Tutu: vergadering een wonder
Kerk Samenleving
PLO vraagt officiële
banden met Vaticaan
'In politiek
van veel
landen speelt
racisme
een rol'
oy.^.
MAANDAG 17 JANUAR11994
„Als wij willen dat de rege
ring wordt gerespecteerd,
ais wij een samenleving wil
len die wordt geleid door de
principes van wet en orde,
moeten wij terugkeren naar
de fundamentele waarden
die volgens christenen uit
de Heilige Schrift komen",
zei Carey.
Eigen bisschop
In een wereldwijd unieke
procedure kiest het bisdom
Basel vrijdag een nieuwe
bisschop. De keus van het
kapittel wordt eerst aan de
paus voorgelegd, wiens in
stemming pas over een
week of drie wordt ver
wacht. Pas dan wordt be
kend gemaakt wie de op
volger wordt van mgr. Otto
Wüst, die eind vorig jaar
om gezondheidsredenen
aftrad. Sinds het concor
daat van 1828 tussen het
Vaticaan en de tien kantons
die het bisdom omvat, heeft
Basel het recht zelf zijn bis
schop te kiezen. In afwij
king van de praktijk in de
andere bisdommen heeft
de paus alleen het recht van
instemming. Als hij de
voordracht afwijst, kiest het
kapittel een nieuwe kandi
daat.
Billy Graham
De Amerikaanse evangelist
Billy Graham (75) blijkt vele
Japanners aan te spreken.
Nog nooit waren zovelen
naar een christelijke mani
festatie gekomen als afgelo
pen zaterdag, toen Graham
in het stadion van Tokyo de
derde evangelisatiebijeen
komst in een reeks van vier
hield. Ongeveer 45.000
mensen zaten dicht opeen
gepakt op de tribunes waar
eigenlijk slechts plaats is
voor 40.000 mensen. Vol
gens een woordvoerder van
de campagne kwam meer
dan 10 procent van de aan
wezigen naar voren om hun
geloof in Christus te betui
gen, veel meer dan Graham
bij bijeenkomsten in de
Verenigde Staten gewend
is. Ruim de helft van de
aanwezigen was jonger dan
35 jaar, wat volgens de
woordvoerder aangeeft hoe
groot de 'geestelijke hon
ger' in Japan is en hoeveel
Japanners op zoek zijn naar
de zin van hun leven.
BUITENLAND KORT
V rijgelaten
De Iraanse predikant Meh-
di Dibaj, die wegens afval
ligheid van het moslim-ge
loof eind vorig jaar ter dood
was veroordeeld, is uit de
gevangenis vrijgelaten. Dat
heeft het bureau van aya
tollah Mohammad Yazdi,
hoofd van de rechterlijke
macht in Iran. gisteren
meegedeeld. Dibaj zou vrij
dag worden terechtgesteld,
maar de executie werd twee
weken uitgesteld. Het Ame
rikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken drong er
vorige week nog bij de
Iraanse regering op aan af
te zien van de executie van
de 59-jarige predikant, die
zich op 19-jarige leeftijd tot
het christendom bekeerde.
Hij heeft tien jaar gevangen
gezeten.
Overspelig
Ministers die overspel ple
gen, moeten aftreden. Met
deze opmerking heeft het
hoofd van de Anglicaanse
Kerk, aartsbisschop George
Carey van Canterbury, zich
gemengd in de discussie
over terugkeer naar oude
waarden die de Britse pre
mier, John Mayor, op gang
heeft gebracht. Voor de
BBC-radio zei Carey dat
overspel zonde is en dat
morele waarden ook van
toepassing zijn op het pri-
vé-leven van leden van de
regering. Twee leden van de
regering-Mayor hebben de
afgelopen week in verband
met een seksueel schandaal
Wereldraad van Kerken eind deze week bijeen in Zuid-Afrika
De vergadering van de Wereldraad van Kerken in Johan
nesburg is volgens aartsbisschop Desmond Tutu een
wonder. ,,Wie had gedacht dat het centraal comité van
de Wereldraad nog eens in Zuid-Afrika zou vergaderen?"
