Economie&Beurs
Sterke franc niet
heilig voor oppositie
Terugkijken leidt tot zelfverwijt
240Q
e
MAANDAG 28 DECEMBER 1992
ECONOMISCH KORT jweeSpah onc]er Franse rechts-liberalen
BEURSEFFECTEN
DE ZWEEDSE REGERING heeft
14 miljard kroon (3,5 miljard
gulden) beschikbaar gesteld
voor het herstel van de in moei
lijkheden geraakte Nordban-
ken-groep. Stockholm heeft een
meerderheidsbelang in Nord-
»anken.
De Franse franc staat binnen het Europees Monetair
Stelsel (EMS) te boek als een sterke munt. Het is echter
de vraag hoe lang dat nog duurt. Als de Franse oppositie
in maart aan de macht komt, zou het wel eens afgelopen
[dochteronderneming Volksw'a- kunnen zijn met de koppeling tussen de franc en de
Duitse mark.
DE DUITSE autofabrikant
Volkswagen neemt
gen Audi Nippon
:van 49,9 procent in de Japanse
autodistributeur Jax genomen, parus *gpd
Hiermee heeft VW een alterna-
lief gevonden voor een ander Binnen de rechts-liberale oppo-
samenwerkingsverband. sitie is een heftig debat uitge-
broken over het monetaire be
leid. Een belangrijke minder-
BIJ DE MAANDELIJKSE uitlo- heid vindt dat Frankrijk de
de renteloze premiele- 'wurgende' band tussen de
het Nederlands Kanker Duitse mark en de Franse franc
f 1 mil- moet doorsnijden en het EMS
ting i
ning
Instituut is de prijs
•joen gevallen op obligatie num- moet verlaten.
;mer 089109. Oppositieleiders als Jacques
Chirac en Valery Giscard d'E-
staing verzetten zich fel tegen
een mogelijke loskoppeling van
MIBRA Kantoormeubelen in franCi zg vinden dat het be-
Hapert heeft de Belgische Lucas [gjj van ^g socialisten en met
Office Furniture overgenomen. name van premier Pierre Bérég-
Lucas heeft vier vestigingen. OVOy om je kost wat kost
!Mibra biedt werk aan ruim 300 handhaven ten opzichte van
de mark, het enig juiste is en
voortzetten. Deze opstelling is
hen intern op forse kritiek ko
men te staan.
De scheiding der geesten bin
nen de Franse oppositie is niet
dezelfde als enkele maanden
geleden, toen een belangrijke
minderheid zich tegen het Ver
drag van Maastricht keerde. De
'anti-Maastricht kampioenen'
Charles Pasqua en Philippe Sé-
guin zijn voor het verlaten van
het EMS, maar ook 'pro-Maast
richters' als de liberaal Alain
Madelin hebben hun zijde ge
kozen.
Het kamp Chirac-Giscard
doet alle moeite om dergelijke
Het jaar loopt ten einde. Wat
ligt er dan meer voor de hand
dan een terugblik. Veel beleg
gingsrubrieken in kranten en
tijdschriften zullen wel weer
keurig verslag doen van de snel
ste stijgers en de diepste dalers
in 1992. Daar kunt u nog eens
precies nalezen hoe u wel, en
vooral niet, had moeten beleg
gen.
Op deze plek kunnen we
daarom over de feiten kort zijn.
Zo had u beter geen DAF in
portefeuille kunnen hebben
(—73 procent tussen maart en
november). Hoogovens was
evenmin een gelukkige keuze
(-67 procent tussen mei en ok
tober). Hetzelfde geldt voor Van
Gelder papier, Hunter Douglas,
Philips, Océ van der Grinten,
Nedlloyd, Ahrend, KLM en
Stork. Allemaal aandelen waar
van de koers tussen het voorjaar
en november halveerde. U had
beter niet in Japan kunnen zit
ten (-23 procent), maar wel in
Hong Kong (+22 procent).
Over het algemeen waren
obligaties geen slechte keuze en
aandelen wel. In bijna alle grote
beleggingslanden lag het rende-
opvattingen als 'niet serieus' af ment op obligaties hoger dan
te doen. Het lijkt er echter op op aandelen. In Nederland ge
middeld 15 procent op langlo
pende obligaties (couponrente
plus koerswinst) en ongeveer 3
procent op een gemiddelde
portefeuille van Nederlandse
aandelen.
