Aardappel: culinaire revolutie
hetOmbacht computerzaken
Stand van Zaken
Een recessie is voor
DHL zo gek nog niet
Uitzendkracht viert koperen jubileum
1-161440. PLV -CHEF MEINDERT VAN DER K,
Expressbedrijf vaker op pad
„Juist in een recessie-achtige si
tuatie ontstaat bij veel bedrijven
een verhoogde activiteit. De
laatste restjes zelfgenoegzaam
heid verdwijnen. Er moet snel
ler. alert en meer naar de markt
toe worden gereageerd. Dat be
tekent onherroepelijk méér ver
voer. En daar plukken wij de
vruchten van." Henk Bushoff,
manager marketing en verkoop
van DHL International in
Hoofddorp, denkt dat er maar
weinig mensen zijn die het hem
na kunnen zeggen: wij spinnen
garen bij een economische te
ruggang. Ook in 1993 rekent de
Nederlandse vestiging van het
wereldwijd opererende express-
bedrijf (28.000 werknemers in
200 landen) op een omzetgroei
van 30 tot 35 procent. Net als in
1992.
Goede tijden, slechte tijden in
beide gevallen is de uitstraling
voor DHL positief. Bushoff:
„Grote klanten als Philips en
DAF zitten op het moment in
de problemen. Natuurlijk mer
ken wij dat in het werk. Er
wordt door hen minder gebruik
gemaakt van DHL-diensten.
Maar zo'n terugval wordt aan
de andere kant weer gecompen
seerd door al die bedrijven die
er nog eens extra hard tegenaan
gaan om het tij te keren. Die
verhoogde activiteit leidt juist
weer tot een plus. Er is nog
steeds sprake van een explosie
ve groei en het ziet er naar uit
dat die zich doorzet." Cijfers
noemen doet Bushoff trouwens
niet. Die houdt de niet aan de
beurs genoteerde onderneming
mede met het oog op de pittige
concurrentie binnenskamers.
Maar tot nog toe is het DHL Ne
derland gelukt om sinds de op
richting in 1975 de omzet elke
drie jaar te verdubbelen. Met
het oog op de voortgaande
groei betrekt het bedrijf medio
oktober een nieuw hoofdkan
toor in Hoofddorp.
In tijden van recessie dient
zich voor DHL overigens nog
een pluspunt aan. Veel onder
nemers houden hun voorraden
zo beperkt mogelijk. Hoe min
der materiaal in de opslag, hoe
beter. Bushoff: „Grote voorra
den zijn dood kapitaal en dat
kost handen met geld. Steeds
vaker wordt gekozen voor een
centrale bevoorrading. Die geeft
men uit handen aan een gespe
cialiseerd bedrijf. Dat verspreidt
de goederen en neemt de meest
kwetsbare schakel namelijk de
distributie uit handen van de
ondernemer."
DHL Nederland (750 werkne
mers) deed vorig jaar zo'n vier
miljoen zendingen. Alléén voor
de zakelijke markt en alléén in
ternationaal. Een pakketje van
Groningen naar Maastricht
brengen is er niet bij. Het ac
cent ligt op vervoer per vlieg
tuig. Alleen al het enorme DHL-
distributiecentrum op de lucht
haven Zaventem bij Brussel
krijgt elke nacht vijf DHL-
Boeings 727 binnen die samen
honderdduizenden zendingen
vervoeren. Het bedrijf zou 's
nachts ook dolgraag gebruik
willen maken van de trein, maar
dat zit er nog niet in. Bushoff:
„We hebben een proef gedaan
met een DHL-trein tussen Brus
sel en Parijs. Die vorm van
nachtelijk transport is bij ons
prima inpasbaar. Maar de Fran
se spoorwegen vragen een veel
te hoge vergoeding voor het ge
bruik van hun net. Daardoor is
de zaak voorlopig van de baan.