De winnaar van de Nobelprijs voor de vrede schrijft dit
ter verwelkoming van de deelnemers aan de vergadering,
die komende donderdag begint.
den haag anp (NGK) uit de Wereldraad. De re
gering verbood de overige lid
kerken hun contributie nog lan
ger over te maken.
Binnen deze Zuidafrikaanse
lidkerken van de Wereldraad
kreeg de strijd tegen de apart
heid de hoogste prioriteit. Steun
aan de apartheid werd als een
ernstige inbreuk op de belijde
nis gezien. De Zuidafrikaanse
Raad van Kerken (SACC) ging
voorop in de strijd tegen de
Sinds het begin van de jaren '60
was in Zuid-Afrika de Wereld
raad een verdachte beweging,
die geld gaf aan 'terroristische
organisaties' als het ANC. Geld
dat afkomstig was uit het 'geha
te' Programma tot Bestrijding
van het Racisme (PCR). Onder
druk van de toenmalige rege
ring stapte de blanke Ne'der-
duitse-Gereformeerde Kerk
vaticaanstad
De PLO zal het Vaticaan vragen
een gemengde commissie in te
stellen om de betrekkingen tus
sen de Heilige Stoel en het Pa
lestijnse volk te regelen. Dat
heeft de vertegenwoordiger van
de PLO in Italië, Nemer Ham-
mad, gezegd naar aanleiding
van een ontmoeting van een
PLO-delegatie en Vaticaanse
functionarissen deze week in
Rome.
De PLO heeft tot dusver niet
officieel gereageerd op het ak
koord tussen Israël en het Vati
caan van 30 december. Beide
staten besioten toen diploma
tieke betrekkingen aan te kno
pen en gezamenlijk het antise
mitisme te bestrijden. Hammad
noemde het akkoord afgelopen
zaterdag 'niet opportuun'. Hij
wees erop dat de overeenkomst
is ondertekend op
dat de onderhandelingen tus
sen de Israëliërs en de Palestij-
nen over de toekomst van de
bezette gebieden zijn vastgelo
pen.
Volgens Hammad komt de
PLO-delegatie niet naar Rome
om 'uiting te geven aan haar
bedroefdheid maar om de be
trekkingen met het Vaticaan te
verbeteren'. Het Vaticaan heeft
volgens hem een welwillende
houding aangenomen.
Paus Johannes. Paulus II her
innerde zaterdag in een toe
spraak tot het corps diplomati
que aan 'het zware lijden' van
het Palestijnse volk. Hij hoopt
dat er snel een einde komt aan
'de situatie van onzekerheid',
waarover de Palestijnen zich
zorgen maken, zodat 'de zo lang
verwachte vruchten van de lok
kende dialoog' kunnen worden
geplukt.
Drs. J.A.M. Naron (49) is per 1
maart benoemd tot directeur
van het Centraal Missie Com
missariaat in Oegstgeest. Hij
volgt de Franciscaner pater dr.
W.H.M. Creemèrs op, die vorig
jaar is afgetreden.
Naron is thans werkzaam bij
de medefinancieringsorganisa
tie ICCO te Zeist als coördinator
voor projekten in West-Afrika.
Daarvoor heeft hij vele jaren in
Afrika, voornamelijk Kameroen
gewerkt, eerst als missionaris
Het CMC behartigt de belan
gen
werkers die vanuit Ne
derland in de Derde Wereld
werkzaam zijn. Verder verleent
de organisatie steun aan kerke
lijke groeperingen in de Derde'
Wereld die aan een vitale
kerkopbouw en een rechtvaar
dige wereld werken. Bij het
CMC werken vijftig r
CSU wil God in Europese grondwet
münchen afp/dpa antwoordelijkheid van de mens
tegenover God wordt verankerd
in de nieuwe grondwet. De
christelijke waarden mogen in
het toekomstige Europa niet
worden verdonkeremaand.
In de Duitse grondwet, die in
1949 werd aangenomen, wordt
ook naar de verantwoordelijk
heid voor God verwezen. Daar
is nooit veel kritiek op geko-
De Beierse christendemocrati
sche partij CSU wil dat in de
nieuwe Europese grondwet
naar God wordt verwezen. Dit
heeft CSU-voorzitter Ingo
Friedrich afgelopen vrijdag in
München gezegd.
