Staatsloterij wil
fraude bestrijden
Wisseling van de wacht
'Arts moet drugs kunnen verstrekken'
Het witte achterspatbord zie je steeds minder
Ideeënbus voor
treinpassagiers
Het Gesprek van de Dag/Randstad
Ziekenfondspatiënt
wil geen eigen risico
Directeur advertentieblad dood gevonden
Politie: verbranden
van kerstbomen te
gek voor woorden
Computer in Politiekorpsen willen drugs in sommige gevallen vrijgeven
politiewagens
1 (DONDERDAG 6 JANUARI 1994
Vervolg van voorpagina
|De Staatsloterij gaat nader onderzoeken wat ze kan doen
Itegen fraudes met valse loten. Dat zegt directeur L. van
iGastel, die overigens tevreden is over het aantal aanhou
dingen dat inmiddels is verricht. „Bij valse bankbiljetten
I lukt zoiets niet zo snel."
In Leiden werden bezoekjes
gebracht aan Nieuwe Rijn (1500
gulden), Herenstraat (1500 gul
den), Lage Morsweg (500 gul
den) en IJsselkade (500 gulden).
Spraken Oegstgeester mid
denstanders van keurige heren,
in Leiden reden 'bouwvak-ach-
tige personen' rond:
„Ongeschoren en met spijker
jasje", vertelt W. Azier van de si
garenwinkel aan de Herenstraat
over de ongewenste gasten van
's ochtends half elf. „Ze maak
ten zelfs nog grappen. Dat de
loten cadeautjes waren."
Van Gastel noemt de vervalsing
die gisteren werd ontdekt
'grootschalig en clever': „De
grafische vormgeving is zodanig
dat eenvoudige vervalsingen
niet mogelijk zijn. Men heeft
geavanceerde apparatuur ge
bruikt."
Volgens woordvoerster A.
Hoppenbrouwer van de Staat
sloterij zijn zeker 40 mensen
met valse loten door het land
getrokken: „De vijf mensen die
elders in het land zijn aange
houden met loten, hadden lijst
jes bij zich met daarop 10
adressen. Doorgaans van post
kantoren."
De Leidse regio is relatief
zwaar getroffen door de fraude
met staatsloten. De buit be
draagt hier zeker 7.500 gulden,
al moesten de oplichters daar
wel een stuk voor rijden.
Van de Oegstgeestse De Kem-
penaerstraat (3000 gulden),
naar de Leiderdorpse Heinsius-
laan (500 gulden) en het Zoeter-
woudse Kooikerpad (50 gulden!
In het postagentschap aan de
Noordwijkse Bomstraat kwam
een vrouw aanzetten met een
lot waarvan eerst werd gedacht
dat het vals was. De politie
maakte proces-verbaal op, maar
vanmorgen ontdekte de Post
bank dat het lot toch echt is.
In het postkantoor aan de
Leiderdorpse Heinsiuslaan bleef
de schade beperkt tot 500 gul
den. Toen het tweede valse lot
werd aangeboden, vertrouwde
de lokettist het niet. Hij weiger
de uit te betalen en noteerde
naam en adres van de man.
„Maar die gegevens zullen wel
niet kloppen", vreest de politie.
De trekking vond op oude
jaarsavond plaats, vanaf giste
ren kon worden geprobeerd tot
inning over te gaan. In Den
Haag en Maastricht werden
toen twee mannen aangehou
den die probeerden met valse
loten de prijzen binnen te ha
len. In Den Haag trachtte een
28-jarige Amsterdammer een
vals lot in te leveren, waarvan
de kleur als 'niet goed' werd
herkend.
Inmiddels maken de heren
geen enkele kans meer met val
se loten, is de indruk van Van
Gastel: „Na alle publiciteit en
waarschuwingen, valt er niks
meer te incasseren." De bewus
te loten hadden als eindcijfers
58748 en 542656.
