Taizé-ontmoeting eindigt
met vredesappèl Balkan
'Ik heb blanken gehaat, maar die haat is weg'
Kerk Samenleving
AAAANDAG 3 JANUAR11994
BUITENLAND KORT
Gezinnen
Paus Johannes Paulus II
heeft het lot beklaagd van
talloze gezinnen die het
slachtoffer van conflicten zijn
geworden. Het gezin is vaak
het eerste slachtoffer als er
gens een oorlog uitbreekt, zei
de paus gisteren na het ange
lusgebed. Verder drukt de
economische crisis in talloze
landen zwaar op het gezin en
op de sociaal zwakkeren. Hij
sprak de hoop uit dat het op
nieuwjaarsdag begonnen
'jaar van het gezin' ertoe zal
bijdragen dat de rol van het
gezin bij de opbouw van de
vrede sterker wordt. „Degene
die opkomt voor het gezin,
komt op voor de vrede",
meende de paus. Het gezin
noemde hij 'de rijkste school
voor het aanleren van men
selijkheid'.
Wereldvredesdag
Hour of Power
gestopt op
Super Channel
schiphol.
Met een vredesappèl, gericht aan de politieke leiders in
het vroegere Joegoslavië, is op nieuwjaarsdag in Mün-
chen de zestiende Europese ontmoeting van de Taizé-
beweging beëindigd. Ongeveer 80.000 jongeren uit 17
landen hebben de vijfdaagse bijeenkomst van gebed, ge
sprek en gezang bijgewoond.
münchen kna-dpa zijn van plan in Servië, Kroatië
en Bosnië-Herzegovina per
soonlijk vredesboodschappen
aan de politici af te geven.
Frère Roger keerde zich tij
dens de bijeenkomst tegen het
verschijnsel van kerkverlating.
Jongeren moeten Christus en
zijn gemeenschap, de kerk, niet
in de steek laten. Veel jongeren
De 78-jarige oprichter van Taizé
Frère Roger hield de politici en
de kerkelijke leiders op de Bal
kan voor dat 'niets het geweten
van jonge mensen meer
schendt dan hel feil dat mensen
onschuldig lijden'. Enkele broe
ders van de Taizé-gemeenschap
blijven weg uit de kerken. Dat
probleem vraagt volgens Roger
Schutz om dringende antwoor
den.
In 1940 heeft de Zwitserse
theoloog in het dorp Taizé in
Bourgondië de oecumenische
gemeenschap gesticht, die be
doeld is als een oord van spiri
tualiteit en gebed. Jaarlijks be
zoeken ongeveer 200.000 jonge
ren Taizé. In de gemeenschap
wonen permanent 90 broeders,
rooms-katholiek, protestants en
anglicaans.
Eerder riep Schutz de jonge
ren in München op het toekom
stig Europa gestalte te geven. Zij
zich niet door onzekere
vooruitzichten laten ontmoedi
gen, zei hij. Jonge mensen heb
ben naar zijn mening geen be
hoefte aan grote woorden of
nieuwe opvattingen, rhaar al
leen maar aan het vertrouwen
van het geloof. Zij kunnen in Je
zus Christus de zin van hun le
ven vinden.
In de Taizé-beweging staan
niet het woord en de daad cen
traal, maar meditatie, stilte en
gezang. „De Heilige Geest helpt
ieder mens elke keer wanneer
hij zijn leven voor anderen
geeft", aldus frère Roger.
De kerkdienst van de Ameri
kaanse tv-prediker dr. Robert
Schuller, Hour of Power, was
gisteren voor de laatste maal te
zien op Super Channel. Dit
heeft de directeur van Hour of
Power Europe, J. Post, bekend
gemaakt.
De programmering van Super
Channel wordt drastisch gewij
zigd nadat dit kanaal door het
Amerikaanse televisiestation
NBC is overgenomen. Daarbij
verdwijnen alle religieuze pro
gramma's. Hour of Power was
in de maanden oktober en no
vember ook via RTL-5 te zien.
Wegens de zeer hoge kosten is
daaraan per 1 december een
einde gekomen.
de
In een verwijzing
oorlog in het vroegere Joego
slavië zei de paus op nieuw
jaarsdag dat vrede stichten
de belangrijkste opdracht
van de mens in deze tijd is.