Friedrich, die ook lijsttrekker
voor zijn partij bij de Europese
verkiezingen is, wil dat de ver-
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Norwich (Ebenezer Re
formed Church (RCA) Ontario Cana
da): drs. W.P. van der Aa te Herwij-
Aangenomen: naar Leeuwarden-Hui-
zum: mevr. HM. Jansen te Soest;
naar Numansdorp: E. van der Sluis te
Maasdam en Cillaarshoek.
Benoemd: te Doetinchem als pastor
voor de verzorgingstehuizen aldaar:
J.W. ten Kate, emeritus predikant te
Tiel die deze benoeming heeft aange
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Aangenomen: naar Zwolle-Centrum:
D.J. Zandbergen te Dokkum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor 's-Gravenzande: C
Sonnevelt te Krimpen aan den IJssel
VRIJE OUD GEREF. GEM.
Bedankt: voor Terneuzem J. Goudn-
aan te Ede.
apartheid. Tutu, van 1979 tot
1984 secretaris-generaal van de
SACC, kreeg om die reden in
het jaar van zijn aftreden de
Nobelprijs.
Zuid-Afrika staat thans aan de
vooravond van de eerste demo
cratische verkiezingen in het
land. De NGK, die jarenlang de
apartheid heeft verdedigd, heeft
inmiddels de waarnemersstatus
bij de SACC aangevraagd. Op de
vergadering van het centraal co
mité zal zij toenadering tot de
oecumenische beweging zoe
ken. Veel hangt daarbij af van
het (stagnerende) eenwordings
proces van de NGK en haar
vroegere dochterkerken voor
zwarten, kleurlingen en Indiërs.
De oplossing van het belang
rijkste probleem in Zuid-Afrika,
het geweld, is voor alles een
zaak van de kerken ter plaatse
en niet zozeer van de Wereld
raad, zegt ds. W.R. van der Zee,
secretaris van de Raad van Ker
ken in Nederland. Hem is ge
vraagd als waarnemer op te tre
den bij de eerste democratische
verkiezingen van 27 april. Het
centraal comité kan alleen het
symbolische besluit nemen de
jarenlange steun aan de econo
mische boycot van Zuid-Afrika
op te heffen, zoals de SACC al
een half jaar geleden deed. Van
der Zee verwacht dat de inter
nationale politiek zeker aan de
orde zal komen op de vergade
ring, die om veiligheidsredenen
in een zwaarbewaakt congres
centrum buiten Johannesburg
wordt gehouden.
De 45ste vergadering van het
centraal comité kan van grote
invloed zijn op het kerkelijk le
ven in Nederland. De Neder
landse kerken hebben de We
reldraad uitgenodigd in 1998 de
achtste assemblee in Amster
dam te houden. Het is dan pre
cies vijftig jaar geleden dat de
Wereldraad in Amsterdam werd
opgericht. De 158 bestuursle
den, onder wie dr. K. Blei (her
vormd) en drs. A. Westra, moe
ten kiezen uit Amsterdam, de
Zimbabwaanse hoofdstad Ha
rare, Sao Paulo en Boekarest.
Daar de laatste twee assemblees
in 'blanke' landen zijn gehou
den (Canada en Australië), lijkt
Harare de meeste kans te ma
ken.
Naron nieuwe directeur van
Centraal Missie Commissariaat
van de Sociëteit van Afrikaanse
Missiën, vervolgens voor de
Stichting Nederlandse Vrijwilli
gers en de Verenigde Naties.
Dwain Epps: „Geen
voorstander van een
harde aanpak van ker
ken, zoals de Servisch-
Orthodoxe Kerk, die
zich nauw met de na
tionalistische macht
hebbers hebben ver
bonden." FOTO» ANP
Ook de Amerikaan Dwain
Epps (55) maakt deel uit van
wat in Genève de 'oecumeni
sche recycling' wordt ge
noemd. Bijna alle nieuwe staf
functionarissen van de We
reldraad werkten al eerder op
de 'heilige berg' in Genève.
