Sleutelpas drijft
prijzen omhoog
u
h*
Politiek niet bezorgd
over steunfraude
Films over oud-Leiden populair
Leiden
Nieuwe accountant voor gemeente Nieuwe club wil oud materiaal opsporen en restaureren
Gebrek aan
controle op
afvoer van
bedrijfsafval
WOENSDAG 9 DECEMBER 1992
Lakenhal duurder om korting te betalen
De invoering van de gemeentelijke kortingpas - de Sleu
telpas - kan er toe leiden dat sommige organisaties hun
tarieven verhogen. Dat is in elk geval al zo bij museum
verlaging van het tarief een
enorme toeloop naar het muse
um zal zijn. Dus moet die Ame
rikaanse bezoeker in het vervolg
De Lakenhal. De toegangsprijs stijgt daar volgend jaar dus maar vijf gulden betalen",
van 2,50 naar 5 gulden.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Wethouder H. de La Mar (socia
le zaken) sluit niet uit dat ook
de bibliotheek duurder wordt.
De prijsverhogingen zouden
noodzakelijk zijn om pashou
ders korting te kunnen geven.
De beoogde tarievenstijging
van De Lakenhal stuitte gister
avond bij de WD op grote
weerstand. „U gaat iedereen
verplichten een Sleutelpas aan
te schaffen", zei A. Geertsema
tijdens een commissievergade-
aldus De la Mar.
Houders van een Sleutelpas
krijgen gemiddeld tien procent
korting op bijvoorbeeld deelna
me aan cursussen, winkelaan
kopen en theater- en museabe-
ring tegen Groen-Linkswethou-
der H. de la Mar (sociale zaken).
Door een prijsverhoging is het
juist mogelijk de toegangsprijs
van het museum voor alle Lei-
denaars te verlagen, wierp de zoek. Minima kunnen de pas
wethouder tegen. Houders 1
een Sleutelpas kunnen vanaf
volgend jaar voor 1,50 gulden
het museum aan de Oude Sin
gel bezoeken.
„Het verlagen van de tarieven
kost veel geld dat elders opge
bracht moet worden. Want we
gaan er niet van uit dat er na de
tegen betaling van een tientje
aanschaffen. Studenten betalen
er vijftig gulden voor en de rest
moet er 75 gulden voor neertel
len. Inmiddels hebben zich
ruim 70 bedrijven en organisa
ties aangemeld die korting wil
len geven op vertoon van de
Sleutelpas.
De Langegracht werd in 1965 gedempt. Rechts van de gracht is de oude textielfabriek van Clos en Leembrugge te zien. Enkele jaren daarvoor was
het water in de gracht nog gebruikt om de brand bij de wollenstoffenfabriek van firma J J. Krantz Zoon te blussen. foto pr
De gemeente gaat in zee met
accountantsbureau Moret,
Ernst en Young. Het contract
met VB Accountants, dat vijf
jaar de gemeentelijke rekenin
gen controleerde, wordt opge
zegd per 1 januari.
Volgens wethouder S. de
Vreeze van financiën is het goed
om na vijf jaar 'eens te wisse
len'. Er zijn offertes aange
vraagd bij drie verschillende
kantoren en volgens De Vreeze
kwam Moret het beste uit de
bus. Een sterk punt is volgens
de wethouder dat dit bureau
ook veel voor bedrijven werkt.
VB Accountants is onderdeel
geweest van de Vereniging Ne
derlandse Gemeenten en heeft
dus veel gemeenten in het be
stand. „Dat lijkt een voordeel,
maar dat is ook een nadeel", al
dus De Vreeze.
Omdat Moret veel bedrijven
als klant heeft, kan het bureau
adviezen geven over hoe de ge
meente de doelmatigheid kan
verbeteren, verwacht De Vreeze.
„Ze letten vooral goed op of wij
het geld zo uitgeven zoals we
bedoelden en of bijvoorbeeld de
financiële informatiesystemen
wel goed werken."
De wethouder benadrukt ove
rigens dat niet voor een andere
accountant is gekozen omdat
met VB negatieve ervaringen
zouden zijn opgedaan. Moret,
Ernst en Young werkt ook niet
veel goedkoper dan VB Accoun
tants. Voordat VB Accountants
werd ingeschakeld, had Leiden
een eigen gemeentelijke ac
countantsdienst.
