Onware taal van
Buro Rechtshulp
Schrijvende Lezers/Info
OMBUDSMAN
Waarom de affaire-Hofmans opgerakeld?
Voetbalclubs moeten
de knoop doorhakken
WOENSDAG 19 JANUARI 1994
LEIDSCH DAGBLAD
Enige lezers hebben bij mij be
zwaar gemaakt tegen de artike
len die deze krant op 18 decem
ber en 12 januari heeft gepubli
ceerd over de 'affaire-Greet
Hofmans', de gebedsgenezeres
die in de jaren vijftig grote in
vloed had op (toen) koningin
Juliana, waardoor grote span
ningen ontstonden zowel op
Soestdijk als in de relatie staats
hoofd-regering. Men kent het
verhaal: een redacteur van deze
krant stuitte op de universiteit
van Florida op geluidsbanden
en manuscripten van de Ameri
kaan Alden Hatch die in 1962
een (goedgekeurde) biografie
over prins Bernhard schreef.
Daarbij ontdekte hij nog nim
mer gepubliceerd materiaal, na
melijk de lezing van de prins
over de geruchtmakende zaak-
Hofmans.
'De prins en de prinses zijn
nu oud', aldus een lezeres, 'het
was een heel verdrietige periode
voor ze, zoiets gebeurt in ieders
leven. Het zijn tenslotte ook
maar mensen, hoor. Waarom
moet dat nu veertig jaar later
weer worden opgerakeld? Moe
ten we hier soms ook naar En
gelse toestanden?'. Een andere
lezer had het over 'gesnuffel in
iemands privé-leven wat u niet
past; het is al erg genoeg dat
roddelbladen dat doen'. En een
derde vond het 'allemaal oude
koek die u kennelijk uit een
soort sensatiezucht weer op
diende, tot nut van wie eigen
lijk? Kunnen we het verleden
nou niet eens met rust laten? U
haalt alleen maar oude wonden
open bij de prins en de prinses'.
Als het louter om een privé-
zaak ging, zou ik deze lezers ge
lijk geven, maar deze lang
voortwoekerende affaire was
veel meer dan dat. Er vloeiden
ernstige staatsrechtelijke bot
singen uit voort, zoals het arti
kel ook duidelijk aangaf. Het
betrof hier immers de positie
niet van een doorsnee burger,
maar van het staatshoofd. En
het zorgelijke was dat een tame
lijk willekeurig persoon zo'n
grote invloed op de koningin
kon uitoefenen.
Behoudens een enkel blad
heeft de Nederlandse journalis
tiek (en dat geldt vooral voor de
hoofdredacteuren) in die tijd
ronduit gefaald door op aanwij
zing van minister-president
Drees serviel alles te doen en na
te laten wat de regering haar
voorschreef. Een pijn
lijke verwaarlozing van
haar taak.
Men negeerde wat er
in het buitenland over
geschreven werd en
bleef met misplaatste
keurigheid wachten tot
de regering met een
verklaring zou komen.
Anders dan in de Lock
heed-affaire leidde die
niet tot enige opening
van zaken. Het com
muniqué dat de rege
ring naar aanleiding
van het (geheim geble
ven) rapport van drie 'wijze
mannen' uitbracht, blonk uit
door beknoptheid en nietszeg
gendheid. Later, veel later, heeft
de journalistiek deze merkwaar
dige affaire dan toch nog, stukje
bij beetje, boven tafel gekregen.
In ruwe trekken was het ver
haal bekend, de lezer die daar
op wees heeft gelijk. Maar er
waren nogal wat vragen geble
ven over belangrijke details en
die werden op de pagina's van
18 december in elk geval van
een antwoord voorzien. Afge
zien daarvan: het is en blijft be
langwekkend, ook na zovele ja
ren, de visie op het geheel te
vernemen van de prins, mede-
hoofdrolspeler in de affaire.
