Een seriemoordenares als kamergenote
Cultuur&Kunst Film
Macho's en minkukels in
goot van de Reeperbahn
Zwangere violiste op de vlucht met eend in koffer
Moderne animatiefilm niet alleen in trek bij Disney
DONDERDAG 3 DECEMBER 1992
'Single White Femalevan Barbet Schroeder: doorsnee Hollywood-thriller
Barbet Schroeder heeft een gedegen achtergrond; hij
schreef als criticus voor de Cahiers du Cinema, werkte ja
renlang als assistent bij Godard en Chabrol, produceerde
films van Wenders, Duras en Fassbinder, en werkte ja
renlang samen met de actrice Bulle Ogier. Met haar
maakte hij documentaires en speelfilms, die vooral door
de kritiek werden gewaardeerd. Maar sinds Schroeder
naar de Verenigde Staten verhuisde lijkt het er op alsof
hij steeds meer zwicht voor de schematische vertelme
thodes van het huidige Hollywood.
1 lil'i mil i/ru I ii'w—
Bridget Fonda (links) en haar psychisch gestoorde kamergenote Jennifer Jason Leigh.
FILM
RECENSIE»JOS DE PUTTER
Single White Female. Te zien: Luxor, Lei
den en Euro 1Alphen
Schroeder maakte tot dusverre
drie films in Hollywood. Barfly,
gebaseerd op werk van de
'riooldichter' Charles Bukowski
en met Mickey Rourke en Faye
Dunaway als zuiplappen, had
nog wel iets, maar zijn volgen
de, Reversal of Fortune was een
hele brave bewerking van een
schandaalverwekkende rechts
zaak. Schroeders nieuwste film,
Single White Female, verschilt in
het geheel niet meer van de
doorsnee thriller uit de Holly-
wood-fabriek. Nochtans had
Schroeder de beschikking over
een heel behoorlijk scenario,
dat inspeelt op de grote angsten
van de jaren negentig: die voor
eenzaamheid en anonimiteit
enerzijds en die voor de onbe
kende Ander (de potentiële
aids-drager dan wel seriemoor
denaar) anderzijds.
In Single White Female wor
den die twee zaken tegen elkaar
uitgespeeld, via de hang naar
geborgenheid van twee jonge
F|LM
RECENSIE HENK MAURITS
Mau Mau. Te zien: Desmet, Amsterdam
Sinds de dood van Fassbinder is
het met de film in Duitsland
bergafwaarts gegaan. Genera
tiegenoten als Wenders, Schroe-
ter, en Herzog trokken de we
reld in en nieuw talent diende
zich nauwelijks aan. Tot de wei
nige lichtpuntjes aan de zwarte
filmhemel van onze oosterbu
ren behoort de talentvolle film
maker Uwe Schrader (38). Bijna
tien jaar geleden debuteerde hij
met de film Kanakerbraut waar
voor hij direct de Duitse Film
prijs kreeg. Daarna maakte hij
in 1987 Sierra Leone en vijf jaar
later komt hij nu met Mau Mau,
een film over de verdwijnende
striptease-cultuur op de Ham-
burgse Reeperbahn.
Drie films in bijna tien jaar
dat is een oeuvre waarvan Fass
binder in lachen zou zijn uitge
barsten, maar die was dan ook
manisch actief. Met Fassbinder
heeft Schrader wel de liefde
voor het realisme gemeen.
Films die gaan over het leven
van alledag, over gewone men
sen die proberen er het beste
van te maken. Geen superieure
Holywood-helden, maar men
sen van vlees en bloed, met hun
sterke punten, maar vooral ook
hun zwakheden.
Zoals Inge, de eigenares van
de stripteasetent Mau Mau, die
tegen de verloedering en de ver
drukking in probeert haar club
open te houden. Daarbij wordt
ze terzijde gestaan door haar
oude vriend Heinz, de 'kam
pioen van de beloftes'. Heinz
was ooit een bekende profvoet
baller maar is nu van de eredivi
sie afgezakt naar de onderkant
van de samenleving, waar hij
door zijn macho-vriend Ferdi
gebruikt wordt als handlanger
vrouwen, een drijfveer die ein
digt in een fiks bloedbad.
