Wordt Piet te zwart afgeschilderd?
GIJS VAN DAM
Weer een hele lading nieuwe spellen
LEIDSCH NAAIMACHINEHUIS
HET NAAIMACHINE CENTRUM
RIJWIELHANDEL
Sinterklaas
Maarsmansteeg 8 t/o zij-ingang
V D Leiden 071-120685
Steenstraat 12-12a
Leiden 071-146380
dealer van Lewenstein, Bernina, Anker, Pfaff,
Husqvarna, Elna en Brother
Uw Gazelle-racedealer voor Leiden
Noordeinde 11, 2311 CA LEIDEN
Telefoon 071-120964
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1992 582 28
Het feestje
kan beginnen
Met deze doos kom je al een heel
eind als je een feestje wil bouwen.
In deze houten kist zitten: twee
whisky-glazen, tvyee longdrink
glazen, een schenkkurk, een
bottle-butler (jasje voor de fles),
coctailprikkers, een spelletje. Te
koop voor net geen 80 gulden in
o.m. cadeauwinkel. Meer infor
matie. 0 17 18-2 33 34.
FOTO HENK BOUWMAN
Met een
glimlach
Een geschenk met zo'n stralende
glimlach kan niet anders dan in de
smaak vallen. Moschino ontwierp
twee van deze koffertjes: een voor
hem en een voor haar. Hij krijgt
bij zijn eau de toilette Moschino
pour Homme een stoere sleutel
hanger. Voor haar combineert hij
zijn Moschino pour femme met
een mooie handtasverstuiver. Prijs
van het koffertje 79 gulden. Te
koop in vele parfumerie-zaken.
FOTO PR
Bit're smart
Effe beschaafd een open
staldeur intrappen: er
zijn werkpaarden en
er zijn luxepaarden. Ik behoor,
met permissie, tot de eerste cate
gorie. Al hoor ik van bepaalde
bijdehante types wel eens dat
deze verwende schimmel niet
moet klagen, maar eens goed
ir het uitzichtloze geploeter
t een schillenhit moet kijken.
Gehinnik van een op hol gesla
gen knol!
Er zijn van die donkere dagen
dat ik denk: die door jaloezie
verblinde paarden kunnen het
van mij allemaal cadeau krij
gen. Al sta ik dan vrijwel het he
le jaar op stal, in een paar we
ken tijd werk ik wel vooreen
heel jaar. En dat alleen omdat
een hoogbejaarde bisschop zo
nodigde vrijgevige dakhaas wil
uithangen. Probeer in een tijds
bestek van pakweg drie weken
de daken van alle Nederlandse
huizen maar eens te beklimmen.
En dat zonder verkeersinforma
tie. Terwijl het toch knap glad
kan zijn tussen al die schoorste
nen en antennes. Er is gestrooid,
hoor je zo'n radio-omroeper met
keurige stem vertellen. Maar
dan nooit voor mij. Strooien
doen wij! Pepernoten, maar
daarmee wordt de gladheid niet
bestreden.
Als ik hier ben, is het altijd net
alsof dit land een te lang gedra
gen hemd aan heeft. Onvoorstel
baar, die grauwsluier. Eindelijk
krijg ik eens de gelegenheid mijn
bek, pardon mijn mond open te
doen. Er zijn van die wijsneuzen
i een jaar of tien, twaalf, die
gloedvol beweren dat sinterklaas
niet bestaat. Was het maar
waar, denk ik soms. Niets ten
nadele van Niek van Myra,
maar je kunt als Goedheiligman
ook wel eens te goed wezen.
Nederlanders hebben de reputa
tiegastvrij te zijn. Daar ben ik
wel achter gekomen! Die maf-
ferd van Van Duin heeft ooit ge
zongen: „Er staat een paard in
gang. "Nou, vergeet het maar.
Het is al heel wat als je hier als
schimmel de voordeur van
dichtbij mag bekijken. Alles gaat
hier ook op afspraak. Voor een
visite trekken ze de agenda's.
