Draadloze telefoon in
bedrijf groot succes
Winterzorgen
Onmisbaar boek over mode
Knap
Leven en wonen
Knoeien mag
DINSDAG 18 JANUARI 1994
jSlNSD/
TUIN
i bak-
Er zijn mensen die denken dat er, nu het wintert, niets
te doen is in de tuin. Helemaal mis. Wie voorbereid wil
zijn op het vele werk dat in het voorjaar wacht, gebruikt
de wintermaanden om het gereedschap na te kijken,
schoon te maken, te slijpen en te smeren. Soms blijkt
de steel van een tuinvork of van de beste schop niet
meer intact. Dan is het nu de tijd om dit euvel te her
stellen, om van de zorg voor de grasmaaimachine maar
te zwijgen. In veel gevallen zal daaraan een yakman te
pas moeten komen. En die heeft nu volop dè tijd, ter
wijl hij in het voorjaar niet weet hoe hij ailes klaar moet
krijgen.
Aan de slag dus. Denk daarbij ook eens aan potten,
bakken voor kuipplanten en tonkinstokken. Wie even
denkt aan het milieu, zorgt er voor dat al deze dingen
niet kapot kunnen vriezen, noch kunnen verrotten.
Wat de potten aangaat: in menige tuin liggen ze op een
slordig hoopje ergens achterin te verkommeren. Aarde
werk potten hebben zo een goede kans om stuk te
i. Voor alle potten geldt dat ze
schoongemaakt
den. Dan kunnen
het voorjaar
bruiken.
Haal de potten
ken naar binnen. Geef
ze een flinke borstel
beurt met water
waaraan flink wat
soda is toegevoegd.
Géén chloor. Chloor
is zowel bij de berei
ding als ook als afval
een van de meest
schadelijke stoffen die
we in de huishouding
gebruiken. Soda ontsmet
uitmuntend. Alle eventue
le sporen van schimmels of
planteziekten worden ge
dood bij gebruik van soda.
Als de potten schoon en redelijk
droog zijn kunnen we ze op twee manie
ren in de tuin opbergen. We kunnen de potten aan een
flink stuk touw rijgen en dan met touw en al tussen
twee spijkers hangen. Staat nog leuk ook.
Een andere methode is: zet de potten met de opening
naar beneden op elkaar en prik een niet te dikke tonk-
instok door alle gaten. Prik ze op die manier vast aan de
grond. Er kan nu geen regenwater in blijven staan en ze
kunnen niet stukvriezen.
Rest de zorg voor de tonkinstokken die her en der rond
slingeren in de tuin. Raap ze bij elkaar, maak ze goed
schoon, laat ze drogen en bundel ze per lengte. Zet de
bundels met droge, schone stokken op een plaatsje in
de garage, schuur of kelder waar ze kunnen overwinte
ren. In het voorjaar kunnen ze dan probleemloos en vrij
van eventuele ziektekiemen worden gebruikt.
LEZERSVRAAG
Twee moeilijke vragen van de heer TERSTEGE uit
HAARLEM. Hoe en wanneer snoei ik mijn rozen en
mijn appelboom.
Wat de rozen aangaat: dat is niet zo moeilijk. Gewoon
na half maart terugsnoeien op ongeveer vier ogen.
Liefst als laatste oog een oog dat naar buiten wijst. Bij
klimrozen de jonge takken behouden, de oude verwij
deren, ofwel de zijtakken ervan insnoeien.
De appelboom geeft meer problemen. Ik ga ervan uit
dat de boom volgroeid is. Dan wordt het onderhouds-
snoei, tijdstip: een vorstvrije periode 's winters. Doorge
bogen miezerige scheuten wegknippen evenals de tak
ken die naar binnen groeien. Er moet licht komen in de
boom. De boer moet er zijn petje door kunnen gooien.
Verder geldt de regel: als een boom zeer sterk groeit
dan niet teveel snoeien. Dat bevordert de groei nog
Vind u het snoeien zelf te moeilijk, vraag dan een vak-
A. BLONK uit LEIDERDORP heeft een boom die vorig
jaar last had van luis en ook van roetdauw, een zwarte
schimmel die leeft op de uitwerpselen van de luizen. Ik
veronderstel dat het bladluis is, ofschoon een van mijn
oleanders eens roetdauw had tengevolge van dopluis.
