Joods-christelijke top
Kerk Samenleving
Paus roept op tot nationale eenheid
Zoeken naar betekenis
van het woordje 'God'
NDER
DINSDAG 11 JANUAR11994
979
BUITENLAND KORT
Kruis van ski's
De Schotse predikant Bobby
Anderson (36) dankt zijn le
ven aan een kruis dat hij van
zijn ski's had gemaakt. An
derson was afgelopen zater
dag tijdens het skiën in een
sneeuwstorm verzeild ge
raakt. Reddingswerkers von
den hem zondagochtend na
dat ze dit kruis in de sneeuw
hadden ontdekt. Het kruis is
een internationaal teken van
nood, aldus een woordvoer
der van de politie. Anderson,
die een hut van sneeuw had
gebouwd, was de nacht
doorgekomen met het zin
gen van liedjes van de Cana
dese componist Leonard Co-
hen. Hij is met bevriezings
verschijnselen in het zieken
huis opgenomen.
Rioolbelasting
Het Vaticaan weigert rioolbe
lasting aan de stad Rome te
betalen. Sinds 1976 is de
achterstand opgelopen tot
ruim 20 miljoen mark (onge
veer 25 miljoen gulden). Met
een beroep op het Lateraans
verdrag uit 1929 wijst het Va
ticaan de eis af. In het ver
drag dat paus Pius XI inder
tijd met de fascistische dicta
tor Benito Mussolini sloot, is
vastgelegd dat de stad Rome
het Vaticaan gratis drinkwa
ter levert. Sinds 1976 is er in
Italië een wet van kracht
waarbij gebruikt water eerst
moet worden gereinigd voor
dat het in open water mag
worden geloosd. De verbrui
ker moet de kosten daarvan
betalen.
Religie en hedendaagse samenleving centraal op conferentie
In Jeruzalem wordt begin februari een topconferentie
van joden en christenen over religie en de hedendaagse
samenleving gehouden. Daarbij worden 1000 deelne
mers uit 80 landen verwacht. Volgens één van de organi
satoren, rabbijn David Rosen, heeft nog nooit een joods-
christelijke conferentie op dit niveau plaatsgehad.
Constantinopel, Bartholomaeus
I, de Russisch-orthodoxe patri
arch Aleksej II, aartsbisschop
George Carey van Canterbury,
hoofd van de Anglicaanse Kerk,
en de Deense theologe Anne
Marie Aagaard, één van de ze-
jeruzalem afp/reuter
Tot de deelnemers behoren de
voorzitter van de Europese rab
bijnenconferentie, René Samuel
Sirat, en rabbijnen uit Israël, de
oecumenische patriarch van
Kardinaal Joseph Ratzinger,
hoofd van de Vaticaanse con
gregatie voor de geloofsleer,
kardinaal Edward Cassidy van
de Pauselijke raad voor de een
heid der christenen, en kardi
naal Carlo Martini, aartsbis
schop van Milaan, behoren tot
de belangrijkste rooms-katho-
lieke deelnemers. Verder nemen
er vooraanstaande personen uit
de wetenschap aan deel.
Het thema van de conferen
tie, die van 1 tot 4 februari
wordt gehouden, is de houding
van de religies tegenover de
moderne wetenschappen,
waaronder genentechnologie,
kunstmatige bevruchting en ge
boortecontrole.
Oorspronkelijk wilde het Vati
caan een andere plaats van sa
menkomst. Na het akkoord tus
sen Israël en de Heilige Stoel
van eind december is Jeruzalem
mogelijk geworden.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Capelle aan den IJssel:
mw. P. van der Burg, kandidaat te
Delft die dit beroep heeft aangeno
men; te Wierden: J.E. de Groot te Go-
rinchem; te Mastenbroek: M.J. Mid-
Zimbabwe (GZB), wonende te Babylo-
niënbroek; te 's-Gravenhage als pred.
buitengew. werkz. (geestelijk verzor
ger prot. chr. bejaardencentrum Het
Uiterjoon te Schevenmgen): mevr. F.
Hemrica, eervol ontheven predikant,
wonende te 's-Gravenhage, die dit be
roep heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Augustinusga
(part-time): mevr. A.M. verbaan-van
meer; het beroep door de Generale
Synode tot zendingspredikant (do
cent Oude Testament ten dienste vai
de Presbyterian Church in Ka-
hptetv
kerk in Duiveland (SoW).