Zelfverwijt
Maar eigenlijk moeten we het
daar helemaal niet over hebben.
Dit soort terugkijkerij leidt al
leen maar tot meer zelfverwijt
en minder tevreden lezers van
deze rubriek. Iedereen had ach
teraf altijd beter, of minder
slecht, kunnen beleggen. Daar
gaat het ook niet om. Eigenlijk
moet je tellen hoe vaak je ver
wachtingen zijn uitgekomen.
Wie iets vaker goed zit dan fout
met zijn voorspelling is een suc
cesvol belegger.
Laten wij de proef eens op de
som nemen. Zo waarschuwde ik
u in deze rubriek roor het aan
deel Euro-Disney Dat was om
precies te zijn op 28 februari,
kort voordat het pretpark bij Pa
rijs zijn poorten zou openen.
Het gelijknamige aandeel was
op dat moment reeds 68 pro
cent in waarde gestegen, en wij
vroegen ons toen af of Dagobert
Duck en zijn vriendjes de beleg
gersfantasie niet al te zeer ge
prikkeld hadden. We schreven:
„Volgens sommigen nadert het
moment om afscheid te nemen
van dit aandeel - al is het maar
voor een tijdje. Overspannen
verwachtingen zullen vroeg of
laat leiden tot teleurstelling. Een
tegenvallend bezoekersaantal,
aanloopproblemen in de orga
nisatie, het minste of geringste
kan in zo'n situatie aanleiding
zijn voor een fikse correctie".
Het liep inderdaad niet hele
maal zoals gepland bij Euro-
Disney, en dus zakte de koers
van het aandeel van 164 franc
tot onder de 60 franc op het
moment van schrijven.
Nog een goed advies. Op 21
december 1991 maakte ik u at
tent op de kerstmannenrally en
het januad-effect. Achteraf
motten wij constateren dat bei
de verschijnselen zich in ruime
mate hebben voorgedaan. De
kerstman was Wall Street zeer
goed gezind. In de zeven dagen
rond de jaarwisseling steeg de
Dow Jones met ruim 9 procent.
Op de Amsterdamse effecten
beurs was januari de beste
maand van net jaar. De CBS-
koersindex steeg van 191,4 naar
201,6. Op dit moment staat de
index weer onder de 200.
Zo ook is 'Goud nog steeds
out' (04/10/91); zat er inder
daad, zacht uitgedrukt, bijster
'weinig muziek in staalfondsen'
(01/02/92); en bent u terecht
gewaarschuwd voor de cycli
sche aandelen (20/06/92) als
een 'verraderlijk soort aandeel'.
De bovengenoemde tien groot
ste dalers van 1992 worden alle
maal tot deze categorie gere
kend.
Missers
Genoeg opgeschept. Nu de mis
sers. Op 11 juli heb ik u ver
moeid met een ingewikkeld be
toog over 'verdieping of verbre
ding' van de Europese Gemeen
schap. Sindsdien hebben we
nooit meer iets van beide ge-
dachtenspinsels vernomen. In
tegendeel, op het ogenblik lijkt
de EG eerder kléiner dan groter
te worden, en de 'verdieping' is
ook niet helemaal geworden
wat men ervan verwacht had.
De 'blooper' van het jaar wil
ik u zeker niet onthouden. Op 2
BINNENLANDSEAANDELEN
110.00 107,00a
37,30 37,70
39,20 39,20
109,70 109,70
21,10 21,10
26,10 26,00
i'dafm indoe
i' credit lyonn.
