'Meer dan twee jaar tussen hoop en vrees en dan terug' Zjirinovski drijft NAVO bijeen Feiten &Meningen D Vrouwen in topbanen 'bekwamer dan mannen' Hoge Raad doorkruist Oort-wetgeving VRIJDAG 7 JANUAR11994 VRIJDAC Woordvoerder van 'TsjechischeVietnamezen verwerpt akkoord „Nee, een tweede hongerstaking door de Vietnamezen acht ik uitgesloten. Psychisch zijn de meesten al zo uitge put dat ze er bij een hongerstaking snel onderdoor zou den gaan. Ik zal het ze ook met klem afraden." Echt 100 procent zekerheid heeft hij nog niet, maar Ruud van Wijk sinds 1991 de belangrijkste vertrouwensman van de uit de Tsjechische Republiek naar Nederland uitgeweken asielzoekers vreest het ergste. Op papier is deze week een akkoord bereikt over hun terugkeer naar Vietnam, zo hebben de ministeries van buitenlandse zaken en justitie gisteren bevestigd. Maar over de inhoud van de overeen komst zijn nog geen details bekend. staking. De Nederlandse rege ring bleef echter bij haar weige ring. Zo'n tweehonderd zijn in de loop der tijd uit eigen bewe ging naar Praag' of Vietnam te ruggekeerd. AMERSFOORT GODERT V „Mijn enige hoop is dat de tekst onvoldoende garanties biedt voor de veiligheid van terugke rende asielzoekers. Alleen in dat geval kan de Tweede Kamer er nog een stokje voor steken", taxeert Van Wijk in een laatste vlaag van optimisme. Naar ver wachting behandelt de volks vertegenwoordiging de tekst van het akkoord in de eerste week van februari. Na de 'fluwelen revolutie' in het communistische Tsjecho- Slowakije voelde een deel van de 200.000 Vietnamezen die daar woonden zich niet meer veilig. De bescherming van een hun goedgezinde regering en hun baan raakten zij kwijt. Bo vendien werden zij als illegalen beschouwd. In hun vaderland wachtte hen vervolging want het aanvragen van politiek asiel wordt in Vietnam beschouwd als landverraad. Tienduizenden vluchtten naar het Westen. Een groep van 1500 streek in Nederland neer. Toen de regering hen een ver blijfsvergunning weigerde, ging een aantal van hen in honger- Slecht nieuws In de kleine flatwoning van Van Wijk in Amersfoort staat de tele foon niet stil. Veel Vietnamese asielzoekers willen van Van Wijk zelf het slechte nieuws ho ren. In november 1991 richtte Van Wijk de VAN op, het actie comité voor Vietnamese Asiel zoekers in Nederland. Als vrij williger in de asielzoekerscentra van Amersfoort en Leusden was hij ook degene die in november 1991 de massale hongerstaking van de Vietnamezen coördi neerde. Sindsdien geldt Van Wijk als de stem, maar ook als steun en toeverlaat van de Vietnamese asielzoekers in Nederland. Er is geen dag voorbij gegaan dat de vrijwilliger niet aan de verbete ring van hun situatie werkte. Vrijwel geen gerechtelijke pro cedure tegen de Staat der Ne derlanden of Van Wijk was er bij betrokken. Maar nadat staatsse cretaris Kosto in februari 1992 gen' terugkeerregeling in de maak was die door alle grote fracties wordt ondersteund. door de Tweede Kamers was Was er in de verschillende on- zich op eerdere uitspraken van berispt over de onzorgvuldige derhandelingen met de Vietna- politici in het VARA-radiopro- uitzetting van acht Vietname- mese regering tot voor kort nog gramma 'Punch', op 20 decem- zen naar voormalig Tsjecho- sprake van een terugkeer op ber vorig jaar. De Tweede-Ka- Slowakijke, is er niet één kort vrijwillige basis, dit keer betreft merleden Middel (PvdA) en geding meer in behandeling ge- het volgens Van Wijk een ge- Wolffensperger (D66) lieten Pogingen van Van Wijk en van nomen. dwongen terugkeer. Hij baseert toen weten dat er een 'gedwon- de kerkelijke vluchtelingenorga- Onrust nisatie Inlia om de uitspraken van beide volksvertegenwoordi gers in Den Haag bevestigd te krijgen, mislukten toen. Wel zaaide de nadering van zo'n ak koord onrust en paniek onder de Vietnamese asielzoekers, voor wie de nu al ruim twee jaar durende hoop op een perma nent verblijf in Nederland voor de zoveelste keer de bodem werd ingeslagen. Van Wijk: „Van een aantal Vietnamezen weet ik zeker dat ze absoluut weigeren levend naar