'Dirigent is een ruiter op een paard'
m
dl
Komende zondag:
gratis Kerstbomen op
Meubelplein Leiderdorp!
Advents- en kerstconcerten in Leiden en omgeving
Informatie binnen vier muren
Trage droom met goede hoofdrol
Cultuur&Kunst
'Bloembollenstreek'
speelt met meer flair
ZATERDAG 12 DECEMBER 1992
21
redactie annemifk ruygrok (CHEF)
saskia stoelinga
LEIDEN
Vrouwenkoor van de Vooropleiding v,
het Haags Conservatorium, 16/12 ir
Waalse Kerk, Breestraat 62/64, aan
vang 20.15 uur. Uitgevoerd wordt di
'Ceremony of Carols' van B. Britten
Paul Csonka. Met Ulrike von Meier, harf
en Miranda Rademaker, viool.
Leiden English Choir, 17/12 in de Evan
gelisch Lutherse Kerk, Hoogland:
Kerkgracht 26, aanvang 20.15 u
der leiding van dirigent Pim Overduin
brengt het koor een aantal traditionele
On-
Kamerkoor Mikrofoon, 19/12 in de Lok-
horstkerk, Pieterskerkstraat 1. aanvang
20.15 uur. Het koor brengt een pro
gramma van Christmas Carols, Ameri
kaanse Christmas Evergreens en kerst-
muziek van J.S. Bach, G. Rossini, F.
Poulenc en B. Britten. Het koor bestaat
uit negen zangers en zangeressen en
staat onder leiding van Anton Montagne.
Met Christiaan Maugenest. piano.
Rijnlands Chr. Mannenkoor 'Vox Huma
na'. 19/12 en 21/12 in de Stadsgehoor
zaal, Breestraat 60, aanvang 20.00 uur.
Onder leiding van Sander van Marion
zingt het koor onder meer delen van de
Messe Solemnelle van C. Gounod, van
de Deutsche Messe van F. Schubert en
het muziekstuk 'The Promise of Christ
mas'. Met medewerking van Jan Vayne.
Drumfanfare Matilo met Amerikaanse
kerstsongs, 20/12, Clubhuis. Zaanstraat
126, aanvang 12.00 uur.
Bachkoor Holland, 23/12 in de Pieters
kerk, aanvang 19.30 uur. Onder leiding
van dirigent Charles de Wolff voert het
koor het 'Weihnachtsoratorium' van J.S.
Bach uit. Medewerking verlenen Monika
Frimmer, sopraan; Elisabeth Graf, alt;
Guy de Mey, tenor; Klaus Mertens, bas;
Hans Broekman, orgel en het Amster
dams Kamerorkest.
Kerstsamenzang met het Emoenakoor,
23/12 in de Vredeskerk, 20.00 uur.
mmv Joop Brons, orgel, Joop van der
Horst, cello. Dirigent; Jan van Driel.
LEIDERDORP
Jongerenkoor Leiderdorp, 19/12 kerst
concert in de Dorpskerk, aanvang 20.00
uur. Kerstliederen uit Nederland, Enge
land, Duitsland, Polen en Tsjechoslowa-
kije. De keuze van deze landen hangt
nauw samen met het Internationale Ko
renfestival dat in juli 1993 in leiderdorp
plaats heeft.
AARLANDERVEEN
Muziekvereniging DSS en Chr. Zangver
eniging De Lofstem mmv Kinderkoor
Doremizangertjes, 19/12 Petrus en
Pauluskerk, 20.15 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Aalsmeers meisjeskoor, 13/12 in de
Oudshoornse Kerk, 0udhoornseweg90,
aanvang 14.00 uur. Onder leiding van
dirigente Yvonne Keizer brengt het koor
een aantal traditionele Christmas Carols
en stukken van onder meer G. Fauré en
B. Britten. Jan Mulder, piano en Anja
van de Maten, hobo verlenen medewer-
Het Alphens Mannenkoor en het Ge
mengd Nederlands Hervormd Kerkkoor,
17/12 Adventskerk, hoek Julianastraat-
/Castellumstraat, aanvang 20.00 uur.