Reden voor paniek ziet de di
recteur van de Staatsloterij ove
rigens niet: „Tot nu toe bleef bij
vervalsingen de totale schade
beperkt tot tienduizenden gul
dens op een uitgekeerd bedrag
van 500 miljoen per jaar." Gis
termiddag dacht hij dat de
schade van deze fraudezaak be
perkt zou blijven tot 15.000 gul
den, 's avonds hoopte hij onder
de 100.000 gulden te kunnen
blijven: „Toch neem ik aan dat
men had verwacht meer binnen
te halen." Ook zijn voorlichtster
vraagt zich af of de heren wel
uit de kosten zijn gekomen.
De Haagse afdeling van D66
vindt dat het landelijk partijbe
stuur kandidaat-gemeente
raadslid I. Wittenberg moet
royeren. Wittenberg, een be
kende ijscoman in Den Haag,
heeft in strijd met de reglemen
ten een groot aantal partijleden
voor zijn karretje gespannen
waardoor hij op een verkiesbare
plaats terecht is gekomen. Het
hoofdbestuur weigert hem te
royeren.
Wittenberg heeft bij de
menstelling van de kandidaten
lijst voor de gemeenteraadsver
kiezingen van 2 maart mede
partijleden geïnstrueerd hoe zij
de stembiljetten moesten invul-
LJscoman spant
kiezers voor
zijn karretje
len: hij op
voormalige wethouder R. Vlaan
deren op de tweede plaats. Zij
mochten geen namen van con
currenten invullen. Deze wijze
van stemmen werven is verbo
den bij D66.
De ondernemer is nu vrijwel
verzekerd van een zetel in de
Haagse raad, terwijl Vlaanderen
door zijn actie op de eerste
plaats beland is. De vroegere
bestuurder, die in 1992 is afge
treden na een ruzie met de an
dere wethouders, wil geen lijst
trekker worden. Dat wordt de
nummer twee op de lijst, A.
Overhof.
De gang van zaken wordt uit
de doeken gedaan in een inge
zonden brief in het afdelings
blad, dat dezer dagen ver
schijnt. Het landelijk bestuur
van de Democraten stelt zich
formeel op het standpunt dat
het Wittenberg niet kan royeren
op grond van de statuten. De
D66'ers in de residentie denken
echter dat de weigering van de
partijtop, is ingegeven door
angst voor negatieve publiciteit.
D66 moet de definitieve kan
didatenlijst uiterlijk 18 januari
inleveren bij de kiesraad.
leiden caroline van overbeeke
De J.eidse zorgverzekeraar Zorg
en Zekerheid is niet enthousiast
over het plan voor een vrijwillig
eigen risico voor ziekenfonds
patiënten. De verandering
brengt meer administratieve
rompslomp en extra kosten met
zich mee. Bovendien blijkt uit
een enquête van de zorgverze
keraar dat veet ziekenfondspa
tiënten helemaal geen eigen ri
sico willen en zich massaal zul
len bijverzekeren.
Het wetsvoorstel van staatsse
cretaris Simons houdt in dat
ziekenfondsverzekerden minder
premie betalen als zij een eigen
risico nemen. Bovendien kun
nen zij korting op de premie
krijgen als zij geen kosten decla-
Uit het recente onderzoek
van Zorg en Zekerheid blijkt dat
vooral arbeidsongeschikten en
werklozen geen eigen risico wil
len. Van de mensen die wel een
baan hebben, kiest 42 procent
voor een eigen risico. In totaal
wil 40 procent van de verzeker
den bij Zorg en Zekerheid geen
enkel risico, ongeacht de hoogte
van de premiekorting.
Simons heeft ook voorgesteld
patiënten voortaan nota's te la
ten declareren bij hun zieken
fonds zodat ze zich realiseren
hoe hoog de kosten van ge
zondheidszorg zijn. Nu krijgen
ziekenfondsverzekerden nooit
een nota te zien: rekeningen
worden rechtstreeks door de
verzekeraar vergoed. „Het is
niet aantrekkelijk voor ons als
verzekerden ons nota's gaan
sturen", aldus woordvoerster H.
