Figuranten in de rij voor
Medisch Centrum West
Rtv show
Vakmanschap
'Nieuwe emoties, nieuwe patiënten, nieuwe sterren'
Theatershow Rowan Atkinson op tv
27 NOVEMBER 1992
De geoliede machine van een ziekenhuisserie
LELYSTAD SUSANNE VAN VELZEN
Het ruikt heerlijk fris
op de vierde etage
van het Zuiderzee
ziekenhuis in Lelystad. In een
kamertje draait de wasmachine
op volle toeren om het zweet uit
de tientallen doktersjassen en
verpleegstersuniformen te was-
sen. Nadat de kledingstukken
onder de strijkbout zijn doorge-
I haald, verdwijnen ze op grote
I rekken. Klaar voor de volgende
gebruiker.
Steffen Buikema uit Haaks
bergen heeft vanmorgen vroeg
een doktersjas uit het rek mo-
gen vissen. Nog wat onwennig
loopt hij in zijn nieuwe kledij
door de gangen van het zieken -
j huis. Een nietsvermoedende
voorbijganger zou denken dat
het vandaag zijn eerste werkdag
in het ziekenhuis is. Het is in-
j derdaad zijn eerste dag in het
Zuiderzeeziekenhuis. Maar in
jecties zal hij niet geven en met
patiënten krijgt hij niets te ma
ken.
Steffen is figurant in Medisch
Centrum West, het bekendste
ziekenhuis van Nederland. Pa
tholoog anatoom T. Zijderveld
meldt het kaartje op zijn borst
zak. De afgelopen maanden
heeft de crew de bovenste ver
dieping van het ziekenhuis in
Lelystad betrokken, om daar
bijna dagelijks de avonturen
van dokter Erik Koning, dokter
Jan van de Woude, zuster Reini
en zuster Ingrid op te nemen.
In zes jaar tijd zijn de ploegen
van John de Mol, de TROS en
het NOB een hecht team gewor
den. Het is volgens de crewle
den een feest om mee te werken
aan Medisch Centrum West.
Onlangs zag de ploeg alle in
spanningen beloond met de fel
begeerde TeleVizierring. Me
disch Centrum West was voor
de derde maal genomineerd
voor de televisieprijs.
Grote belangstelling
Rinus Michels is vanaf het aller
eerste begin betrokken bij de
serie. Hij zorgt ervoor dat er ge
noeg figuranten zijn. Dat is een
hele klus. Niet om ze te vinden.
Integendeel. Het is een hele klus
om de grote belangstelling in
goede banen te leiden.
Vandaag heeft Rinus Michels
vijf figuranten onder zijn hoede.
Twee patiënten en drie dokto
ren. Ze kijken hun ogen uit op
de set. Terwijl Rinus in geuren
en kleuren verhaalt over het da
gelijks leven op de bovenverdie
ping, passeren Klaas Hofstra en
Mare Klein Essink, alias Dick
van Lennep en Jan van de Wou
de. Figurante Els Sloesarwij uit
Almere doet alsof het haar koud
laat. Even later bekent ze dat ze
het „natuurlijk interessant vindt
om de acteurs in levende lijve te
zien. De eerste keer kijk je erg
tegen ze op."
Michels knipoogt. „Je maakt
de gekste dingen mee. Uit het
hele land komen massa's men
sen naar dit ziekenhuis om een
rolletje te spelen in de serie. Ze
bellen niet van tevoren. Nee, ze
staan gewoon voor de deur.
Laatst stonden hier twee meis
jes uit Limburg op de stoep. Ze
hadden van hun ouders als ver
jaardagscadeautje geld voor de
treinreis gekregen. Ze moesten
maar naar Medisch Centrum
West gaan. Ook een meisje uit
Zeeland dat tot twee keer toe
van huis wegliep klopte bij ons
aan. Ik heb haar ouders gebeld
en ervoor gezorgd dat ze weer
veilig thuis kwam vertelt Ri-
Geoliede machine
De figpranten zijn duidelijk on
der de indruk van de geoliede
machine die Medisch Centrum
West in al die jaren is geworden.
Geen wonder dat televisiema
kers uit verschillende landen
naar Lelystad trekken om de
kunst af te kijken. Het realiteits
gehalte in de serie is hoog, al
leen^ door het decor. De over
bekende balie in Medisch Cen
trum West is een echte zieken
huisbalie en de ziekenkamers
zijn echte ziekenkamers.