LEIDEN ELLEN VERBUNT
LEIDEN ERNA STRAATSMA
De Leidse politiek is gerustgesteld door de meest
recente cijfers van de gemeentelijke sociale dienst
over fraude met uitkeringen. „Hieruit blijkt dat de
indianenverhalen in de rest van het land niet
kloppen", zei C. Vergeer (SP) gisteravond tijdens
een commisievergadering. De PvdA concludeerde
bij monde van C. de Boer dat de fraude in Leiden
'erg meevalt'.
De cijfers in Leiden zijn gepubliceerd als reactie
op berichten uit Dordrecht. Daar werd vorige
week bekendgemaakt dat een derde van de cliën
ten naast een baan ook van een uitkering zou ge
nieten. Volgens de Leidse wethouder H. de la Mar
(sociale zaken) kloppen deze cijfers niet.
De belastingdienst geeft weliswaar ook in Lei
den jaarlijks een hoog aantal signalen van moge
lijke fraude door, maar na onderzoek blijkt de
werkelijke fraude steeds veel minder te zijn dan
in eerste instantie werd gedacht. Zo zal dat in
Dordrecht ook het geval zijn, verwacht De la Mar.
„Wij hebben in Leiden al vier jaar ervaring met de
koppeling van gegevens tussen de belasting- en
sociale dienst. Als de fraude bij ons meevalt, zal
dat in Dordrecht ook wel zo zijn."
CDA'er H. Kruyt leek het een goed idee een de
legatie van de Tweede Kamer uit te nodigen en
hen hier nog eens op te wijzen. De la Mar liet eer
der deze week de Tweede Kamer al schriftelijk
weten verontrust te zijn over de verschillende 'in
dianenverhalen' over uitkeringsfraude.
Vol trots vertelt Kees Walle over
de nieuwste aanwinst over de
historie van Leiden. De buurt-
werker die ook secretaris van de
Dirk van Eck-stichting is, ziet de
'Catalogus Leids Audiovisueel
Archief 1992' als een 'belangrijk
begin'. Het begin van wellicht
een tweede catalogus of zelfs
een serie videobanden met oud
filmmateriaal over de stad.
De belangstelling voor de his
torie van Leiden is in een
stroomversnelling geraakt. Er
zijn zelfs plannen om een nieu
we club van liefhebbers voor
films en videobanden van Lei
den op te richten. Walle legt een
verband met de E.G. en het ver
enigd Europa. „Mensen klam
pen zich vast aan de eigen na
tionaliteit, de eigen roots. Maar
ook omdat de geschiedenis de
laatste veertig jaar zo snel is ver
anderd."
Een weerspiegeling van deze
tendens is het stijgende aantal
donateurs van de stichting de
laatste twee jaar. In vijf jaar is
het aantal donateurs van 40
naar 180 gegroeid. En de ruim
2000 leden van de vereniging
Oud Leiden spreekt dit zeker
niet tegen.
Die belangstelling is ook dui
delijk zichtbaar bij de verkoop
van een videoband met 5 oude
Leidse films. Deze band werd in
mei 1992 tijdens de studiedag
'Stadsbeeld in beweging' gepre
senteerd. Na een paar maanden
waren alle 160 exemplaren uit
verkocht. Bovendien bleek dat
in een bepaalde kroeg in Leiden
kopiëen van de band onder de
toonbank werden verkocht.
Nu zijn er weer ongeveer vijf
tig banden bijgemaakt. De vi
deoband kost 48 gulden en is
tijdens kantooruren te koop bij
de Stichting Welzijn Leiden. Dc
twee tientjes die de Dirk van
Eck-stichting rijker wordt,
steekt ze in andere zaken op het
gebied van Leidse geschiedenis.
Zo werd vorige maand nog een
gedenksteen in de gevel van
Oude Singel 66, het vroegere
woonhuis van historicus P.J.
Blok, gemetseld.
Rijk
Ziet de stichting een gat in de
markt met de verkoop van ban
den met oud filmmateriaal?
„Niet om zelf rijk van te wor
den. Als we inderdaad een nieu
we club van de grond kunnen
krijgen, dan zouden we dat geld
gebruiken om de oude films uit
het gemeente-archief te restau
reren. Die oude celluloid films
dreigen te verpulveren. Ze wor
den nu voorzichtig in een doos
je bewaard. Dit filmmateriaal
mag gewoon niet verloren
gaan."