Kuipers. „Het betekent dat wij
veel administratief werk krijgen
en dat kost geld. Al met al zitten
er nogal wat haken en ogen aan
de voorstellen van Simons. Wij
staan er vooralsnog behoudend
tegenover."
nieuwkoop
numansdorp
De 33-jarige Günther Fricke, di
recteur van advertentieblad De
Partikulier, is gisternacht door
de politie dood aangetroffen op
Overflakkee, vlak bij het Helle
gatsplein. Het lijk is gevonden
op aangeven van de verdachte
van de moord, een 37-jarige in
woner van Numansdorp, die
maandag werd aangehouden.
De politie heeft gisteren een
tweede verdachte aangehouden
in verband met deze zaak.
Er volgen waarschijnlijk niet
meer aanhoudingen. Beide ver
dachten hebben niet bekend de
dood van Fricke op het geweten
te hebben. Het slachtoffer is
waarschijnlijk met pistoolscho
ten om het Teven gebracht.
Fricke was sinds de jaarwisse
ling na het verlaten van zijn wo
ning in Numansdorp om vijf
uur 's morgens niet meer ge
zien. Hij stond in Numands-
dorp en omgeving bekend als
de bonte hond, omdat hij er een
turbulente levensstijl op na
hield. Meer dan eens liep hij in
horecagelegenheden rond met
een vuurwapen. Zijn dood heeft
mogelijk te maken met illegale
activiteiten.
Advertentieblad de Partikulier
- dat ook in deze regio verkrijg
baar is - bestaat ongeveer vijf
jaar. Het blad verschijnt twee
wekelijks in een oplage van
60.000 exemplaren.
De scheidende voorzitter R. van Waveren (links) en zijn opvolger J. Blommers.
J. Blommers is gisteren gekozen
tot nieuwe voorzitter van de Ka
mer van Koohandel Rijnland.
Hij is de opvolger van R. van
Waveren die vijf jaar voorzitter
is geweest. Blommers trad giste
ren bij de nieuwjaarsvergade
ring van de kamer in het Rijks
museum van Oudheden in Lei
den voor het eerst officieel voor
het voetlicht. Blommers die niet
eerder functies bekleedde bij de
kamer, is vennoot van Deloitte
en Touche, belastingadviseurs
en accountants. Hij is als regio
voorzitter verantwoordelijk voor
het beleid van Deloitte en Tou
che in de regio Leiden.
De eerste officiële handeling
van de nieuwe voorzitter was
het uitreiken van de gouden
penning van de Kamer van
FOTO HIELCO KUIPERS
Koophandel aan zijn voorgan
ger. Van Waveren, afkomstig uit
de bloembollenhandel, was
vanaf 1959 actief in diverse
functies in de kamer. Toen hij
voor het eerst zijn intrede nam
zijn vader juist afscheid als
voorzitter. Directeur A. Berk
hout van de Kamer van Koop
handel overhandigde de schei
dende voorzitter namens de staf
een antieke barometer.
Politiewagens krijgen de be
schikking over een computer,
waarmee agenten gegevens
kunnen opvragen over onder
meer kentekens en verdachte
personen. Ze hoeven daarvoor
geen contact meer op te nemen
met de meldkamer in Leider
dorp.
De politie in de regio Hol
lands Midden houdt de komen
de maanden een proef met de
apparatuur. Ongeveer vijftien
wagens moeten een
'boordcomputer' krijgen.
De gemeente Nieuwkoop krijgt
wellicht een proces-verbaal om
dat zij gisteren kerstbomen
heeft laten verbranden in
Nieuwkoop en Noorden. De
dienst milieu van het politiedis
trict Rijn- en Aarlanden onder
zoekt of de gemeente de milieu
bepalingen heeft geschonden.
Medewerkers van de dienst
hebben foto's van het traditio
nele kerstboomverbranden ge
maakt, die eventueel als bewijs
van de overtreding
„Kwekers krijgen van ons een
direct een proces-verbaal als zij
tuinafval verbranden, terwijl de
gemeente gewoon haar gang
gaat en zorgt voor veel overlast.
Dat is te gek voor woorden", al
dus een woordvoerder van de
politie in Alphen.