Vietnam terug te keren. Van een humane regeling kun je in het geval van de Vietname zen niet meer spreken. Mensen hier meer dan twee jaar tussen hoop en vrees laten leven en ze dan alsnog terugsturen naar een land dat ze vrezen als de hel... Ik begrijp niet hoe een regering van een fatsoenlijk land dat ooit kan goedpraten." Zelfs als op papier garanties over hun veiligheid bij terug keer in Vietnam worden gege ven, dan nog trekt Van Wijk die ernstig in twijfel. „Toen Duits land twee jaar geleden met Hanoi een terugkeerregeling op vrijwillige basis overeenkwam, waarschuwde het Hoge Com missariaat voor de Vluchtelin gen in een brief dat afspraken met het regime in Vietnam niets voorstelden. Van de 23.000 Viet namese asielzoekers in Duits land zijn er tot nog toe 35 op vrijwillige basis teruggekeerd. De anderen durven nog steeds niet." Perspectief Ook de Vietnamezen in Neder land hebben geen enkel ver trouwen in een akkoord. Uit brieven van in Vietnam achter gebleven familieleden blijkt dat Mee zicht v leden 117 te£ 52.713 Kor de Vietnamese autoriteiten het leven behoorlijk zuu maakt. Zo zouden ze zich regel matig bij de politie moeten mei den, waar ze worden verhoort over hun familieleden in Neder land en binnen hun werkkrin wordt ze elk perspectief op pro motie ontnomen. Van Wijk toont een brie waarin een familielid meldinj maakt van een nog n weken geleden uitgevaardigi arrestatiebevel tegen een Viet namese journaliste die derland een asielaanvraag voo haar. haar man en twee kinde ren heeft lopen. „De onderhan delingen tussen de Nederlands! en Vietnamese regering lopen a enkele maanden. Wat zijn d< intenties van Hanoi helemaa waard als ze nu nog arrestatie bevelen uitschrijven?" Inmiddels wonen alle drie honderd Vietnamese asielzoe kers in ROA-woningen (ROA stat voor Regeling Opvanj Asielzoekers), verspreid hele land. Om die reden ver wacht Van Wijk geen gezamen lijke acties van de Vietnamezen Wel weet hij dat er veel acties van Nederlanders op stapel staan. „In de ROA-woningen hebben de Vietnamezen Nederlandse vrienden gemaakt, Die gaan protestbrieven regering schrijven. In Nib-|| ïaarj: bixwoud bijvoorbeeld, een zoek plaatsje met 2.300 inwoners &ee". even boven Hoorn, wonen viei "at Vietnamezen. Het hele dorp leeft met die. mensen mee. Ze hebben al aangekondigd dat ze hun Vietnamezen niet zullen la- Man twaalf j. (PBC) r De advi Hij wil i klaard men. D de kun! gistere april v Flevol Lijl DEN HA schot jaarw kome De pc Brii ROER/V tochi neel heeft hand desoi dersl beslis ME Mi VALK' avor daai 'Pc \i LONDEN «BARRIE CLEMENT THE INDEPENDENT Vrouwen aan de top zijn vaak van een hoger kaliber dan man nen, maar lopen het risico hun geestelijke gezondheid te scha den als ze zover willen komen. Dat blijkt uit een onderzoek van een Brits onderzoeker, Tuvia Melamed, van de Universiteit van Central Lancashire, die bij na 300 mannen en vrouwen heeft ondervraagd. De vaardig heden en vasthoudendheid die vrouwen in staat stellen door te dringen tot het 'glazen plafond' zijn van een betere kwaliteit dan die van een typisch manne lijke manager, aldus Melamed. Veel vrouwen staan echter onder extreem grote druk en worden 'bezorgd, in zichzelf ge keerd en neurotisch' in hun strijd voor promotie en behoud van hun baan. Mannen op top posities blijken extraverten do- minerender, harder, evenwich tiger en in het bezit van meer zelfvertrouwen. Volgens de onderzoeker moe ten vrouwen in hoge posities veel eigenschappen tonen die als mannelijk worden be schouwd, zoals hardheid en zelfverzekerdheid, maar ze moeten ook oppassen dat ze niet 'teveel moeilijkheden ver- ^Werkconferentie vrouw fin managementfuncties i 'De dame aan zet. I lemse nrf «en in het midden- i f vrijdag 21 Vet'JiS »epv,d^s\ «p* fe» O* a - tó/' oorzaken'. Vrouwen moeten la ten zien dat ze in staat zijn lei ding te geven schikten en mensen te ontslaan dat nodig is. Tegelij kertijd moeten zij zich bewust zijn van de gevoeligheden van onderge- hun mannelijke collega's. „Ze moeten 'mannelijker' zijn dan mannen, maar ze ook bepaalde