Maar buiten in de tuin zal het wel bladluis zijn. Eerst
zoeken naar de oorzaak. Luizen tasten planten aan die
al in een slechte conditie zijn, vaak door tevéél stikstof-
rijke mest. Of staat de boom te droog dan wel te nat?
Als de oorzaak achterhaald is, blijft een luizenplaag
waarschijnlijk achterwege. Mochten er toch luizen zijn,
nooit spuiten met giftige spullen die in de handel zijn.
Die doden ook de natuurlijke bestrijders zoals lieve
heersbeestjes, larven van de sluipwespen en zelfs vo-
gels.
Koop nooit dat spul en mocht u het al in huis hebben,
zet het dan bij het chemisch afval. Veelal helpt flink
spuiten met een straal water bij het begin van de kwaal.
Dit elke week herhalen. Ik weet niet hoe groot de boom
Spuiten met brandnetelaftreksel (emmer met netels
vullen met water, 24 uur laten staan en het water ge
bruiken), of zeepspiritus (1 liter water, 1 theelepel zach
te zeep, 1 eetlepel spiritus). Sedert enige tijd is er ook
een milieuvriendelijk al 50 jaar beproefd middel in de
handel op basis van Pyrethrum. De naam is Spruzit, te
koop in diverse zaken. Anders informeren bij Ecostyle
in Appelscha, tel: 051622122. Die leveren de handel.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend in de natuur
een vraag op? Greet Buchner zal proberen voor u het
antwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen naar
Damiate Dagbladen, Postbus 507,2003 AP Haarlem
t.a.v. de redactie LEVEN EN WONEN.
Nieuwe communicatievormen in de praktijk (1)
Stelt u zich een bedrijfsterrein voor, zo groot dat u er een
auto, of racefiets voor nodig hebt om binnen werktijd
van het ene deel naar het andere te komen. Er staan
enorme bedrijfshallen waar je elkaar met gemak uit het
oog verliest. In die hangar-achtige hallen komen voort
durend mededelingen uit het omroepsysteem, want ie
dereen zoekt iedereen. Als de hallen 's ochtends vol be
drijvigheid zijn, kun je die oproepen soms nauwelijks
verstaan, 's Middags, als ze nagenoeg leeg zijn, krimp je
elkaar onder het geweld van dat geluid.
nieuw soort telefooncentrale en
draadloze telefonie. Op een fa
brieksterrein bevinden zich op
regelmatige afstanden en gun
stige plekken basisposten (zend-
ontvangers); hoe groter het ter
rein dat men wil bestrijken, hoe
meer van die basisposten nodig
Het zal duidelijk zijn: de Groen
te- en Fruitveiling Holland-Zee
land in Barendrecht zit met een
communicatieprobleem. Tot
eind vorig jaar probeerde men
dat op te vangen met allerlei
draadloze (piraten)telefoons en
Kermit-toestellen (minder sto
ring, beter verstaanbaar). Maar
het bleef tobben, totdat de vei
ling het proefproject DECT van
PTT-telecom en telefoongigant
Ericsson binnenhaalde.
Basis van het project is een
heel nieuw soort draadloze be
drijfscommunicatie volgens Eu
ropees concept: Digital Euro
pean Cordless Telecommunica
tion (DECT). Ericsson vond zijn
versie van dat concept Frees-
et in oktober marktrijp en
PTT-proeven hadden de bruik
baarheid ook al bewezen. ,,Met
veel duwen en trekken hebben
we het eerste project hierheen
kunnen halen", zegt John Lind-
berg, hoofd technisch dienst
van de veiling. ,,Er waren heel
wat kapers op de kust".
DECT blijkt de ideale oplos
sing voor grote terreinen, zoals
veilingen, centrale magazijnen,
hangars, produktiehaÏÏen, fa
briekscomplexen enzovoorts.
Het is een kruising tussen een
zijn.
Overschakelen
Het betekent dat men op het
terrein altijd en overal bereik
baar is met de DECT-zaktele-
foon. Maar mensen blijven niet
op één plaats: ze zitten in een
auto, op een vorkheftruck en
verplaatsen zich van hal A naar
kantoor B, ook tijdens het tele
foneren. Het tweede voordeel
van DECT is, dat de Freeset-
centrale dat opmerkt. Die scha
kelt van de basispost in hal A,
naar die van kantoor B, zonder
dat het gesprek ook maar een
seconde wordt onderbroken.
