Pleidooi voor derde Kerkendag
Muziek en sport op jubileum Molukse Kerk
Kerk Samenleving
Dorpskerk Wassenaar in detail beschreven
MAANDAG 30 NOVEMBER 1992
BUITENLAND KORT
Joodse school
De joodse gemeente in Ber
lijn heeft gisteren In de wijk
Charlottenbrug de eerste
steen gelegd voor de eerste
joodse school die na de
holocaust wordt gebouwd
De plaats van de opleiding
draagt de naam van de ge
storven voorzitter van de
Centrale raad van joden in
Duitsland, Heinz GaJinski,
die zaterdag 80 jaar zou zijn
geworden.
De school is bedoeld als
'symbool van bereidwillig
heid lot joods leven' in de
stad. De lessen moeten kin
deren herinneren aan de
nationaal-sociallstische
misdaden en opvoeden tot
'strijdbare beschermers van
de democratie', aldus de
wethouder van onderwijs
van de gemeente, Norma
Drimmer. Het gebouw, ont
worpen door de Israëlische
architect Zvi Hecker, moet
in 1994 klaar zijn.
V redesbesprekingen
Paus johanncs Paulus 11
heeft gisteren na het weke
lijkse Angelus-gebcd gezegd
de vredesbesprekingen over
Rwanda in Tanzania te
steunen. Deze besprekin
gen zijn bedoeld om een
einde te maken aan de etni
sche conflicten die de Afri
kaanse staat 'te lang heb
ben verscheurd en heel veel
onschuldige slachtoffers
hebben geëist'. De paus
wees de duizenden pel
grims op het Pietersplein
erop dat dit initiatief de
eerste stap is op weg naar
nationale verzoening. „Ik
bid dal de betrokken partij
en de strijd opgeven en dat
voor de lieve en hevig ge
teisterde bevolking een
nieuw stadium van burger
lijke vooruitgang en vrede
begint", aldus de paus.
Vietnam
Het Vaticaan heeft de reis
van een delegatie naar Viet
nam uitgesteld wegens een
conflict met de communis
tische regering van Vietnam
over de scheiding van kerk
cn staat. De delegatie onder
leiding van bisschop Clau-
dio Celli van het Vaticaanse
staatssecretariaat zou deze
week met de regering van
Vietnam overleggen, maar
de reis is volgens een diplo
maat, die anoniem wil blij
ven, tot februari 1993 uitge
steld. Het conflict heeft be
trekking op de brief die het
Vaticaan in mei naar de
Vietnamese bisschoppen
stuurde. Daarin werden de
bisschoppen eraan herin
nerd dat rooms-katholieke
priesters geen lid mogen
zijn van een politieke orga-
De autoriteiten van Viet
nam zien dat als een afwij
zing van het 'comité voor
solidariteit van patriottische
katholieken', een onderdeel
van het regeringsgezinde
Front voor het Vaderland,
waarhij religieuze- en vrou
wengroepen, alsmede jon-
gerencomités, organisaties
van etnische minderheden
en andere zogeheten mas
sa-organisaties zijn aange
sloten.
Vietnam zond in juni dit
jaar voor het eerst sinds de
hereniging van Noord- en
Zuid-Vietnam in 1975 een
delegatie naar het Vaticaan.
redactie dick van der plas* 071-1e
Synode Nederlandse Hervormde Kerk neemt het voortouw
De Nederlandse Hervormde Kerk wil een derde landelij
ke Kerkendag in het kader van het conciliair proces voor
gerechtigheid, vrede en behoud van de schepping. Dat
heeft de hervormde synode afgelopen zaterdag in Doorn
met algemene stemmen besloten.
doorn «anp
Daarmee is de hervormde kerk
het eerste kerkgenootschap dat
zich voor een derde Kerkendag
uitspreekt. Volgens de secretaris
van de Raad van Kerken, ds.
W.R. van der Zee, wordt er in de
boezem van de Gereformeerde
Kerken en de Remonstrantse
Broederschap ook positief over
een derde Kerkendag gedacht.
Hij keerde zich tegen de sugges
tie om nu al vast te leggen dat
de Kerkendag een permanent
instituut wordt. „Dan over
vraagt u ons." Op 19 september
dit jaar woonden ongeveer
18.000 personen de tweede Ker
kendag in Amersfoort bij. De
eerste, in 1989 te Utrecht, werd
door ruim 15.000 personen bij
gewoond.