Het enige lastige van het le
vensechte decor is het wegwer
ken van kabels en elektriciteits
draden. In een studio zijn daar
faciliteiten voor, maar in het
Zuiderzeeziekenhuis niet. Daar
moeten de plafonds steeds wor
den opengebroken om extra
licht op te hangen.
In een kamer, oorspronkelijk
bedoeld voor vier zieken, ze
telen de twee vaste kleedsters
Ellen en Roos en make-up da
me Elly. Op het bureau van El
len ligt het continuïteitsboekxan
de serie. Volgens Ellen is het
zo'n beetje de bijbel van Me
disch Centrum West.
„Hierin houden we precies bij
welke kleding de acteurs dragen
in de verschillende scènes en
vooral ook hoe ze het dragen",
vertelt Ellen. Hangt de tas over
de rechterschouder, heeft hij
zijn trui in zijn broek en draagt
hij zijn bril. De scènes worden
kris kras door elkaar opgeno
men en dan is het belangrijk
voor de continuiteit dat je na
drie weken nog weet wat de ac
teur droeg in een bepaalde sce-
Roos zit klaar achter de naai
machine om op het laatste mo
ment nog een losgetornd naad
je te stildcen of een broekspijp
een stukje korter te maken. „De
kleding moet perfect zitten. Het
is geen gezicht als een nieuwe
acteur de slobberende jas van
een andere speler aantrekt." De
duizenden kledingstukken die
voor de serie gebruikt worden
hangen aan lange rekken tegen
de muren. Een bloemetjesjurk
van Lisa Messing naast een
donkerrood overhemd van Erik
Koning. Ellen en Roos weten
feilloos wat van wie is.
Renovatie
Een paar minuten later stapt
Mare Klein Essink de kleedka
mer binnen. Voor de volgende
scène moet hij onder zijn witte
jas een lichtgrijs shirt dragen.
Gewillig neemt hij het kleding
stuk in ontvangst en binnen een
paar minuten staat hij weer op
de set. Opnieuw worden er op
names gemaakt in de internis
tenkamer. De rechterhand van
regisseur Guido Pieters, opna
meleider Rob van den Heuvel,
loopt de scène nog een keer
'droog' door met de jongens
van het geluid en het licht.
Vlak voordat de opnames be
ginnen komt er een telefoontje
binnen met het verzoek om nog
even te wachten. Het Zuider
zeeziekenhuis wordt nu gereno
veerd en de aannemer meldt
dat er geboord moet worden.
Geen probleem. Van den Heu
vel grijpt de gelegenheid aan
om de scène nog eens door te
nemen. Mare Klein Essink loopt
CLOSE UP Jolanda Oukes
Maar de kijker krijgt in ieder ge
val waar voor z'n geld. In een
half uurtje weet je precies wat er
in de 'bladen' staat. Maar dat is
natuurlijk ook een nadeel als je
net in die week naar de tandarts
Voor dat laatste probleem is een
eenvoudige oplossing: gewoon
niet kijken. Dan mis ie wel een
revolutionaire ontwikkeling in
de poppenanimatie. Een mario
net zonder touwtjes, een pop
penkast-pop zonder hand erin
en een buiksprekerspop zonder
buikspreker. De techniek staat
voor niets.
De bewegingen van de mondjes
van Albert en Paulien lijken be
drieglijk echt. Met een akelige
precisie volgen de bewegingen
de op een band ingesproken
tekst. Dat de poppen maar één
uitdrukking hebben grenzend
aan een liente verbazing), is niet
erg, want de tekst wordt ook
niet erg levendig opgedreund.
Maar het blijft vreselijk knap.
Ook de timing is perfect. Als Al-
bert, vlak na Paulien de presen
tatie overneemt, kijkt Paulien
alert zijn kant op. De camera
neemt dat nog net op tijd mee,
alvorens in te zoemen op Al-
bert
Maar deze timing brengt tegelij
kertijd een forse tekortkoming
aan het licht. Paulien zit beter
in elkaar dan Albert Of anders
gezegd: Paulien is van recentere
datum. Albert is het laatste nog
in werking zijnde exemplaar uit
de beginfase, toen de electroni-
sche poppenanimatie nog verre
van perfect was. Hij voldoet,
maar daar is ook alles mee ge-
zegd-
Maar toch is het duo een lust
om naar te kijken. Hoewel zij.
zoals eerder gezegd, nauwelijks
uitdrukking hebben, zijn de
poppekopjes fraai gestyleerd.