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Bedankt: voor Neerlandia (Can.Ref-
Church): L.S.K. Hoogendoorn te
Waddinxveen.
'Tijd omstreden benoeming voorbij'
den haag npabisschoppen Gijsen (Roer
mond) en Bar (Rotterdam),
nooit te hebben overwogen op
te stappen. Met name bij het af
treden van Bar (wegens geruch
ten over homoseksuele contac
ten) kréég de 62-jarige kardinaal
veel kritiek. Volgens Simonis is
die kritiek inherent aan het be
stuursambt. „Maar ik heb wel
pijn gehad, omdat ik niet goed
werd begrepen".
Simonis ambieert geen func
tie in Rome. „Ik zou daar onge
lukkig zijn. Als het me gevraagd
zou worden - God bewaar me -
zou ik zeer afhoudend reageren.
Ik zou de contacten met de pa
rochies te veel missen".
De tijd van confrontatiebenoe
mingen door het Vaticaan in de
Nederlandse kerkprovincie is
voorbij. Die benoemingen wa
ren volgens kardinaal Simonis
twintig jaar geleden nog 'heil
zaam en nodig'. „Maar nu zegt
ook het Vaticaan: met voort
gaande confrontaties kom je er
niet." Het gaat er nu om, aldus
Sijnonis, de handen in elkaar te
slaan en 'datgene wat ons heilig
is over te dragen aan de jongere
generatie'.
Kardinaal Simonis vertelde in
het tv-programma Kruispunt
het afgelopen roerige jaar, met
het plotselinge aftreden van de
vaticaanstad cic/afp/rtr
Paus Johannes Paulus II heeft gisteren gewaar
schuwd voor separatistische tendenseil in Italië.
In een brief aan de Italiaanse bisschoppen roept
hij de rooms-katholieke gelovigen op tot natio
nale eenheid.
De paus looft in de brief de christendemocra
tische politici, die hebben bijgedragen aan het
bewaren van de vrijheid en democratie in Italië.
Hun aanwezigheid in het politieke en maat
schappelijke leven was van belang in de strijd
tegen totalitaire systemen, om te beginnen te
gen het communisme, aldus de paus.
De brief werd vrijgegeven in de week waarin
president Scalfaro naar verwachting de datum
van de parlementsverkiezingen zal bekendma
ken. Italië is de laatste tijd verwikkeld in een on
gekend schandaal waarbij de corruptie van tal
loze politici en mensen uit het bedrijfsleven aan
het licht is gekomen. Naar verwachting zal de
christendemocratische partij "(DC) zware verlie
zen lijden. De DC, die de na-oorlogse politiek
van Italië heeft gedomineerd, wist bij de verkie
zingen in 1948 en 1976 te voorkomen dat de
communistische partij aan de macht kwam.
De christendemocraten toonden zich ver
heugd over de brief van de paus, De Lega Nord,
die streeft naar grotere zelfstandigheid van
Noord-Italië. noemde de brief inmenging van
een buitenlands staatshoofd in de interne aan
gelegenheden van Italië.
De woordvoerder van het Vaticaan zei dat het
pauselijk schrijven geen politieke bedoeling
had. De brief is volgens hem een culturele en
ethische oproep.
Service begint gewoonlijk met een kopje koffie, zoveel hebben ze
er in de Gereformeerde Kerk van Lisse wel van begrepen. Als de
eerste kerkgangers om even na twaalven aanschuiven - niet in de
banken maar achter tafels die rondom het spreekgestoelte zijn
gegroepeerd - hangt de schenkkan al tussen hen in. Maar de
service gaat hier verder. Een combinatie tussen het Nederlandse
begrip 'dienst aan elkaar' en de Engelse term voor 'kerkdienst'
stond dominee P.J. van Midden voor ogen bij de opzet van deze
'Service', die hij zelf omschrijft als een 'talk show'-achtige
bijeenkomst waarin het geloof op een eenvoudige en speelse
r handen en voeten krijgt.
kwart over twaalf is bewust ge
kozen. De predikant hoopt hier
mee vooral voor jongeren, die
na hun uitgaansavond willen
uitslapen, de drempel te verla
gen. Of die opzet slaagt, valt aan
deze eerste keer niet af te me
ten. De dertig tot veertig a
Voor wie door de opzet en de
ambiance nog niet overtuigd is
van het informele karakter van
deze services, heeft één van de
bezoeksters direct al aan het be
gin een verrassing in petto. Van
Midden is net begonnen aan
zijn welkomstwoord als zij met
1 HET WOORD
de achterpoten van haar stoel zigen
over een op
staand randje
van de vloer
schuift en met
een klap ach
terover tuimelt.
