De Boer neemt te weinig tijd
Cultuur&Kunst
DECEMBER 1992
MUSEA
LEIOEN
MUSEUM BOERHAAVE
Lange Agmetenstraat 10, expositie
'De vier gedaanten van de arts', t/m
14/1; 'Bij gebleken geschiktheid.
Pioniers van de psychotechniek, t/m
25/4: do t/m za 10-17 uur, zo 12-17
uur. elke zondag om 14 en 15 uur
gratis rondleidingen.
10-17 uur, zo 13-1 7 u
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
Rapenburg 28. 'Een verborgen col
lectie Griekse kunst', privé-collectie
mevrouw Schneider-Hermann, t/m
10/1; d. t/m za 10-17 uur, zon-en
feestdagen 12-17 uur. Kinderten-
loonstelling mummiemaskers, t/m
3/1Elke eerste zondag van de
maand archeologisch spreekuur, 13-
15 uur. Lezing door prehistoricus
Drs. Leo B.M. Verhart over de concur
rentie tu«en steden onder de titel
'Steden van nu, steden van toen'; zo
20/12, aanvang: 15.00 uur.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKEN
KUNDE
Steenstraat 1. Tentoonstelling 'Van
Kust tot Kust, pre-Coiombiaans aard
ewerk sculpturen uit Meso-Amerika',
t/m 7/3, rondleiding op 20/12, 14.00
eachterglasschili'
ACADEMISCH HISTORISCH MUSE
UM
Rapenburg 73. wot/mvr 13-17 uur.
HORTUS BOTANICUS
Rapenburg 73. ma t/m za 9-17 uur.
zo 10-17 uur. Kassen geopend ma
t/m za 9-17 uur, Clusiustuin geopend
ma t/m vr 10-12.30 uur en 13.30-16
d 13-17 uur. Fototentoonstel
ling 'Het begin van deze eeuw'. Lei
den gefotografeerd door Katherma
Behrend, t/m 10/1; 'Het perkament
van Krikor Momdjian' t/m 10/1M.ni-
expositie Van Doesburg en De Stijl,
t/m 31/1.
PRENTENKABINET
Rapenburg 65. di t/m vr 14-17 uur.
PIJPENKABINET
Oude Vest 159 a. zo 13-17 uur. 'De
pi|p als Oranjepropaganda' t/m
KONINKLIJK PENNINGKABINET
Rapenburg 28. di t/m za 10-17 uur,
zo 12-17 uur. 'Nederlandse Penning
kunst 1890 1990', t/m 21/3, 'Kunst
Gezeten terracotta figuur, te zien
op de expositie 'Van Kust tot
Kust, pre-Columbiaans aarde
werk'. foto» pr
voor de hand', t/m eind 1993.
WAGENMAKERS MUSEUM
Oude Varkenmarkt 13, zo 13-17 uur.
REMBRANDT EN ZIJN ATELIER
Kort Galgewater 24a. di t/m za 10-17
uur. zo 12-17 uur. Reconstructie van
het Leidse atelier van Rembrandt, ge
ïnspireerd op het schilderij 'De schil
der en zijn atelier'.
KATWIJK
KATWIJKS MUSEUM
Voorstraat 46, do t/m za van 10-12
uur en van 14-17 uur. 'Plaatjes kij-
24
'Het oordeel van Paris' bij De Appel
EXPOSITIES
de
ties van W.G. van de Hulst jr. en
'Groeten uit uit Katwijk', een over
zicht van honderden prentbriefkaar-
RECENSIE ERIC VAN DER VELDEN
Voorstelling: 'Het Oordeel van Paris' van
Lodewijk de Boer Groep De Appel Re
gie Lodewijk de Boer. Met: Robert Pra-
ger. Anne van der Ven, Saskia Mees. Ca
rol Linssen, Christine Ewert. René van Zin-
nicq Bergman.
Gezien: première Appeltheater.