Onder leiding van Gerard Middelkoop en
René Fons brengen de beide k
keur aan binnenlandse e
kerstliederen. Organist Simon Steling
zorgt voor begeleiding en treedt ook so-
I Ensemble 'Cantando', 18/12 in
t Agathakerk, aanvang 20.15 uur.
Samenzang met het publiek onder lei
ding v;
1 w.
king
n onder meer Bep Kaptein. sopra
Grote Algemene Kerstsamenzag. 18/12
in de St. Agathakerk, mmv het groot ge
mengd koor 'Zanglust', vocaal ensemble
'Cantando' en Bep Kaptijn, 20.15 uur.
Mattijs de Vreugd, piano, 19/12 in de
Pauluskerk, Ruyshornlaan 31, aanvang
15.00 uur. De 12-jarige Mattijs speelt
onder meer de traditionele Carols 'O
Little town of Bethlehem', 'First Noel',
'The Drummer Boy' en een eigen impro
visatie.
Leerlingen van de muziekschool, 20/12
in de muziekkapel van de Sint Agatha
kerk, aanvang 12.15 uur. De leerlingen
spelen kerstliederen uit Spanje, Ierland
en Engeland op viool, harp, orgel en pia
no. Met medewerking van Bep Kaptijn,
sopraan en een panfluitiste. Een strijk
trio speelt een serenade van Beethoven.
SASSENHEIM
Haarlems Kamerkoor 'Doulce mémoire'
olv Gilles Michels mmv organist Rijk
Jansen, Golfutsz kerstconcert in de
Dorpskerk. 20.15 uur. Werken o a 400
jaar oud magnificat, 'A ceremony of ca
rols' van Britten en Bram Hijmans.
VOORSCHOTEN
Leiden English Choir, 18/12 inde Ge-
ref. Kerk 'Het Kruispunt', Schoolstraat
2, aanvang 20.15 uur. Voor details zie
bij Leiden,
K) mmv Rijnlands Chr.
Dijk, vleugel, Lisette Emmink. sopraan,
Dirk Out, orgel, en het Arpeggio Trio,
23/12 sporthal De Vliethorst. aanvang
20.15 uur, zaal open om 19.30 uur..
s Robert v,
Vinne. 20.15 uur.
Leiden English Choir. 19/12 in de
Dorpskerk, Plein 2. aanvang 20.15 uur.
Voor details zie bij Leiden.
Het Wolga Kozakkenkoor, 20/12 in the
ater De Warenar, Kerkstaat 26. aanvang
13.30 uur. Het koor zingt religieuze lie
deren uit de Russisch-Orthodoxe zang
traditie en stukken waarin de geschiede
nis en de traditie van de Kozakken cen-
i. De begeleiding bestaat uit
cello en typisch Russische
als de balalaika en de
dombra. De dirigent is Oleg Jewsewsky,
Wassenaar Vocaliter en het Randstede
lijk Begefeidingsorkest, 22/12 in de
Dorpskerk. Plein 2, aanvang 20.00 uur.
Op het programma staan de cantates
één tot en met vier van het 'Weihnachts
oratorium' van J.S. Bach. Solistische
medewerking verlenen Miranda van Kra-
lingen, sopraan, Margo Kuijpers, alt, Ja
mes Doing, tenor. Frans Huyts, bas, Tijn
van Eijk, orgel. Het geheel staat onder
leiding van dirigent Ad de Groot.
Charles de Wolff dirigeert Bachkoor Holland in Pieterskerk
Kwaliteit bij Hans Dubbelaar
BIC band jazz
amsterdam/leiden
wilfred simons
Per jaar rijdt hij meer dan
50.000 kilometer door het hele
land. Hij is organist, sinds 1965
dirigent van het Bachkoor Hol
land. gastdirigent bij het Noor
delijk Philharmonisch Orkest en
ook nog orgeldocent aan het
conservatorium in Utrecht. De
nu 60-jarige Charles de Wolff is
echter nog niet van plan om het
wat rustiger aan te gaan doen,
integendeel: „Met het Bachkoor
Holland geef ik dit jaar meer
concerten dan ooit te voren."
De Wolff voert woensdag 23
december met 'zijn' Bachkoor
het Weihnachtsoratorium van
J.S. Bach uit in de Leidse Pieter-
skerk. Met veel plezier, zegt hij,
want de akoestiek en de sfeer
van de kerk zijn onovertroffen.
