Verbranden
trekvogels
voorkomen
Teakhoutproject in Costa Rica
Over leven
Wachten op vernietiging
In uren vernietigd, wat in
miljoenen jaren is gegroeid
VRIJDAG 2 APRILT 1993
Veehouderij zet staldeuren open
regio Een aantal veehouders zet - net als kwekers de kas - mor
gen de deuren van zijn bedrijf de deur open. In Hazerswoude-
dorp zijn aan de Zuiddijk 11 mesttechnieken te zien. De bedrij
ven aan het Westeinde 29 en 30 tonen veehouderij en schapen.
Aan de Voorweg 79 is een paardenfokkerij te bezichtigen. Aan
het Spookverlaat 4 is een melkveebedrijf waar aan weidevogel
bescherming wordt gedaan en aan de Ten Heuvelhofweg wor
den bomen geteeld. In Koudekerk aan den Rijn aan de Lage-
waard 47 houdt de kaasmakerij (plus schapen) open huis. De
bedrijven zijn vanaf ongeveer tien uur te bekijken.
Zwartvoetpinguïn uit couveuse
Rotterdam In de Rotterdamse diergaarde Blijdorp is de pin
guïnkolonie dezer dagen uitgebreid met een jonge zwartvoet
pinguïn. Het ei waarin is in de broedmachine uitgebroed, omdat
zijn ouders het in de steek lieten. Om dezelfde reden zijn ook
nog vier andere eieren bij de ouders weggehaald en in de broed
machine geplaatst. Op 5 maart kroop de pinguïn gezond en wel
uit het ei waarna die in de speciale couveuse werd geplaatst met
een constante temperatuur. Het beestje is nog niet voor het pu
bliek te zien.
Rododendronmarkt in Boskoop
boskoop In de Boskoopse Beurshal organiseert de stichting Si-
rebo op 29 en 31 mei een show van bloeiende azalea's en rodo
dendrons op ruim 2000 m2 oppervlakte. Er zijn leerzame de
monstraties, zoals bijvoorbeeld het vermeerderen van de plan
ten door middel van het zogenaamde stekken en enten. In de
stands die rond de show zijn gegroepeerd, zijn twee showtuinen
ingericht waar u advies krijgt voor het inrichten van uw tuin.
Ook zaken zoals tuingereedschap en tuinonderhoud maken deel
uit van de beurs.
Meldsysteem schepen in Waddenzee
den helder» Meer zicht op de beroepsscheepvaart en het vervoer
van gevaarlijke ladingen. Dat is een van de doelstellingen van
het Traffic Information System voor de Waddenzee (WATIS), dat
in de loop van dit jaar in gebruik wordt genomen. De bedoeling
is dat schepen zich melden wanneer ze de Waddenzee invaren.
Op enkele meldpunten komen computers te staan die met el
kaar verbonden zijn. Daarin worden allerlei gegevens vastgelegd
over het schip, zoals de vaarroute. De kapitein kan daarna vol
staan met vervolgmeldingen als hij sluizen of een haven nadert.
Studie NAM en Koninklijke Luchtmacht
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wil bij het
affakkelen van gas op booreilanden rekening gaan hou
den met trekvogels. De NAM studeert op maatregelen die
moeten voorkomen dat vermoeide en gedesoriënteerde
trekvogels in de metershoge vlammen omkomen.
„Houd je het simpel dan kun je
zeggen: we gaan gewoon niet
fakkelen", aldus een specialist
van de NAM in het bedrijfsblad
Nammogram. „Bedrijfstech-
nisch is dat echter niet moge
lijk. Tijdens het testen van een
put moet er nu eenmaal een
paar dagen gefakkeld worden."
De oliemaatschappij streeft
ernaar het fakkelen in gevoelige
gebieden zoveel mogelijk te be
perken, bijvoorbeeld alleen bij
daglicht. Een tweede mogelijk
heid is volgens de NAM om niet
te fakkelen tijdens de vogeltrek,
maar die is soms moeilijk te
voorspellen. Daarom wilde de
NAM meer te weten komen
over de vliegbewegingen van
trekvogels.
Het booreiland Transocean 6
ten noorden van Terschelling
kreeg afgelopen najaar een
vreemde vogel aan boord: de
met verrekijker, telescoop en af
standsmeter gewapende vogel
kenner Frank van de Laar. Hij
was uitgenodigd om de vogel
trek te observeren. De aanvan
kelijk door de bemanning met
scepsis gadegeslagen vogelaar -
die een speciale veiligheidstrai
ning had gevolgd - voelde zich
al snel thuis, aldus Nammo
gram.
