Leidsch
Dagblad
Duizenden zakjes gif aangespoeld
'Vanaf vandaag kiest
Leiden natuurlijk...'
Felroze zand tussen de schelpenresten: met recht een gifkleur
BEL: 071-128030
Progressief Warmond:
'Wij doen gewoon mee'
Janmaat in Elsevier: 'De jood
Hirsch Ballin moet aftreden'
Vlucht Martinair afgebroken na brand in rechter motor
GOED
NIEUWS
DONDERDAG 20 JANUARI 1994
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40368 LOSSE NUMMERS 1,60
Op de duinovergang, op de grens van
natuurgebied en de recreaticplas op het Kenne-
merstrand, staat een eenzame agent. Gedecideerd
stuurt hij de enkele ramptoerist die tot hem door
dringt weer terug. Een poging om hem te omzeilen
met een omtrekkende beweging door het rijsthout
aangeplant om de duinvorming te bespoedigen
mislukt. Zijn fluitje snerpt tegen de wind in. Ik er
ken mijn nederlaag en voeg me bij hem, tegelijk met
de cameraploeg van de NOS.
De agent doet zijn best. Ondanks de drukte op de
mobilofoon slaagt hij erin toestemming te krijgen
ons op het strand te leiden. „Maar bij me blijven",
waarschuwt hij, „en nergens aankomen".
Op het strand is zo op het eerste oog niets te zien.
Het is dat de agent ze aanwijst, anders waren we
over de onschuldig ogende, met plakkerig nat zand
gecamoufleerde zakjes heengestapt. Eerst lijken het
er maar een paar, maar dan dringt de omvang van
de ramp door. Een kilometerslange, vrijwel onon
derbroken lijn zakjes is door het wegebbende water
op het strand achtergelaten.
„Mensen op het strand", schettert het door de
mobilofoon. „Die zijn met mij", zegt de agent.
Vanuit de richting Bloemendaal komt een jeep van
Rijkswaterstaat aanscheuren. De chauffeur rijdt
langs, keert (over de zakjes heen) en komt terug.
Desgevraagd vertelt een van de mensen van Rijks
waterstaat dat het vermoedelijk pesticide is, afkom
stig van het vrachtschip Sherbro. „Die is containers
met dat spul kwijtgeraakt." Hij heeft een fax in de
hand waarop informatie over het gezonken schip
staat. Het NOS-Journaal wil hem filmen voor een re
actie. Hij is daartoe genegen, maar besluit toch eerst
maar eens te bellen met het hoofdkantoor.
Omdat nog geen zekerheid bestaat over de aard
van het spul, gaat hij op onderzoek uit. Zijn collega
maakt foto's. Sommige zakjes zijn opengescheurd
en kleuren het zand tussen de aangespoelde schelp
enresten felroze. Met recht een gifkleur. De camera
man ontdekt er een waarop de firma-naam duide
lijk leesbaar is: Ciba Geigy. Uit Basel, Zwitserland.
„Die firma ken ik", zegt hij. „Ze hebben ook een fir
ma op de Philipijnen. De grootste rotzooi komt daar
vandaan." Eerbiedig doet hij een stap achteruit.
De man van Rijkswaterstaat hurkt bij het zakje.
Met een stevige borstel veegt hij voorzichtig het
zand er af, op zoek naar meer informatie. „Avoid
contact with skin and eyesf', leest hij voor. Oppassen
dat het spul niet in contact komt met de huid of de
ogen.
Bemoeilijken de stukgesprongen zakjes de op-
ruimwerkzaamheden? De man van Rijkswaterstaat
krabt nadenkend aan zijn kin. „Het betekent wel dat
we een deel zand moeten meescheppen."
