'Al die mensen hier zijn goudeerlijk'
Hoe zal het kindje heten, wordt het kruis of munt?
Feiten &Meningen
Hulde aan 1
de Sjanen
en B etsen
Hoe kon overheid
toestaan dat werd
gebouwd in bedding?
Honderd bedrijven vragen
ww aan voor werknemers
WOENSDAG 5 JANUAR11994152
t
ROTTERDAM PIM FORTUYN
MEDEWERKER r
De feestdagen zijn weer aan de
kant en of we er nu van hebben
genoten of niet, er zijn bergen p
werk verzet door al d ie vrouwen s
van Nederland die de winkel j
draaiende houden.
Neem nu Sjaan. Sjaan is bijna
70 en houdt er niet van telkens
bij haar man haar hand te moe
ten ophouden. Dus werkt Sjaan
al zo lang ze van school af is.
Tegenwoordig is ze interieur- l
verzorgster of iets minder deftig
werkster. Ze heeft haar jeugd j
doorgebracht in Brabant in net-
te armoede, maar na al die ja- 1
ren is ze een echte Rotterdamse 1
compleet met dat mooie accent.
Sjaan doet voor mij het huis en
het privé-kantoor. Ze is zelden
ziek, altijd opgeruimd en als er
tijd voor is, doen we gezellig een f
bakkie en roken een saffie. Niet j
te lang. want Sjaan vindt dat
moet worden gewerkt.
Onlangs kwam ik thuis en daar
stond, wat zielig tegen de muur.
een van mijn olieverfschilderij
en. Ik denk hoe komt dat nou
van de muur. Sjaan was ge
weest, dus haar maar even bel
len. Wat bleek: Sjaan stoft ook
achter de schilderijen en bij de
ze arbeid had de spijker waar
aan het schilderij hing het bege
ven. U begrijpt: Sjaan kan bij
mij niet meer stuk. Ik kan er
nog niet over uit. Ook achter de
schilderijen wordt gestoft, kunt
u nagaan hoe de rest van het
pand eruit ziet.
Bij mij op de hoek hebben we
een hele goede banketbakker en L
daar staat Bets. Ze heeft voor
uitziende ouders gehad want
Bets ziet er ook uit en gedraagt i
zich zoals alleen Bets dat kan.
Bets is nooit ziek en vrijwel al- 1
tijd vrolijk. Ze houdt van d'r ei-
gen banket, dus de strijd tegen
de extra pondjes wordt immer R
gestreden. Grappen over die
pondjes zijn bij haar altijd aan C
het goede adres. Als Bets in de d
winkel staat dan marchéért de a
winkel. Ze heeft een natuurlijk S
gezag en kletst en werkt tegelij- c
kertijd. Altijd aandacht voor de v
klanten, vooral als een grote a
bruidstaart wordt besteld want r
dat is hun specialiteit. c
Voordien stond een vrouw van t
hetzelfde kaliber in de winkel en
Bets is vrijwel geruisloos in haar
voetsporen gegleden. Als Bets er lj
niet is, dan is het gelijk een stuk c
rommeliger. Flet is te vergelij- v
ken met een goede barkeeper. t
Een goede barkeeper heeft ge- r
zag en daardoor rust in de tent.
Van dit soort mensen moet Ne- -
derland het hebben. Zij zorgen
dat de bedrijven, de instellingen
en de huishoudens draaien
zonder dat je er erg in hebt. Ie
merkt het pas als ze er niet zijn.
Je moet zelfs heel goed kijken
om te zien wat ze eigenlijk bete
kenen. Ridderorden zijn voor
hen nooit weggelegd en ze wor
den zelden in het zonnetje ge
zet, daar wordt hun werk te wei
nig voor gewaardeerd. Dat is
een grote misstand. Het aardige
van deze mensen nu is dat ze
naar dit soort waardering ook
niet talen. Het goed doen van
hun werk en daar af en toe een
compliment voor krijgen, geeft
hun het plezier dat ze nodig
hebben.