Het Bachkoor Holland onder
houdt overigens een goede
band met Leiden: sinds 1983
heeft het er zijn kantoor.
Hoe is op dit moment de con
ditie van het koor? De Wolff:
„Goed, beter zelfs dan enkele
geleden. We hebben veel
onge aanwas gehad. Daardoor
het koor ook wat groter dan
vroeger. De zangers en zange
ressen komen bijna allemaal
van de conservatoria, wat bete
kent dat zij volledig geschoold
zijn. We kunnen nu dus ook wat
strenger selecteren." De veran
deringen stemmen hem tevre
den: „De jonge leden hebben
nog niet zo veel concertervaring
en dat betekent meer spanning
vooraf, ook meer ambitie om er
echt wat van te maken. Dat vind
ik verfrissend en spannend."
Als De Wolff aan de voorbe
reidingen begint, bekijkt hij de
partituur steeds weer alsof hij
die voor het eerst onder ogen
krijgt. Hij wil zichzelf niet her
halen: „Zo'n partituur ziet er ie
dere keer anders voor me uit. Ik
vergelijk het met het leggen van
een puzzel: voor elke uitvoering
leg ik stukjes op andere plek
ken. waardoor steeds nieuwe
beelden ontstaan."
Verdieping
Zijn muzikale opvattingen zijn
met de jaren veranderd, erkent
hij. Maar omdat ieder mens aan
het front van zijn eigen leven
staat, vindt hij het moeilijk om
zijn ideeën van nu te vergelijken
met zijn eerdere opvattingen.
Hij formuleert bedachtzaam:
„Toen ik jong was, had ik de be
hoefte om moeilijke, virtuoze
stukken op het programma te
nemen en die snél uit te voeren.
Maar als je ouder wordt, gaat
het meer naar een verdieping
toe. Ik zoek nu steeds vaker
eenvoudige werken uit. Om me
tot Bach te beperken: zijn toc
cata's zijn heel ingewikkeld en
briljant, maar ik speel de laatste
jaren liever een triosonate
heel eenvoudig, drie stemmen.
Ik zie die dingen helderder dan
vroeger. Dat is niet alleen een
kwestie van leeftijd, maar ook
van voortdurende studie na
tuurlijk."
De nieuwe ontwikkelingen in
de uitvoeringspraktijk boeien
hem en hij zegt zich er ook door
beïnvloed te voelen. Maar wer
kelijk 'authentiek' kan hij niet
zijn: „Alleen de eerste uitvoe
ring van een werk is authentiek,
alle andere zijn kopieën. Een
man als Harnoncourt, die van
oorsprong musicoloog is, doet
het goed: zijn concerten zijn le
vendig en alert, hij geeft de mu
ziek handen en voeten. Maar,
soms hoor ik saaie, oninteres
sante uitvoeringen van dirigen
ten die ook musicologen zijn.
Het is uiteindelijk niet de ach
tergrond, maar de visie en de
persoonlijkheid van de dirigent
die bepaalt of een uitvoering in
teressant is of niet."
De Wolff maakte niet alleen
naam als dirigent, maar vooral
Wereldkerstcircus
amsterdam Hét Wereldkerstcircus, dat de laatste jaren steeds in
Carré optrad, gaat dit jaar terug naar de bron van het circus: een
tent. Door de verbouwing van Carré zijn de artiesten neergestre
ken op het parkeerterrein van de RAI in Amsterdam. Daar treden
de tientallen medewerkers op van 17 t/m 30 december. Het pro
gramma staat in het teken van Billy Smart, de eerste 'kerstman'
van het circus. Dit jaar ziet de bezoeker zijn kleindochter Yasmi-
ne Smart met haar paardenummers. In Monte Carlo won zij de
Zilveren Clown met dit
Metallica in Kuip
rotterdam De geruchten gonsden al enige tijd, de bevestiging
is er nu ook: hardrockformatie Metallica, onlangs nog in Ahoy'
(twee avonden) en in de Bossche Brabanthallen, geeft op 12 juni
een concert in het Feyenoordstadion. Kaarten voor dit optreden
zijn vanaf volgende week zaterdag te koop. Dan begint ook de
voorverkoop van het extra-concert van Vaya Con Dios op 11
maart in Ahoy'. Gerry 'Baker Street' Rafferty staat op 17 februari
in het Utrechtse Vredenburg. Entreebewijzen zijn met ingang
van zaterdag reeds verkrijgbaar.
ook als organist: „Het orgel blijft
me boeien. Ik treed nog veel op,
meestal tussen april en oktober.