Dan gaat het er in Spanje wel
anders aan toe. Alleen mijn baas
en zijn knecht mogen overal
naar binnen. Omdat ze het een
en ander van die ouwe te ver
wachten hebben, natuurlijk.
Sinterklaasje, kom maar binnen
met je knecht. En laat je paardje
maar buiten staan. Gastvrijheid
op z'n Hollands.
Sinten Piet krijgen binnen kof
fie, een stuk banketletter of als
het meezit een glas met Schie
dams water. Voor mij zit er
hooguit een al lang niet meer
okselfrisse wortel aan vast.
Nu ik toch m'n grieven aan het
spuien ben: die hufter van Piet
loopt me ook te pas en te onpas
te commanderen. Galop, draf,
stapvoets, hüüu en het bepaald
vernederende hotsjik. Dat werk!
'De zak van sinterklaas' noem ik
'm. Er komt werkelijk geen ver
standig woord uit die wildebras.
En sinterklaas wie kent hem
niet is een ouwe, maar erg
naïeve kindervriend. Dankbaar
heid valt hem ten deel wanneer
hij geschenken uitdeelt. Maar
wie stopt hèm eens iets in han
den ter gelegenheid van z'n ver
jaardag?. Moet je al dat volk
i als ginds de stoomboot uit
Spanje weer aankomt? Maar
wie staat er op 6 december op de
kade om ons uit te zwaaien...?!
Werk Paard
(Nootities uit een dagboek, gevon
den door Oerard van Putten)
Hakim: „Groen, rood, blauw... Dat zou mooi zijn"
Computer Electro en Coco Crazy bekroond
JOLANDAOUKES
Met het sinterklaasfeest en de
kerstdagen voor de deur, gaan -
net als vorig jaar - de spelfabri-
kanten ongetwijfeld weer goede
zaken doen. Menig ouder en
grootottder zal diep in de buidel
tasten om 'de kleintjes' te ver
wennen. Die categorie is echter
al lang niet meer de enige ont
vangende'partij. De fabrikanten
leggen zich de laatste jaren
steeds meer toe op familiespel
len erP-spellen voor volwasse-
Elk jaar komen de spelfabri-
kanteri met een hele batterij
nieuwe spellen op de markt.
Het een nog 'groter, mooier en
spannender' dan de ander. De
keuze is er daardoor niet ge
makkelijker op geworden.
Elk jaar kiest de 'Stichting
Goed Speelgoed Nederland' het
speelgoed en het spel van het
jaar. Computer Electro van Jum
bo en Coco Crazy van Ravens-
burger vielen dit jaar in de prij-
Computer Electro won in de
categorie schoolgaande kinde
ren. Het spel bevat 74 fraai geïl-
lusteerde kaarten met 1600 vra
gen over aardrijkskunde, ge
schiedenis. kunst en cultuur,
spellen en puzzels. Je kunt het
spel alleen, met z'n tweeën of in
teamverband spelen. De tijd
voor de beantwoording van de
vragen is variabel in te stellen:
van 1 tot 99 seconden. De com
puter houdt de score bij. Voor
het spel, dat geschikt is voor
kinderen vanaf 8 jaar, moet 140
gulden op tafel worden gelegd.
De juniorversie van Computer
Electro geschikt voor kinde
ren vanaf vier jaar, is iets goed
koper: 130 gulden.
Coco Crazy is aanmerkelijk
Disney-
tijd
Mickey Mouse en
Donald Duck hebben
sinds de opening van
het Disneypark bij
Parijs heel wat be
wonderaars bijgekre-
gen. Voor die fans
brengt Lorus horlo
ges, wekkers en klok
ken met de kleurige,
grappige afbeeldin
gen van deze stripfi
guren. Al voor 32
gulden is er een Dis-
ney-wekker te koop
en de horloges zijn er
vanaf 49 gulden.
Meer informatie: Sei
ko Nederland, tel.
010 - 4 00 98 99.
FOTO PR
Het kroeshaar komt onder zijn gekke pet uit, hij draagt grote oorbellen, spreekt gebro
ken Nederlands en hij is zo zwart als roet. Hij is lenig, een beetje dom, maakt graag
grappen en grollen maar doet vooral wat zijn baas zegt. Samen met deze onaantastba
re, goede, gulle gever vormt hij een edel stel. Maar hoe lang nog?