Maar we blijven lobbyen om in
Europees verband een oplos
sing te vinden. Het is van de
gel&e dat veel Europese spoor
weg-routes 's nachts nauwelijks
worden benut, terwijl een on
derneming ais de onze er dol
graag gebruik van wil maken."
Bij de buitenwacht staat DHL
bekend als vervoerder v5n do
cumenten. Maar, zegt Bushoff,
dat imago gaat op de helling:
„We zijn een complete vervoer
der die ook hele zware, gekke af
grote zendingen regelt. Auto
motoren, luxaflex, maakt niet
uit. We willen de afhankelijk
heid van documenten vermin
deren door meer grote goede
ren te doen." De inmiddels in
gang gezette imago-verandering
wordt omlijst met een uitge
breide reclamecampagne, on
der meer op tv.
Nieuwe directeur bij Heineken
ZOETERWOUDE
B.D.J. van Rompu (43) is met ingang van 1 juni 1993 benoemd tot
directeur commercie van Heineken Nederland bv In die functie
maakt hij deel uit van het managementteam. Hij volgt G. Slolk op,
die op 1 juni toetreedt tot de concerndirectie van Friesland Frico
Domo.
Van Rompu werkt sinds 1989 als manager van Brasseries de
Bourbon SA op het eiland La Réunion. Hij studeerde economie aan
de Erasmus universiteit in Rotterdam en behaalde zijn MBA in
Fontainebleau. Sinds 1976 heeft hij in binnen- en buitenland een
aantal functies binnen Heineken bekleed, onder meer in Trinidad
en Tobago en Canada. Van Rompu is getrouwd en heeft een kind.
„Op de foto ben ik bezig met het pinnen van de lijsten,
ik zet met krammetjes uit de machine de vier delen van
de lijst aan elkaar. Vroeger gebeurde dat met een spij
kertje en een klem, nu is het één handeling. Het gaat
sneller en mooier met zo'n pinmachine en je bescha
digt de hoeken niet langer door klemmen. Vroeger wil
de zo'n hoek ook nog wel eens helemaal loslaten als je
ergens tegenaan stootte, maar door zo'n kram is dat
niet meer mogelijk.
Voor ze de pinmachine ingaan smeer ik de lijststuk-
ken in met gewone houtlijm.jn de pinmachine gaan de
hoekplaatsjes (krammetjesl in een houder en die wor
den van daaruit in de lijst geperst. Van boven komt er
een 'stop' op, die de lijst op zijn plaats houdt. Dat kan
allemaal met handwerk, maar dan gaat het veel langza
mer en minder fraai.
Lijststukken worden niet gezaagd, maar gesneden,
dat gaat sneller en netter. Als je gefineerde lijststukken
gaat zagen - wortelnotenfineer of mahonie zie je tegen
woordig veel - krijg je altijd kartelrandjes. En met zo'n
mes zit je altijd onder de goede hoek. Die snijmachine
noemen we als lijstenmakers trouwens een hakmachi-
ne, we 'hakken' de lijsten.
Vroeger was het meer een ambacht, alles gaat nu veel
sneller. Toen ik hier 26 jaar geleden in de zaak kwam
was de oude lijstenmaker Kobus Questroo soms twee-
eneenhalve dag met een lijst bezig. Alles werd nog zelf
geschaafd en gekleurd. .Tegenwoordig worden lijsten
kant-en-klaar aangeleverd.
Daar staat tegenover dat je nu als lijstenmaker een
De klompenmaker doet zijn werk haast
alleen nog maar op braderieën en
demonstraties, terwijl de televisiereparateur
een onmisbare kracht op de arbeidsmarkt is.
Zo zijn in de loop der tijd veel ambachten
verdwenen, maar kwamen er ook veel nieuwe
beroepen bij. In Nederland zijn 109.000
kleine ambachtelijke bedrijven, die aan
577.000 mensen werk bieden. In deze serie
vertellen mensfen met een ambachtelijk
beroep over hun werk. Vandaag Martin J.
