Vooral Oosteuropese jongeren naar Taizé-bijeenkomst Wenen 'Emancipatie niet terug te draaien' Kerk Samenleving 'Bonhoeffer verkeerd geïnterpreteerd' DINSDAG 8 DtGtMBbK 1W2 UIT DE KERKBLADEN Sinterklaas (1) Dat het vooral de Kerstman is die goed garen spint bij de afnemende populariteit van Sinterklaas (de bisschop van Myra), leidt merkwaardig ge noeg vooral in protestantse kringen tot bezorgdheid. Was het twee weken geleden al dominee N. Verschoor uit Rijnsburg die waarschuwde voor de opkomst van deze 'goedlachse, winterse figuur in rood en wit', in Ons Blad van de hervormde gemeente Zoeterwoude heft collega J.R. Wolthaus de vermanende vinger. Hij begint met een lofzang op de goedheiligman. „Het is de tijd van de oecumenische heilige St. Nfcolaas, een kin- dervriend van het eerste uur. Hij lijkt daarin op Jezus, die sprak: Laat de kinderen tot mij komen." Vervolgens duikt Wolthaus in de ge schiedenis. „Nicolaas, bis schop van Myra (Turkije), leefde in de vierde eeuw. Hij was onder andere aanwezig op het eerste oecumenische concilie te Nicea in het jaar 325!" Sinterklaas (2) De Sint deed veel voor de weeskinderen in zijn omge ving, weet Wolthaus. „Hij deelde huis en bezit met hen. Dat heeft hem de naam kin dervriend bezorgd. Als wij al die kindergezichten op de tv zien die ons wanhopig aan kijken in oorlog en honger, dan eren wij deze Nicolaas en zijn meester jezus Chris tus als wij iets voor deze kin deren doen. Hoe meer wij deze Nicolaas eren, elders in ons eigen gezin of familie, hoe soberder wij kunnen zijn met het Kerstfeest. Wij hoe ven het Christusfeest niet op te krikken met cadeautjes van de Kerstman en kerstin kopen te doen op koopzon dagen in Leiden. Ook in deze dingen mag de gemeente van Christus een eigen stijl ontwikkelen." Kozakken Boys Dominee Z. de Graaf van de hervormde gemeente in Kat wijk aan den Rijn ontdekte onlangs tot zijn verbazing dat een persoonlijke ontboe zeming van hem in het kerk blad het L.eidsch Dagblad haalde. „Om met Olie B. Bommel te spreken: lk wist niet dat ik het in mij had", schrijft hij daar over. Jazeker, De Graaf heeft het in zich. De dominee kan, als hij op deze voet doorgaat tenminste, uitgroeien tot een vaste gast in deze kolom. De ze week had hij weer een aardige uitsmijter in Her vormd Katwijk aan den Rijn. De Graaf heeft zich eerder in dit blad al geafficheerd als een grote fan van de plaatse lijke zaterdag-eersteklasser Quick Boys. Die liefde blijkt hij over te geven aan zijn kroost. Zijn jongste zoon gaf onlangs een sluitende verlda- ring voor het feit dat kandi daat Van der Ploeg uit Wer kendam bedankte voor een beroep naar Katwijk aan den Rijn. „Hij. trouw supporter van een niet onbekende club, zei: O, die dominee was ze ker voor Kozakken Boys! (een voetbalclub uit Werkendam). Zo zie je maar. Wij denken: wat zit er toch achter? En een kind weet het antwoord al." Duitse predikant brengt skinheads en allochtonen bij elkaar Meer dan 90.000 jongeren uit heel Europa gaan rond de jaarwisseling naar een jongerencongres van de oecume nische gemeenschap Taizé. Vorig jaar bezochten 75.000 personen de bijeenkomst in Boepapest. Uit Nederland reizen dit jaar niet meer dan 200 jongeren af naar We- wenen/den haag kap/ANPgeren moeten ongeveer vier honderd gulden betalen, terwijl Volgens H.G. Kanters van de or- hun Oosteuropese leeftijdgeno- ganisatie Jongeren op Weg zijn ten kunnen putten uit een spe- de hoge