In de jaren tachtig waren sinter
klaas en zwarte Piet voor het
eerst onderwerp van kritiek.
Stop: geen zwarte knecht in uw
sinterklaaspakket, was het mot
to van een actie van de stichting
'Zwarte vrouwen en racisme' in
Arnhem in 1987. Een jaar later
wilde het Haags 'Anti Racisme
en Discriminatie Team' het tra
ditionele sinterklaasfeest op
openbare scholen afschaffen.
De 'Beweging Surinaams Links'
gaf toen een brochure uit met
tips voor een alternatief sinter
klaasfeest, eentje zonder sint en
Piet om precies te zijn.
Daar is het niet van gekomen.
Er wordt in de sinterklaastijd
nog steeds heel wat af ge
schminkt. De internationale
kinderdag die de 'Beweging Su
rinaams Links' nastreeft is nog
ver weg. En dat moeten we
vooral zo houden, vinden velen.
Maar wat vinden donkere men
sen er eigenlijk zelf van?
De Leidse profvoetballer Glen
Helder, aanvaller bij het Rotter
damse Sparta, vertelt dat het
hem twee keer gebeurde dat hij
over straat liep en een kind
hoorde roepen: „Kijk mama,
daar loopt zwarte Piet." Glen
Helder: „Toen ik jong was heb
ik altijd gewoon sinterklaas ge
vierd. Maar toen ik ouder werd,
ging ik mè realiseren dat die
donkere inan altijd heel dom
doet. Hij heeft grote, rode lip
pen en praat met een rare w.
Heel overdreven." Vervelend,
vindt Helder dat, maar sint en
Piet afschaffen, dat gaat hem te
ver. Hij heeft liever dat kinderen
duidelijk wordt gemaakt dat
zwarte Piet altijd wordt 'ge
speeld'. „Zolang iedereen dat
maar goed beseft heb ik er geen
problemen mee."
In die geest denkt ook zijn
voetbalcollega Brian Tevreden
(Surinamer), rechtsback van
eerste divisie club Telstar. Brian
Tevreden: „Dat de rol van zwar
te Piet wordt aangegrepen om
donkere mensen te discrimine
ren, vind ik geen reden om er
voor te pleiten dat Piet dient te
verdwijnen. Integendeel. Hij
moet blijven. Daarvoor is zijn
bestaan in het geheel van het
feest veel te mooi. Hij hoort er
gewoon bij. Wie het een pro
bleem vindt moet geen actie
voeren tegen zwarte Piet, maar
tegen de mensen die er zo ver
keerd mee omgaan dat ze dis
crimineren." In sinterklaastijd
overkomt het Brian Tevreden
nogal eens dat hij wordt nage
roepen. „Vroeger trok ik me er
niks van aan, maar tegenwoor
dig kan het me behoorlijk hin
deren. Het hangt er van af hoe
het wordt geroepen. Bij de een
hoor je dat het een geintje is, bij
de ander dat hij je op een verve
lende manier in een hoekje wil
drukken. Ik reageer nooit. Dat
lijkt me de beste reactie..."
Veranderen
De Haagse schrijfster Astrid
Roemer, Surinaamse van ge
boorte, meent dat het hoog tijd
is om het sinterklaasfeest te ver
anderen. Van afschaffen wil ze
niet weten omdat het een kin
derfeest is, een familiefeest ook,
maar vooral „een moment
waarop men probeert om man
nen wat tederheid toe te dich
ten". Maar het moet, vindt zij,
wel anders. Want: „Het feest is
ontstaan binnen de Nederland
se cultuur, vanuit een patriar
chale blanke samenleving. Maar
er is in Nederland nu sprake
van een multiculturele samen
leving. Destijds was het feest
niet herkenbaar discriminerend
voor de ingezetenen zelf, nu
wel."
