Goed jaar Akzo
wmm
'Domeinen'
naar Leiden
^Pti
'Er is een gezonde rivaliteit
'T
Stand van Zaken
Ondernemerskrant maakt
wegwijs in subsidieland
1IGEN
BAAS
b
pi U|
*.AF1ptf
F wj
'Geen bijles tot in het oneindige
VRIJDAG 26 FEBRUAR11993
CHEF WILLEM SPIERDIJK. O
t -CHEF MEINDERT VAN D
ZAKELIJK
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Startersavond
LEIDEN - Voor
overwegen een eigen bedrijf te
beginnen houdt de Stichting
Werkgelegenheid op dinsdag 9
maart een startersavond. Aan
de hand van een onderne
mingsplan wordt ingegaan op
de problemen die een rol spelen
bij het beginnen van een be
drijf. Aan de orde komen vragen
als hoe bepaal je omzet en bru
to winst, welke investeringen
zijn nodig, hoe zit het met de
belasting en wat zijn veel voor
komende valkuilen. De bijeen
komst duurt van 20.00 tot 22.00
uur en wordt gehouden bij de
Stichting Werkgelegenheid aan
de Evertsenstraat 99 in Leiden.
Belangstellenden wordt
:h vantevoren
a 071-219811.
Overvecht bouwt
LJSSE - Tuincentrum Overvecht
in Lisse verbouwt en biedt daar
om veel artikelen tijdelijk met
korting aan. De bestaande te
gelvloer wordt geasfalteerd en
de winkel wordt met 1000 vier
kante meter uitgebreid. Naar
verwachting is de verbouwing
een dezer dagen afgerond.
Asian Palace jarig
LEIDEN - Het Leidse oriëntaalse
specialiteiten restaurant Asian
Palace bestaat vijf jaar. Tevens
mocht het bedrijf toetreden tot
de kring van Fine Eastern Res
taurants, een onderscheiding
die slechts weinigen in deze
branche te beurt valt. Het res
taurant viert dit met een diner
op 10 maart, waar de Chinese
ambassadeur in Nederland en
andere autoriteiten zullen aan
schuiven. Ook de Leidse burge
meester Goekoop prikt een
vorkje mee.
Business-center nu helemaal verhuurd
M
WerkGEVERS
HAARLEM/LEIDEN*
WILLEM SPIERDIJK
De Dienst der Domeinen vestigt
zich in Leiden. De overheidsin
stelling wordt gehuisvest in het
Business-center aan de Schip-
holweg in Leiden. Er werken bij
de dienst 50 mensen. De ver
huizing is een gevolg van een
reorganisatie. De afdelingen
Noord- en Zuid-Holland geves
tigd in Haarlem en Zoetermeer
worden samengevoegd.
Domeinen heeft gekozen voor
een kantoor halverwege de twee
bestaande vestigingen in Haar
lem en Zoetermeer. Volgens het
hoofd van de Dienst in Haar
lem, J.J.B. de Swart, is de keus
op het Leidse Business-centrum
gevallen, omdat dat kantoor
dichtbij het station ligt. „Met de
keuze voor Leiden willen we
voorkomen dat ons personeel
moet verhuizen." In het nieuwe
kantoor gaan ongeveer vijftig
mensen aan het werk. De afde
ling Haarlem heeft momenteel
25 personeelsleden, Zoetermeer
35.
Het samenvoegen van beide
afdelingen zat al enkele jaren in
de pen. De twaalf regionale ves
tigingen in Nederland worden
teruggebracht tot zes. Met deze
reorganisatie brengt Domeinen
ook het aantal personeelsleden
met 20 procent terug. Voor de
ambtenaren die bij de dienst
moeten verdwijnen, is een an
dere functie gevonden.
In Haarlem is de instelling ge
vestigd in een statig pand aan
het Kenaupark. Dit gebouw
wordt op 12 mei in het open
baar geveild.
Taak van de Dienst der Do
meinen (een onderdeel van het
ministerie van Financiën) is on
der meer de koop en verkoop
van roerende en onroerende
goederen namens de Staat der
Nederlanden. Ook beheert de
dienst goederen die door justi
tie in beslag zijn genomen.
Met de komst van de over
heidsinstantie naar Leiden is
het Business-center aan de
Scjiipholweg volledig verhuurd.
