Economie Beurs
Shell-top verwacht komende tien
jaar redelijk stabiele olieprijzen
Groei werkloosheid
kost steeds meer geld
e
WOENSDAG 18 NOVEMBER 1992
Voldoende brandstof voor groeiende vraag naar energie
ECONOMISCH KORT
DE STERK GESTEGEN perso
neelskosten drukken de winsten
in de levensmiddelendetailhan
del. De winst is daardoor in
1991 gemiddeld met drie pro
cent gedaald. Als de kosten niet
worden afgeremd, zal de winst
opnieuw afnemen, zegt de ad
viesgroep Deloitte Touche.
Evreux. Daardoor vervallen bij
Philips Plastics and Metalware
Factories PMF in Eindhoven
zestig van de 143 arbeidsplaat
sen. Gedwongen ontslagen zijn
niet uitgesloten, zo heeft Philips
gisteren bekendgemaakt.
ZOETERMEER ANP
De toeneming van de uitke
ringslasten in de loop van dit
jaar geeft een onderschatting
van de werkelijke ontwikkeling.
Dit komt omdat de gemiddelde
daguitkering vergeleken met
Produktiestop
BORNGPD
Bij autofabrikant NedCar in
Bom wordt een volgende pro
duktiestop niet uitgesloten. Na
twee weken verplicht stilliggen
rond kerst en nieuwjaar, wordt
in Bom een volgende fabricage-
pauze begin volgend jaar over
wogen. Men verwacht dat Volvo
begin volgend jaar opnieuw
minder auto's verkoopt.
1991 wat is gezakt van 92,70 tot
90,50 gulden. Het aantal uitke
ringsjaren in 1992 wordt ge
raamd op 169.000 tegen 145.000
in 1991. Voor 1993 worden
thans 178.000 volle uitkeringsja
ren verwacht; in de sombere va
riant worden dat er 187.000.
De sombere vooruitzichten
kunnen nopen tot premiever
hoging. Halverwege het jaar
stelde het bestuur van het werk
loosheidsfonds de premie voor
1993 vast op 2,6 procent. Het
Planbureau kwam op Prinsjes
dag in zijn Macro-Economische
Verkenning met een premie van
2,8 procent. De regering moet
de premie nog vaststellen.
Eind dit jaar wordt thans het
aantal arbeidsongeschikten ge
raamd op 915.000. Eind 1993
wordt gerekend op 924.000 ar
beidsongeschikten.
Rusland leent
600 miljoen
WASHINGTON RTR-DPA
De Wereldbank heeft een lening
van 600 miljoen voor Rusland
vrijgegeven. Rusland was al lan
ger lid, maar dit is de eerste le
ning. In eerste instantie zou de
transactie eerder zijn beklon
ken. Het duurde echter even
omdat Rusland bang was dat
het door in zee te gaan bij de
Wereldbank wellicht niet meer
zou kunnen lenen bij de Ameri
kaanse Export-Import Bank.
Volgens de Wereldbank is die
kwestie nu opgelost. De bank
heeft echter niet gezegd hoe.
Groen licht fusie
Reed en Elsevier
AMSTERDAM ANP
De aandeelhouders van uitge
ver Elsevier en de Britse bran
chegenoot Reed International
zijn gisteren akkoord gegaan
met fusie van beide concerns.
Het groene licht kwam tijdens
aandeelhoudersvergaderingen
in Londen en Amsterdam. De
fusie tussen de twee uitgeverij
en gaat in per 1 januari 1993.
LONDEN GPD
Er is voldoende olie en gas
voorradig om de groeiende be
hoefte te kunnen bijbenen.
Vooral in de Derde Wereld zou
de vraag naar olie in de komen
de tien jaar fors kunnen groei
en, mogelijk oplopend tot zo'n
tien miljoen vaten (159 Itr) per
dag extra. Maar dat hoeft niet
tot een verstoring van de huidi
ge olieprijzen te leiden, aldus
directeur M.A. van den Bergh
van de Koninklijke/Shell Groep
tijdens een toespraak op het
jaarlijkse congres 'Oil and Mo
ney' in Londen.
Het Nederlands-Britse con
cern verwacht dat de vraag naar
olie in de ontwikkelingslanden
zal stijgen van 18 miljoen vaten
per dag in 1990 tot rond de 30
miljoen in 2010. Snellere econo
mische groei kan die hoeveel
heid verdubbelen, aldus Van
den Bergh. De vraag naar gas in
de meer geïndustrialiseerde we
reld zal nog sterker groeien dan
de vraag naar olie in de ontwik
kelingslanden.
