W 'Muziek Mozaiek is als een vaste kerkdienst' 'Een beslissing op leven en dood' c 'Ik ga in geen geval met mezelf lopen leuren' Rtv show Waarom? Daarom! VRIJDAG 14 JANUAR11994 .VRIJE Willem Duys wijkt als enige AVRO-man niet voor VPRO CLOSE UP Gerard van Putte ne: HILVERSUM KOOS V illem Duys vindt het niet meer dan normaal. De AVRO mag dan op zondag al z'n zendtijd op Radio 2 hebben af gestaan aan de VPRO, Duys' Muziek Mozaiek blijft gewoon gehandhaafd. ,,Het programma bestaat al 32 jaar. Het is als een vaste kerkdienst op zondagmor gen, daar morrel je niet aan", vindt de presentator. Duys zit nu om 10 uur inge klemd tussen de VPRO-pro- gramma's Geblaf in liet honds dal en Sunday Morning coming down, titels die een rechtstreek se aanval op het bezadigder klinkende Muziekmozaiek lijken in te houden. Maar dat is schijn, benadrukt hoofd radio van de VPRO, Jan Haasbroek. „We hebben geen moeite met Duys. Het gaat om een heel populair programma, met een grote luis terdichtheid. We hoeven dat uur niet zo hoognodig. Er is nog wel even overwogen om Mu ziekmozaiek door de VPRO te laten uitzenden, maar dat ging ons net even te ver. We houden wel van een geintje, maar je moet het niet overdrijven". De eenzame positie van Duys' Muziekmozaiek is het ge volg van een geheel nieuwe op zet van Radio 2, die bedoeld is om luisteraars terug te winnen. De 'familiezender', zoals Radio 2 wordt geafficheerd, zag zijn marktaandeel de laatste jaren gehalveerd. Om daarin veran dering te brengen kwam er een gecompliceerde ruil van pro gramma's op gang tussen de omroepen, die tal van zondagse AVRO-coryfeeën deed sneuve len. Behalve Duys dus. De in Frankrijk woonachtige presentator meent dat de VPRO er zeer wijs aan heeft gedaan een stapje opzij te gaan voor zijn Muziekmozaiek „Het is één van de best beluisterde pro gramma's van de radio, met zo'n 600.000 luisteraars per keer. Dat zijn aantallen die de meeste TV-programma's niet eens halen. De AVRO heeft me nog wel even gevraagd of ik be reid was naar de dinsdagavond te verhuizen, maar ik heb meteen gezegd: geen sprake van. Daarna is de zondag, met mij althans, niet meer ter dis cussie gesteld". Terras Duys komt zo'n 30 keer per jaar vanuit Frankrijk naar Nederland over om zijn programma te ma ken. „Ik maak er dan meteen twee: een doe ik live en een neem ik op voor de week daar op. Zaterdagmorgen kom ik aan per vliegtuig, zaterdagmiddag neem ik op, zondagmorgen doe ik het live en zondagmiddag zit ik weer fijn op mijn terras in Frankrijk. Dat bevalt prima zo", vertelt Duys. Muziekmozaiek kost hem bo vendien erg weinig moeite. „Ik kom 10 minuten voor het begin de studio binnen en heb dan nog geen idee wat ik ga draaien. Op speciale dagen als Kerstmis heb ik wel een paar passende platen bij me, maar de rest hangt helemaal af van de stapel nieuwe CD's die de platenmaat schappijen voor me hebben neergelegd. Dan gaat het toch om artiesten waarvan ik het re pertoire al goeddeels ken. Ter wijl ik de ene plaat draai, heb ik naar de vol gende te luisteren. En dat is ge noeg. Alles in mijn presentatie is geïmproviseerd, ik ben niet anders gewend." Van 'sleet', vermoeidheid, heeft de presentator na 32 jaar geen last. „Sleet is onmogelijk. Het is elke keer anders. Er blij ven nieuwe platen gemaakt worden, er blijven nieuwe ar tiesten komen. Dat is elke keer weer een andere ervaring". Duys weet dat hij, vanwege het veelvuldige gebruik van bij voeglijke naamwoorden in zijn programma, nogal eens op de hak is genomen. Hij kan zich er niet druk om maken. „De En gelsen zeggen dat imitatie de hoogste vorm van erkenning is. Ik