Militair ingrijpen
in Somalia nabij
De verantwoordelijkheid van een wereldmacht
Buitenland
Laatste grote opdracht
Verdachte aanslag Mölln
snijdt zijn polsen door
Noodweer teistert Franse kust
Jeltsin laat Gaidar niet vallen
België doet mee aan
Frans-Duits legerkorps
Angolese premier Moco
presenteert regering
ÜUNUtKÜAÜ 5 UbLtMBbK
7
?Pr«se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Ptt a
DPA Deutsche Pr es se Agent ur CPD Cemeenschappeti|ke Pendens!
Ind* The Independent IPS Inter Press Service RTR* Reuter
Londen verdiende aan Golfoorlog
londen Groot-Brittannië heeft aan de Golfoorlog 1,8 miljard
gulden verdiend. Dat staat in het verslag dat de Britse rekenka
mer gisteren publiceerde. Toch lijdt de Britse regering volgens
het verslag bij het doorberekenen van toekomstige kosten als
nog verlies. Zo moeten de voorrraden wapens en gevechtsuit
rustingen nog worden aangevuld.
Tanker vastgelopen voor Spaanse kust
lacoruna» Voor de noordwestkust van Spanje, in de buurt van
de havenstad La Coruna, is vanmorgen een Griekse tanker aan
de grond gelopen en in tweeën gebroken. De tanker Aegerean
Sea heeft zo'n 80.000 ton ruwe olie aan boord.
Ex-president Syrië overleden
parijs De voormalige president van Syrië, Nureddin al-Atasi, is
gisteren op 63-jarige leeftijd in het Amerikaanse ziekenhuis
Neuilly nabij Parijs overleden. Na een gevangenschap van 22
jaar in Syrië werd Atasi drie maanden geleden wegens gezond
heidsredenen vrijgelaten. Hij was van 1965 tot 1970 president
voordat hij door de huidige Syrische leider Assad aan de kant
werd gezet.
Nieuw Legoland komt bij Windsor
kopenhagen» Het eerste Legoland-amusementsparkbuiten De
nemarken zal in het voorjaar van 1996 verrijzen in Groot-Brit
tannië, op de plaats van het Windsor Safari Park ten westen van
Londen. Rond 1998 wil speelgoedfabrikant Lego zijn tweede
park buiten Denemarken openen in de Verenigde Staten.
Rusland houdt banden KAL-toestel
moskou De Russische president, Jeltsin, heeft vorige week bij
zijn bezoek aan Zuid-Korea niet de oorspronkelijke banden met
vluchtgegevens van het in 1983 door de Sovjet-luchtmacht neer
geschoten KAL-vliegtuig overgedragen. Volgens Zuid-Korea was
de recorder met vluchtgegevens leeg en bevatte de recorder met
cockpitgesprekken een gekopieerde band, waarvan de informa
tie al eerder bekend was gemaakt.
Cubaanse ballingenleider overleden
Miami De Cubaanse ballingenleider Tony Cuesta, die aan het
hoofd stond van de groep Commando's L, is gisteren in de Ame
rikaanse stad Miami aan een hartaanval overleden. Zijn groep
wordt door de recherchedienst FBI doorgelicht wegens aanval
len op Cubaanse hotels. De 66-jarige Cuesta was aanvankelijk
officier bij de inlichtingendienst van de Cubaanse leider Fidel
Castro, maar liep in 1960 over naar de VS.
Duitse parlement achter 'Maastricht'
berlijn» De Duitse Bondsdag (Tweede Kamer) heeft gisteren
met overgrote meerderheid het Verdrag van Maastricht over de
Europese eenwording geratificeerd. Het verdrag moet nu alleen
nog door de Bondsraad, een soort Eerste Kamer, worden goed
gekeurd. Dat zal op 18 december gebeuren.
Britten: EMS flop van het jaar
londen Het Europese Monetaire Stelsel (EMS) is de belache
lijkste „flop van het jaar". Die keuze maakte de Britse Turkey Fe
deration gisteren tijdens de jaarlijkse lunch. Goede tweede wer
den de dure BBC-serie Eldorado en minister David Mellor, die
moest aftreden na een seksschandaal.