Niet ontkend kan worden dat
daarbij ook privé-aangelegen-
heden in de openbaarheid wer
den gebracht waarvan sommige
wellicht achterwege hadden
kunnen blijven. Anderzijds ge
ven zij juist een scherp beeld
van de situatie en de geestesge
steldheid waarin het staats
hoofd volgens de prins verkeer
de.
Wie vindt dat ouwe koeien
maar beter in de sloot kunnen
blijven, ontkent in feite het be
lang van de geschiedenis en de
geschiedschrijving. Zij verrijkt
onze kennis en verdiept het in
zicht. Daarom kan en mag het
verleden niet met rust worden
gelaten.
Ik vond het stuk leerzaam, bij
flarden aangrijpend en niet over
RUUD PAAUW
de schreef
gaand. Ik deel de
kritiek dus niet.
Het artikel is
naar mijn me
ning een voor
beeld van goed
journalistiek
speurwerk.
Hoofdartikel
Van lezerszijde
bereikt mij wel
eens de opmer
king dat de krant
zo weinig stand
punten inneemt,
anders gezegd: zo weinig hoofd
artikelen bevat. Een trouwe
abonnee van de krant ver
woordde dat onlangs zo: „Een
krant zonder hoofdartikel is
geen krant. Een columpje van
de een hier en van een ander
daar, heft het gebrek niet op.
Een voorbeeld? Onlangs gaf u
een reportage door over Neder
landers, die nu er een eind
dreigt te komen aan de apart
heid, uit Zuid-Afrika wensen te
repatriëren. Dat waagt toch om
een geselend hoofdartikel tegen
die emigre's, die zeker denken
dat ze hier hun levensstijl wel
kunnen handhaven, met vluch
telingen uit Ghana of Somali-
land als huispersoneel?".
Ik laat even buiten beschou
wing of op grond van de inhoud
van het artikel dat de lezer hier
aanvoert een dergelijk hoofdar
tikel te rechtvaardigen zou zijn.
Daar gaat het hier niet om. Het
ontbreken van het hoofdartikel
in het algemeen zit de lezer
dwars. Een interessante vraag
die ik direct op het bord van de
hoofdredactie heb gelegd, want
zij behoort in deze de lijn aan te
geven.
Een goed hoofdartikel dient
kort en duidelijk te zijn en een
helder standpunt te verkondi
gen. De hoofdredactie is van
oordeel dat de problemen in
onze maatschappij en in de we
reld meestal te ingewikkeld zijn
om ze in zo'n kort bestek te be
handelen. Een dergelijk hoofd-
De ombudsman van het Leidsch Dagblad is van maandag tot e
met vrijdag bereikbaar van 9.30-11.30 uur onder
telefoonnummer (071)-356215. Brieven kan men richten aan h
adres: Ombudsman Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB
Leiden. Het werk van de ombudsman valt buiten de
verantwoordelijkheid van de hoofdredactie.
Voor klachten over de bezorging gelieve men te bellen (071-
143241 (nazes uur) en 128030 (overdag).
artikel acht men niet meer van
deze tijd. Je trapt zo óf open
deuren in óf je doet geen recht
aan de veelal complexe materie,
aldus de hoofdredactie. En dat
geldt helemaal voor problemen
ver van ons vandaan.
In plaats van een hoofdartikel
in de stijl zoals hiervoor weerge
geven, ziet de hoofdredactie
veel meer in analyses en achter
gronden zoals deze verschijnen
op de pagina 'Feiten en Menin
gen', de binnenlandpagina en,
meestal via het uitgebreide net
van correspondenten, op de
buitenland-pagina. Daar heeft
de lezer meer aan, omdat argu
mentatie en visie op deze wijze
veel beter tot hun recht kunnen
komen, aldus de hoofdredactie.
Het accent bij deze krant zal
in de loop van dit jaar overigens
nog sterker dan voorheen ko
men te liggen op de begeleiding
en becommentariëring van het
plaatselijke en regionale
nieuws. De krant komt daarmee
verder tegemoet aan de wensen
van haar lezers, zoals die uit een
recent lezersonderzoek naar vo
ren kwamen.