kosten een belangrijke ciaal fonds, oorzaak voor de lage Neder- De meeste deelnemers ko- landse'opkomst. Westerse jon- men uit de voormalige Oost bloklanden. Vooral veel jonge ren uit Hongarije en Polen zijn op zoek naar een nieuwe ideo logie, zegt Kanters. „Ze zijn be vrijd van het juk van het com munisme en willen zich niet zonder meer overgeven aan het kapitalisme." Ondanks de grote gastvrijheid van inwoners van Wenen zijn meer dan duizend vrijwilligers nog steeds op zoek naar onder dak voor zo'n 20.000 bezoekers. Twee vierkante meter en een eenvoudige maaltijd is volgens de leiding van het congres al voldoende. Eén van de sprekers is Roger Schutz, de oprichter van de oe cumenische gemeenschap Tai zé, die eind jaren zeventig be gon met het organiseren van jeugdbijeenkomsten in Europe se steden. Schutz kreeg vorige week donderdag in Straatsburg de Robert-Schumanprijs voor zijn bijdrage aan de samenwer king in Europa. TUTZING EPD Wies Stael-Merkx treedt terug als voorzitter 8 Mei-beweging pen haag gpd „Wij doen alle moeite de bis schoppen bij de kerk te hou den." Het is een wat ironisch bedoelde uitspraak. Wies Stael- Merkx, de scheidende voorzitter van de kritische katholieke 8 mei-beweging, heeft altijd dui delijk laten weten dat het toch vooral om het gewone kerkvolk gaat. De beweging is wars van dog ma's over kerk en ambt. Terwijl de kerken leeg blijven, trekken de manifestaties van de bewe ging makkelijk meer dan tien duizend mensen. Om 'institu tionalisering' tegen te gaan is het voorzitterschap aan een li miet gebonden. Geen tijd voor status. Geen tijd voor gewoon tevorming en bureaucratie. Wies wacht een vrolijk afscheid derhalve. Ze wordt per 1 januari opgevolgd door Hedwig Wasser. Moet je nog wel met de Ne derlandse bisschoppen praten? Het is verloren tijd, je komt er geen steek verder mee, vindt een minderheid van de kritische rooms-kalholieke 8 mei-bewe ging. Maar Stael-Merkx is het daar niet mee eens. Praten be tekent contact. „Anders schrijf je elkaar af." Al heeft ze menig maal de bisschoppen tegen de haren ingestreken, op polarisa tie is ze nooit uit geweest. Ze zegt ook wel aardige din gen over Rome, trouwens. Na tuurlijk, het Vaticaan is niet met z'n tijd meegegaan. Het kapitte len en controleren vanuit een machtspositie staat haaks op de ontwikkelingen in de maat schappij. Het mondige kerkvolk laat zich niet meer de les lezen. „De emancipatie van mensen, vooral, gaat door, is niet terug te draaien". Toch ziet Stael-Merkx het in de optiek van Rome als een 'hele omwen teling' dat er een encycliek over de waardigheid van de vrouw is verschenen. Rome erkent daar mee de waarde van de vrouw, id ook. De r uitsluitend als moeder en echtgenote. Niet langer alleen de tot en met zorgzame sloof, geheel in dienst van het gezin. Wat haar blijft bevreemden is dat Rome altijd over, nooit mét vrouwen praat. „De paus schrijft een brief over de vrouw. Dan vraag je je toch af. Wij als 8 mei-beweging laten de vrouw het zelf verwoorden. Zo doen we ook als het om homo's gaat. Andere achtergestelde groepen willen we op dezelfde manier aan bod laten komen. Laat ze het zelfvertellen". „De benoeming van bis schoppen als Gijsen, Simonis, Bomers, Ter Schure heb ik per soonlijk beleefd als een motie van wantrouwen tegen alle vita liteit die hier in Nederland ont stond. Een terugsturen in het hok. Een standje voor stoute kinderen. Het verbaast me dat