'Voetbal op tv? Lekker vroeg naar bed'
Kerstgroet steeds duurder
Stoet tractoren bezorgt
politie handenvol werk
EXTRA
KORTING
A
Het Gesprek van de Dag
BOUWPLANNEN?
UTkvcvr
Randstadprojecten in teken
van het jaar van de ouderen
DEN DAAS
Bl| AANKOOP
VANEEN
PAAR SKI'S
INDE
SKI-SHOP
VANV&D
LEIDEN
DONDERDAG 10 DECEMBER 1992
19
FC Kaiserslautem-Ajax, PSV-AC
Milan, Real Madrid-Vitesse. Een
fantastische week voor de voet
balliefhebber, ellendige dagen
voor de voetbalhater. Drie voet
balavonden: omstandigheden
waaronder familieruzies uitste
kend gedijen. Of niet? Een en
quête onder families in de regio,
die in elk geval via hun achter
naam een band hebben met het
spelletje.
Mevrouw H. Kreek uit Alphen:
„Mijn man vindt het heel fijn,
een mens z'n zin is een mens
z'n leven. Maar ik vind het een
gruwel. Ik kan me niet voorstel
len dat iemand er zelfs maar
één avond naar kijkt. Ik ga be
slist wat anders doen. Meestal
heb ik werk liggen. Ik ben klas
siek homeopaat en 's avonds
werk ik de gegevens uit van pa
tiënten die mij overdag bezoe
ken. In tijden van wereldkam
pioenschappen en Europese
kampioenschappen worden
hier in Alphen modeshows ge
houden. Met eten erbij en zo.
Daar zou ik zeker naar toe gaan
als ik meer vrije tijd had. Dat
lijkt me schitterend, maar het
komt er nooit zo van."
,,lk weet dat een voetballer de
zelfde achternaam heeft als wij.
Het is geen familie."
Erica de Goey uit Katwijk:
„Ik had het er net over met mijn
man. Hij vertelde dat er van
avond voetbal is op televisie. Ik
kijk niet mee, alleen als er een
heel belangrijke wedstrijd is van
het Nederlands elftal. Ik vind
het prima dat hij kijkt. Alleen als
er een leuk programma is op
het andere net, dan baal ik een
beetje. Maar dat kan ik dan al
tijd nog opnemen, of ik ga bij
iemand anders kijken. Van
avond ga ik een beetje romme
len in huis, en lekker vroeg naar
bed.
Soms spreek ik ook wel wat af
met vriendinnen. Nee, dat heb
ben we deze keer niet gedaan.
O, is er drie avonden voetbal op
televisie? Dat wist ik niet. Ja,
mijn man zit nu te knikken.
Misschien dat ik dan wel naar
een vriendin ga, die heeft een
vriend die niet van voetballen
houdt. Dan kan ik daar wat an
ders kijken. Ze kunnen het beter
allemaal op één avond plannen,
van zeven tot twaalf of zo.
Ik weet wel dat we dezelfde
naam hebben als een van de
voetballers. Mijn man zegt dat
het familie is. Maar dat is niet
zo, hoor.
Mevrouw T. Kieft uit Leiden:
„Ik kijk wel mee, als het span
nend is. Als het minder goed is,
ga ik wat anders doen. Op don
derdag heb ik Engelse les en het
voetbal is meestal op woens
dagavond dus dan kan ik wat
huiswerk maken. Is het deze
week drie avonden, o, hallo!
Nou ja, het is niet zo erg, want
ik zit een avond alleen en die
andere avond krijgen we visite.
Dan blijft er één avond over en
dan kijk ik wel mee. Ik vind het
niet beter wanneer alle wedstrij
den op dezelfde avond zijn,
want dan zit je de hele tijd te
kijken. Dat vind ik een beetje té.
Problemen levert het voetbal
hier in huis nooit op, want als ik
een programma op het andere
net wil zien, kan ik altijd boven
gaan kijken.
Er wordt wel vaker gevraagd of
wij familie zijn van die voetbal
ler Kieft. Maar dat is niet zo."
J. Heus uit Noordwijkerhout:
„We zijn met z'n vieren, maar
bij ons houdt niemand van
voetbal, dus er wordt nooit ge
keken. Het is dus zo dat deze
week drie avonden één net niet
aan gaat. Maar ook dat is niet
zo n probleem want ik kijk niet
zo veel televisie. We zijn geen
familie van de voetballer Heus.