Bij de politie kwamen gister
middag en ook gisteravond veel
klachten binnen over rookover-
last bij het verbranden van de
bomen. Vooral vanuit het win
kelcentrum in Nieuwkoop re
gende het klachten. Mocht het
niet lukken om de gemeente te
bekeuren dan wil de politie be
werkstelligen dat het dit jaar de
laatste keer is geweest dat de
bomen in Nieuwkoop en Noor
den zijn verbrand.
Volgens een woordvoerder
van de provincie zijn er geen
provinciale regels die het ver
branden van kerstbomen ver
bieden. „Maar het is wel zo dat
Rijk en provincie sterk lobbyen
om het verbranden aan banden
te leggen." Of de gemeente aan
haar eigen regels kan worden
opgeknoopt, kan hij niet zeg
gen. „Het is niet duidelijk in
hoeverre je dit gelijk kunt stel
len aan het verbranden van
tuinafval. Kerstbomen verbran
den is natuurlijk een oude tradi-
Burgemeester W. de Vrey-
Vringer was vanochtend nog
niet op de hoogte van het feit
dat de gemeente wellicht een
bekeuring krijgt. „Enkele jaren
geleden hebben wij een vergun
ning verleend voor het een keer
per jaar verbranden van kerst
bomen. Daarbij is dan toezicht
van de brandweer. Dat vonden
wij beter dan dat de jeugd zelf
gaat rommelen. Of wij nu in
strijd met de wet hebben ge
handeld gaan we onderzoe
ken."
De gemeente Rotterdam wil in de loop
van dit jaar beginnen met een experi
ment waarbij aan een geselecteerde
groep drugverslaafden 'op gecontroleer
de wijze' drugs worden verstrekt. Vol
gens hoofdcommissaris Hessing zal de
proef, waar in Amsterdam al ervaring
mee is opgedaan, vooral worden gericht
op terminale verslaafden. „Het gaat hier
om mensen die er heel ernstig aan toe
zijn", aldus Hessing. „Daarbij kun je
denken aan 50-plussers, die je met geen
mogelijkheid meer van de drugs afkrijgt,
maar ook aan 18-jarige heroïne-hoer-
tjes."
De politiechef hamert erop dat des
kundige begeleiding - door een arts of
eén specialist - bij deze vorm van drug
verstrekking voorop staat. „Als drugge
bruik bij bepaalde personen tot ernstige
gezondheidsproblemen leidt, kun je het
best regelend optreden. Maar dan geen
drugs bij de apotheek verkrijgbaar stel
len, maar zorgen dat een arts de midde
len rechtstreeks aan de gebruiker levert."
Ook bij de Haarlemse politie leven ge
dachten om in sommige gevallen over te
gaan tot het vrijgeven van harddrugs.
Vooral notoire gebruikers die hun versla
ving betalen met inkomsten uit crimine
le activiteiten zouden voor een dergelijk
experiment in aanmerking kunnen ko
men. Dit zegt commissaris T. Westen
van de Haarlemse politie.
Door harddrugs uit de illegaliteit te ha
len, kunnen gebruikers volgens Westen
losgeweekt worden uit het criminele cir
cuit. Door de handel in en het gebruik umuiden»anp
van drugs te legaliseren zou het aantal
inbraken, winkeldiefstallen en overvallen
afnemen.
Kustwacht sleept stuurloze boot weg
De voormalige korpschef van de Leid
se politie, B. Poeiert, pleitte bij zijn aan
treden in 1991 ook voor het vrijgeven
van drugs om de criminaliteit tegen te
gaan. Poeiert heeft nu een topbaan bij
het politiekorps voor Hollands Midden.
De Noorse vistrawler Gunna Langva is gistermiddag na een uren
lange zwerftocht op de Noordzee op sleeptouw genomen door een
sleepboot Smit Lloyd 29. Een visnet kwam in de schroef terecht,
waarna de trawler stuurloos werd en drie gasplatforms maar net
miste. De Kustwacht dreigde de agent van het schip met 'andere
maatregelen' wanneer de geboden sleepassistentie niet zou wor
den aanvaard. Voor zover bekend is het de eerste maal. dat de Ne
derlandse kustwacht forse druk heeft uitgeoefend om sleephulp te
accepteren.