weet van imitaties van Wil lem Ruis en André van Duin, niet de minsten dus. Andere pa rodieën ken ik niet, ik zie in Frankrijk vrijwel geen Neder landse TV." Over die geheel eigen, bloem rijke stijl zegt hij: „Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is. Ik heb me altijd sterk gemaakt voor de Nederlandse taal, in woord en geschrift, en beschik daarnaast over een rijke woordenschat. Dat vertaalt zich in een zekere eloquentie, een zekere welbe spraaktheid, in de presentatie van mijn programma." (Muziekmozaiek, elke zo dag op Radio 2, tussen 10 D Ancona laat commerciële stations in spanning AMSTERDAM MONIQUE BRANDT pannende dagen voor v medewerkers van de commerciële radiosta tions. Uiterlijk 21 januari beslist minister d'Ancona over hun lot. Dan zal ze bekend maken welke kabelzenders in aanmerking ko men voor een etherfrequentie. „Iedereen wordt zo langzamer hand aardig zenuwachtig. De wildste verhalen doen de ronde. Het wordt hoog tijd dat de be slissing valt", zegt Erik de Zwart, programmaleider bij Lex Har- dings commerciële station Ra dio 538. Als vele andere zenders heeft Radio 538 zich als gegadigde gemeld voor een FM-frequen- tie. Met het ja of nee van d'An- cona staat of valt het bestaan van menige zender. Alleen al uit commercieel oogpunt bekeken is de toekenning van een FM- frequentie van levensbelang, omdat de ether nu eenmaal een veel groter bereik garandeert dan de kabel. De zender kan dan ook worden beluisterd op plekken waar geen kabelaan sluiting is, zoals in de auto, op de camping of op het strand. „Als we de frequentie niet krij gen zou dat inderdaad de nek slag voor het bedrijf kunnen be tekenen", aldus directeur Mar tin Banga van Radio Noordzee Nationaal. Bij het ministerie van WVC hebben zich 27 gegadigden ge meld voor slechts enkele fre quenties via FM en middengolf. Naast bestaande muzieksta tions (o.a Sky Radio. Radio 10, Happy RTL Radiozijn daar na tuurlijk de voorgenomen nieuwszenders van Wegener/de Telegraaf/ANWB/NS en van Dagbladunie/Quote/Hachette, waarvan volgens ingewijden vooral de laatste een grote kans hebber is. Structuur Op het ministerie van WVC wordt vooral gekeken naar de mate waarin een station zich onderscheidt van de huidige publieke radiozenders. Ook de bedrijfsstructuur en de financië le situatie wordt nauwkeurig onder de loep genomen. Daar toe hebben enkele stations uit gebreide rapporten'ingediend, soms in het geval van Hol land FM en Radio 538 ver gezeld van tienduizenden handtekeningen van fans. An deren hebben snel een aan vraag ingediend, met als achter liggende gedachte dat niet ge schoten altijd mis is. Tevens hebben alle belanghebbenden een vrijwillig bod moeten doen, dat volgens WVC pas gaat mee wegen in de beslissende fase. Het ligt voor de hand dat vooral de commercieel succesvolle, bestaande zenders een kans maken. „Hoe dan ook, er zullen he laas hooguit een stuk of vijf ge lukkigen zijn", verwacht een woordvoerster van WVC. „En gezien de sterke lobby zal wélke beslissing dan ook veel discus sie losmaken in commercieel radioland". „Dat is niet vreemd, als je be denkt dat de beslissing voor veel stations erop of eronder betekent", reageert Mark Out van de Radio 10 groep (Concert Radio, Love Radio, en de groot ste kanshebber Radio 10 Gold). Na Sky Radio wordt Radio 10 het best beluisterd. „Wij zullen dus wel overleven als we geen frequentie krijgen. Maar vooral voor de stations die nu al een vrij klein marktaandeel hebben, lager dan 5 procent, lijkt het me onmogelijk om zonder etherfre quentie te overleven. Je kunt nooit tegen een concurrent op, die wel via de