Gebrek aan banen
stemt CPB somber
Curieuze democratische twist over controle op BVD
Binnenland
Zwaar jaar voor veel
computerbedrijven
Zij dronken een glas...
Politie-infiltranten op non-actief wegens fraude
In chemie bijna 1.700
arbeidsplaatsen weg
'Scheepvaartroute bij
Waddenzee verleggen'
ZATERDAG 16 JANUAR11993
schappelijke Persdienst
'Ohra kwetst nodeloos gelovigen'
veenendaal» De Bond tegen het Vloeken heeft bij de Reclame
Code Commissie een klacht ingediend tegen een reclame van
verzekeringsmaatschappij Ohra. Het televisiespotje toont men
sen die wachten voor de hemelpoort. De reclame is „nodeloos
kwetsend voor gelovigen" en „maakt spielerei met de meest hei
lige dingen", schrijft de Bond. Protesten bij de verzekerings
maatschappij hebben niets opgeleverd. „Bij zaken als het laatste
oordeel, de hemelpoort en Gods woning gaat het in de beleving
van gelovigen niet slechts om godsdienstige verhaaltjes, maar
om de meest heilige dingen waarvoor men met heilige eerbied
en diep ontzag is vervuld", aldus de Bond.
V&D neemt deel Ter Meulen over
almere/zoetermeer Vroom Dreesmann heeft twee van de zes
panden van het failliet verklaarde warenhuis Ter Meulen ge
huurd. V&D opent in Almere en Zoeteimeer na een verbouwing
twee eigen warenhuizen. Met de Dienstenbond FNV is afgespro
ken dat meer dan de helft van het nieuwe personeel uit ex-Ter
Meulen-werknemers bestaat, zo is gisteren bekendgemaakt. Bij
de twee Ter Meulen-vestigingen werken ongeveer honderdder
tig mensen. V&D heeft het dubbele aantal nodig in zijn nieuwe
warenhuizen. De Rotterdamse rechtbank sprak woensdag het
faillissement uit over Ter Meulen. Bij de zes filialen werken in
totaal zeshonderd mensen.
Inkoopstop levert Philips 30 miljoen op
eindhoven In het kader van de bezuinigingsoperatie Centurion
heeft Philips besloten dit jaar geen meubilair aan te schaffen.
Deze inkoopstop levert het concern in Europa een besparing op
van 30 miljoen gulden. Volgens Philips moet er ten gevolge van
de personeelsvermindering een groot overschot aan meubilair
zijn. Tafels, bureaus en kasten die op de ene plaats overbodig
zijn, worden overgebracht naar plaatsen waar een tekort is. Bo
vendien is Philips van plan bij beschadigingen eerst na te gaan
of het kan worden gerepareerd. Vanaf volgend jaar mag weer
nieuw meubilair worden aangeschaft.
Wolters Kluwer nu ook actief in Zweden
Amsterdam De Nederlandse uitgever Wolters Kluwer heeft de
Zweedse uitgeverij Liber overgenomen. Liber is gespecialiseerd
in educatieve en juridische uitgavenen periodieken voor bedrij
ven en instellingen. Liber heeft 850 werknemers en haalde in
1992 een omzet van omgerekend 320 miljoen gulden. Zweden
wordt nu na België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland,
Spanje en het Verenigd Koninkrijk het achtste land waar Wolters
Kluwer actief is. Wolters Kluwer had in 1992 een omzet van 2,3
miljard gulden en telde ongeveer zevenduizend werknemers in
zeven Europese landen en de VS.
Winst McDonald's meer dan verdubbeld
Amsterdam De 84 McDonald's restaurants in Nederland heb
ben vorig jaar een omzet behaald van 350 miljoen gulden. Dat is
een stijging van 23 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.
De verwachte winst voor belastingen zal ongeveer 20 miljoen
bedragen tegen 9 miljoen in 1991. De groei is voor een deel het
gevolg van de 14 nieuwe restaurants die in 1992 werden ge
opend en van de tijdelijke vestiging op de Floriade.