Wil de nieuwe club, die overi
gens nog geen naam heeft, een
kans van slagen hebben, dan
zullen er voldoende vrijwilligers
met deskundigheid moeten op
staan. Gezocht wordt naar men
sen die verstand heben van vi
deo en het bewaren en registre
ren van filmmateriaal. Maar er
zullen ook sponsors geworven
moeten worden.
Walle vindt zichzelf niet des
kundig. „Ik ben er een half jaar
geleden ingerold en vind het
bijzonder interessant, maar
deskundig ben ik niet." Het be
staansrecht van de club ligt ook
in handen van het gemeentear
chief. Bij de eerste videoband
hebben ze voor een keer af
stand gedaan van de auteurs
rechten. „Omdat het op profes
sionele manier over zetten van
16 en 18 mm-film op video on-
zettend veel geld kost. Of ze dit
vaker willen doen is nog niet
beslist."
„En dan zijn er nog de au
teursrechten van de filmmakers
zelf. Problematisch is dat veel
films gemaakt zijn door ama
teurs met eigen videofilmappa-
ratuur. Die mensen zijn moei
lijk op te sporen, soms zijn ze al
gestorven en moeten we op
zoek naar familie voor de au
teursrechten. En dan moeten de
amateurfilms in oude schoenen
en op stoffige zolders nog ver
werkt worden tot goed filmma
teriaal."
De videoband die nu weer In de verkoop ligt, bestaat uit een
vijftal films: Vooroorlogse stadsbeelden (1939), De bevrijding
van mei 1945, Brand bij Fa. Krantz (1956), Oranje-/Waard -
gracht (1965) en de film van H. Kleibrink (1948). Vooral de
beelden van de brand bij de oude lakenfabriek van J.J. Krantz
Zoon aan de Langegracht kan Walle zich nog levendig voor
de geest halen. „Ik was toen tien jaar en weet nog dat de brand
zo'n hitte produceerde dat je je hand voor je gezicht moest
houden om naar de vuurzee te kunnen kijken. Het leek wel
een soort veenbrand, want de dagen erna moest nog nageblust
worden. Alle toeschouwers stonden aan de overkant van de
gracht En zelfs de huizen aan de andere kant van het water
moesten nat gehouden worden wegens brandgevaar. Het wa
ter uit de gracht werd gebruikt om te blussen. Later is deze
gracht gedempt"
P
De gemeente krijgt haar zin.
Garagehouder Th. Henskens (57) is
bereid te praten over de sluiting van zijn
bedrijf aan de Oude Vest: „Maar dis ik
vertrek, zal dat zijn met allerlei
frustraties over de gemeente Leiden,
want de ambtenarij is een zooitje hier",
zegt Henskens onomwonden.
1b Voor twee van de
drie
personeelsleden
die Henskens in
dienst heeft, is inmiddels
ontslag aangevraagd: „Ik heb in
mijn bedrijf een goede
boterham kunnen verdienen,
maar door de maatregelen van
de gemeente is het er niet beter
op geworden", verdedigt de
garagehouder.
Uiterst opmerkelijk is een
passage uit de officiële brief van
het Arbeidsbureau waarin het
ontslag wordt goedgekeurd: 'dat
het wederzijds ten zeerste wordt
betreurd dat als gevolg van het
gevoerde beleid van de gemeente
het bedrijf van werkgever
dusdanig onrendabel is
geworden dat dit de aanvraag
en ontslag van twee werknemers
tot gevolg heeft'.
Gemeenteveel
Hoe is het mogelijk dat zelfs het
arbeidsbureau, toch een onaf
hankelijke instantie, toegeeft
dat de gemeente schuldig is aan
het 'onrendabel' maken van een
bedrijf? Henskens wil zijn ver
haal best kwijt. „Vergeet niet,
voor een ondernemer wiens
enige drijfveer is, zijn bedrijf
draaiende te houden, zijn amb
tenaren niet meer dan gewoon
gajes", zet hij de toon.
Henskens, inmiddels 57, runt al
twintig jaar een autoschadebe-
drijf aan de Oude Vest. De on
derneming liep goed, totdat de
stadsvernieuwing een decenni
um geleden ook in zijn directe
omgeving toesloeg: „Het begon
met een bouwplan voor de
Mirakelsteeg. Kom ik op de in
formatie-avond, staan er op een
tekening plotseling woningen
gepland, boven óp mijn bedrijf.