ether uitzendt en dus veel meer luisteraars be reikt. De exploitatiekosten van een zender zijn zo hoog dat je voldoende reclame-inkomsten moet hebben. Kortom: het gaat er volgende week in veel geval len om of we kunnen doorgaan of de knop voor de laatste keer moeten omdraaien." Radio Noordzee Nationaal, dat staat voor promotie van het Nederlands Produkt, wordt van vele kanten getipt als serieuze kanshebber. Directeur Martin Banga: „Dat hoor ik ook steeds, en dat maakt me erg nerveus. De spanning is hier te snijden, het gaat immers om de toe komst van het station. Een etherfrequentie kan voor een verdrievoudiging van mijn marktaandeel zorgen, op de ka bel blijven kan daarentegen het einde zijn. Of, in een minder erg geval, een reden tot een fusie, afhankelijk van de nieuwe marktverhoudingen. Eurojazz Volgens Mark Out van Radio 10 zal een station dat zich richt op een relatief kleine doelgroep, zoals een jazzender of een klas sieke muziekzender het niet ha len, zelfs niet met etherfrequen tie. „Kijk, je kunt als zender dan wel iets 'toevoegen' aan het be staande aanbod, maar je bent óók commercieel en moet jezelf dus kunnen bedruipen". Directeur Wil Steyling van het jazzstation Euro Jazz denkt ech ter dat haar station sowieso overleeft, mét of zonder etherf requentie. „De jazz mag zich verheugen in een sterk groeien de belangstelling, we hebben het tij wat dat betreft dus mee". Ook Jan van Zanten van de Nederlandstalige zender Hol land FM, denkt in de toekomst het hoofd boven water te kun nen houden. „Al zeggen we niet bijvoorbaat nee tegen samen werking met een ander station als dat echt nodig is." Jongerenstations zoals Happy RTlRadio en Radio 538 kennen op de kabel een extra handicap. Hun doelgroep vertoeft immers vaak op plekken waar geen ka bel is, maar waar alleen een draagbare radio uitkomst biedt. Inderdaad: op het strand, op de camping of in de auto. Radio 538 zou dus enkel als ethersta tion kunnen voortbestaan, zou je zeggen. Erik de Zwart: „Als Erik de Zwart: „Hoog tijd dat d'Ancona een besluit neemt, want ieder een wordt zo langzamerhand aardig zenuwachtig." foto kippa we geen frequentie krijgen gaat de knop beslist niet om. Na tuurlijk wordt het dan moeilijk, maar slechter dan de situatie nu kan niet. En ik ga van het goede uit. We zijn het enige station dat écht aandacht heeft voor jonge ren. We hebben in twee maan den tijd 30.000 adhesiebetuigin gen verzameld van luisteraars, dat zegt toch wel iets. Jongeren- radio met popmuziek als bind middel: het heeft succes, ik weet het zeker." Zanger Hans de Booy gaat z 'n eigen weg in amusementswereld HILVERSUM NPA Hans de Booij vond het weer eens tijd om te gaan zingen. Hij heeft een CD gemaakt. Met De Blije Jongens. En hij gaat met diezelfde Blije Jongens ook de theaters langs. Nieuwe begelei dingsgroep, nieuwe platen maatschappij en nieuwe liedjes. „De liedjes op de CD Een gat in de markt) heb ik in de afgelo pen drie jaar verzameld. Het is m'n eerste album dat ik zonder 'een concept' heb gemaakt. Ik heb gewoon de liedjes uitgeko zen die ik zelf het beste vond. En ik ga ook niet meer 's mor gen i 10 i moeilijk gezicht van: er moet nu worden geschreven. Ik schrijf wanneer ik zin heb." Deurwaarders komen bij hem niet meer aan de deur. Een op luchting, vindt hij. „Maar ja: je wordt er sterker van, mag je achteraf constateren. Hans sterker en eigengereider dan ooit. Er zijn mensen die hem lastig vinden, hij kan er niet mee zitten. „Naarmate ik de boekjes van Piet Vroon meer ga lezen, heb ik er steeds minder last van dat ik lastig ben. Zo word ik steeds meer gesterkt in mijn