Daarom aan het begin van het
nieuwe jaar: hulde aan alle Sja
nen en Betsen van Nederland.
Wie naar de radio luistert, wordt
momenteel elk uur geconfron
teerd met de oproep om gul te
geven voor de slachtoffers van
de overstromingen in Limburg.
„Daar ben je Nederlander voor!
roept een Bekende Nederlan
der aan het eind van elke op
roep. De campagne heeft suc
ces: Gisteren was er al drie mil
joen gulden binnen op giro
nummer 777. Tel daar de tien
tallen miljoenen guldens nog
eens bij op die de politiek al be
schikbaar heeft gesteld en het
wordt duidelijk dat de Limbur
gers over solidariteit niet te kla
gen hebben.
De grote gulheid heeft verschei
dene oorzaken. Een belangrijke
reden is dat de verkiezingen
voor de deur staan, zowel de ge
meentelijke als die voorde
Tweede Kamer. Geen enkele
politicus met een portie gezond
verstand houdt onder zulke om
standigheden de boot af. Een
andere belangrijke reden is de
watersnoodramp van 1953.
Sinds die februarinachl van
veertig jaar terug, toen er 1.800
mensen verdronken, wekt de
komst van water in Nederland
een Pavlov-reflex. Dan tast men
ruim in de portemonnee, al was
het alleen maar omdat de dij
ken zo snel mogelijk dicht moe-
Probleem in Limburg is wel dal
er niets te dichten valt. Er zijn
daar helemaal geen dijken. In
een heuvellandschap kan men
zich heel eenvoudig beveiligen,
namelijk door daar te gaan wo
nen waar de rivier niet kan ko
men. Welke plaatsen onveilig
zijn, is algemeen bekend. En ta
melijk precies ook. Ook in 1980
en 1984 trad de Maas flink bui
ten haar zomer-oevers. Dat de
woonkamers in Itteren en Borg
haren toen niet overstroomden,
kwam doordat het slechts veer
tig centimeter minder hoog
rees. Dat het veel erger kon, was
ook toen al bekend. In 1926 bij
voorbeeld steeg de Maas in
Zuid-Limburg nog een meter
hoger dan nu tijdens de Kerst.
Men wist dus waarachtig wel
waar deze rivier toe in staat is.
Sommige, meest oudere bewo
ners van de winterbedding,
hebben dan ook helemaal niet
zoveel schade geleden. Hun
huizen zijn beneden voorzien
van plavuizen vloeren en heb
ben brede trappen
kwetsbare bezittingen snel naar
boven gebracht kunnen wor
den. Heel anders is het in veel
nieuwbouwhuizen. Daar ligt
vaak gewoon tapijt op de vloer
of parket en de trappenhuizen
zijn te smal om snel dure meu
bels en apparatuur in veiligheid
te brengen. Zo kon het gebeu
ren dat particulieren deze week
schadebedragen op de formu
lieren invulden van tienduizen
den guldens.
Wie draagt de verantwoordelijk
heid voor deze schade? In eerste
instantie is men geneigd te zeg
gen: de bewoners zelf. Moeten
ze maar niet op zulke gevaarlij
ke plaatsen gaan wonen. Maar
er is natuurlijk ook nog een
overheid. In een overgeorgani-
seerd land als het onze, mag
men nog geen kippehok neer
zetten zonder schriftelijke per
missie van de gemeente. Hoe is
het dan in 's hemelsnaam mo
gelijk dat er hele wijken ge
bouwd zijn in de winterbedding
van de Maas? Hetzelfde geldt
uiteraard voor al die tuinbouw
bedrijven. Welke ambtenaren
en bestuurders zijn zo dwaas
geweest kostbare kassen en ver
warmingsapparatuur neer te la
ten zetten op grond die eens in
de zoveel jaar overstroomt?
