Pfrommer: kind met de kinderen
Turk speelt nu
alleen nog maar
voor z'n plezier
Mereuriusw
Sport
ZATERDAG 30 JANUARI 1993
REDACTIE HERMAN JOUSTRA AD
ROB ONDERWATER CERT JAN ONVLEE
Als schaatser heeft Leen
Pfrommer nooit op de
hoogste trede van het ere
podium gestaan. Wel
zorgde hij ervoor, dat Ne
derland een lange reeks
olympische, Europese en
wereldkampioenen op de
langebaan kent. In het
verre verleden inspireerde
hij Kees Verkerk en Ard
Schenk al tot grote daden.
Maar ook de aankomende
generatie, met uit de Leid-
se regio Jeroen Straathof
en Martin Hersman, wijst
hij de weg omhoog.
Klein van gestalte, glimlach op het gézicht: Leen Pfrommer ten voeten uit
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
De kans dat Rob Turk ooit
terugkeert in de oranje
selectie tafeltennis, is ui
terst miniem. De Rijndij
ker komt daar als num
mer drie van Nederland
wel degelijk voor in aan
merking. Maar hij heeft er
geen zin meer in. Turk
speelt nu voor z'n plezier.
Daarbij zitten ze bij de ta-
feltennisbond ook echt
niet op het 'enfant ter
rible' te wachten.
Hazerswoudenaar af geknapt op professioneel tafeltennis
„Ik kan nog steeds aardig tafeltennissen, maar bewijzen hoef ik me niet n
HAZERSWOUDE-R
„Ik heb niet echt te klagen", lijkt
tafeltennisser Rob Turk zijn re
laas optimistisch te beginnen.
Maar al snel blijkt niet alles ro-
zegeur en maneschijn te zijn,
hoewel zijn nieuwe club Peco-
s/Oegstgeest hem goed bevalt.
„Ik werk 25 uur per week part
time en doe daarnaast aan tafel
tennis. Het is niet de combina
tie die ik altijd heb nagestreefd.
Eigenlijk heb ik altijd proftafel
tennisser willen worden. Maar
dat is in Nederland absoluut
onmogelijk."
Hij heeft een paar pogingen
ondernomen. „Bij Avanti en
OKI. Maar de mensen van de
club zijn onbetrouwbaar geble
x ken. Als het op betalen a
1 kwam ging het een paar ma
den goed en dan hield het
eens op. Ik heb daar hele slech
te ervaringen mee opgedaan
Mijn laatste contract was bij
OKI in Eindhoven. Je krijgt zo'n
contract voorgelegd en je zet je
handtekening er onder. Dan
denk je dat zo'n overeenkomst
wordt nagekomen. Mis. Ook de
beloofde baan ging niet door.
Bij Avanti heb ik destijds het
zelfde meegemaakt. Nou ging
het nog niet eens om bedragen
dat je daarvoor naar de rechter
stapt. Ik heb dus twee keer ver
zuimd om dat te doen. Nu ben
FOTO HENK BOUWMAN
ik zover dat ik er niet meer in
trap. Ik speel in Oegstgeest lou
ter nog voor mijn plezier."
De inmiddels 25-jarige Ha
zerswoudenaar is afgeknapt op
het topsportbeleid in Neder
land. Net zoals waarschijnlijk
(bonds)bestuurders op het 'en
fant terrible' zelf zijn uitgeke
ken. Want ook dat blijkt uit al
les. De speler riep gedurende
zijn loopbaan tot nu toe ook al
tijd weerstanden op. hoewel hij
zelf niet alle schuld op zich
ital
ken passeert de revue van Turk,
die zeven jaar geleden op de
Nederlandse titelstrijd vierde
werd en zich onlangs weer als
derde van ons land presenteer
de. Turk is daarmee niet terug
in de schijnwerpers gekeerd. Hij
is juist weer terug bij af.