Clinton nodigt „alle Amerikanen" uit
Washington „Alle Amerikanen" zijn uitgenodigd om deel te
nemen aan de vijf dagen durende feesten die, rond 20 januari,
de inauguratie zullen begeleiden van Bill Clinton tot president
van de Verenigde Staten. De nieuwe president zal voorafgaande
aan de eigenlijke ceremonie een 200 kilometer lange busrit ma
ken van het in Virginia gelegen huis van de tweede president
van de VS, Thomas Jefferson, naar het Witte Huis. Er wordt ge
luncht met „doorsnee Amerikanen" en een dag later wordt het
Witte Huis drie uur opengesteld voor „iedereen die de president
en diens vrouw de hand wil drukken".
berlun ap-gpd
Een van de verdachten van de
aanslag in het Duitse Mölln,
waarbij vorige week een Turkse
vrouw en twee kinderen om
kwamen, heeft geprobeerd zelf
moord te plegen. Het openbaar
ministerie in Karlsruhe meldde
gisteren dat Christiansen in de
nacht van dinsdag op woensdag
in zijn cel zijn polsen heeft
doorgesneden. Hij zou inmid
dels buiten levensgevaar zijn.
Bondskanselier Kohl en pro
cureur-generaal Von Stahl rie
pen de Duitsers gisteren op de
autoriteiten te helpen in hun
strijd tegen het rechts-extremis-
me. Wie zich afzijdig houdt of
de andere kant opkijkt, draagt
bij aan het geweld, zei Kohl.
In tussen vraagt heel Duits
land zich af of de slachtoffers
van de aanslag in mölln nog
hadden geleefd als de rechterlij
ke macht alerter was geweest.
Aanleiding daartoe is, dat giste
ren bekend werd dat al voor de
aanslag enekel malen is ge
vraagd om een arrestatiebevel
voor de hoofddader, de 25-jari-
ge Michael Peters. Die verzoe
ken zijn echter door rechters in
Lübeck niet ingewilligd.
De politie in de stad Giessen
heeft twee mannen gearresteerd
die ervan worden verdacht met
pistolen te hebben geschoten
op een asielzoekerscentrum in
Hungen in de deelstaat hessen.
Daarbij raakte overigens nie-
mend gewond. De arrestanten
zijn 19 en 31 jaar oud.
In Bonn is gisteren bekendge
maakt dat de platen van een
aantal neo-nazi rockgroepen,
waaronder Störkraft, Endstufe
en Kahlkopf, zijn verboden. De
songs, waarin opgeroepen
VS zullen meeste troepen leveren aan VN-tnacht
Het ziet er naar uit dat de Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties vanavond een resolutie aannemen die een
multinationale militaire operatie in Somalia mogelijk
maakt. De ontwerp-resolutie is afkomstig van de Vere
nigde Staten die „met gebruik van alle noodzakelijke
middelen" de distributie van voedsel veilig willen stellen
in het door burgeroorlog en hongersnood geteisterde
Afrikaanse land.
NAIROBI/NEW VORK Rtr-AFP-DPA-UPI
Het staat vrijwel vast dat de VS
het grootste aandeel in de troe
penmacht zullen gaan vormen,
terwijl de VN de politieke con
trole over de missie zullen be
houden. Het is nog niet duide
lijk of de Amerikanen ook het
opperbevel over de militairen
krijgen.
Van de vijf permanente leden
van de Veiligheidsraad is alleen
China tegen het gebruik van ge
weld in Somalia, maar diploma
ten verwachten dat Peking zich
van stemming zal onthouden.
In Somalia is al een vredes
macht van de VN aanwezig, de
Unosom (VN-operatie in Soma
lia), die op dit moment bestaat
uit 600 Pakistaanse militairen.
De Veiligheidsraad bespreekt
ook hoe de oude en de nieuwe
VN-operatie in elkaar moeten
worden geschoven.
Nadat de resolutie is goedge
keurd kunnen de Amerikaanse
militairen binnen 48 uur een
eerste basis in Somalia inrich
ten, aldus het ministerie van de
fensie (Pentagon) in Washing
ton. Drie Amerikaanse schepen
met aan boord 1.800 mariniers
en 23 helikopters zijn al onder
weg.
In Somalia zijn al zo'n
300.000 mensen van honger ge
storven. Dagelijks komen daar
meer dan 100 mensen bij. De
hulp aan de getroffen bevolking
wordt onmogelijk gemaakt door
de strijd tussen verschillende
gewapende bendes.