Allison Jones (rol van de onbe
kende Bridget Fonda), pas
nieuw in New York en een
beetje een kindvrouwtje, denkt
in ene Sam de ware gevonden
te hebben, tot ze tamelijk hard
handig geconfronteerd wordt
dat die nog altijd een affaire
heeft met z'n ex. Ze verbreekt
de relatie en plaatst een adver
tentie om haar te dure apparte
ment te delen met een andere
jonge vrouw. De meest geschik
te kandidate lijkt ene Hedy (Jen
nifer Jason Leigh), ook al een
breekbaar ogende jongedame.
Barbet Schroeder is de draad
helemaal kwijt wanneer hij ons
met behulp van veel pasteltin
ten en strijkmuziek toont hoe
goed de twee immer schaars ge
klede meiden het kunnen vin
den. Wanneer na de veel te lan
ge introductie eindelijk het
langverwachte drama z'n intree
doet, en Hedy zich ontpopt als
iemand die dwangmatig op
zoek is naar een tweelingzus,
wordt nog iets van Schroeders
talent zichtbaar. Langzaam
maar zeker weet hij een onbe
haaglijke sfeer te scheppen; He-
bij kleine criminele avonturen.
Ook Rosa, die als animeermeis-
je werkt in de Mau Mau, valt op
Heinz terug wanneer haar rela
tie met 'Ali' op de klippen loopt.
Om hem uiteindelijk weer te ia-
ten vallen voor een 'Hollander',
met wie ze in een grote auto
stapt op zoek naar een ander le-
Schrader is er in geslaagd om
op bijna documentaire wijze
een portret te schetsen van het
bijna uitgebluste nachtleven
rond de ooit legendarische
Reeperbahn, waar de striptease
een romantisch anachronisme
lijkt te zijn geworden uit een vo
rig tijdperk. De wereld zoals we
die nu aantreffen staat bol van
racisme en seksisme: elke
Noordafrikaan is een ka
meeldrijver en van de verkeerde
kant, en elke vrouw bedoelt 'ja'
als ze 'nee' zegt. Dat is althans
de opvatting van sommige ty
pes uit de film. In messcherpe
dialogen tekent Schrader een
stukje samenleving dat bijeen
wordt gehouden door alcohol
en een gevoel van lotsverbon
denheid. De macho en de min
kukel hebben elkaar even hard
nodig als de stripteaseuse en
haar voyeur.
Buiten de scènes in de Mau
Mau, is een groot deel van de
film op lokatie gefilmd. Op
straat, in nachtclubs en in de
snackbars rond de Reeperbahn.
Dat geeft de film een authentiek
karakter, wat nog eens versterkt
wordt doordat Schrader bewust
gebruik maakt van minder be
kende theateracteurs en zo van
de straat geplukte figuranten.
Levensechte types waar je wel
of niet van gaat houden, maar
met wie je toch zo'n anderhalf
uur geboeid kunt meeleven. En
dat is natuurlijk de verdienste
van filmmaker Uwe Schrader,
die met Mau Mau een kleine
film van formaat aflevert.
dy's niet altijd even onschuldige
toenaderingspogingen monden
langzaam uit in een overname
van Allison's identiteit. Na de
kleren en de haardracht volgt
allicht het bed van Sam, en dat
leidt een orgie van geweld in.
FILM
RECENSIE JOS DE PUTTER
De Drie Beste Dingen in het Leven. Te
zien: Coraline en Kriterion, Amsterdam
Ergens in Parijs wordt de kluis
van het Nederlands consulaat
gekraakt en verdwijnt een stapel
paspoorten in een koffer. Tege
lijkertijd belt een zenuwachtige
violiste tevergeefs vanuit Parijs
naar haar verloofde in Amster
dam. Ze durft niet op z'n ant
woordapparaat in te spreken
dat ze zwanger is, vertelt ze te
gen een vriendin, en daarom
vertrekt ze per trein naar Neder
land. Daar zal ze kennis maken
met 'de drie beste dingen in het
leven', zoals de titel van deze
debuutfilm van Ger Poppelaars
suggereert.
De Drie Beste Dingen in het
Leven is een vlot vertelde, char
mante en intieme 'vriendenko
medie', een beetje zoals ze
vroeger in Frankrijk en Italië ge
maakt werden. Toch zou het te
ver gaan om Ger Poppelaars nu
meteen maar met rasvertellers
als Claude Sautet of Ettore Scola
te vergelijken, daarvoor ont
beert zijn film te veel diepgang.