In de winter zijn orgels vaak
vals en door de kou is het voor
het publiek dan ook minder
prettig." Een specifieke voor
keur voor één periode of een
componist heeft hij niet, al
spreekt de middeleeuwse orgel
literatuur hem minder aan:
„Dat is toch te specialistisch.
Mijn repertoire loopt van Bux-
tehude tot heden. Ik speel ook
stukken van nog levende com
ponisten als Ton de Leeuw, Li-
geti, Kagel en Messiaen."
Wat doet een dirigent nu pre
cies met een koor en orkest? Is
het een slapend beest dat ge
wekt en getemd moet worden?
De Wolff: „Zeker niet. Je moet je
kennis en je wezen overbrengen
en duidelijk maken wat je muzi
kaal wilt. Je moet er iets van je
zelf inbrengen. Als je het zo
doet, ben je een ruiter op een
Kaard. Als het goed gaat, is er
armonie tussen de twee. Als
het niet goed gaat, werpt het
paard je vanzelf af."
Lezers van het Leidsch Dag
blad kunnen het Weihnachts
oratorium op 23 december
(aanvang 19.30 uur) in de Pie-
leiden conny van der zande
Naast het sinterklaasfeest en
kerstmis kent Leiden in de de
cembermaand nog een traditie:
de jaarlijks terugkerende Hui-
zinga-lezing. Deze prestigieuze
lezing wordt georganiseerd door
de Rijksuniversiteit Leiden,
NRC-handelsblad en de Maat
schappij der Nederlandse letter
kunde. De lezing is een eerbe
toon aan de historicus en cul-
tuurfiloofjohan Huizinga.
In voorgaande jaren lazen
grote namen als Mulish en Van
het Reve hun bespiegelingen
over cultuur-filosofische onder
werpen voor, dit jaar was het
woord aan professor E. de
Jongh uit Utrecht. Deze als ei
genzinnig bekend staande
hoogleraar in de kunsttheorie
hield gisteravond in de Pieters
kerk een lezing met de titel
'Kunst en het vruchtbare mis
verstand'.
Al in de klassieke oudheid
ging men ervan uit dat kunst al
tijd verkeert in het gezelschap
van 'het goede' en 'het ware'.
Volgens dit idee moet de maker
van een kunstwerk altijd goed
van inborst zijn en de toeschou
wer zou door het bekijken of
beluisteren van een kunstwerk
meer mens worden. Deze op
vatting blijkt ook nu nog actu
eel: zo verfraaien vele bedrijven
hun panden met schilderijen
omdat men denkt dat de werk
nemers daar rustiger van wor
den.
In zijn betoog maakte De
Jongh duidelijk dat deze opvat
ting op een misverstand berust.
Vele kunstenaars hebben hele
maal geen goede moraal: denk
maar aan schrijvers als Céline
en Verlaine. En de mensen die
kunstwerken ondergaan, wor
den er ook geen haar beter van.
Als kunst mensen zou verande
ren, dan zou de wereld er im
mers veel mooier en beter uit
zien. Toch vormt het idee dat
kunst verheffend is voor velen
recensie dick hermsen
De dansvloer stond zo vol met
aandachtig luisterende liefheb
bers, dat er van bewegen geen
sprake kon zijn. Voor het 15-ja-
rig jubileum van de Hans Dub
belaar Big Band was gekozen
voor Sociëteit de Burcht. Voor
de ambiance van de muziek
was de locatie goed getroffen.
Jammer dat de zaal voor het
grote aantal bezoekers aan de
krappe kant was. De opkomst
was misschien iets onderschat.
Onterecht. Bigband-muziek
doet het goed in Leiden. Met
zo'n 5 orkesten in de regio is de
swingmuziek goed vertegen
woordigd.