die bisschoppen zo vreselijk ge zagsgetrouw zijn. Wat de Heili ge Vader zegt wordt zonder meer aangenomen, een gehoor zaamheid die aan het ongeloof lijke grenst. Hoe anders is bij voorbeeld de Fransman Gaillot, bisschop van Evreux. De titel van zijn boek zegt het al: 'Als de kerk niet dient, dient zij tot niets'. Hij is open en hartelijk naar het kerkvolk toe, zet grote vraagtekens bij zaken binnen de kerk als het celibaat, de positie van de vrouw. Zo'n bisschop kennen wij hier niet meer". Tien skinheads en tien asielzoe kers en Duitsers van buiten landse afkomst zijn het afgelo pen weekeinde op de Evangeli sche Academie in het Duitse Tutzing met elkaar in gesprek gegaan. De landelijke werkge meenschap Pro Asyl had 48 gas ten uitgenodigd, maar het over grote deel durfde de confronta tie niet aan. De bijeenkomst, die was georganiseerd door ds. Jürgen Micksch, voorzitter van Pro Asyl, stond oorspronkelijk in het kader van de Kirchentag, die onder het motto 'Aanvaardt elkander' volgend jaar in Mün- cheu wordt gehouden. „In tegenstelling tot het land waar mijn ouders vandaan ko men, is hier vrijheid van me ningsuiting en democratie", be toogde de 27-jarige Firtina. Ze is er trots op dat ze zowel met de Turkse en Koerdische als met de Duitse cultuur is opgegroeid. Edgar (16) verkondigde een andere mening. „Ik wil niet in een multicultureel land leven. Ik wil leven als Duitser onder de Duitsers. Ik moet niets hebben van zwervers die uit vuilnisbak ken vreten en de Duitse eer te grabbel gooien." Eigenlijk is hij tegen geweld, maar, zo voegt hij eraan toe, door het geweld is er de afgelopen tijd wel veel veran derd. „De politici zijn begonnen na te denken." Tijdens de woordenwisselin gen, die nauwgezet gevolgd werden door een groep maat schappelijk werkers, liepen de emoties hoog op. Een jeugdige rechts-radicaal noemde het een succes dat het door brand ver woeste asielzoekerscentrum in Rostock niet heropend is. Het doel van dit soort acties is vol gens hem de druk opvoeren in het oosten van Duitsland, waar de politie nog niet goed georga niseerd is en waar de vreemde lingenhaat groot is. De buiten landers worden dan gedwongen naar het westen van Duitsland te verhuizen waardoor ook daar de bereidheid tot pogroms groeit. Maar ook de aanwezige bui tenlanders lieten een strijdbaar geluid horen. „We zullen ons niet laten neerknuppelen of la ten afslachten. Ik kan ermee le ven dat iemand me niet mag, maar als iemand aan me komt, sla ik terug," zei een jonge Duit ser van buitenlandse afkomst. BEROEPINGSWERK kampen anp De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer, die na een mislukte aanslag op Hitler in een con centratiekamp overleed, is door de meeste theologen verkeerd geïnterpreteerd. Zij zagen in hem de belichaming van de mondigheid en verantwoorde lijkheid, idealen die vooral in de jaren zestig in zwang waren. „leder is op zijn eigen wijze met Bonhoeffer aan de haal ge gaan," zei de dogmaticus prof. dr. G.W. Neven gisteren in Kampen tijdens de viering van de 138e dies natalis (verjaardag) van de Theologische Universi teit van de Gereformeerde Ker ken. Twee zaken waren volgens Neven heel kenmerkend voor het werk van Bonhoeffer. De fascinatie voor wat klein en nie tig is, voor wat dreigt te worden vernietigd in een gewelddadige en overweldigende tijd. Neven wees op Bonhoeffers aandacht voor de joden en op diens paci fisme. Het tweede was de