Wat niet wegneemt dat dit de
buut werkelijk een verademing
mag heten temidden van al die
vaderlandse pretentieuze of
wansmakelijke produkten die
we de laatste jaren over ons
heen krijgen.
Poppelaars toont zich wars
van dikdoenerij en goedkope
opsmuk; hij houdt z'n verhaal
'klein' en herkenbaar, en blijft
dicht bij z'n acteurs. Die krijgen
dan ook de kans zich van hun
FILMS IN LEIDEN
In dat slot is Schroeder op
nieuw ieder gevoel voor drama
en suspense kwijt. Hij laat de
verwarde psyche van Hedy, die
als seriemoordenaar door het
leven gaat, voor wat die is en
ziet ook de mogelijkheid over
beste kant te laten zien (met na
me Victor Loew en Loes Wou-
terson), wat door de eigenge
reide jury tijdens de afgelopen
Nederlandse filmdagen jam
merlijk over het hoofd werd ge
zien. Loes Wouterson is mooi
fragiel als de violiste die heel
haar leven in een beschermd
wereldje heeft doorgebracht en
nu kennis maakt met de scha
duwzijde van het bestaan, en
daar lering uit trekt.
Poppelaars verbindt op een
bijna laconieke manier de ver
haallijnen die hij in het begin
heeft uitgezet, en vermaakt de
toeschouwer met een misdaad-
annex achtervolgingsverhaaltje,
dat steeds licht van toon blijft.
De violiste wordt achtervolgd
door een bende criminelen die
het voorzien heeft op de koffer
die een onbekende haar in de
trein heeft toevertrouwd. Hoe
verder ze verwijderd raakt van
haar yuppie-verloofde (mooi
rolletje van Pierre Bokma) en
haar bestaanszekerheden, hoe
halsstarriger ze de koffer, die
toch slechts een eend lijkt te be
vatten, verdedigt. Dat leidt tot
grappige scènes met veel vaart,
maar belangrijker is toch dat
Poppelaars dat verhaaltje ge
bruikt om stil te staan bij allerlei
andere zaken; zoals de liefde in
het algemeen en die voor mu
ziek en reuzenschildpadden in
het bijzonder.
Het zijn de kleine bespiege
lingen en terloopse grapjes die
De Drie Beste Dingen in Het Le
ven zo charmant maken. Zoals
een scène waarin twee jazz-lief
hebbers in een park de ghetto-
het hoofd om de angst die beide
dames in zich dragen te verbin
den. Terwijl dat toch een fraai
verhaal had kunnen opleveren
over een gedoemde vriend
schap tegen de achtergrond van
een bedreigende buitenwereld.
In plaats van dat alles kiest hij
voor een portie grotesk geweld,
waarbij dameshakken in ogen
geboord worden en een heuse
deus ex machina uiteindelijk
het happy end inleidt. Wanneer
mensen met een filmische ach
tergrond als Barbet Schroeder
nu ook al de kans laten liggen
om behoorlijk eigentijds drama
te maken, dan is de Amerikaan
se film in een vervaarlijk diep
dal geraakt.
BIOSCOPEN
AMSTERDAM
ALFA 1 tm 4
Leidseplemtel 6278806
International Documentary Festival,
voor programma bel de infolijn:
6266946
ALHAMBRA 1
Weteringschans tel. 6233192
Husbands Wives a l dag 19,
21.45, do vr ma di ook 14
ALHAMBRA2
Howards End a.l., dag. 14, 20.15
BELLEVUE CINERAMA
Marnixstraat 400 tel. 6234876
Sleepwalkers 16 j.. dag. 13.45,
18.45,21.30
CINERAMA 2
Bitter Moon 16 j.. dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13.15, 16, 18.45,
21.30
CALYPSO 1
Marnixstraat 402 tel. 6234876
Single White Female 16 j.. dag. 14,
19.15, 22. zo 13.30,16.15, 19.15,
22
CALYPSO 2
Husbands Wives a.l dag. 14.
19.15,22, zo 13.30,16.15, 19.15,
22
CINECENTER-CINEMA CORALINE
Lijnbaansgracht 236 tel. 6236615
De drie beste dingen in het leven al,
dag 14 30. 17, 19 30. 22 15
CINECENTER-CINEMA PEPPE-NAPPA
Fried green tomatoes a.l., dag.