Radar
Bij de studie werd samenge
werkt met de Koninklijke Lucht
macht, die met behulp van ra
dar een groot onderzoek uit
voert naar vogeltrekbewegin
gen. Dit om de risico's voor
luchtmachttoestellen zoveel
mogelijk te beperken. De lucht
macht kan de observaties die
Van de Laar overdag en 's
nachts deed uitstekend gebrui
ken. De gegegevens worden nu
Mogelijk wordt bij het 'affakkelen' meer rekening gehouden met het vlleggedrag van trekvogels.
foto archief
vergeleken met de vliegbewe
gingen die de radar heeft vast
gelegd.
Het verwerken en interprete
ren van alle informatie zal nog
enkele maanden duren. Pas
daarna wil de NAM een beslis
sing nemen over eventuele
maatregelen om de risico's van
affakkelen voor trekvogels te be
perken. Mogelijk zal er bij het
affakkelen voortaan rekening
worden gehouden met voor
spellingen over het vlieggedrag
van trekvogels.
Ministerie vvil
een grotere rol
stadsverwarming
almere «anp
Gemeenten moeten samen
met de provincies gebieden
in kaart brengen waar stads
verwarming een rol kan spe
len. Dat zei drs. C. Dessens,
directeur-generaal energie
van het ministerie van eco
nomische zaken onlangs bij
de opening van de tweede
warmtekrachtcentrale in
Almere.
Door het gelijktijdig op
wekken van warmte en
stroom kan veel energie wor
den bespaard. Dat gebeurt
steeds meer in de industrie
en ook op kleinere schaal,
zoals in fiatgebouwen. In de
jaren zeventig is warmte
kracht-koppeling ook toege
past in de vorm van stadsver
warming, maar in de jaren
tachtig raakte deze vorm van
energiebesparing in een dal
door dalende energieprijzen,
minder nieuwbouw en isola
tie van woningen.
Het ministerie van econo
mische zaken wil de stads
verwarming rond gasge
stookte centrales nieuw le
ven in blazen, waarbij de iso
latie van bestaande wonin
gen door moet gaan. Vooral
de SEP (Samenwerkende
Elektriciteits-produktiebe-
drijven) pleitte ervoor om bij
de ruimtelijke ordening de
behoefte aan verwarming en
elektriciteit beter op elkaar af
te stemmen. De stroompro-
ducenten en de nutsbedrij
ven werken nu aan zulke
plannen.
Ondernemer Huizinga plant nog eens 1,2 miljoen bomen
Het Wereld Natuur Fonds (WNF) en het
verzekeringsconcern Ohra stappen in het
teakwoodproject van de Friese onderne
mer E. Huizinga in Costa Rica. Het WNF
heeft de plantages gekeurd en acht ze zeer
belangrijk voor het behoud van de natuur.
Ohra brengt een levensverzekeringspolis
op de markt, waarbij de inleg wordt geïn
vesteerd in de uitbreiding van het project.
Dit jaar zullen er in Costa Rica zo'n 1,2
miljoen nieuwe teakbomen worden ge
plant.
Vier jaar geleden startte Huizinga met
zijn bedrijf Flor y Fauna een teakwood
project in Costa Rica. In Nederland ging
hij de boer op om beleggers te interesse
ren 25.000 gulden in het project te steken.
twintig jaar kan de deelnemer rekenen
op een oporengst van maar liefst ander
half miljoen gulden. Teakexperts reageer
den zeer terughoudend op het project. De
rekensom van Huizinga zou niet deugen
en het risico was te groot. Maar langzaam
won de zakenman uit het Friese Bergum
het vertrouwen van de hout- en natuur -
wereld.
Op dit moment groeien er ruim 800.000
teakbomen op zijn plantage. Over twee
jaar vindt de eerste kap plaats en krijgen
de beleggers van het eerste uur hun inleg
terug. Daarna gaat om de vier jaar de kas
rinkelen. De laatste kap moet het 'schip
met goud' opleveren.