Helfensteyn (41), lijstenmaker bij de (98 jaar
oude) firma Questroo aan de Nieuwe Rijn in
Leiden.
grotere deskundigheid moet hebben. Je krijgt een veel
groter aanbod aan spullen die mensen ingelijst willen
hebben. Heel veel grafiek heb je tegenwoordig, van
Corneille en van Karei Appel, maar ook van onbekende
artiesten. Mensen hebben duidelijk meer te besteden.
Vroeger werden kalenderplaatjes ingelijst, maar dat is
echt over.
Wat wel blijft zijn de klassieke plaatjes: etsjes van
stadsgezichten hadden we dertig jaar geleden en die
hebben we over dertig jaar nog.
Tachtig procent van de lijsten wordt gemaakt van
hout, twintig procent van aluminium. Ramin is de
meest gebruikte houtsoort, dat is hout zonder kwasten.
Als je bijvoorbeeld met bladgoud werkt zie je een kwast
direct door het bladgoud heen. Ramin komt uit Zwe
den, het wordt speciaal gekweekt voor de produktie van
lijsten.
Restauratiewerk doe ik af en toe. Als een stuk van een
lijst ontbreekt - meestal een hoekstuk - maak ik eerst
een gipsen gietafdruk. Die monteer ik op de lijst en
daarna ga ik het nieuwe stuk bijschuren en inkleuren.
Zelf lijsten maken, puur van de blanke staaf, doe ik niet
meer. In heel Nederland zijn er nog een stuk of zes lijs
tenmakers die dat doen. Maar daar betaal je dan ook
zes keer zoveel voor.
Zowel de kartonnen passe-partouts als de kartonnen
achterborden zijn tegenwoordig zuurvrij, waardoor het
materiaal niet verkleurt. Als het karton bruiner wordt
slaat dat door op je prent. Vroeger gebeurde dat vrij
vaak, ik kom het nog wel eens tegen bij oudere prenten
die ik in een nieuwe lijst zet.
Ik ben heel toevallig in dit vak terechtgekomen. Mijn
vader zag een advertentie op de deur van Questroo zit
ten en hij dacht dat lijsten maken wel wat voor mij zou
zijn. Dat bleek inderdaad het geval, want het is afwisse
lend werk en je hebt veel contact met klanten. En je le
vert een eindprodukt af, dat maakt het dankbaar werk."
TEKST ERIC JAN WETERINGS
FOTO HIELCO KUIPERS
Nieuwe keten
ZAKELIJK
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Randstad
LEIDERDORP - Randstad uit
zendbureau in Leiderdorp is
verhuisd. Vanaf eind februari is
het bureau voor tijdelijk werk in
de administratieve- industriële-
en horecasector gevestigd op
het adres Reaal 5d. (Tel. 071-
412512).
Carpet-Land
LEIDEN - Tapijtgigant Carpet-
Land opent binnenkort een ves
tiging aan de Zoeterwoudseweg
9 in Leiden. Deze 41-ste vesti
ging in Nederland heeft een op
pervlakte van 900 vierkante me
ter. De van oorsprong Deense
firma heeft in verschillende lan
den in Europa in totaal 265 ves
tigingen.
Kamminga
ALPHEN AAN DEN RIJN - Voor
zitter J. Kamminga van het Ko
ninklijk Nederlands Onderne
mers Verbond (KNOV)spreekt
dinsdag 9 maart op een lunch-
bijeenkomst van de VOA, Ver
eniging van Ondernemingen in
Alphen aan den Rijn en omstre
ken. Onderwerp is 'Belangenbe
hartiging voor ondernemers op
een cruciaal punt gekomen".
De bijeenkomst begint om
12.00 uur in hotel/restaurant
Toor, nabij het station.