„We beginnen
met een geval
len vrouw", re
ageert de predi
kant, zodra
blijkt dat het
slachtoffer geen
lichamelijk let
sel heeft opge
lopen. „Dat is
nu ook weer
niet de bedoe
ling van de
'open kerk'."
Het
zijn
weinig over
eenkomst met
de reguliere kerkdienst die Van
Midden twee uur daarvoor in
dezelfde ruimte heeft geleid.
„Dit is geen dienst met ouder
lingen en diakenen. Dat ik do
minee ben, is meer een toeval
ligheid." Ook de opkomst loopt
sterk uiteen. Geen 'volle bak' dit
keer, maar dat is ook niet de be
doeling, verzekert de dominee.
„Met teveel mensen bij elkaar
mislukt de communicatie hope
loos."
Het aan vangs tijdstip van
Een andere kijk op dienst of crè-
geloofsbeleving. Deze week: de che, maar ge-
eerste 'service' - een woon aan een
alternatieve kerkdienst - in de tafeltje in de
Gereformeerde Kerk van Lisse. kerkzaal aan
Gespreksleider: dominee P.J. het kleuren en
van Midden. plakken zijn.
Een spreekver
bod wordt ze
niet opgelegd. Aan het eind van
de bijeenkomst vraagt de domi
nee hen te laten zien wat ze
hebben gemaakt.
De rode draad in deze eerste
service is 'wat bedoel je als je
zegt: ik geloof in God'. Daar
hoort volgens Van Midden ook
een 'stukje loflied' bij. Tijdens
de vier liederen die in de liturgie
zijn opgenomen zwijgt het or
gel. De begeleiding bestaat uit
drums en piano.
Van Midden heeft in de ge-
De kinderen hebben hun eigen plek
wone ochtenddienst het aantal
keren geteld dat het woordje
'God' werd genoemd. Bij 53 of
54 werd hij even afgeleid, waar
na hij maar is gestopt. En toen
was hij nog niet eens aan zijn
preek begonnen. „Overal hoor
je het woordje God, te pas en te
onpas, meestal in een vloek en
een zucht. Maar wat betekent
het tussen al die gebruiken nu
echt? Dat is waar het deze keer
om gaat: een korte zoektocht
naar de betekenis van het
woordje God."
Die zoektocht begint in het
Oude Testament, waar de pro
feet Jesaja (in hoofdstuk 44, vers
9 en verder) flink de draak
steekt met de manieren waarop
het Joodse volk zich beelden en
voorstellingen van God maakt.
Toch is dat heel menselijk, be
nadrukt Van Midden, die zich
als kind God voorstelde als 'een
man met een grijze baard'.
Dat concrete beeld uit hun
jeugd verandert bij veel
niet weggestopt in de nevendienst of in een crèche.
gaandeweg in het besef dat er
'iets' is, een schepper van en
een brein achter deze wereld.
Maar welk prachtig plaatje of
welk mooi beeld daaraan opge
hangen wordt, het gaat aan dui
gen zodra je daar vragen aan
gaat stellen, benadrukt Van
Midden. „Akelige vragen, zoals
'waar bestuurt God deze we
reld?' en 'wat kan ik er van zien?
Kijk naar het NOS-journaal.
Geeft dat aanleiding om te den
ken dat God de wereld bestuurt?
En zo noemt de predikant
nog een aantal voorbeelden,
waaruit je zou kunnen afleiden
dat God's bestuur van de wereld
vooral op willekeur is geba
seerd. „'Dat vloekt toch met
God's liefde?', hoor je mensen
dan zeggen." Heel logisch en
geoorloofd noemt Van Midden
deze vragen. „Aan het christelijk
geloof moét je de moeilijkste
vragen kunnen stellen, wil het
wat wezen", benadrukt hij.
In zijn slotbetoog omschrijft
de predikant het woordje God
als 'een code, een naam voor
een geheim'. „Voor een werke
lijkheid achter deze wereld,
waar we onze vingers niet ach
ter krijgen." Ons een beeld vor
men van God is daarbij niet no
dig. „God heeft al een beeld van
zichzelf geschapen. Dat zijn wij:
geschapen naar zijn beeld. En
zoals je gaandeweg in dit leven
steeds iets meer over jezelf te
weten komt, zo kom je ook
meer over God te weten. Maar
het is altijd maar een stukje.