vrouwelijke ei genschappen behouden zonder te vrouwelijk te zijn." Volgens hem leiden de innerlijke con flicten bij vrouwen en de eisen van gezinsverantwoordelijkheid tot 'introversie en bezorgdheid'. Waar succesvolle mannen vaak kunnen rekenen op de steun van hun gezin, krijgen succes volle vrouwen vaak verwijten uit die hoek. Volgens Melamed lopen vrouwen in hoge posities vaak 'op eieren'. Zij krijgen minder salaris dan mannen in gelijk soortige banen en worden ach tergesteld in de hiërarchie. Wanneer zij echter eenmaal door het glazen plafond zijn heengebroken, gaan zij meestal sneller vooruit. Tot de hindernissen die vrou wen in hun loopbaanontwikke ling vertragen, horen overmati ge gezinsverantwoordelijkhe den en een tekort aan kinderop vang. Kriteria voor selectie en promotie zijn gebaseerd op mannelijke gedragspatronen, en culturele waarden die wor den geassocieerd met manne lijkheid zijn in de meeste orga nisaties de favoriete eigen schappen. VERTALING: LUUTJE NIEMANTSVERDRIET BELASTING BELICHT Om de belastingwetgeving te vereenvoudigen, is in 1990 de Oort-wetgeving ingevoerd. Op veel punten is de belasting hier door eenvoudiger geworden, maar op sommige andere pun ten is 'Oort' een bron van erger nis. Dit ligt overigens meestal niet aan de voorstellen van de commissie-Oort zelf maar komt hoofdzakelijk door inmenging van de Tweede Kamer, die op grond van politieke uitgangs punten bepaalde aanpassingen heeft bedongen. Ook de Hoge Raad is op bepaal de punten niet zo blij met de Oort-wetgeving. Vooral de be perkte werkkameraftrek voor de eigen woning en het niet mogen aftrekken van koffiegeld is vol gens het hoogste rechtscollege in strijd met het gelijkheidsbe ginsel. Werkkamer Neem de werkkamer Üiuis. Als iemand voor meer dan de helft zijn inkomsten vanuit zijn werkkamer verdient, dan mag hij de kosten hiervan aftrekken. Bij eigen woningen mag men hier 15 procent van het huur waardeforfait en 15 procent van de energiekosten van de woning aftrekken. Iemand met een huurwoning mag echter 15 pro cent van de totale huur aftrek ken. De totale huur is echter vaak hoger dan het huurwaar deforfait, zodat een huurder ook meer kosten kan aftrekken. In een zaak voor de Hoge Raad verdiende iemand met een ei gen huis zijn inkomsten vooral vanuit zijn werkkamer. Hij wil de echter net als huurders 15 procent van de hogere huur waarde en dus niet van het la gere huurwaardeforfait aftrek ken. De inspecteur was het hier niet mee eens. In de nieuwe wet staat immers duidelijk dat ie mand met een eigen woning 15 procent van het huurwaarde- forfait moet nemen, dus dan moet hij dat ook maar doen. In 1988 heeft de Hoge Raad de ze ongelijkheid tussen huurder en eigen woningbezitter goed gekeurd. Maar door de Oort- wetgeving is de wetgever een stap te ver gegaan, vindt de Ho ge Raad. De eigen woningbezit ter kon in 1988 naast de 15 pro cent ook de afschrijving op de inrichtingskosten aftrekken. Door de Oort-wetgeving kon dit niet meer. Alleen 15 procent van het huurwaardeforfait mocht. Volgens de Hoge Raad wordt de ongelijkheid tussen huurder en eigen woningbezitter zo wel erg groot en in strijd met het inter nationalegelijkheidsbeginsel. Maar hoe wordt de huurwaarde van een eigen woning bepaald? De Hoge Raad gaf hiervoor een oplossing: de huurwaarde stelt men op de huurwaarde voor ondernemingswoningen (dat is Koffiegeld Een man dronk onder zijn (thuis)werk regelmatig een kop je koffie. Hij kreeg hiervoor geen vergoeding van zijn baas. Daarom wilde hij de kosten af trekken. Volgens de wetgever mogen mensen die op een vaste plek werken hun koffiegeld niet onbelast vergoed krijgen en ook niet aftrekken. Het blijkt echter dat de fiscus wèl toestaat (hoe wel in strijd met de wet) dat de werkgever een onbelaste ver goeding geeft van circa 1 gulden per werkdag. De Hoge Raad vindt dat wanneer dat wordt toegestaan, ook moet worden toegestaan dat de kosten aftrek baar zijn, anders is dit in strijd met het gelijkheidsbeginsel. De werkkameraftrek is dus ver ruimd en het koffiegeld mag door werknemers