Steeds meer mensen gaan er
over nadenken, merkt ze tot
haar vreugde. Op 5 december
heeft ze al zwarte sinterklazen
gezien, witte Pieten, heiligen
zonder baard, en veel vrouwelij
ke Pieten natuurlijk ook. „Ein
deloos mooi vond ik vorig jaar
een stel Pieten die allemaal ver
schillende kleuren hadden, niet
verwijzend naar een huidskleur:
paars, oranje, groen. Dat was
een heel vrolijk gezicht en ten
minste niet zo beladen."
De Leidse muzikant Dolf del
Prado speelt zelf wel eens voor
zwarte Piet. „Dan neem ik een
instrument mee, zing liedjes
met de kinderen en maak grap
jes. Heel leuk. En ik heb nooit
het gevoel gekregen dat zwarte
Piet de mindere is. Ik begrijp
gewoon niet dat mensen het ra
cistisch vinden, 't Hoort bij de
oude traditie."
Als het aan zijn plaatsgenoot
Esau du Plessis ligt, komt sinter
klaasje nooit meer binnen met
zijn knecht. Het feest mag van
hem verdwijnen. Hij zegt: „Het
is gewoon commercieel gedoe,
alleen maar goed voor het be
drijfsleven'. „Ze moeten maar
wat anders verzinnen", vindt
Du Plessis, leider van de inmid
dels opgeheven Boycot Outspan
Actie. Juist nu het racisme in
Europa toeneemt moet voor-
FOTO ARCHIEF UNITED PHOTOS DE BOER
zichtig worden omgesprongen
met stereotype beelden. „Zwar
te Piet is een onderdanig, slaafs
persoon die de blanke koning
bedient. Kinderen zijn er vaak
bang voor. En dat is niet goed.
Ik ga ervan uit dat kinderen als
niet-racistisch geboren worden
en dat ze racisme dus aanleren.
Daarom moeten alle racistische
dingen in de maatschappij ver
dwijnen, zwarte Piet dus ook en
zeker de sinterklaasliedjes.
Sommige zijn erg racistisch."
Omdraaien
De Haarlemse kinderartiest Ha-
kim Sesamstraat) Traidia (ge
boren in Algerije) deelt de me
ning van schrijfster Astrid Roe
mer dat Piet beter uit de verf
zou komen in een ander kleur
tje. „Groen, rood, blauw... Dét
zou mooi zijn. En waarom niet
gedaan? Traditie? Ach, alles ver
andert..." Hoewel hij het onder
werp niet echt een probleem
vindt, deelt Hakim de mening
van de anti-groep dat Piet te
zwart wordt afgeschilderd. Ha
kim: „Vooral in televisierecla
mes komt dat nogal eens voor.
Ik zag laatst een spotje waarin
zwarte Piet speculaas proeft en
dan van sint tikken krijgt met
een stok. Dat vind ik stom en
jammer. Ik zou wel eens willen
zien dat de rollen een beetje
werden omgedraaid. Ik bedoel:
dat sinterklaas eens een trap
onder zijn kont krijgt en Piet de
cadeautjes uitdeelt.
Zou de invloed van Hakim
groot genoeg zijn om het lande
lijk voor het zeggen te hebben
in een poging het imago van
zwarte Piet op te poetsen, dan
wist-ie het wel. „Gewoon een
jaar geen sinterklaas in Neder
land laten aankomen. Zeggen
dat hij ziek is, of ergens door de
douane wordt vastgehouden...
En dan zwarte Piet in die rol
van goeiigheid."
Het bekroonde spel Coco Crazy.
goedkoper. Voor dit amusante
apenspel, geschikt voor spelers
vanaf 7 jaar, volstaat 40 gulden.
Het enorm succesvolle Trivial
Pursuit komt ook dit jaar weer
met nieuwe kaartensets. De
Disney- en de Olympische mi
ni-set kosten 45 gulden en de
groot formaat TV-kaartenset 80
gulden. Toch prijzig als je het
basisspel (speelbord en pion
nen) al hebt.
Nieuw dit jaar ook het door
Score Games op de markt ge
brachte milieuspel Greenworld.
Door het beantwoorden van
vragen over energiebesparing,
gescheiden afvalverwerking als
mede flora en fauna krijgen de
spelers bomen die rond de
aardbol worden geplant. Zo ziet
men de aarde groener worden.
