'Gemam 'Wie geen vliegtuigen wil, moet hier niet gaan wonen Standpunten in vogelvlucht Zelf gebouwd droomhuis moet tegen de vlakte Eind jaren tachtig wees het kabinet in de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening de luchthaven Schiphol en de Rotterdamse haven aan als speerpunten van de Nederlandse economie. Schiphol moest volgens de regering kunnen groeien tot een van de grote luchthavens van Europa, mainport genoemd. Later besloot het huidige kabinet dat in de groeiplannen ook meer rekening zou worden gehouden met het milieu in de regio. Afspraken daarover werden door het rijk en andere betrokkenen vastgelegd in het Plan van Aanpak Schiphol en Omgeving. In het kader van het Project Mainport en Milieu Schiphol zijn de afgelopen twee jaar de voorstellen verder uitgewerkt en zijn talloze onderzoeken gedaan. De betrokken overheden zijn voorlopig even uitgepraat. Het woord is nu aan de inwoners van de regio, milieugroeperingen en andere betrokkenen. Met de tervisielegging van alle stukken begint dinsdag de inspraakprocedure. Op deze pagina een overzicht van de plannen en een eerste reactie daarop van een aantal betrokkenen. Theo van der Schaaf krijgt de jumbo 's straks 'door de tuin Theo van der Schaaf en Lieke Meijer in de achtertuin van hun huis aan de Hoofdvaart bij Lijnden. Hun huis komt vervaarlijk dicht in de buurt van de nieuwe taxibanen naar de vijfde baan te liggen. Erg vinden ze dat niet. „Zo'n startende J umbo is toch een machtig gezicht." foto united photos de boer nils van houts LIJNDEN» BILL MEYER De aan de Hoofdvaart gelegen villa van Theo van der Schaaf (45) staat op een steenworp af stand van de kop van de Zwa- nenburgbaan. De vliegtuigen starten en landen bij wijze van spreken in zijn achtertuin. In zijn 'voortuin', aan de overkant van de vaart, komt straks de in middels beruchte vijfde baan te liggen. Overweegt Van der Schaaf zijn boeltje in te pakken? „Hoe kom je erbij? Zo'n heerlijk huis als dit vind ik nooit meer. Ik heb geen last van die vliegtui gen. Zo'n startende Jumbo is toch een machtig gezicht." Van der Schaaf kocht in 1985 zijn vlakbij Lijnden gelegen huis. „Wij waren er gek van. Wij dachten in eerste instantie dat het onbetaalbaar zou zijn. Maar de prijs viel mee. Wellicht van- ,wege de plek." Van der Schaaf was zich wel bewust van het feit dat Schiphol vlakbij lag. Maar dat stoorde hem in het geheel niet. „Wie niet van vliegtuigen houdt, moet niet in Haarlem mermeer gaan wonen", zo luidt zijn filosofie. Toen Van der Schaaf aan de Hoofdvaart kwam wonen was zijn huis nog niet tegen vlieg- tuiglawaai^geïsoleerd. Dat is een jaar later gebeurd. „Binnen hoor je nu nauwelijks iets. Bo vendien zijn de vliegtuigen zelf een stuk stiller geworden. Toen de KLM haar DC-9's door Boeing 737's verving was dat goed te merken. Buiten, in de tuin, hoor je ze natuurlijk wel. Dan moet je om.de haverklap je mond houden als er eentje overscheert. Maar ze komen ge lukkig niet elke dag over. Er valt mee te leven. Want ik kan mijn geluidsboxen buiten gewoon op volle sterkte zetten. Heeft nie mand last van. Waar kan dat nog in de Randstad?" Voor zijn visite is Schiphol een topattractie. „Ik krijg op mijn kop als er geen vliegtuig overkomt. Mijn vader stond vroeger voor de dubbele ramen soms urenlang te turen of er geen jumbo in aantocht was. Hij was zwaar teleurgesteld als de baan die dag niet in gebruik Voor Van der Schaaf is de plek van zijn huis juist één van de aantrekkelijke kanten van het wonen in de Haarlemmer meer. „Het weidse uitzicht is grandioos. Ik zit hier op twee minuten rijden van de snelweg. Ik ben in een kwartier op mijn werk