die op een vaste plek werken weer worden afgetrokken. Men moet dan wel in totaal boven de grens komen van de aftrek die iedereen altijd al heeft, het arbeidskosten forfait. Dat is voor dit jaar 8 pro cent van het inkomen met als maximum 2.086 gulden. Komen de werkelijke kosten hier boven, dan kan dat bedrag worden af getrokken. Als bewijs dienen de koffiebonnetjes te worden be waard. De uitspraak is als een bom in geslagen bij het ministerie van financiën. Langzaam brokkelt de Oort-wetgeving door dit soort uitspraken af. Een ander punt van de Oort-wetgeving is dat niet méér kosten mogen worden afgetrokken dan in die beroepsgroep gebruikelijk is. Het Gerechtshof in Leeuwarden besliste echter in 1992 dat de Belastingdienst moet bewijzen dat de kosten al dan niet te hoog zijn. Een zeer tijdrovende taak, waarmee de Belasting dienst niet blij is. Denk maar aan een eerder in deze rubriek besproken uitspraak, waarin de inspecteur maar liefst 23 aangif ten moest doorspitten om be wijzen te vergaren. BRUSSEL PETER DE VRIES CORRESPONDENT Met de vijand weer in zicht, lijkt de identiteitscrisis over zijn hoogtepunt heen. De verkie zingszege van de Russische rechts-radicaal Vladimir Zji rinovski heeft zijn ontnuchte rend effect op de NAVO niet ge mist. Vier jaar lang was het mili taire bondgenootschap tastend op zoek naar een nieuwe rol in een 'wereld zonder vijanden'. Zelfs een spoedig lidmaatschap van sommige voormalige tegen standers van het Warschaupact leek even een mogelijkheid. Maar wanneer de regeringslei ders van de 16 NAVO-landen volgende week maandag naar Brussel komen voor een specia le topconferentie, zullen ze snel concluderen dat dit niet het moment is Rusland voor het hoofd te stoten met een snelle uitbreiding oostwaarts. Robert E. Hunter, de kersverse NAVO-ambassadeur van presi dent Bill Clinton, was een paar weken geleden duidelijk over het belang van de komende top: „Wanneer we niet voorwaarts bewegen, zijn we ten dode op geschreven." Het militaire bondgenootschap heeft moeilij ke jaren achter de rug. Legers werden ingekrompen, flexibele eenheden werden opgebouwd uit de starre, op een massale aanval voorbereide strijdkrach ten, en er werd gezocht naar nieuw emplooi in deelname aan vredesmissies. De topconferentie moet het ein de markeren van die onzekere periode. Europeanen en Ameri kanen moeten, zegt Hunter, nu de geschiedenis van de Koude Oorlog ontdooit, zo snel moge lijk een antwoord vinden op twee belangrijke vragen: de om vang en aard van de Ameri kaanse betrokkenheid bij de Eu ropese veiligheid enerzijds, en de relaties tussen de NAVO en de landen van het voormalige Oostblok anderzijds. Obsessie Duidelijk is dat de Amerikaanse obsessie met de situatie in Eu ropa onder Bill Clinton is afge nomen. De president heeft eco nomische veiligheid tot een van de kernpunten van het buiten lands beleid gemaakt, en kijkt daarbij regelmatig naarZuid- Oost-Azië. De j\merikaanse troepenmacht in Europa wordt in hoog tempo teruggebracht van 325.000 naar circa 100.000. En de burgeroorlog in Bosnië heeft voor het eerst sinds 1945 getoond dat de VS niet meer au tomatisch de leiding neemt bij het beteugelen van een regio naal conflict. De Amerikaanse neiging tot af zijdigheid heeft ongerustheid gewekt in Brussel. In de verga derzalen van de Europese Unie is jarenlang vol vuur getheoreti seerd over de noodzaak van een De NAVO en het voormalige Warschaupact vergaderen aan één tafel. Binnenkort wordt vergaderd over de relaties tussen de NAVO en de lan den van Oost-Europa, een aantal van deze landen wil zo snel mogelijk lid worden van het bondgenootschap. foto archief eigen 'defensie-identiteit'. Zo werd de slapende Westeuropese Unie (WEU) nieuw leven inge blazen en aangewezen als de gewapende arm van de Europe se Unie. En de WEU heeft in middels zelfs permissie gekre gen om, indien nodig, gebruik te maken van NAVO-voorraden. Maar die details kunnen het ge mis aan politieke leiding niet verhullen, zoals Bosnië pijnlijk duidelijk heeft laten zien. „Bij regionale conflicten kunnen on