geld vragen omdat we natuurlijk kosten maken om de juiste junioren en senioren met elkaar ii Het Amsterdamse Leidseplein is niet alleen bij de zijn bijvoorbeeld van plan ie- dereen die meedoet persoonlijk op te zoeken". te brengen. We Spreeuwen voelen zich in het hartje van het hoofdstedelijke uitgaanscentra 1 geliefde uitgaansplek. Ook r voor hen door wegge gooide etensresten bijvoorbeeld veel valt te snoepen bijzonder goed thuis. Maar ja, ook de vogels hebben zo hun etensresten. En die deponeren ze, al vrolijk verder kwetterend, onder andere op de gestalde fietsen. Voor de kleren niet zo fris, maar waarschijnlijk wel een probaat middel tegen fietsendiefstal. ACHTERGROND DEN HAAG MARGREET VERMEULEN j>EN HAAG NPA Staatssecretaris Heerma (volks huisvesting) houdt vast aan zijn ()lan om tijdelijke wooncontrac- ten in te voeren voor goedkope puurwoningen. Binnen twee beken zal hij daarover een wetsvoorstel ter advisering jioorleggen aan de Raad van Stale. Het op tal van fronten zwaar bekritiseerde plan van de CDA- bewindsman voorziet in het verlenen van tijdelijke huisves tingsvergunningen en huur overeenkomsten om te voorko men dat huurders die na ver loop van tijd meer gaan verdie nen goedkope gesubsidieerde huurwoningen bezet kunnen blijven houden. In het voorstel kunnen huis bazen in gevallen waarin blijkt dat een huurder 'welgestelder' is geworden na 5 jaar een soort boete in rekening brengen. Wie dit weigert te betalen, krijgt geen verlenging van z'n woon vergunning. Tegenstanders menen dat het plan nauwelijks effect zal heb ben, makkelijk te omzeilen is en bovendien zal leiden tot een fors aantal juridische procedu res waarvan hooguit de advoca tuur beter wordt. Aan de vooravond van de CAO-onderhandelingen heeft een fiks aantal werkgevers inmiddels het ziekteverzuim hoog op de agenda gezet. In de grootmetaal overwegen werkgevers ziek personeel de eerste weken minder uit te betalen, het beroepsgoederenvervoer wil twee wachtdagen invoeren en daarna 85 procent van het loon uitbetalen en de grafische sector denkt na over het inleveren van een vakantiedag bij meer dan één ziekmelding per jaar en een extra vakantiedag voor 'gezonde' werknemers. Daarnaast zijn er tal van opmerkelijke 'privé- initiatieven'. Zo krijgen de werknemers van de supermarktketen Hoogvliet een bonus van 10 procent op hun weekloon als ze zich drie maanden niet ziek gemeld hebben. Het transportbedrijf Harry Vos Internationaal beloont zijn 'gezonde' werknemers met een extraatje van 1000 gulden netto per jaar. Die initiatieven komen niet uit de lucht vallen. In veel CAO's die dit jaar aflopen hebben werkgevers en werknemers het voornemen uitgesproken het ziekteverzuim terug te dringen. Deze brave voornemens hebben handen en voeten gekregen door de bepaling dat er alsnog wachtdagen worden ingevoerd of vakantiedagen worden geschrapt èls het verzuim te hoog blijft. Dat is bijvoorbeeld het geval in de metaalnijverheid. Het verzuim daalt daar met 0,2 procent minder dan was beoogd 'dus houden we keihard vast aan onze afspraak', zo heeft werkgeversonderhandelaar Vonk al gezegd. Ook onder stukadoors is het verzuim niet genoeg gedaald, zodat er een vakantiedag wordt geschrapt als men zich voor de tweeke keer in een jaar tijd ziek meldt. De aanpak van het ziekteverzuim lijkt zich definitief te ontworstelen aan het praat- en studeerstadium dat maar liefst twaalf jaar heeft geduurd. Het begon allemaal in Een nieuw strijdpunt tekent zich af in de komende CAO-onderhandelingen: de aanpak van het ziektever zuim. Een groeiend aantal ondernemers wil het ver zuim terugdringen door straffe maatregelen te nemen zoals het inhouden van loon of het schrappen van va kantiedagen bij ziekte. De kwestie is in een stroom versnelling geraakt, omdat werkgevers sinds 1 januari hun zieke werknemers de eerste twee tot zes weken uit eigen zak moeten betalen. Wachtdagen, waarover zieke werknemers geen salaris krijgen uitbetaald, le veren daardoor nu direct financieel voordeel op voor de werkgever. 