'Zending is geen medemenselijkheid'
Kerk Samenleving
Pauselijk gebed in de regen
Trans World Radio zendt
weer uit in het Nederlands
Bestuur moskee boos over
passage in proefschrift
Brrr.... wat koud
lf\ I fcKL>AL» \z UtGtMtJtK I wl
UIT DE KERKBLADEN
Romantiek (1)
De abonnees van het Kerk
blad voor de ring Ter Aar
hebben het getroffen. Tussen
de meditatieroosters en de
predikbeurten in worden zij
vergast op de ontboezemin
gen van dominee Th. van der
Hoeven (Rijnsaterwoude).
De afgelopen week troffen zij
hem in een lyrische bui.
„Ooit was ik een romanti
sche jongen, hooggestemd in
idealen, vol pijnlijke nostal
gie en Weltschmerz, alles
poëzie, en menig meisje een
Helena. Uren gezwijmeld
met Novalis en Mahler, dra
ken van gedichten gewrocht
en ze orider kaarslicht, wie
rook en spirituele druiven-
drank in meer of minder ont
vankelijke meisjeszielen in
gelezen, iets van een bohé
mien, nauwelijks iets dat
deed vermoeden dat ik ooit
een wonderlijk ambt zou
moeten dragen."
Maar ach, het leven her
neemt kennelijk zijn rechten,
verzucht Van der Hoeven. De
romanticus van weleer heeft
twee opgroeiende zoons en
een pittige dochter. En pa
probeert 'in deze tijden van
verwarring en verstarring ze
voor te gaan in het heer-zijn,
als u begrijpt wat ik bedoel'.
„Gaandeweg heeft de ro
manticus verloren, ik krijg
ook nauwelijks meer een ge
dicht uit de pen en voor je
het weet zit je met gans de
burgerij aan het alcoholvrij
bier."
Romantiek (2)
Zo heel af en toe laat Van der
Hoeven echter de romanti-
cus weer toe. „Vanmorgen
vroeg liep ik nog een keer te
dolen over dit paradijselijk
pastoraal eiland, ik liep als in
een gedicht, het november-
zonlicht als een aureool over
de Dom, wat weemoedig,
maar ook voldaan." Zijn na
derende vertrek uit het dorp
(na 1 januari), maar ook het
Sinterklaas-feest waren ver
antwoordelijk voor deze ge
moedstoestand. De dominee
worstelde met zijn geloof in
de goedheiligman. Hij vulde
de. schoenen van zijn zonen
met 'lekkere onverantwoorde
zoetigheid', maar zag zijn ei
gen maatje 46 systematisch
leeg blijven. „Ik was al zo ver
in mijn opstandigheid dat ik,
toen er onlangs twee knech
ten van Klaas aan de deur
stonden voor een goed doel,
ik tegen het meisje riep: Ille
galen! Gelukkig was er van
morgen gerechtigheid: een
heus Suske en Wiske-boek in
de schoen,"
Romantiek (3)
Zijn daarmee alle wensen
van Van der Hoeven in
Rijnsaterwoude vervuld? De
romanticus in hem vindt van
niet. „Ik heb hier alles mede
gemaakt, maar nog nooit een
witte Kerstmis. Valse roman
tiek, kitscherige schoonheid,
Anton Pieck op kerstkaartfor
maat, ik weet het, maar ik
zou dat graag op de valreep
nog meemaken..." Zijn
laatste stichtelijke ontboeze
ming aan de lezer luidt: „Ge-
lukkig wie nog niét helemaal
aan het kind en de romanti
cus voorbij is, voor wie het
leven soms nog iets heeft van
de Efteling, zelfs in decem
ber, want dit is waar en hard
genoeg: 'amour et fleurs ne
durent qu'un printemps':
liefde en bloemen duren
slechts de tijd van de lente."
Tegenvallende Nederlandse belangstelling voor Mission '93
barneveld anp
„Veel Nederlandse voorgangers zien zending als een be
dreiging die hun geld en bekwame mensen kost. Dat is
een verkeerde gedachte. Als je God het beste geeft wat je
hebt, zal God je alleen maar zegenen."
Vlug hoopt in de Jaarbeurs
onder de jongeren ruim dui
zend voorgangers aan te treffen.
„Als je wilt dat jongeren die en
thousiast voor God zijn, en
thousiast blijven, moeten ze
door hun voorgangers worden
gestimuleerd en gecoacht.
Daarin willen we de voorgan
gershelpen."
