Owen: Wachten met militaire actie
Smeergeldvirus dicht bij top Italiaanse PDS
Klopjacht in Brussel op
ontsnapte criminelen
Lamont slachtoffer van
nederlaag Conservatieven
Buitenland
Eenden naar de markt
Overwinningsdag in Moskou
een feest, elders een drama
Weekeinde vol met geweld
neo-nazi's in Duitsland
Shas-minister Deri stapt
uit Israëlische coalitie
Demirel haalt het niet in eerste ronde
MAANDAG 10 ME11993
Drie kandidaten opvolging Engholm
bonn» Ook premier Rudolf Scharping van de Duitse deelstaat
Rijnland-Palts heeft zich gisteren aangemeld voor het voorzitter
schap van de sociaaldemocratische SPD. Hij is de derde kandi
daat voor de opvolging van de vorige week afgetreden Björn
Engholm. De andere kandidaten zijn: premier Gerhard Schroder
van Nedersaksen en Heidemarie Wieczorek-Zeul, SPD-voorzit-
ster in Hessen.
Paus haalt uit naar maffia
AGRiGENTOPaus Johannes Paulus 11 heeft gisteren, de tweede
dag van zijn driedaagse bezoek aan Sicilië, uitgehaald naar de
maffia. Hij zei dat de maffialeiders de toom van God op zich la
den, tenzij ze hun kwaadaardige praktijken afzweren. Nog nooit
eerder heeft de katholieke kerk de georganiseerde misdaad in
dergelijke bewoordingen veroordeeld.
VS tellen recordaantal gevangenen
Washington Door een toename in het aantal veroordelingen
wegens bezit van of handel in drugs, zit in de VS een recordaan
tal mensen gevangen. Eind vorig jaar zaten 883.593 mensen
vast, 7,2 procent meer dan het voorgaande jaar. Dat blijkt uit
een gisteren vrijgegeven rapport van het ministerie van justitie.
Fontein Londen leeg na veteranenziekte
londen De fonteinen op Trafalgar Square in Londen zijn zater
dag leeggepompt als onderdeel van een speurtocht naar de be
smettingsbron van de veteranenziekte. De ziekte heeft al aan
een man het leven gekost. Ook alle aircondioning-circuits op
Piccadilly Circus en Leicester Square zijn leeggepompt.
Huis ongemerkt in vlammen opgegaan
north tidworth Twee Britse tieners zijn gisteren zo opgegaan
in hun computerspelletje, dat zij niet merkten dat hun huis in
vlammen opging. Terwijl zij achter de computer zaten, waren
Wayne en James Turner straal vergeten dat een sneetje brood
stond te roosteren. Het vuur verwoestte een groot deel van de
woning in North Tidworth (zuid-Engeland).
Verdwaalde Kuwayti's terug uit Irak
kuwayt-stad Zes jonge Kuwaytse broers en zussen die meer
dan een maand waren vermist, zijn gisteren vanuit Irak naar Ku-
wayt teruggekeerd. De zes waren bij een uitstapje in de woestijn
per ongeluk in Irak terechtgekomen. Ze konden naar Kuwayt te
rugkeren dankzij bemiddeling van het Internationale Rode
Kruis.
Macedonië heeft eigen munt
skopje Macedonië heeft het afgelopen weekeinde zijn eigen
munt ingevoerd, de denar. „Voor ons een historische gebeurte-
-nis", zei de Macedonische premier Branko Crvenkovski. De den-
arbiljetten, waarop christelijke kerken en moskeeën staan afge
beeld, zullen vanaf vandaag de coupons vervangen die werden
gebruikt sinds september 1991, toen Macedonië zich afscheidde
van Joegoslavië.
Familieleden Mao melden zich
peking» Ruim 170 Chinezen hebben zich in de loop der jaren ge
meld bij de familie Mao met de hardnekkige bewering dat zij
vergeten familieleden zijn. Dat meldde de krant Peking Daily za
terdag. In de periode dat Mao aan de macht was, werden derge
lijke aanspraken nooit openbaar gemaakt.
Lakens politiebureau bestookt
brussel »aly knol
CORRESPONDENT
Dé politie heeft
Brussel een vergeefse klopjacht
gehouden op twee van de drie
criminelen die vorige week
maandag uit de St. Gillis-gevan
genis in de Belgische hoofdstad
waren ontsnapt. Ooggetuigen
zeiden Basri Bajrami en Murat
Kaplan op diverse plaatsen te
hebben gesignaleerd, maar het
tweetal was vanmorgen nog
steeds voortvluchtig.