1982 toen Joop den Uyl voorstelde om alle bovenwettelijke (lees: CAO-)aanvullingen op de ziekte uitkeringen te schrappen. Dat betekende dus: 70 procent loon bij de eerste ziektedagen. Maar Den Uyl liep stuk op massief vakbondsverzet. Zelfs dramatische uitspraken als die van premier Lubbers („Nederland is ziek") mochten niet baten. Eind 1992 waren er nog maar vijf CAO's waarin werknemers werden geprikkejd vooral niet ziek thuis te gaan zitten of juist werden gekieteld als ze trouw naar hun werk komen. Dat waren relatief kleine CAO's, voor DSM, de speelgoedbranche, de confectie-industrie, de schoonmaaksector en de CAO voor het personeel van uitzendbureaus. Medio 1993 is het aantal CAO's met zulke afspraken verdubbeld, maar nu zitten er ook 'wat grotere jongens' bij zoals het commerciële verzekeringswezen, de supermarkten, de levensmiddelen-groothandel en de lederwaren en lederindustrie. Uit een steekproef, verricht in opdracht van de Stichting van de Arbeid, blijkt dat eind 1993 34 procent van alle werknemers Om overlast te verminderen De PvdA neigt naar het standpunt dat de overheid onder medische begeleiding gratis harddrugs moet verstrekken aan 'extreem problematische gebruikers'. Dit blijkt uit het concept van een brochure waarmee de sociaal-de mocraten de verkiezingen willen ingaan. Door vrije ver strekking denkt de PvdA de grote overlast te kunnen ver minderen die de samenleving nu ondervindt van spe ciaal deze groep junks. DEN HAAG NPA Partijwoordvoerder Monasch ontkent dat de brochure op ge spannen voet staat met de uit spraakvan partijleider Wim Kok eerder deze week in Arnhem dat verslaafden gedwongen moeten worden tot afkicken. Volgens Monasch zal er altijd een groep overblijven die op geen enkele wijze van z'n ver slaving af te brengen is. Vrije verstrekking jzou dan een aan vullende mogelijkheid zijn de problematiek van de drugs aan te pakken. De concept-brochure is in overeenstemming met het ver kiezingsprogramma van de PvdA. Daarin wordt 'de voort zetting bepleit van lopende ex perimenten met gereguleerde verstrekking van harddrugs in het kader van een therapie en onder de voorwaarde van strikte controle'. Verder zegt het pro gramma dat 'alle mogelijkhe den serieus genomen moeten worden die ertoe leiden dat drugs uit de sfeer van de crimi naliteit worden getrokken'. Minister Hirsch Ballin (justi tie) voelt alleen voor gratis ver strekking van drugs aan 'termi nale verslaafden', bijvoorbeeld junks die aan AIDS lijden. De CDA-bewindsman zei dat woensdag tijdens een werkbe zoek aan Rotterdam. Hij rea geerde op een plan van hoofd commissaris Hessing van de Maasstedelijke politie om be paalde groepen verslaafden gra tis aan heroïne te helpen. Hes sing denkt aan oudere, hard nekkige junks en jonge heroïne- hoertjes. De concept-brochure van de PvdA komt de politiechef een heel eind tegemoet. Want daar in behoeft een 'extreem proble matische junk' niet per se cri mineel te zijn om in aanmer king te komen voor gratis ver strekking. Ook al zijn ze zelf geen misdadiger, dan nog profi teert de samenleving. „De geor ganiseerde criminaliteit verliest dan afnemers en de volksge zondheid is ermee geholpen", staat in de concept-brochure. Monasch denkt niet dat Neder land zich internationaal zou isoleren met een dergelijk be leid. Hij verwijst naar Zwitser land, waar inmiddels bij wijze van experiment 750 ernstig ver slaafden op doktersrecept gratis heroïne krijgen. FOTO ANP MARTIEN APPELMAN onder een CAO vallen waarin op zijn minst wordt gedreigd met prikkels om het ziekteverzuim tegen te gaan. De nieuwe wet Terugdringing Ziekteverzuim stimuleert werkgevers om zulke dreigementen ten uitvoer te brengen. Want sinds 1 januari komen zieke personeelsleden de eerste twee weken (bij kleine bedrijven) of