Mission '93 zal vermoedelijk
minder bezoekers trekken dan
het vorige congres. Aan Mission
'90 namen 10.000 bezoekers
deel, aan het komende congres
ongeveer 8000. Directeur Vlug
ziet de economische recessie als
de belangrijkste oorzaak van
deze achteruitgang. „Voor veel
Aan het woord is directeur R.J.
Vlug van TEMA (The European
Missionary Association). Hij is
de organisator van Mission '93,
een Europees congres voor jon
geren dat van 28 december tot
en met 2 januari in de Utrechtse
Jaarbeurs wordt gehouden.
Doelstelling van Mission '93
is jongeren te interesseren voor
de zending. De jongeren kun
nen deelnemen aan massabij
eenkomsten en werkgroepen en
een tentoonstelling van 170
christelijke organisaties bezoe
ken.
jongeren uit Engeland is onze
harde Nederlandse gulden erg
nadelig. Voor hen is het congres
tientjes duurder geworden."
De belangstelling van Neder
landers valt Vlug tegen. Niet
meer dan 500 zullen er waar
schijnlijk naar Utrecht komen.
„Eigenlijk is het schandalig", uit
de directeur zijn verontwaardi
ging. „Voor de Nederlanders is
het congres het goedkoopst en
het gemakkelijkst te bereiken.
Christelijke manifestaties met
veel amusement trekken grote
groepen jongeren. Op Mission
wordt van de jongeren meer ge
vraagd en daardoor haken velen
kennelijk af."
Vlug schat het aantal congres
deelnemers dat direct bij de
zending betrokken raakt, op
tien procent. Glimlachend ver
telt Vlug het verhaal van een
rome» Paus Johannes Paulus II werd deze week beschermd tegen de regen toen hij aan de voet van de
'Spaanse Trappen' in Rome bad bij het grote Mariabeeld ter gelegenheid van het feest van de Onbevlekte
Ontvangenis. Rechts staat de burgemeester van Rome, Franco Carraro. foto ap
Protest opheffing hervormde post Jeruzalem
De hervormde synode moet het
besluit heroverwegen om de
post in Jeruzalem op te heffen.
Met deze inzet is een initiatief
groep opgericht die hervormd
Nederland wil mobiliseren om
protest aan te tekenen tegen het
synodebesluit.
In een brief aan de synode
staat dat met het besluit de post
in Jeruzalem af te schaffen 'het
gesprek met Israël wordt afge
broken'. Verder is te lezen dat
de kerk opnieuw 'de eeuwenou
de paternalistische houding van
wel praten over Israël, maar niet
met Israël inneemt'.
De briefschrijvers storen zich
aan het feit dat de synode in
hun ogen de plaatselijke com
missies voor Kerk en Israël niet
heeft betrokken bij de besluit
vorming. H. de Koning van de
initiatiefgroep denkt dat zeker
de helft van al deze commissies
de actie zal ondersteunen.
De post in Jeruzalem was be
doeld om contacten te leggen
met joden en de kerk te advise
ren over ontwikkelingen in en
rondom Israël. Sinds 1982 werd
deze functie bekleed door dr.
G.H. Cohen Stuart. De synode
wil nu een functionaris in Ne
derland aanstellen die vooral de
contacten met joden buiten Is
raël moet onderhouden.
Rotterdamse motoragent die
enkele jaren geleden het con
gres bijwoonde. „Momenteel
werkt hij als zendeling in een
Zuidafr ikaanse township.
„Maar", zegt Vlug, „bij zen
ding gaat het er in eerste instan
tie niet om dat je zwarte kinder
tjes een broek aandoet en een
bijbel geeft. Primair gaat het bij
zending om een resultaat van
een gezond geestelijk leven. Het
produkt van je persoonlijke re
latie met God."
„Zending is geen medemen
selijkheid. Als je vanuit een
menselijke bewogenheid als
zendeling aan het werk gaat,
word je heel snel moe. Het ech
te uitgangspunt voor zending is
de liefde van Christus. We heb
ben daarom als thema van het
komende congres een bijbel
tekst uit de tweede brief van
Paulus aan de Korinthiërs geko
zen: de liefde van Christus
dringt ons."
Op Mission '93 komen ook
Serviërs en Kroaten. Vlug: „We
zullen deze mensen niet gefor
ceerd met elkaar confronteren.
Verzoening kun je niet afdwin
gen. Het enige dat wij kunnen
doen, is de gelegenheid schep
pen om de verschillende partij
en met elkaar te laten praten."