Er zijn een paar dingen die
hem dwars zitten en hem er toe
verleiden morgen uit protest de
wedstrijden van het wintercir-
cuit te mijden en vanavond 'lek
ker' naar een muziekconcert te
gaan. „Waar de bond nu precies
mee bezig is, weet ik niet. Ik
stond in december in de halve
finale van het NK. Toen kreeg ik
een uitnodiging van de bond of
ik als oud-international ik
heb vijf jaar in het Nederlands
team gezeten naar die wed
strijden wilde komen kijken.
Moest ik zeker naar mezelf ko
men kijken? Vóór die kam
pioenschappen stond ik zeven
tiende op de nationale ranglijst.
Een maand later met die der
de plaats op zak en 52 van de 54
wedstrijden ongeslagen blijk
ik op de nieuwe ranglijst nog
steeds zeventiende te staan.
Merkwaardig, niet? Een Casper
Mol, die een heel jaar niet ge
speeld heeft, staat nog steeds
negende."
Voor hij - gevraagd door ex-
voorzitter Sjaardema - dit sei
zoen naar Oegstgeest kwam,
werd Turk ontslagen door OKI.
„Toen al die beloftes, waar ik
het in het begin al over had, niet
nagekomen werden, heb ik in
Rotterdam uit nijd twee partijen
voor de club laten lopen. Ze wa
ren veilig, maar ik vloog er uit.
Tegelijkertijd werden alle kos
ten (shirtjes e.d.) op mij ver
haald. Waardoor ze konden
zeggen dat ik geen geld meer
kreeg."
Turk viel in '88 ook in on
genade bij bondscoach Jan
Vlieg. Zijn halsstarrige houding
tijdens de EK in Parijs brak hem
op. „Ik werd uit het toernooi ge
slagen door de Rus Mazonov,
die van iedereen met 3-0 won.
Volgens Vlieg verloor ik door
een verkeerde tactiek, omdat ik
niet naar hem geluisterd had.
Hij beweerde dat dat de zoveel
ste keer was en stelde me daar
na niet meer op."
Opstandig is de Rijndijker nog
steeds, getuige zijn weigering
om zijn kansen in het wintercir-
cuit te verdedigen. Een terug
keer in de tafeltennisploeg van
Oranje acht hij gezien het verle
den uitgesloten. Het lokt hem -
die zich wel onrechtvaardig be
handeld voelt - niet meer, zegt
hij. ,,Ach, een tripje naar Italië
of zo kan ik zelf ook wel regelen.
Daar heb ik de bond niet voor
nodig. En ze willen me kenne
lijk niet meer."
Oegstgeest wilde hem wel in
lijven. Met Turk keerde de ploeg
van trainer Sojinu na een half
seizoen in de eerste divisie met
speels gemak terug op het
hoogste niveau. „Kijk ik kan nog
steeds aardig tafeltennissen,
maar bewijzen hoef ik me niet
meer. Ik ben daarom ook niet
meer zo agressief als vroeger,
toen ik nog wel eens een spiegel
van de wand trapte, scheids
rechters uitschold. Verlies ik nu
eens, dan zit ik er ook niet meer
mee. Wat dat betreft voel ik me
aardig thuis bij Oegstgeest. Ik
vind het nog wel leuk om een
beetje te sporten en als dat toe
vallig op het niveau van de ere
divisie kan is dat meegenomen.
Ik kan nu vrij-uit spelen. Bij
Oegstgeest heb ik vrienden.
Naarmate het team meer pres
teert. wordt mijn motivatie gro
ter. We kunnen ons aan elkaar
optrekken en zullen ons zeker
handhaven."
LEIDEN TIM BROUWER DE KONING
Leen Pfrommer kun je uitteke
nen. Klein van gestalte, glimlach
op het gezicht dat voor een deel
schuilgaat onder een onafschei
delijke oranje puntmuts. Cor
rect en de beminnelijkheid zel
ve. En bovendien niet weg te
denken van de ijsbanen in Ne
derland en omstreken.
De jeugd loopt met hem weg.
Vraag het Jeroen Straathof uit
Zoeterwoude, vorig jaar wereld
kampioen bij de junioren. Vraag
het Martin Hersman uit Sassen-
heim, diens beoogde opvolger.
