'Hoofdrolspelers zijn superamateurs'
Gebroeders Flint
smaken naar meer
Cultuur Kunst
'Op bezoek bij Mozart'
Prijs voor
Lamberton
Haagse Riksbioscoop geopend
Het Lesko is dood, lang
leve Coll' Arte Musica!
Black Crowes slotact Pinkpop
Speelse
humor van
Zaloom
VRIJDAG 5 MAART 1993
Expositie Noordwijkerhout
noordwljkerhout» De Haagse kunstenaar Kees Koomen expo
seert tot en met 23 april in het gemeentehuis van Noordwijker
hout. De figuratieve voorstellingen van Koomen hebben vaak
een symbolische inslag. De tentoonstelling wordt vrijdag 5
maart geopend door Maarten Kerstens, van de Leidse galerie 'Li
ga Nieuw Beelden'. De expositie is op werkdagen te bezichtigen
van 9.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 16.00 uur.
Jubileumfeest Concordia
leiden De christelijke muziek- en showband Concordia heeft
morgen een groot feest in de Stadsgehoorzaal in Leiden ter ere
van het 45-jarig bestaan. Voor de pauze treedt het jeugdorkest
op samen met de majorettes. Na de pauze speelt het seniorenor
kest onder leiding van trompettist Guus Geuzenbroek van de
marinierskapel van de Koninklijke Marine. Na de optredens is
het tijd voor het bal met een verrassing. Het jubileumfeest be
gint om 20.00 uur. Kaarten a 7,50 gulden zijn verkrijgbaar bij
Toon Kromhout aan de Sophiastraat 33 in Leiden.
Jongerentoneel in Alphen
alphen aan den run» 'Laat je niet kisten' is de titel van het toneel
stuk dat de Katholieke Plattelands Jongerenvereniging zondag 7
maart in Alphen op de planken brengt. Het verhaal draait om
een antieke kist die plotseling erg veel waard is en daarmee de
familie Graafland in rep en roer brengt. De uitvoering begint om
20.00 uur in de Josefzaal aan de Paradijslaan.
Interieurgeschiedenis
leiden» De Leidse Volksuniversiteit begint op woensdag 10
maart met een lezingencyclus over Interieurgeschiedenis. De
eerste lezing gaat over Stijlperioden. Daarna zijn er nog lezingen
over porselein (24 maart) en Kasteel Duivenvoorden (14 april).
Kunsthistoricus Henk Rijken leidt de onderwerpen in. Na iedere
lezing kan worden deelgenomen aan een museumbezoek onder
leiding van Rijken. De lezingen worden gegeven in de Kapelzaal
van het K&O-gebouw om 20.15 uur.
Marjolein Briër en Bob van Tol maken van Europa én Europera een feest
Een reconstructie van een con
cert door Amadeus Mozart op
23 maart 1783 in het Burgthea
ter te Wenen staat op het zon
dagse programma van de werk
gemeenschap De Ratel. Drs. J.
Kien zal aan de hand yan een
brief die Mozart op 29 maart
amsterdam anp
De Libris Woutertje Pieterse
Prijs 1993 gaat postuum naar il
lustrator Jaap Lamberton. De in
1991 overleden Lamberton
krijgt de prijs voor zijn tekenin
gen in het kinderboek 'Een heel
lief konijn', dat werd geschreven
door Imme Dros. De voorzitter
van de jury voor de prijs voor
het beste, literaire, oorspronke
lijk Nederlandstalige jeugdboek',
Kees Fens, heeft dit gisteren be
kendgemaakt.
„Lamberton laat in zijn teke
ningen evenveel open als Imme
Dros dat doet in haar tekst. Men
zou kunnen zeggen dat zijn te
keningen op vaak verbluffende
wijze beelden doen vermoe
den", zo staat in het juryrapport
over de prestaties van Lamber
ton te lezen.
Lamberton werkte als ont
werper met collega Harrie Gee-
len in de Marten Toonder stu
dio's waar zij onder meer teken
films en reclamespots ontwier
pen. Geelen moedigde Lamber
ton aan om samen met Dros
een kinderboek te maken. De
verschijning van dit boek maak
te de illustrator niet meer mee,
Hij stierf onverwacht, kort na
het maken van de tekeningen
voor 'Een heel lief konijn'.
Film met
Oliver Hardy
teruggevonden
In Nederland is een verloren ge
waande film met Oliver Hardy
teruggevonden. Het gaat om 'A
bankrupt honeymoon' uit 1926,
Geen enkel officieel archief ter
wereld zou nog over een exem
plaar beschikken. De film is in
middels geconserveerd en geko-
piëerd in het Nederlands Film
museum.