Minister Maij van verkeer en
waterstaat heeft besloten een
nieuwe commissie-Boertien in
te stellen. Deze moet bekijken
of er waterstaatkundige aanpas
singen mogelijk zijn om dit
soort overstromingen te voor
komen. De Tweede Kamer, die
vrijdag haar reces onderbreekt
om over de Limburgse waters
nood te praten, zou er goed aan
doen de opdracht aan de com
missie uit te breiden. Boertien
en de zijnen moeten ook maar
eens bekijken welke delen van
het Maasdal wel en niet ge
schikt zijn voor bewoning en
bedrijfsuitoefening.
Dat is ook in het belang van de
Limburgers zelf. Want als de
Maas de volgende keer niet zo
vriendelijk is vlak voor belang
rijke verkiezingen te overstro
men, zal de politiek heel wat
minder snel over de brug ko
men. Men denke aan de aard
beving van 1992. Minister Dales
(binnenlandse zaken) was toen
aanvankelijk met geen tien
paarden te bewegen naar het
rampgebied af te reizen. Een
aardbeving in Nederland! Hoe
kregen die Limburgers het ver
zonnen?
sche Zaken om vijf miljoen
gulden bij elkaar te brengen
voor de actie 'Ondernemers
voor Ondernemers'. Alleen op
die voorwaarde heeft An-
driessen zich eerder deze week
bereid verklaard ook vijf mil
joen gulden beschikbaar te
stellen om de ernstigste nood
bij de getroffen bedrijven te le
nigen.
De Limburgse belangenorgani
saties zijn nu van oordeel dat
Andriessen de afgesproken
koppeling moet loslaten en
'zonder verdere voorwaarden'
vijf miljoen gulden in een
fonds moet storten.
Ruim honderd door de waters
nood getroffen Limburgse be
drijven hebben een tijdelijke
WW-uitkering voor hun werk
nemers aangevraagd. Dat heb
ben de Limburgse arbeidsbu
reaus en GAK's gisteren be
kendgemaakt. Het gaat bij de
honderd bedrijven om onge
veer 1.300 werknemers. Of zij
hun normale inkomen krijgen,
hangt af van hun CAO.
De belangenverenigingen van
het Limburgse bedrijfsleven
kunnen ondertussen niet vol
doen aan de eis van Economi-
Wie draagt de verantwoordelijkheid voor deze schade? In eerste instantie is men geneigd te zeggen: de bewoners zelf. Moeten z
Vijftig taxateurs op pad voor schade watersnood in Limburg
„Denk er aan. U geeft geen
visitekaartjes af en u gaat
niet met de mensen in dis
cussie." Dit krijgen de vijf
tig schade-experts maan
dagmorgen mee. Ze gaan
de schade taxeren in de
door de watersnood getrof
fen gebieden in Limburg.
De experts hebben erva
ring opgedaan bij de aard
beving in Roermond en de
vliegramp in de Bijlmer. Ze
gaan eerst naar huizen in
de zwaarst getroffen gebie
den in Itteren en Borgha
ren. Taxateur Ted Verberne
uit Amsterdam grapt: ,,Had
u die spullen niet op tijd
wat hoger kunnen zetten?"
Buiten zegt hij: ,,A1 die
mensen hier zijn goudeer
lijk, hoor."
BORGHAREN JOS VAN DEN CAMP
Eddy en Annie Simays zijn de
kluts nog altijd een beetje kwijt.
Voor de rest hebben ze alles te
ruggevonden. Alleen een paar
stukjes parket in de woonkamer
aan de Van Merodestraat in
Borgharen ontbreken nog op
verschillende plekken. En de
vaatwasmachine is kapot, sinds
het water tot vijftien centimeter
in de kamer heeft gestaan. De
inhoud van de vriezer heeft An
nie weggooid.
Ze hadden twintig kilo asperges
en tuinbonen ingevroren, sa
men met een half varken voor
de kerst. „Mijn broer in België
had het beest geslacht. Dus ik
heb er niet meer voor betaald
dan 135 gulden. Ja, daar zijn wij
eerlijk in", zeggen Annie en Ed
dy. „We gaan de boel niet be
hebben wij geen enkele rol",
zegt Ad Westerhof van BCE.