Een tweede auto rijdt over de zakjes naar onze
uitdijende groep bij de duinrand. Twee mannen van
de gemeentereiniging, die de omvang van de ramp
in ogenschouw nemen. Het is inmiddels vier uur en
zo te zien wordt nog geen aanstalten gemaakt met
het opruimen van de troep. „Dat gaat de brandweer
doen", weet de man van Reiniging te melden. Wan
neer ze beginnen, weet niemand. Het begint te sche
meren. Het heeft geen zin op het winderige strand te
blijven rondhangen. Op het 6-uur Journaal ver
schijnt een bekend gezicht. De man van Rijkswater
staat mag van de baas zijn zegje doen.
De baas
2Tansu (Jiller, jong en
eigenzinnig, is als pre
mier duidelijk de baas in
Turkije.
'Woest
a Swift is woest op de
zgemeente Leiden
nu de renovatie van het
wielerparcours weer langer
op zich laat wachten.
Nog geen abonnee?
WARMOND PAUL V
De lijsttrekker van Progressief
Warmond (PW), G. Slingerland,
gaat er vanuit dat zijn partij ge
woon meedoet aan de gemeen
teraadsverkiezingen op 2 maart,
hoewel de kandidatenlijst te laat
is ingeleverd.
Ook burgemeester G.W. van
der Wei-Markerink wil pogin
gen ondernemen om de combi
natie van PvdAi D66 en Groen
Links tóch te laten meedingen
naar raadszetels. Tot morgen
Strand Katwijk en Noordwijk voor publiek afgesloten
Rijkswaterstaat en ge
meentelijke reinigings
diensten zijn vanmorgen
op de stranden een groot
scheepse actie begonnen
om duizenden aangespoel
de zakjes landbouwgif op
te ruimen. Op vele plaat
sen langs de kust zijn de
strandafgangen voor pu
bliek afgesloten. Dat geldts
ook voor Katwijk en
Noordwijk.
KATWIJ K/NOORPWU K
De schoonmakers met bescher
mende kleding en veiligheids-
brillen verwijderen de zakjes
met uiterst giftig verdelgings
middel. Volgens het Kustwacht
centrum in IJmuiden zijn de
pesticiden afkomstig van het
Cypriotische vrachtschip Sher
bro, dat vorige maand een con
tainer met een half miljoen zak
jes voor de Franse kust verloor.
De gevonden verdelgingsmid
delen Apron Plus en Ridomil
zijn schimmelbestrijders.
De zakjes meten acht bij
twaalf centimeter en hebben
een loodgrijze kleur, waardoor
ze op liet zand nauwelijks op
vallen. Het gif is een oranjeroze
substantie, die bij inademing
van een hoge dosis lêvensge-
vaarlijk kan zijn. Contact met de
ogen kan eveneens ernstige ge
volgen hebben. Zolang de zak
jes goed gesloten zijn, is er nau
welijks gevaar!
Veruit het grootste deel van
het gif is terechtgekomen bij
IJmuiden en Velsen, waar zes
zakjes per vierkante meter zijn
geteld. De politie heeft afgelo
pen nacht langs de Zuid- en
Noordhollandse kust talrijke
strandafgangen afgesloten en
langs de stranden gepatrouil
leerd. De politie van Zandvoort
Shell-fabriek
Pernis plat door
brand in fornuis
ROTTERDAM NPA
Een brand in een nog vrij nieu
we hot oil belt, heeft vanoch
tend vroeg een fabriek van Shell
Nederland in Pernis tijdelijk
stilgelegd. De brand in het 'for
nuis', een soort verwarmings
systeem van de raffinaderij, zal
het bedrijf een flinke schade
post opleveren. In een perste
schatting gaat Shell uit van en
kele tonnen.
De fabriek, waar speciale
smeerolie wordt geproduceerd,
ligt mogelijk voor enkele weken
stil. Volgens bedrijfswacht che
mie H.P. Doorneweert van Shell
Pernis is de brand veroorzaakt
door een gesprongen pijp in het
fornuis. „Door lekkage kwam er
olie terecht in het vuur dat in
het fornuis brandt. Het gaat to
taal om een paar kuub olie. We
zullen moeten wachten tot dat
spul is opgebrand", legt hij uit.