mening dat mensen die te boek staan als depressievelingen vaak de grootste realisten zijn. En dat mensen die zichzelf optimist noemen dikwijls charlatans zijn. Omdat die mensen doorgaans denken: als het mij maar goed gaat. Misschien dat er langza merhand iets gaat veranderen. Vooralsnog constateer ik dat er zo'n 20 jaar geleden nog wel eens mensen hun stem verhie ven tegen een oorlog die ergens ver weg werd gevoerd en dat er nu een je-kunt-er-toch-niets- «m/doen-stemming heerst." Hij verwijst onmiddellijk naar het liedje De Kussers op zijn CD. „Dat vind ik zelf het beste num mer. Als de wereld eens een beetje meer uit kussers zou be staan, dan zou het er allemaal misschien een beetje beter uit zien." Van het album is ook een single getrokken: De Tolerantie. Wordt redelijk gedraaid op de radio. Vindt-ie fijn, hoewel er in België, waar hij woont, nog steeds meer aandacht wordt be steed aan zijn werk dan in Ne derland. Selectief „Daar kan ik niks aan doen. Ik ga niet meer lopen leuren. Ik vind dat niet meer nodig na al die jaren. Ik werk, ik doe mijn best, meer kan ik niet doen. En ik stel eisen. Zo heb ik vorig jaar uitgeroepen: en nu kom ik nooit meer in Nederland op de televi sie. Dat medium wordt toch ook steeds vervelender. Het enige dat ook nog echt interessant is, zijn de directe verslagen van ge beurtenissen in de wereld. Dat gaat tenminste ergens over. Maar voor de rest... Wat je als artiest moet doen om über haupt een liedje te kunnen zin gen. Je moet opdraven in pret- programma's, waar je vulling bent of waar je als je geluk hebt blij mag zijn dat je als bekende Nederlander mag verschijnen. En wat vragen ze je dan om te doen? Dan mag je prijzen uitrei ken. Ik herinner me dat ik in Hitbingo 25.000 gulden mocht weggeven. Vijfentwintigduizend gulden, terwijl bij mij thuis de deurwaarder aan de deur stond. Maar de maat was voor mij vol toen ik alleen maar uit een doos met ballonnen tevoorschijn moest komen. Ik hoefde niet eens een liedje te zingen. Ik moest alleen maar uit die doos kruipen. En toen heb ik gezegd: Ik doe het nóóóóóóit meer. Ik zeg niet dat ik niet meer op de televisie wil komen, maar ik ben zeer selectief geworden." Naar zijn mening maken TV- producenten zich schuldig aan arrogantie van hun macht door artiesten voor te houden dat ze dat medium nodig hebben. „Je hebt misschien een langere adem nodig. Maar de aanhou der wint. Je denkt toch niet dat Rob de Nijs z'n zalen vol krijgt, omdat hij zo vaak op de televi sie is. Ben je gek. Maar als hij in Oostende optreedt, zitten er wel 2500 mensen in de zaal." De Booy is niet van plan door het stof te kruipen. „Bovendien leg je het toch af tegen al die buitenlandse artiesten die zo nodig moeten worden gepro moot. Maar ik heb het idee dat er iets aan het veranderen is. Ik treed wel eens voor studenten op, alleen met m'n piano, een sfeer opbouwen. Maar als je dan hoort wat er verder op die feesten wordt gedraaid: Boude- wijn de Groot, Herman van Veen, Ramses Shaffy en ieder een kent de teksten uit z'n hoofd. Het gaat dan dus om ar tiesten die 15 jaar geleden po pulair waren. Dan kan ik niet anders denken dan: er is een verandering op til. Dit gebeurt niet zo maar. En studenten zijn 16.56 22.4 Waarom wil I.S.C.H.A. maar niet aanslaan? Wat is er toch aan de hand met die talkshow van Ischa Meij j er? Nu hij op alle werkdagen zijn gezicht mag laten 17.41 zien op RTL 5, ziet Ischa zichzelf als de anchor-man van de TV- zender, die in Luxemburg wordt vertroeteld als bron van vermaak voor de hoger opgeleiden onder ons en voor de spes patriae. Maar 18.0S om nu te zeggen dat hij