Als coach van Jong Oranje zorgt
vader Pfrommer goed voor zijn
zonen en dochters. Samen met
zijn vrouw Iet, die ook in de
drukke wintermaanden aan de
zijde van haar man staat.
Wat verder opvalt aan de 57-
jarige gewezen beroepsmilitair
uit Apeldoorn is zijn trouw.
Ruim twintig jaar geleden, in de
hoogtijdagen van Ard en Kees-
sie, stond de kleine coach
Pfrommer aan de top. Zijn po
gingen om Schenk ten koste
van de lepe Verkerk op het
hoogste internationale platform
te krijgen, slaagden met glans.
De wereldtitels van Harm Kui
pers en Piet Kleine bewezen dat
Pfrommer ook met andere
schaatsers dan het gouden duo
successen kon boeken.
Maar de verzadiging
sloeg toe. Niet eens zo
zeer bij Pfrommer zelf als
wel bij de buitenwacht, pZ
die het tijd vond voor een
nieuw gezicht. De kritiek
op de gelouterde bonds-
coach was niet van de Lh
lucht, toen de vier Noorse
S-sen Stensen, Sjöbrend, fJLj
Storholt en Stensjemmet
voor een revolutie op de
langebaan zorgden. Met
een korte slag en aerody-
namische schaatspakken"
namen zij een voorsprong op de
voornamelijk uit Nederlanders
bestaande concurrentie, die pas
jaren later werd ingelopen.
Pfrommer had dat moeten
zien aankomen. Maar de groot
ste kracht van de coach, zijn va
derlijke voorzichtigheid, was te
vens zijn voornaamste min
punt. De behoudende aanpak
van Pfrommer werd bijna
spreekwoordelijk. Zo bestond
hij het Ard Schenk op de Olym
pische Spelen van 1972 in het
Japanse Sapporo weg te sturen
op een schema, dat hem bijna
een halve minuut van de gou
den medaille had kunnen af
houden. Gelukkig was de lange
schaatser zelf voldoende bij de
pinken om zich niets aan te
trekken van de fluwelen aanpak
van zijn coach.
Na al die jaren blijkt Pfrom
mer nauwelijks veranderd.
Uiterlijk niet. want. een en
kele groef daargelaten, straalt
zijn gelaat nog steeds dezelf
de jeugdige beminnelijkheid
van vroeger uit. Ook zijn be
houdzucht heeft de tand des
tijds doorstaan. Zo liet hij
Falko Zandstra nog een jaar
tje langer 'rijpen' in Jong
Oranje. En op Pfrommers
dringende advies koos Bar
bara de Loor voor Jong Oran
je en haar havo-opleiding,
hoe graag vrouwen-bonds-
coach Henk Gemser haar vol
gende week ook had laten deel
nemen aan de wereldkam
pioenschappen voor senioren
in Berlijn.
Nu lijkt de Apeldoomer met
al zijn voorzichtigheid beter op
zijn plaats bij junioren dan bij
volwassen schaatsers. Bart
Veldkamp, overigens nooit te
beroerd om ongevraagd zijn
mondje te roeren, gruwde vorig
jaar publiekelijk bij de gedachte
dat Pfrommer wel eens de op
volger van Ab Krook zou kun
nen worden. Pfrommer hield
zich wijselijk op de vlakte en
hield uiteindelijk, net als Krook,
zijn oude functie. Even leek hij
nog in beeld als opvolger van
Arie Koops als vrouwen-coach,
maar toen die benoeming niet
afkwam bleef de oud-militair op
zijn post.
Tijdens de trainingskampen
met Jong Oranje is Pfrommer
kind met de kinderen. Zeg maar
Leen, zegt hij tot elke nieuwe
lichting, waarvan de jongste
vertegenwoordigers zijn klein
kinderen hadden kunnen zijn.
Vervolgens brengt hij hen de fij
ne kneepjes van het schaatsen
rijden bij; die verleert hij nooit
meer. Maar ook aan de andere
kant van de medaille, de maat
schappelijke ontwikkeling van
jonge sporters, besteedt hij
ruimschoots aandacht. Als zijn
pupillen een uurtje aan hun
schoolwerk besteden, zit Leen
met een schaatsboek in hetzelf
de vertrek te studeren. Het
mooiste moet nog komeg.