Schevenmgen
Aldaar nog te zien t/m 6/2. Van 11/2 t/m
13/2, Stadsschouwburg, Utrecht
Een inval hebben, zitten, schrij
ven en dan maar zien waar de
pen je heen voert. Lodewijk de
Boer behoort tot het type to
neelschrijvers dat zichzelf graag
verrast, en aangezien hij over
een rijke geest en over een bij
zonder muzikaal gevoel voor de
taal beschikt, verrast hij de kij
ker meestal mee.
Of het nu om het feuilleton
'Ingeblikt' of zijn nieuwste werk
'Het oordeel van Paris' gaat, de
door hem opgeroepen spanning
laat zich niet eenvoudig definië
ren. De personages geven geen
enkel psychologisch houvast.
Van een duidelijke plot is geen
sprake. De Boer schudt met een
zeker satanisch genoegen de
voorspelbaarheid van zich af,
zingt zich los van het realisme.
Zijn toneel zoekt contact met
het onderbewuste, laat de pri
maire driften vrijuit spreken,
maar kan daarnaast toch ook
een hoog bewustzijnsgehalte
hebben. Filosofieën over alles
en nog wat gaat hij in zijn dia
loog niet uit de weg.
Bij 'Het oordeel van Paris' laat
Lodewijk de Boer de balans
doorslaan naar zijn intellectuele
kant. Met nogal wat brokstukjes
mythologie en bijbel en met
nog al wat verwijzingen naar
andere kunstvormen, schetst hij
een broeierig spanningsveld
tussen zes kunstbroeders. Ze
treffen elkaar op initiatief van
Anne van der Ven, Robert Prager en René
de succesvolle schilder Wolf
Alexander (Robert Prager), een
vermoeid man met een voor
spellende geest. Hij verkondigt
de verschrikkingen van de
Tweede Wereldoorlog en stelt
als het eenmaal zo ver is een ra
dicale daad. Net zoals Johannes
de Doper wordt hij onthoofd
door een Salome, zoals hij zijn
immer zwijgende naaktmodel
heeft gedoopt. Dansen doet de
ze Salome ook. Exact zo als Ma
donna.
Voor mensen die van cultu
reel getinte cryptogrammen
houden, is dit stuk een waar pa
radijs. Zoek bijvoordeeld de be
tekenis van de titel. Maar bij
dragen tot een betere dramati
sche overdracht van De Boers
pessimistische kijk op de loop
van de geschiedenis, doen deze
verwijzingen niet. Daarvoor zijn
ze te geforceerd ingebracht. De
particuliere lol van een schrijver
om zoveel mogelijk zaken van
een liefst driedubbele bodem te
voorzien.
Ook het basisidee van een
concertant drama zou met een
meer kritische uitwerking ge
baat zijn geweest. De eerste drie
kwartier is het leuk en verras
send om bijvoorbeeld Carol
Linssen in tenorgezang te horen
LEIDEN
DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1. Foto's van Wimvé
Hulst, t/m 7/1, ma t/m za. 10-22
zo 12-22 uur.
TIME IS ART
Nieuwstraat 10. Werk op papier,
schilderijen en edities van René van
Dam, t/m 23/12, wo. do. vr en zo van
14-18 uur.
STELLING
Burgsteeg 14. Groepsexpositie 'Me
mento Mon', t/m 20/12; do t/m za
14-18 uur, zo 14-17 uur.
ARS AEMULA NATURAE
Pieterskerkgracht 9. Groepstentoon
stelling van vijf kunstenaressen, t/m
20/12; ma t/m do 19-21.30 uur. di
t/m do 10-12, do t/m zo 13-16 uur.
LAK-GALERIE
Cleveringaplaats 1. Schilderijen en
tekeningen van Rob Knijn, t/m 8/1,
ma t/m vr 10-22. zo 14-17 uur.
ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53a. Expositie van Cyril
Lixenberg, t/m 22/12; wo tot za en
eerste zondag van de maand 12-17
BLÊIJENBERG GALERIE
Breestraat 113. Julia Visser-Van Dun-
né, t/m 31/12; di t/m za 9-18 uur. Ie
zondag van de maand 12-17 uur.