Of dat vaak gevraagd wordt?
Nee, hoor, alleen als het Leidsch
Dagblad een enquête houdt."
W. Bergkamp uit Sassenheim:
„Ik ga zeker kijken, ik ben de
broer van Dennis Bergkamp. Ik
kom oorspronkelijk uit Amster
dam. Ik heb niet altijd tijd om
naar wedstrijden te gaan, dus
ben ik blij dat het op de televisie
komt. Ajax interesseert me ui
teraard het meest, maar AC
Milan vind ik ook leuk. Er spe
len bij die club bekende voet
ballers, die mij aanspreken. Ook
de wedstrijd van donderdag
vind ik interessant, maar meer
om Real Madrid dan om Vites
se. Mijn vrouw houdt ook wel
van voetbal. Naar Ajax kijkt ze
zeker, omdat haar zwager mee
speelt. Donderdag kijkt ze niet.
ik geloof dat ze dan weg moet.
Als ze iets anders wil zien, is dat
geen probleem. We hebben
twee tv's hier. Dat is toch wel
het minste wat je moet heb
ben."
JANET VAN DUK
„We proberen een verzameling te hebben van kaarten die iedereen aanspreken". foto hielco kuipers
Sandra van Duyvenboden: berenrage werkt door
De kerst begon eind oktober al
bij Kaart-I-D in Katwijk. Eigena
res Sandra van Duyvenboden
van de kaart- en postershop aan
het Emmaplein zette toen de
eerste stellages met kerstkaar
ten al neer. „Vanaf half oktober
vragen mensen er al naar", is
haar ervaring. Het zijn vooral
klanten die een kaart willen stu
ren naar een Foster Parents'
kind in een ver land of naar fa
milie of vrienden in den vreem
de.
Tot het eind van dit jaar gaan er
tussen de tien- en vijftiendui
zend over de toonbank, denkt
Van Duyvenboden. Zij baseert
zich op cijfers van vorig jaar.
Want meer kaarten worden er
dit jaar niet verkocht, veronder
stelt zij. Wel is haar ervaring dat
mensen steeds vaker duurdere
kaarten kopen. Ze tellen er wel
5 of 7 gulden voor neer. Zelfs
kaarten van 19,95 gulden per
stuk lopen goed, zegt Van Duy
venboden. De dure kaarten
worden vooral veel verkocht in
de weken ruim voor kerst. Zo
vlak voor eind december gaan
de goedkopere kaarten weer
sneller de deur uit. „Ik heb het
idee dat de mensen voor goede
vrienden duurdere kaarten ko
pen en dat ze naar minder goe
de bekenden goedkopere kaar
ten sturen." De 'berenrage'
werkt ook door in kersttijd, zegt
Van Duyvenboden. Kerstkaar
ten met beren erop zijn popu
lair, vooral bij jongeren. Die ko
pen trouwens ook veel grappig
bedoelde kaarten.
Folie
Totaal werden vorig jaar 200
miljoen kerst- en nieuwjaars
kaarten verstuurd, zo blijkt uit
gegevens van PTT-post. Een
jaar daarvoor waren het er nog
8 miljoen minder. In de jaren
tachtig is het aantal gestaag toe
genomen. Zo hoefden de post
bodes in 1983 nog maar 112
miljoen kaarten te bezorgen.
Niet alleen particulieren, maar
ook bedrijven verzenden kerst
boodschappen. Over het alge
meen doen bomen op bedrijfs-
kerstkaarten het goed, maar
sterren veel minder. Dat is ove
rigens al tijden zo. Nieuw is het
gebruik van felle kleuren en
kaarten met glanzend folie, ver
telt Martin Immerzeel, bedrijfs
leider en ontwerper bij Special
Cards aan de Veurseweg in
Voorschoten.
In de drukkerij van het bedrijf
rollen dezer dagen weer duizen
den kerstkaarten van de persen.
Printhouse produceert deze op
bestelling, vooral voor bedrij
ven. „Want er zijn maar weinig
particulieren die een kerstkaart
met hun eigen tekst laten druk
ken."
Sinds ongeveer zestien jaar
geeft Printhouse een eigen col
lectie kerstkaarten uit. „We pro
beren een verzameling te heb
ben van kaarten die iedereen
aanspreken", aldus Immerzeel.