Computerketen The Champs
opent vandaag haar eerste 21
vestigingen in Nederland. De
nieuwe keten richt zich op par
ticulieren en op het midden- en
kleinbedrijf. In de regio komen
vestigingen in Leiden (Bree-
straat) en in Alphen aan den
Rijn (Thorbeckeplein). Het as
sortiment bestaat uit pc's,
faxen, kopieermachines en
printers. De nieuwe onderne
ming wordt grotendeels gefi-
nancieerd door computerpro
ducent Olivetti. Computerhan
delaars uit de regio reageerden
enige tijd geleden sceptisch op
de komt van de nieuwe concur
rent. Volgens de meesten is de
branche verzadigd. The
Champs wil voor eind mei het
aantal filialen uitbreiden tot
veertig en nog twintig in België.
ALPHEN AAN DEN RUN NIEK FAAS
Een twaalfeneenhaljarig jubile
um vieren als uitzendkracht bij
een en hetzelfde uitzendbureau
is verre van alledaags. Het over
kwam Alphenaar Paul Koch de
zer dagen bij het uitzendbureau
Dactylo in zijn woonplaats. Ves
tigingleidster Petra Boogaard
omlijstte afgelopen vrijdagmid
dag het bijzondere jubileum
met een toespraak, koffie met
taart, bloemen, een aansteker
met inscriptie en een borrel.
Koch had het al die tijd prima
naar zijn zin bij zijn vertrouwde
uitzendbureau. Als uitzend
kracht vond hij het indertijd
prettig om eens een maandje
uit het produktieproces te zijn.
De jubilaris benadrukt echter
dat hij nu graag een vaste baan
wil en dat heeft alles te maken
met zijn aanstaande vader
schap. Koch: „Je kunt met z'n
drieën niet zo zuinig leven als in
je eentje. Zo'n 5 a 6 jaar geleden
geleden kon er na een half jaar
voor een uitzendkracht verlen
ging van de arbeidsduur wor
den aangevraagd. Tegenwoor
dig moet het bedrijf je een con
tract aanbieden of je moet er
een maand uit."
Het langste dienstverband van
Koch via Dactylo was 8 jaar ge
leden bij de Alphense uitgeverij
Samsom, waar hij anderhalfjaar
interne postbode was. In zo'n
dertig andere bedrijven was hij
produktiemedewerker, maga
zijnbediende en heftruckchauf
feur. Het heeft er op een be
paald moment naar uitgezien
dat hij bij de toen nog in Alphen
gevestigde verffabriik Sigma
een vaste aanstelling kreeg.
Koch: „Ik had daar tweemaal
een half jaar gewerkt en had het
goed naar mijn zin. Doordat ik
kleurenblind ben kon ik helaas
niet worden aangenomen. Dat
had weer te maken met het be
leid dat het bedrijf voerde in
verband met eventueel door
stromen naar een andere func
tie."
Op het ogenblik werkt Koch tot
tevredenheid bij chocoladefa
briek De Baronie. Hij hoopt dat
er na twaalfeneenhalf jaar een
vast dienstverband in zit. Het
jubileum pakken ze hem inmid
dels niet meer af.
Jubilaris Paul Koch snijdt de taart aan. Van links naar rechts collega-uitzendkracjit Nico Bode. ex-uitzend
kracht en vriend Bob Ouweling. zittend Pauls vriendin Jolanda Klein Gunnewiek, vestigingsmanager Petra
Boogaard en haar collega Ema Herman. foto bin oi nruyn.
De Nicola wordt concurrent van de sperzieboon
Een stille revolutie tussen runderlapje en sperzieboon.
Het vertrouwde bintje ruimt het veld op het bord van de
Nederlander. Het moet plaats maken voor nieuwe aard
appelsoorten, die op milieuvriendelijker wijze worden
geteeld. Een van de aanstichters van die culinaire revolu
tie is de Hillegomse aardappel groothandel Joh. van
Kampen. Dat bedrijf stak de afgelopen jaren veel geld en
energie in de promotie van het nieuwe aardappelras Ni-
cola. Ook op ander terrein werd fors geïnvesteerd. Er
kwam een compleet nieuwe produktie- en verpakkings-
lijn voor de verwerking van de aardappels.