Sons of the Desert, de inter
nationale organisatie van Laurel
en Hardy-liefhebbers, houdt
met Pinksteren een 'conventie'
in Kerkrade, waar 'A bankrupt
honeymoon' zal worden ver
toond. Daar zal ook de onlangs
in Nederland teruggevonden
film 'Get 'em young' met Stan
Laurel te zien zijn. Kort na het
maken van deze twee terugge
vonden films werkten 'de dikke
en de dunne' voor het eerst sa
men. Volgens een woordvoer
der van 'Sons of the Desert'
moeten er nog veel solo-films
van Laurel en vooral Hardy zijn.
Oliver Hardy maakte zeker 300
films alleen, daarvan is de helft
zoek. Van het duo zijn npg twee
films spoorloos.
van dat jaar aan zijn vader
schreef, de reconstructie pre
senteren. Door die brief, waarjn
een opsomming staat van uitge
voerde composities en de optre
dende solisten, is het mogelijk
een beeld van de uitvoering te
vormen. De reconstructie is
zondag 7 maart, om half elf in
de grote zaal van het Leidse
Volkshuis, Apothekersdijk 33a.
Bob van Tol prijst zijn cast
van tientallen amateurs.
De regisseur van de massa-
produktie Europera zoekt
naar woorden om de mo
gelijkheden van zijn ac
teurs te omschrijven. „Ze
hebben natuurlijk bepaal
de beperkingen. Maar hun
inzet en enthousiasme ma
ken veel goed en ze weten
heel veel van muziek en to
neel. De hoofdrolspelers
zijn advocaat, leraar en
huisarts, maar ik zou ze
zonder aarzelen als supera
mateurs willen betitelen."
Het is een opmerking
waarbij choreografe Mar
jolein Briër zich graag aan
sluit.
leiden wilfred simons
Over twee weken gaat Europera
in première. Van Tol en Briër
zeggen dat de produktie in prin
cipe klaar is. Briër: „Het is als
het maken van een kostuum.
Alle panden zijn gesneden en
aan elkaar gestikt, maar overal
zitten nog rijgdraden en het pak
is nog niet gestreken. Die afwer
king, daarmee zijn wij nu bezig.
De acteurs kennen hun rollen
en de mise-en-scène; ze weten
hoe ze moeten bewegen: het
'grondwerk' is gedaan. Het
komt nu aan op het combine
ren van de onderdelen."
Dat is gauw gezegd, maar in
de praktijk stuiten Briër en Van
Tol op onvermoede problemen.
Van Tol: „Het is een gigantisch
gecompliceerde produktie. Mu
ziek, ballet, toneel, alles moet
op de seconde nauwkeurig in
elkaar grijpen. De dramatische
Marjolein Briër en Bob van Tol: „Het stuk heeft een paar sombere momenten. Toch willen wij een positieve boodschap overbrengen."
'handeling moet sporen met de
belichting. Er komt ontzettend
veel techniek bij kijken. Daarbij
komt nog de complicatie dat de
Pieterskerk een moeilijke akoes
tiek heeft."
den haag Met veel tamtam is gisteren aan de Herengracht In Den Haag de Riksbioscoop geopend. Een
riksbios is een bioscoop waar je doorlopend, voor slechts een rijksdaalder, de beste films van het afgelo
pen jaar kunt zien. Foto aa
Briër: „Het stuk heeft vier mogen niet hun handen vou-
hoofdrolspelers en verder nog wen en hun ogen naar de hemel
zo'n honderd acteurs met tekst, opslaan. Ze moeten al zingend
Voor al die mensen heb ik be- bewegen op een manier die bij
wegingen bedacht. De hoofd- het stuk past."
rolspelers zingen ook, maar ze Bob van Tol omschrijft zijn
de zeer toegankelijke 'Peter en
de Wolf volgde 'Opus Number
Zoo' van de Italiaan Luciano
Berio. Vier muzikale dierkarak-
terschetsen voor blaaskwintet
bij teksten van Rhoda Levine.
Vrij korte stukjes die zo snel
voorbij waren, en waarin zoveel
tegelijk gebeurde, dat je ze ei
genlijk twee keer na elkaar zou
moeten horen. Op onverwachte
momenten stopte een van de
spelers en sprak een tekst uit.
Soms zwegen de anderen, soms
speelden ze door. Iedereen in
de hele zaal zat op het puntje
van de stoel om maar niets te
hoeven missen van deze span
nende en zeer kostelijke ge
beurtenis.