Alle oneffenheidjes zorgvuldig
weggepoetst, de tandjes hagel
wit en de scheiding (er is écht
haar gebruikt) zo recht dat je er
een liniaal naast kunt leggen.
Als het mensen van vlees en
bloed zouden zijn, zouden ze
onecht overkomen. Maar in dit
geval kan de kijker alleen maar
grote waardering opbrengen
voor het vakmanschap van de
techneuten aan wier brein deze
creaties zijn ontsproten.
Setopname van Medisch Centrum West in het Zuiderzeeziekenhuis in Lelystad met Hans Veerman als de di
recteur van het MCW. foto cpd
op de gang wat heen en weer te
draaien. Het is zijn laatste sei
zoen in Medisch Centrum West.
„Het is nog steeds heel leuk om
mee te werken aan de serie.
Veel collega's zijn goede vrien
den geworden, maar het wordt
tijd om eens wat anders te gaan
doen na zes jaar."
Hoe dokter Jan van de Woude
de serie verlaat is volgens Mare
Klein Essink nog niet bekend.
„De laatste scripts moeten nog
geschreven worden, maar ik wil
wel een beetje inspraak hebben
over mijn einde. In principe
schrijft de schrijver, regisseert
de regisseur en acteert de ac
teur, maar enig overleg is in
Medisch Centrum West geluk
kig wel mogelijk. Het is ook lo
gisch dat een acteur mee kan
denken over zijn rol want het
karakter dat ik speel is inmid
dels zo'n beetje mijn alter ego
geworden. Dat moet ook wel,
anders houd je het niet zes jaar
vol."
De vooruitgang staat
niet stil. De hele
maatschappij is ge
automatiseerd, ons dagelijks le
ven drijft op pincodes, Ninten
do en computergestuurde
vraagbakens. In deze wereld
van chips, bites en floppies is
het een verademing als er tv-se-
ries worden uitgezonden waar
aan je kunt zien dat het nep is.
Die wat technische hoogstand
jes betreft lijken te dateren uit
de tijd dat de hele straat zich bij
de enige tv-bezitter uit de buurt
voor de buis zat te vergapen.
De bordkartonnen decors met
weide berglandschappen of
woeste zeeën. Hoofdrolspelers
die af en toe een emmer water
in het gezicht krijgen geworpen
of in een papieren wagon mee-
hobbelen op het eentonige ge
ratel van de trein. De houterige
gebaartjes van de poppenkast-
poppen, de microfoons die dui
delijk zichtbaar boven de spe
lers bungelen.
Dat is allemaal verleden tijd. En
dat wordt ons wekelijks door
RTL 4 nog eens fijntjes ingewre
ven. Het programma Showtime
wordt namelijk gepresenteerd
door twee niet van echt te on
derscheiden marionetten. Het
programma is zo knap in elkaar
gezet dat de touwtjes waarmee
de presenterende poppen in be
weging worden gezet niet te
zien zijn. De houterig aandoen
de bewegingen ziin nog niet he
lemaal weggewerkt, maar naar
verluidt is men daar bij RTL 4
druk mee bezig.
De presentator, die een griezeli
ge gelijkenis vertoont met het
model Thunderbird heeft de
naam Albert Verlinde gekregen.
Hij wordt terzijde gestaan door
een op ex-miss Paulien Huizin-
ga gelijkend modelletje. Als een
kloon van Alan Tracy en Lady
Penelope weipen zij zich op de
nationale en internationale
showbizz. Alleen het embleem
van International Rescue ont
breekt Maar daar is mee te le-
In sneltreinvaart passeren het
koningshuis, Madonna en Lee
Towers de revue. Zo oppervlak
kig en nietszeggend dat vier mi
nuten per item al behoorlijk aan
de lange kant is. Gelukkig wor
den de meeste onderwerpen er
in een aanmerkelijk korter tijds
bestek doorheen gejaagd.
Medisch Centrum West gaat vanavond zesde seizoen in
Medisch Centrum
West, inmiddels
dan eindelijk ge
wapend met de felbegeerde Te-
levizier Ring, gaat andermaal
vol overgave in de aanval. Met
alweer de zesde serie prikkelend
ziekenhuisgeweld, bestaande
uit achttien nieuwe afleverin
gen. Met ingang van vanavond
valt er weer wekelijks te slikken
en te snikken bij de
lotgevallen van dok
ter Jan van de Wou
de en zijn witgejaste
kornuiten.