De klopjacht werd ingezet,
nadat in de nacht van vrijdag op
zaterdag het politiebureau in de
Brusselse wijk Laken was be
stookt met een machinegeweer
en een handgranaat. Niemand
raakte daarbij gewond.
londen Rtr
De Britse premier Major komt
steeds meer onder druk te staan
om zijn vriend en minister van
financiën, Norman Lamont, op
te offeren om zijn eigen geloof
waardigheid te redden. Major is
in het gedrang gekomen door
een reeks verkiezingsnederla
gen.
De Conservatieven leden vo
rige week dramatische verliezen
bij districtsverkiezingen en
raakten bij tussentijdse verkie
zingen ook een cruciale parle
mentszetel kwijt. De nederlagen
weerspiegelen de grote impo
pulariteit van de premier en het
wantrouwen van de kiezers je
gens zijn beleid.
Vooraanstaande Conservatie
ven erkennen dat de partij in de
problemen zit. Sommigen vin
den dat Major zijn ministers
ploeg moet veranderen en dat
hij een krachtiger greep op het
beleid moet krijgen.
Lamont lijkt de meest waar
schijnlijke kandidaat om als
zondebok te gaan dienen. Hij
wordt beschouwd als de archi
tect van het harde economische
beleid dat de regering geduren
de de economische recessie de
afgelopen twee jaar heeft ge
voerd. Volgens de meeste Con
servatieve parlementsleden
draagt Lamont schuld aan de
verkiezingsnederlagen en moet
hij worden overgeplaatst naar
een ander ministerie.
Felle gevechten Kroaten en moslims rond Mostar
EG-bemiddelaar lord Owen heeft de Amerikaanse president Clinton gisteren opgeroe
pen nog „geen militaire actie te ondernemen" tegen de Bosnische Serviërs. Volgens
Owen moet het nieuwe staakt-het-vuren in Bosnië een kans krijgen. Bovendien moet
ook worden afgewacht of de Servische president Milosevic zijn belofte nakomt om alle
militaire steun aan de Bosnische Serviërs te stoppen.
washington-sarajevogpd-ap-Rtr tief van de Franse VN-generaal
Morillon is gesloten tussen de
„Militaire actie vandaag of mor- Serviërs en de moslims, werd
gen zou buitengewoon dom vanmorgen nog altijd nageleefd,
zijn", zei Owen op de Ameri- Het staakt-het-vuren geldt voor
kaanse televisie. Het bestand in heel Bosnië. Ook werd een ak-
Bosnië, dat zaterdag op initia- koord gesloten over de demili
tarisering van het belegerde
stadje Zepa.
Volgens het bestand moeten
alle soldaten in en om Srebreni
ca uiterlijk vanavond hun wa
pens overdragen aan VN-troe-
pen, en die in en om Zepa
De aanval wordt gezien als
wraak voor de arrestatie, vrij
dagmiddag, van de 32-jarige
Philippe Lacroix, die samen met
Bajrami en Kaplan was ont
vlucht. Lacroix, net als Bajrami
lid van de beruchte Bende van
Haemers, werd vrijdag korte tijd
in het Lakense politiebureau
vastgehouden nadat hij bij puur
toeval was aangehouden.
Bajrami en Kaplan werden
herkend door een benzine
pomphouder in de Brusselse
wijk Ukkel, toen ze een mislukte
poging deden het station te
overvallen. Vervolgens werden
ze nog op zeker drie andere
plaatsen gesignaleerd, onder
meer in het drukke winkelcen
trum City 2 bij het Brusselse
Noordstation.
ISTANBUL» Rtr-A
Suleyman Demirel, de gedoodverfde opvolger
van de overleden president Turgut özal, is er za
terdag niet in geslaagd bij de eerste kiesronde in
het Turkse parlement de benodigde tweederde
meerderheid in de wacht te slepen. De leider van
de centrum-rechtse Partij van het Juiste Pad
kwam 63 stemmen te kort.
woensdagavond. De Bosnische
moslims voelden daar aanvan
kelijk niets voor. omdat dit zou
neerkomen op een overgave.
VN-troepen zullen de komende
dagen Srebrenica en Zepa bin
nentrekken.