Men wist bij de gemeente niet
eens hoe groot mijn pand was",
aldus Henskens.
Die bouwplannen werden met
verontschuldigingen ingetrok
ken maar de relatie met de ge
meente kwam nooit meer goed.
Nieuwbouw achter het garage-
pand kwam er uiteindelijk wel,
maar in fasen. Een pleintje tus
sen de huizen, waar Henskens
via zijn achterdeur ook op uit
kwam, was het volgende punt
van strijd.
Gemeentendens
„Ik zou illegaal een achterdeur
hebben gebouwd waardoor ik
op het pleintje kon komen.
Maar daar heb ik van de oude
eigenaar toestemming voor ge
kregen. De gemeente neeft dat
pleintje vervolgens ontsloten, er
verkeer toegelaten en daarmee
min of meer mijn deur gelegali
seerd. Ik zal niet zeggen dat
daar nooit een auto van mij
heeft gestaan. Kom, ik heb een
garagebedrijf. Maar een aantal
mensen uit de wijk blijven het
daar steeds over zeuren. Ik heb
samen met de wijkagent een
keer kentekens genoteerd. En
inderdaad, niks van mij of m'n
klanten bij", aldus Henskens.
Hoe dan ook, de gemeente was
bezig om 'ongewenste' bedrij
ven uit de binnenstad weg te
krijgen en ook Henskens kwam
aan de beurt: „Ik was al heel ver
in de onderhandelingen, maar
de verhuizing werd uiteindelijk
afgeblazen. Om de garage heen
werden wel nieuwe huizen ge
zet. Nu staat bijvoorbeeld mijn
spuitcabine op twee meter van
een slaapkamer. Dat kan inder
daad niet. Maar die cabine
stond,er eerder dan die huizen,
en daar hebben die ambtenaren
geen rekening mee gehouden.
Sterker nog, er zijn hier ambte
naren geweest die binnenkwa
men met 'ik dacht dat u al weg
was' of met 'goh, ik wist niet dat
het hier zo groot was'. Er heb
ben zelfs ambtenaren op m'n
dak gezeten om te zien hoe ze
het pand konden verbouwen.
Altijd nog mfjn pand."
Gemeentevaak
„Over beschuldigingen gespro
ken. Als er een liter olie in de
gracht was gegooid, stonden er
gelijk bij mij twee milieu-amb
tenaren op de stoep. Of ik dat
gedaan had. Ik ben zes jaar lang
inleveradres geweest van
smeermiddelen en heb vorig
jaar een door het ministerie van
VROM goedgekeurde milieu
oorkonde gehad. Dat soort za
ken dus", aldus Henskens.
De 57-jarige heeft zo nog een
hele rij voorvallen uit de afgelo
pen tien jaar. Hij heeft alle voor
vallen op schrift bijgehouden en
hij lijkt maar weinig ambtena
ren niet te kennen. Van de hui
dige, Deventer burgemeester
Waal toen deze nog in Leiden
regeerde via stedebouwkundi
gen, stadsbeheerders, bedrijfs-
ambtenaren tot de huidige wet
houder van economische zaken
Walenkamp die hem onlangs
nog met een bezoekje vereerde.
Gemeentenslotte
Maar Henskens heeft dat naar
eigen zeggen 'allemaal gemak
kelijk overleefd': „Al twintig
jaar. Maar nü zijn er ontwikke
lingen waar ik niets aan kan
doen. Het systeem van parkeer-
vergunningen waarvan ik, als
garagehouder er overigens niet
één heb. En parkeerboetes kan
ik niet bij mijn klanten in reke
ning brengen. Daarom dacht ik,
met de autovrije binnenstad in
het vooruitzicht, gemeente! dan
koop je mijn bedrijf maar! En
daar voert iemand van het
KNOV namens mij nu onder
handelingen over." Op deze
toch niet misselijke lijst aan
merkingen op de gemeente,
haar ambtenaren en haar beleid
past wel een weerwoord. J. van
Iersel is de economische amb
tenaar die zich met 'de zaak'
Henskens bezighoudt: „In het
verleden zijn er veel misver
standen en communicatiestoor
nissen geweest. Het is echt niet
alleen de gemeente die fouten
heeft gemaakt. Vergeet bijvoor
beeld niet dat bij een verplaat
sing de wil van twee partijen
nodig is. Natuurlijk, als ik in
Henskens' schoenen zou staan
zou ik me ook niet prettig voe
len. We proberen eruit te ko
men. Steeds het verleden opra
kelen werkt soms wat contra-
produktief." (LL)
Roy Klopper en Loman Leefmant
Eerste vondst
op Seychellen
LEIDEN KEES WIESE/GPD
Jeroen Goud van het Natio
naal Natuurhistorisch Muse
um in Leiden heeft zijn eer
ste vondst gedaan. In een vi
trine van het hotel New Out
rigger in Mombasa, waar de
deelnemers aan de biolo
gische Seychellenexpeditie
zich verzamelen. Gisteren
vond hij daar een ruim dertig
centimeter grote schelp met
negen 'vingers'. Goud is een
van de deelnemers van een
expeditie die onderzoek doet
naar Koraalriffen rond de ei
landengroep.