14,00 14,00
65,50 67,00
79,80 79,00
119,00 119,00
189,80 189,80
53,20b 54,50
57,50 57,00
42,50 42,80
332,00 332,00
30,00 30,00
116,50 116,50
8600,00 8600,00
1198,00 '1198,00
157000,00 157000.00
15800,00 15800,00
16700,00 16700,00
115,00 f 115,00
67,90 68,00
230,00 231,00
138,00 138,00
45,50 46,00
1675,00 1675,00
32,00 32,50
13,10 13,40
40,50 40.30
10,50 10,40
113,50 114,00
83,50 83,50
506,00 508,00b
14,30 14,30
121,00 116,00a
7,70 7,70
100,00 100,00a
BUITENLANDSE AANDELEN
albert fisher
neccorpyen
nmcorpausj
norsk hydro nkr
59,00 59,00
45,40 45,50
103,00 103,00
500,00 -
500,00
62,80 62,80
65,70 66,00
697,00 676,00
1080,00 1080,00
20,50
1560,00 1520,00
147,00
87,70d
17,40
46,30d
147,00
4.25
42,40
0,88
42,30
32,10 32,30
475,00 500,00
toshiba corp yen 620,00
123,00 124,00
13,00 13,10
STAATSLENINGEN
101,00
100,75
109,65
100,75
101,35
108,20
108,40
109,27
111,72
110,00
105,70
106,05
102,25
100,55
111,60
nl 81/2 8411-94 101,50e 101,50b
100,85 100,85
- nl 81/4 9211-02 106,80 106,73
99,75 99,75
100,60 100,60
101,60 101,60
nl 61/2 68ll-93h 99,00
nl 61/2 6811-93 99,20
nl 61/2 681 ll-93h 99,30
97,70 97,70
nl 41/4 63ll-93h
nl 33/4 53-93h
nl 33/4 53-93
nlgrb 31/21)
nl grb 3 l/2v
nl 31/4 48-98v
nl 31/4 48-98d
nl beiert 31 /4h
nl beiert 31'4v
nl beiert 31/4d
nl grb 3v
nlgrb 3d
nlgrb 21/21)
nlgrb21/2v
MEEST ACTIEVE FONDSEN
51,30 09/11/92 41,70 27/12/91 50,90 51,00 51,10
75,40 28/12/92 59,30 25/08/92 75,10 75.30
89,60
140,00
204,00 28/12/92 188,90 27/12/91 203,40 204,00
63,70 28/10/92 50,00 30/12/91 61,90 62,00
42,00
28,20
106,20 21/10/92 86,00 08/01/92 102,40 102,40
37,00 07/05/92 13,70 18/12/92 15,10 15,30
40,60 02/06/92 29,20 02/11/92 33,80 33,80
196,70 23/04/92 154,20 27/12/91 174,70 174,70
41,00
69,80 13/05/92 50,50 08/12/92 51,50 52,00
50,50 10/06/92 26,40 17/12/92 28,30
80,00 02/04/92 36,20 26/10/92 40,70
51,50 25/02/92 31,50 19/10/92 35,40
101,10 05/03/92 85,70 05/10/92 98,00
57,60 03/01/92 41,40 08/09/92 46,20
48,40 27/02/92 23,50 17/11/92 25,30 25,60
197,30 21/02/92 173,30 27/12/91 192,00 192,30
101,00 23/12/92 77,60 27/12/91 100,20 100,20
140,50
204,00
62,20
42,00
28,20
102,40
10,70
136,50
77,00
122,90
15,70
33,80
174,70
24,20
41,30
52,00
54,90
25,60
28,50
148,10
32,90
40,90
35,40
20,00
44,00
98,40
46,00
97,10
79,80
25,80
192,70
34,00
90,70
100,50
41,00
52,00
54,80
32,60
40,80
35,30
19,90
43,60
98,30
45.70
97,10
41,30
52,00
54,90
25,40
28,00
147,90
192,30 192,50
86,00 14/09/92 60,00 27/12/91 82,70 82,70 82,80 82,60 82,80
Noteringen bijgewerkt tot 1230 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
openingskoers
f
gedaan en laten
hJ
ii
hoogste koers in 12 mnd.
bieden en ex dividend
laagste koers in 12 mnd.
