Een prijzige streling vooi
Noorwegen
Het mooiste land van Scandinavië. En in
de lage landen aan de zee toch betrekke
lijk onbekend als toeristische bestemming.
Noorwegen ligt een beetje 'buiten de rou
te' voor de gemidelde Nederlander, die lie
ver naar de zon van het zuiden trekt. Wel
licht dat daar de komende jaren verande
ring in komt. Aan de Noren zal het in elk
geval niet liggen. Over vier weken kijkt de
hele wereld naar het land dat de Olympi
sche Winterspelen organiseert. Veel
sneeuw op het scherm, veel ijs eveneens,
maar ongetwijfeld ook adembenemende
beelden van fjorden, gletsjers, water, ber
gen en bossen. Een plaatje van een land,
Noorwegen. Meteen al als je in Kris-
tiansand van boord stapt. Het koninkrijk
had zich een lelijker toegangspoort kun
nen uitkiezen.
KRISTIANSAND GERARD V
Bij het uitdelen van natuurschoon moet
Noorwegen vooraan hebben gestaan. Een
landschappelijke tuttifrutti voor elk wat
wils, die wel zijn prijs heeft. De Noren zelf
beschouwen de drie zuidelijkste provincies
West-Agdar, Oost-Agdar en Rogaland als de
schatkamer van hun land. Noordwaarts,
daar waar de winters in volstrekte duister
nis plegen te worden doorgebracht en de
zomers in hel daglicht, wordt beweerd dat
hier uitsluitend afgedreven Denen wonen.
Nergens anders voelen ze het Vikingen-
bloed zo door de aderen stromen als in de
nabijheid van de poolcirkel, maar in de
Noorse vakantiemaand juli komen de
Noordnoren wel massaal naar beneden. De
zon voelt in het milde zomerklimaat van de
zuidpunt meestal warmer aan dan boven
pakweg de 65ste breedtegraad, vandaar.
Kilometers diep weggescholen in de eigen
fjord ligt Kristiansand schalks te sjansen
naar wat hier als 'Het Continent' wordt
aangeduid. De gastvrijheid heeft evenwel
z'n begrenzingen. De dienstkloppers onder
de douaniers lijken er een satanisch beha
gen in te scheppen 's avonds laat jongere
en oudere, een tikje louche uitziende auto
mobilisten aan te houden.
Vellkommen til Norge, na een boottocht van
ruim vier uur met de Colorline, vanuit het
Deense Hirtshals. De dames en heren pas
poortcontroleurs lijken het vooral gemunt
te hebben op Nederlandse nummerplaten;
al wat aan bagage doet denken, wordt om
gekieperd en met de vasthoudendheid van
een gedrilde snuffelhond doorzocht. Be
hulpzaam bij het inpakken? Morgen bren
gen!
Navraag bij Noorse ingezetenen leerde na
derhand dat hier op grond van eerder opge
dane ervaringen nogal wat vrees bestaat
voor de import vanuit Holland van minder
onschuldige attributen dan Delftsblauwe
molentjes en Edammer kaasjes.
Verder weinig klachten over zuidelijk Noor
wegen in het algemeen en Kristiansand in
het bijzonder. Het koninkrijk had zich een
lelijker toegangspoort kunnen uitkiezen.
Het is de makke van de stad dat heel wat
Noorwegengangers geneigd zijn plankgas
een heenkomen naar andere bestemmin
gen te zoeken. En daarmee wordt Kris
tiansand eigenlijk onrecht aangedaan. De
nalatenschap van Christian IV is het aan
zien meer dan waard. Als koning van Noor
wegen en Denemarken stichtte hij Kris
tiansand in 1641. De vorst moet een man
zijn geweest met een maniakale hang naar
orde, netheid en regelmaat. Kwadraturen is
destijds in Renaissance-stijl opgebouwd
naar een geometrische architectuur; het
stadcentrum is verdeeld in 54 volkomen
identieke rechthoeken.