Een aantal kaarten wordt inge
kocht op beurzen en dergelijke,
maar het Voorschotense bedrijf
heeft ook eigen ontwerpers in
dienst. Drie mensen, onder wie
Immerzeel, maken de tekenin
gen. Niet alleen voor kerstkaar
ten, maar ook voor de trouw-
rouw-, geboorte- en jubileum-
kaarten die het bedrijf uitgeeft.
„Soms verdwijnen 95 van de
100 ontwerpen in de prullen
bak."
Er zitten traditionele kerstkaar
ten tussen, met afbeeldingen
van de kerstman bijvoorbeeld,
of van huisjes in de sneeuw.
Veel bedrijven versturen dit jaar
kaarten met de blauw-gele EG-
ster erop. Zelden verwijst een
kaart naar de oude kerstge
schiedenis. „Het religieuze as
pect is niet duidelijk herken
baar." Immerzeel laat een blau
we, nogal abstracte kaart zien
waarop de drie wijzen uit het
oosten zijn te herkennen.
„Mensen vinden het best goed
om door middel van een kaart
te laten weten hoe ze denken.
Maar het moet er niet helemaal
uitknallen."
JANET VAN DUK
OP NAAR VAN DER PLOEG!
j Het vertrouwde adres voor:
RAMEN EN DEUREN,
WAND- EN PLAFONDBEKLEDING
SCHUIFPUIEN
SERRES. ETC.
I Voor nieuwbouw en renovatie.
Uitgevoerd in onverwoestbaar
kunststof van het kwaliteitsmerk
deceuninck
Onderhoudsarm, leverbaar in
diverse kleuren, volledig
gegarandeerd en door onze
vakmensen perfecfop maat
gemaakt. Het geheel voorzien van
Komo-certificaat.
I Kom gewoon eens alles op uw
gemak bekijken. We geven u graag
uitgebreid advies.
KUNSTSTOF OM OP TE BOUWEN.
«KI Dl AE/^
Fabriek en showroom:
De Lasso 60, Roelofarendsveen,
tel. 01713-15361 - telefax 01713-15202
Wilde actie jonge melkveehouders
SNELHEIDSDUIVELS Bij een
snelheidscontrole op de snel
weg A4 nabij de Schipholtunnel
zijn gisteravond tussen half
twaalf en twee uur 287 automo
bilisten betrapt op te snel rij
den.
ZOETERWOUDE/PEN HAAG
MONICA WESSEUNG
Een wilde actie van jonge melk
veehouders uit de omgeving
van Woerden en Bodegraven
heeft gistermiddag de politie in
deze regio handenvol werk be
zorgd. De boeren waren met 50
trekkers naar het Heineken-ter-
rein in Zoeterwoude gekomen.
Van daar af wilden ze in een
lange stoet naar Den Haag om
de regering een petitie aan te
bieden.
De politie kreeg echter al vrij
snel lucht van de stoet. Omdat
gevreesd werd voor een ver
keerschaos, mochten de boeren
vanaf het terrein van de bier-
magnaat, alleen onder politie
begeleiding verder. Een lange rij
van 50 trekkers, voorafgegaan
door motorpolitie, trok zo door
Voorschoten. De melkveehou
ders bleken, na overleg met de
politie, bereid hun geplande op
tocht voor een deel af te gelas
ten. Bij Schakenbosch in Leids-
chendam werden de trekkers
geparkeerd. „We hebben ge
zocht naar een terrein waar de
landbouwvoertuigen konden
worden neergezet zonder dat er
iemand last van had", aldus
voorlichter Veldhuis
Volgens de voorlichter heeft
de wilde actie niet tot echte gro
te problemen geleid. „Al vroeg
in de ochtend kwamen de eer
ste geruchten over tractoren op
de weg. We waren bovendien
goed voorbereid door de lande
lijke actie van boeren die was
aangekondigd. Lange files of
ongevallen zijn er dan ook niet
geweest."
Vanaf Schakenbosch zijn de
boeren op een oplegger die ach
ter een van de tractoren was ge
hangen, naar Den Haag 'ver
voerd'. In een optocht trokken
de agrariërs te voet vanaf het
Malieveld naar het Binnenhof.
Net als de andere actievoerders
die 's morgens het Binnenhof
bevolkten, protesteerden de
jonge melkveehouders tegen
het handelsakkoord tussen de
VS en de EG.