de eerste zes weken (bij grote bedrijven) ten laste van de werkgevers. Iedere inhouding van loon komt dus direct ten goede aan de werkgevers. Of het verzuim er écht drastisch mee omlaag wordt gebracht is overigens maar de vraag. Uit onderzoek blijkt dat 70 procent van het verzuim veroorzaakt wordt door mensen die langer dan zes weken ziek zijn. Bonussen en wachtdagen hebben vooral effect op het aantal ziekmeldingen: niet op de lengte ervan. Het werpt doorgaans wèl vruchten af als werkgevers zelf het risico dragen voor het doorbetalen van loon van zieke werknemers. Uit onderzoek blijkt dat in bedrijven waar dat nu al gebeurt (zoals Philips) het ziekteverzuim 30 procent lager ligt dan in bedrijven waar collectieve verzekeringen zijn afgesloten. Het kan zijn dat deze ervaring een daling van het ziekteverzuim over de hele linie voorspelt nu alle werkgevers zélf verantwoordelijk worden voor de doorbetaling van de zieken. Vooralsnog schommelt het verzuimpercentage al twaalf iaar rond de 7 a 8 procent. Dat kost jaarlijks 8 10 miljard. Overigens moet niet vergeten worden dat een daling van het ziekteverzuim altijd een negatief effect heeft op de werkgelegenheid. Werkgevers hebben immers structureel wat meer personeel in dienst dan ze eigenlijk nodig hebben: er is tenslotte altijd wel iemand ziek. Als het ziekteverzuim minder is, kunnen zij met minder personeel toe. COC: 'In Amsterdam alle trouwerijen stoppen AMSTERDAM THEA V 'Amsterdam moet alle huwe lijkssluitingen opschorten en alle trouwzalen buiten gebruik stellen'. Dat is een van de stel lingen in een verkiezingsdebat volgende maand bij het COC in Amsterdam. Volgens die stelling zou in de hoofdstad pas weer getrouwd mogen worden als er een wettelijke regeling is voor gelijke behan deling tussen gehuwd en on gehuwd samenwonenden. „Eigenlijk is het een oproep aan de verkiezingsleiders om die gelijkheidswet wat sneller tot stand te brengen", zegt M. Duyves, een van de organisa toren van het debat. „Ik geef toe dat het voorstel niet erg re alistisch is, maar het is in elk geval wel interessant voor de discussie. Zolang er nog geen gelijke behandeling bestaat, zal Amsterdam niet moeten meewerken aan een ongelijke behandeling. Een soort mora torium dus. Elke huwelijksslui ting is immers een kwestie van ongelijke behandeling? In het verleden heeft Amsterdam ook mensen de toegang tot de stad ontzegd die Zuid-Afrika be zochten. Waarom zou je dit dan ook niet kunnen doen waar het huwelijken aangaat?" SNEEK ANP De familie van een woensdag nacht overleden 75-jarige Al- zheimer-patiënte uit Sneek, gaat aangifte doen bij de politie wegens onzorgvuldig medisch handelen van de behandelend arts. Volgens de zoon van de vrouw, L. Vos, is de behandeling vorige week zonder overleg met de familie gestaakt. De gezond heid van de vrouw was snel achteruit gegaan nadat een griep haar had geveld en zij in een terminale fase terecht kwam. Onder andere haar slik- reflexen werkten niet meer. „De arts heeft zonder ons te raadplegen besloten moeder geen sondevoeding te geven. Vanwege ons geloof wilden we haar leven niet versneld laten eindigen. Het inschakelen van een hart- en longmachine hoef de 1 wil den wel dat zij voeding en water toegediend zou krijgen. Pas na twee dagen is dit toen pas ge beurd", aldus Vos. Volgens juridisch stafmede werker J. Legemaate van de Ko ninklijke Nederlandse Maat schappij tot bevordering der Geneeskunst kan een arts de behandelng stoppen als er spra ke is van medisch zinloos han delen. „In de psychogeriatri sche sector is men terughou dend met het starten van nieu we behandelingen. Inbrengen van sondes en katheters kan bij zonder hinderlijk zijn. Patiënten proberen die er vaak weer uit te trekken", aldus legemaate. De behandelend arts en de di rectie van het verpleeghuis ge ven geen commentaar op deze zaak.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5