Een soortgelijke techniek is al
bekend van autotelefonie. Al
leen gaat dat bij de huidige
vorm van autotelefonie vaak
met storing gepaard. DECT is
een digitaal systeem: het werkt
bij zenden en ontvangen met
computer-woorden, die veel be
ter beschermd kunnen worden
tegen storing.
Er zijn nog andere voordelen
aan het digitale systeem. De
verstaanbaarheid is stukken be
ter, de toestellen zijn licht, smal
en handzaam en er is geen uit
stekende antenne meer. Anten
ne en toestel konden ook mak
kelijk klein gemaakt worden,
doordat voor DECT een zeer
hoge frequentie is gekozen,
rond de 1900 MegaHertz.
„Je mag de proef op dit mo
ment al als geslaagd beschou
wen", zegt John Lindberg van
de veiling. Van de 45 hectare
veilingterrein in Barendrecht
wordt nu 14 hectare feilloos met
het communicatiesysteem be
streken. Daarvoor zijn 25 basis
posten opgehangen en heeft
men bij de proef 27 draagtele-
foons gebruikt. Uiteraard is het
de bedoeling dat er enige hon
derden toestellen komen om
het systeem efficiënt in te kun
nen zetten.
Handvrij
De Ericsson-PTT Freeset-cen-
trale die bij een woonhuis
zelfs makkelijk in de meterkast
zou kunnen is in staat hon
derden gesprekken te' verwer
ken. Aan de relatief kleine kast
hangt men een computer die de
gesprekken technisch volgt en
vastlegt. Aan de hand daarvan
kan men bijvoorbeeld aflezen
welke basisposten goed of min
der goed functioneren en daar
mee de plaatsing beoordelen.
Ook is het mogelijk storingen
op te sporen.
De basisposten, die er een
beetje uitzien als een uitgebrei
de detector van een alarmsys
teem, hebben een bereik van
maximaal 250 meter. Daarna
moet een andere post het ge-
Met het nieuwe systeem, DECT geheten, zijn medewerkers overal op
het bedrijfsterrein bereikbaar. Bij de veiling in Barendrecht, waar een
proef loopt met het systeem, zijn ze razend enthousiast, foto archief
sprek overnemen.
Heel veel intelligentie zit in de
250 gram wegende zaktelefoon.
Hij kan 15 uur lang standby
worden gebruikt op de interne
batterij. Of men kan hem ruim
twee uur aan één stuk voor
communicatie gebruiken. In de
lader kan men een tweede bat
terij op spanning houden, als
reserve. De lader die een in
gebouwde luispreker heeft
maakt ook handvrij kiezen mo
gelijk. Aan de zaktelefoon kan
een hoofdset, met microfoon en
oortelefoon, worden verbon
den. Dat is ideaal voor opera
tors of vorkheftruckchauffeurs,
die hun handen vrij moeten
hebben tijdens een gesprek.
Het Seizoenleest als een trein
Niet bang voor een buitje
nntwpn
Zij hoeft niet bang te zijn voor een forse regenbui. De 'kinderwagenkap'
aan haar regenjas zorgt er wel voor dat ze droog blijft. Of de zaak ook
goed windbestendig is, heeft ontwerper Paco Rabanne niet getest...
foto ap
Dit tapijt schrikt niet van een
glaasje wijn of een kopje koffie,
de meest voorkomende vlek in
Nederland, het is er tegen gewa
pend. foto pf
Een glas rode wijn over het ta
pijt of de inhoud van de jus-
kom? Als je het kamerbrede ta
pijt Rivaal Plus hebt liggen is er
geen vuiltje aan de lucht Ge
woon opnemen met een voch
tig papieren zakdoekje en alles
is verholpen. Een ingedroogde
vlek kan worden behandeld met
een verdunde bleekwateroplos-
sing (1:20). Na zo'n behande
ling moet de plek wel met water
en azijn worden geneutrali
seerd, zegt de fabrikant Wyers
Woningtextiel.
Dit bijzonder praktische tapijt
is namelijk voorzien van een
'vlekkenschild': een blijvende,
beschermende poating (laag),
die de fabrikant ontwikkelde in
samenwerking met Antron Ex
cel (garens). Het vlekkenschild
gaat volgens de fabrikant jaren
mee. Interest Rivaal Plus is er in
bouclé-kwaliteit, die ook be
stand is tegen rolstoelgebruik
en kost per strekkende meter
(het is 4 meter breed) 185,-.
Meer informatie tel:
034331540.
