'Beter een kalkoen
opblazen dan je hand'
Tabel om strafmaat te bepalen
Gratis
zachte lenzen* bij
'n nieuwe bril
Het Gesprek van de Dag
Mannen de verloskamers uit? Nee, want 'wij' zijn zwanger
'Homo's en
vrouwen
vechten van
binnenuit'
E Y E
DINSDAG 24 NOVEMBER 1992
Commentaren op 'dierenmishandeling' van Paul de Leeuw
Cabaretier Paul de Leeuw liet afgelopen za
terdagavond in zijn programma 'De
Schreeuw van de Leeuw' een dode kalkoen
uit elkaar springen. Het dier, gevuld met ge
hakt, ketchup en ei, kreeg een donderbus
van zwaar kaliber in de pens gedrukt. Het
publiek bij de uitzending vluchtte gillend
van de lach de studio uit, de lont van de
donderbus werd aangestoken en....baffff!,
daar ging de kalkoen. Borst- en beenstuk
ken vlogen door de lucht, organen glibber
den langs de camera. De explosie werd vier
keer herhaald. Op zijn totaal eigen wijze
wilde De Leeuw hiermee de verwoestende
werking van vuurwerk demonstreren. Kan
zoiets nu? Nee, zegt de dierenbescherming.
Ja, zeggen sommige kijkers.
De heer Van Kessel, bestuurslid van de die
renbescherming afdeling Leiden, heeft het
programma niet gezien. Van anderen heeft
hij gehoord wat er is gebeurd. „Ik moet dus
een beetje terughoudend zijn in mijn com
mentaar, maar ik zie dit wel als smakeloos
en onfatsoenlijk. De Leeuw zou mensen
kunnen verleiden tot zaken die simpelweg
ook in het echt gedaan kunnen worden en
die ook al wórden gedaan. Er is al van alles
gepresteerd op het gebied van dierenmis
handeling. Nu weet ik wel dat het hier gaat
om een dode kalkoen, maar ook dan vind ik
dat je respect voor het dier moet opbren
gen. Overigens kijk ik nooit naar Paul de
Leeuw, omdat ik vind dat hij te vaak de fat
soensnormen overschrijdt. Ik vind dit geen
legitieme manier om te laten zien hoe ge
vaarlijk vuurwerk is. Dan moet De Leeuw
maar eens naar het brandwondencentrum
in Beverwijk gaan en daar wat beelden
schieten. Dat schrikt de mensen ook wel af,
neemt u dat van mij aan. Het is jammer dat
zoiets net nu gebeurt, omdat we juist in de
ze tijd de mensen waarschuwen goed met
hun dieren om te gaan. Als straks het vuur
werk weer losbarst, hebben toch al zoveel
dieren last van stress. De amusementswaar
de van dit soort experimenten vind ik nul."
Poelier Soetens uit Leiden steeds meer
mensen gaan zich net zo voorzichtig uit
drukken als politici, waar blijft toch de
spontane reactie? „vindt dit niet zo posi
tief. „Maar bij Paul de Leeuw kun je dit ver
wachten. Hij is een apart figuur. Ik ben niet
zo gecharmeerd van zijn programma. Maar
goed, je kunt de televisie op een ander ka
naal zetten."
Dierenarts Heemskerk uit Leiden heeft
geen bezwaren tegen het opblazen van een
kalkoen. „Het is niet grappig, nee. Maar als
de boodschap overkomt, mag de Leeuw
daarvoor van mij best een dood dier gebrui
ken. Er worden in de wetenschap zoveel
proefdieren gebruikt."
Annette van der Putten, assistente bij die
renarts Vestjens uit Leiden: „Hartstikke
goed dat ze zoiets laten zien. Voordat de
Leeuw dit vertoonde, waren er eerst drie
jongens in zijn programma die hij een wed
strijd liet doen wie een aangestoken rotje
het langste in zijn hand durfde te houden.