Spreken we over God, dan spre
ken we over een geheim waar
van je nooit kunt zeggen: zo zit
het in elkaar. Er is er maar één
die het beeld van God tot ons
kan brengen. En dat is Jezus."
Afgesloten wordt met een
passage uit Handelingen 17,
waarin de apostel Paulus zich
tegenover Griekse wijsgeren in
dezelfde zin -over God uitlaat.
De essentie van zijn betoog is
FOTO DICK HOGEWONING
terug te vinden in gezang 86,
waarvan de verzen 5 en 6 wor
den gezongen:
„Hij die ons ver is
hoe kan Hij zijn aanbeden
in enig beeld, door
hand
uit steen of hout gesneden?
Geen denkbeeld zelfs, hoe hoog,
hoe diep,
kan Hem bevatten die ons riep
om Hem te kennen, - heden."
Aan het eind van de dienst no
digt Van Midden de kerkgang
gers uit om in een andere ruim
te nog een kopje soep en een
stukje stokbrood te nuttigen. Bij
de uitgang krijgen ze een brief
mee, waarin zij behalve een be
spiegeling op het thema ook
een eigentijdse bewerking van
een bijbelverhaal aantreffen.
Voor thuis. Echte service gaat
verder dan de deur.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
NBC. Ze PACHTEN É€£6T
PAT WJJ VOOR pe
2ÏUV6RVU00T KWAMEAJ.
COLOFON
Kiel (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN: R.D Paauw, tel dag 9 30-
'1 30 uur 071-356215. of per post
REGIOKANTOOR
29.30
85.55 84.55
329.30 328.30
Teiefoon071-143241
HET WEER
HANS VAN ES
Regen en veel wind
Elk najaar worden er veel voorspel
lingen gedaan voor de op hande
zijnde winter. Sommige natuurlief
hebbers menen al vroeg signalen te
zien in flora of fauna die zouden
kunnen wijzen op de aard van het
aankomende winterweer. Klimato-
logen wagen zich sinds enige jaren
aan seizoensverwachtingen op
grond van wetenschappelijke gege
vens. Er wordt gekeken naar het
weer van de voorafgaande maan
den. Ook wordt er een statistische
methode gehanteerd; er worden
vergelijkingen getrokken met jaren,
waarin het weer erg veel leek op de
actuele weerpatronen.
Zelden waren de verwachtingen zo
hooggespannen als in de afgelopen
maanden. De winter van 1993-
1994 zou op zijn minst kouder dan
normaal worden. De bekende sei
zoenvoorspeller Roder benadrukte
op 9 december j.l. zijn visie op de
aanstaande koude winter nog eens,
waarbij hij als vergelijkbare jaren
de winters van 1940, 1942, 1947
en 1963 had uitgekozen; stuk voor
stuk topwinters in deze eeuw. Ro-
ders statistische methode is be
paald geen natte vingerwerk; hij
heeft de afgelopen jaren veel res
pect afgedwongen, mede door zijn
vele geslaagde lange-termijnver-
wachtingen.
De vroege winterinval in november
leek zijn prognose al te gaan beves
tigen, maar toen in december de
wekenlange depressie-optocht met
milde zuidwestenwinden een feit
werd, barstte de kritiek los. De
weerinstituten, maar ook de lokale
weermannen, kregen nogal wat re-
acties van boze winterliefhebbers,
waarbij vooral Roder het moest
ontgelden: waar die aangekondig
de kou nu wel bleef!
Nu we halverwege dit spraakma
kende winterseizoen zijn aange
land bestaat er, gezien de progno-
sekaarten, nog altijd geen uitzicht
op een naderende kou-inval: Uit
eindelijk blijkt de atmosfeer steeds
weer een uiterst eigenzinnig sys
teem, dat zich weinig aantrekt van
verwachtingen, statistieken en
door mensen opgestelde weerre-
gels. Voor wie wil blijven dromen
van een'echte'winter, is er zeker
nog hoop. Er waren in het verleden
immers ook winters die wat laat op
gang kwamen, zoals de strenge fe-
bruariwintefs van 1929 en 1956.
De rest van deze week zullen we
het moeten doen met het zo ver
trouwde mijde weer van de laatste
tijd. Versterkte depressie-activiteit
zorgt morgen voor perioden met re
gen en veel wind. Later deze week
zijn er meer opklaringen, maar het
blijft aan de zachte kant.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag wolkenvelden en
vooral in de westelijke
helft nu en dan regen.