Al eerder sprak de afdeling tropische
bosbouw van de landbouw Hogeschool in
Wageningen zijn bewondering uit voor dit
Nederlandse initiatief. Nu verleent ook het
Wereld Natuur Fonds zijn naam aan het
project. De organisatie ontvangt een vast
bedrag voor elke nieuwe investeerder en
vijf procent van de toekomstige opbrengst
van de houtverkoop. „Met dat geld kun
nen we veel natuurgebieden behouden.
Door dit project kan op een verantwoorde
hardhout worden geproduceerd
ongerept tropisch bos worden be-
Polis
Ohra ziet in de teakwoodplantage een
prachtig verzekeringsprodukt. Het con
cern garandeert de deelnemer een vaste
uitkering op de einddatum of bij overlij
den. Daarnaast is er een hoog renderend
risicodeel. Ohra-topman D. Huesmann is
ervan overtuigd dat met dit produkt tege
moet wordt gekomen aan de wens van
veel Nederlanders om milieuvriendelijk en
zeer rendabel te beleggen. Het concern
verwacht zo'n 1.500 polissen te kunnen af
sluiten.
Ook voor Costa Rica is het project inte
ressant. Zo'n tweehonderd burgers vinden
er werk. Nu er nog eens 1,2 miljoen bo
men worden geplant, is het lonend om
ook een zagerij en een timmerfabriek te
starten. Het Wereld Natuur Fonds zal het
project elk jaar laten keuren. Ohra zal de
financiële kant in de gaten houden.
V uil verbranding
bespaart 400
miljoen kuub
aardgas
UTRECHT ANP
Door terugwinning van energie
bij de verbranding van afval is
vorig jaar een hoeveelheid
brandstof bespaard, die over
eenkomt met 400 miljoen ku
bieke meter aardgas. Dat is on
geveer één procent van het bin
nenlands verbruik van aardgas.
De hoeveelheid energie die de
afvalovens in 1992 hebben ge
produceerd was voldoende voor
een jaar lang elektriciteit voor
450.000 huishoudens.
De Vereniging van Afvalver
werkers heeft deze cijfers afge
lopen week bekendgemaakt. Bij
de verbranding van afval wordt
warmte omgezet in stoom. Die
stoom wordt onder meer ge
bruikt voor stadsverwarming en
het opwekken van elektriciteit
in turbines.
De installaties gebruiken een
deel van die elektriciteit zelf.
Het grootste deel leveren zij aan
het openbare net.
utrecht» Bij Ecotechniek in Utrecht wachten reusachtige bergen TL-buizen op vernietiging. De buizen met
hun inhoud van gas dienen te worden behandeld als klein chemisch afval. Lang niet alle oude buizen wor
den overigens bij de gemeente ingeleverd als klein chemisch afval. foto cpd
Elke dag worden we er weer
mee geconfronteerd. Of het nu
om het gescheiden inzamelen
van afval, het gebruik van be
strijdingsmiddelen ofhet aan
wijzen van beschermde gebie
den gaat, het milieu vraagt
voortdurend de aandacht. In de
rubriek '10 over Groen' wordt
aan een min of meer bekende
regiogenoot tien willekeurige
vragen over het milieu gesteld.
Deze week J. Warmerdam, dis
trictschef van de politieregio
duin- en bollenstreek-zuid.
U werkt in een landelijk gebied
met bollen, duinen en natuur.
Hoe gaat het daar met het
milieu?
Het grootste probleem hier is de
bedreiging van het grondwater.
In de bollenteelt worden chemi
sche middelen gebruikt en her
en der verbrand men afval op
de erven. Dat bedreigt de bo
dem en dus het water. In een
waterwingebied een kwalijke
zaak.
Kunt u in uw werk iets tegen de
ze bed reigi ng doen
Zeker. De politie heeft milieu
bescherming hoog in haar
vaandel staan. We zijn alert op
overtredingen en proberen sa
men met de bestuurders mis
standen aan te pakken.
Staat de politie hierin alleen of
ondervindt u begrip?
Bollentelers staan meestal niet
te trappelen om milieumaatre
gelen te nemen. Het kost vaak
geld. Als je goed uitlegt waarom
milieubescherming nodig is en
de mensen de tijd geeft zelf
maatregelen te treffen, is de
medewerking lang niet slecht.
Doet u zelf eigenlijk iets aan
milieu?
Ik heb twee kinderen op de ba
sisschool en probeer een goed
voorbeeld te zijn. Afval schei
den, een fikse compostton in de
tuin en niet méér autorijden
dan nodig. Ik stoor me vreselijk
aan overbodige verpakkingen
dus koop ik bewust.