Het eerste mode-
boek van journaliste
Pauline Terreehorst,
dat onder de titel
Het Seizoen eind vo
rig jaar bij uitgeverij
Nijgh en Van Dit-
mar verscheen, vult
het gat tussen de in
overvloed verkrijg
bare glossy magazi
nes over mode en
de vaak moeilijk
toegankelijke stu
dies naar dit ver
schijnsel. Eindelijk
een boek waarin re
cente ontwikkelin
gen in de mode
worden gerelateerd
aan maatschappelij
ke veranderingen,
zonder de creatieve
aspecten van het
grote verkleedspel
uit het oog te verlie
zen. Een boek waar
in couture en con
fectie, glamour en
draagbaarheid, duur
en goedkoop, en
achtergrond- en in-
side-informatie el
kaar in hoog tempo
afwisselen. Pauline Terreehorst heeft Het Seizoen
samengesteld op basis van artikelen die zij sinds
1985 over mode voor de Volkskrant schrijft. On
vermeld blijft op grond van welke selectiecriteria
zij die gigantische stapel informatie heeft ge
schift. Nieuw zijn in ieder geval de cursief gedruk
te inleidingen bij ieder hoofdstuk en de toege-
verklarende namenlijst van onder andere
ontwerpers, fotografen, stilisten en andere voor
de modewereld belangrijke figuren. Taco Anema
is, net als in de krant, verantwoordelijk voor de
mode-fotografie.
De titel van het boek slaat op de periode van
ruwweg 1985 tot 1993, het seizoen waarin het vol
gens de schrijfster modieus was om je met mode
bezig te houden. Een tijdperk waarin onder ande
re de Punkbeweging de aanzet gaf tot de pose van
de agressie in het modebeeld en werkende vrou
wen massaal overstapten op 'power-dressing'. En
waar, om maar wat oorzaken uit het boek te cite
ren, met de ingezëtte recessie, de val van de Ber-
lijnse muur, de Golfoorlog, de ecologische bewe
ging en de angst
voor AIDS abrupt
een einde aan
kwam.
Uiteraard verwijst
de titel ook naar de
seizoenen in de mo
de-industrie. En
naar de behoefte
van zowel mannen
als vrouwen, met of
zonder geld, om bij
de tijd te willen zijn.
Hetgeen volgens de
auteur volstrekt le
gitiem en geheel iets
anders is dan slaafs
ieder
torische informatie t
willen aanschaffen.
In 68 artikelen, g<
groepeerd rond de
thema's lifestyle, de
tails, materiaal, sil
houet, verbeelding,
presentatie en M/V,
vormt Het Seizoen
een neerslag v
jaar eigenwijze
dejournalistiek. Arti
kelen van Terree
horst lezen als eer
trein. Ze verpakt
droge kostuumhis-
aanstekelijke anekdo
tes over voor iedereen herkenbare zaken
kreukpakken, miskopen en niet op pumps bere
kend plaveisel.
Voor de gemiddelde lezer zijn de ingewikkelde
communicatietheorieën die de auteur in haar
teksten verwerkt mogelijk te hoog gegrepen, maai
dat 'kleding taal is' zal iedereen na lezing duide
lijk zijn. En ook dat feminisme en mode alles met
elkaar te maken hebben, maar elkaar niet hoeven
te bijten. Klakkeloze modeslaven en fantasieloze
producenten gaan in het boek flink over de hekel.
Mode mag dan volgens Terreehorst de meest de
mocratische kunstvorm zijn die we kennen;
gaat er wel van uit dat deelnemers zelf moeite
doen. Een goed boek over mode aanschaffen lijkt
me een aardige start.
(Pauline Terreehorst: Het Seizoen. Een mode-
boek met foto's van Taco Anema. Uitgeverij Nij
gh Van Ditmar. Prijs 34,90.)