Kristiansand vanaf medio juni 1994
rechtstreeks vanuit IJmuiden bereikbaar
met de nieuwe ferrydienst van Scandina
vian Seawaysbiedt trouwens tal van mo
gelijkheden voor uitstapjes. Volstaan moet
Bij het uitdelen van natuurschoon moet Noorwegen
worden met een willekeurige opsomming.
In de haven liggen tal van rondvaartboten
in slagorde te wachten op clientèle, die bui
tengaats willen naar de eilandenarchipel
voor de kust. Het Vest-AgdarFylkes
museum, vier kilometer buiten de stad, legt
levensecht de agrarische geschiedenis van
de provincie bloot in de openlucht.
En het Dyrepark, 12 kilometer oostwaarts,
geeft zich uit als een meer dan dagvullende
attractie. Omhuifd door de ongerepte na
tuur van beboste heuvels is dit dierenpark
in elk geval meer dan zomaar een zocr, het
complex telt ook een golfslagbad. Er is een
piratendorp, waar een toneelgezelschap
zich een paar keer per dag gedraagt als een
zeeroversbende. Kinderen worden van har
te uitgenodigd het spel mee te spelen; een
vilten hoofddeksel en een zwaard liggen
gratis voor jonge acteurs en actrices klaar.
En dan is er nog Kardamomme By, een re-
produktie op schaal van het gelijknamige
fantasiestadje dat is ontsproten aan het
brein van de hier vermaarde kinderboeken
schrijver Tjorbjom Egner.
Kristiansand leent zich trouwens prima als
vertrekpunt voor het volgen van de even
smalle als schone Nordsjoveien-route, waar
langs dorpjes pal achter de zeereep veran
kerd liggen in hun verleden. Om de hon
derd meter houdt dit gedeelte van Noorwe
gen passanten een andere ansichtkaart
voor. En het weerbeeld kan hier al even gril
lig zijn; achter elke heuvel ander weer. Rou
te 456 slingert zich via Sogne, Aio en Tregde
naar Mandal. Hier schijnt Tjorbjom Egner
de inspiratie te hebben gevonden voor zijn
creatie van het fantasiestadje Kardamom
me By. Van midden juni tot eind juli organi
seert de plaatselijke VW elke woensdag
avond rond de klok van zes een rondleiding
door het stadje. Wanneer de gidsen Neder
landers onder hun gezelschap weten, kun
nen ze het nooit nalaten te vertellen dat
Amsterdam is gebouwd op de eikenhouten
palen die van hier zijn.
Jan Johannesson, manager van de VW van
Mandal en Lindesnes komt na de eerste
kennismaking over als een man die alles al
eens heeft gezien. Maar hoor hem even la
ter maar eens gepassioneerd praten over
zijn handel: „Het beste dat wij de toeristen
uit Noorwegen en onze gasten uit andere
landen te bieden hebben is zon, al schijnt
die niet overdreven veel, zand, regen, zee,
wind, storm, een prachtige natuur, een nog
niet verpest milieu, onze cultuur en histo
rie. Het weer hebben we niet in de hand,
maar reken maar dat er hil lat
andere wordt gepast. Nietpn
zelf en voor de toeristen, v
de na ons komende genen te
laten genieten."
Even verderop de Nordsjo imi
dels overgegaan in Route 4 en<
Die middag wordt het zuic t va
Noorwegen onder de doucfcgei
vlagen striemen tegen de v aar
van de eerste versie reeds ge
bouwd en de huidige (vier 's
Winters kan het hier, 2518 an
Noordkaap, behoorlijk spo ari
vorig jaar rolden de door o of
gezweepte golven nog ovei fan
vuurtorenwachter Rolf Dyl aap
van broodnuchtere snit, di tar
hier wordt verteld zou het he
in de keuken hebben gesta er
zou zandzakken voor de d< o
niet Dybvik. Misschien dat lie
telijk getekend is met de tit va
de fantasie, maar de vuurttzc
de buitendeur hebben geo it
langszwemmende vissen t ie
vervolgens in de pan te got bv
weet trouwens wat tekenei ;al<
rie hangen de getuigenisse zir
Vellkommen til Norge. Karakteristieke, uit hout opgetrokken vissershuisjes in het zuiden.