Het conciliair proces is voort
gekomen uit de voorlaatste as
semblee van de Wereldraad van
Kerken in 1983 in Vancouver.
Op Europees en internationaal
niveau waren er bijeenkomsten
in Basel (1989) en Seoul (1990).
De tweede Kerkendag zou for
meel het einde van het concili
air proces in Nederland zijn. De
deelnemers in Amersfoort wa
ren echter van mening dat er
van een landelijke Kerkendag
een stimulerende werking voor
de plaatselijke gemeenten uit
gaat.
De begeleidingscommissie
stelde voor dat de Raad van
Kerken nog meer dan voorheen
orthodox-protestanten en evan-
gelikalen bij de Kerkendag be
trekt. De 'verbreding' is wat het
programma betreft redelijk ge
lukt, aldus de commissie. Ook
de deelname uit de gemeente
was breder dan op de vorige
Kerkendag.
Uit een enquête onder 2000
hervormde (wijk)gemeenten,
waarvan 1000 reageerden, blijkt
dat vooral de gemeenten uit de
hoek van de Gereformeerde
Bond en de Confessionele Vere
niging, maar ook de Vrijzinnig
Hervormden in geringe mate
aan het conciliair proces heb
ben deelgenomen. Van de 245
Bondsgemeenten die aan de
enquête hadden meegedaan
(ongeveer de helft van net to
taal) had 71 procent niet mee
gedaan. Voor de Confessionele
gemeenten was dit 55 procent
en voor de Vrijzinnigen 45 pro
cent.
wassenaar Het eerste exemplaar van 'Uit de
geschiedenis van de Dorpskerk in Wassenaar1
was afgelopen zaterdag voor burgemeester
P.H. Schoute (links) van het villadorp. Waar
anders dan in de Dorpskerk kreeg hij het boek
overhandigd door de plaatselijke uitgever
C.M.A. van der Lee. De plechtigheid werd
muzikaal opgeluisterd door het Wassenaars
Kamerkoor.
De historie van 'zonder twijfel het oudste en
meest belangrijke monument van Wassenaar'
is vastgelegd door de auteurs Joh. Goudeau,
E.M. Janson en R. van Lit De laatste keer dat
de geschiedenis van het gebouw werd be
schreven was in 1937, aan de vooravond van
een ingrijpende restauratie. Dit naslagwerk
van de toenmalige predikant HJ. Honders is
echter nauwelijks meer te krijgen. Het drie
manschap dat de fakkel heeft overgenomen,
schrijft in de inleiding dat het niet hun bedoe
ling is geweest de volledige geschiedenis van
de Dorpskerk weer te geven. Het accent ligt
op het gebouw zelf, de activiteiten van de
hervormde gemeente zijn grotendeels buiten
beschouwing gebleven.
De geschiedscnri,
rtrijvlng is in vier delen uiteen
gevallen. In afzonderlijke hoofdstukken wor
den behandeld het gebruik van de kerk voor
de katholieke eredienst (ca. 1100 tot 1573),
de verwoesting in 1573 en het herstel in de
periode 1581-1640, de kerk in de 18e en 19e
eeuw en de restauratie in 1938 en de periode
daarna. Veel aandacht is verder besteed aan
de beschrijving van allerlei onderdelen van
het gebouw, waarbij zelfs op de aanwezige
kunstvoorwerpen en gebruiksvoorwerpen
voor de eredienst gedetailleerd wordt inge
gaan. Het boek, dat uitgebreid is geïllustreerd
met zwart-witfoto's, is onder meer verkrijg
baar bij Boeckhuys Wassenaar aan de Lang
straat 11Het kost 29,90 gulden.
FOTO HIELCO KUIPERS
Hervormde kerk
schrapt post
in Jeruzalem
doorn
De Nederlandse Hervormde
Kerk schrapt de 'luisterpost' in
Jeruzalem waar sinds 25 jaar
een predikant 'de ontmoeting
met Israël zoekt'. In plaats daar
van komt er in Nederland een
functionaris Kerk en Israël die
vooral de contacten met de jo
den buiten Israël moet onder
houden.
Dit besloot de Nederlandse
Hervormde Kerk afgelopen za
terdag in Doorn. Slechts drie
van de 75 synodeleden stemden
voor handhaving van de post in
Jeruzalem, die achtereenvol
gens door dr. J. Schoneveld en
dr. G.H. Cohen Stuart is vervuld.
Het contract met laatstgenoem
de loopt in de loop van 1993 af.