laten en ex dividend
vk
vorige koers (slotkoers)
k
gedaan en laten ex dividend
Ik
laatste koers
1
gedaan en bieden ex dividend
laten
ho
hoogste koers
b
bieden
la
laagste koers
i exclaim
stopkoers
rl
sk
slotkoers
gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
bng 85/8 92-97 ec
bng 73/889-01
bng 75/8 92-02
7,66 109,70 109,70
8,11 104,70 104,70
7,75 107,20 107,20
7,52 106,20 106,20
10030 100,30
7,01 105,30 105,55
7,44 102,00 102,00
7,56 104,70 105,00
7,15 107,55 108,50
7,93 99,60 99,60
7,25 101,00 101,20
7,84 98,90 98,90
7,18 98,00 98,10
7,27 96.30 96.30
7,85 97,85 97,95
9,16 101,75 101,90
7,48 105,80 106,10
99,70 100,20
7,95 103,75 103,90
7,12 105.40 105,60
8.12 99.70 99,60
8,04 109,10 109,50
6.95 106,70 106,70
7,21 102.55 102,55
7,62 105,50 105,70
7,72 105,50 106,00
7,43 110.40 110,70
ngu 9 90-95 1-2
ngu 71/2 86 ecu
ngu 6 86
- 98,40 98,40
7,37 110,10 110.50
6,73 100,90 101,10
7,44 94,00 94,20
7,91 111,00 111,50
- 100,00 100,00
96,00 96,10
- 177,75 177,75
82,70 82,90
&43 97,50 97,25
- 97,65 97,75
a05 95.00 94,60
866 100.10 100,00
7,73 97,95 97.95
7,70 100.20 100,35
7,33 101,40 101,40
9.24 101,00 100,70
7.60 103.10 103,20
9930 99,30
738 97,80 9730
- 99,60 99.6(
7,15 110,20 110,40
8.08 97,20 97,50
OPTIEBEURS
75,00 65 130
90,00 20 1,50
65,00 22 0,50 a
35 6,00 6,50
135.00 15 3,10
10,00 403 0,50
5.00 244 3,80
7,50 355 1,90
10,00 86 130
jul 10,00 128 1,50
jul 12,50 159 1,00
|an 10,00 72 2,50
apr 7,50 546 1,40
apr 17,50 100 9,40
180,00 140 2,40 b 2,70 b
185.00 45 2,35
190,00 20 2,00
180,00 17 870
190,00 10 4,30
180,00 26 2,70
180,00 1r 4,20 a
170,00 12 1,55
75,00 33 5,50
70,00 13 2,50
28,50 a 25,00
280,00 56 930 b
285,00 364 5,30
290,00 127 2.50
260,00 110 34,00 a 34,00
320,00 20 1,70 a 1,50 a
260,00 100 32,50 34.00
300,00 21 11,00 11,00
285,00 528 2 30 a
17,50 140 1,20 a
47,50 343 9.00
107.00 250 1,20 a
30,00 110 0,60
205 16,50 16,00
47 10,30 a 10,00
25 33,00 a 33,50
25 15,00 b 15,50
540,00
500,00
520,00
12 12.50 a 12,00
355,00 250 4/08
BELEGGINGSFONDSEN
50,70 51,20
82,90 83,20
alg.londsenbez. 228,00 228,00
59,20 59,40
12030 120,50
10,00 10.00
308,00 309.00
34,50 34,40
133 1,33
66,70 66,90
92,00 92,00
56,% 56,97
mdon cap fundi
mgbnk dutch fnd
tngbnk geldmtds
rngbnkgiobtund 45,50 45.50
ingbnkoblrg.fds 35.80 36,00
ing bnk reniegr t 124.60 124,90
ingbnkspaardf. 102,58 102,64
ingbnkvastg.tds 31.80 3130
mnoves» 42,30 4230
mterbonds 532.50 535,00
6330 6330
16,40 16.40
53730 541,00
november 1991 betitelde ik de
ecu-obligatie als 'de obligatie
van de jaren negentig'. Deze
uitspraak behoeft weinig com
mentaar. Het is inmiddels de
vraag of de Europese munt er
ooit nog zal komen. Zeker als
we kijken naar de Europese va
luta markt waar de problemen
nog lang niet zijn opgelost. De
ecu-obligatie had in 1992 een
voor Europese obligaties vrij
schamel rendement van onge
veer 5 procent. De handel in
ecu-obligaties ligt praktisch stil.
Wie nog een dergelijke obligatie
heeft (al dan niet op advies van
uw columnist) zal er alleen te
gen afbraakprijzen vanaf kun
nen komen. Eigenlijk is de
roemloze ondergang van de ecu
exemplarisch voor alles wat er
in 1992 in Europa op econo
misch en politiek gebied fout is
gegaan.