Schade aan kippenhokken,
hondehokken en siertuinen val
len buiten de registratie. „En als
mensen hun spullen hebben
weggegooid hebben ze pech-,
want daïi is het bewijs verdwe
nen." Marleen Gilissen uit
Borgharen heeft dus pech. De
uit 1860 stammende boeken die
ze van haar vader had gekregen,
heeft ze eind vorige week weg
gegooid. Net voor ze op de ra
dio hoorde dat ze alles moest
bewaren.
De door haar geschatte opstal-
schade klopt met die van de ex
pert. Alleen de schade aan de
inboedel valt aanmerkelijk lager
uit. Ted Verberne komt niet ho
ger dan achthonderd gulden
voor een stukje kapotte vloerbe
dekking en voor een kast die
tweeduizend gulden heeft ge
kost. „Voor die kast kunt u bij
de fabrikant wel nieuwe tussen-
schotten krijgen", zegt Verber
ne. Hij let op de kleintjes.
De schades in de Van Merode
straat van Borgharen vallen over
het algemeen erg mee. Nergens
heeft het water hoger gestaan
dan zo'n vijftien centimeter.- En
bijna iedereen legt zich neer bij
de registratie door de taxateur.
„Wij hebben geen echte ellende
gehad," zeggen ze allemaal.
Ook mevrouw Janssen, die la
chend instemt met de vijf tien
tjes die Verberne „nog geeft"
voor haar negentien jaar oude
diepvriezer.
Verberne heeft zijn stapeltje for
mulieren snel ingevuld. De
schades vallen hem mee en de
registratie kost hem dan ook
aanzienlijk minder tijd dan hij
verwachtte. „Ik ga nog een sta
peltje halen. Dan zijn we eerder
klaar."
Mevrouw Smeets uit Geulen haalt het behang van de muur in het huis v
vrouw, terwijl een taxateur de schade van de watersnood opneemt.
donderen."
Taxateur Ted Verberne noteert
alle geschatte bedragen. Of niet.
Zoals het bedrag van driedui
zend gulden dat ze zelfbedacht
hadden voor al die kapotte
schaaltjes, porceleinen beeldjes,
maar ook gedeukte zilveren
potjes en kannetjes. Dat kwam
omdat ze de antieke kast in al
lerijl op stenen wilden zetten
vanwege het water. Maar bij het
optillen begon die kast opeens
te schuiven en vielen de spullen
kapot.
Verberne moet een bedrag vast
stellen waarover best te twisten
valt. ,,'t Zijn van die dingen, die
kun je niet met een schaartje
knippen", vindt hij. Eddy en
Annie tonen alle begrip. Zeker
als ze bedenken dat ze nog ver
schrikkelijk veel geluk hebben
gehad in vergelijking met ande
re inwoners van Itteren en
Borgharen. „Buren en kennis
sen vinden mij een stomme so
demieter omdat ik veel te eerlijk
ben. Ze vinden dat ik meer had
moeten opgeven, maar zo zijn
we niet", zegt Eddy. Méér opge
ven dan de werkelijke schade
heeft ook geen zin, maakt Ver
berne duidelijk. „Want dan zou
den wij niet hoeven taxeren."
Een uur daarvoor is hij, net als
de 49 andere experts, in de sta
tige statenzaal van het Maast
richtse provinciehuis ingelicht
door de bestuursleden van het
organiserende Bureau Coördi
natie Experts (BCE). De experts
wordt in de oren geknoopt dat
ze louter registraties uitvoeren
die door de stichting Uitkering
Watersnood als leidraad moe
ten dienen bij de latere toeken
ning van eventuele vergoedin
gen. „U gaat niet op pad om
schade te regelen. Niemand te
kent akkoordverklaringen, niets
leidt tot juridische verplichtin
gen en in de toekenning van de
hoogte van eventuele bedragen
HEERLEN. CINDYJASPERS
FOTO DPA FRITS WIDDERSHOVEN
Echtgenc
komst al bij hun huwelijk bepa
len wiens achternaam hun toe
komstige kinderen krijgen.