Jemen of Yemen?
Tijdens mijn vakantie zond een
lezer mij een briefje over een ar
tikel in de krant van 18 decem
ber: 'Burgeroorlog dreigt los te
barsten in Jemen', geschreven
door een medewerker van de
stichting Middle East Research
Association. 'Goed leesbaar en
deskundig geschreven', zo luid
de zijn oordeel. Maar veel van
zijn plezier was vergald door de
taalkundige hutspot die het stuk
bood. ,,In de kop stond tot mijn
weugde 'Jemen', maar in de
tekst bleek de auteur aangetast
te zijn door de Engelse ziekte:
voortdurend Yemen. Verder
heeft hij geen benul van de ge
slachten: Jemen en haar voorge
schiedenis (het oude Jemen!),
het noorden en haar onafhan
kelijkheid enz. enz. Dan de mis
kleun: 'Keer op keer werd hen
echter voorgehouden...'. Nee,
aén hen, aan is weggelaten, dus
hun. lammer dit taalgeknoei,
want het artikel was goed".
Over de schrijwijze van aard
rijkskundige namen hebben
meer lezers de afgelopen maan
den hun verwondering uitge
sproken. Ik hoop daar weldra
op terug te komen. Het vereist
van mijn kant enige studie,
want ik moet bekennen dat ook
ik hier de weg ben kwijtgeraakt.
Het artikel in uw krant van 8 ja
nuari j.l., gewijd aan de herope
ning van het Buro voor Rechts
hulp en in het bijzonder de uit
latingen van mevrouw mr. M.
Glimmerveen, roept herinnerin
gen op aan het begin van de ja
ren '70, toen de Buro's voor
Rechtshulp hun positie in de
rechtshulpverlening nog moes
ten bevechten en alle inspan
ningen - ook die van de advoca
tuur - er op gericht waren de
leemte in de rechtshulp voor
zgn. 'on- en minvermogende'
particulieren te dichten.
Die leemte is er niet meer en
het lijdt geen twijfel dat de Bu
ro's voor Rechsthulp hun be
staansrecht bewezen hebben.
De Wet op de Rechtsbijstand,
die enkele wijzigingen in de fi
nanciering van de rechtshulp en
nogal ingrijpende wijzigingen in
taak en opzet van de Buro's
voor Rechtshulp aanbrengt,
doet aan dat bestaansrecht niet
af. Mede daarom is het zo won
derlijk dat Mevrouw Glimmer
veen meent allerlei onware, of
tenminste ongenuanceerde,
dingen te moeten zeggen over
de 'prijzen van advocaten' die
door de nieuwe wet omhoog
geschoten zouden zijn.
Wat wél juist is, is dat het ei
gen aandeel van de zgn. toevoe
gingscliënt door de Uitvoerings
besluiten hoger kunnen uitval-
Betreft de fusie van voetbal
clubs aan de Boshuizerkade: als
er te lang gewacht wordt grijpt
de gemeente in.
Besturen van de clubs, ga om
de tafel zitten en gooi uw tegen
zin weg. Jullie zijn nu onbeteke
nende clubjes met een handje
vol toeschouwers, maak er één
grote club van. Er zitten in die
kleine clubs heus wel goede
spelers. Men kan dan na een fu
sie wel weer klassen hoger gaan
spelen en zich weer eens gaan
meten met UVS en Rooden-
burg, dan krijg je weer de echte
derby's, zoals vroeger UVS, ASC,
Lugdunum en LFC. Maar vol
gens mij gaat het ook om de fi
nanciële kant, de inkomsten
De tuin van het Boer-
haavehuis wordt nog
dit voorjaar grondig
opgeknapt. Het ge
boortehuis van Her
man Boerhaave, die
in de zeventiende
eeuw hoogleraar in
Leiden was, staat in
Voorhout. Het land
goed, dat uit 1640
dateert, werd in 1985
gerestaureerd. In
Boerhaaves tijd was
de tuin in renaissance
stijl aangelegd. De
Stichting Het Boer-
haavehuis schat de
kosten voor het op
knappen van de tuin
op een half miljoen.