Zo ging dat vroeger: Piet Pelle
reed op zijn Gazelle en pa haal
de geregeld een pot witte verf
tevoorschijn. Om het ach
terspatbord van alle Fietsen in
het gezin bij te werken, van een
vers likje witte verf te voorzien.
Witte achterspatborden waren
wettelijk verplicht. En terecht,
zo luidde de algemene opinie
tot ver na de oorlog. Op die ma
nier was je als fietser goed
zichtbaar in het verkeer.
Maar de tijden veranderen,
zoals u weet. Inmiddels rijdt
Piet Pelle al lang niet meer op
zijn Gazelle - thans is dat een
mountainbike of een zogeheten
ATB'tje - en het witte ach
terspatbord zie je ook steeds
minder. Volgend jaar hoeft zo'n
spatbord ook niet meer. Met in
gang van 1 januari 1995 wordt
de nieuwe Wegenverkeerswet
van kracht. Daarin staat de vei
ligheidseis van het witte ach
terspatbord niet meer opgeno
men. De rode reflector zou al
voldoende zijn om de fietser
goed zichtbaar te maken voor
het andere verkeer.
Niet iedereen is daar gelukkig
mee. „Alles wat een fiets beter
zichtbaar maakt, helpt mee de
veiligheid van de fietser te ver
groten", zegt N. Ober van Veilig
Verkeer Nederland die bij de di
rectie onderwijs van de ge
meente Leiden de taak heeft het
verkeersonderwijs op de scho
len te stimuleren. „Een wit ach
terspatbord draagt dus ook bij
aan de veiligheid. Maar ik denk
dat de nieuwe wet voor een deel
een uitvloeisel is van het ver
slappende toezicht van politie
zijde."
„Dat is te merken bij verkeers-
examens op de scholen. Daar
zie je de witte achterspatborden
steeds minder. En dat geldt ook
i Marwijk: „Wist u dat dertig procent van de fietsen geen wit achterspatbord meer heeft?"
voor een deugdelijke verlich
ting. De politie let daar bijna
niet meer op. Die heeft het te
druk met andere dingen. Ga
maar bij een willekeurig fiets
pad staan als het donker is. Van
de meeste fietsen doet het licht
het niet."
„Vroeger kreeg je nog een be
keuring als dat het geval was. Ol
je kreeg een waarschuwing. Te
genwoordig niet meer. Dat is
niet juist. Ik vind dat datgene
wat je vastlegt in de wet ook ge
controleerd moet worden. Als
dat niet gebeurt heeft dat effect.
In dit geval op de fietsers. Die
denken: er wordt toch niet ge
controleerd. Ie ziet dat ook aan
de verplichte reflectoren. Er zijn
nog tal van fietsen die die din
gen missen. Verslappend toe
zicht zal echter niet het enige
zijn. Wellicht dat de wet ook on
FOTO HIELCO KUIPERS
der druk van de commercie
wordt veranderd. Mountain
bikes hebben die spatborden
niet."
Ook al is het binnenkort niet
meer verplicht een wit ach
terspatbord 'te voeren', dan nog
vindt Ober dat de fietser een ei
gen verantwoordelijkheid heeft.
„Elke fietser zou verrekte goed
moeten weten dat hij een
kwetsbare verkeersdeelnemer is
en dat hij goed zichtbaar moet
zijn. Hij kan daar zelf voor zor
gen. Onder meer door een wit
achterspatbord."
Fietsenhandelaar H. van Mar
wijk uit Leiden kan zich daar
wel in vinden. „Ik vind dat zo'n
spatbord op een fiets hoort.
Simpelweg omdat dat een stuk
veiliger is, zeker samen met een
reflector. Wist u trouwens dat
op dit moment al ongeveer der
tig procent van alle Fietsen niet
zo'n spatbord heeft? Mountain
bikes, citybikes, kinderfietsen.
Geen goede zaak dat dat ver
dwijnt."