BLEIJENBERG BEELDEN
Langebrug 61Vaste opstelling diver
se beelden; vr, za en le zondag van
de maand 12-17 uur.
GALLERIA PROPITIA
Nieuwe Rijn 93. Werk op papier en
sculptuur van Marco Juriën, t/m
10/1, do t/m zo 13-18 uur.
ZÓNE
Nieuwstraat 17b. Detailfoto's van
hout en gebouwen in aanbouw van
Joyce Koopman, t/m 31/12; di t/m v
foto pan sok ll-18,za 10-17, ZO 13-16, do 19-
en Henk Wolvers, t/m 24/1woe en
do 13-17 uur. vr 13-21 uur, zal 1-
17 uur.
HAZERSWOUDE
GALERIE LAERKEN
Bent 2. Jens Stobberup, granieten
beelden. Vagn Hasle Nielsen, olie op
doek. Thorkild Thomsen, glas en Geri
uitbarsten, maar daarna krijgt
de integratie van liedteksten en
pianofragmenten iets opge
legds. Bovendien is het onver
mijdelijk dat je na het zoveelste
Schubert-fragment begint te
horen dat deze acteurs niet als
zangers zijn opgeleid, hoe ver
dienstelijk zij het er op zich ook
van afbrengen.
Een mislukte voorstelling?
Dat nu ook weer niet. De Boer
blijft een interessant toneelma
ker. Twee maanden langer
schrijven en deze voortreffelijke
cast had subliem materiaal in
handen gehad.
211
14, za 11-17 u
DE WAAG
Aalmarkt 21. Striptekeningen over
architectuur van de Belgische strip
auteurs Frangois Schuiten en Benoit
Peeters, t/m 20/12; wo t/m vr 12-17,
za-zo 11-17 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
STAA GALERIE
Prinses Irenelaan 88. Vrouwelijke
naakten en menselijke vormen in
acryl en brons van Eveline Swidde en
Anneliesvan Herk, t/m 30/12, wo t/m
za 12-17, vr 19-21.
HOFMAN VAN DER ZEE
Hooftstraat 235. Schilderijen en gra
fiekv,
Manon Bloem
LISSE
ARTOPA
Greveimgstraat 50. Keramiek van
Trudy van der Eerden-Halmans en
aquarellen van Joke Arnold-Booms,
NOORDWIJK
GALERIE ART MATTERS
Voorstraat 107. Tekeningen en sc
derijen van Herman Brood, foto's
NOORDWIJKERHOUT
GEMEENTEHUIS
Schilderijen van Arnold Muller, t/m
8/1; dag. 9-12 en 14-16 uur.
VOORSCHOTEN
GALERIE MERCEDES
Voorstraat 35b (steeg). Groepsten-
WARMOND
GALERIE DE POMP
Dorpstraat. Werk van Ellen van Vol
lenhoven, gemengde technieken, di
WASSENAAR
RAADHUIS DE PAAUW
Raadhuislaan 22. Unica en gebruiks-
glas van A.D. Copier, t/m 31/1; di t/m
vr 10-16, za en zo 13-16 uur, ope
ningstijden feestdagen zijn aange-
n Pnma Gafm en keramie
Petri Voet. t/m 2/1, di t/m vr 10-18
uur. za 11-17 uur.
OEGSTGEEST
GALERIE DE ZIJ-DEUR
Terweeweg82. Groepstentoonstel
ling. di t/m vr 13-15.30 uur. za 11-
CONCERTEN
LEIDEN
HARTEBRUGKERK
19 december
Hartebrugkoor en Kamerorkest Lei
den Sinfonietta olv René Verhoeff
mmv Schola Cantorum Hartebrug-
kerk, Ellen Schuring, sopraan. Jan
Mooij, bariton, HuugSteketee, trom
pet, Folkert Grondsma, orgel en An
ton den Boer, orgel, 20.30 uur.
HOOGLANDSE KERK
20 december
Adventsconcert Leidse Cantonj.