Gisteravond stond Hans Dub
belaar met zijn orkest in de
schijnwerpers. De sympathieke
bandleider en trompettist houdt
al 15 jaar zijn leden enthousiast
aan het spelen. De kwaliteit
volgt een stijgende lijn. Opval
lend goed is de dynamische in
tentie waarmee de band speelt.
Schetterend harde orkestpassa
ges wisselen met fluweelzachte
klanken. Dit sprankelende ka
rakter werd nog extra benadrukt
door de eerlijke akoestiek van
de 'schoenendoos'-zaal. De
zaalakoestiek had beduidend
meer moeite met het zachte
stemgeluid van Anita Simons,
de zangeres van de band. 2e
heeft een prachtige stem die
jammergenoeg in te luidklin-
kende arrangementen verdwijnt
in de orkestldank.
Belangrijk bij bigband-mu-
ziek is een goede 'drive': een
spanning in de muziek die al
leen de hele band kan laten
voelen. Deze was in het meren
deel van de stukken goeg aan
wezig. Ritmische accenten za
ten goed op hun plaats. Er werd
gespeeld op het scherp van de
snede. Een storende factor was
de zuiverheid. De piano stond
niet goed op toon. Bovendien
zal een juiste intonatie bij de
blazers veel meer aandacht
moeten krijgen in dit orkest.
Daarmee zal het. overigens
goed gekozen repertoire, nog
veel meer tot zijn recht komen.
Als dit orkest het stijgende
kwaliteitsgehalte kan waarbor
gen, kunnen we met spanning
uitzien naar het volgende jubi
leum over 5 jaar.
terskerk met korting bijwonen.
Zij moeten een coupon in de
krant opsturen naar: Bachkoor
Holland, Pieterskerkhof 4b,
2311 SR Leiden. Samen met
een acceptgiro ontvangen zij
dan de kaarten z.s.m thuis.
Kaarten zijn tussen 9.30 en
11.30 uur ook af te halen op
bovenstaand adres. Per cou
pon kan men maximaal twee
kaarten krijgen.
een motivatie
musea te bezoeken. Bovendien
ligt dit idee ten grondslag aan
het subsidiebeleid van minister
d'Ancona.
Zorgden de voorgangers van
De Jongh door hun lezingen
voor stormachtige discussies en
debatten, De Jongh verzocht
zijn publiek op schertsende wij
ze om de verstrekte informatie
binnen de vier muren van de
Pieterskerk te houden. Het idee
dat kunst zou verheffen mag
dan een illusie zijn: het zorgt er
wel voor dat wij onze kunstwer
ken blijven koesteren en dat de
subsidies worden toegekend.
M1J71FK melodische lijn en zelfs de lange
rij blazers kon mij vaak niet be
koren. De dirigent had als the
ma voor het hele programma de
natuur gekozen, maar die wilde
in de aanvang niet opbloeien,
een dubieuze keus om met een
zo moeilijk werk te beginnen
ook al heet het een Ouverture.
In de romance 'The lark as
cending' van R. Vaughan Willi
ams (1872-1958) liet de jonge
violiste Mirjam Oost heel soepel
en verfijnd de leeuwerik opstij
gen onder het zacht zomers zin
derend geluid van de strijkers.
De hoorn speelt een sfeervolle
melodie, en blazers en strijkers
komen hier gezamenlijk tot een
mooi klankidioom, dat weer
stijlvol kleurt bij de subtiele
vioolpartij.
Het nieuwe flair en enthou
siasme waren prominent aan
wezig na de pauze in Beetho
ven's pastorale 6e Symfonie. De
klank van de violen in 'Het gro
te werk' had meer body, de bla
zers musiceerden helder en
zelfverzekerder, ook in hun klei
ne soli, er was veel meer balans
in het klankaanbod. De stem
mingen in deze landelijke pro
grammatische symfonie werden
met vaart en elan overgedragen:
de ruisende beek, de koekoek,
het onweer en de storm die
weer gaat liggen. De zachte
lichte vioolpartijen bleven he
laas ook hier onder de maat.