Pfrommer is inmiddels zo ver
groeid met de Nederlandse
schaatsfamilie, dat hij zijn
vrouw Iet meesleept naar menig
trainingskamp. Haar betrokken
heid eindigt niet bij het vast
houden van de hand van haar
echtgenoot. Want omdat er
voor jonge topschaatsers niets
gaat boven de vertrouwde Hol
landse pot, schilt en kookt let
Pfrommer in Inzeil de aardap
pelen voor de vijftien leden tel
lende Nederlandse schaatscom-
mune.
Want ook in het huishouden
zijn er nu eenmaal regels waar
van Leen Pfrommer. stipt als hij
is, niet gemakkelijk afwijkt.
ACHTERGROND
LEIDEN GERT-JAN ONVLEE
Indien aan de wens van de meerderheid
van die twintig afdelingen van de KNVB
wordt voldaan, gaat de voorgestelde her
structurering niet door. Twaalf afdelingen,
waaronder de KNVB Afdeling Leiden, sa
men goed voor 52 procent van de leden van
de KNVB, hebben zich inmiddels immers al
tegen het voorstel gekant.
Maar de afdelingen, noch het bestuur ama
teurvoetbal van voorzitter Ad Lansink
maakt de dienst uit. Het zijn de zestig afge
vaardigden van alle afdelingen die op 27
maart gaan bepalen hoe de toekomst er uit
ziet.
Die afgevaardigden nu kennen binnen de
KNVB-structuur een vrije rol. Van hen
wordt natuurlijk wel degelijk verwacht dat
zij de stem van hun afdeling in Zeist laten
horen. Maar zij doen dat wel 'zonder last of
ruggespraak'. Met andere woorden: als af
gevaardigden tijdens de vergadering aanlei
ding zien op het standpunt van de afdeling
terug te komen, kunnen zij dat op persoon
lijke titel ook doen.
Op die afgevaardigden heeft het bestuur
amateurvoetbal in Zeist haar hoop geves
tigd. Zij zullen ervoor moeten zorgen dat de
herstructurering, zoals die door het onder
zoeksbureau Andersson, Elffers en Felix in
de nota 'Op de Keper Beschouwd' is neer
gelegd en door het amateurbestuur is
omarmd, inderdaad werkelijkheid wordt.
Tegen de wil van een meerderheid van de
afdelingen in.
Het gaat Zeist om de macht
Als het aan het bestuur amateurvoet
bal van de KNVB ligt, heeft de afde
ling Leiden haar langste tijd gehad.
En met de 90-jarige afdeling van
voorzitter Diederik van der Veen
Meerstad ook de andere negentien.
Zij gaan op in acht districten van min
of meer gelijke omvang. Tenminste,
als dat bestuur zijn zin krijgt.
Democratisch gezien zal het allemaal wel
kloppen. Maar het blijft natuurlijk een
merkwaardige situatie. Zoals het op zich al
opmerkelijk is dat het amateurbestuur er
toe is overgegaan de herstructurering in de
ze vorm op de agenda van de buitengewo
ne algemene vergadering amateurvoetbal te
plaatsen.
Als na het tellen der koppen blijkt dat een
meeyierheid van betrokkenen tegen een
bestuursvoorstel is, past het een bestuur
om dat voorstel terug te nemen. Dat gaat al
op voor de meest simpele plannetjes, laat
staan voor verregaande voorstellen als de
nu voorliggende herstructurering. Waarvan
je je zelfs, zoals Van der Veen Meerstad dat
doet, mag afvragen of niet gewoon een
tweederde meerderheid op zijn plaats is.
Het gaat per slot van rekening om het com
pleet opheffen van afdelingen.