door de massa gewaardeerd en bekeken wordt, nou nee. 18.1S In oktober nestelde Ischa zich voor het eerst aan de ronde tafel om tout semi-intellectueel Nederland en andere meer of minder inte ressante types te ontvangen. Nou ja, ontbieden is gezien de toon 18.3( waarop hij zijn gasten pleegt toe te spreken meer op z'n plaats. Hal 18.4C het aan de voorman van Joop van den Ende's afdeling Infotain ment gelegen, hij zou meteen al dagelijks zijn kroes met het uitda gende opschrift The Boss aan het volk hebben getoond. Maar RTL's 18.51 programmaleider Bert van der Veer gunde Ischa vooralsnog drie uur per week zendtijd om het allemaal eens rustig aan te kijken. Zelf zei Van der Veer dan wel overtuigd te zijn van Ischa's kwalitei-j ten om een spraakmakende talkshow op de buis te brengen, zijn 19.2\ probleem was hoe hij het de massa duidelijk moest maken. Kijkend Nederland moest wennen aan Ischa Meijers speciale aan pak van zijn gasten. En het merendeel kan daar kennelijk niet aan wennen. Gezien de bevindingen van de Dienst Kijk- en Luisteron- 20.01 derzoek vindt I.S.C.H.A. bij een marginaal publiek gehoor. 20.2' Het moet gezegd dat RTL zich coulant heeft opgesteld ten opzichte van Meijers talkshow. Uiteindelijk worden bij een commercieel sta, tion programma's gemaakt om de broodnodige boodschappen in huis te halen. Hoe meer kijkers, hoe meer adverteerders en hoe meer inkomsten. Programmamakers bij een commerciële zender kunnen slechts macht ontlenen aan het kapitaal dat ze binnen- 211 brengen. Al in december mocht voor het einde van I.S.C.H A ge vreesd worden. Maar verrassend genoeg werd de stekker er bij Meijer niet uitgetrokken. Toch nog enige ideologie in Luxemburg? 21.5 Je zou het bijna zeggen, gezien het besluit dat Ischa sinds begin dit jaar elke werkdag op TV mag komen en het aanvangsuur van zijn praatprogramma met een kwartier is vervroegd om nog wat vroeg-| naar-bed-gaanders enigszins tegemoet te komen. Maar dat de relatie tussen RTL en Ischa Meijer er één is van zakelijj ke vriendelijkheid, kon worden opgemaakt uit de opmerking die Van der Veer zich eind november liet ontvallen: „Ischa scoort nu een gemiddelde kijkdichtheid van 1,1 procent. Zo kunnen we hem niet handhaven." Anders gezegd: RTL onderhoudt geen kostgangers die te weinig geld binnenbrengen. Ischa Meijer heeft van RTL's programmalei ding dus zijn laatste kans gekregen. Vooralsnog blijft de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek cijfers produceren, die Meijer amper hoop geven op een duurzame verbintenis met RTL. Why so? Waarom? Het gros van de Nederlandse bevolking gruwt van polemieken. Van gehakketak moeten ze hier niet zo veel heb- 23.1 ben. Nog helder voor de geest staat het debat over de Drie van Bre da. De toenmalige kamerleden Kosto (PvdA) en Kappeyne van de Coppello (WD) spraken tijdens de beraadslagingen minister van justitie Dries van Agt in felle bewoordingen aan op diens beleid. Tegen de argumenten dje werden aangevoerd, bracht Van Agt niet i meer in dan wat gestamel. Het gevolg: het volk kreeg medelijden met de politicus die liever als eenzame fietser door het leven ging. En de kamerleden die in principe hun werk goed deden door de bewindsman op diens woorden en daden te controleren, werden door de stem des volks gekapitteld. De doorsnee Nederlander lijkt geneigd partij te kiezen voor de 23.