Daarna kwam dan dat beeld van die kal
koen, waarmee hij demonstreerde hoe ge
vaarlijk zoiets is. Ik vind datje dit wel kunt
doen, ja. Wat zegt u? Als ze er in plaats van
een kalkoen een mens voor zouden gebrui
ken en die een staaf dynamiet in zijn kont
deden? Tja. Maar je wilt toch ook niet dat je
kind een hand wordt afgerukt door een
rotje. Ik denk dat dit beeld bij de jeugd ze
ker goed overkomt, dat het shockerend is.
Beter een dode kalkoen uit elkaar laten
knallen dan je hand. Overigens vond ik het
allemaal erg smerig. Ik heb niet zitten la
chen." De Leeuw was niet voor commen
taar bereikbaar. De moeder van de kalkoen
evenmin.
CEES VAN HOORE
Paul de Leeuw: explosieve grappenmaker.
foto loek zuyderduin
De verloskamer uit
op. Wachten tot het voorbij is
en dan pas een voorzichtig je
hoofd om de hoek van de deur
steken. Zo ziet de beroemde
Franse gynaecoloog Frédérique
Leboyer de taak van vaders bij
bevallingen. De geboorte is een
zeer aangrijpende zaak voor
moeder en kind en dat moeten
ze samen beleven, zo verkon
digde hij op een congres in Ita
lië. Sturen Leidse verloskundi
gen de mannen voortaan ook
de gang op?
Karien Hendriks uit Leiderdorp
is dat zeker niet van plan. Zij
vindt het juist heel belangrijk
dat de vader bij de geboorte is
'om de band met het kind te
versterken'. „Ik denk dat de va
der erbij hoort, hij moet het
kind ook welkom heten." Dat
de aanwezigheid van de vader
nadelig is voor het kind betwij-
feit zij zeer. Net als Caroline
Hartman, verloskundige in Sas-
senheim. „Vroeger werd een
kind meteen weggehaald, nu
drogen we het alleen even af en
leggen het zo snel mogelijk te
rug bij de moeder. Dan krijgt de
baby dat gevoel van veiligheid
weer. Voordat de man het kind
vasthoudt, is het vaak al een uur
of twee uur oud."
Als je tegenwoordig een of ande
re vage cursus doet in een buurt
huis en je stapt per ongeluk het
verkeerde zaaltje binnen heb je
een grote kans dat je een groep
l dertigers ziet met in het midden
een man die ligt te puffen en te
hijgen. En dan roept het hele
zooitje: 'ja kom maar, ja kom
maar, ja goed zo!' Dat is niet een
of andere cursus van een oplich
terdie via een mini-aclvertentie
in de Volkskrant een stel eenza
men van de straat heeft gehaald.
Dit is de door het ziekenfonds
betaalde zwangerschapsgym -
nastiek. Wat doet die man daar
in het midden? Dat is de aan
staande vader en die moet voe
len wat het is om een kindje te
krijgen, (fragment uit de oude
jaarsconference '89 van Youp
van 't Hek)
Zwanger zijn is geen
aangelegenheid meer, zegt een
Leidse verloskundige, die ano
niem wil blijven. Hoe meer het
kind is 'gepland', hoe intensie
ver het paarde zwangerschap
beleeft, is haar indruk. „Wij
worden geregeld opgebeld met
de mededeling: 'Wij zijn zwan
ger'. Onze maatschappij is er
niet op ingericht om mannen
buiten te sluiten." Wat haar be
treft hoeft dat ook helemaal
niet. Het is goed als de vader en
de moeder samen het kind wel
kom heten in het leven, vindt
zij. En Leboyer? „Die draaft een
beetje door."
„Dat alleen geboren worden, dat
gebeurt niet meer. Dat was vroe
ger zo. Ik ben geloof ik nog de
laatste die alleen geboren is. Te
genwoordig gaat dat anders. Als
je op dit moment in een wille
keurig streekziekenhuis even een
kraamkamer binnenstapt, dan
word je geconfronteerd met het
volgende beeld: buiten de aan
staande vaderen moeder zijn
daar aanwezig: haar ouders,
zijn ouders, de buren, haar beste
vriendin, zijn vriendin, de kin
deren uit baareerste huwelijk,
de hond, de video, het fototoestel
en dan nog een dokter en een
zuster. Althans als ze er nog bij
kunnen."(Youp van 'tHek)
De Leidse verloskundige ziet
dat het tegengestelde gebeurt
van wat Leboyer wil. De verlos
kamers worden niet steeds le
ger, maar steeds voller. „Vrien
dinnen, moeders, schoonmoe
ders en zussen komen soms
mee. Sommige mensen vinden
dat heerlijk. Die maken er een
hele bijeenkomst van. De
laatste tijd zie je ook steeds va
ker dat andere kinderen uit het
gezin er bij zijn. Je moet ervan
houden, denk ik, maar voor ons
als verloskundigen geldt: Vrij
heid blijheid."