Diederik van der Veen Meerstad. Voorzitter van een bedreigde afdeling.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
Het bestuur amateurvoetbal houdt er ech
ter andere denkbeelden op na. Dat pres
teerde het twee weken geleden om in het
Belangen Advies Orgaan gewoon mee te
stemmen over een advies aan zichzelf,
waardoor de stemverhouding niet 8 voor en
12 tegen was, maar 16 voor en 13 tegen.
„Reglementair juist," liet voorzitter Ad Lan
sink deze week nog weten. Dat zal best wel
Maar dat het onder de categorie 'laakbaar
besturen' valt, moge duidelijk zijn.
Nu hebben ze daar in Zeist toch wat mee.
Het bestuur van de sectie betaald voetbal
trachtte twee weken terug ook al op geheel
eigen wijze ('stikken of slikken') haar zin
door te drijven. Het kwam het bestuur on
der leiding van Martin van Rooijen op een
vervroegde aftocht te staan. Het bestuur
amateurvoetbal heeft zich daartegen beter
gewapend. Lansink, zelfde bloedgroep als
Van Rooijen toch, is 'geenszins' van plan er
een portefeuillekwestie van te maken
„Mijn wereld stort niet in als het voorstel
wordt afgewezen."
Vraag is dan echter wel waarom lansink en
de zijnen datzelfde voorstel koste wat kost
door de strot van de oproer kraaiende ach
terban willen duwen. Omdat het zo'n goed
voorstel is wellicht? Omdat het bestuur het
licht heeft gezien, maar die domme achter
ban niet?
Het vernietigende commentaar van be
paald niet onverstandige afdelingsbestuur
ders wijst in een andere richting. Sterker
nog, zelfs een leek ziet in dat je geen beter
functionerende organisatie, 'kortere lijnen'
en 'meer betrokkenheid bij de KNVB krijgt
door de afdeling Amsterdam tot en met
Texel te laten doorlopen. Of I eiden met
Den Haag en Rotterdam te laten samen
gaan.
Maar waarom dan wel? Waarom heeft het
bestuur amateurvoetbal als opdrachtver
strekker het onder/oeksburi Mii \1 I den
kant van verregaande herstructurering op
gestuurd? Waarom hebben lansink en de
zijnen de kritiek trachten de weerleggen
door het instellen van een drietal werk
groepjes, voornamelijk bestaande uit voor
standers van de voorstellen? En waarom
staat datzelfde bestuur amateurvoetbal nog
altijd zo pontificaal achter de plannen, als
nu al duidelijk is dat de zogenaamd effi
ciëntere werkwijze de gewone voetballer in
Nederland aanzienlijk meer geld gaat kos
ten (in de wel goed en goedkoop werkende
afdeling Leiden komt het verschil per lid op
meer dan tien gulden)?
Het antwoord zal nooit door Zeist worden
verstrekt. Maar ligt natuurlijk duimendik
voor het oprapen. Nog even afgezien van de
belangen van de Zeister professionals die in
de nieuwe situatie serieus worden opge
waardeerd, gaat het Lansink c.s. om de*
macht. En daarom wordt nu dat politieke
spel gespeeld. Het nu bijna twintig jaar be
staande amateurbestuur wil eindelijk wel
eens af van die autonome, en vooral eigen
wijze afdelingen. Wil nu eindelijk eens
plannetjes kunnen maken, zonder het gr
vaar te lopen dat ze door die lastige afdelin
gen worden afgeschoten.
Vandaar dat het bestuur amateurvoetbal op
27 maart de confrontatie met de afgevaar
digden wel aandurft. Hoewel, confrontatie7
Tweedekamerlid Lansink is politicus gr
noeg om te weten hoe je aan een meerder
heid komt. Kwestie van paaien. De eerste
stap daartoe is inmiddels gezet. In het be
stuursvoorstel vol losse eindjes, is ook zo'n
eindje voor de afgevaardigden gereserveerd
Over het aantal afgevaardigden dat in de
nieuwe structuur werkzaam zal zijn. dient
'nader beraad' plaats te vinden. valt er te
lezen.
Logisch. Het bestuur heeft ze nu nog even
nodig. En dan is het verstandig om pas na
27 maart te zeggen dat je het ook wel met
dertig afgevaardigden afkan...