En dat betekent -
zo meldt de TROS
vol TROTS - „nieu
we emoties, nieuwe
ziektegeschiedenis
sen, nieuwe patiën-
dische en parame
dische Sterren". Om
deze zesde reeks
MCW's een 'extra
zetje mee' te geven,
werd er dezer dagen
in Amersfoort een
bijeenkomst voor hoofdrolspe
lers en pers georganiseerd in
een passende omgeving: 'De
Mannenzaal' van het in 1390
door de Broederschap des Ge-
Levens van Geert Grote
Wereldje
gestichte Sint Pietersgasthuis.
Knappe verpleegster
Dat het er in vroeger tijden in
het ziekenhuiswezen wel even
anders toeging dan in de dagen
van dokter Jan, valt te lezen op
het uit 1885 stammende 'Regle
ment Van Orde' dat tussen de
kleine bedsteden - elk voorzien
van een keurige witte po - van
'De Mannenzaal' aan de muur
is gespijkerd:
'De gastelingen van het ge
sticht zijn verplicht de bevelen
van den binnenvader en de bin-
nenmoetjer natekonien.En dan
volgt een aantal strenge regels,
zoals verplicht het bed verlaten
om des morgens 7.30 uren, ver
plicht er weer in om des avonds
9.00 uren en daartusschendoor had ik liever een arts gespeeld
zeer veel bidden 'zoodra door dan een verpleegster. Als kind al
den binnenvader daartoe het
teeken zal zijn gegeven'. Dan
kun je maar beter in MCW lig
gen, met volop kleuren-tv's en
frisse glimmende dokters. En
met een nieuwe knappe ver
pleegster, want op het gebied
van nieuwe medische sterren
maakt in aflevering 77 zuster
Annelies Rietschoten haar en
tree.
Annelies is een zo
genaamde 'herintre
dende vrouw'. Ze
ziet haar leven ach
ter het aanrecht niet
meer zitten, ervaart
de liefde van haar
man ais verstikkend
en voelt zich een ge
vangene in haar ei
gen huis. Wat te
doen? Verpleegster
worden in MCW!
De rol van Annelies
Rietschoten wordt
gespeeld door Inger
van Heijst, die we
onder meer kennen
als het gangster
vriendinnetje van André van
den Heuvel uit de speelfilm
'Joep Meloen', maar natuurlijk
vooral als Jeanne Dekker, de zo
smartelijk aan een tumor over
leden Grote Liefde van Daniël
uit 'Goede Tijden, Slechte Tij
den'. „En ze kunnen van alles
over die serie zeggen," aldus In
ger, „maar ik heb een fantasti
sche tijd gehad bij GTST. Het
was heel gezellig, ik had hele
leuke collega's, kortom perfect."
Gelukkig deugen de collega's
uit MCW ook zeer. „Ik heb nu
zes opnamen achter de rug, en
het bevalt me hier erg goed. We
hebben veel plezier onder el
kaar tijdens de opnamen, er is
veel humor en dat is goed. Wat
je toch in Nederland vaak hebt,
is dat alles meteen heel drama
tisch is. Ik houd juist van dingen
met een lichte ironie en dat
probeer ik in MCW ook een
beetje te doen."
„Het is ook een leuke rol, al
PANDA DE
L'ISLE
Inger van Heijst alias zuster Annelies Rietschoten.
foto frank fahrntr
wilde ik per se kinderarts wor
den, ik liep altijd rond met zo'n
plastic stethoscoopje en alle fa
milieleden moesten er aan gelo
ven, iedereen werd door mij on
der de pleisters geplakt Maar
helaas, ik was niet goed genoeg
in mijn beta-vakken, dus het is
er nooit van gekomen. Mis
schien maar goed ook, want
mensen moeten altijd enorm
lachen als ik het vertel - arts? jij?
- want ik kan absoluut niet te
gen bloed, ik val meteen flauw."