De brand werd vanochtend
vroeg ontdekt, toen bleek dat er
naast rookgas ook roet uit een
schoorsteen kwam. Om te voor
komen dat meer olieleidingen
het zouden begeven, werden
enkele afsluiters dichtgedraaid.
Doorneweert: „De brand kon
niet overslaan naar andere in
stallaties. En aangezien wie hier
niet te maken hebben met che
micaliën, bleef het ook voor de
omgeving vrij ongevaarlijk."
y «r f -
MMg
Volledig ingepakt scheppen opruimers de zakjes gif uit het zand.
had gistermiddag grote moeite zakjes aan te raken en geen
de publieke belangstelling rond honden los op het strand te la
de boulevard op afstand te hou
den. Rijkswaterstaat en de kust
wacht verzoeken het publiek
niet naar de kust te gaan, geen
Volgens een woordvoerder
van de Directie Noordzee van
Rijkswaterstaat is uit veilig
heidsoverwegingen pas bij dag
licht begonnen met de schoon
maak. „De zakjes zijn zo klein,
dat ze kapotgetrapt kunnen
worden en een gevaar vormen
voor de bodem." De woord
voerder kon geen uitsluitsel ge
ven over hoe lang de schoon
maakactie kan duren. „De
strook tussen IJmuiden en Bloe
mendaal kan in een dag worden
opgeruimd. Maar we hebben
FOTO RON RICHEL
inmiddels ook meldingen bin
nengekregen uit Zeeland en van
Texel."
(Zie pagina 26,27,28,29)
Oude tovenaar Niger overleden
De bekendste baoura of tovenaar van Niger is begin deze week op
126-jarige leeftijd overleden in zijn geboortedorp Bagagi. Volgens
de Nigerese radio had Bawa Daouda zijn eigen tanden nog.
Bawa Daouda was een legendarische tovenaar die volgens de
overlevering krekels op de oogst van zijn vijanden afstuurde.
Daouda laat twee weduwes na en 17 kinderen, van wie de jongste
negen jaar oud is.
De grote tovenaar kwam uit de streek Arewa, de voornaamste
animistische regio in een land waar de islam overheerst. Animisten
geloven dat alle natuurverschijnselen een ziel hebben.
Daouda was de jongste broer van de eerste baoura van de Arewa,
Saraounia Mangou. Na een periode van betrekkelijk eenvoudige
beroepen, zoals jager, boer en slangenbezweerder, volgde hij zijn
zus in 1959 op.
DEN HAAG ANP
Het Centrumdemocratische Tweede-Kamerlid
Janmaat vindt dat minister Hirsch Ballin van jus
titie moet aftreden. „Dat joden als nomaden trek
ken wil ik ze niet kwalijk nemen, maar openbare
functies mogen ze dan niet bekleden", aldus Jan
maat in Elsevier van deze week.
Dat de vader van Hirsch Ballin als jood uit
Duitsland vluchtte, zegt Janmaat te begrijpen.
„Maar waarom naar Nederland?" Een woord
voerder van het ministerie van justitie laat weten
dat „de minister er zelf geen woord aan wil vuil
maken".
Volgens het Meldpunt voor Discriminatie in
Den Haag is Janmaats uitspraak juridisch aan te
pakken, omdat er duidelijk sprake is van pure dis
criminatie. Janmaat zegt in het artikel trouwens
dat hij met de titel van zijn verkiezingsprogram
ma Oost West Thuis Best ook al rekent op bezwa
ren van de officier van justitie. Die zouden hem
publicitair in de kaart kunnen spelen, denkt hij.
Overigens trekt volgens Janmaat een partij in Ne
derland „met antisemitisme geen stemmen".