Lukt dat, bewust kopen
Niet altijd. Er wordt gegooid
met termen als milieuvriende
lijk, milieubewust en minder
vuil. Soms zie je door de bomen
het bos niet meer. Het is goed
dat de Consumentenbond dit
J. Warmerdam: „De zee verandert elke minuut"
aan de kaak stelt. Met eenduidi
ge aanduidingen kunnen we ten
minste echt kiezen.
Krijgt u uw collega's mee in dit
milieustreven?
We zijn bezig met het opzetten
van een intern milieuzorg-sys
teem voor het politiebureau en
het werken erin. De politieau
to's alleen gebruiken als het
echt nodig is, minder milieube
lastende kopieerapparaten en
letten op warmte en licht.
Dus binnenkort krijgen we de
parkeerbon van ongebleekt
kringlooppapier?
Als het aan mij ligt wel. En als ik
dat papier zo eens bekijk, zou
het me niet verbazen als het al
van kringloopmateriaal was ge
maakt.
De zee in Nederland en in het
buitenland de bergen. Het zijn
bewegende panorama's. De zee
verandert elke minuut. In de
bergen heeft elke hoogte zo zijn
eigen plantenrijk.
Wat vindt u de grootste bedrei
ging van het milieu
De ontwikkelingen in het bui
tenland, de ontbossing, spierige
industrieën in het oostblok en
ütM—B
foto hielco kuipers
Kunnen wij daar iets aan doen?
Zeker. Wij zijn zo rijk dat we
ons de luxe kunnen veroorloven
om ons over het milieu druk te
maken. We moeten met finan
ciële steun de onderontwikkel
de landen helpen met het op
zetten van milieuzorg. Zij heb
ben het geld er niet voor.
Met behulp van een uitge
breid arsenaal aan machines
is de mens in staat om in lut
tele uren te vernietigen wat
de natuur in miljoenen jaren
heeft opgebouwd. Dag in dag
uit worden tussen de Kreefts
keerkring in het noorden en
de Steenbokskeerkring in het
zuiden tropische regenwou
den omgehakt, platgebrand
en onder water gezet ten be
hoeve van commerciële hout
kap, veeteelt, akkerbouw en
stuwdammen.
Elk jaar weer verdwijnt er in
de wereld een oppervlakte
aan regenwoud dat gelijk is
aan vijf maal Nederland.
Daarmee gaan tevens hon
derden soorten planten en
dieren verloren die nooit
meer terug zullen komen.
Dit proces is vastgelegd in
een indrukwekkend fotoboek
'De regenwouden van de we
reld', samengesteld door
D'Arcy Richardson. Diverse
fotografen hebben flora, fau
na, bewoners en bedreigingen
van de regenwouden vastge
legd in 85 schitterende foto's.
Het boek, met Nederlandse
teksten, geeft heel duidelijk
weer dat alles wat groeit en
bloeit in het tropisch regen
woud met elkaar samenhangt
en van elkaar afhankelijk is.
Het evenwicht is uiterst
kwetsbaar, want het verwijde
ren van een paar bomen kan
al grote en onherstelbare ver
storingen teweegbrengen.
Regenwouden zorgen voor
een stabiel klimaat op aarde.
Landbouwkundigen gebrui
ken wilde plantensoorten om
door kruising sterkere gewas
sen te krijgen. Medische on
derzoekers leren van de ken
nis van inheemse volken over
geneeskrachtige planten. We
tenschappers slaan nu alarm,
omdat zij door de razendsnel
le houtkap nauwelijks meer
de kans krijgen voor de nood
zakelijke bestudering en on
derzoek van de regenwouden.
Het is niet zo dat er geen
boom het regenwoud meer
uit mag. Er zijn voorbeelden
genoeg van rendabele en
duurzame exploitatie van het
regenwoud in plaats van roe
keloze verwoesting. Helaas
duiken er altijd weer kwaad
aardige lieden op die snel rijk
willen worden ten koste van
het regenwoud en de toe
komst van de aardbol. Daar
om worden goede initiatieven
vaak in de kiem gesmoord
door intimidatie, politiek ge
sjoemel en zelfs moordpartij-
'De regenwouden van de we
reld', uitgeverij Ars Scriben-
di, ISBN 90-72718-22 4, prijs
34,50.