Worden ze het niet eens, dan
wordt geloot. Ook als ze hoog
bejaard zijn. Dat komt allemaal
omdat man en vrouw gelijk zijn.
De Tweede Kamer buigt zich
binnenkort over de wetswijzi
ging van het naamrecht.
De nieuwe wet rammelt echter
aan alle kanten, vindt professor
G. de Groot. Hij is hoogleraar
rechtsvergelijking en internatio
naal privaatrecht aan de Rijks
universiteit Limburg. De keuze
van de achternaam van een
kind moet volledig worden vrij
gelaten en niet door onnodige
wetgeving worden belemmerd,
vindt hij.
Ook als bruid en bruidegom
geen kinderen willen of kunnen
krijgen, moeten ze toch zeggen
hoe hun nageslacht gaat heten.
Leeftijd of fysieke gesteldheid
van de aanstaanden speelt bij
het geven van het ja-woord voor
de wet geen rol. De tachtigjari
gen die trouwen, moeten dus
zeggen hoe ze hun toekomstige
kinderen gaan noemen.
Er moet worden gekozen tussen
de achternaam van pa of ma.
Wórden de echtelieden het niet
eens, dan bepaalt de ambtenaar
van de burgerlijke stand door
loting de naam. Hij moet een
lucifertje trekken om de naam
van de kinderen te bepalen.
De Groot: „De wetgever wil hier
iets regelen waar hij geen enkel
belang bij heeft. Het voorstel is
niet goed doordacht. Flij reali
seert zich niet wat dit voor ou
dere of zieke mensen betekent.
Mensen die bij de huwelijksvol
trekking al weten dat ze geen
kinderen kunnen krijgen, moe
ten wèl de naam van hun nako
melingen vastleggen die nooit
zullen worden geboren. Stel je
voor dat de bruidegom net een
operatie achter de rug heeft
waardoor hij onvruchtbaar is
geworden. Dat is toch bijzonder
pijnlijk?"
Het vastleggen van de naam
van toekomstige kinderen 'ter
gelegenheid van de huwelijks
voltrekking', zoals het letterlijk
in de wet staat, is een van de
wijzigingen in het Burgerlijk
Wetboek die gaan over de ach
ternaam. De huidige wetgeving
discrimineert vrouwen. Niet al
leen omdat de (wettige) kinde
ren automatisch de naam van
de vader krijgen, maar de man
kan nu ook niet de naam van
zijn vrouw aannemen als hij die
fraaier vindt.
Al bijna twintig jaar lang wordt
over de achternaam geruzied.
In 1975, in het jaar van de
vrouw, schreef De Groot al een
pleidooi met als boodschap de
keuze van achternaam vrij te la
ten aan de echtelieden. In 1984
kwam er een voorontwerp van
wet. Nu ligt het voorstel in de
Tweede Kamer. Ook deze wets
wijziging is volgens De Groot
discriminerend voor de vrouw.
Zijn de ouders niet getrouwd,
dan krijgt het kind nu automa
tisch de naam van de moeder.
Wordt het kind door de vader
erkend, krijgt het de naam van
de vader. In de nieuwe situatie
kan het ook de naam van de
moeder krijgen. Maar als de ou
ders het niet eens kunnen wor
den, wordt geloot en kan het
kind dus toch de naam van de
vader krijgen.
Is de vader van adel, dan is de
moeder nog slechter af. Voor de
adel wordt in het naamrecht
een uitzondering gemaakt. Is de
vader van adel, dan krijgt het
kind automatisch zijn naam.
Een niet-adellijke moeder met
een adellijke partner kan haar
naam weer niet doorgeven.
Adellijke moeders met een niet-
adellijke partner kunnen dat
weer wel. Die kinderen krijgen
dan wel een mooie 'Van hier tot
Daar-naam maar niet de bijbe
horende titel.
Baby's, baby's en nog eens baby's. De achternaam v
op het moment dat de ouders trouwen.
1 eventuele kinderen moet al worden vastgelegd
FOTO ARCHIEF