De RK Kerk viert de eerste ja
nuari als wereldvredesdag,
dit jaar onder het thema 'Uit
het gezin groeit de vrede der
mensheid'. De bemoedigen
de tekenen van ontspanning
worden telkens opnieuw
overschaduwd door nationa
listische conflicten en burge
roorlogen. „Het begin van
het nieuwe jaar opent voor
ons een horizon, die ondanks
enkele lichtpuntjes er donker
en dreigend uitziet." Ook in
de dienst op oudejaarsavond
had de paus een pessimisti
sche indruk gemaakt. „Wij
mogen onze ogen niet slui
ten voor wal er in de wereld
gebeurt. Het leed is niet te
overzien als die mentaliteit
zich verbreidt waarvan Jo
hannes in zijn brieven
spreekt als het laatste uur",
zei het hoofd van de Rooms-
Katholieke Kerk.
Jordanië en Vaticaan
Jordanië en het Vaticaan
hebben op nieuwjaarsdag
memoranda over het aan
knopen van diplomatieke be
trekkingen uitgewisseld. Dit
heeft het Jordanese ministe
rie van buitenlandse zaken in
Amman bekend gemaakt. Af
gelopen donderdag zei de
woordvoerder van het Vati
caan dat de Heilige.Stoel na
Israël ook diplomatieke be
trekkingen met Jordanië zal
opnemen. Beide staten er
kennen eikaars bestaans
recht al sinds enkele jaren.
Koning Hussein van Jordanië
heeft het Vaticaan enkele
malen bezocht. Een Iraanse
krant heeft afgelopen zater
dag paus Johannes Paulus II
en het Vaticaan van 'verraad'
beschuldigd. Verder oefent
de krant kritiek uit op het
zwijgen van het Iraanse mi
nisterie van buitenlandse za
ken over het akkoord tussen
Israël en liet Vaticaan.
Ruk naar rechts
De Duitse kerken hebben de
leden gewaarschuwd dat
thuisblijven bij de verkiezin
gen een steun in de rug voor
extreem-rechts is. Christenen
moeten de verleiding weer
staan het uitbrengen van
hun stem aan anderen over
te laten, zei de voorzitter van
de Evangelische Kerk in
Duitsland, bisschop Klaus
Engelhardt, in zijn nieuw
jaarsboodschap. Daarmee
zetten ze ook de sociale vre
de op het spel en dragen ze
bij aan de onzekere positie
van de buitenlanders in
Duitsland. De aftredende
bisschop van de Evangeli
sche Kerk van Berlijn-Bran
denburg, Martin Kruse. zei
dat juist in dit verkiezingsjaar
nog fellere sociale conflicten
zijn te verwachten. Ook in
het rijke Duitsland staat de
gerechtigheid onder druk, al
dus Kruse.
Dr. Allan Boesak vol hoop het nieuwe jaar in
hilversum gpd
„Ik hoop dat het nieuwe jaar
voor de mensen van Zuid-Afrika
echt het begin is van een funda
mentele verandering, opdat wij
de mensen - blank en zwart -
hoop kunnen geven. Als we dat
alleen maar in 1994 voor elkaar
krijgen, ben ik al blij. Het gaat er
bij ons niet om een eigen land
te krijgen, maar om het land te
delen samen met anderen." Dit
is de nieuwjaarswens van dr. Al
lan Boesak die op dit ogenblik
in ons land vertoeft. Boesak was
ooit fulltime predikant, maar
preekt nu alleen nog maar op
uitnodiging.
De Zuidafrikaanse freelance
zieleherder geeft zijn meeste
tijd aan de politiek. Hij is voor
zitter van het ANC in de Weste
lijke Kaapprovincie. Boesak,
door de NCRV naar ons land ge
haald in het kader van een ge
combineerd radio- en tv-project
over Zuid-Afrika, hoopt dat de
eerste democratische verkiezin
gen in zijn land, op 27 april,
zonder geweld zullen verlopen.
Hoe zal Zuid-Afrika er over
tien jaar uitzien? „Dat is nu heel
moeilijk te zeggen. Wij moeten
de problemen in ons land niet
onderschatten. De nieuwe rege
ring moet rekening houden met
de erfenis van de apartheid. Er
zijn hele moeilijke sociaal-eco
nomische problemen, de werk
loosheid is hoog, veertig tot vijf
tig procent in de steden en tot
tachtig procent op* het platte
land. Vooral heel veel jongeren
hebben geen werk, jongeren die
met grote wanhopigheid het le
ven tegemoet zien. Als er na de
verkiezingen straks voor de jon
ge mensen helemaal niks veran
dert, wordt het heel moeilijk.