Wegener wil drukkerijen samenvoegen
Apeldoorn Krantenuitgever Wegener overweegt samenvoeging
van drie van zijn zeven krantendrukkerijen. Het gaat om Salland
Rotatie Drukkerij in Deventer, Tijl Nieuwedruk Zwolle en Wege
ner Nieuwsdruk Apeldoorn. Wegener wil de bedrijven, waar vijf
honderd mensen werken, in 1995 integreren op de locatie in
Apeldoorn, waar nu 175 mensen werken. De integratie zal leiden
tot vermindering van arbeidsplaatsen, maar dat zal in principe
zonder gedwongen ontslagen tot stand kunnen worden ge
bracht, aldus Wegener.
De computersector gaat op
nieuw een zwaar jaar tegemoet.
Het onderzoeksbureau Heliview
in Breda verwacht dat het Ne
derlandse bedrijfsleven dit jaar
na een lange periode van groei
voor het eerst minder zal uitge
ven aan automatisering. De on
dernemers investeren dit jaar
naar verwachting zo'n vijftien
miljard gulden in computers,
bijna drie procent minder dan
in 1992. Omdat ook de prijzen
slag nog lang niet voorbij is, ver
wacht Heliview dat opnieuw di
verse computerbedrijven het
loodje moeten leggen.
Tot nu was het vanzelfspre
kend dat bedrijven elk jaar meer
geld uitgaven aan automatise
Directeur Zalm oneens met optimistische Duisenberg
Het Centraal Plan Bureau (CPB) is 'uiterst' pessimistisch
over de werkgelegenheid in Nederland. Directeur Zalm
zei gisteren voor de VARA-radio dat Nederland op een
stagnatie van de werkgelegenheid moet rekenen. De
grootste klappen vallen volgens Zalm in de industrie. Al
leen in de dienstensector, de handel en de horeca zit nog
groei.
hilversum «anp
Het Centraal Planbureau (CPB)
is over de gehele linie nog som
berder over de Nederlandse
economie dan in eerdere voor
spellingen naar voren is ge
bracht. Directeur Zalm: „Wat
betreft de werkgelegenheid zul
len we de zaak zeker niet in
gunstige zin moeten bijstellen,
maar eerder een beetje neer
waarts." Begin november publi
ceerde het CPB al een vrij som
ber beeld met zwakke economi
sche groei en oplopende werk
loosheid. Het enige lichtpuntje
daarin was een dalende inflatie
of waardevermindering van de
gulden.
President W. Duisenberg van
De Nederlandsche Bank zei on
langs nog in een interview dat
het in Nederland niet zo slecht
gaat als veel mensen beweren.
Er is volgens de DNB-topman
geen sprake van een recessie,
aangezien de economie nog
steeds (op jaarbasis) met ander
half procent groeit.
CPB-directeur Zalm vindt de
visie van Duisenberg niet realis
tisch. „Wij denken in ieder geval
niet dat het meevalt", zegt
Zalm. ,Als we zien wat we
sindsdien aan cijfers hebben
binnengekregen, dan is eigen
lijk het afgelopen jaar nog wat
slechter verlopen, met name
wat betreft de winstgevendheid.
Internationale cijfers duiden er
op dat de ontwikkeling in Duits
land nog veel zwakker is, dat
daar volgend jaar helemaal
geen groei zal zijn. Dat is na
tuurlijk van hele grote invloed,
ook op de Nederlands econo
mie en op de Nederlands ex
portmogelijkheden", aldus de
CPB-directeur.
Over de door kabinet en
werkgevers bepleitte loonmati
ging wil Zalm geen uitspraken
doen. „Dat moet men zelf maar
uitzoeken", vindt Zalm. „Koop-
krachtbehoud is geen absolute
wet als de nood aan de man
Amsterdam Zij dronken een glas, zij deden
een plas en alles bleef zoals het was. Dankzij
de plannen van defensieminister Ter Beek zal
dit nog even een vertrouwd tafereel zijn in de
Kolonel Sixkazeme in Amsterdam-Sloterdijk.