Goede antwoorden op vragen
over afvalverwerking worden
beloond met een kleinere afval
berg. Greenworld is geschikt
voor 2 tot 4 spelers vanaf 12
jaar. Het spel kost 50 gulden. De
vragen zijn samengesteld in sa-
tot beroep en van land tot kle
dingstuk.
Pik In bestaat uit 48 dubbel
zijdige bedrukte kaartjes met
twaalf verschillende afbeeldin
gen. Alle kaarten liggen op een
hoop. Degene die de meeste
identieke plaatjes op elkaar
heeft gelegd, is de winnaar.
Met Verkeersdomino worden
de spelers veilige verkeersdeel
nemers. Op elke kaart staat een
verkeersteken en een situatie
schets waarin een bepaald bord
schilderij van 34 bij 25 centime
ter, zwarte lijst, penseel, verf en
een controleveld om bij een
vergissing het juiste kleurnum-
mer te achterhalen. Het pakket
kost 35 gulden.
Het spel Memory bestaat in
middels al in diverse variaties.
Van een natuurversie tot stripfi
guren van Walt Disney en plaat
jes van Dick Bruna. Het spel be
staat 35 jaar en dit jaar brengt
Ravensburger de Dinosauriër-
memory op de markt.
De 35 verschillende
paren laten zien
hoe de sauriërs er
uit zagen en in wel
ke omgeving ze
hebben geleefd. In
het bijgevoegde
spelregelboekje
staat nog meer in
formatie over deze
geheimzinnige oer
dieren. Het bedoe
ling van het spel
mag bekend zijn:
de winnaar is dege
ne die het hoogste
stapeltje kaarten
heeft bemachtigd.
Dinosauriër-memory kost 20
gulden.
Moeilijkheid
De aanschaf van een nieuw spel
is niet zo makkelijk als het lijkt.
De vaak gebrekldge omschrij
ving op de doos is veelal onvol
doende om een goed beeld te
krijgen. De kans een kat in de
zak te kopen is dan ook abso
luut niet ondenkbaar.
Vooral bij de duurdere spellen
is het raadzaam bij kennissen
en familieleden te informeren
of zij het spel al hebben en wat
zij ervan vinden. Het spel zelf
enkele keren spelen is natuurlijk
de beste manier om een keuze
te maken.
menwerking met de
'Stichting Natuur en
Milieu'.
Het nieuwe MB-
spel Rumba Rups be
staat uit een veelar-
mige rups die rea
geert op geluid. Het Het fraai
is dan ook een heel
karwei de acht knikkers in de
handjes van de rups te krijgen.
Rumba Rups is geschikt voor 2
tot 4 spelers vanaf een jaar of 5.
Het spel kost 70 gulden.
Ravensburger heeft zijn as
sortiment van vijftien pocket-
spellen opnieuw uitgebreid.
Vanwege de grootte erg handig
om met vakantie mee te nemen
en bovendien mild voor de por-
temonee. De nieuwe spellen op
zakformaat kosten 14 gulden.
Bij het pocketspel 1000 Woor
den is het de bedoeling over een
bepaald onderwerp zoveel mo
gelijk woorden te bedenken op
alfabetische volgorde. Twintig
kaartjes bepalen de onderwer
pen, die variëren van groente
uitgevoerde Dinosauriër-memory.
voorkomt. De spelers moeten
telkens een passende combina
tie zien te vinden. Alleen wie
goed kan aanleggen, raakt zijn
dominokaarten kwijt.
Niet echt een spel maar leuk
om te doen voor mensen die
wel een penseel kunnen vast
houden maar niet zelf kunnen
tekenen is de Ravensburger se
rie ledereen kan schilderen.
Naast de al bestaande dierenaf-
beeldingen en landschappen is
de serie nu uitgebreid met zes
schilderwerkjes die de liefde als
thema hebben. Gebaseerd op
het succes van zwart-witposters
is de uitvoering enkel in zwart-
/wit en grijstinten.
Het pakket bestaat uit een