Deze jongeren moeten speciale
aandacht krijgen."
Toch bespeurt Boesak, on
danks de grote problemen in
Zuid-Afrika, nog een ongeloof-
Dr. Allan Boesak: „God heeft Zuid-Afrika niet voor de verdoemenis gesteld, als ik zie wat God ons alles geeft
lijke goodwill bij de
„Dat al die jongeren in het land
niet allemaal dolle wilde revolu
tionairen zijn geworden, mag
toch wel een wonder worden
genoemd. Het helpt dat wij
Mandela als voorbeeld heb
ben." Er is een tijd geweest
waarin Boesak de blanken heeft
gehaat. „Daar heb ik altijd mee
geworsteld, want het klopte na
tuurlijk niet met wat je gelooft.
Liefde voor alle mensen. Maar
als je dan zag wat de blanken
deden. Die haat is nu weg, ik
heb er een tijd geleden vrede
mee gekregen. Maar zo'n pres
tatie is het nou ook weer niet.
Kijk naar Mandela, 27 jaar in de
gevangenis, maar een man dié
echt vergevingsgezind is naar
de blanken toe. Als ik daar over
praat word ik heel emotioneel.
Die man is niet alleen een voor
beeld, hij is bijna lijfelijk iets
van het evangelie onder ons.
God heeft Zuid-Afrika niet voor
de verdoemenis gesteld, als ik
zie wat God ons alles geeft in
een man als Mandela."
Boesak merkt op dat hij liever
preekt dan politiek bedrijft.
„Mijn vrouw zegt altijd dat ik
van een politieke speech een
preek maak." Toen Boesak vijf
jaar was stond hij al voor de
poppen van zijn zuster te pre
ken. Hij wist toen al dat hij do
minee wilde worden. „Mijn
moeder, die nu tachtig jaar is,
vertelde mij pas nog dat ik een
keer van huis was weggelopen
naar een kerkdienst in een grote
tent. Ze was doodongerust. Aan
iedereen die ze tegen kwam
als Mandela." foto gpd
vroeg ze of ze een klein jongetje
van elf jaar hadden gezien. Ja,
zei toen een mevrouw, ik heb
een kind gezien met een hele
grote bijbel onder de arm.
Waarop mijn moeder zei, dan
weet ik heel zeker dat het hem
is. Ze vond mij inderdaad bij de
kerkdienst in de tent. Toen mijn
moeder vroeg waarom ik dit
had gedaan, moet ik volgens
haar gezegd hebben: maar ik
moet toch voor Jezus en onze
i werken."
VBOK krijgt tweehoofdige directie
Amersfoort ANP hulpverlening van de VBOK per
1 januari bereikbaar zijn via een
06-nummer (06-0730). Deze
hulplijn is dag en nacht bereik
baar voor vrouwen die onge
wenst zwanger zijn. In totaal
werken zeven maatschappelijk
werksters en 25 vrijwilligsters in
het kader van deze hulplijn.
Dit jaar hebben ongeveer
2000 vrouwen een beroep ge
daan op de VBOK. Dat is ruim
honderd meer dan vorig jaar,
aldus Den Boer-Neele. Sinds
het ontstaan in 1971 is de VBOK
uitgegroeid tot een organisatie
van 30 beroepskrachten en on
geveer 1800 vrijwilligsters, die
zich toelegt op hulp aan vrou-
wen-in-nood en het ongeboren
kind. Dit voorjaar heeft de
VBOK haar 100.000e lid verwel
komd.
De Vereniging tot bescherming
van het ongeboren kind (VBOK)
in Amersfoort krijgt per 1 febru
ari een tweehoofdige directie.
Naast drs. M. den Boer-Neele is
mr. drs. H.J. van der Ven be
noemd tot directeur organisatie,
beheer en financiën. Den Boer-
Neele is directeur algemeen be
leid en externe betrekkingen.
Van der Ven, die rechten en
bedrijfseconomie heeft gestu
deerd, is onder meer verbonden
geweest aan het secretariaat
buitenland van het CDA-partij-
bureau. Hij is nu werkzaam bij
de stichting Philadelphia Voor
zieningen in Nunspeet.