in de Amsterdamse bin nenstad. Het strand ligt vlakbij. En niet te vergeten, Schiphol ook." Wat Van der Schaaf wel par ten speelt is de onzekere situa tie die rond de aanleg van de vijfde baan is ontstaan. Die baan moet, als de inspraak is af gerond, rond de eeuwwisseling worden aangelegd in de akkers tussen Boesingheliede, Vijfhui zen en Schiphol. „Schiphol heeft tot drie keer toe bijeen komsten voor omwonenden op touw gezet. Wij werden zelfs met de bus opgehaald. Het ver velende is dat je niets wijzer wordt van die bijeenkomsten. Niemand kon mij vertellen wat ik concreet van die baan te ver wachten heb." Volgens Van der Schaaf zaai en dergelijke bijeenkomsten, ondanks de goede intentie van de luchthaven, alleen maar ver warring. „Ik weet absoluut niet of ik nu wel of niet in mijn huis kan blijven. Ik had niet zo lang geleden een nieuwe keuken van twintig mille gekocht. Die heb ik inmiddels afbesteld. Zolang ik niet zeker weet of ik kan blij ven zitten, ga ik geen geld meer in mijn huis steken. En naast de uitbreiding van Schiphol, waar ik op zich weinig last van denk te krijgen, zijn er plannen om de A9 (Alkmaar-Amstelveen) om Badhoevedorp heen te leg gen. Niemand kan mij echter vertellen waar die omlegging precies komt te liggen en wat ik daarvan merk." Hoewel Van der Schaaf zich hierover kan opwinden, meent hij toch dat als puntje bij paaltje komt het individueel belang van de bewoner moet wijken voor het algemeen belang van Schip hol. „Ik ben handelsman. Distri butie en handel is sinds men senheugenis één van de sterke punten van ons land. Schiphol en de Rotterdamse haven spe len daarbij een sleutelrol. Mijn bedrijf maakt dagelijks gebruik van de luchthaven. Zelf vlieg ik ook regelmatig. En daarnaast vind ik het gewoon leuk dat Schiphol één van de grote Eu ropese luchthavens wordt. Als 't moet, dan verkas ik wel." Tot slot merkt Van der Schaaf op dat hij in vergelijking met andere omwonenden van de luchthaven 'makkelijk' praten heeft. „Ik ben financieel redelijk onafhankelijk. Als ik wil, kan ik weg. Ook als mijn huis door de omsingeling door Schiphol een stuk minder waard is geworden. En aangezien ik, als het even kan, toch van plan ben hier te blijven, zit ik er ook niet zo mee. Voor veel mensen, die wel op de kleintjes moeten letten, is het gewoon rot als zij weg moeten of gedwongen zijn te blijven op een plek die hen niet bevalt." Jan Ryke en Riet Bont hebben jaren voor niets aan woning gewerkt Het KABINET heeft zich ak koord verklaard met de aanleg van een vijfde baan, parallel aan de Zwanenburgbaan, en een verdere groei van Schiphol tot 40 miljoen passagiers per jaar. Dit voorlopige besluit is in de cember vastgelegd in deel 1 van de Planologische Kern Beslis sing (PKB). GEDEPUTEERDE STATEN van Noord-Holland stemmen in met een vijfde paiallelle baan, maar stellen extra voorwaarden. Zo moet er een strengere norm komen voor het nachtelijk vlieg lawaai en mogen de veiligheids risico's niet toenemen. Dit kan de sloop van 400 huizen tot ge volg hebben. GS laten verder alsnog een onderzoek verrich ten naar een baanstelsel met een dubbele, gedraaide Zwa nenburgbaan. rPassagierj [Vliegtuig bewegingen hm - Woningen binnen 35 ke Dc GEMEENTE HAARLEM MERMEER pleit voor een ge draaide vijfde baan, maar legt zich neèr bij de aanleg van een parallelle vijfde baan ten westen van de Zwanenburgbaan. De keuze van het kabinet moet worden gecompenseerd met geld voor het omleggen van de A9 langs Badhoevedorp en de aanleg van de provinciale weg N22. Haarlemmermeer wil strengere normen voor nachte lijk vlieglawaai en veiligheid en houdt vast aan de afspraak dat in de