De vijf jongens op rij moeten voor hun militai
re dienstkeuring een plastic bekertje met urine
vullen. Wie wel eens bij zo'n keuring is ge
weest, weet dat dit niet iedereen even vlot
lukt. Soms moet een nerveuze Jan Soldaat in
spe flinke sloten water drinken om uiteindelijk
alsnog enkele druppels urine te kunnen produ
ceren. Als Ter Beek zijn zin krijgt, wordt de
dienstplicht over een jaar of vijf afgeschaft. Als
het aan de boys op de foto ligt, mag hij die ter
mijn vermoedelijk vast wel een beetje naar vo
ren schuiven.
FOTO ANP RUUD HOFF
ring. Wel liep het groeipercenta*
ge de afgelopen jaren terug. In
1988 stegen de investeringen
van Nederlandse bedrijven in
computers nog met 15 procent
tot 12,3 miljard gulden. Vorig
jaar gingen de bestedingen nog
maar marginaal omhoog, van
15 tot 15,3 miljard gulden. De
prognose voor dit jaar is 14,9
miljard gulden.
Volgens Heliview-onderzoe
ker A. den Besten is de algehele
economische malaise de be
langrijkste oorzaak van het in
zakken van de computer-beste
dingen. Bedrijven worden voor
zichtig en wachten nog een
jaartje met het vervangen van
hun computers.
Verdacht van verkopen informatie
amsterdam gpd
De Amsterdamse politie heeft
vier under-coveragenten op
non-actief gesteld op verden
king van malversaties. Eén re
chercheur wordt verdacht van
het doorverkopen van informa
tie aan criminelen. De anderen
zouden fraude met declaraties
hebben gepleegd. De kwestie is
voor de korpsleiding aanleiding
de afdeling Pseudokoop ver
sneld op te heffen.
De korpsleiding is op het
spoor van de fraude gezet door
een in Spanje wonende Neder
lander. De man zelf herhaal
delijk in aanraking geweest met
justitie tipte de politie dat
een rechercheur informatie ver
kocht aan drughandelaars. De
rijksrecherche heeft die zaak
sinds juli vorig jaar in onder
zoek. Tijdens een grootscheeps
onderzoek dat de Amsterdamse
politie vervolgens intern heeft
ingesteld, is vastgesteld dat
door leden van de afdeling
Pseudokoop op grote schaal is
geknoeid met declaraties van
Twee rechercheurs
zullen worden ontslagen, een
krijgt voorwaardelijk ontslag. De
korpsleiding ziet geen reden de
leiding van de afdeling Pseudo
koop, een hoofdinspecteur en
een adjudant die van betrok
kenheid werden verdacht, te
ontslaan.
De Amsterdamse politie ge
bruikt de pseudokoopteams
sinds 1985 om te infiltreren in
het drugsmilieu. In 1990 wer
den twee rechercheurs van een
pseudokoopteam aangehouden
op verdenking van bemiddeling
bij de verkoop van 100 kilo hasj.
den haag wilfred scholten
'Stemvee' worden ze wel geringschat
tend genoemd. Carrièremakers, die
dankzij de brede ruggen van hun lijst
trekkers macht hebben gekregen.
Tweede-Kamerleden die deze betite
lingen meer dan beu zijn, kunnen bin
nenkort bewijzen dat ze over meer
moed beschikken. Volgende week kun
nen de parlementariërs besluiten de
wil van de fractievoorzitters van de vier
grootste partijen (CDA, PvdA, WD en
D66) naast zich neer te leggen. En als
ze consequent zijn, doen ze dat ook.
Brinkman, Wöltgens, Bolkestein en
Van Mierlo zijn het er namelijk roerend
over eens dat zij prima functioneren
als controleurs van de Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD) en de Militaire
Inlichtingendienst (MID). Als leden
van de Vaste Commissie voor de In
lichtingen- en Veiligheidsdiensten
(VCIV) krijgen zij als enigen en ach
ter gesloten deuren regelmatig ui
terst vertrouwelijke informatie van de
veiligheidsdiensten onder ogen. Het is
aan deze vier kamerleden om te beslis
sen of de BVD en MID naar behoren
hun geheime werk doen.
De fractieleden die lid zijn van de 'ge
wone' commissie van binnenlandse
zaken, zijn al jaren ontevreden over
deze sinds 1952 bestaande constructie.