Naast Domeinen komt er een
kantoor van het Sociaal Fonds
Bouwnijverheid. Tevens heeft
bedrijfsmakelaardij Basis zich in
het gebouw gevestigd.
Al eerder was bekend dat Van
Lanschot Bankiers een filiaal
opent in het Business-center.
Onlangs heeft het ook het Fran
se farmaceutische bedrijf Bene
fit zich in het centrum geves
tigd. Ook komt er een assuran
tiekantoor van de ziektekosten
verzekeraar Zorg en Zekerheid.
Het Akzo-logo op het nieuwe researchlaboratorium in Sassenheim. Geleidelijkaan zal dit logo ook op andere
locaties verschijnen. foto»archief
Chemie-concem verwacht 'zwaar weer' in 1993
heid overzichtelijk op een rijtje
gezet. Uitgever van de krant is
de WK, de Vereniging van Ka
mers van Koophandel en Fa
brieken in Nederland in samen
werking met de provincie. De
krant wordt verspreid onder
meer dan 650.000 bedrijven.
Ondernemers die de krant niet
hebben ontvangen kunnen de
ze aanvragen bij de Kamer van
Koophandel voor Rijnland. (Tel.
071-250500)
Het Chemie-concern Akzo boekte in 1992 een hogere
netto-winst dan in vorige jaren. De Coatings Groep (Sik-
kens, Flexa) leverde daaraan een duidelijke bijdrage: we
reldwijd bekleedt Akzo een tweede positie op die markt.
Algemeen directeur W.B. Sanders van de verffabriek in
Sassenheim noemt 1992 dan ook 'een goed jaar', maar
verwacht in 1993 zwaar weer.
Schadevergoeding op grond van
hoofdstuk 6a van de Wet Alge
mene Bepalingen Milieuhygië
ne, een AA Krediet van de Na
tionale Investeringsbank of de
TIEB (Subsidieregeling Tenders
IndustriëleEnergiebespraring)?
In de krant 'Subsidies en Kre
dieten, wegwijzer in subsidie-
land', worden de subsidie- en
kredietregelingen van de over-
SASSENHEIM ERICJAN WETERINCS
Op een gelijkblijvende totale
omzet van 16,8 miljard gulden,
steeg die van de Coatings Groep
van 3,8 naar 4,1 miljard. Het be
drijfsresultaat ging omhoog van
221 miljoen in 1991 naar 253
miljoen. De winst werd vooral
geboekt in Noord- en Zuid-
Amerika. De vestigingen in Eu
ropa kregen vooral in het derde
en vierde kwartaal te maken
met de ontluikende recessie.
Aparte cijfers voor de fabriek
in Sassenheim kan Akzo niet
geven. Directeur Sanders be
perkt zich tot de vaststelling dat
1992 weliswaar een goed jaar
was, maar dat het inzakken van
de industriële activiteiten 'ook
aan ons niet voorbij is gegaan'.
In 1993 verwacht hij vooral pro
blemen bij de verkoop van in
Sassenheim geproduceerde
autolakken, vanwege de slechte
vooruitzichten in de autobran
che.
De Sassenheimse fabriek
neemt wereldwijd een belang
rijke plaats in binnen Akzo. Van
de ongeveer 16.000 werknemers
van de Coatings Groep werken
er 1600 in Sassenheim. Dat aan
tal bleef in 1992 gelijk ten op
zichte van 1991, terwijl in het
kader van een meerjarige effi-
ciency-operatie het totale per
soneelsbestand van Akzo met
een paar procent daalde.
Zonder concrete nieuwe be
zuinigingen aan te kondigen,
ging Akzo's voorzitter van de
Raad van Bestuur A. Loudon er
bij de presentatie van de cijfers
eerder deze week van uit dat de
'bezuinigingsstrategie' voorlo
pig niet verandert. De bodem
van het personeelsbestand is
nog niet in zicht, want 'anders
zou ik werkgelegenheidgaran-
ties afgeven.' „Daar begin ik
niet aan", zei hij bij die gelegen
heid.
Evenals de concernleiding
durft ook de Sassenheimse di
recteur geen stellige voorspel
lingen te doen over de nabije
toekomst. „1993 wordt een
moeilijk jaar", besluit Sanders.
De een droomde altijd al
van een eigen bedrijf.