„Een tijdje geleden kreeg mijn
vrouw en dochter. Wij gingen
dus naar het ziekenhuis. Zonder
video en zonder fototoestel. Wij
kwamen bij de portier als een
soort jozef en Maria. Weet u wat
hij zei? Wil je al naar boven of
willen jullie eerst nog even op de
rest wachten?' Ik zei: 'Heb je ook
nog een os en een ezel geregeld of
zot Welke rest?' Hij zei:U gaat
mij toch niet vertellen dat er nie
mand meer komt.Ik zei 'Nee,
maar waarom denk je dan dat
wij hier zijn?'
In het AZL is het meestal zo dat
de vrouw alleen haar partner
meeneemt, zegt J. van Roosma
len van de vakgroep vrouwen
ziekten, verloskunde en voort
planting. Hij hoopt dat dat nog
lang zo blijft, want het is zowel
voor de moeder als voor het
kind maar zeer zeker ook voor
de vader zelf belangrijk als hij
bij de bevalling aanwezig kan
zijn. Voor het kind is het heel
plezierig dat er twee mensen
zorgen voor de eerste opvang
en liefde in de grote, boze we
reld, voor de ouders is het pret
tig dat ze 'elkaar kunnen hel
pen'. De stelling van Leboyer
noemt Van Roosmalen 'onzin
nig'. „Ik heb eigenlijk nooit na
gedacht over de vraag hoe een
kind de aanwezigheid van de
vader ervaart. Maar de redena
tie van Leboyer vind ik wat
merkwaardig."
Van Roosmalen wijst er wel op
dat in grote delen van de wereld
bevallen een zaak is waar man
nen niets mee te maken heb
ben. „We moeten hier in Neder
land wel oppassen dat we onze
regels niet aan mensen van an
dere culturen opleggen."
JANET VAN PUK»
LEIDEN MONICA WESSELING
Een vrouw kan er nauwelijks
meer voor kiezen fulltime moe
der te zijn, de homo mag geen
zacht eitje zijn. Een aantal vrou
wen en homo's werpt dit keurs
lijf af. De 'fulltime moeders en
de zachte homo's' bevechten
vanaf dat moment hun eigen
groep.
Dat is een van de uitkomsten
van het onderzoek 'Buiten
staanders binnenhuis, Vrouwen
en homo's in organisaties'
waarop P. Schedler vandaag is
gepromoveerd aan de faculteit
der sociale wetenschappen van
de rijksuniversiteit Leiden.
Schedler heeft zes homo- en
vrouwenorganisaties, zoals de
vrouwen binnen de WD en de
homo's binnen de politie, gron
dig doorgelicht.
Homo-, vrouwen- en andere
organisaties van minderheden
zullen volgens Schedler altijd
blijven bestaan. Niet alleen om
dat de discussie binnen de
groep gaande blijft, maar ook
omdat de maatschappij niet op
timaal is ingericht voor deze
groepen. Schedler „Vroeger
vochten vrouwen tegen het ver
bod na het huwelijk te werken.
Dat mag nu, maar nu gaat de
strijd om eerlijker verdeling van
de taken. Het doel wordt steeds
verlegd."
Anders
De manier waarop vrouwen en
homo's zich anno 1992 organi
seren is wezenlijk anders dan in
de jaren 60 en 70. Homo's en
vrouwen verenigden zich toen
in grote overkoepelende organi
saties. Nu zijn er binnen de
kerk, de politieke partij, de vak
bond en het werk aparte clubjes
voor vrouwen en homo's. „Er
wordt van binnenuit gevochten,
en daar is veel meer moed voor
nodig."