In verband met het groeiend
aantal hulpvragen en om rede-
i doelmatigheid zal de
'Verhouding moslims en katholieken
sterk verslechterd in Sarajevo'
De verhouding tussen de
moslims en de katholieken
van Kroatische afkomst in Sa
rajevo holt achteruit. De strijd
rond Mostar, de felle oorlog in
Centraal-Bosnië en het optre
den van de politicus Mate Bo-
ban heeft grote gevolgen voor
de verstandhouding in de
Bosnische hoofdstad.
Tot die conclusie kwam de
secretaris van Pax Christi Ne
derland, Jan ter Laak, tijdens
een bezoek aan Sarajevo. De
Kroatische inwoners zijn be
ducht voor een islamisering
van Sarajevo, aldus Ter Laak.
Hij noemt die angst niet hele
maal ten onrechte. „Je kunt je
met geen van de drie partijen
in deze oorlog identificeren."
Ter Laak bracht namens de
Belgische kardinaal Danneels,
voorzitter van Pax Christi In
ternationaal, een boodschap
aan de rooms-katholieke ge
lovigen over. Op eerste kerst
dag had de Franse kardinaal
Lustiger voor een overvolle
kerk gepreekt.
BEROEPINGSWERK
Blenk te Amsterdam; te Ouderkerk
aan den IJssel (wijk West): M. Baan
te Nijkerk; te Schoonrewoerd; H.
(toez.): G. Wassinkmaat te Oene.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Zwartsluis: J. Beekhuis,
kandidaat te Kampen.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Hamilton (Canada):
C.A. van Dieren te Stolwijk, die be
dankte voor Sprang Capelle; te Zwol-
le-Centrum: D.J. Zandbergen te Dok-
kum; te Middelburg-Zuid: J. de Pater
Xrabbendijke.
Kalamazoo (USA): C.A. van Dieren te
Stolwijk; voor Rotterdam-Alexander-
polder: J.J. Tamste Lisse; voor Rot-
HET WEER
HANS VAN ES
Randstoringen
Uiteindelijk is 1993 opnieuw een
warm jaar geworden. Voor de zesde
achtereenvolgende keer bleef de
gemiddelde temperatuur te hoog.
Toch waren de afwijkingen maar
heel gering; slechts 0,2 a 0,3 gra
den hoger dan het langjarige ge
middelde. Zo op het eerste gezicht
leek 1993 dus weinig bijzonder,
maar als we het temperatuurver-
loop wat nauwkeuriger bekijken,
zijn er een paar opvallende zaken
te melden. Tot in juni bleef het
kwik, zoals in de vijf voorafgaande
jaren, bijzonder hoog. Na een voor
jaar, dat ruim 2 graden te warm
was, sloeg het weer rigoreus om.
De zomer en herfst van '93 bleven
gezamenlijk 1,5 graden kouder
dan gewoonlijk. Ook wat de neer
slagverdeling betreft had 1993
duidelijk twee gezichten. Weersta
tion Haarlem ving tot eind juni 304
millimeter regenwater op. De
laatste zes maanden van het jaar
waren extreem nat; bijna twee
maal de normale som. Het jaarto
taal komt uit op 1044 millimeter;
zo nat was het in deze regio voor
het laatst in 1966.
Het nieuwe jaar begon hoopvol; het
bleef voor de verandering een hele
dag droog. Zaterdagnacht maakte
de barometer een flinke duikeling,
toen een nieuw frontaal neerslag-
gebied over het land trok. Vooral in
het noorden en oosten viel er gerui-
me tijd sneeuw bij temperaturen
dicht bij nul, maar uiteindelijk
draaide de wind overal naar de mil
de zuidwesthoek, waarbij het kwik
tot circa 8 graden opliep.
Het kletsnatte weer houdt nog even
aan. Een actieve randstoring van
een over Ierland naderbij komende
'moederdepressie' stort vandaag
een nieuwe portie hemelwater over
het doorweekte West-Europa uit.
Morgen en overmorgen begint de
bovenlucht af te koelen. Nieuwe
randstoringen brengen dan buien
of langere perioden met regen. In
middels hopen zich boven Scan
dinavië en bij IJsland koude lucht-
massa's op. In de tweede helft van
de week probeert deze lucht naar
het zuiden uit te stromen. Vanaf
donderdag komt de wind wellicht
in de noord- tot noordoosthoek te
recht. Best mogelijk dat de regen
dan in sneeuw of natte sneeuw
overgaat bij een temperatuur die
tot dicht bij het vriespunt terug
loopt.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Wisselvallig weer met en
kele buien, in de Schotse
Hooglanden met hagel en
een enkele opklaring. Mid-
dagtemperatuur ongeveer
6 graden, morgen in het
oostelijk deel van Schot
land kouder.