Nieuwe voorzitter
Acht Mei Beweging
amsterdam anp
De 108 organisaties die samen
de Acht Mei Beweging vormen
hebben Hedwig Wasser uit Pei-
ze afgelopen zaterdag met over
grote meerderheid gekozen tot
voorzitter van deze beweging
van progressieve katholieken.
Zij volgt per 1 januari 1993 Wies
Stael-Merkx op, die dan zes jaar
het gezicht heeft bepaald van de
Acht Mei Beweging. Zij was na
twee termijnen niet meer her
kiesbaar.
Hedwig Wasser (53) kreeg in
mei 1985 landelijke bekend
heid, toen zij tijdens een toe
spraak tot paus Johannes
Paulus de Tweede van haar
tekst afweek en aandrong op
een andere houding van de
Rooms-Katholieke Kerk tegen
over onder andere gescheide-
nen en homoseksuelen.
1/-loosdrecht anp
„Honderden jaren zijn er zendelingen aanwezig ge
weest op Zuid-MolukJcen. Wij wilden eerst heel zeker
weten dat het de moeite waard was waarover jullie
spraken. Daarom hebben we lang geluisterd, voordat
we de keuze maakten voor Jezus Christus als onze
Heer."
Deze woorden van een In Nederland verblijvende
Zuid-Molukker maakten veel indruk op synode-voor
zitter ds. P. Boomsma van de Gereformeerde Kerken.
Hij bracht ze in herinnering op een bijeenkomst in de
Pandahallen in Nieuw-Loosdrecht ter ere van de veer
tigste verjaardag van de Molukse Evangelische Kerk
(GIM) in Nederland.
Tijdens de kerkdienst waarmee de bijeenkomst be
gon, ging ds. J.M. Sapuletej in op de verschillen tussen
de eerste generatie KNIL-militairen uit het voormalig
Nederlands-Indië die 'tijdelijk' naar Nederland werden
overgebracht en hun kinderen, kleinkinderen en zelfs
achterkleinkinderen. Zii waren ook in groten getale
naar de Pandahallen gekomen om het jubileum te vie
ren en elkaar te ontmoeten.
Oorspronkelijk wilden de militairen een classis (on
derafdeling) vormen van de moederkerk. Toen de Mo
lukse Protestantse Kerk in 1951 al haar leden opriep de
Republiek Indonesië te erkennen, keerden de ex-mili
tairen de moederkerk echter de rug toe en richtten de
GIM (Geretja Indjili Maluku) op, die momenteel 13.000
belijdende leden telt. Deze kerk verklaarde zich solidair
met het Zuidmolukse volk en met het streven naar een
vrije Republiek der Zuid-Molukken (RMS).
Na de kerkdienst was er ruimte voor toespraken.
„Het volk van de Zuid-Molukken is op weg naar een ei
gen land", sprak president J.A. Manusana zijn volk in
ballingschap toe. „Het schip dat vertrok uit Ambon had
een roer nodig om behouden aan te komen. Passagiers
hebben ook geestelijk voedsel nodig. Dat geldt zeker
voor een volk in ballingschap". Daarom is de kerk vol
gens hem zo belangrijk voor de Molukse gemeenschap
in Nederland.
Na de kerkdienst stonden een zangconcours, sport
wedstrijden en een popconcert op het programma.
„Sport en muziek tellen binnen de Molukse gemeen
schap", aldus de woordvoerder van de GIM. „Wie niet
aan sport doet maakt muziek en omgekeerd."
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIE: J. de Vries,
G.P. Arnold (adj)\
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor.
Henk van der Post (ad/).
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Wiihelminalaan 18,2505 ED
Alphen a/d Rijn.
telefoon 01720-48888.
Grachtweg 53a, 2161 HM
Lisse, 02521-13634.
POSTADRESSEN
Postbus 54,2300 A8 Leiden.
Postbus 83.2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071 -143480.
Leiden fam. berichten 071-161385.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
Telefoon 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
(Sleuteltjes): 1 elefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel 071-161400
btj vooruitbetaling Ond. BTW)
per kwartaal 80.10
per kwartaal (post) 113.85
perjaar310.85
per maand 27.80
(Automatische incasso)
KABELKRANT:
Redactie 023-150147
Advertenties 071 -161367/161363
AGENDA
MAANDAG 30 NOVEMBER
Boerenmarkt op de Nieuwe Rijn van
11.00 tot 17.00 uur.