ze taxaties verschillen, maar bij een wereldcrisis moeten we wel op een lijn zitten", erkent ook een Franse diplomaat. „We hebben de Amerikanen immers nodig. Dat houdt in dat we de VS ervan moeten overtuigen dat we zelf ook genoeg over hebben voor onze defensie." Dat is de eerste kwestie die volgende week op de topconferentie moet worden uitgepraat. De Amerikanen hebben de af gelopen maanden op een punt in elk geval de touwtjes in han den gehouden. Suggesties om landen als Polen, Hongarije, de Tsjechische Republiek en Slo wakije snel tot de NAVO toe te laten, zijn na enige discussie terzijde geschoven. Niet dat het idee onzinnig is. De NAVO staat in principe open voor uitbreiding, en de rege ringsleiders zullen dat volgende week dik onderstrepen. Begrip is er dat de vier Oosteuropese landen zich militair ongemak kelijk voelen in het vacuüm dat is ontstaan na het verdwijnen van het Warschaupact. De afge lopen jaren heeft de NAVO ook al geprobeerd her en der samen te werken met de voormalige vijanden. Maar een volwaardig NAVO-Iid- maatschap is andere koek. Een geïntegreerde militaire struc tuur is immers pas mogelijk als de landen hun legers en wapen systemen aanpassen aan de gangbare NAVO-standaarden. Dat is een dure en ingewikkelde operatie. Daarnaast betekent een uitbrei ding van het ledenbestand dat de NAVO direct betrokken raakt bij de vele (etnische) brand- haardjes en grensconflictjes die er nog leven in Oost-Europa. In het theoretische geval van een Hongaars-Roemeense oorlog zou de NAVO immers verplicht zijn de nieuwbakken bondge noot te hulp te schieten. „We moeten er geen doekjes om winden. De landen die vra gen om lidmaatschap, willen maar één ding. Dat is leven on der de atoomparaplu van Ame rika", zegt een diplomaat. Tot die nucleaire variant van 'Ster ven voor Gdansk' is Washington voorlopig niet bereid. Er wordt in Brussel bijna niet aan getwijfeld dat de VS op de 1 NAVO-top de andere bondge noten zullen weten te winnen voor een veel langzamere bena dering, onder de werktitel 'Part nersschap voor vrede'. Het houdt in dat met de ex-War- schaupact-landen afzonderlijke verdragen worden afgesloten over militaire samenwerking, gezamenlijke vredesmissies en oefeningen, uitwisseling van militaire instructeurs, standaar disatie en overleg in het geval Het aantrekkelijke van het 'Part- nerschaps'-voorstel is, zeggen diplomaten, dat de NAVO de discussie omzeilt over wie er rijp is voor toetreding en wie niet. De landen mogen zelf we ten hoe ver ze willen gaan in de samenwerking, en dat scheelt Brussel de vervelende klus om bijvoorbeeld Roemenië of Bul garije te moeten weigeren. „We spelen op tijdwinst", bekent een diplomaat, „om af te kunnen wachten welke landen echt lid willen worden en wie afvalt. We willen nu geen nieuwe grens door Europa trekken." Maar het grootste voordeel be wees het 'partnerschaps'-voor- stel na de verkiezingsoverwi- ning van de rechts-extremist Zjirinovski in Rusland. Voor Po len vórmt de opmars van het agressieve nationalisme juist een extra argument om snel be scherming onder de NAVO-pa- raplu te zoeken, en Jeltsin aan zijn oorspronkelijke belofte te houden dat het land z'n eigen bondgenoten mag uitzoeken. Maar in Moskou heeft Zjirinovs ki's zege het besef doen door breken dat het definitieve ver lies van de voormalige War- schau-pact-landen wel eens te veel zou kunnen zijn voor de gekrenkte trots van het Russi sche leger. Met het schrappen van bezuini gingen, een omstreden 'vredes- rol' voor het Rode Leger in de voormalige Sovjet-republieken en een njet tegen de uitbreiding van de NAVO, probeert Jeltsin de militairen nu te paaien. De Amerikanen, wordt op het NAVO-hoofdkwartier gezegd, willen daar wel rekening mee houden. De angsten in de buur landen zijn van ondergeschikt belang, blijkt uit de woorden van een Amerikaanse diplo maat: „De psychologische be hoefte aan veiligheid is groot, maar het gevaar wordt overdre ven. We zitten hier niet om die landen gelukkig, maar veilig te maken."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 2