afkeer van abstracte denkbeelden en de aandacht voor het concrete. Als theoloog wast Bonhoeffer zich afhankelijk van wat zijn medemens overkwam en wat hij daardoor als theoloog te doordenken kreeg. In beide ge vallen is Bonhoeffer niet primair actief, maar allereerst passief. In de interpretatie van Bon hoeffer is zijn passiviteit verge ten. Voor een goed begrip van Bonhoeffer moet men terug naar Maarten Luther. Van deze Reformator had Bonhoeffer ge leerd dat een theoloog per defi nitie een 'theoloog van het kruis' is, die zijn oor te luisteren legt bij het lijden van Christus. Zo'n theoloog geeft voorrang aan wat eindeloos teer is en om de hoogste eerbied vraagt. NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Katwijk aan Zee (wijk Morgenster): H. Zweistra te Maartensdijk; te Arnhem (nieu we predikantsplaats): J. van der Wal te Diepenheim. Aangenomen: naar Zaandam (toez), (beiden part-time): J.P. Neels te Emmen en mevr.A.G. Neels-Los, kandidaat te Emmen. Bedankt: voor Katwijk aan Zee (wijk Maranatha): A.H. Veldhui zen te Ouderkerk aan den IJssel. GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen: te Hoogeveen: C. van der Zanden, kandidaat te Mid delburg, die dit beroep heeft aangenomen; te Siddeburen.- T.E. Heslinga, l.l. predikant te Castrolanda (Brazilië), wonende te Tinallinge (Gr.). Aangenomen: naar Langeslag- Heino (part-time): mevr.A. Gou- ma, kandidaat te Nijverdal. NED. GEREFORMEERDE KER KEN Aangenomen: naar Katwijk (part-time): P.A. Strating, kandi daat te 's-Gravenhage. GEREFORMEERDEGEMEENTEN Bedankt: voor 's-Gravenhage- Zuid en voor Middelburg-Zuid: P. Melis te Nieuw-Beijerland. ZEVENDE-DAGS ADVENTISTEN Aangenomen: naar Amsterdam- Zuid-Oost/Amstelveen: A.F. Steens, directeur van het Esda Instituut voor Inwendige zen ding, wonende te Zeist. COLOFON uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad, uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv. DIRECTIE: J. de Vries, G.P, Arnold (adj)\ HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Henk van der Post (ad/). HOOFDKANTOOR Witte Singel 1.2311 BG Leiden telefoon 071-161400 REGIOKANTOREN Wilhelm,nalaan 18.2505 ED Alphen a/d Rijn, telefoon 01720-48888 Grachtweg 53a, 2161 HM Lisse. 02521-13634 POSTADRESSEN Postbus 54, 2300 AB Leiden. Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d Rijn. TELEFAX Leiden advertenties 071-143480. Leiden fam. berichten 071-161385. Leiden redactie 071-161488. Alphen 01720-73933. ADVERTENTIES ma vrij. van 08.00-1700 u Telefoon 071-161400. (Sleutelties): Telefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel. 071-161400 bij vooruitbetaling (incl. BTW) per kwartaal 80.10 per kwartaal (post) 113.85 penaar 310.85 per maand 27.80 (Automatische incasso) KLACHTEN BEZORGING: mat/m/vrij: 18.00-19 30 uur. zat: 10.00-12.00 uur 071-161400/161499 KABELKRANT: Redactie 023-150147 Advertent.es 071 -161367/161363 AGENDA DINSDAG 8 DECEMBER Leiden Sjoelen bij Speeltuinvereniging Ste venshof, C. van Bruggepad 2, aan vang 20.00 uur. Lezing over reïncarnatie en karma door het Theosofisch Genootschap in de Pieterskerk, aanvang 20.15 uur. 