Debat van De Jonge Socialisten PvdA
Leiden met minister Ritzen over de
toekomst van het hoger onderwijs,
Sociëteit Minerva, aanvang 20.00
Noordwijk
Lezing over natuurgeneeskunde door
Ursula Giger (natuurgeneeskundige),
Vrouwentrefpunt. Bronckhorststraat
27/a. aanvang 20.00 uur.
Noordwijkerhout
Weekmarkt op het Marktplein van
12.00 tot 17.00 uur.
DINSDAG 1 DECEMBER
Katwijk
Sporten voor mensen met CARA olv
een fysiotherapeut in sportzaal Boors-
ma. Zwanenburg 61. van 15.30 tot
16.30 uur.
Lelden
Sjoelen bij Speeltuinvereniging Ste
venshof. C. van Bruggepad 2. aan
vang 20.00 uur.
Noordwijk
Bijeenkomst van de Noordwi|kse Ver.
van Amateurfotografen "X 65', thema
'auto's'. Dienstencentrum De Wie
ken. St. Jeroensweg. aanvang 20.00
WOENSDAG 2 DECEMBER
Leiden
Spreekuur Verkeersveiligheid in het
Stadsbouwhuis, Langegracht 72, van
10.30 tot 12.00 uur.
Sporten voor mensen met CARA olv
een fysiotherapeut in gymzaal De
Brug. Wassenaarseweg, van 16.00
Wonen. Gerestraat 20, van 20.00 tot
21.00 uur.
Noordwijk
toheek in De Rank, van 16.00 tot
17.00 u
Oegstgeest
HET WEER
ROB GROENLAND
Beneden mooi, boven wind
Juist tijdens het afgelopen week
einde plande de atmosfeer een tij
delijke rustpauze. Gangmaker ach
ter deze verbetering was een rug
van hoge luchtdruk, die vrijdag nog
boven Ierland lagen zaterdag par
keerde boven Nederland. Zulke
systemen kunt u zich het beste
voorstellen als een uitstulping of
uitloper van hogedruk, voortko
mend uit het standvastige grote
hogedrukgebied bij de Azoren. De
ze uitlopers van hogedruk worden
gestuurd door de krachtige bo-
venstromingen trekken meestal
snel van west naar oost.
Op deze wijze kan het beneden 'e-
delijk mooi weer zijn, terwijl in de
bovenlucht zeer krachtige winden
waaien. Afgelopen zaterdagmiddag
bracht deze sterke westzuidweste-
lijke bovenstroming bewolking met
zich mee, voorkomend uit een sto
ring boven de Golf van Biscaye. Dit
was voornamelijk bewolking op 7
tot 9 kilometer hoogte.
Tijdelijk waren hierin enkele opti
sche verschijnselen rondom de zon
waar te nemen, iets dat iedereen
met enige oefening ook kan waar
nemen. Enige tijd was een gekleur
de vlek rechts van de zon te zien
met allerlei kleuren daarin, en ook
een stukje van een kring om de zon
was zichtbaar. Deze verschijnselen
ontstaan als zonlicht door ijskris
tallen worden gebroken.
Vergelijk dit maar met het prisma
effect waarbij zonlicht wordt ontle
den in alle kleuren van de regen
boog. Bij het doen van deze waar
nemingen is het belangrijk dat u
een hand voor de zon houdt, zodat
er geen oogbeschadiging kan op
treden. Bij de aanwezigheid van
veel windveren, kunt u na enig zoe
ken links en recht van de zonne
schijf deze optische verschijnselen
waarnemen. Gemiddeld zijn deze
verschijnselen om de dag wel er
gens vanuit Nederland zichtbaar.
Ons actuele weer vandaag en mor
gen wordt bestuurd door een zeer
diepe Atlantische depressie, waar
van het centrum (met tijdelijk een
kerndruk van 930 mb) zich tussen
IJsland en Groenland ophoudt. Het
koufront van deze 'zware jongen'
trekt de komende avond en nacht
over ons gebied met regen en een
zuidwester 5-7 bft. Morgenoverdag
een krachtige westelijke stroming
met opklaringen en een enkele kor
te bui. Boven de Atlantische Oce
aan wordt een volgende vrij jonge
depressie in de sterke stroming van
het hoofdlagedrukgebied getrok
ken. De verwachting is dat dit jon
ge systeem sterk uitdiepend een
koers naar de Noordzee gaat vol
gen. Dit komt woensdag voor ons te
staan op regen en veel wind. Of er
opnieuw een storm opsteekt langs
de Nederlandse kust is nog onze
ker.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
2uid-Noorwegen:
Langs de westkust veel
bewolking en perioden
met regen en maxima ca.