14.30, 19.30, 22.15
CINECENTER-PIERROT
RebroAdama 16 j., dag. 14,30, 17,
19.45, 22
CINECENTER-CINEMA JEAN VIGO
Delicatessen a.l., dag. 14.30, 17.15.
19.45, 22
CINEMA 1 INTERNATIONAL
August Allebèplem 4 tel. 6151243
Boomerang a l dag. 19, 21.45
CINEMA 2 INTERNATIONAL
Patriot Games 12 j dag 18.45,
21.30, zazoook 14.30
CITY 1
Leidseplein tel. 6234579
Boomerang a.l dag. 14, 18.45,
21.30, zo 13. 15.45, 18.45, 21.30
CITY 2
Patriot Games 12 j dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13. 15.45, 18.45,
21.30
CITY 3
Housesittera I., dag. 14.15,18.45,
21.30, zo 13. 15.45, 18.45,21.30
CITY 4
Memoirs of an invisible man a.l.dag.
14.15. 19. 21.30, zo 13.15,15.45,
19,21.30
CITY 5
Strictly Ballroom a.l., dag. 14.15,
19, 21.30, zo 13.15, 15.45,19.
21.30
CITY 6
A league of their own a.l., dag.
13.45, 18.45, 21.30, zo 13, 15.45,
18.45,21.30
CITY 7
The taking of Beverly Hills a.l., dag.
14.15, 19,21.30, zo 13.15, 15.45,
19,21.30
DESMET
Plantage Middenlaan 4a tel.
6273434
Mau Mau dag. 19, 21, zo ook 14 15
La plage des enfants perdus dag. 20
Stein dag. 22
Late night movie dag. 23
Gay Cinema za 24.15, zo 16.15
KRITERION 1
Roetersstraat 170 tel. 6231708
Bob Roberts dag. 17.30
Strictly Ballroom dag. 19.30
The Player dag. 21.45
KRITERION 2
Night on earth dag. 17.45
De drie beste dingen in het leven dag.
20. 22.15, di alleen 20
Sneak preview di 22.15
RIALTO 1
Ceintuurbaan 338 tel. 6623488
La Palona dag 18
Van Gogh dag. 20.30
RIALTO 2
Transit dag. 19.45
Ik ga naar Tahiti dag. 18.30
Rooksporen dag. 19.45
La Divina Comédia dag. 21.45
THE MOVIES 1
Haarlemmerdijk 161 tel 6386016
Howards End dag. 19.30, zo ook
14.30
Night on earth dag 22
THE MOVIES 2
Straight no chaser dag 20, zo ook 15
De Noorderlingen dag. 17.15, 22, zo
ook 14.45
THE MOVIES 3
Voor een verloren soldaat dag. 17
Raise the red lantern dag. 17.15. 22
Transit dag. 19.45
TUSCHINSKI1
Reguliersbreestraat tel. 6262633
Unforgiven 12). dag. 14. 18 45.
21.30, zo 13.15, 16. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 2
Thunderheart 12 j.. dag. 14, 18 45.
21.30, zo 13.15, 16, 18.45,21 30
TUSCHINSKI 3
Belle het Beest a.l., dag. 14.
18.45,21.30, zo 13.15, 16, 18.45,
21.30
TUSCHINSKI 4
1492 conquest of paradise 12j.,
dag 14. 20. zo 13. 16 45,20
TUSCHINSKI 5
Raising Cain 16 j., dag. 14.18 45.
21.30, zo 13.15, 16. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 6
Basic Instinct 16j .dag 14. 18 45.
21.30, vr alleen 18.45.21.30. zo
13.15, 16, 18.45,21.30
TUSCHINSKI CINEAC
Kindergarten Colp a I doorlopende
voorstelling vanaf 11, laatste 21.50
DE UITKIJK
Prinsengracht 452 tel 6237460
Bashu 16 j ..dag 19.15.21.45
Het programma van de Leidse
en Haagse bioscopen staat op
de pagina 'Info'.