Mission '93 is in principe in
terkerkelijk. „De mensen die
aan dit evenement meewerken,
belijden allemaal dat Jezus
Christus de Heer is en beschou
wen de bijbel als onfeilbaar. Of
we meer reformatorisch dan
evangelisch zijn, of omgekeerd,
kan ik niet aangeven. De refor-
matorischen vinden ons soms
te evangelisch, terwijl evangeli-
schen zeggen dat we te weinig
evangelisch elan hebben."
Na een onderbreking van negen
jaar zendt de internationale
christelijke omroep Trans World
Radio (TWR) te Hilversum weer
een Nederlandstalig program
ma uit. Het programma, dat de
titel 'Inzicht' draagt, is een me
ningsvormend programma voor
christenen. Aan de orde komen
onderwerpen als incest, depres
siviteit en stress. Tot en met
1983 zond TWR elke week meer
dan drie uur Nederlandstalige
programma's uit. Daarmee
werd gestopt, omdat de organi
satie al haar aandacht wilde
richten op 'de onbereikten' in
afgelegen gebieden. „Nederland
had immers al een Evangelische
Omroep", beargumenteert di
recteur R. Postuma van de Ne
derlandse afdeling van TWR.
Inmiddels zendt de zendings
organisatie 'Inzicht' iets langer
dan twee maanden uit. De uit
zending wordt in ieder geval
een jaar voortgezet. De nieuwe
start heeft te maken met het
wegvallen van een programma
voor Berbers in Noord-Afrika.
Postuma: „Tachtig procent
van onze programma's wordt
door derden geleverd, bijvoor
beeld door kerken en christelij
ke instellingen. Op die manier
houden we contact met het
grondvlak en worden we geen
'electronic church'. De organi
satie die ons het Berberpro
gramma leverde, kon dat niet
langer opbrengen
Over grote aantallen luiste
raars maakt de directeur zich
geen illusies. „Het duurt min
stens een jaar voordat je een
luisterpubliek hebt opgebouwd.
Voorlopig zullen alleen mensen
luisteren die ons al kennen."
Het bestuur van de moskee Ulu
Camii aan de Zeeburgerdijk in
Amsterdam-Oost eist dat dr. J.
Doomernik een passage in zijn
proefschrift over Turkse mos
keeën en maatschappelijke par
ticipatie rectificeert. Daarin
worden mensen van de moskee
ervan beschuldigd banden te
hebben met de fascistische
Turkse organisatie Grijze Wol-
Doomemik promoveerde
reeds in mei 1991 aan de Uni
versiteit van Amsterdam op zijn
proefschrift. De informatie
waarop hij zich baseert is, zegt
hij, drie jaar oud. „Dat betekent
dat het nu niet meer waar hoeft
te zijn. Dat ligt zelfs voor de
hand." Hij zegt harde bewijzen
te hebben waaruit blijkt dat het
bestuur drie jaar geleden die
banden wel degelijk had.
Volgens mr. Van der Hoek,
advocaat van de moskee, wei
gert Doomernik die bewijzen te
tonen of zijn bronnen te ont
hullen. De bestuursleden van de
moskee ondervinden hinder
van de bewering. „Ulu Camii
neemt in Amsterdam-Oost een
centrale positie in en onder
houdt nauwe contacten met de
politiek en welzijnsinstellingen.
Die kijken het bestuur er toch
op aan. Misschien omdat men
denkt: 'waar rook is, is vuur'."
De bewering is temeer pijnlijk
omdat de moskee op de nomi
natie staat om te worden ge
sloopt. „Het bestuur heeft dus
al het moreel krediet nodig dat
ze van instanties kan krijgen om
een nieuwe lokatie te vinden",
aldus mr. Van der Hoek.
Behalve Doomernik heeft de
advocaat ook de uitgevers van
het proefschrift, het Koninklijk
Nederlands Aardrijkskundig Ge
nootschap en de Universiteit
van Amsterdam tot een rectifi
catie aangesproken. „Die zijn
tot nu toe stilletjes in een hoek
je blijven zitten en hebben niets
van zich laten horen", zegt de
jurist.
COLOFON
uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIE: J. de Vries,
G.P. Arnold (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor,
Henk van der Post (adj).
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Wilhelmmalaan 18,2605 ED
Alphen a/d Rijn,
telefoon 01720-48888.
Grachtweg 53a, 2161 HM
Lisse, 02521-13634.