Als de resolutie wordt aange
nomen zal het de eerste keer
zijn dat de VN militair optreden
zonder dat een regering om
steun heeft gevraagd. Het is ook
voor het eerst sinds de crisis in
de Congo (het huidige Zaïre) in
de jaren '60 dat de VN gewa
pende troepen naar een Afri
kaanse conflicthaard stuurt.
Politieke waarnemers zeggen
dat de VN-troepen vrijwel zeker
jonge gewapende Somaliërs
zullen moeten doden om ha
vens en grote wegens te be
schermen. Als dat gebeurt zul
len de clans hun onderlinge ge
schillen opzij zetten om samen
de „vijand van buiten" te be
vechten, zo vrezen de waarne
mers.
Kanselier Kohl vraagt hulp bevolking
wordt joden en buitenlanders te
doden en waarin het nazi-verle
den wordt verheerlijkt, mogen
niet meer worden verkocht of
gezongen.
De Amerikaanse afgevaardig
de Joseph Kennedy II, neef van
wijlen president John F. Kenne
dy en zoon van wijlen senator
Robert Kennedy, heeft zich gis
teren in Berlijn tot het Duitse
volk gericht met de woorden:
„Ich bin ein Auslander". Zijn
woorden verwezen naar de be
roemde speech van John F.
Kennedy, die in 1963 de door
Sovjet-troepen omsingelde Ber-
lijners een hart onder de riem
stak door te verklaren: „Ich bin
ein Berliner".
cape Canaveral Het Amerikaanse ruimteveer Discovery is gisteren met vijf astronauten aan boord gelan
ceerd vanaf het NASA-ruimtevaartcentrum Cape Canaveral in Florida. De bemanning zal een geheime satel
liet voor het Amerikaanse ministerie van defensie in de ruimte uitzetten. Het is de laatste grote opdracht die
NASA voor het ministerie uitvoert. De foto werd vanaf de lanceerinstallatie genomen met een op afstand te
bedienen camera. foto reuter
conquet» Nood
weer in het zui
den en westen
van Groot-Brit
tannië en in het
noordwesten van
Frankrijk. Hevige
regens en wind
stoten van 130 ki
lometer per uur
hebben in Groot-
Brittannië over
stromingen en
aardverschuivin
gen veroorzaakt.
Het noodweer
heeft ten minste
aan een man het
leven gekost. Bij
de Franse vissers
plaats Conquet
zorgde de storm
voor metershoge
golven die mee
dogenloos op de
kust beukten.
foto era
moskou hans geleunse
correspondent
De Russische president, Jeltsin,
denkt er niet aan zijn opposan
ten tegemoet te komen door
waarnemend premier Gaidar te
laten vallen. Een van Jeltsins
naaste adviseurs en een vice-
premier zeiden gisteren in de
wandelgangen van het Volks
congres dat Gaidar als premier
'onvervangbaar' is.
De conservatieve oppositie
vindt dat Gaidar en diens kabi
net moeten opstappen. Binnen
de gematigde oppositie, vere
nigd in het partijenblok Burger
Unie, zijn de meningen echter
verdeeld. De kritiek luidt dat
Gaidar te radicaal is en de
markteconomie wil invoeren
zonder oog te hebben voor de
sociale gevolgen.
Maar volgens vice-premier
Sjoemeiko is Gaidar 'onver
vangbaar'. Als hij geen premier
wordt, blijf ik niet in de rege
ring, aldus Sjoemeiko. De vice-
premier is een invloedrijke fi
guur. Hij werd tijdens de voor
jaarszitting van het Volkscon
gres als geestverwant van de
Burger Unie aan Gaidars kabi
net toegevoegd.
Gaidar zelf zou alleen in de
regering willen blijven als hij
het premierschap krijgt. „Alleen
als premier of waarnemend pre
mier denkt hij garant te kunnen
staan voor voortzetting van de
hervormingen", liet Jeltsins
economische adviseur Oeljoe-
kajev in de wandelgangen we
ten. „Elke andere post acht hij
niet passend".
Daarmee zijn voorlopig de
geruchten van de baan dat Gai
dar ook genoegen zou nemen
met een baan als minister van
Drastische inkrimping krijgsmacht
1995 zal worden uitgebreid tot
een legerkorps van zo'n 35.000
man.
De inkrimping van het Belgi
sche leger kreeg gisteren voor
zichtige instemming van de Bel
gische chef-staf. luitenant-gene
raal Charlier. Hij had eerst felle
kritiek op de inkrimping, maar
ging toch schoorvoetend ak
koord na een onderhoud met
premier Dehaene en minister
Delcroix (defensie).