'De Drie Beste Dingen in het Leven' charmante vriendenkomedie
Sterke acteerprestaties van Victor Loew (Casper) en Loes Wouterson (Sacha).
blaster van een heavy metal-fan lawaaimaker. Jammergenoeg genomen is het toch een verfris-
vernielen en daarvoor geprezen zakt de film hier en daar wel send debuut,
worden door de vriendin van de flink in, maar over het geheel
Lak-theater vertoont 'Who Framed Roger Rabbit' en 'Akira'
OVERZICHT WILFRED SIMONS
'De moderne animatiefilm', dinsdag 8/12 in het Lak-
theater, Cleveringaplaats, Leiden Met Who framed
Roger Rabbit?, aanvang 20 uur Akira, 22 uur.
De Walt Disney-produktie Belle en het
Beest trekt de komende weken ongetwij
feld een groot (kerst)publiek. Gezien de
fantastische kwaliteit van de film is dat
beslist terecht, maar om nog eens te on
derstrepen dat er in animatieland méér
is dan Disney, heeft het Lak-theater vol
gende week een speciale avond belegd
onder de titel De moderne animatiefilm.
Zowel Who framed Roger Rabbit als
Akira laten zien dat er met behulp van
de computer zó kan worden geani
meerd, dat je mond van verbazing open
valt. Wie de beelden wil beschrijven,
komt al gauw woorden tekort: verbluf
fend, briljant en sensationeel zijn nog de
minste die in gedachten komen. Toch
wil dat niet zeggen dat Who framed Ro
ger Rabbit en Akira in alle opzichten
even genietbaar zijn; een knappe anima
tie is nog niet hetzelfde als een artistiek
verantwoord produkt.
In W7io framed Roger Rabbit introdu
ceert regisseur Robert Zemeckis het be
grip 'animaten': getekende wezens die
rondlopen in een wereld van 'gewone'
mensen. De film begint met een scène
waarin de animaat Roger Rabbit door de
studiobazen apart wordt genomen; hij
heeft problemen in de persoonlijke sfeer
en zijn acteerprestaties lijden daaronder.
Verder schakelen zij prive-detective Ed
die Valiant (Bob Hoskins) in om erachter
te komen wat Roger mankeert.
Eddie ontdekt een complot om Car-
toonstad, waar de animaten wonen, te
vernietigen. Fascinerend om te zien,
maar toch is Who framed Roger Rabbit
qua verhaal een gemiste kans. Het is al
lemaal té voorspelbaar, té oppervlakkig.
Het is duidelijk dat Zemeckis en zijn
driehonderd medewerkers zo gegrepen
waren door de technische mogelijkhe
den, dat voor de ontwikkeling van een
degelijk script geen aandacht meer over
bleef.
Oude kalksteen
Ook de Japanse regisseur Katsuhiro Oto-
mo heeft zich door de vrijwel onbegrens
de mogelijkheden van de animatie laten
overdonderen. Zijn film Akira, die in
1987 in Japan verscheen, biedt een ex
plosie van visueel geweld die aanvanke
lijk imponeert, maar uiteindelijk ver
veelt. In het eerste uur krijgt de kijker al
in hoog tempo bloederige races tussen
motorbendes te zien, scènes waarin
mensen zichzelf zien verpulveren als
kalksteen, spectaculaire explosies en ter
roristische aanslagen. En dan moet hij
nog een uur.
Akira past in het SF-actiegenre van
Mad Max en Bladerunner, zoals uit het
verhaal duidelijk blijkt. In 1988, zo vertelt
Otomo ons, is Tokio door een atoom
bom verwoest, maar anno 2019 is de
stad als Neo-Tokio herbouwd. De sfeer i;
er dreigend en 'unheimisch'; 's nachts
maken motorbendes de straten onveilig
en er is een felle strijd gaande tussen ter
roristen en politie-agenten.
De gemene overheid verricht ook psy
chologische experimenten op kinderen.
Het jongetje Tetsuo weet aan de staats
politie te ontsnappen, maar heeft als ge
volg van de tests machtige paranormale
gaven ontwikkeld. Als na een staatgreep
een militair de macht overneemt, stelt
hij die in dienst van rebellen. Otomo
brengt het verzet van Tetsuo bijzonder
levensecht en spectaculair in beeld. Het
einde is echter weer tamelijk conventio
neel; in een 2001: A Space Odyssey-ach tig
einde krijgt de toeschouwer zicht op e
Marlen Dieckhoff (links) en Catrin Striebeck in 'Mau Mau'