Schedler heeft bekeken welke
tactiek homo's en vrouwen toe
passen om hun wensen verwe
zenlijkt te krijgen. „Een opval
lend verschil tussen vrouwen en
homogroepen is dat vrouwen
de oorzaak van de achterstelling
bij /'fh/elf zoeken en homo's
Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving morgen officieel open
Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechts
handhaving in Leiden gaat onderzoek doen naar ver
schillen in straffen. Uiteindelijk is het de bedoeling om
een voorstel tot 'tariefrechtspraak' te presenteren voor
verschillende vormen van misdrijven. Dat betekent dat
de rechter aan de hand van een tabel de strafmaat kan
bepalen. Het onderzoek naar straftoemeting is een van
de activiteiten van het nationale studiecentrum, dat mor
gen officieel door minister Hirsch Ballin wordt geopend.
P. Schedler: „Een opvallend verschil tussen vrouwen en homogroepen is
dat vrouwen de oorzaak van de achterstelling bij zichzelf zoeken en ho
mo's de maatschappij de schuld geven.". foto henk bouwman
LEIDEN WILLEM SPIERDIJK
De directeur van het instituut,
prof. dr. J.A. Michon, zegt dat de
bestaande verschillen in straffen
justitie zeer hoog zitten. Voor
hetzelfde vergrijp delen recht
banken in bijvoorbeeld Amster
dam en Almelo zeer uiteenlo
pende straffen uit. „Hierover
maakt men zich zorgen. Er ko
men bij dit probleem funda
mentele dingen om de hoek kij
ken. Bij voorbeeld, hoe weeg je
de sociale controle die in be
paalde streken van Nederland
sterker is. Daardoor pakt een la
gere straf uiteindelijk zwaarder
uit".
Tariefrechtspraak is in Neder-
de maatschappij de schuld ge-
Zowel homo- als vrouwenor
ganisaties proberen het beeld
dat de maatschappij van hen
heeft, te wijzigen. De homo niet
als zacht ei, de vrouw niet ach
ter het aanrecht. Beide groepen
beroepen zich sterk op het aan
tal: kijk eens hoeveel vrouwen
of homo's er zijn. Dat levert
soms grappige effecten op. Veel
mensen denken dat er bij de
politie weinig homo's zullen
werken omdat de politie zo'n
stoere mannenclub is. „Homo's
zullen aanvoeren dat er bij de
politie juist veel homo's werken.
Er zijn daar immers zo lekker
veel mannen", constateert
Schedler.
De homo- en vrouwenclubjes
worden door de grotere organi
saties waarvan zij deel uitma
ken (kerk, politieke partij) wel
doorlopend in hun bestaan be
dreigd. Een goed voorbeeld
daarvan is de Rooie Vrouwen
club. Het hoofdbestuur van de
PvdA vond dat het met de
emancipatie nu wel gedaan
was. „Maar de groepen laten
zich niet opheffen. Er is nog
steeds van alles niet goed gere
geld. De homo's en vrouwen
veranderen zelf en de maat
schappij waarin zij staan, veran
dert. Dat maakt opheffing van
de clubs ten enenmale onmoge
lijk."
of 100,- korting
Rinck geeft gratis zachte contactlenzen weg!
Kwaliteitslenzen* die normaal al gauw een paar
honderd gulden kosten. Gratis bij elke bril, in
clusief aanpassing. Dus dit is dé gelegenheid om
die oude lens-wens eindelijk in vervulling te la
ten gaan. Voor uzelf (naast uw bril) of voor een
familielid, de buurvrouw of wie dan ook. Als
niemand in uw omgeving die gratis lenzen wil,
en uw eigen hoofd er ook niet naar staat, kunt
u kiezen voor 100,- korting op uw nieuwe bril.
O»
Aanbieding geldig t/m 31 december 1992 e
aanbiedingen.