Terwijl hun toch al drukbezette, niet-
gespecialiseerde fractieleiders alle pi
kante details over vooral BVD-kwesties
te weten komen, moet het voetvolk het
doen met summiere informatie. Goed,
ze krijgen een jaarverslag van de BVD,
een ruwe schets van de dreigingsanaly
se van de dienst en globale antwoor
den op vragen, maar dat is toch onbe
vredigend. j
Dat wringt. Want om met Schutte
(GPV) te spreken juist bij het werk
vap een dienst die zich aan de publieke
waamemening onttrekt, zou extra par
lementaire controle op zijn plaats zijn.
Het PvdA-kamerlid Stoffelen, al twintig
jaar in de Kamer, ziet nog steeds met
lede ogen toe hoe kranten telkens weer
melding maken van dubieuze BVD-ac-
ties en stuntelige pogingen om infil
tranten te werven, hoe brieven van
burgers over vreemde BVD-praktijken
hem bereiken, terwijl hij daar als volks
vertegenwoordiger niets aan kan doen.
De relevante informatie bereikt hem
nooit.
Al drie jaar bekijken de BVD-woord
voerders in de Tweede Kamer hoe die
parlementaire controle kan worden
verbeterd. Het probleem is echter dat
ze daarover hopeloos verdeeld zijn. Be
halve het CDA, die in Krajenbrink al ja
ren een braaf meelopend woordvoer
der heeft, zijn de anderen het er echter
wel over eens dat er iets moet worden
verbeterd.
PvdA en WD zien wel wat in een onaf
hankelijke commissie van toezicht,
maar twisten nog over de uitwerking
daarvan. Deze commissie zou een
soort inspectie te velde moeten wor
den, die aafr parlement én regering
verslag uitbrengt over het doen en la
ten van de inlichtingendiensten. D66,
Groen Links en GPV zien meer in een
uitbreiding van de commissie van de
vier fractievoorzitters.
In dal laatste voorstel moeten er des
kundigen (zij zelf dus) bij en moetèn
de deuren voor belangstellenden
voortaan open. Alleen in uitzonderlijke
gevallen moet achter gesloten deuren
worden vergaderd.
In de afgelopen debatten over de de
mocratische controle op de BVD, zijn
de gewone kamerledeh echter niet ver
der gekomen dan wat onderling gekra
keel en een enkele motie. Een geza
menlijk voorstel om hun eigen fractie-
weerwerk te geven, is er nog
steeds niet.
De vier leden van de BVD-commissie
profiteren van die zwakte en schrijven
in een brief aan hun collega-kamerle
den dat ze het als controleurs van BVD
en MID eigenlijk best goed doen. Ster
ker nog: op een andere manier kan het
niet! Geduldig leggen ze uit dat op
grond vaaartikel 68 van de Grondwet
de verantwoordelijke minister altijd in
formatie moet geven over BVD of M1D.
De enige uitweg om vertrouwfelijke in
formatie te weigeren, is een beroep te
doen op het 'belang van de Staat'.
Welnu, schrijven de fractievoorzitters
glunderend, voor zover ze weten is hen
dat nog nooit overkomen, juist omdat
ze in beslotenheid vergaderen. Als de
Kamer voortaan met meer mensen in
het openbaar wil vergaderen, zal de
minister ongetwijfeld wél een beroep
gaan doen op dit uitvlucht-artikel.
Kortom, zeggen de fractievoorzitters
tegen hun fractiegenoten: óf jullie laten
onze kleine commissie die alles te ho
ren krijgt in tact, óf jullie krijgen je zin,
maar dan komt er minder informatie
van de minister.
Bovendien zetten de vier leiders, maar
daar zijn het leiders voor, hun arme
fractiegenoten nog extra onder druk
door te beklemtonen dat zij samen
toch maar mooi 137 kamerzetels verte
genwoordigen. En die macht van het
getal, zo gaan de fractievoorzitters ver
der, wordt nog versterkt door het feit
dat zij in hun functie binnen de fractie
en de gehele Tweede Kamer 'bijzonde
re verantwoordelijkheid' dragen. Dus:
alle kamerleden zijn gelijk, maar som
mige kamerleden zijn meer gelijk dan
anderen. Staatsrechtelijke flauwekul,
en bovendien onterecht: andere ka
merleden zijn toch evenzeer in staat de
geheime diensten te controleren? Daar
hoef je toch geen 'superkamerlid' voor
te zijn?