'Divertissement' van Jacques
Ibert besloot het concert met
een aantal meeslepende, soms
wel zeer luchthartige, soms ook
heel stemmingsvolle delen. Net
als de rest van het programma
heel goed gekozen voor dit
nieuwe kamerorkest en voor
deze eerste presentatie. Het bij
na voltallige ensemble speelde
hier het vuur uit de sloffen met
een zeer welluidend resultaat.
Het Lesko is dood, lang leve
Coll'Arte Musical
FOTO HENK BOUWMAN
taak vooral als het glashelder
vertellen van een verhaal. „Het
eerste bedrijf van Europera
heeft een komisch, koddig en
zelfs absurdistisch karakter.
Maar in het tweede bedrijf ver
andert dat: dan wordt het ern
stig, grimmig en zelfs nacht-
merrie-achtig. Op een gegeven
moment wordt het verenigde
Europa een dictatuur en ver
schijnen er 'grijze schimmen'
die de burgers bedreigen. Het is
mijn taak om het publiek in die
overgang méé te krijgen. Dat is
geen kwestie van trucjes, maar
van eerlijk en duidelijk laten
zien wat er gebeurt."
Van Tol noemt Europera een
'goed stuk', al vindt hij wel dat
hij voor lastige problemen
wordt gesteld: „In één overgang
wordt de handeling verplaatst
van een intieme huiskamer
naar de raadszaal van de eerste
minister van het verenigde Eu-
ropa. Ik las dat en dacht: 'Hoe
krijg ik dat voor elkaar'. Flip van
Duyn heeft Europera naar eigen
inzicht geschreven en gedacht:
nou ja, dit lost de regisseur
maar op. Dat is legitiem, maar
voor mij niet altijd makkelijk."
Briër en Van Tol erkennen dat
het onderwerp van Europera, de
vraag of Europa een eenheid
kan worden, een lastig gegeven
is: „Het stuk heeft een paar
sombere momenten. Toch wil
len wij een positieve boodschap
overbrengen. Europa kan een
eenheid in verscheidenheid
zijn. De cultuurverschillen tus
sen de volken hoeven elkaar
niet te bijten, maar kunnen juist
bevruchtend werken. Als ieder
een daarin wil geloven, worden
Europa én Europera een feest."
Dit is de derde aflevering in een
serie van vijf artikelen rondom
de produktie Europera. Volgen
de week volgt aflevering vier.
Lezers van het Leidsch Dagblad
kunnen Europera met korting
bezoeken tegen inlevering van
de Iezersbon, die gisteren in de
ze krant te vinden stond.
recensie monica schiks
Concert: kamerorkest Coll' Arte Musica,
met werken van Stravinsky, Prokofjev, Be-
no en Ibert. Spreekstem: Jeroen Manders
Dirigent: René Gulikers. Gehoord: 4/3,
LAKtheater, Leiden.
Alle zitplaatsen van het LAKthe
ater waren gisteravond bezet.
Na het ter ziele gaan van het
Lesko was iedereen ontzettend
benieuwd hoe Coll' Arte Musica
het eraf zou brengen.
Het eerste concert was opge
bouwd rondom het thema mu
ziek en voordrachtskunst. Als
ster op het programma stond
'Peter en de Wolf, het overbe
kende verhaal dat eigenlijk
wordt verteld door de instru
menten van het orkest die, elk
met hun specifieke klankkleur,
de hoofdpersonen vormen.
Jeroen Manders vulde met zijn
heerlijk droogkomisch com
mentaar heel goed de beelden
de, eveneens onderkoeld hu
moristische muziek van Prokof
jev aan.
Met veel vaart en talent
(houtblazers!) werd hier gemu
siceerd. Na de sober klinkende
'Miniaturen' van Strawinsky en
recensie conny van der zande
Music Hall, muziektheater van de G«
broeders Flint rond het werk
van Ostaijen Gezien 4/3, Parklheatei
Alphen.
Paul
'Gaat dat niet vervelen?', vraag
je je af. Twee uur lang poëzie
van Paul van Ostaijen. Het is
met gedichten immers net als
met gebakjes: teveel ineens
valt snel te zwaar. En de ge
dichten van Paul van Ostaijen
zijn nu niet de meest toegan
kelijke. Deze Vlaamse dichter
introduceerde in het begin van
deze eeuw het expressionisme
in de Nederlandse literatuur.
Zijn poëzie werd niet altijd be
grepen en levert ook in onze
tijd nog moeilijkheden op bij
de interpretatie.
De gebroeders Flint bena
drukken in hun voorstelling de
dramatisering en de overdrij
vingen die Van Ostaijen ge
bruikte om zijn emoties in zijn
gedichten tot uitdrukking te
brengen. Als variétéartiesten
ontvangen zij het publiek in
een Music Hall, een kleurrijk
theater uil de laren twintig.