Onze fotograaf Wim
Dijkman doorkruist
dagelijks een groot
deel van de streek om
het nieuws voor de
krant in beeld vast te
leggen. Tijdens die rit
ten komt hij langs al
lerlei 'beeldige' plekjes
die niet direct hot
news vormen, maar
het zeker waard zijn
om te presenteren.
ANNO 1894
- Een Haagsch meisje, dat tegen den
wil van haren vader „verkeering" had
aangeknoopt en met haar beminde
aan het wandelen was, zag Maandag
avond op het Schev. Veer den papa
aankomen. Onmiddellik zette zij het
op een loopen en sprong aan den
Hoogen Wal in 't water. De vader
sprong zijn dochter na en daar de vrijer
niets beters te doen had, vloog ook hij
t water in. De drie drenkelingen wer
den door de politie er uitgehaald en
moesten met een nat pak huiswaarts
keren, ieder zijns weegs.
- Te Zevenaar is aangehouden een in
woner van Duiven, die, als kloosterling
vermomd, zich schuldig maakte aan
afzetterij. Hij gaf voor gelden in te za
melen voor een klooster, doch wendde
het verkregen geld voor zichzelven aan.
Hij heeft dit al eenige tijd volgehouden
en was laatstelijk te Well werkzaam ge
weest. Reeds meermalen heeft hij in de
gevangenis gezeten en ook is hij een
paar jaar in een krankzinnigengesticht
geplaatst geweest.
- Het lijk, dat bij Egmond aan Zee in
het zand vastzat, is gisteren gedeeltelijk
aangespoeld: de geheele kleeding be
stond uit een bruine kous.
- Een jonge getrouwde vrouw van eene
deftige St.-Peterburgsche familie had,
op raad van eene vriendin, het hoofd
met petroleum gewasschen tegen het
uitvallen der haren. Bij het opsteken
eene cigaret geraakte heur haar in
brand; na vijf dagen van gruwelik lij
den bezweek zij.
ANNO 1969
- Tsjechoslowaakse studenten hebben
gisteren gezworen hun strijd tegen de
Russische bezetter tot het einde te zul
len voortzetten. De toestand in Praag
is, nadat gisteren de 21-jarige student
Jan Palach, die zich donderdag in het
centrum van Praag in brand stak, was
overleden, uiterst explosief. In Praag
verwachtte men vandaag massale sta
kingen en protestmarsen tegen de Rus-
- Kardinaal Alfrink kan niet tegemoet
komen aan de wens van de studenten
parochie in Utrecht, dat de in de paro
chie werkzame priester Jeroen Goos-
kens kan trouwen zonder dat hij daar
door zijn priesterschap moet opgeven.
De kardinaal zei het niet zo recht
streeks in de toespraak, die hij gister
morgen in en kerkdienst van de paro
chie hield, maar het is zonder meer de
conclusie, die getrokken moet worden
uit zijn opmerking, dat „de bisschop
pen niet kunnen instemmen met wat
deze plaatselijke parochie zou willen".
Hetzelfde geldt voor de eveneens
ZIEKENHUIZEN
ONGEVALLEN DIENST
Ri
len dan voorheen, maar dan al
leen voor cliënten uit de hogere
inkomensgroepen. De 'prijzen
van advocaten' zijn dus niet ho
ger, maar het aandeel van het
Rijk daarin wordt lager.
In de tweede plaats beweert
mevrouw Glimmerveen dat
voor het eerste gesprek dat een
cliënt voert met een advocaat
een 'fiks bedrag' neergeteld
moet worden. Nu weet ik niet
wat mevrouw fiks noemt, maar
al sinds jaar en dag hanteert de
advocatuur het zogenaamde
TOGA-tarief, hetgeen inhoudt
dat een particulier voor 50 gul
den een gesprek met een advo
caat en daarop gebaseerd mon
deling advies kan verkrijgen. Per
1 januari 1994 heeft de Neder
landse Orde van Advocaten dit
tarief afgeschaft en is het eerste
gesprek met een advocaat ook
kosteloos, zoals dit al wat langer
geldt voor ondernemers uit het
midden- en kleinbedrijf.