Enkelvi
M Aanbie
JE OGEN GAAN OPEN BIJ RINCK
Den Haag, A. Diepenbrockh
De Stede 30 (tegenover Konmar), 070-3675927. Theresiastraat 87.070-3837182. Leiden, Breestraat 121.071-125036
Rijswijk, In de Bogaard J17 (naast McDonald's), 070-3945956. Zoetermeer, Dorpsstraat 110, 079-166100. Promenade 25.079-511545.
land al ingevoerd voor verkeers
overtredingen via de Wet Mul
der. Die bepaalt dat verkeers
boetes eerst moeten worden be
taald voordat de zaak voor de
rechter kan komen. Daardoor is
de werkdruk voor de rechterlij
ke macht al aanzienlijk terugge
drongen. Van de twee miljoen
zaken die jaarlijks een rechter
passeren, betrof het in 80 tot 90
procent van de gevallen een
verkeerskwestie. Michon bena
drukt dat aan verdere invoering
van dit systeem nogal wat ha
ken en ogen zitten. „Hoe zit het
met de positie van de verdach
te. Die wordt in het Nederlands
rechtssysteem geacht onschul
dig te zijn tot het tegendeel is
bewezen.".
Het Nationaal Studiecentrum
Criminaliteit legt zich verder toe
op onderzoek naar het effect
van straffen. Michon is daarbij
geïnteresseerd in het rende
ment van alternatieve staffen.
„Ik heb zelf de indruk dat zo'n
straf voor een dader niet duide
lijk is. Is nu voor het goed ui
voeren van de dienstverlening
die is opgelegd de beloning dat
je geen straf krijgt of kan je bij
het niet goed uivoeren alsnog
een straf krijgen. Het verschil
tussen beloning en straf is niet
duidelijk. Uit de dierpsycholo
gie weten we dat dat neurotise-
rende gevolgen kan hebben."
Michon denkt dat een goed
onderzoek noodzakelijk is.
„Soms worden bepaalde rege
lingen weer afgeschaft, omdat
ze niet goed zijn doordacht. Ik
denk dat je voor alternatieve
straffen kan stellen dat ze voor
bepaalde misdrijven helpen,
voor andere niet. Je moet het
selectief toepassen. Wanneer ie
mand een autoradio van 150
gulden steelt en een schade van
1000 gulden aan de auto aan
richt, dan is het goed om de da
der met die grote schade te con
fronteren. Alternatieve straffen
zijn dus eigenlijk maatwerk."
Tot een van de belangrijkste
onderzoeken van het studiecen
trum aan de Witte Singel in Lei
den behoort het onderzoek naar
kenmerken van dader, slachtof
fer en de omgeving waar een
misdrijf wordt gepleegd. „Het
onuitroeibare verhaal is dat
die worden verkracht,
Prof. dr. J.A. Michon: „Bestaande verschillen in straffen zitten justitie
zeer hoog." foto loek zuyderduin
dat zelf hebben uitgelokt. Is er
nu echt een profiel van het
slachtoffer te maken? Zijn er
mensen die door hun gedragin
gen eerder slachtoffer worden
van straatgeweld dan anderen",
zegt Michon.
Maar ook van de dader is er
een profiel te maken. „Zitten er
patronen in het gedrag van da
ders, kan de douanier op Schip
hol de drugskoerier herkennen
aan zijn doen en laten". Bij zeer
zware misdrijven hanteert de
politie al dergelijke profielen.
Zo'n profiel kan er echter ook
goed naast zitten, zoals met de
ontvoering van Genit Jan Heijn.
Uiteindelijk is het de bedoe
ling tot een computermodel te
komen waarmee voorspellingen
kunnen worden gedaan over
het gedrag van daders. Wanneer
bepaalde gegevens worden in
gevoerd, doet de computer een
voorspelling over het gedrag dai
justitie van de dader kan
wachten. Michon hoopt ove
drie tot vier jaar over een proto
type van een dergelijk compu
termodel te beschikken.
Voor het onderzoek heeft het
studiecentrum op dit moment
de beschikking over zes weten
schappers. Het is de bedoeling
dat dit aantal de komende tijd
wordt verdubbeld. Aan de Witte
Singel werken wetenschappers
uit allerlei disciplines.