Morgen veel bewolking e
perio
Middagtemperatuur
eerst ongeveer 6 graden,
morgen zacht en rond de 9
België en Luxemburg:
Veel bewolking en vooral
wat regen. Vandaag in de
Ardennen kans op wat
zon. Middagtemperatuur
ongeveer 6 graden.
Noord- en Midden-Frank-
Beide dagen vooral in de
westelijke helft bewolkt en
regenachtig. Naar het oos-
meest droog. Miödagtei
peratuur eerst ongeveer 7 graden, mor
gen in het westen oplopend naar 12 gra
den.
Portugal en Madeira:
Portugal: Gel
ge perioden,
regen, elders droog,
dagtemperatuur aar
14 en 18 graden. Madeira: Enkele wol
kenvelden, ook geregeld zon en droog.
Middagtemperatuur ongeveer 19 gra-
Spanje en de Canarische Eilanden:
In het noorden eerst nog bewolkt en
kans op regen, naar het zuiden toe
steeds meer zon en droog. Maxima van
13 graden bij Barcelona tot 20 bij Beni-
dorm en Malaga, morgen warmer en
temperaturen tussen de 17 en 22 gra
den. Canarische Eilanden: Meestal zon
nige perioden. Droog. Maxima aan de
zdldstranden oplopend tot ongeveer 23
Marokko en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Droog en flinke
zonnige perioden. Maxima van 20 gra
den bij Tanger tot 24 bij Agadir. Tune
sië: Vrij veel bewolking en op de meeste
plaatsen buiige regen. Kans op onweer.
Middagtemperatuur dalend naar onge
veer 15 graden bij Tunis.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag veranderlijk bewolkt en in het
uiterste oosten en westen kans op re
gen, elderfe vrijwel droog. Morgen steeds
meer zon en hoogstwaarschijnlijk droog.
Middagtemperatuur morgen oplopend
tot ongeveer 10 graden,.in het uiterste
zuiden tot 15 graden.
Mallorca en Ibiza:
Eerst nog enkele wolkenvelden en een
kleine kans op een bui. Later perioden
met zon en droog. Maxima eerst 14,
morgen 18 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: Veel bewolking en perioden met
buiige regen met kans op onweer. Plaat
selijk veel neerslag. Morgen in de noor
delijke helft geleidelijk droog. In de
noordelijke bergen beide dagen vrijwel
droog. Middagtemperatuur ongeveer 6
graden bij Milaan en rond de 11 elders.
Corsica en Sardinië: Wisselvallig met
bewolking en soms erg veel regen. Mor
gen wat opklarend. Maxima eerst rond
10, later ongeveer 14 graden.
Griekenland en Kreta:
Veranderlijk bewolkt en van tijd tot tijd
regen. Koel met middagtemperaturen
langs de meeste kusten ongeveer 13
Turkije en Cyprus:
Wisselend weer met veel wolkenvelden
en een enkele bui. Middagtemperatuur
aan de kusten ongeveer 15 graden.
Duitsland:
Wolkenvelden, ook af
na overal droog. Grc
Middagtemperatuur ii
geveer 5 graden. In c
zacht met op 1500 m
ruim boven nul.
Zwitserland:
Vandaag wolkenvelden en alleen aan de
zuidkant van de Alpen nog kans op wat
neerslag Morgen droog en geleidelijk
Temperatuur op 2000 meter meest rond
de plus 3 graden.
Oostenrijk:
Wolkenvelden, in de bergen steeds meer
zon en vrijwel overal droog. Temperatuur
2000 meter hoogte oplopend naar enke
le graden boven nul.
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 12 JANUARI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.43 Zon onder 16.49
Maan op 08.33 Maan onder 17.55
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.13 15.31
Laag water 11.11 23.41
Weerrapporten 10 januari 19 uur:
Berhjn
Boedapest
Bordeaux
Cyprus
Frankfurt
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Luxemburg
Madrid
Malaga
o 12 10 8 31
:n toe zon en bij-
s kans op mist.
het laagland on-
i bergen tamelijk
ter temperaturen
SPAN/V£WP£ OM7WOBT/H6SV
M£T
/V-A &'-£ A/-&-/-M.Z.' /-/C
A-l T-W,£^ P. O-N-D A-AC 6-£VArl-
&-O.O.Q A-t&-£-W-£
At-£-r /n /J-M H-A-rV
D£-/V