Wat Buijs nog niet lukte in
Dvordks Natuur, ging hem veel
beter af in de Pastorale: speci
ën luisterplezier.
bollenstreek o I v. Rolf Buijs.
jam Oost. viool Gehoord vnjdag 11 de
cember in de Pauluskerk te Lisse
Het Symfonieorkest Bloembol
lenstreek heeft een nieuwe diri
gent en dat betekent verande
ring. Wat de vorige dirigent van
Duyn heeft geïnvesteerd in dit
amateurorkest, heeft Rolf Buijs
verdiept. Het orkest is groter
dan ooit, het speelt met bepaald
meer flair, het programma heeft
een iets mooier jasje en geeft
meer informatie.
Toch bleek het eerste pro
gramma-onderdeel te gewaagd.
'In der Natur' van Dvorék
(1841-1904) was een duidelijk
té moeilijk gekozen stuk. Dvo
raks 'zingende bassen', de on
dertoon van bassen en celli,
zongen te overheersend, de vio
len kwamen niet tot een zuivere
HOME
RENTAL
SERVICE
Naar Aruba?
►el voor gratis huurtaxatie
van uw woning
Tel. 071-322211
MEER WETEN OVER
ECABO INFORMATICA
OPLEIDINGEN?
BEL: 01820-8 17 77
theater
recensie dick van teylincen
Toneelcombinatie Dialoog speelt Droom
van een vrouw van Alan Ayckbourn Ge
zien op 11 december in Warenar, Wasse-
ln Wassenaar opereert sinds
1976 Toneelcombinatie Dia
loog. Die combineert amateur
toneelspelers zo met elkaar -
met een beroepsregisseur en
met het 'betere toneelrepertoi
re' - dat er een voorstelling ont
staat. Gisteren leidde dat tot een
versie van Droom van een
vrouw van Alan Ayckbourn, de
schrijver die populair is bij
amateurs en soms bij vrije pro
ducenten.
De vrouw die in het stuk
droomt, heet Susan en is niet
gelukkig. Haar man is een knor
rige priester die een boek
schrijft en geen aandacht voor
haar heeft. Wel voor zijn zus
Muriel, een soort randdebiel die
alles in huis verkeerd doet.
Susan heeft het ellendig en
daarom hallucineert ze een roze
gezinsleven bij elkaar waarin
haar knappe broer Tony en haar
dochter Lucy, een zoet glimla
chend porseleinen popje, idyl
lisch ronddartelen in tenniskos-
tuum of bloemetjesjurk. De
droomscenes onderscheiden
zich van de harde werkelijkheid
door zacht licht en pianoklan
ken. Maar niet alleen het echte
leven wordt steeds vervelender,
ook haar wanen kan Susan uit
eindelijk niet meer naar haar
hand zetten.
Dialoog speelt over het alge
meen op een redelijk niveau: de
teksten zijn de spelers bekend
en worden verstaanbaar en re
delijk natuurlijk overgebracht.
De voorstelling had een laag
tempo en niet overdreven veel
humor. Pas flink laat, toen het
over een ontbrekend seksleven
ging, werd er gelachen. Muriël
(Els Schwencke) was als enige
rol echt komisch ingevuld, maar
die vraagt er ook om. Okee, ook
de dokter die zichzelf zo graag
hoorde praten (Jaap van den
Oever) was aangenaam verve
lend.
Een absolute voorwaarde om
het niet zo geweldige stuk ac
ceptabel te maken, is een sterk
bezette hoofdrol. Dat was met
IJda Hilgeman in orde. Zij was
kordaat, onverstoorbaar en op
een charmant naïeve manier
tuttig. Een soort Ina van Faas-
sen-type. Zij mocht lekker tegen
het fatsoenlijke burgerleven van
haar man schoppen, en dat
maakte haar sympathiek. Min
der goed lukte het haar om het
geleidelijke verloop van haar
gekte te laten zien. Na afloop
kreeg ze de gouden speld voor
een rijke veertigjarige toneelcar-
Nog niet in Kerststemming? Doe dan komend weekend een feestelijk rondje
Meubelplein Leiderdorp. Want dan geven we échte Kerstbomen wegl Grabs voor iedereen
die een meubelaankoop doeL Kunt u zaterdag niet? Geen nood. We zijn ook op zondag
geopend,* van 10.00 tot 17.00 uur. Informabe: 071-416585. (*M.u.v Mijnders Meubelen)
NA ÉÉN RONDJE MEUBELPLEIN WOON JE VEEL MOOIER. A4, ahlag Leiderdorp