„Voor ons komt er nog een
probleem bij. Wij moeten het
bedrijf van onze ouders overne
men. Dat kan alleen als de melk
voldoende opbrengt en de toe
komst er goed uit ziet", aldus de
jonge melkveehouder T. van
Schaik uit Bodegraven.
Eenmaal op het Binnenhof
aangekomen, liep de actie
enigszins dood. Er bleek nie
mand te zijn om de petitie,
waarin gevraagd wordt het
Gatt-akkoord af te wijzen, in
ontvangst te nemen. „Dat komt
er van als je je bezoek niet aan
kondigt", sprak een politie
agent wat schamper. Na lang
wachten kwamen twee voor
lichters van de Tweede Kamer
naar buiten om de petitie in
ontvangst te nemen. Tegen de
tijd dat de jonge melkveehou
ders weer bij hun tractoren arri
veerden, waren de actievoerders
die 's morgens Den Haag be
volkten, al weer thuis.
ACHTERGROND
LEIDEN PAUL VAN DER KOOIJ
Hooggeleerden verslikken zich in Herman
De hooggeleerden lijken zich flink te heb
ben verslikt in de Leidse 'bio-science' stier
Herman. Het was hun taak te bekijken of
verder gefokt mag worden met het beest,
waarbij de erfelijke eigenschappen zo zijn
veranderd dat zijn vrouwelijke nakomelin
gen flinke hoeveelheden menselijk eiwit in
hun melk produceren.
Dat eiwit, lactoferrine, zit ook in moeder
melk. Maar om er op flinke schaal medicij
nen van te kunnen maken, zouden we echt
koeien nodig hebben. Het bedrijf achter
Herman, Gene Pharming, stelde dit vast en
de commissie leek het daarmee eens.
De snelle speuractie van de dierenbe
scherming leverde wat anders op: toonaan
gevende tijdschriften blijken te hebben ge
meld dat het bewuste eiwit ook uit gemani
puleerde gisten en schimmels te halen valt.
En een Belgisch bedrijf staat op het punt
dat op grote schaal in de praktijk te bren
gen. Ook het antwoord op de vraag öf lacto
ferrine nu wel zo nodig is als medicijn, heb
ben de commissieleden niet 'overtuigend
gegeven', klaagden kamerleden tijdens in
formeel overleg.
Na de toestemming om de moeder van
Herman te manipuleren, gaat het nu om de
vraag of verder mag worden gefokt met de
zoon. Wat Gene Pharming daarmee wil,
werd de commissie pas in de loop van haar
Je neemt acht wijze mannen, legt hun
een probleem voor en wacht vier maan
den. Ze komen met een positief advies,
de minister neemt het binnen een
maand over en alles lijkt prima in orde.
Tot de dierenbescherming twee uur met
wat databanken gaat stoeien en infor
matie boven tafel krijgt die het werk
stuk van de wijze mannen in één klap
zodanig onderuit haalt dat de Tweede
Kamer een nieuw advies van de com
missie wenst.
onderzoek duidelijk. Vooraf zei het Leidse
bedrijf met het gevonden eiwit uierziekte
bij koeien wilde bestrijden. Gesprek na ge
sprek werd duidelijk dat het het bedrijf te
doen was om lucratieve medicijnen voor
Dat Gene Pharming het eerst op een
koeien-voor-koeien-verhaal hield, zou
vooral een tactische achtergrond hebben
gehad: de politiek was er dol op en het
bood de kans om samen te werken met een
proefboerderij in Lelystad, klaar voor de
komst van Herman.
Commissielid Verhoog, bioloog-ethicus
aan de Leidse universiteit, is het met de cri
tici eens dat 'de commissie van acht' fouten
heeft gemaakt. „We moeten het ons aan
trekken dat we alternatieven niet hebben
gezien en niet veel sneller een zoekactie op
poten hebben gezet. Ik verwacht dat we dat
voortaan anders gaan doen." Verhoog be
hoorde overigens tot de minderheid van de
commissie die tegen verder fokken stemde,
omdat hij meer wilde weten over de alter
natieven. Voor haastige spoed zag hij geen
reden.