De inkrimping heeft tot ge
volg dat de Belgische krijgs
macht tegen 1997 min of meer
moet zijn gehalveerd. De
dienstplicht wordt afgeschaft,
van de domeinen die nu nog in
handen zijn van het leger wordt
8 procent afgestoten en één op
de vijf kazernes gaat dicht. De
luchtmacht stoot onder meer
een derde van het aantal F-16's
af en ook de marine moet flink
inleveren.
correspondent
In een week tijd zijn voor het
Belgische leger twee belangrijke
beslissingen gevallen. België
sluit zich aan bij het Frans-
Duitse legerkorps en zal tegelij
kertijd zijn eigen krijgsmacht
drastisch inkrimpen.
Het besluit tot deelname aan
het Frans-Duitse legerkorps
werd genomen, nadat Parijs
had toegezegd dat het korps be
halve onder de vlag van de
Westeuropese Unie (WEU) ook
onder die van de NAVO kan
opereren. Voor België was dat
een voorwaarde.
De Belgische deelname is een
antwoord op de uitnodiging die
Frankrijk en Duitsland in mei
van dit jaar stuurden aan de an
dere leden van de Europese Ge
meenschap. Toen maakten bei
de landen ook bekend dat de
Frans-Duitse legerbrigade tegen
economische zaken als Jeltsin
de komende dagen het Congres
een nieuwe premier zou voor
stellen. Ook Jeltsins militaire
adviseur. Dmitri Volgokonov,
zei gisteren in de wandelgangen
dat de president Gaidar ais pre
mier wil handhaven, hoe veel
moeite dat ook zal kosten.
Gaidar verdedigde gisteren
met verve zijn beleid, terwijl uit
de conservatieve gelederen
voortdurend gesis en boe-ge -
roep klonk. Hij gaf toe dat zijn
kabinet te laat heeft gereageerd
op economische ontwikkelin
gen en soms maatregelen heeft
genomen die de inflatie hebben
aangewakkerd. Maar, aldus Gai
dar, de voorspellingen dat er als
gevolg van onze hervormingen
in Rusland honger en opstand
zouden uitbreken, zijn niet uit
gekomen. Dat is een succes
voor de regering.
Uitgaansverbod
in deel Algerije
ALGIERS Rtr
Algerije heeft gisteren voor on-
bepaalde tijd een nachtelijk uit
gaansverbod ingesteld D.it g<
beurde in het kader van de
strijd tegen gewelddaden van
moslim-extremisten. Het ver
bod geldt in zeven provincies in
het noorden en het midden van
het land, inclusief de hoofdstad
Algiers. Premier Belaid Abdes-
slam had zaterdag al verscherp
ing van de maatregelen tegen
de moslim-fundamentalisten
aangekondigd. Abdesslam zei
toen dat „het spinncweb" van
organisaties die banden hebben
met het verboden Nationale
Reddingsfront (FIS) zal worden
ontmanteld.
Verder zijn in de provincie
Mascara opnieuw 27 gemeente
besturen ontbonden aie werden
beheerst door aanhangers van
het FIS. Het totaal aantal ge
meentebesturen in deze provin
cie dat sinds Abdesslams aan
kondiging is ontbonden, is
daarmee op 54 gekomen.
washington hans de bruun
correspondent
De inwoners van Bosnië-Hercegovina
zullen met gemengde gevoelens toezien
hoe Amerikaanse soldaten straks in So
malia de orde herstellen en de honge
rende bevolking helpen. Maandenlang
hebben zij de VS gevraagd in het voor
malige Joegoslavië tussenbeide te ko
men. Maar Washington bleef afzijdig.
Is een mensenleven in Somalia meer
waard dan in Bosnië? Waarom helpen de
VS wel Somalia en doen zij niets tegen
het geweld in Angola of Liberia? Vragen
die worden gesteld nu de VS zelf hebben
voorgesteld tienduizenden soldaten als
mensenredders naar de stakkers in de
Hoorn van Afrika te sturen.
Het antwoord is simpel: in 'Joegosla
vië', Angola of Liberia sterven niet elke
dag duizend mensen de hongerdood.
Vanuit die landen bereiken ons geen
hartverscheurende tv-beelden van uitge
mergelde kinderen. In die landen vallen
de meeste slachtoffers niet door gebrek
aan voedsel, maar door kogels.