Voor een ander was het
ondernemerschap de
laatste mogelijkheid om
uit de werkloosheid te
komen. Een derde zag het
gat in de markt dat
niemand anders opviel.
Allemaal hebben ze
gemeen dat ze er voor
kozen hun eigen baas te
worden. Vandaag: Dolores
de Boois-Perquin, lerares
Nederlands en oprichtster
van het Leidse particuliere
onderwijsbureau Elan.
.1 1
T~? r
/V
Personeelsmanagement sluitpost
van de manager van het jaar.
De resultaten van het onder
zoek zouden grote overeen
komsten vertonen met 'een
groot buitenlands onderzoek'.
Daaruit zou naar voren komen
dat veel ondernemingen des
kundigen inhuren voor advie
zen op het gebied van techniek
en produktie. Personeelsmana
gement, toevalligerwijs werkter
rein van KPMG, zou steeds een
sluitpost zijn.
Personeelsmanagement is bij
veel kleinere en middelgrote
ondernemingen nog steeds een
ondergeschoven kindje. Dit
constateren het KPMG Klynveld
Accountants Consultants en
het blad Management Team in
een gezamenlijk uitgevoerd on
derzoek. De resultaten worden
3 maart in Noordwijk bekend
gemaakt tijdens de verkiezing
Arbeidsplaatsen verdwijnen alsof ze als rijpe ap
pelen uit de bomen vallen. Na jaren van subsi
dies verstrekken leggen de arbeidsbureaus
weer de nadruk op bemiddeling. De enige plek waar ar
beidsplaatsen gecreëerd worden zijn ondernemingen en ie
dereen weet dat dat de kleine ondernemingen zijn. Zo krijgt
het woord werkGEVER eindelijk zijn letterlijke betekenis.
Het is daarom tijd dat ruim baan wordt gegeven aan onder
nemers en zij die dat willen worden. Instellingen en over
heidsorganen, de politiek en de vakbonden moeten dat in
hun beleid gaan uitstralen.
Ik had het daarom ook zo aardig gevonden als de vakbon
den uit hun stakingskassen hadden bijgedragen om ar
beidsplaatsen bij DAF te redden. Dan waren ze echt voor de
belangen van werknemers opgekomen.
Er zijn veel voorbeelden van problemen die door de over
heid op het bordje van de ondernemer worden gelegd.
Daarmee vormen ze een belemmering voor de ondernemer
en zijn potentieel om nieuwe arbeidsplaatsen te creëren.
Voorbeelden van die remmingen zijn het ontslagrecht en de
WAO-maatregelen.
Dat het ontslagrecht moet worden veranderd is nu eindelijk
bij politici doorgedrongen. Het is mij regelmatig overkomen
dat ik het arbeidscontract van een tijdelijke werknemer liet
aflopen, omdat ik geen medewerker in vaste dienst wilde
hebben. Want wat voor zin heeft het om een werknemer te
houden als er geen werk voor is. Voor een tweemansbedrijf
kan een ontslagprobleem het einde van zijn bestaan beteke
nen. Welke kleine ondernemer kan die kosten betalen?
Ook andere positieve bijdragen blijven nogal eens achter
wege. Zo kan de groei van werkgelegenheid in de binnen
stad worden gestimuleerd door de stad zo goed mogelijk
toegankelijk te maken voor mensen die er zaken willen
doen. Leiden is, of was, immers een verzorgingscentrum
voor de regio. Dat betekent dat de Leidse binnenstad ook
bereikbaar moet zijn voor bezoekers uit de omliggende dor
pen.
Dat vraagt een auto-vriendelijk beleid en dat hoeft niet ten
koste te gaan van het milieu. Een auto die rondjes rijdt om
een parkeerplaats te vinden stoot heel wat meer uitlaatgas
sen uit dan een auto die direct een parkeerplaats kan vin
den. Aantrekken van autoverkeer is ook het aantrekken van
werkgelegenheid. Iemand die naar de stad gaat, gaat daar
immers geld uitgeven.
Als de aardgasboringen in de Waddenzee doorgaan moet de
10 miljard gulden die dat oplevert ten goede komen aan het
ondernemersklimaat. Er kan een heel pakket van maatrege
len worden bedacht.