„We proberen te bereiken dat
mensen aardappels anders gaan
eten. Het beeld van de traditio
nele aardappeleter, zoals Van
Gogh dat al schilderde, moet
verdwijnen. De Nicola heeft een
eigen smaak, die kun je eten als
een groente, een delicatesse.
We willen op die manier de
consument meer bieden", ver
telt Hans van Kampen die sa
men met zijn twee broers de di
rectie vormt van de aardappel-
handel die 56 jaar geleden door
hun vader werd opgericht.
Het zoeken naar andere aard
appelsoorten werd een aantal
jaren geleden begonnen toen
het bintje steeds meer mikpunt
werd van kritiek. Omdat die
aardappel nogal gevoelig is voor
ziekten, schimmels en onge
dierte, werden bij de teelt steeds
meer bestrijdings- en ontsmet
tingsmiddelen ingezet.
In het ras Nicola werd een
goede vervanger gevonden. Dat
ras is resistent tegen een groot
aantal aardappelziekten, waar
door de teelt milieuvriendelijker
kan zijn. Bovendien was Nicola
het enige ras met die eigen
schappen en dat ook nog vast-
kokend was.
Een niet onbelangrijke bij
komstigheid, zo vertelt Hans
van Kampen. „Uit marktonder
zoek is gebleken dat de consu
ment juist een vastkokende
aardappel wil hebben. Ik ben er
ook van overtuigd dat daar de
toekomst ligt". Voor de liefheb
bers van kruimige piepers is er
het nieuwe ras Turbo, maar Van
Kampen heeft vooral grote ver
wachtingen van de Nicola's.
Kroon
Bij het op de markt brengen van
Nicola voerde de aardappelhan-
del als geheel een brede strate
gie. Er werd gezorgd voor een
opvallende verpakking, die is
getooid met een gouden kroon.
Op de nieuwe produktielijn
worden de aardappels niet al
leen verpakt, maar ook gewas
sen. Het daarbij benodigde wa
ter wordt in een eigen installatie
gezuiverd en opnieuw gebruikt.
Al vanaf de introductie van
Hans van Kampen bij de verpakkingslijn voor aardappelen van zijn bedrijf. ,De Nicola heeft een eigen smaak'.
FOTO JAN HOLVAST
Nicola is er nauwe samenwer
king met aardappelveredelings-
bedrijven en met de boeren die
Nicola verbouwen. Van Kam
pen: „Wij weten precies wat er
mee gebeurt". De Hillegomse
aardappelhandel voert boven
dien eigen controles uit. In een
klein laboratorium worden
kook- en bakproeven genomen.
Ook wordt van elke partij het
nitraat-gehalte bepaald. Als dat
te hoog is, kan Van Kampen de
aardappels weigeren. Overigens
zijn er daarvoor nog geen wet
telijke regels.
Behalve Nicola verhandelt en
verpakt Van Kampen nog een
groot aantal andere aardappel
soorten. Daaronder ook biolo-
gisch-dynamisch geteelde par
tijen. Volgens Hans van Kam
pen waren die aardappels in het
verleden duidelijk in opkomst.
„Maar de groei is er nu wel uit.
Ik denk dat dat komt door de
opkomst van de milieuvriende
lijker alternatieven".
De Hillegomse aardappelhan
del wil op termijn meer nieuwe
aardappelrassen introduceren.
Wanneer dat gebeurt kan Hans
van Kampen nog niet zeggen.
„Als ik zeg dat we daar dit jaar
mee komen en het lukt niet,
worden wij daarop aangekeken.
Ik laat dat nu liever in het mid
den".