Christmas Carols en werken van Has-
sler, Charpentier en Praetorius, mmv
Han Kapaan, hobo. en Eric Brons,
fluit. Joop Brons, orgel, olv Hans
Brons. 20.15 uur.
PIETERSKERK
23 december
Weihnachtsoratonum door het Bach-
koor Nederland en het Amsterdams
Kamerorkest mmv Monika Frimmer,
sopraan, Elisabeth Graf. alt, Guy de
Bey, tenor, Klaus Mertens. bas, en
Hans Broekman, orgel, 19.30 uur.
PETRUSKERK
20 december
Kerstconcert St. Petrus dames- en
herenkoor en Valkenburgs Harmonie,
uit Duitsland, rap, r
22.00 uur.
STADSGEHOORZAAL
18 december
Meesterserie: Brabants Kamerorkest
olv Alexandru Lascae mmv Vera
Beths. viool; werken van Rossmi,
Puccini, Schubert en Dvorak. 20.15
DE WAAG
18 december
Trio Reckless Fingers, georganiseerd
door Folkclub Horus, 20.30 uur
WAALSE KERK
13 december
Koorconcert, werken van J.S. Bach.
19 00 uur.
HILLEGOM
SOLUTION
18 december
Hodge Podge, muzikale smeltkroes,
22.00 uur.
KATWIJK
SCUM
18 december
Amerikaanse 'Funcore' band 'Murp
hy's Law' met special guests 'Take
the Cake' uit Duitsland, 20.00 uur.
LEIDERDORP
DORPSKERK
19 december
Kerstconcert Jongerenkoor Leider
dorp olv Jos Schohaus. internationaal
programma, 20.00 uur.
LISSE
ARTOPA
18 december
Kerstconcert door vrouwenkoor van
het Haags Conservatorium olv Linny
van der Weyden. mmv Ulrike von Mei
er, harp, Miranda Rademaker, viool,
20.15 uur.
De Leidse Cantorij geeft op 20 december e
Hooglandse kerk.
AGATHAKERK
18 december
Kerstsamenzang mmv Groot Ge
mengd Ouderenkoor 'Zanglust', het
Vocaal Ensemble 'Cantando', Bep
Kaptijn, sopraan, Wim Boot, orgel,
Ton van der Voort, piano, Erwin van
Dijck, dwarsfluit, Mare Kaptijn, trom
pet, 19.45 uur.
20 december
Koffieconcert mmv leerlingen van de
muziekschool, 12.15 uur.
PAULUSKERK
Kerstconcert door Matthijsde
Vreugd, orgel. 15.00 uur.
FIORETTICOLLEGE
20 december
Kerstconcert. 14.30 uur.
NOORDWIJK
DECLEYBURCH
20 december
lona Quartet (pia
SPORTHAL DE VLIETHORST
i Mozart en Brahms.
cello);
14.15 uur
OEGSTGEEST
HOFWIJCK
20 december
Voorburgs kamerkoor Audite olv Ella
Dijkhuizen, werken van Sweelinck en
Pretorius, verder negro spirituals en
Caro'
DS LY
18en 19
Sempre Avanti met 'Happy Europe',
muzikale show, 20.00 uur.
OUDE WETERING
FARMHOUSE
19 december
The Bob Color, i
Kerstconcert Exultate Deo mmv Vox
Humana, Louis van Dijk, vleugel, Li-
sette Emmink, sopraan, Dirk Out, or
gel en het Arpeggio Trio, 20.15 uur.
HET KRUISPUNT
18 december
Leiden English Choir. 20.15 uur.
WASSENAAR
DORPSKERK
18 december
Het Van Wassenaer Ensemble en het
Wassenaars Kamerkoor olv Benjamin
Broers en Niels Kuijers. Solistische
medewerking: Guyette Delgorge, so
praan, Robert van der Vmne. bas.