Behalve Hirsch Ballin zou ook staatssecretaris
Gabor (LNV) moeten aftreden, vindt Janmaat,
omdat hij in Hongarije is geboren. Volgens de CD
mogen buitenlanders pas openbare functies krij
gen, als hun familie al sinds drie generaties in Ne-
COR BOOS
Een toestel van Martinair is gis
teren naar Schiphol terugge
keerd na een brand in een rech
ter motor. De Boeing 767 was
om 10.40 uur met 251 passa
giers en 10 bemanningsleden
vrij. Daardoor ontstond een
grote steekvlam. Nadat de ge
zagvoerder de motor had uitge
schakeld, doofden de vlammen
onmiddellijk, aldus woordvoer-
de oorzaak der Udo Buys bij Martinair.
vastgesteld, kwam Daarop werd besloten terug
van de luchthaven vertrokken,
met bestemming Miami.
Het mankement deed zich
voor boven zee, ruim een half
uur na vertrek. Als gevolg van
het defect,
nog niet
een grote hoeveelheid brandstof te keren naar Schiphol,1
r het
toestel om 11.47 uur zonder
problemen landde. Op de lucht
haven was inmiddels alles in ge
reedheid gebracht voor een
eventuele noodlanding.
Hoewel de reizigiers behoor
lijk zijn geschrokken van de
vlammen, is volgens Buys in het
derland is. „Neem nou het PvdA-Kamerlid Apos-
tolou. Die zit nog steeds half met zijn gedachten
in Griekenland."
De woordvoerder van Gabor toont zich in het
geheel niet bereid maar één woord vuil te maken
aan de uitlatingen van Janmaat. Hij wil Gabor er
zelfs niet over lastig vallen. „Hij is het kwartje
voor de telefoon hiervoor niet waard", aldus de
woordvoerder.
Janmaat speelt verder met de gedachte langdu
rig werkloze buitenlanders met schepen af te voe
ren naar de rand van de territoriale wateren „en
ze dan over te zetten in roeibootjes". Als de bui
tenlanders met vliegtuigen worden vervoerd,
loopt het volgens Janmaat op niets uit: „Die mo
gen natuurlijk niet landen."
Janmaat zorgde kort na de dood van minister
Dales van binnenlandse zaken ook al voor ver
bijstering met de uitspraak 'Wij treuren geen mo
ment om haar dcyxT.
Het Purmerendse CD-raadslid Van der Plas
wordt ervan verdacht de schrijver Adriaan Vene-
ma in 1990 in elkaar te hebben geslagen. Woord
voerder K. Wilting van de Amsterdamse politie
heeft gisteravond bevestigd dat de politie deze
zaak in onderzoek heeft. Moeilijkheid is wel dat
Venema, slachtoffer en tevens enige getuige, vorig
jaar is overleden.
toestel geen paniek uitgebro
ken. De passagiers zijn gister
middag rond half drie alsnog
met een ander toestel van Mar
tinair naar hun bestemming
vertrokken.
laat ze onderzoeken of de Kies
wet mogelijkheden biedt om
laatkomers als PW tegemoet te
komen.
Mocht dat niet lukken en het
hoofdstembureau beslist in een
openbare zitting dat de kandi
datenlijst ongeldig is, dan over
weegt de burgemeester het ge
meentebestuur te mobiliseren
voor een wanhoopsoffensief bij
de Raad van State. Bij deze in
stantie kunnen partijen protes
teren wanneer hun kandidaten
lijst ongeldig is verklaard.
Van der Wel wil een eventueel
protest van PW ondersteunen,
door de Raad van State mee te
geven dat het slecht voor de de
mocratie is wanneer de partij
niet meedoet aan de verkiezin
gen. „Dat betekent dan name
lijk dat ongeveer eenderde van
de bevolking geen stem kan uit
brengen op de partij van zijn of
haar keuze. Zeer onwenselijk",
meldt ze. Ook in de gemeente
raad voorziet de burgemeester
een.'onwerkbare politieke situa
tie' door het wegvallen van PW.
„Het zou wat anders zijn als we
hier zes partijen zouden heb
ben, waarvan er efcntje afviel.