MIEKEPREUDE-MEUER
NEDE
SPREEKUUR
de vestiging
mijn boodschappen haal, allemaal barcode j
kassa's ingevoerd. U weet wel, je haalt een1 -
pak melk over een rood oplichtend compu
teroog, het apparaat zegt piep, de goede 'ö-10
prijs verschijnt op de kassabon en het pak
melk wordt automatisch afgetrokken van d>
voorraad. Fantastisch! Met mij waren meer]®
klanten onder de indruk. Onze opmerkin- 10-4U j
gen kwamen erop neer dat de techniek vool
niets staat en dat ze tegenwoordig toch wel
veel kunnen. 19.U2
Het doel van deze nieuwe kassa's is natuur
lijk om meer, beter, sneller en efficiënter
kruidenierswaren te kunnen verkopen. Ook
in de geneeskunde is deze ontwikkeling
naar sneller, beter en efficiënter waar te ne
men. Als voorbeeld noem ik de laparosco-
pie. 2000
p 20.24
Kijken
Laparoscopie betekent kijken in de buikhol
te. Daartoe worden onder narcose of plaat
selijke verdoving twee kleine sneetjes in de
buikwand gemaakt. Er wordt koolzuurgas
in de buikholte geblazen, zodat er wat 21.15
ruimte komt en dan wordt via het ene
sneetje een kijkbuis ingebracht en via het 1 54
andere een buisje waardoor instrumenten
kunnen worden opgevoerd. In de gynaeco-
logie is deze ingreep al langer gebruikelijk. 22.37
Enerzijds om de vrouwelijke geslachtsorga
nen, die immers in de buik verborgen lig
gen, te inspecteren op afwijkingen, bijvoor
beeld bij ongewenste kinderloosheid of he
vige buikpijn waarbij men twijfelt tussen
een eileiderontsteking of een blindedarm
ontsteking. Men noemt deze ingreep een
diagnostische laparoscopie.
Anderzijds bestaat de mogelijkheid via de
laparoscoop kleine operaties uit te voeren.
De sterilisatie bij de vrouw is hier een voor
beeld van. De ingreep via de laparoscoop
heeft veel voordelen boven een gewone
operatie: de verdoving kan vaak plaatselijk, 23.24
algehele narcose is dus niet altijd nodig en
de vrouw hoeft veel minder lang in het zie
kenhuis te blijven. Kortom: sneller, beter en
efficiënter. 23.4.
Meer
Aangemoedigd door dit succes is men be- 5 E L
gonnen steeds meer ingrepen via de laparo_
scoop uit te voeren. Tegenwoordig is de
verwijdering van de galblaas via dit iriStru- DINS
mentje (laparoscopische cholecystectomie)van Ge
algemeen aanvaard. Nou is het verwijderenover ei
van een galblaas een veel gecompliceerdere^0 v
ingreep dan een sterilisatie en u kunt zich
voorstellen dat het werken via twee of drie Schie
buisjes wat meer gepiel met zich meebrengbeeidi
dan opereren via een grote snede. Vergelijk Heeg
het met via je gulp proberen onder je oksel huurd
te krabben. De operatie duurt daarom lan- ;^aa®.
ger dan een gewone galblaasoperatie en de Nede['
speciale instrumenten die nodig zijn om vis
die dunne buisjes te werken zijn ook zeer Unaut
kostbaar. Toch had men berekend dat deze,n de:
nieuwe vorm van opereren voordeliger is
dan de oude, omdat de patiënt sneller naar traa|
huis kan en ook sneller weer kan gaan wer- steed
ken. Ook hier sneller, beter en efficiënter, reid t
King
Duurder n'°adf
Maar er zit een adder onder het gras. Het met r
feit dat de duur van operatie-plus-herstel Zi|n r
aanzienlijk bekort is en dat de ingreep via Elvis
de scoop minder complicaties met zich
meebrengt, heeft ertoe geleid dat er jaarlijks RT°Le
meer galblazen worden verwijderd dan
vóór de invoering van deze techniek. En 4x ki
meer mag dan in de filosofie van de super- cmei
markt passen, in de gezondheidszorg is
meer vrijwel synoniem met duurder. Dit on-.Con
danks het feit dat de laparoscopische chole-ai 9;
cystectomie per ingreep goedkoper is dan teert
een gewone cholecystectomie. Daarnaast aktie
bestaat de kans dat door verbetering van dekrmf
operatietechniek ook patiënten worden ge-
opereerd die beter af zouden zijn geweest den
zonder ingreep. gen.
De techniek is aanwezig en voor de indivi- Nedi
duele patiënt is deze operatie vaak beter Ron|
dan de gewone. De arts staat voor de beste t|en
behandeling voor de individuele patiënt ven
zonder in zijn keuze geleid te worden door ver,
het kostenaspect. Hoe het geld in de ge- i yan
zondheidszorg verdeeld moet worden is Ro'
echter een politieke keuze. En we zijn nog
niet knap genoeg om dit probleem op te van
lossen. wac
Illustratie bij het hoofdstuk Kerst in Pauline Terreehorsts Het Seizoen