Elders in Bosnië gingen de
beschietingen gisteren door,
zoals bij het vliegveld van de
Bosnische hoofdstad Sarajevo.
Het bestand is bovendien niet
getekend door de Kroatische
Bosniërs, die met zowel Serviërs
als moslims in strijd zijn.
Vooral in centraal-Bosnië zijn
de gevechten tussen Kroaten en
moslims gisteren opgelaaid. De
strijd was zo hevig dat het in
Mostar gelegerde Spaanse VN-
bataljon zich in omringende
heuvels moest terugtrekken.
Gistermiddag meldden mili
taire VN-waarnemers schiet-
parttijen in de stad. Diverse ge
bouwen, waaronder het leger
hoofdkwartier, waar voorname
lijk moslims zetelen, zouden in
brand staan.
Leiders van de Bosnische Ser
viërs worden sinds gisteren niet
meer toegelaten in Servië. Dat
meldde het op Servië georiën
teerde persbureau Tanjug. Bilja-
na Palvsic, vice-president van
de Servische republiek in Bos
nië, werd gisteren bij de Servi
sche grens tegengehouden. Ser
vië stelde vorige week een blok
kade in tegen de Bosnische Ser
viërs nadat hun zelfbenoemde
parlement het vredesplan voor
Bosnië had afgewezen.
Zeventien doden door ongelukken
moskou hans geleunse
correspondent
De viering van de overwinning op Hitler-Duits-
land werd gisteren in Moskou een feest, maar el
ders in Rusland een drama. In twee steden kwa
men tijdens de festiviteiten zeventien mensen
door ongelukken om het leven.
In Nizjni Tagil in de Oeral stortte een vliegtuigje
dat luchtacrobatiek verzorgde neer op het centra
le Theaterplein, waar zich een feestvierende me
nigte bevond. De piloot en veertien toeschouwers
kwamen om het leven. In Saransk, ten oosten van
Moskou, raakte een helikopter de elektriciteits
draden van de trolleybus en stortte neer. De pi
loot en een bemanningslid kwamen om.
De vijftienduizend betogers in Moskou hadden
van deze incidenten geen weet. Ze genoten van
hun anti-Jeltsinkreten en de warme zomerzon.
De autoriteiten hadden een enorme politiemacht
op de been gebracht, verdekt opgesteld in ach-
terafstraatjes in het centrum van de stad. De ge
vreesde herhaling van de gevechten tussen beto
gers en politie op 1 mei bleef echter uit.
In de ochtenduren was de sfeer nog gespannen.
Een actie van de fanclub van de Britse popgroep
Depeche Mode liet bijna de vlam in de pan slaan.
Tientallen jongeren in naar Russische maatstaven
hippe kledij wilden op het Majakovski-plein de
verjaardag van de zanger vieren. „Dat zijn provo
cateurs". waarschuwde een van de voormannen
van het Front voor Nationale Redding. „Homo's
die Jeltsin verdedigenschreeuwde een ander.
De Russische president Jeltsin legde een krans
bij het graf van de Onbekende Soldaat. Zijn te
genstanders Chasboelatov, Roetskoi en Zorkin
volgden later. De parlementaire persdienst sprak
er schande van, zeker nadat het trio later die dag
ook niet met Jeltsin op het podium modtt-étaan
bij de opening van het Victorie-park. „Het is on
gehoord dat de president de voorzitter van het
parlement, de vice-president en de president van
het Constitutioneel Hof zo tactloos behandelt",
aldus de persdienst.
De Duitse politie heeft het afge
lopen weekeinde haar handen
vol gehad aan neo-nazi's die
een jeugdcentrum bestormden,
graven schonden en een brand
bom gooiden naar een asielzoe
kerscentrum.
Een jeugdcentrum in het
Oostfriese Aurich, waar vooral
linkse jongeren en allochtonen
komen, werd zaterdagavond
door zo'n honderd met ploer
tendoders en traangaspistolen
gewapende neo-nazi's be
stormd. De politie kon niet
voorkomen dat neo-nazi's en
jongeren van het centrum met
elkaar slaags raakten.
Op de erebegraafplaats in het
Oostduitse Schwerin werden 81
grafstenen omgegooid, uitslui
tend van anti-fascisten. In het
centrum van de stad werd een
22-jarige Oosteuropeaan dood
gestoken.