Het kan dus nog aardig worden in het
jaarlijkse BVD-debat volgende week.
Niet alleen moet worden bepaald hoe
de BVD het best bewaakt kan worden.
Ook moet worden gekozen tussen de
meningen van de vertegenwoordigers
van de vier grootste fracties. Want óf
de vier voorzitters vertolken het gevoe
len van hun fractieleden, óf de vier
BVD-woordvoerders, waarvan de
meesten al jaren pleiten voor betere
controle, geven weer wat er in hun
fractie leeft.
id
FOTO CPD CEES ZORN
komt. Maar als je nu kijkt naar
het beeld van 1993 waarin ein
delijk eens de lasten worden
verlicht, dan zou je ook koop-
krachtbehoud hebben als er
geen loonsverhoging plaats
vindt. Volgens mij een unieke
mogelijkheid pas op de plaats te
maken."
CNV-bond:
VUT in bouw
wordt te duur
De Hout- en Bouwbond CNV
maakt zich zorgen over de be
taalbaarheid van de VUT in de
bouwnijverheid. Volgens be
stuurder G. Wildeman dreigt de
regeling voor vervroegde uittre
ding aan haar eigen succes ten
onder te gaan. De christelijke
bouwbond zal het komende
jaar dan ook bekijken hoe de
kosten van de VUT in de hand
kunnen worden gehouden.
Werknemers in de bouw kun
nen, als zij de laatste tien jaar in
de bedrijfstak hebben gewerkt,
op 60-jarige leeftijd met werken
stoppen. Ook 57-jarigen die
veertig jaar hebben gewerkt
(waarvan dertig in de bouw)
hebben die mogelijkheid. De re
gelingen zijn zo populair dat de
VUT-premie per 1 januari ver
hoogd moest worden van 3,9 tot
4,9 procent. Nu moeten werk
nemers de premie boven de 3
procent zelf betalen. De Hout
en Bouwbond CNV zal in het
komende CAO-overleg eisen dat
de werkgevers de premiestijging
voor hun rekening nemen.
De VUT-discussie in de bouw
staat niet op zichzelf. Ook in de
metaalindustrie wordt de VUT
te duur. De vakbonden hebben
vervolgens voorgesteld de hui
dige regeling vijfjaar vast te leg
gen om voor daarna een sys
teem van flexibele pensionering
te ontwerpen.
Multi-cultureel
trouwfeest als
afscheidscadeau
voor Van Thijn
„Het moet maar eens afgelopen
zijn met al dat gezeik over wat
er in Amsterdam misgaat op
multi-cultureel gebied", zegt
Amsterdams beleidsambtenaar
Jan Beerenhout. „Daarom had
den we zo gedacht, waarom
niet één grote, geweldige multi
culturele trouwpartij als af-
scheidcadeau voor burgemees
ter Ed van Thijn?"
Beerenhout is een spraakma
kende ambtenaar. Hij kreeg al
eens half Nederland over zich
heen met zijn uitspraken over
een militair georiënteerde Spar
taanse (her)opvoeding van
Marokkaanse boefjes.
In juni 1995 zit Van Thijns
tweede termijn erop. Omdat de
eerste man van de hoofdstad
geen behoefte heeft aan een
derde periode van zes jaar blijkt
op het stadhuis een aantal nota
belen nu al druk aan het filoso
feren over een waardig afscheid.
En zo ontstond volgens Beeren
hout het ideetje van een groot
scheepse trouwpartij, waarbij
allerlei culturen zijn betrokken.
Van de Italiaanse migranten,
die in de jaren vijftig naar Ne
derland kwamen, heeft tachtig
procent een Nederlandse part
ner, weet Beerenhout. „Maar in
Turkse en Marokkaanse kringen
wordt het nog steeds onfatsoen
lijk geacht met een Nederlander
te trouwen. Aan m'n laars. Als ik
m'n dochter zou verbieden met
een neger thuis te komen, heet
dat racisme. Ik vind het een po
sitief verhaal als jongeren der
gelijke culturele verschillen aan
hun blote kont lappen en toch
met elkaar trouwen".