Ook van 1971 tot 1978 was de
presbyteriaanse theoloog di
recteur internationale zaken
bij de Wereldraad van Kerken.
Net als toen hebben nu weer
de mensenrechten, het vraag
stuk van oorlog en vrede en de
rol van de Verenigde Naties
zijn aandacht.
De kerken zouden hun hou
ding over de nieuwe rechten
van de mens, zoals het recht
op sociale en economische
ontwikkeling, moeten aanscherpen, vindt Epps.
In dit kader moet ook de rol van de kerken in
Oost-Europa ter sprake komen. Daar waren be
paalde sociale rechten beter gewaarborgd dan
in het Westen. Maar van een afrekening met het
Oosteuropese verleden wil Epps niets weten.
Dat zou de kerken daar maar verlammen. Hij
verwijst afkeurend naar de 'Stasi-manie' in
Duitsland.
Ook is hij van mening dat de kerken vaker de
rol van vredestichter en bemiddelaar bij conflic
ten op zich moeten nemen. Bij het democratise
ringsproces, zowel in Afrika als in Oost-Europa,
is voor hen ook een taak weggelegd. Epps wil
het ontwapeningsvraagstuk opnieuw ter sprake
brengen. Ondanks alle internationale afspraken
gaat de wapenhandel onverminderd voort. Zor-
gqn heeft hij ook over de grote hoeveelheden
kernwapens in de vroegere Sovjetunie en over
de nucleaire afval die dat land ongegeneerd in
de zee heeft gedumpt.
Epps was eerst drie jaar ingenieur bij de Ame-
Dit is het vierde in
van vijf portretten o
afdelingshoofden bij de
Wereldraad van.Kerken. De
vorige afleveringen stonden in
de krant van 7,10 en 14
januari.
rikaanse luchtmacht. In die
periode kwam hij in contact
met de burgerrechtenbewe
ging in de zuidelijke staat Mis
sissippi. 'Met vreugde' nam hij
afscheid van zijn ingenieurs-
bestaan en begon hij theologie
te studeren. Tijdens een stu
diejaar in het centrum van de
Wereldraad in Bossey bij Ge
nève leerde hij de oecumeni
sche beweging kennen.
Als predikant werkte hij eerst
drie jaar in een krottenwijk in
de Argentijnse hoofdstad
Buenos Aires. Vervolgens
kwam hij bij de Wereldraad in
dienst, eerst als hoofd van de
afdeling voor internationale
zaken, vervolgens als chef van
het bureau dat de Wereldraad
vertegenwoordigt bij de Vere
nigde Naties in New York. Tot
Genève vorig jaar was hij direc-
de Amerikaanse Raad
zijn terugkeer
teur politieke zaken
van Kerken (NCC).
Epps is niet bang voor conflicten. Namens de
NCC leidde hij het kerkelijk verzet tegen de door
president Bush begonnen Golfoorlog. En niet ie
dereen zal het met hem eens zijn dat in de bui
tenlandse politiek van veel landen racisme be
wust of onbewust een rol speelt.
Veel begrip heeft hij daarentegen voorde ker
ken in Oost-Europa. De Servisch-Orthodoxe
Kerk en de Albanees-Orthodoxe Kerk staan voor
een 'verschrikkelijk dilemma', omdat ze ener
zijds nauw verbonden zijn met hun volk en na
tie maar zich anderzijds van het geweld willen
distantiëren. Epps is geen voorstander van een
harde aanpak van kerken, zoals de Servisch-Or
thodoxe Kerk, die zich nauw met de nationalis
tische machthebbers hebben verbonden. Dan
geeft hij de voorkeur aan dialoog in plaats van
confrontatie.
door Jan Krui
AAAJCWE LpeRu'Ngr-KOK.
oveRiOENS DAT Der VOP'
GeulKT waretn
COLOFON
Uitgave van Dagbladuitgevenj Dan
DIRECTIE" B M. Essenberg, J de Vn
Arnold (adj). J. Kiel (adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majc
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN R.D Paauw.tel.di
11 30 uur 071 -356215, of per post
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leidei
Telefoon 071-356356
Kanaalstraat 26a Lisse
HEINZ
/A/PZAATS VAN PPN PPG
MP££T DP AAP MP T/PA/
tttZV/fA/ TPPV66F-
firrST.