In Remlin, ook in het oosten,
gooide een onbekende een fles
met benzine naar een asielzoe
kerscentrum. Ook in Magde
burg braken zaterdag rellen uit.
Phnom penh Terwijl elders in Cambodja wordt gevochten, gaat in de hoofdstad Phnom Penh het dagelijkse
leven gewoon door. Op de foto haast een boer zich met een partij levende eenden naar de markt, foto ap
Demirel kreeg, behalve van zijn eigen partij, de
steun van coalitiepartner SHP (Sociaal-Democra
tische Populistische Partij). De tweede kiesronde
heeft woensdag plaats. Ook dan is een tweederde
meerderheid vereist. Pas bij een derde stemronde
is een gewone meerderheid genoeg. Verwacht
wordt dat Demirel dan het presidentschap zal
binnenhalen.
ad bloemendaal
correspondent
De regeringscrisis in Israël is in
een kritiek stadium gekomen.
Minister van binnenlandse za
ken Arieh Deri, de enige be
windsman van de religieuze
partij Shas, heeft gistermiddag
ontslag genomen. Het ontslag
gaat officieel morgenavond in.
Als premier Rabin dan geen op
lossing heeft gevonden, verliest
de regering haar meerderheid
in het parlement.
Deri is opgestapt omdat Ra
bin minister Aloni (onderwijs)
niet heeft overgeplaatst naar
een ander ministerie. Aloni,
leidster van de links-liberale
partij Meretz, heeft zich volgens
Shas vijandig uitgelaten over de
joodse godsdienst.
Het bestuur van Meretz heeft
zich vierkant achter zijn leidster
opgesteld. In het weekeinde
heeft Rabin voorgesteld Aloni
over te plaatsen naar Volkshuis
vesting, Communicatie, Volks
gezondheid, Transport of Han
del en Industrie. De Meretz-mi-
nister wil bij overplaatsing al
leen genoegen nemen met zwa
re posten als Binnenlandse Za
ken, Justitie of Buitenlandse Za
ken.
Aptidon begint
in Djibouti aan
vierde termijn
President Hassan Gouled Aptid
on van Djibouti is zaterdag uit
geroepen tot winnaar van de
vrijdag gehouden presidents
verkiezingen. Aan de verkiezin
gen mochten voor het eerst in
de geschiedenis van Djibouti
kandidaten van meerdere par
tijen meedoen. Aptidon begint
aan een vierde ambtstermijn.
Aptidon, die 60,7 procent van
de stemmen kreeg, is sinds 1977
aan de macht en werd drie keer
eerder herkozen zonder dat er
een tegenkandidaat was. Dit
keer was die er wel. maar Mo-
hamed Djama Elabe van de
Partij voor Democratische Ver
nieuwing kwam niet verder dan
22 procent. Drie andere kandi
daten kregen samen minder
dan 16 procent.
correspondent
Drie weken geleden vonden de lezers
van het Italiaanse opinieweekblad
L'Espresso een brief bijgesloten van
Achille Occhetto, secretaris van de ex-
communistische PDS. De man die de
PCI in 1991 omvormde tot de Democra
tische Partij van Links vroeg om een
schenking van minimaal 25 gulden. „We
zijn een partij van 'schone handen', zon
der bankrekeningen in Zwitserland, en
hebben daarom behoefte aan financiële
steun van hen die onze ideeën waarde
ren", zo schreef Occhetto.
De brief lijkt als een lap op een rode
stier te hebben gewerkt. De stier is de
Italiaanse magistratuur, die steeds min
der geloof hecht aan het credo dat oppo
sitiepartij PDS de morele tegenpool is
van de corrupte socialistische en chris
tendemocratische broeders. De rechters
zijn dubieuze rekeningen in Zwitsterland
en Oostenrijk op het spoor; naar 33
PDS'ers loopt een onderzoek wegens
corruptie en 39 (ex-)communisten zijn
inmiddels gearresteerd.
Maakte de PCI, en later haar opvolger
PDS, deel uit van 'het systeem'? Dat is de
vraag die velen zich nu stellen. De voor
malige secretaris van de socialistische
PS1, Bettino Craxi, een overtuigd com
munistenhater, was de eerste die de PDS
aanklaagde. Terwijl 'zij' geld uit Moskou
ontvingen en konden rekenen op finan
ciële steun van de machtige 'rode' co-
operaties in noord- en midden-Italië,
moesten 'wij' ons maar zien te bedrui
pen, zo luidde Craxi's verklaring voor de
ontsporing van zijn partij.