De woorden van mevrouw
Glimmerveen voorzien de kop
boven het artikel ('Het is niet
meer zoals vroeger') dan ook
van een onterecht dreigende
Mr. W.K. van Duren,
Raad van Toezicht voor de Orde
van Advocaten bij de Hoge
Raad der Nederlanden,
Leiden.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. Afdeling!
intensieve zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30 uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
verpleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): volwassenen 14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur
Klasse I en II ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling gynaecologie: 14_.3_0-15_.15 uur en 18.30-19.30 uur, alleer
i 19.00-19.30 uur.
Intensive care: 14.007l4.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Kinderafdeling: ouders gehele dag. Overige bezoekers 14.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur
(Alleen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voorzwangeren: zaterdagen zondag van 10,00 tot 11.00 uur, uitsluitend v
jelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-
ologie. 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde e
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 u
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): 14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra bezoek
medium care: 11.00 -11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders de gehele dag in overleg met hoofd
afdeling. Overigen van 14.30 -15.15 en van 18.30 -19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders de gehele dag in overleg met hoofd
afdeling. Overigen van 14.30 - 15.15 uur en 18.30 -19.30 uur.
BIOSCOPEN
124130/133210, Steenst
LIDO 1.
The Addams Family II al dag 19.00,
21.15, vr.za, zo en wo ook 14.30 uur.
Griezelkomedie deel twee van Barry
van de kantines. Neem nu LFC
met zijn mooie accommodatie
en lichtmasten, daar kan na de
fusie gespeeld worden.
Maar nu de naam van de
nieuwe club: gewoon Leidse
voetbalvereniging (LW), geen
probleem. Besturen van de
clubs, hak door die knoop en
wacht niet tot de bulldozers de
terreinen met kantines schoon
vegen. Hup LW!
Ik ben een voetbalsupporter
die al meer dan 65 jaar mee
kijkt.
W. Bodrij,
Langegracht 176,
Leiden.
e lieve schatjes het gezag
snel ondermijnen. Pa en ma krijgen
:en baby met een snorretje. En oom
:r weet een beeldschone d
de sultan te redden en wordt verliefd
Aladdin al., De originele Amerikaans
versie, dag 19.00 en 21.15.
LID0 3.
Robin Hood Men In Tights al., dag
19.00, 21.15. Vr, za.zoen woook
n geeft en zijn gevecht met zijn
it jongetje in gijzeling. Clint East-
Beethoven's 2nd al., dag 19.00; vr, za,
zo en wo ook 14.30. Hondenfilm, maar
Jurassic Park al., dag 14.15. Mons-
termovie van Steven Spielberg. Via ge
netische manipulatie wandelt e
d op een tot pretpark gebom-
land. Sam Neill
lendin L
a Dern e
veiligheidsinspectn
hun schrik dat die enorme beesten niet
The Age of Innocence al., dag. 18.45,
21.15. Romantisch drama van Martin
Scorsese over een liefde in het stijve
New York van vorige eeuw. Newland Ar
cher (Daniel Day-Lewis) trouwt met
May Welland (Wynona Ryder) maar is
verliefd op haar onconventionele nicht
Ellen Olenski (Michelle Pfeiffer). En
dat is 'not done' in die tijd want in hun
Sleepless in Seattle al.. dag. 19.00,
21.15. zo ook 14 30. Regisseuse Nora
Ephron vindt dat romantiek lijden is en
dat laat ze haar personages en publiek
:lijk praatprogramma. Dat wordt
de gepasseerd. Ephron si
TRIANON tel: 071-123875. Breestraat
The Piano al., dag. 19 00. 21.15. Fas-
ne Capion. In zichzelf gekeerde Britse
verloofde studentenpastor Jos Vrijburg
in Amsterdam en voor alle priesters,
die hun celibaat voor een huwelijk
zouden willen ruilen. Zij mogen van de
bisschoppen na hun huwelijk wel in de
kerk werkzaam blijven, maar niet meer
de mis bedienen en ook niet meer pre
ken.