NOU JA, 6PNOOAZ PPN
PPPTJP NONDNVPPN, DAN
ZAL N/J A1P ZO N£L NPEP
TPGU&PL/TSPN
HET WEER
Rustig en vrij koud
I Til
In de loop van het weekeinde liep
wat koudere lucht ons land binnen.
De wind maakte het wat kil, maar
op een spatje na bleef het droog;
niet onredelijk voor wat activiteiten
buitenshuis. De daling van tempe
ratuur viel vooral meer landin
waarts op; daar vroor het in de af
gelopen nacht 2 tot 5 graden. De
zeekant profiteerde van de relatief
warme Noordzee: het bleef hier
een paar graden warmer. Zondag
avond kwam een storing over de
Noordzee afzakken. Winterse
buitjes met hagel en natte sneeuw
bleven tot na middernacht nog vrij
ver uit de kust. Vandaag kunnen ze
door de naar noordwest bijgedraai
de wind wat verder het land op drij-
Komende nacht zakken de buien in
met uitzondering van de zeereep,
waar nog wat vlokken kunnen val
len. Bij weinig wind en brede op
klaringen kan het weer een paar
graden vriezen. De luchtdruk gaat
nu flink stijgen. Dinsdag wordt een
rustige, fraaie winterdag. Het is bij
2 3 graden wel fris, maar door de
vrijwel afwezige wind voelt het
prettig aan. Er volgt nog een nacht
met 1 of 2 graden vorst, dan wordt
het hoogstwaarschijnlijk weer mil-
der.
Het twijfelachtige karakter van de-1
ze winter blijkt wel uit het gemak,,
waarmee de Europese kou-invalle-
tjes worden opgeruimd. De povere
uitbraakpogmgen vanaf de Pool
worden telkens 'gladgestreken',
doordat de westelijke straalstroom
de vaart er in houdt. In feite zien
we dat de atmosfeer steeds voor de
weg van de minste weerstand kiest.
De Atlantische warmwaterbuffer is
de helpende hand voor milde
luchtmassa's op weg naar Europa. I
Voordat de temperatuur in de loop
van de week weer een stapje óm-
hoog maakt, blijft het de eerste da-l
gen rustig en vrij koud. Een hoge-
drukgebied boven Centraal-Europa
houdt het nog wel vol tot midden
deze week. Er is wat zon, hier en
daar hangt een mistbank, een rus
tig en droog weertype. Het oogt al
lemaal wat winters; wel een 'valse'
winter dan, die door uitstraling in
de heldere nachten tot stand komt.
Het bescheiden koudegebied bo
ven Europa kan vanaf donderdag
ten prooi vallen aan hongerige oce-
aandepressies met toenemende re
genkans.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Engeland vrijwel overal
droog en vooral vandaag
perioden met zon. In
Schotland en Ierland ge
leidelijk toenemende be
wolking en later regen, in
Schotland mogelijk voor-
algegaan door sneeuw.
Vandaag koud, morgen
temperatuur oplopend
naar 5 graden in Engeland
België en Luxemburg:
Geregeld zon en vandaag
kans op enkele winterse
buien. Middagtempera-
tuur van 4 graden aan zee
tot rond het vriespunt in
de Ardennen.
Noord- en Midden-Frank-
Vandaag naar het zuidoos
ten wegtrekkende sneeuw
en regen, gevolgd door opklaringen.
Morgen droog en perioden met zon,
k plaatselijk hardnekkige mist.
ït maxima van 5 graden aan de
rond het vriespunt in de Voge
zen en Jura. 's Nachts, licht tot matige
Spanje;
droog. Elders v
wolkenvelden e
Koud n
Nachts vooral landin
erst nog bewolkt en re-
opklanngen en meest
n tijd tot tijd zon, ook
vooral langs de Costa's
Koud met maxima aan
;en 8 en 13 graden,
;sen 2 en 8 graden, 's
sop uitgebrei-
>ok plaatselijk
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Canarische Eilanden:
Vandaag enige tijd regen. Verder
noordzijde Van de eilanden hc
zwaar bewolkt en een enkele bui,
zuidstranden nu en dan zon en
schijnlijk droog.