België en Luxemburg:
Vandaag perioden met re
gen. Morgen buien en een
enkele opklaring. Middag-
temperatuur ongeveer 6
graden, vandaag enkele
graden hoger.
Midden-Frank-
Noord-
Veel bewolking en perio
den met regen, later buien
en kans op enkele opkla
ringen. Maxima vandaag
ongeveer 10 graden, mor
gen k
lager.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In het noorden overwegend be
wolkt en van tijd tot tijd regen. Aan de
Costa's irr het zuiden en oosten droog en
vooral in het zuiden geregeld zon. Mid-
dagtemperatuur langs de Costa's eerst
nog tussen 17 en 20 graden, later kou
der en tussen de 14 en 18 graden. Ca
narische Eilanden: Droog en nu en dan
Portugal en Madeira:
Portugal: Veel wolkenvelden en van tijd
tot tijd regen. Aan de Algarve droog en
Middagtemperatuur
WEERRAPPORTEN
18 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Droog en gere
geld zon. Maxima rond 19 graden. Tu
nesië: Perioden met zon, in het noorden
meer bewolking en kans op een bui.
Middagtemperatuur ongeveer 20 gra-
Zuid-Frankrijk:
Overwegend veel bewolking en van tijd
tot tijd regen of buien, vandaag in de Al
pen boven 1500 meter sneeuw, in de
Pyreneeën ruim boven de 2000 meter.
Morgen daalt de sneeuwgrens in de Al
pen en Pyreneeën naar ongeveer 800
meter. Aan de Cöte d'Azur op beide da
gen meer zon en op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur in het laag
land morgen ongeveer 13 graden.
Mallorca en Ibiza:
Veranderlijke bewolking en waarschijn
lijk droog. Middagtemperatuur ongeveer
18 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het zuiden en midden nu en
dan zon en vrijwel overal droog. In het
noorden bewolkt en vooral morgen van
tijd tot tijd neerslag. In de Alpen en Do
lomieten vandaag boven de 1800 meter
wat sneeuw, later op de morgen sneeuw
grens dalend naar 1200 rheter. Middag
temperatuur van 5 graden in de Po-vlak-
te tot 18 op Sicilië. Corsica en Sardinië:
Droog en geleidelijk meer Griekenland en
Kreta:
Geleidelijk perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur van ongeveer 11
graden bij Thessaloniki tot 15 op Kreta,
bewolking. Op Corsica toenemende kans
Maxima ongeveer 16 gra-
DINSDAG 4 JANUARI 1994
Zon op 08.47 Zon onder 16.38
Maan op 00.00 Maan onder 11.25
Waterstanden Katwijk
Hoog water 07.32 20.00
Laag water 03.01 15.31
Weerrapporten 02 januari 19 uur:
Turkije en Cyprus:
n op
de meeste plaatsen droog. Aan de Turk
se zuidkust en op Cyprus veranderlijke
bewolking en plaatselijk veel regen.
Maxima van 10 graden op de Dardanel-
len tot 16 op Cyprus.
Duitsland:
Vandaag eerst opklaringen, in de loop
en perioden met regen, in het 2
)e 1800 m sneeuw. Morgen v\
opklaringen, afgewisseld door
Middagtemperatuur ongeveer 5
graden. In het zuiden iets hogere tempe-
Temperatuur in de zuidelijke
bergen op 1500 meter hoogte vandaag
ongeveer plus 5 graden, morgen v
Zwitserland:
Vandaag wolkenvelden, plaatselijk wat
regen of sneeuw en zacht. Sneeuwgrens
nog 1800 meter. Morgen op de
te plaatsen neerslag maar in Wallis
en Tessin kleinere neerslagkansen Ge
leidelijk kouder met sneeuwgrens da
lend naar ongeveer 900 n
Oostenrijk:
Vandaag wolkenvelden er
wat neerslag, morgen ooi
rinthië waarschijnlijk droog. Sneeuw
grens eerst ongeveer 1800 n
Klagenfurt
Luxemburg zwaar bew