Het duurt al snel zeven jaar voordat Her
man dochters heeft, die koeien melk kun
nen geven, de bewuste eiwitten tot genees
middelen zijn verwerkt en die geneesmid
delen zijn goedgekeurd. Het zijn jaren
waarin je ook met schimmels en gisten een
heel eind zou kunnen komen, hoe hard Ge
ne Pharming nu al roept dat die eiwitten
het nooit zullen halen bij de eiwitten van
Hermans dochters. Èn ze produceren aan
de vleet èn hun eiwitten genezen beter,
meldt Gene Pharming in een laatste brief
aan Kamerleden.
Vandaag bekijken de acht of hun positie
ve advies een negatief advies moet worden.
Als ze het doen, is de kans groot dat ook mi
nister Bukman van landbouw 'omgaat'. Te
vens geven ze ermee aan dat ze de ontwik
kelingen op hun (voormalige) vakgebied
niet goed volgden of informatie achterhiel
den om de omstreden proef toch door te la
ten gaan.
Rijen tractoren bij Schakenbosch in Leidschendam, de boeren werden met e
teerd naar Den Haag.
LEIDEN «RUDOLFKLEUN
Een onderzoek onder 600 oude
ren naar de praktische hulp
middelen die zij nodig hebben
om zelfstandig te blijven wo
nen. Dat is een van de drie pro
jecten die de Randstadprovin
cies Zuid- en Noord-Holland en
Utrecht opzetten in het kader
van het jaar van de ouderen.
Daarnaast zijn er plannen voor
een internationaal congres, in
maart in Rotterdam en een pro
gramma voor kennisuitwisse
ling in Europa. Met de drie pro-
I LAAT ONS EVEN
MEEDENKEN. I
\T KAN U ZOVEEL]
SCHELEN
WUrwlminipiffc 10
2012 KB Haatten
1 Tateoon: 023-312690 l
jecten is 1,2 miljoen gulden ge
moeid.
Het onderzoek onder de 600
ouderen is voor een deel al uit
gevoerd. Het betreft inwoners
van Dordrecht, Callantsoog en
Veenendaal. De resultaten er
van zijn echter nog niet volledig
uitgewerkt. Volgens de Utrecht
se gedeputeerde T. Poortenaar
blijken de ouderen vooral be
hoefte te hebben aan heel prak
tische hulpmiddelen. Daarbij
gaat het om stroeve vloeren,
handgrepen, aangepaste was-
en badruimten, maar ook om
stofzuigers. „Eigenlijk wat ie
dereen zo kan bedenken. Maar
het blijkt dat de vraag van de
ouderen en het aanbod van de
producenten niet erg op elkaar
zijn afgestemd".
Het project krijgt dan ook een
vervolg waarvoor samenwer
king is gezocht met een aantal
fabrikanten. De bedoeling is dat
daartoe een aantal produkten
op maat wordt ontwikkeld en in
ATOMIC
BLIZZARD
de praktijk uitgeprobeerd door
dezelfde groep van 600 oude
ren.
Het congres dat deel uitmaakt
van het Randstadproject wordt
op 18, 19 en 20 maart gehouden
in samenwerking met onder an
dere de wereldgezondheidsor
ganisatie. Zeventig sprekers op
het gebied van geriatrie (geeste
lijke ontwikkeling van ouderen),
geneeskunde en ouderenbeleid
houden lezingen. Een apart on
derdeel is gewijd aan ouderen
zorg in Oost-Europa.
Voor het Randstadproject is
aansluiting gezocht bij een
groot aantal instellingen. Zo
doen onder andere de Techni
sche Universiteiten van Delft en
Eindhoven mee, de raad voor
het ouderenbeleid en de vereni
ging van fabrikanten van revali-
datieproduktcn. De benodigde
1,2 miljoen gulden is afkomstig
van de drie deelnemende pro
vincies (samen 545.000 gulden),
van WVC en de EG.
V&D, UW
WARENHUIS^
Man komt onder
rupsband terecht
en overlijdt
HAARLEMMERMEER
Een 64-jarige man uit Vijfhui
zen in de Haarlemmermeer is
gisterochtend door onverklaar
bare oorzaak onder de rups
band van een hijskraan terecht
gekomen. De man raakte daar
bij dermate ernstig gewond dat
hij 's middags in het Elisabeth
Gasthuis in Haarlem overleed.
De man wilde met zijn fiets
langs de kraan lopen en kwam
op nog onverklaarbare wijze
onder de rupsband.