Eindhoven onbew
SC
Frankfurt licht be#.
Marokko:
Westkust: Half tot zwaar bewolkt en
vooral vandaag plaatselijk regen. Koud
met maxima van ongeveer 14 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en vooral
in de oostelijke departementen nog
plaatselijk regen of sneeuw. Morgen pe
rioden met zon, ook hier en daar mist,
aan de Cöte d'Azur wolkenvelden en
kans op regen. Er waait een plaatselijk
stevige Mistral. Koud; maxima om het
vriespunt, in het uiterste zuiden meest
rond 5 graden. In de Franse Alpen en
Pyreneeën valt voornamelijk vandaag af
en toe sneeuw. Temperatuur op 2000
meter hoogte rond min 10 graden.
Italië:
Overwegend veel bewolking en van tijd
tot tijd regen, mogelijk ook onweer. In
de bergen valt sneeuw. Op Sicilië wat
meer zon en mogelijk droog. Morgen
klaart het in de Alpen en Dolomieten op
en de temperatuur óp 2000 meter daalt
later naar min 10 graden. Maxima el
ders in Italië van 3 graden in het noor
den, 10 graden nabij Rome tot 16 op Si
cilië.
Corsica en Sardinië:
Veranderlijk bewolkt en een enkele bui, u8?ev! sne.euw
mogelijk met'onweer. Maxima rond 12 "eT™'
£rac!er\ Istanbul nietontv.
Griekenlanden Kreta: Klagenfurt zwaar bei
Griekenland: Wolkenvelden, ook af en
toe zon en voornamelijk in het noorden Kopenhagen lichtbew
en westen kans op regen. Middagtempe- lasPalmas regenbui
ratuur aan zee tussen 14 en 18 graden. Lissabon onbew
Kreta: Nu en dan zon en droog. Middag- Locarno haifbew
temperatuur ongeveer 18 graden. Londen. sneeuw
Turkije en Cyprus: Luxemburg zwaar bei
Af en toe zon en een verspreide bui. Madrid hchtbew
Middagtemperatuur ongeveer 18 gra- Mala8a lichtbew
den, op de Dardanellen iets lager, mor- Maiiorca hchtbew
gen op Cyprus iets hoger. JJal,a zwaar be*
Duitsland: m- h zwaa'be*
Vandaag in het zuiden wolkenvelden en ivjft
plaatselijk wat sneeuw. In het noorden mistbank
een winterse bui. Morgen droog en pe- Pari)S sneeuw
rioden met zon, in het laagland plaatse- praag sneeuw/
lijk hardnekkige mist. In Sleeswijk-Hol- R0me haifbew
stem wolkenvelden en mogelijk (natte) split nietontv.
sneeuw. Maxima rond het vriespunt. Stockholm onbew.
Temperatuur op 1500 meter in de Zuid- Warschau sneeuw
duitse Alpen rond min 8 graden. Wenen zwaar bei
Zwitserland:
Vandaag wolkenvelden en af en toe Zurich sneeuw
sneeuw. Morgen droog en in de bergen Bangkok haifbew
veel zon, op de Zwitserse Hoogvlakte op Buenos Aires onbew.
veel plaatsen mist of laaghangende be- Casablanca [lcbJbew
wolking. Temperatuur op 2000 meter Johannesburg hchtbew
hoogte van min 7 graden in het zuiden r®'°™w
tot min llin het noorden. ï™jï'ns
Oostenrijk: Tel Aviv onbew
Vandaag wolkenvelden en plaatselijk zwaarbev
sneeuw Morgen vrijwel overal droog en Toronto sneeuw
in de bergen veel zon, in de dalen plaat- Tunis zwaarbe»
selijk mist. Temperatuur op 2000 meter Vancouver zwaar be<
min 12 graden.
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 18 JANUARI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.38 Zon onder 16.58
Maan op 10.43 Maan onderOO.OO
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.13 19.28
Laag water 02.56
15.26
Weerrapporten 17 januari 07 u