Concert in kerstsfeer. Het concert
wordt tgv diens 300ste geboortejaar
geopend met het Concerto Armonico
ken Koor, 13.30 u
DEN HAAG
Dl LIGENTIA
20 december
Bernard Kruysen. t
14 n
e bezetting e
SASSENHEIM
DORPSKERK
18 december
Goltfusz kerstconcert mmv Haarlems
kamerkoor 'Douice Mémoire' olv Gilles
Michels en Ri|ks Jansen, orgel. Solisti
sche medewerking Kerstin Scholten.
harp, Erwin de Rui|ter. fluit, 19.45 uur
VOORSCHOTEN
iriton en Gérard
i. piano; Schubert 'Die Win-
terreise', 14.30 uur.
DR ANTON PHILIPSZAAL
18 december
Pianorecital door Misha Dichter; wer
ken van Beethoven. Brahms, Bartok
en Liszt. 20.15 uur.
19 december
Residentie Orkest olv Ingo Metzma-
cher mmv Boris Berman, piano; wer
ken van Webern, Hartmann, Marke-
vitsj en Bartok. 20.15 uur.
22 december
Chr Gemengd Koor Asaf. Residentie
LEIDEN
Leidse Schouwburg
WE HEBBEN SAMEN EEN PAARD
De driehoeksverhouding is van alle
tijden en nu ook weer het onder
werp in 'We hebben samen een
paard'. Een echtpaar en een colle
ga verhuizen met hun fysiothera-
pie-praktijk van Amsterdam naar
het oosten van het land. Daar heb
ben ze een verbouwde boerderij en
een gezamenlijk paard. En wat in
Amsterdam nooit zou zijn gebeurd
overkomt ze nu ze buiten zitten: de
echtgenoot krijgt een verhouding
met de collega. Opeens zijn de
vrouwen, begonnen als vriendin
nen, eikaars grote rivalen. Het
nieuwe blijspel van Annie M.G.
Schmidt, met o.a Annet Nieuwen-
huyzen en Trudy Labij, is natuurlijk
weer een voorstelling waar, velen
naar uitkijken.
Dinsdag 22 en woensdag 23 de
cember (20.15 uur).
Telefoon 124890
burg
Marlies Heuer speelt de vriendin
van een gevierd schrijver die nooit
thuis is. Ze vertelt haar verhaal aan
een journalist die vergeefs langs
komt om de schrijver te intervie
wen. In een tijdsbestek van tien
jaar komt hij nog een tweede en
derde keer. De gebeurtenissen zijn
onvoorspelbaar en vergankelijk.
Een typisch Gmsberg-stuk.
Vrijdag 18 en zaterdag 19 decem
ber (20.30 uur).
'X'
LOESJE
Een Loesje-avond in de X. Mede
werkers van het fenomeen Loesje
zullen het publiek een avondje be
zig houden met onder meer het
creëren van een eigen Loesje-pos-
ter Goede spreuken uit de zaal
worden naar het hoofdkwartier van
Loesje gefaxt, alwaar een Loesje-
poster wordt vervaardigd. Deze
wordt vervolgens teruggefaxt naar
de X en overhandigd aan de beden
ker.
Donderdag 17 december (20.30
KINDERTHEATER PLUISJE
Het bekertde Kindertheater Pluisje
brengt de voorstelling 'Eikel en
Bloesem' op de planken. Het stuk
gaat over de kringloop der seizoe
nen, over verliefdheid en verlegen
heid. De hoofdpersoon Eikel gaat
op zoek naar het meisje waarvan hij
in het bos een stukje lentestof
heeft gevonden. Op zqn zoektocht
doorkuist Eikel de seizoenen en
ontdekt hij dat het stukje stof van
de lentefee Bloesem is. Verlegen
0 D I U M B L I K
The Bob Colour in het Farmhouse te Oude wetering.
'Scrooge' van Charles Dickens. Blijft hij het kleine, gierige, onderkruip-
seltje waar iedereen zo'n hekel aan heeft. foto pr
Herb Mews and the Mules: tot rockers omgevormde kersthits.
verstopt hij zich voor Bloesem. Zou
zij hem aardig vinden?