* zwakkere. De goegemeente pleegt te worden overvallen door me dedogen, zodra de persoon wordt herkend als de underdogdie - wordt afgeblaft. En Ischa Meijer heeft er nogal eens een handje va gesprekspartners af te blaffen. Zijn vraaggesprekken ontaarden nit zelden in kruisverhoren, waaruit Meijer dank zij diens brutaliteit eri welsprekendheid meestal als slimste tevoorschijn komt. Hij wil ook VRI. niet anders. Meijer mag dan klein van stuk zijn, hij heeft een ego Binn dat alles en iedereen gebiedt hem vooral niet over het hoofd te teite zien. delt Deugt Meijer dan niet voor z'n werk? Het tegendeel is waar. Inter- viewen kan hij als geen ander. Bram Peper en Mart Smeets weten van ervan mee te praten dat Ischa in staat is zijn slachtoffers meer te la-| amb ten zeggen dan ze eigenlijk wilden. Meijer getuigt in I.S.C.H.A. da- bië. gelijks van z'n belezenheid. Hij weet waarover hij praat, alleen zijn i moe er te veel momenten dat hij zó koketteert met zijn kennis dat zijn gesprekspartner nauwelijks aan het woord komt. waai Soms rijst de vraag waarom Meijer die stoel aan de andere kant van ra m z'n tafel eigenlijk niet gewoon onbezet laat. Dan lijkt hij bezig met Nedi zijn eigen one man-show, de gast aan de overzijde bijna volslagen negerend. Personen die menen iets belangwekkends te vertellen tc u™c hebben wordt door Meijer halverwege de mond gesnoerd, zodra hij een maar even het gevoel krijgt dat hun relaas in wezen vormloosgeou- weri wehoer of gelul is. Menige stoel vuiler die even wilde ontsnappen drijf aan zijn vorsende blikken, werd gemaand tot hernieuwd oogcon- jj®nl tact met het geselend klinkende „kijk me aan." Slechts enkelingen als Pleuni Touw, Wim T. Schippers en Gerard ove, Cox was het gegeven het bezoek aan Ischa niet in een bezoeking te 1 voel laten ontaarden. En Hans van Mierlo en Freek de Jonge behoren Ned blijkbaar te zeer tot Ischa's intimi om de benadering te krijgen, die j menigeen meer van een vlerk dan van een gastheer verwacht. I.S.C.H.A. is vanavond toe aan aflevering 50 van jaargang 1. Te vre-resf zen valt dat Ischa Meijer op RTL 5 gauw is uitgepraat. Waarom? Het van klinkt plat, maar domweg omdat Meijer te weinig publiek en dus te een weinig adverteerders trekt. Daarom! Eeuwig zonde: horen en zien dl d we de Izzies ook nooit meer. I.S.C.H.A. levert niet zelden spraakma-; ^|r kende televisie op, maar het is de tragiek van Ischa Meijer dat maar |<ra( een marginaal deel van het kijkerspubliek erover weet mee te pra- sch SE altijd de eersten als het om ver anderingen gaat. Dus ik ben voor een keer niet helemaal pessimistisch." Z'n tournee door België, die half november begon, loopt eind deze maand af. Daarna, zo is de bedoeling, komt hij naar Nederland. „We zijn bezig met het boeken van kleine theaters: zo'n 200 man." Geen dictaat Op het repertoire staat oud en nieuw, van alles wat. Maar de begeleidingsgroep is nieuw: De Blije Jongens, onder aanvoering van Serge Feys. „Ik kende hem al wel, maar oppervlakkig. Vorig jaar toen ik op zoek was naar een nieuwe platenmaatschap pij, naar een mogelijkheid om weer aan de slag te kunnen. Serge heeft me toen gevraagd om hem een paar liedjes mee te geven. Het was meteen raak. De platenmaatschappij was toen ook vrij snel gevonden. Het is een kleine club. Het werken daar was voor mij een openbaring. Want waar vind je een directeur die zegt: hoeveel geld heb je nodig? Zo veel, dat is goed. En: heb je een goed repertoire? Ja, fijn.' En ook: hoeveel tijd denk je nodig te hebben? Zoveel, dat is uitste kend. Reken maar dat je dan aan de slag gaat. Geen voor waarden vooraf, geen dictaat dat er een hit bij moet zitten: het is fantastisch." Ischa Meijer: hoe lang nogl stapje opzij te doen voor Muziek Mozaiek." foto npa Willem Duys: „De VPRO heeft kan ik niet doen. foto npa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 6