Gelukkig stemt de rol van ver
pleegster Inger tot tevreden
heid. „Ik mag natuurlijk niet te
veel verklappen, maar net leuke
vind ik dat Annelies een vrouw
is die steeds meer gaat doen
wat ze wil. Dat is bij mijzelf ook
zo. Ik denk ook 'wat wil ik nu ei
genlijk?', en dat wil ik dan reali
seren. Ik houd bijvoorbeeld veel
van zingen en ik ga daar nu ook
iets mee doen. Met een stel mu
zikanten heb ik in eigen beheer
een demo gemaakt, en we gaan
proberen om daar iets van te
maken. Er staan voornamelijk
onbekende klassieke liederen
op, een lied van Dietrich, onbe
kend werk van Weill, dat vind ik
mooi. Ik houd ervan om met
mijn stem te experimenteren.
Maar als het lukt zal ik toch be
slist een zingende actrice wor
den, géén acterende zangeres."
Voorlopig behoort zuster An
nelies tot de vaste staf van
MCW. „Hoe het volgend jaar
gaat verlopen? Ik weet het niet.
Ik zou zelf denk ik wel willen
doorgaan, als er een leuke lijn
bij komt."
We nuttigen nog gezellig en
kele medisch uitziende cocktails
met geheimzinnig blauw spul
onderin, en dan is het zo ver: op
de tussen de oude mannen-
bedjes opgestelde monitoren
kunnen we genieten van een
van de nieuwe afleveringen.
Onder begeleiding van de be
kende treurmuziek gaat er ie
mand heel zielig dood, een nier
verwisselt van eigenaar en een
patiënte krijgt een akelig nach
telijk bezoekje van haar echtge
noot. Snuf, snuf, snikkerdesnik.
Alom komen de zakdoeken te
voorschijn en de fotograaf van
Weekend pinkt stiekem een
traantje weg.
'Kijk je eigenlijk zelf altijd
naar MCW?', vraag ik aan Inger
van Heijst. „Toen de serie net
begon, heb ik gekeken, omdat
iedereen erover praatte en er
commentaar op leverde. Ik
vond het in ieder geval heerlijk
dat er eindelijk eens een kans
was voor onbekende mensen.
In het begin vond ik het nog
niet zo heel sterk. En nu? Ja, nu
is het uitgegroeid tot wat het
is."
Na nog een stuk of wat van
die blauwe hoestdrankjes gaat
ledereen tevreden naar huis,
nog vol van de overdosis aan
grijpend leed. terminale ziektes,
fijne dokters en spetterende
verpleegsters. Dat wordt weer
genieten deze winter!
Carola Smit trotse moeder van Comel
Toen Rowan Atkinson in 1990
met de ITV-inzending'Mr Bean'
de Gouden Roos van Montreux
won, wilde de verzamelde pers
graag met deze Britse humorist
praten. Atkinson bleek een
saaie, verlegen man te zijn die
soms stotterend antwoord op
de vragen gaf, tussendoor de
spanning wegslikkend. Geen
grappen, maar zakelijke ant-
i woorden.
Humor is werk voor Atkinson.
Geen vanzelfsprekendheid,
geen gave. Atkinsons vriend
Stephen Fry zegt daarover: „Ro
wan heeft geen sprankje show
biz in zijn leven. Het is net alsof
j God een portie komisch talent
over had en dat als grap uitdeel
de aan een saaie, in een parka
gehulde scheikundige."
Atkinson maakte furore met
de 'Blackadder'-cyclus (in Ne
derland door de VPRO uitge
zonden). Daarvoor was hij één
Rowan Atkinson foto cpd.
van de vier van 'Not the nine
o'clock News' (Veronica zond
afleveringen van deze show in
het begin van de jaren '80 uit).
Zondag brengt de VPRO (Ne
derland 3, 21.41 uur) een regi
stratie van een in het Ameri
kaanse Boston opgevoerde the
atershow. Ruim een uur is Atk
inson bevrijd van zijn verlegen
heid. Ruim een uur is Atkinson
zeer grappig. Maar hoe grappig
hij ook is, hij is geen komediant
la André van Duin. Hij is meer
een komisch acteur.
Stephen Fry. „Hij kan een
eenvoudig woord of een simpe
le naam als 'Bob' ontzettend
komisch maken, alleen al op de
manier waarop hij het uit
spreekt." Atkinson eindigt de
snow met het afroepen van na
men. De namen hebben allen
betrekking op sex. Dubbelzin
nigheid in het kwadraat. En
toch niet plat Dat is een presta-
Rowan Atkinson, VPRO
zondag, Nederland 3, 21.41
uur)