Er is in de Amerikaanse publieke opi
nie dan ook nauwelijks kritiek op het
plan van de regering-Bush om 20.000
soldaten naar Somalia te sturen. Boven
dien zijn de militaire risico's geringer
dan wanneer de Amerikanen zouden
proberen tussenbeide te komen in het
vroegere Joegoslavië.
'Joegoslavië' kon door de Amerikanen
worden afgedaan als 'een Europees pro
bleem', dat vooral door de Europeanen
zelf moet worden opgelost. Maar geen
land was bereid het lot van de Somaliërs
tot zijn probleem te maken, en dan is het
de taak van de enig overgebleven super
macht om in actie te komen.
„De Verenigde Staten zijn nu eenmaal
een wereldmacht, en dat brengt verant
woordelijkheden mee. Bovendien, als je
succes wilt hebben bij een actie als deze,
dan moet je vertrouwen op Amerikaanse
troepen", zei de voorzitter van de Veilig
heidsraad van de VN, de Hongaar Andre
Erdos, deze week.
De VN die al in 'Joegoslavië', Cam
bodja en Angola aanwezig zijn kun
nen dat met hun beperkte mankracht
niet aan. De VS hebben als enige de mid
delen voor een snelle operatie. Een vloot
met 2000 mariniers is al in de buurt, en
luchtlandingstroepen kunnen via een
luchtbrug binnen enkele dagen in Soma
lia zijn.
De VS willen een coalitie vormen zoals
in de Golfoorlog. Maar tot nog toe heeft
alleen Italië de vroegere koloniale
macht in Somalia troepen beschik
baar gesteld. Net als in de Golf zouden
deze eenheden onder Amerikaans com
mando moeten staan, met rugdekking
van de VN-Veiligheidsraad.
De Amerikanen willen het snel en
goed doen, en houden daarbij de Golf
oorlog voor ogen. Hoe meer soldaten,
hoe kleiner de risico's. De militaire des
kundigen schatten die gevaren overigens
niet hoog in. De bendes bestaan meestal
uit ongetrainde en lichtbewapende jon
gelui. Toch is men in de VS wel beducht Luanda afp-ap
voor beelden.van zwaarbewapende GI's
die schieten op jonge jongens met een De nieuwe premier van Angola,
handvuurwapen. Marcolino Moco, heeft gister-
De militaire situatie is niet wat de avond de samenstelling van zijn
Washington en de VN op dit moment de kabinet bekendgemaakt. Daarin
meeste zorgen baart. Groter probleem is zijn vijf ministersposten inge-
wat er moet gebeuren als de bendes zijn ruimd voor de Unita-beweging
uitgeschakeld en de voedselhulp is her
steld. Als de Amerikanen en hun bond
genoten zich daarna terugtrekken, kun
nen zij Somalia niet
overlaten.
De VS noch de VN willen verstrikt ra- bestaat voornamelijk uit leden
ken in de Somalische politiek. Er is geen van de regerende Volksbewe-
stabiele regering, en het ziet er niet naar ging voor de Bevrijding van An-
uit dat die er over een paar maanden wel gola (MPLA). De post van mi-
is. Dat brengt het risico mee dat de VN- nister van gezondheidszaken
troepen veel langer moeten blijven, om vier
herhaling
voorkomen.
Luanda dreigt Unita met totale oorlog
lonas Savimbi, waarmee
het bewind in Luanda in een
bloedige burgeroorlog is ver
zijn lot wikkeld.
De regering van 21 ministers
?staat voornamelijk uil
in de regerende Volk
ging voor de Bevrijding v
vice-ministerschappen.
de huidige situatie te waaronder die van defensie,
zijn gereserveerd voor Unita.
Savimbi moet hiervoor de kan
didaten aanwijzen, aldus de
staatsradio
Een westerse diplomaat was
niet erg optimistisch. „Unita
krijgt niet veel aangeboden. Ik
denk niet dat ze er genoegen
mee nemen."
De nieuwe regering treedt
aan op het moment dat de
spanning in Angola toeneemt
door de offensieven van Unita
in diverse delen van het land.
Unita heeft in totaal 75 procent
van het land in handen. De re
gering heeft laten weten een to
tale oorlog tegen Unita te zullen
ontketenen als de rebellen zich
niet voor morgen uit bezet ge
bied hebben teruggetrokken.