Beerenhout ziet een groot
feest voor zich in de RAI, waar
een groot aantal paren Van ver
schillende etnische afkomst op
een en dezelfde dag trouwen.
„Hoe kun je nu beter de etni
sche en culturele scheidslijnen
beslechten?", zegt Beerenhout
enthousiast. „Van Thijn vindt
het vast enig", voorspelt hij.
De burgemeester zelf kan
geen reactie geven. Die is met
vakantie.
Minder geld voor
ontwikkelingshulp
De Nederlandse ontwikkelings
hulp gaat dit jaar met 329,8 mil
joen gulden omlaag. Dat komt
door een daling van het netto
nationaal inkomen (NNI), waar
het percentage ontwikkelings
samenwerking van wordt afge
leid. Gedupeerde landen zijn
onder meer Bangladesh, India
en de regio Sahel.
De twee Griekse dealers met
wie ze zaken zouden hebben
gedaan zijn vorig jaar veroor
deeld tot gevangenisstraffen.
Maar de twee rechercheurs wer
den door de rechtbank op vrije
voeten gesteld, nadat justitie en
politie ontbrekende processen-
verbaal niet konden leveren.
Twee rechercheurs van het bu
reau Raampoort die van betrok
kenheid werden verdacht, zijn
later van alle blaam gezuiverd.
Een van hen heeft een schade
claim van 30.000 gulden inge
diend.
den haag gpd
De Nederlandse chemische in
dustrie zal dit jaar 14 procent
minder investeren dan in 1992.
Dat voorspelt de Europese Fe
deratie van de Chemische Indu
strie Cefic. Het vooruitzicht van
een matige vraag en toegeno
men capaciteit elders in de we
reld heeft ook gevolgen voor de
werkgelegenheid. Bijna 1.700
arbeidsplaatsen gaan dit jaar
verloren..
Ook in Duitsland en Italië zul
len komend jaar de investerin
gen teruglopen, maar de Neder
landse chemie spant wat dat
betreft de kroon. Er zal 500 mil
joen gulden minder worden uit
gegeven dan vorig jaar. Andere
Westeuropese landen, zeals
Frankrijk en Groot-Brittannië,
investeren volgens de Cefic juist
meer. De teruggang in de werk
gelegenheid zal minder sterk
zijn dan afgelopen jaar. Toen
nam het aantal arbeidsplaatsen
af met 3,6 procent, van 92.000
naar 88.700.
Milieugroepen bang voor ramp
amsterdam
Schepen op de Waddenzee met
olie en chemicaliën aan boord
moeten verder buiten de kust
varen. Dat vinden zeven na
tuur- en milieuorganisaties. In
een gezamenlijke brief aan mi
nister Maij van verkeer en wa
terstaat vragen zij de scheep
vaartroute voor vervoer van ge
vaarlijke stoffen bij de Wadden
zee met ongeveer zestig kilome
ter te verleggen. De route ligt nu
twintig kilometer voor de kust.
De organisaties, waaronder
Greenpeace, Vogelbescherming
Nederland en de Waddenverc
niging, willen het risico op on
gelukken verminderen. Ze ho
pen dat Maij maatregelen
neemt voordat ook voor de Ne
derlandse kust een olietanker
vergaat. Eén ongeluk, zelfs met
een kleine olie- of chemicaliën-
tanker, kan volgens de organi
saties het bijzondere eco-sys-
teem van de Waddenzee in één
klap ontwrichten.
In de brief aan minister Maij
dringen de organisaties er op
aan dat Nederland de Wadden
zee internationaal laat identifi
ceren als een bijzonder gevoelig
gebied. Zo'n registratie zou
kunnen plaatsvinden op de ver
gadering in juli van de Interna
tionale Maritieme Organisatie.
Nederland moet daartoe dan
wel drie maanden voor de ver
gadering een voorstel indienen.
Volgens Greenpeace, Natuur
monumenten. Stichting Natuur
en Milieu, Vogelbescherming
Nederland. Waddenvereniging,
Wereld Natuur Fonds en de
Werkgroep Noordzee voldoet
het Waddenzeegebied aan de
daarvoor geldende criteria.