Maar we'hebben er hier maar
drie."
Hoe jammer Van der Wel het
wegvallen van PW ook vindt, ze
staat vierkant achter de ambte
naar die geen genade kende
toen de partij dinsdagmiddag
om half vier het gemeentehuis
binnenstormde. „Volgens de
Kieswet kon hij niet anders. Die
schreef voor dat partijen er vóór
drie uur moesten zijn. En nie
mand kon zeggen dat-ie dat
niet wist. In juni hebben we alle
partijbesturen een brief ge
schreven. En in het aanplak-
kastje bij het gemeentehuis hin
gen data en tijden." De ambte
naar zou zelfs 'extra service'
hebben verleend: „Twee weken
geleden zei hij nog tégen PW:
tot de 18de. En toen men op de
18de niet verscheen, heeft hij de
partij zelf nog gewaarschuwd."
Pagina 20: Ruzies verscheuren
progressieve familie War
mond.
Langer werken
bij DAF Trucks
DAF Trucks wil de werkweek
verlengen van 36 naar 38 uur.
President-directeur C. Baan liet
zijn personeel gisteren weten
dat DAF de bedrijfstijd wil ver
lengen naar zes dagen van 9,5
DAF verdedigt het verlengen
van de werkweek met de nood
zaak van een flexibelere pro-
duktie. „We maken alleen nog
trucks die daadwerkelijk ver
kocht zijn. Dat betekent dat we
de ene week meer moeten pro
duceren dan de andere week.
Met een verlenging van de be
drijfstijd ben je beter in staat op
die ontwikkeling in te spelen",
aldus een woordvoerder. Het
overleg met de vakbonden over
de voorstellen staat voor 1 fe
bruari gepland.
De vrachtwagenfabrikant
boekte over 1993 een netto
winst van 10 miljoen gulden, op
een omzet van 1,3 miljard gul
den.
'Babysitter'
meet natte billen
en temperatuur
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Wilt u na de pieptoon de luier
verschonen? Een elektronische
babysitter is het niet, maar de
Memotherm komt in de buurt.
Dit nieuwe Israëlische nachtrust
besparende produkt controleert
niet alleen baby's lichaamstem
peratuur. maar ook of zijn bille
tjes nog droog zijn.
Het apparaatje wordt met een
knijper aan de rand van de luier
bevestigd. Een sensor meet om
de 15, 30 of 80 minuten de tem
peratuur (met een maximale af
wijking van 0,1 graad) en slaat
de gegevens op in een geheu
gen. Eén druk op de knop en de
gegevens verschijnen. Als de
temperatuur een tevoren inge
stelde limiet overschrijdt, pro
duceert de Memotherm een
schrille pieptoon. Een ander
soort toon klinkt als het tijd
wordt de luier te verschonen.
HET WOORD IS AAN
Henry Ward Beecher
Medeleven heelt meer zonden
dan vervloeking.
VANDAAG
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Familieberichten
Religie-
Sport
VANDAAG OOK
SMAAK
PAGINA 8
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Overwegend droog
Enkele opklaringen en overwe
gend droog Minimumtempera
tuur circa 4 graden. Middagtem-
peratuur ongeveer 7 graden Mati
ge zuidwestenwind, kracht 3 a 4
AUTOVERHUUR PRANGERS
verhuurt luxe en bestelauto's
va ƒ35 f - ex. per dag
071-89 40 40
Zie Pagina 4
van deze krant.
471-714421
8ig Boss lektoarfusWfc GroeAoordhalton en viodurt
Ixiidsch Dagblad
ir'ïl - i
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws
Dus neem ik
nu een abonnement.
Tel:.
(I.v.m. controle bezorging)
Na de eerste 2 weken
betaal Ik mijn abonnement:
Per maand automatisch
29,30)
Per kwartaal
via acceptgiro 85.55)
automatisch 84,55)
Nr. bank/giro:
naar I ndvh ITa^lad.
Of bel 071-128030