Nu nog even de eindscore. Ik
tel meer goede adviezen dan
onjuiste. In 1993 gaan wij dus
gewoon door met deze rubriek.
Brigitte Slot is werkzaam bij het
Institute for Research and Invest
ment Services, een samenwer
kingsverband van de Robeco
Groep en de Rabobank.
p>e«son rente gr 120,10 120,20
postbank èèodf. 50,40 50.50
rg WW'und 95.10 95,50
rg Harent* f. 121.10 12120
rgpac+cfund 92.50 92,50
rgspWaow 54,90 55.10
rg sp geel 50.60 50,70
rgsp groen 57.50 57,50
17,00 17.00
17,30 1730
49,50 49,00a
105.70 105,70
78.30 78.10
TQP-15 PAR,MARKT
besouw, van
free record shop
gelderse papier
groenendijk
grontmij
lei computer gr.
melle, van nrc
nedcon groep
ordina beheer
p c groep
sligro beheer
27.00a
13.10
60,00
25,50
46,80
2,60
54,00
49,00
51.30
4,50
12.30
77,20
51,70
33,20
18,40
25,50a
13,50
60,30
25,50
46,00
2,60
54,10
49,00
51,30
4,50
12,30
77,20
51,70
33,60
18,10
OV. PARALLELMARKT
alanheri
artu biol.c
austnaglob.osh
bergh.papierfabr
biogrond belegg.
coiccumpr.can$
Columbia secur.
comm.obi.fonds 1
comm.obl.fonds2
comm,obl.fonds3
comm.obi.fonds 4
comm.obi.fonds 5
comm.obi.fonds6
dedneelectr.
delta lloyd dlr
delta lloyd ecu
delta lloyd mi*
delta lloyd rent
dico intern,
docdata
dutch take-overt
ehco-klm kleding
e&l aand.ned. 1
e&lakt.beheer 2
e&l gulden rente
e&l portfolio 3
e&l kapit. markt
europ.dev.cap.crp
german city est.
gouda vuurvast c.
great west.res.E
groothandelsgeb.
helvoet holding
holland colours
inter/view europa
ipna 3 nrc
kühne heitz
management sha-
ned.e
vbel.
ohraobl.divf.
ohraobl.groeif.
ohra totaal fonds
•pan pacific vs
phoenix
pie medical
rood testhouse
simac techniek
suez growth fund
vigilanter
vilenzo intern,
wereldhave
wolff
vk
111,60
26,40
3,70
1031,00
28,60
10,90
22,50
134,70
95,40
95,20
95,50
94,10
93,80
95,70
11,00
65,80
56,70
61,30
61,40
55,80
3,50
38,50
37,50
69,40
76,00
110,50
79,00
112,00
8,70
23,80
44,50
0.17
112,50
36,10
49,00
4,00
580,00
27.70
3,00
2190,00
52,50
50,70
51,90
51,70
51,90
10,30
534,00
4,60
1,20
10,10
52,20
67,00
14,00
3,60
47,00
Ik
111,30
26,40
3,70
1031,00
28,10
10,90
22,00a
137,80
95,50
95,30
95,60
94,20
93,90
95,80
11,00
65,80
56,80
61,30
61,50
55,80
3,50
38,70
37,50
69,50
76,20
110,50
79,20
112,20
8.70
24,20
44,50
0,17
112,50
36,10
49,00
3,90
2190,00
52,60
50,70
52,10
51.90
52,10
10,30
534,00
4,80
1,20
10,20
52,30
67,00
14.30
45,50a
EDELMETALEN
Goud
onbewerkt 18.900-19.500
vorige 18.870-19.470
Zilver
onbewerkt 175-245
vorige 175-245
bewerkt 290 laten
vorige 290 laten
BUITENLANDS GELD
deense kroon (100)
du.tse mark (100)
engelse pond
f.nse mark (100)
franse frank (100)
gnekse dr. (100)
noorse kroon (100)
oost sch.ll 100)
port escudo (100)
1.720 1,840
109,80 113.80
s (100)
lira 100)
sekr (100)
r. (100)
121.50 126,00