D. van Wulfften Palthe is het
roerend met hem eens. De
Heemstedenaar verloor aan het
eind van de jaren twintig zijn
oudste zus. Zij zwaaide met een
onverlichte fiets de weg op en
werd doodgereden door een au
tomobilist. „En mijn vader
kwam toen op het idee van het
witte achterspatbord. Hij stelde
mij en mijn twee zusjes op
naast een stel fietsen en liet fo
to's nemen in een donkere laan.
Eerst van ons met de Fietsen
zonder wit spatbord. En toen
mèt een wit spatbord. De foto's
werden gepubliceerd en het
idee werd snel opgepikt door de
ANWB en door de politiek."
„We werden wel door de andere
kinderen uitgelachen op school.
Zo gaat dat altijd als je met iets
nieuws komt. Maar wij pikten
lekker meteen onze fiets eruit in
het Fietsenhok. En het was na
tuurlijk ook veilig. Ook nu nog
heb ik een fiets met een wit
achterspatbord."
HERMAN JOUSTRA.
De NS weet wel hoe ze de
klanten moeten verwennen.
De passagiers moeten alleen
nog even geduld hebben.
Maar eens krijgen ze extra zit
plaatsen in de coupés en
meer fietsenstallingen bij de
stations. De spoorwegen is
dezer dagen geen moeite te
veel om dat onder de aan
dacht te brengen.
Maar dat is niet het enige:
treinreizigers kunnen deze
week ook zelf ideeën aandra
gen om de dienstverlening
van de spoorwegen te verbe
teren. Alleen niet bij de NS.
maar bij de vereniging van
reizigers in het openbaar ver
voer, Rover. Die deelt daar
voor 'suggestiekaarten' uit op
ruim twintig stations. In lei
den is dat dinsdag en vandaag
gebeurd.
„We uilden di.t jaar eens iets
positiefs doen", zegt D. Wijfje
van de afdeling Leiden van
Rover. „Normaal voeren we
rond deze tijd actie tegen de
tariefsverhogingen. Die zijn
dit jaar ook fors, zes procent
over de hele linie. Maar per 1
januari zijn de spoorwegen
ook verzelfstandigd. Daar wil
len we met de kaartenactie op
inspelen." De kaartenactie
wordt landelijk gevoerd door
Rover.
Wijfje zegt nog geen idee te
hebben over de respons.
„Maar we denken dat er de
komende weken toch veel
kaarten terug zullen komen."
Rover typeert de actie zelf als
een 'reizigers-ideeënbus', be
doeld om de verzelfstandigde
NS een steuntje in de rug te
geven. De suggesties worden
dan ook aangeboden aan de
NS-directie. Rover verwacht
dat reizigers ideeën zullen
aandragen over bijvoorbeeld
de plaatsing van stempelau
tomaten, telefooncellen of de
bewegwijzering naar rijwiel
stallingen.
Rover staat op zichzelf niet
negatief tegenover de verzelf
standiging van het vervoers
bedrijf. „Maar er moet wel re
kening mee worden gehou
den dat het bedrijf ook een
sociale functie heeft. Wat zal
er overblijven als na 1996 lij
nen worden opgeheven? Het
is in ieder geval wel goed dat
de NS minder afhankelijk
worden van het Rijk", aldus
Wijfje.
Behalve niet de kaartenactie
was de Leidse Rover-afdeling
deze week ook nog op een
andere manier aanwezig op
het Leidse station. Wijfje en
zijn mede-bestuurslid Frans
Mensonides gingen er de
aankomst- en vertrektijden
van treinen controleren. Een
activiteit die Rover regelmatig
onderneemt en die haar door
de NS niet bepaald in dank
baarheid wordt afgenomen.
De controle is dit jaar verder
uitgebreid. „We gaan mi ook
na of de borden op de treinen
en de perrons overeenkomen
met de bestemmingen. Het is
gebleken dat vooral aan de
aanduidingen op de treinen
het nodige mankeert. Zo reed
laatst een trein het station
loeiden binnen met de naam
van een station dat al 20 jaar
niet meer bestaat."
rudolf kleun.