volgende eeuw maximaal 10.000 huizen zwaar geluidge- hinderd zijn. De GEMEENTE LEIDEN moet nog een standpunt over de uit breiding van Schiphol bepalen. Het BEDRIJFSLEVEN is grote voorstander van een vijfde pa rallelle baan en een verdere groei van Schiphol. De Kamer van Koophandel in Haarlem vindt het een juiste keuze, waardoor de regio de concur rentieslag met het buitenland kan aangaan. Ook investeringen in de regionale infrastructuur zijn volgens de Kamer nodig om te voorkomen dat Nederland in een neerwaartse economische spiraal terechtkomt. De KLM is zeer tevreden met het kabinets besluit. NATUUR EN MILIEU pleit voor het 6 graden westwaarts draaien van de Zwanenburgbaan plus de aanleg van een tweede baan parallel daaraan. De Aalsmeer- baan kan volgens de stichting dan worden opgeheven. Deze variant is niet verder uitgewerkt in het milieurapport over de uitbreiding van Schiphol (IMER). De optie van Natuur en Milieu wordt mogelijk alsnog doorgerekend in het extra on derzoek door de provincie. De VERENIGING MILIEUDE FENSIE is tegen de aanleg van een vijfde baan en een verdere groei van het vliegverkeer. De organisatie vindt de plannen 'een regelrechte ramp voor het milieu'. De groei moet worden gestopt door het vliegen duur der te maken en snelle treinen te laten rijden. De vereniging voert een campagne onder de titel 'Minder Schiphol, meer milieu' en zinspeelt op harde acties, zoals het plaatsen van stoorzenders rond Schiphol. Jan Ryke en Riet Bont bij het door henzelf gebouwde droomhuis. „Die inspraak kan ons gestolen worden. Je maakt je alleen r VIJFHUIZEN BILL MEYER Jan Ryke en Riet Bont hebben er bloed, zweet en tranen en een heleboel geld in gestopt. Vijf jaar geleden kochten zij een landarbeidershuisje en tover den het om tot een riante wo ning. Geen steen bleef op de ander. Alle spaarcenten en ieder minuutje vrije tijd ging in de verbouwing zitten. Hun droom huis aan de Vijfhuizerweg was twee jaar klaar. Nu moeten ze weg. De nieuwe vijfde start- en landingsbaan loopt zo ongeveer dwars door hun woonkamer. „Alle moeite is voor niets ge weest. Zoiets doen we niet nog een keer. We hebben drie jaar lang aan het huis gesleuteld. Al leen het dak is door een aanne mer gedaan. Voor de rest heb ben wij, met behulp van vrien den, ons huis gebouwd. Nu staat er een woning waarin wij ons allebei thuis voelen. Precies Ryke is een geboren en geto gen Vijfhuizenaar. Samen met zijn broer bezit hij een cham pignonkwekerij. Dit verderop aan de Vijfhuizerweg gelegen bedrijf valt vermoedelijk even eens onder de slopershamer. „Maar zeker weten doen wij niks. Schiphol noch de gemeen te heeft ons officieel laten weten dat wij weg moeten." Hun lot lijkt echter bezegeld. Op de plattegrond die zij op een informatiebijeenkomst van Schiphol zagen, was goed te zien waar de baan liep. Er is ook gezegd dat ongeveer de helft van de huizen tot aan de krui sing met de IJweg moet verdwij nen, pakweg zo'n 10 tot 15 wo ningen. Hadden Jan en Riet dan nooit van de plannen voor een vijfde baan gehoord toen zij het huis kochten? Ryke: „Daar wordt in Vijfhui zen al 20 jaar over gepraat. Wij dachten dat het niet zo'n vaart zou lopen. Het kon nog wel 20 jaar duren. Bovendien kenden wij niet de exacte plek. Het kon ook een gedraaide baan wor den. Je wist het gewoon niet." Vorig jaar kregen zij net als andere buurtbewoners een uit nodiging op Schiphol te komen kijken. Ryke: „Er stond een rondleiding gepland, maar daar is het niet van gekomen. Wij wilden eerst weten waar wij aan toe waren. Die eerste keer wer den wij niet wijzer. Pas op een tweede bijeenkomst in oktober werd duidelijk dat de voorkeur