Zaterdag 19 december (14.00 uur)
THEATERSPORT
De Leidse theatersportvereniging
Moeders Mooiste speelt een wed
strijd tegen het Rotterdamse team
van de Getemde Feeks. Het pu
bliek wordt weer in staat gesteld
:en of natte sponzen i
Iers of de strenge, doch rechtvaar
dige jury te werpen.
Zondag 20 december (20.30 uur)
KIEMLUSTIGE KNOL
De Leidse theatergroep Eccentric
Steady Stand brengt een zogehe
ten boerenthriller op de planken
van De X: 'Kiemlustige knol komt
in gespreid bedje'. Het stuk speelt
in een boerengemeenschap waar
beroering ontstaat wanneer enig
dood vee wordt gevonden.
Dinsdag 22 en woensdag 23 de
cember (20.45 uur).
Microtheater Imperium
SCROOGE
De Amateurtoneelvereniging Impe
rium brengt het bekende 'Scrooge'
van Charles Dickens, bewerkt en
geregisseerd door Roeland Segaar,
op de planken. Teije van Vliet
speelt Ebenezer Scrooge wiens
kwade streken centraal staan in het
stuk. Kunnen de drie geesten van
hem weer een goed mens maken?
Of blijft Scrooge het kleine, gierige,
tuur.
Vrijdag 18 december (première),
19, 20 (matinee en avondvoorstel
ling), 22, 23 en 24 december
(aanvang 20.30 uur, matinee
14.30 uur).
ALPHEN
Parktheater
Cornells Geel laan 2
Telefoon 01720-72875
PRIMADONNA
De mini-opera Prima Donna laat de
jacht van twee operazangeressen
op een contract bij een platen
maatschappij zien.
Zaterdag 19 december (20.30
Telefoon 01720-32424
FILE OP DE MELKWEG
Dgze kerstshow van Herb Mews
and the Mules wordt geafficheerd
als een rock roll-spektakel met
decor en show, entertainment, glit
ter en glamour, acts en stunts. Mu
ziek speelt evenwel de hoofdrol:
van stevige comedyrock tot in roc
kers omgevormde kersthits, en veel
zoals: File op de
NOORDWIJK
De Rank
Golfbaan 97
Telefoon 01719-12802
EN DAT IS NEGEN
Het negende programma van cabaret
groep Purper heet En dat is negen'.
/rijdag 18 december (20.15 uur)
THEATERS
DEN HAAG
APPELTHEATER
vr 18, za 19, 20.15 uur; zo 20.
14.00 uur: Toneelgroep De Appel;
'Groot en klein',
vr 18, za 19. 20.15 uur; zo 20.
14.00 uur-. Toneelgroep De Appel;
'Het Oordeel van Paris'.
AT&T DANSTHEATER
vr 18. 20.15 uur: Scapmo Ballet Rot
terdam. 'De Notekraker'.
CIRCUSTHEATER
vr 18. za 19. 20.15 uur: Toon Her-
ma 2\ t/m wo 23.20.15 uur: Simone
'Groeten uit Rotterdam',
di 22, wo 23, 20.15 uur: Purper;
en dat is negen'.
KONINKLIJKE SCHOUWBURG
vr 18. za 19. 20.15 uur; zo 20.
14.00 uur Het Nationale Toneel;
't op springen'.
NEDERLANDSCONGRESGEBOUW
vr 18. za 19. d. 22. wo 23. 20.15
uur; zo 20.14.00 uur: Musical 'Cyra-
di 22. wo 23. do 24. div. ti|den: Walt
Disney's World on Ice; 'Peter Pan'.
AMSTERDAM
CARRÉ
t/m 30 mei 1993, 20.15 uur: Musi
cal 'Cats' van Andrew Lloyd Webber.
MUZIEKTHEATER
vr 18. ma 21. 20.00 uur; wo 23.
20.30 uur: De Nederlandse Opera;
'La Bohème'.
STADSSCHOUWBURG
ma 21 t/m wo 23. 20.15 uur: Solo
voorstelling door Sylvia Poorta van
het RO Theater; 'So long, farewell,
auf wiederseh'n, goodbye