Het zou bijvoorbeeld helpen als het fiscaal aantrekkelijk
wordt te investeren in een nieuwe onderneming. Nu zijn al
leen lijfrentes aftrekbaar, waardoor honderden miljarden
guldens kapitaal risico-mijdend zijn opgeborgen bij verze
keringsmaatschappijen. Iemand die een bedrijf wil begin
nen heeft vaak geen eigen geld en krijgt ook niets van de
bank. Als je dan bent aangewezen
op je familie, is het wel zo aan
trekkelijk als die eventueel verlies
fiscaal mag aftrekken.
Onderzocht moet worden hoe
ondernemers die de afgelopen ja
ren faalden, succesvol hadden
kunnen blijven. Wie slagen als be
ginnend ondernemer? Uit onder
zoek is gebleken dat het daarbij
vooral gaat om mensen met
werkervaring, wat eigen geld en
Vakkennis. Dat zijn dus niet
schoolverlaters zonder werkerva
ring of langdurig werklozen, maar
juist degenen die al een goede
baan hebben.
Zelf heb ik ervaren dat je een goe
de baan niet snel opgeeft voor het
risico van het ondernemerschap.
Hoe kunnen we meer kansrijke
ondernemers een start laten ma
ken?
Wim van Leenen
was oprichter en di
recteur van Info-
theek en is nu direc
teur van Restart
Computers in Lei
den.
In Leiden zijn veel, maar niet tè veel makelaars
LEIDEN» RUDOLF KLEUN
n bord zien met oefeningen voor kinderen die moeite
1
k zag al een tijd aankomen dat
mijn baan op het Vlietland Colle-
ge zou verdwijnen. Op een gege
ven moment zie je in zo'n bedreiging dan
kansen om iets anders te gaan doen. Samen
met een aantal collega's hebben we een ta-
lenclub opgericht, met de bedoejing iets te
gaan doen met de vakken Nederlands, En
gels. Frans en Duits. Bijna negen maanden
hebben we gesproken over wat we konden
gaan doen. Uiteindelijk hebben we ervoor
gekozen dat ik een eenmanszaak zou be
ginnen met de anderen als klankbord.
Elan is opgezet om leerlingen te helpen met
een bepaald leerprobleem. Als een kind
moeite heeft met spellen, grammatica,
tekstverklaring Duits of spreekvaardigheid,
zoeken we daar een aanpak voor. Ik zoek
een docent en we bepalen vantevoren welk
doel we willen bereiken en hqeveel lessen
nodig zijn. Dat biedt duidelijkheid aan alle
partijen. Ook financieel. We gaan niet tot in
het oneindige bijles geven. Als blijkt dat het
geen zin heeft, dat er geen vordering valt te
bespeuren, zeggen we ook dat het verstan
diger is te stoppen. De tarieven zijn behoor
lijk, 30 gulden per uur voor individuele les
sen. Doorgaan is dan weggegooid geld.
Feitelijk zijn we het afgelopen najaar van
start gegaan. Ik had een werkplan gemaakt
om brugklassers te testen. Daar werd zo en
thousiast op gereageerd op het Vlietland
dat ik mijn eerste contract al binnen had
voor het bureau was opgericht. We hebben
alle brugklassers getest en kinderen met op
vallende problemen nog eens apart onder
zocht. Daarna heb ik de hele test geëva
lueerd. Dat was veel meer werk dan ik van
tevoren had bedacht.
Ik denk dat ik een gat in de markt heb ge
vonden met mijn bureau. Ik heb folders
verspreid op scholen en daar heel positieve
reacties opgekregen. We doen in principe
alles, als lu-t om de talen gaat. We helpen
bijvoorbeeld ook volwassenen die hun ta
lenkennis willen ophalen. Waar ik moeite
mee heb, is als mensen de-lessen voor hun
kinderen niet kunnen betalen. Zeker als het
gaat om ernstige leerproblemen. Want
soms vraag je je echt af hoe kinderen ooit
daarmee door de basisschool zijn gekomen.
Dan probeer je een oplossing te vinden.
Combinaties met andere leerlingen, afspra
ken met een school of spreiding van lessen
als het gaat om meer kinderen uit een ge
zin. Soms kunnen ouders een regeling tref
fen met de sociale dienst.
Op den duur verwacht ik te kunnen leven
van het onderwijsbureau. Ik denk dat ik
daarvoor een aanloopperiode van drie jaar
nodig heb. Tot nu toe gaat het volgens ver
wachting. Gelukkig hoefde ik geen grote
kosten te maken. Een kamertje, een tele
foon en het ontwikkelen van lesmateriaal.