„We zijn in Leiden juist be
zig deze soort te classifice
ren, onder meer aan het aan
tal uitsteeksels. Ik heb zo'n
dertig exemplaren uit ver
schillende collecties gezien,
maar geen enkele met meer
dan acht vingers. En nu kijk
ik hier in de vitrine en daar
ligt er een met negen", ver
telt hij enthousiast.
Het Nederlandse onder-
zoeksschip de Tyro' vertrekt
vrijdag uit Mombasa en vaart
de duizend zeemijl naar Vic
toria op het eiland Mahé in
vier dagen. Tot de kerst
wordt dan onderzoek gedaan
in het noordelijk deel van het
uitgestrekte eilandenrijk: bij
Mahé zelf, bij Aride Island,
Praslin en Bird Island met
zijn miljoenen stems. Daar
na vaart de 'Tyro' naar de
zuidelijke Amirante eilanden.
Het heeft de laatste jaren volle
dig ontbroken aan controle op
de afvoer van bedrijfsafval. Re
gistratie van deze afvalstroom is
er tot op heden niet. Een groot
deel van het vuil verdwijnt naar
onbekende plaatsen. Door het
gebrek aan controle kan er ge
makkelijk illegaal worden ge
stort.
De raadsfracties waren er gis
teravond niet gerust op en
milieuwethouder H. de la Mar
deelde die zorg: „Maar een paar
jaar geleden was er ook op an
dere gebieden helemaal niets
geregeld: geen gescheiden inza
meling van groente-, fruit- en
tuinafval en ook geen geschei
den inzameling van klein che
misch afval."
Tijdens een commissieverga
dering beloofde de wethouder
beterschap: de reinigingsdienst
is momenteel druk bezig de af
valstromen van de in totaal
4000 5000 Leidse bedrijven in
kaart te brengen. Transportbe
drijven zijn binnenkort boven
dien verplicht te melden bij
welke bedrijven zij afval opha
len. Zo kunnen illegale afval-
dumpers in het vervolg gemak
kelijk opgespoord worden.
De gemeente is wettelijk niet
verplicht afval van bedrijven op
te halen.
VRUETUD
Bingo
Vele prijzen, waaronder waar
debonnen voor de kerstdagen,
zijn morgen te winnen op de
bingoavond in de Pancrat. De
zaal aan de Middelstegracht 85
is open om 18.30 uur.
Speelgoedbeurs
De LDM-groep houdt op 12 de
cember een speelgoedbeurs in
het voormalige LDM—gebouw
aan de Middelstegracht 38a.
Tweedehands speelgoed kan
worden ingeleverd op 7 decem
ber. 's Ochtends tussen 10.00 en
12.00 uur en 's middags tussen
14.00 en 16.00 uur. De op
brengst van de beurs is bestemd
voor de speeltuin 'De Door
braak' in het Katoenpark. Afre
kenen kan op 14december.
Bingo
Bingo-liefhebbers kunnen mor
gen terecht bij buurthuis Cor
nells Joppensz aan de Oppen-
heimstraat 6a. De avond begint
om 20.15 uur.
Noise-rock
Your best Friends en Dark Fate
spelen op zaterdag 12 decem
ber in 't Statshuys aan de Bree-
straat 18. Deze twee expirimen-
tele noise-rock groepen uit Am
sterdam beginnen om 21.00
uur. Entree is 6 gulden.
Henskens op het pleintje voor zijn 'illegale' achterdeur.
foto henk bouwman