7 graden. In het binnen
land vandaag toenemende
bewolking gevolgd door nu
en dan regen, bij Oslo
eerst ook sneeuw. Maxima
oplopend tot ca. 5 graden.
Zuid-Zweden:
Vandaag eerst nog af en
toe zon. in de nacht van
vandaag op morgen regen,
in de noordelijke gebieden
eerst ook sneeuw. Morgen
overdag enkele opklarin
gen en op de meeste
plaatsen droog. Maxima
oplopend tot ca. 5 graden.
Denemarken:
Wolkenvelden en 'voorna
melijk m de nacht van
vandaag op morgen regen
Maxima oplopend tot ca. 7
graden.
Britse Eilanden:
Vandaag enkele opklaringen afgewisseld
door een bui. In Engeland eerst nog veel
bewolking en regen. Morgen half tot
zwaar bewolkt en enkele buien, maar in
Engeland overdag op de meeste plaat
sen droog. Maxima van 8 graden in het
noorden tot 11 in het zuiden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en voornamelijk in de
nacht van vandaag op morgen wat re
gen. Maxima ca. 10 graden.
Duitsland:
Wolkenvelden en voornamelijk morgen
in het noorden af en toe regen. In het
midden en zuiden plaatselijk mist.
Maxima tussen 5 en 10 graden, maar in
Beieren morgen ca. 3 graden, 's Nachts
plaatselijk lichte vorst.
Madeira:
Wolkenvelden en vrijwel overal droog.
Maxima ca. 22 graden.
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden, maar langs de zuidstran-
den overwegend zonnig en maxima ca.
25 graden.
Perioden met zon en droog. Maxima 19 tot
23 graden.
Frankrijk:
Wolkenvelden en ir
en toe regen. In het midden en zuiden
perioden met zon. Maxima 10 tot 13
graden, maar bij Biarritz en langs de
Middellandse Zee tot 18. Morgen in het
noordoosten ca'. 8 graden.
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
DINSDAG 1 DECEMBER 1992
Zon- en maanstanden
Zon op 8.26 zon onder 16.31
Maan op 12.36 maanonder23.58
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.33 en 20.09
Laagwater 3.16enl5.27
Eindhoven zwaar bew.
Aberdeen zwaar be
wlO 12 6 0 1
Corsica en Sardinië:
Óverwegend zonnig e
graden.
>anje:
18
Bordeaux
Brussel
Cyprus
LasPalmas
Ltssabon
Locarno
Luxemburg
Madrid
Langs de Costa's overwegend zonnig en Frankfurt motregen
maxima van 19 graden bij Barcelona tot Genève mist
22 in de omgeving van Benidorm. El- Helsinki sneeuw
ders perioden met zon, maar in het Innsbruck zwaar bew
noordwesten geleidelijk meer bewolking Jstanbut fe8en
en morgen nu en dan regen. Maxima ten a_gen,_ur,__ zwaa,?eVl
noorden van Madrid tussen 11 en 16
graden en ten zuiden van de hoofdstad
tussen 15 en 19.
Portugal:
In de Algarve perioden met zon en maxi
ma ca. 19 graden. In het noorden en
morgen ook in het midden meer bewol
king en morgen nu en dan regen. Maxi
ma 15 tot 17 gradenMaita nent oew.
Zwitserland en Oostenrijk: Moskou hall bew
Wolkenvelden, maar vooral in de bergen München zwaar bew.
ook perioden met zon. In het laagland Nice onbew.
plaatselijk mist. Maxima van 2 graden Oslo zwaar bew.
bij Wenen tot 8 in Zwitserland. In de £a"i5 Maaf^'
nacht vooral in Oostenrijk lichte en bij £r3ag zwaar bew.
Wenen plaatselijk matige vorst. meionw
HonSarii0: Stockholm zwaar bew
Wolkenvelden, ook plaatselijk mist en r™
droog. Maxima 2 tot 5 graden en in de Wenen mis,
nacht lichte vorst. Zünch m8l
Tsjechoslowakije en Polen: Bangkok hchtbew
Wolkenvelden en vrijwel overal droog. Buenos Aires mist
Maxima tussen 0 en 5 graden, 's Nachts 'Casablanca zwaar bew.
lichte, eerst ook plaatselijk matige vorst.
BOLLEBOOM
BOES