'Open huis' t.g.v. de vernieuwing van het kantoor van de Nutsspaarbank Noordwijk. Nieuwe Zeeweg, van 19.00 tot 21.00 uur. Vergadering van de raadscommissie voor toerisme, economische zaken, fi nanciën en grondzaken. Gemeente huis, aanvang 19.30 uur. Noordwijkerhout Resession. org. The Folk Club, in 't Wapen van Noordwijkerhout, zaal open 20.00 uur, aanvang 20.30 uur. Voorhout LedenvergaderingVoorhoutse IJsclub in Rest. Boerhaave, Herenstraat, aan vang 20.15 uur. WOENSDAG 9 DECEMBER Leiden Lezingen rondleiding door Ted Leye- naar. conservator Latijns-Amerika. n.a.v. de tentoonstelling'Van k Spreekuur Verkeersveiligheid in het Stadsbouwhuis. Langegracht 72, van 10.30 tot 12.00 uur. Sporten voor mensen met CARA olv een fysiotherapeut in gymzaal De Brug, Wassenaarseweg, van 16.00 tot 17.00 uur. Informatie-avond over 'werken en doorstuderen in de verpleging' en ba- nenmarkt, org. Leidse Hogeschool, Endegeesterwatering 2, aanvang it 20. van 20 00 tot 21.00 uur. Noordwijk Kerstmarkt, org. Ver. De Oude Dorps kern. Grote Kerk, Voorstraat, van 13.00 tot 21.00 uur. Verkoop van boeken uit de CJV-bibli- toheek in De Rank. van 16.00 tot 17.00 uur. HET WEER ROB GROENLAND Normaal decemberweer Gisternacht zijn op diverse plaat sen in Nederland witte vlokken tus sen de regen waargenomen. Deze witte substantie bleek natte sneeuw te zijn, wat tegenwoordig in Holland een zeldzaamheid is om waar te nemen. Als we praten over een echt sneeuwdek, dan hebben we het in deze tijd over een nog zeldzamer verschijnsel. In de februari-maand van 1991 maakte we een aantal sneeuwdek- dagen aan de kust mee. Daarvoor moesten we teruggaan naar het jaar 1987 om weêr sneeuw op de stoep aan te treffen. De koude lucht met natte sneeuw werd later in de nacht naar het noordoosten teruggedrongen, waar door we gisteren overdag in relatief wat zachtere lucht terecht kwa men. De temperatuur in het zuiden van Nederland liep hierdoor tot 10 graden op, maar ook in de Leid se regio werd het in de nam iddagS graden. Vandaag koerst het van oorsprong Britse lagedrukcentrum naar de Al pen, terwijl er boven Zweden tijde lijk een filiaal van hogedruk wordt opgebouwd. De opgang komende noordoostelijke stroming verdrijft de mist en voert vanaf deze middag gezonde vrij koude lucht aan waar in het de komende nacht bij flinke opklaringen licht kan vriezen. Morgen komt het zwaartepunt van hogedruk weer geleidelijk ten zuidj westen van Ierland te liggen maar een sterke uitloper naar de Noord zee houdt de wind bij ons nog even in de noordoosthoek. In de hogere luchtlagen zien we tegelijkertijd de westdrift van de Atlantische Oce- j aan weer belangrijk worden. De tij delijk opgeworpen rug van hoge druk wordt dan als het ware weer "gladgestreken", en hiermee komt de hoop op een doorzettende kouinval voorlopig te vervallen. We mogen pas de schaatsen uit het vet gaan halen, als ook de boven lucht (5-10 kilometer) een hoge- drukgebied boven Scandinavië pro duceert. Nu gebeurt dat alleen aan het aardoppervlak, wat geen lang leven is beschoren omdat de west drift hierboven er gewoon overheen waait. Het meest positieve element voor de komende 3 dagen is het ontbre ken van regen en bij opklaringen overdag en een niet al te sterke noordooster is 3 graden Celsius best uit te houden. Ook als op vrij- dag de stroming omgaat naar het zuidwesten blijven de regengebie- den nog net ten westen van ons. De regenafwerende werking hebben we dan te danken aan een hoge- drukgebied over midden-Europa naar Rusland toe. HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met woensdag. Zuid-Noorwegen: Langs de westkust bewolkt en nu en dan neerslag en maxima tot 4 graden. El ders opklaringen en op de meeste plaatsen droog. Zuid-Zweden: Droog en enkele opklarin gen. Maxima aan zee rond het vriespunt maar in het binnenland enkele graden Denemarken: Droog en af en toe zon. Plaatselijk mist. Maxima van O.tot plus 3 graden. Britse Eilanden: Wolkenvelden en plaatse lijk wat regen. Morgen varf het westen uit enkele op klaringen. Maxima van 5 graden m Engeland tot 10 België en Luxemburg: Vandaag bewolkt maar vrijwel overal droog. Morgen van het noorden uit op klaringen en kouder met maxima van 1 graad m Luxemburg tot 4 aan de kust. Ouitsland: In het noorden opklaringen maar van daag in het midden en zuiden bewolkt en af en toe regen of sneeuw. Maxima van 0 tot plus 4 graden en 's nachts op veel plaatsen lichte vorst. Madeira en Canarische Eilanden: Wolkenvelden, afgewisseld door perio den met zon. Droog. Maxima 22 23 Marokkaanse westkust: Perioden met zon, ook enkele wolken velden en droog. Maxima van 18 graden bij Tanger tot 22 bij Agadir. Tunesische kust: Half tot zwaar bewolkt en vooral aan de noordkust enkele regen- of onweersbui en. Maxima ca. 15 graden. Frankrijk: De regenkansen nemen van het noorden AlTKtprd,m uit langzaam af. In de loop van vandaag r^Bllt in het noorden dan ook droog en af en Dee,en mi5t toe zon. Morgen valt er in het zuiden nog Eeide zwaarbew. regen. Maxima dalend naar 3 graden in Eindhoven mist het noordoosten en 10 langs de Middel- Den Helder zwaarbew. landse Zee. Rotterdam mist Corsica en Sardinië: Twente mist Tamelijk veel bewolking en enkele re- Vlissingenzwaarbew. gen- of onweersbuien. Maxima ca. 14 Zuid Limburg grondmist graden. Aberdeen zwaarbew. Spanje; «w* In het noorden en bij Mallorca half tot Barcelona onbew zwaar bewolkt en enkele buien, opdeei- ®er'l)fl zwaarbew. landen mogelijk met onweer. Langs de Budapest |wj"rbew- zuidelijke costa'sen bij Benidorm gelei- x®™"* delijk meer perioden met zon en overwe- c" gend droog. Maxima van 12 graden bij 0]Jyin halfbew Barcelona tot 20 graden bij Benidorm Frankfurt zwaarbew Pottigal?a' ,tge" Neerslagkans Mmimumtemp. Middagtemp. WOENSDAG 9 DECEMBER 1992 Zon- en maanstanden Zon op 8.36 zon onder 16.27 Maan op 16.00 maanonder08.03 Waterstanden Katwijk Hoogwater 2.25 en 14.41 Laag water 10.46 en 23.16 Weerrapporten 8 dec 7 uur: station weer wind temp neersl het per.< met droog. In het noorden ook wolkenvelden. Maxima van 14 graden bij Porto tot 18 in de Algarve. Zwitserland en Oostenrijk: Veel bewolking en regelmatig neerslag, vooral aan de zuidzijde van de Alpen. In de loop van morgen aan de noordzijde droger. Geleidelijk zakt de sneeuwgrens tot inde dalen. Hongarije en Tsjechoslowakije: Meest bewolkt en af en toe regen of sneeuw. Maxima rond het vriespunt. La ter op morgen iets droger. Af en toe zon en vrijwel overal droog. Maxima rond het vriespunt. Italië: Half tot zwaar bewolkt en regen- of on weersbuien. In het Italiaanse Alpenge bied sneeuw. Maxima van 5 graden in de Povlakte, 12 bij Rome en 16 graden op Sicilië. Griekenland en de Turkse west- en zuid- Op de eilanden in de Egeïsche Zee en langs de Turkse west- en zuidkust perio den met zon en tot morgenavond droog. Maxima 18 tot 20 graden. Op het vaste Griekenland vanmiddag Las Palmas zwaar be Mallorca half bew. Buenos Aires zwaarbew. Casablanca halfbew Johannesburg metontv. ono2 17 11 38 t westen uit buie BOLLEBOOM BOES x ohuh-eezrbolle.- r -"*>ecOMi se M4S on- $8)\vez «eruERkr-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1992 | | pagina 14