Financiële steun van Moskou heeft de
PCI, ooit de grootste communistische
partij van Europa buiten de Sovjetunie,
zeker gekregen, maar in een land waar
de koude oorlog de politiek 40 jaar heeft
beheerst, baart dat weinig opzien. Aan
de andere kant ontving haar tegenpool,
de christendemocratische DC, geld uit
Washington.
Het hart van het financiële systeem
van de PCI, zo zei onlangs nog de twee
de man van de PDS, d'Alema, werd ge
vormd door de twee miljoen communis
tische militanten, die veel werk gratis de
den en, net als de communistische poli
tici, een belangrijk deel van hun salaris
overmaakten naar de partij.
Kwam de PCI, met haar duizenden af
delingen in den lande en haar enorme
partijapparaat, uit met het geld dat haar
leden opbrachten? Het lijkt moeilijk te
geloven. De 'ontwaakte' rechters tonen
steeds vaker aan dat ook de PCI haar
'zwarte' geldcircuit had.
Een beschuldiging die dezer dagen
steeds vaker opduikt, is dat de PCI een
vorm van commissie kreeg van de voor
malige Sovjetunie voor olie- en aardgas
contracten die de Italiaanse staatshol
ding ENI afsloot. Bewijzen voor deze
transacties zijn echter moeilijk te leve
ren, mede omdat de PCI voor elke over
making nieuwe bedrijfjes in het leven
riep om ze vervolgens weer een zachte
dood te laten sterven.
De Milanese rechters lieten vorige
maand Primo Greganti arresteren. Deze
PCI-functionaris zou in 1990 een bedrag
van 621 miljoen lire (toen bijna een mil
joen gulden) hebben aangenomen van
een directeur vEin de multinational Fer-
ruzzi, die zo een order voor enkele elek
triciteitscentrales in de wacht sleepte.
Het geld werd overgemaakt op een Zwit
serse bankrekening. Greganti blijft, tot
opluchting van de PDS, volhouden dat
hij voor zichzelf werkte. De rechters rich
ten zich nu op de 'rode' coöperaties. Vol
gens ex-PCI'er Giulio Caporali hebben
coöperatieve bedrijven smeergeld over
gemaakt aan de PCI om aanbestedingen
in de wacht te slepen van de nationale
spoorwegen. Zo'n vijftien managers heb
ben al bekentenissen afgelegd. De voor
malige penningmeester van de PCI,
Renato Pollini, nu senator van de PDS,
die het geld zou hebben geïnd, spreekt
van laster. Maar het corruptieschandaal
is de top van de partij gevaarlijk dicht ge
naderd.
Een andere domper voor de PDS is de
beschuldiging aan het adres van tweede
man Massimo d'Alema. die in het zuide
lijke Puglia met de vertegenwoordigers
van andere partijen de smeergelden voor
openbare werken zou hebben verdeeld.
De onthullingen komen voor de PDS,
die zich presenteert als het schone alter
natief. op een slecht moment. Als enige
van de oude partijen is ze. ook electo
raal, overeind gebleven in de politieke
storm. Dc juridische beslommeringen
van de PCI/PDS, vallen in het niet bij die
van de PSI en de DC, maar het lijkt zin
vol als ook de ex-communisten wat aan
zelfbespiegeling zouden doen.
Ex-legerleider
Bouterse dreigt
met geweld
De Surinaamse ex-legerleider
Desi Bouterse heeft met geweld
gedreigd als het parlement van
daag over de dcfensieproblema-
tiek praat. „Morgen is de grote
dag, we ontmoeten elkaar dan
op straat. Als er moet worden
gevochten, zal dat ook gebeu
ren". zei Bouterse gisteravond
tijdens een tnfbrmatiebtyeen-
komst van zijn Nationale De
mocratische Partij (NDP).
Bouterse /ei gisteravond 1 t
de regering de legerleiding naar
huis zal moeten sturen als het
parlement akkoord gaat met de
benoeming van Arthy Gorré tot
bevelhebber. De gewezen leger
leider gaf hiermee aan dat de le
gerleiding zuh niet zal neerleg
gen bij het beleid
Gilds (defensie).