POSTADRESSEN
Postbus 54,2300 AB Leiden.
Postbus 83,2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-143480.
Leiden fam. berichten 071 -161385.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
ADVERTENTIES
ma,vrij, van 08.00-1700 uur:
Telefoon 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
(Sleuteltjes)-. Telefoon 071 -143545.
ABONNEMENTEN
Tel. 071-128030
bij vooruitbetaling (incl. btw)
per kwartaal80.10
per kwartaal (post) 113.85
perjaar310.85
per maand 27.80
(Automatische incasso)
KABELKRANT:
Redactie 023-150147
Advertenties071-161367/161363
AGENDA
ZATERDAG 12 DECEMBER
Leiden
15e Molen Winterserie-wandeltocht,
over 10 en 15 km. start vanaf VW,
Stationsplein, starttijd tussen 9.00
en 13.00 uur.
Tentoonstelling, georg. door De Vo
gelvrienden Leiden En Omstreken,
Vijf Hovenhuis, Hoflaan 169, van
10.00 tot 17.00 uur.
Rommelmarkt in de Pieterskerk, van
10.00 tot 17.00 uur.
Workshop 'Een indiaan van Fimoklei'
bij Tuya, Kaasmarktschool, van
Noordwijk
Hobbymarkt 'Kreatieve Handen' in
Dorpshuis De Kuip, Zeestraat, aan
vang 10.00 uur.
Presentatie van de Wereldwinkel,
Buurthuis, Hoofdstraat 11, van
10.30 tot 16.00 uur.
Taxatie kunstvoorwerpen in Galerie
Drieluik, Voorstraat 57, van 14.00 tot
17.00 uur.
Marathonwedstrijd Klaverjassen, org.
Tafeltennisver. TOV - Bowling Noord-
wijk, Nieuwe Zeeweg 73, van 14.00
tot ca. 20.00 uur.
Noordwijkerhout
Country-avond mmv life-band in De
Schelft, aanvang 21.00 uur.
ZONDAG 13 DECEMBER
Tentoonstelling, georg. door De Vo
gelvrienden Leiden En Omstreken,
Vijf Hovenhuis, Hoflaan 169, van
10.00 tot 17.00 uur.
Halve finale Mini-playbackshow, res
taurant Zwembad De Zijl, aanvang
14.00 uur.
Rondleiding door de Pieterskerk, aan
vang 15.00 uur.
Noordwijkerhout
Loeki Stardust Quartet in De Schelft,
aanvang 14.00 uur.
Blijspel 'Bonbons in luxe verpakking'
HET WEER
ROB GROENLAND
-5.7 graad Celsius hetgeen 8 graden be
neden het klimaatgemiddelde lag (abso
lute topper in drie eeuwen).
Eind november kwam het winterweer
ongenadig hard vanuit het noordoosten
binnen. Na een tijdelijke dooi rond 10
december, begon het halverwege de
maand opnieuw hard te vriezen. Van 14
tot 17 december vroor het streng, ook
overdag. Op de 14de vroor het in Rotter-
derwijk dook het kwik zelfs tot -22 gra
den.
De laagste temperatuur die in een de
cembermaand in de Bilt is gemeten,
sinds het begin van de waarnemingen,
was -20.8 graden Celsius op 8 decem
ber 1871. In Maastricht werd toen -25
graden op 1.5 meter hoogte gemeten. In
onze regio scoorde het gebied tussen
Leiden en Haarlem in die vroege och
tend tussen de -15 en -18 graden Celsi-
Deope
a koudste december
maand (sinds 1706) was die van 1890
met een gemiddelde temperatuur van -
4.8 graden Celsius. In de twintigste
eeuw zijn zulke ijzige decembermaan
den met voorgekomen. De koudste was
december 1933 met een gemiddelde
temperatuur van -2.2 graden Celsius.
In de twintigste eeuw was 25 vorstda-
gen het hoogste aantal (1923,1933,
1950,1963 en 1969). Het is sinds
1848 nog nooit voorgekomen dat vorst
in december geheel achterwege bleef.
'Maar liefst' 1 vorstdag had december
van 1974. In dat jaar werden tussen
kerst en oudejaarsdag regelmatig tem
peraturen van 11 tot bijna 14 gra-
denjSelsius gemeten.