Gehuld in glitterkostuums zin
gen ze een aantal gedichten
van Van Ostaijen.
De op muziek gezette ge
dichten gaan opeens leven en
worden veel duidelijker dan
wanneer je ze in een boekje
leest. Nu kun je je beter voor
stellen waarom de dichter
poëzie maakte voor een film
ster, je ziet de humor van zijn
ode aan de Singer naaimachi
ne en er wordt recht gedaan
aan de klankenrijkdom van de
taal die hij gebruikte.
De toon is luchtig en er valt
veel te lachen. Dat komt in de
eerste plaats door het bevlo
gen spel maar ook door de
prachtige muziek van Paul
Prenen. Cello, piano, accorde
on, en de zingende zaag zor
gen de ene keer voor meesle
pende melancholische klan
ken en het volgende moment
voor een soort volksdansmu-
ziek. Op deze manier is een
grote dosis poëzie zeer goed ie
verdragen. Sterker nog dit
soort theater smaakt naar
celeen cpd
Twee jaar geleden waren The Black Crowes het
opwarmertje op Pinkpop. Dit jaar sluit de Ameri
kaanse band het festival af. Pinkpop-organisator
Jan Smeets heeft verder de namen bekendge
maakt van the Jayhawks, Thelonious Monster en
de Nederlandse band Claw Boys Claw. Eerder
maakte Smeets al bekend dat Lenny Kravitz, Alice
in Chains, The Red Devils en Bettie Serveert dit
jaar spelen op Pinkpop dat plaats vindt op 31
mei. Pinkpop is daarmee op twee namen na
compleet.
De Britse formatie New Model Army is een van
de trekkers van Rocking Kolonia, de dag voor
Pinkpop. Dit festival is alleen toegankelijk voor
degenen die een plaats weten te verwerven op
een van de Pinkpop-campings. Daarvan komen
er dit jaar vier. Aanleiding voor de uitbreiding is
het grote aantal bezoekers dat vorig jaar noodge
dwongen wild kampeerde. Om de toeloop te be
perken, gaan de Pinkpop-oampings dit jaar pas
op zaterdag open. De onderhandelingen tussen
Buro Pinkpop en de gemeente Landgraaf over
verlenging van het dit jaar aflopende contract zijn
bijna afgerond. Smeets verwacht dat Pinkpop ze
ker tot het jaar 2000 in Landgraaf zal blijven.
theater
recensie wunand zeilstra
'My Civilization', soloprogra
De overheadprojector als eigen
tijdse toverlantaarn. Van dit in
onderwijs en lezingencircuit
onmisbare gebruiksvoorwerp
maakt de Amerikaanse .komiek
Paul Zaloom op heel aparte wij
ze een instrument om verhalen
mee te vertellen. Met veelal
simpele voorwerpen tovert hij
ons een alternatief scheppings
verhaal annex autobiografie
voor. Wat daarbij opvalt, is de
speelse humor van deze origi
nele vondst.
Dit openingsnummer van zijn
optreden heet 'My Civilization'
en duurt ongeveer een half uur.
Naderhand blijkt dat hij hier
mee zijn sterkste troef meteen
heeft uitgespeeld. Deel twee is
namelijk minder verrassend.
Het lijkt op een lezing met licht
beelden die onder het motto
'Sick But True' moderne waan
zin moeten belichten. Een soort
Paul Zaloom: een soort 'Ook dat nog'.
'Ook dat nog', waar ook met re
gelmaat hoogst merkwaardige
teksten worden getoond. In
hoog tempo passeren hier een
aantal gekke zaken de revue.
Na de pauze zakt zijn pro
gramma nog iets meer in. Met
behulp van de meest uiteenlo
pende rekwisieten speelt hij vier
scènes: 'landbouw', 'onderwijs',
'gevangeniswezen' en 'religie' in
de Verenigde Staten. De gevan
genis bijvoorbeeld is bij hem
een vogelkooitje, en elastiekjes
zijn de gevangenen. Of een af-
wasfles is de onderwijzer, en
kinderschoentjes spelen de rol
van scholier. De speelse humor
van Paul Zaloom heeft hier nog
wel een bepaalde naïeve char
foto
me. Mocht dit echter satire op
de Amerikaanse samenleving
voorstellen, dan toch zeker in
de meest milde vorm. Een rava
ge van huis-, tuin- en keuken-
voorwerpen bepaalt het slot
beeld van zijn voorstelling in de
Leidse schouwburg die door
nog geen hondera toeschou
wers werd bekeken.