van Schiphol uitging naar een vijfde parallelle baan. Toen kre gen wij die kaart te zien." Wanneer ze weg moeten, we ten ze niet. Riet Bont: „Moet ik dit jaar nog planten in de tuin zetten? Ik weet 't niet. Moeten wij het huis volgend jaar schil deren? Ie hebt er gewoon geen zin meer in. Je wordt een beetje murw geslagen. Waar hebben wij het eigenlijk allemaal voor gedaan?" Veel waarde aan de inspraak procedure hechten zij niet. Bont: „Kom nou toch. Lubbers is voor en Maij-Weggen ook. Het gaat om de werkgelegen heid van duizenden mensen, zeggen ze. Wij zijn niks. Nee, die inspraak kan ons gestolen worden. Je maakt je alleen maar kwader, 't Enige dat telt is de uitbreiding. Het is allang een uitgemaakte zaak. Ik zie al dat ik een brief aan Lubbers schrijf. Die stopt het netjes in zijn bu reau en denkt: 'wat een raar mens'." Tekenend is dat de betrokken Vijfhuizenaars hun krachten niet of nauwelijks hebben ge bundeld. I.angs de Vijfhuizer weg is geen 'Stop Schjphol'-affi che te bekennen. Ryke: „Ach, er is hier ooit wel eens een poging gedaan om een actiegroep op te richten. Maar wij hebben er nooit meer iets van gehoord. De mensen zijn een beetje im muun geworden. Je leest de laatste tijd niets anders in de krant. Je doet er toch niks aan." Acties zoals het beschilderen van bomen met witte kruisen door Milieudefensie, zij een lachtertje. „Die lui ko men niet eens hier vandaan. Wij hebben ze die dag dan ook bij ons in de buurt niet gezien. En wat haalt het allemaal uit?" Schiphol heeft wel toegezegd dat de luchthaven zal helpen bij het vinden van een nieuw huis en bedrijf. Ook de gemeente zou volgens Schiphol de hel pende hand bieden. „Tot nu toe hebben wij niets op papier staan. Misschien zegt Schiphol wel: 'hier heb je je geld en be kijk het maar'. Voldoende geld krijg je toch nooit. Eigen arbeid is niet te betalen." Op de vraag of zij het terecht vinden dat zij voor een groter belang moeten wijken, ant woorden beiden ontkennend. „Voor iemand die verder weg woont is het makkelijk praten. De werkgelegenheid is inder daad belangrijk. Maar ons eigen bestaan ook. Daar moeten wij voor opkomen. Zij pakken toch een paar jaar van ons leven af!" Bewoners groepen vin HAARLEM RICHARD MOOYAAAN dei neij Ze zijn zwaar gefrustreerd doönt. de gang van zaken rond de uiree; breiding van Schiphol, maatoi nog zeker niet moedeloos. Sadp cretaris Bart Wiedemeijer ejen waarnemend voorzitter Ernèke Slot van het Platform Leefmiliefs Regio Schiphol geloven in chin; kracht van goede argumenteiplg ook al zijn ze tot de conclusf d< gekomen dat er met milieucn te fers is gerommeld en de ovefeer heid afspraken niet nakomt, per Het ministerie van verkeer e|j v waterstaat wil de vijfde baan $ch koste wat kost doordrukken, ir luidt de beschuldiging van aac heren. De politiek lijkt de greejhii op Schiphol te hebben verloreipm Het geloof in de groei van diu luchthaven en de gunstige ecaet nomische effecten heeft mythen logische trekjes gekregen, coiEOj stateren Wiedemeijer en Slol t Maar ze blijven hopen dat dg Tweede Kamer straks de doaeu het kabinet gesteunde groetp plannen alsnog afkeurt. (ele Wiedemeijer en Slot werketwi samen met ruim 40 bewonerd z< en milieuorganisaties uit de wijne de omtrek - van de Dorpsraa Je Kudelstaart tot de Milieugroe bc Haarlemmermeer- aan een ir e! spraakreactie op de Schipho et plannen. Jazeker, een gezamer dc lijke reactie, ondanks de uiteer p lopende en soms tegengesteld re belangen van de bonte achteng ban. I 1 „Het platform is destijds op d gericht om te voorkomen dat d iel lokale groepen tegen elkas >ei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 14