- Gaan de Beatles uit elkaar? Ze zeggen
van niet, maar er zijn hardnekkige be
richten over groeiende onderlinge
spanning. Deze bereikte haar climax
met een ruzie tussen George Harrison
en John Lennon over de zaken van
Apple, de organisatie van de Beatles
die 12 maanden geleden werd opge
richt om hun activiteiten uit te brei
den.
een prachtige scène op. Beklemmende
beelden van een wereld vol schoonheid
KIJKHUIS tel: 071-142895
/ellustige grootgrondbezitter',
my irons. Meryl Streep en Glenn Close
Autumn Moon, do t/m zo 20.00,
22.15. Van Clara Law uit Hong Kong
waarin de verwoestende werking van de
e vast blijft
BashS"mln2oa0r0ClllniC5 Film van de
i. Een jongetje is
erecht in een klein plaatsje w
Betty Blue, di 20.00, 22.15. Psycho
dramavan Jean Jacques Beineix Een
schrijver woont samen met zijn niet zo
heel stabiele vriendin. De stoppen
Porcile, wo 20.00, 22.15
Paolo Passol mi Dewatbitt
de regisseur op het teloorgaan van d
Mariken van Nieumeghen.
20.30. Het regiedebuut van Jos Stel
ling die deze middel
LAK CINEMA. Cleveringaplaats 1
071-124890.
Normandisch plaatsje kotst een gezin
hun alcoholistische echtgenoot en va
der uit Die spoedt vervolgens zijn
noodlot tegemoet.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel: 01720-20800 Van
Boetzelaerstraat
EURO 1.
Aladdin al., dag 19 00, 21.15 za, zo
en wo ook 13.45, zo 16.00.
EURO 2.
A Perfect World al., dag. 21.00
Beethoven's 2nd al., 18.45, zo, zo en
wo 13.45, zo 16.00.
EURO 3.
Hard Target 16 jr., dag. 18.45, 21.15,
bokserJe
wo 14.00, zo ook 16.00.
PARKFILMHUIS
Twin Peaks, vr.za 20.30. Filn
vid Lynch. Wie Laura Palmer v
;en gedrocht.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-614354
Prinses Marijkelaan 4
De Prinses en de trollen al, za, zo en wo
14.00. Jurassic Park al 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1. tel: 070-3463500, Spui 27 The
13.15, 16.00, 18.45,
21.30.
BABYLON 1. tel. 070-3471656, naast
Centraal Station. The Age of Innocence
dag. 13.15,16.45,20.15.
CINEAC l.TUSCHINSKI tel. 070-
3630637, Buitenhof 20. Aladdin al
dag. 13 15, 16.00; J
13.15, 16.00.
METROPOLE 1. tel: 070-3456756, Car-
negielaan 15 Little Budi
13.15, 16.00. 18.45,21.30 METRO
POLE 3. Sleepless in Seattle al., dag
13.15. 16.00, 18 45. 21.30 METRO
POLE 4. The Firm 16 jr.. dag. 13.15,
17 00, 20.30. METROPOLE 5. Jurassic
Park al., dag. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30
ODEON 1. tel: 070- 3462400/3462401,
Herengracht 13 A Perfect World 12jr.,
13.15, 16.00, 18.45,21.30.
ODEON 4. Riksbioscoop. Scent of a Wo
man al., dag. 11 45, 14.45, 17 15,
20.45.
HAAGS FILMHUIS tel: 070-3656030,
Spui 191. Zaal IPipi Zet De Boel Op
Stelten al zo 14.00, wo 15.00. Sjakie