Ons actuele vyeer blijft voorlopig op
de zachte toer, vooral nu een warm
bloedig hogedrukgebied over Frankrijk
vanaf begin volgende week de dienst
gaat uitmaken. Voordat we aan dit droge
en rustige weer beginnen, volgt vandaag
nog een polaire luchtsoort met flinke op
klaringen en een enkele bui met vooral
in de ochtend nog een stevige noordwes
ter 5-7 bft. Morgen waarschijnlijk nog
wat regen van een nieuw warmtefront,
en daarna een overgang naar zacht en
rustig weer. Het winterweer laat nog
steeds op zich wachten.
HET WEER IN EUROPA
Meest bewolkt en af en toe regen. Maxi
ma rond 19 graden.
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en af en toe wat regen.
Maxima rond 21 graden.
Zaterdag wolkenvelden en kans op e
onweersbui. Zondag zonniger en wa
schljnlijk droog. Maxima rond 17 g
Zaterdag in he.t noorden en later ook in
het midden perioden met regen, tegen
de Alpen boven de 1000 meter perioden
met sneeuw. Zondag overdag in het zui
den eerst nog bewolkt maar later op de
dag ook wat zon, elders op veel plaatsen
hardnekkige mist of laaghangende wol
ken. Middagtemperatuur uiteenlopend
van 4 graden in de Vogezen tot 15 gra
den rond Perpignan.
Corsica en Sardinië:
Af en toe zon en op de meeste plaatsen
droog. Maxima circa 16 graden.
Spanje:
Perioden met zon en droog. Zondag in
de loop van de dag aan de zuidelijke
costa's geleidelijk meer bewolking.
Maximumtemperatuur in het binnen
land 10-12 graden, aan de costa's 16-
18 graden.
Portugal:
Flinke perioden met zon en droog. Zon
dag in de loop van de dag in de Algarve
geleidelijk toenemende bewolking.
Maxima rond 16 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Zaterdag aan de noordzijde van de Al
pen regen, boven 1200 meter sneeuw.
In het zuiden bewolkt maar droog. Zon
dag in de omgeving van Wenen enkele
winterse buien, elders rustig weer met in
de dalen mist, op grotere hoogte zon.
Maxima rond 5 graden, zondag in Oos
tenrijk iets lager. Na het weekeinde
voorlopig kleine neerslagkansen.
ZONDAG 13 DECEMBER 1992
Zon-en maanstanden
Zon op 8.40 zon onder 16.27
Maan op 20.56 maan onder 11.02
Waterstanden Katwijk
Zaterdag in het noorden enkele buien,
sommige met hagel of onweer, elders
eerst bewolkt en regen, boven de 10Ö0
meter sneeuw. Zondag enkele opklarin
gen, in het zuiden hardnekkige mistge-
bieden of laaghangende bewolking.
Middagtemperatuur 5-7 graden, in mist
beduidend lager.
wind temp neersl
Wolkenvelden en mogelijk wat regen.
Maxima van 17 graden in Tanger tot 20
graden in het zuiden.
Rotterdam regen zzw9
Twente regen zw 7
Vlissmgen regen zzw 12
Zuid Limburg regen zzw 10
Aberdeen zwaar bew. zw5
Budapest zwaar bew.
Innsbruck onbew. windst 1 -2
Istanbul zwaar bew. no 6 12 10
Klagenfurt zwaarbew. windst 2 0
Kopenhagen regen w6 4 4
Las Palmas half bew. nnw7 22 17
Luxemburg
Malaga
Stockholm zwaarbew. wzw3
Buenos Aires c
Casablanca f
Johannesburg r
33 25
17 11
BOLLEBOOM
BOES
Ierland iets zachter.
België en Luxemburg:
Wisselend bewolkt en vooral op zaterdag
enkele buien, in de Ardennen en in
Luxemburg met een winters karakter-
.Zondag in de loop van de dag toene
mende bewolking, het eerst aan de Bel
gische kust, maar waarschijnlijk tot de
avond droog. Middagtemperaturen van
8 graden in Oostende tot 2 in Luxem
burg.
Zuid-Zweden:
Zaterdag plaatselijk een
winterse bui, zondag hel
der vriesweer. Zaterdag
middagtemperaturen iets
boven nul. zondag er iets
onder. In de nacht op veel
plaatsen matige vorst.
Denemarken:
Vooral zaterdag winterse
buien, mogelijk met on-
den.
Britse Eilanden:
Zaterdag in Schotland enkele winterse
buien. Elders af en toe zon*en overwe
gend droog. Zondag veel bewolking en
vooral in de ochtend regen. Middagtem-
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