Bovendien heb ik een wachtgeld. Het liefst
zou ik dit werk combineren met een part-ti
me baan in het onderwijs. Dan hou je con
tact met de praktijk. Tot nu toe is dat ook
geen probleem gebleken bij sollicitaties.
Een advies voor andere starters: zorg voor
een goede voorbereiding. De denkfase moet
lang zijn. Praat veel over je plannen. Zo ont
wikkel je bruikbare ideeën. Ik merkte in het
begin dat ik veel te veel wilde."
RUDOLF KLEUN
FOTO: HIELCO KUIPERS
Er zijn wel veel makelaars in
Leiden, maar niet tè veel. De
komende jaren is er dan ook
geen moordende concurrentie
slag te verwachten op de onroe-
rend-goedmarkt, zo zegt een
aantal makelaars. Deze week
werd de fusie bekend van de
makelaarskantoren Data Ver
hoeven en Crab. Naar aanlei
ding daarvan werd opgemerkt
dat het aantal makelaars in Lei
den te groot zou zijn en dat er
nog wel meer fusies zouden vol
gen. M. Sedelaar, makelaar in
Sassenheim en voorzitter van
de afdeling Leiden van de Ne
derlandse Vereniging van Ma
kelaars bestrijdt dat. „Er zijn in
derdaad alleen al in Leiden zes
tien makelaars. Dat is veel,
maar niet meer dan in vergelijk
bare steden. In Haarlem zit een
dergelijk aantal in de Bollen
streek ook. Nog niet zo lang ge
leden kwam er daar nog een
makelaar bij en die draait heel
behoorlijk." Sedelaar zegt ver
baasd te zijn dat de fusie tussen
Data Verhoeven en Crab aanlei
ding is geweest om gewag te
maken van het grote aantal ma
kelaars. „Data Verhoeven heeft
altijd al met partners gewerkt.
Kennelijk heeft dat bedrijf daar
behoefte aan. De fusie is dan
niet zo opzienbarend."
Evenmin als Sedelaar vindt
makelaar W. de Leeuw dat de
Leidse markt overvoerd is. „Er is
een gezonde rivaliteit, maar de
concurrentie wordt niet op het
scherp van de snede gevoerd.
Het fuseren van kantoren past
in het algemene beeld van
schaalvergroting in het bedrijfs
leven." De Leeuw meent dat er
zowel voor grotere als kleinere
kantoren ruimte is in Leiden,
zolang die makelaars er voor
zorgen een eigen gezicht te
hebben door een duidelijk om
lijnd deel van de markt te be
dienen. „Maar als ik de om
loopsnelheden en verkoopcij
fers zie van sommige kantoren,
vraag ik me wel eens af hoe ze
het volhouden."
A. Pison van het makelaars
kantoor Van Beek en Pison on
derschrijft in grote lijnen de uit
latingen van Sedelaar en De
Leeuw. „Er is wel concurrentie.
Er zijn veel makelaars en een
vrij klein aanbod. Maar er is ook
weer geen enorme druk. Wij
groeien tenminste nog steeds."
Onlangs werd bekend dat
staatssecretaris Van Rooy de ta
riefsafspraken van de NVM-ma-
kelaars niet binden wil verkla
ren. Maar ook dat zal weinig in
vloed hebben op de Leidse situ
atie. De Leeuw noemt het een
slechte zaak als de tarieven ver
dwijnen. Prijsconcurrentie gaat
volgens hem ten koste van de
dienstverlening. „Als je de prijs
van een kever betaalt, kun je nu
eenmaal niet de kwaliteit van
een Mercedes verwachten." Hij
verwacht geen heftige beweging
bij het vrijgeven van de tarie
ven. Woordvoerder Th. Stoffer
van de NVM voegt daaraan toe
dat de NVM in beroep is gegaan
tegen het besluit van de staats
secretaris. „Het zou per 1 juli
ingaan, maar het is niet van
kracht zolang dat beroep dient.
En als we wel onder die regeling
vallen is het de vraag of een
neerwaartse prijsspiraal ont
staat."
Het makelaarskantoor van Data Verhoeven dat een fusie aanging met
Crab. foto archief