Voor de opwekking van elek
triciteit kan de vraag naar gas in
West-Europa en het Verre Oos
ten rond de eeuwwisseling ver
dubbelen en in de Verenigde
Stalen met zo'n vijftig procent
stijgen. Vooral het aanbod van
vloeibaar gemaakt gas (LNG) zal
daarom fors moeten groeien.
De mogelijkheden voor ver
hoging van de produktie zijn
aanwezig, vindt van den Bergh.
En het politiek-economische
klimaat in grote delen van de
wereld is gunstig, zegt hij. De li
beralisering van de Zuidameri-
kaanse economieën begint bij-
'Geen bevriezing
van topsalarissen'
ROTTERDAM GPD
De Vereniging van Hoger Perso
neel Unilever vindt het onge
past dat Unilever de salarissen
van het leidinggevend perso
neel volgend jaar wil bevriezen.
In een open brief aan de direc
tie vraagt de vereniging de
maximum-salarissen voor alle
managers en assistent-mana
gers alsnog op te trekken.
voorbeeld al vruchten af te wer
pen in de vorm van economi
sche groei en het opheffen van
het monopolie van de Argen
tijnse staatsolie-maatschappij
betekent, dat men eindelijk in
dat land kan investeren.
De huidige onzekerheden in
Midden- en Oost-Europa wor
den volgens Van den Bergh
meer dan goedgemaakt door
nieuwe kansen van buitenland
se investeringen op de langere
termijn. De voormalige Sovjetu
nie beschikt over veertig pro
cent van de gasvoorraden in de
wereld en voorziet nu al in een
derde van de behoefte van
Duitsland.
Om de groeiende vraag naar
olie te kunnen bijhouden zullen
ook de OPEC-landen de pro
duktie op kunnen voeren. Vol
gens Van den Bergh zou de hui
dige produktie van ruim 20 mil
joen vaten per dag tegen het
jaar 2000 kunnen oplojren tot
33 miljoen. Er is echter vol
doende olie. zodat de prijs voor
Golfolie het komende decenni
um kan fluctueren tussen de 15
en 20 dollar per vat.
DE ECONOMIE VAN Rusland
neemt dit jaar met bijna een
kwart af en volgend jaar nog
eens met vijf a zeven procent,
aldus de Russische centrale
bank. Het instituut voorspelt dit
jaar een achteruitgang van het
bruto binnenlands produkt van
21 a 23 procent.
DE AMERIKAANSE dollar
kwam gisteren voor het eerst
sinds begin juni boven de
ƒ1,80. Op de wisselmarkt in
Amsterdam werd bij het slot
van de handel 1,8035 geno
teerd, ruim anderhalve cent
meer dan de slotkoers van
maandag. Vanmorgen negen
uur was de koers 1,7925.
PHILIPS VERPLAATST de pro
duktie van bepaalde printplaten
van Eindhoven naar het Franse
VITA Levensverzekering heeft
haar hypotheekrente gisteren
met 0,2 procent verlaagd in ver
band met ontwikkelingen op de
kapitaalmarkt. De standaard le
venhypotheek kost zodoende
8,2 procent per jaar.
DE VSB GROEP heeft gisteren
in Amsterdam een nieuwe Eu-
roguldenslening van 150 mil
joen gulden geïntroduceerd
(7,75 met een looptijd van 8
jaar. De belangstelling was zo
groot dat de emissie na vijfen
twintig minuten moest worden
stopgezet.
NINTENDO doet het goed. De
Japanse spelletjesfabrikant zag
zijn nettowinst over de eerste
helft van het lopende boekjaar
1992/93 met 10,4 procent stij
gen tot 41,57 miljard yen (628,7
miljoen gulden). De omzet
groeide met 13,2 procent.
Uitgaven bijna twintig procent hoger
De oplopende werkloosheid stuwt de uitgaven van het
Algemeen Werkloosheidsfonds sterk op. Dit jaar komen
de lasten uit op ongeveer 5,7 miljard gulden. Dat is ne
gentien procent meer dan in 1991. Voor volgend jaar
wordt nu al uitgegaan van 6,4 miljard. Dat is twaalf pro
cent meer.
BINNENLANDSE AANDELEN
32,80 32,90
39.00 39.00
39.00 39,00
76.00 78.00
22.00 22.00
21.50 21.50
51.00 51.00
24,30 24.50
nkl holding
ned.springfl.
24,00e 24,00b
18.00 18,50
39,00 37,00
29,50 29.70
45,50 45,00
25,70 25,50
118,50 117,50
1175,00 1175,00
156000,00 154000,00
16700,00 16700,00
26,00 26,80
40,00 40,00
118,00 115.00
51.10 51.10
7300,00 f 7280.00
117,50 117,50
242.00 240,00
32,00 33,00
139,00 139,00
42,50 41,80
12,50 12.50
1720.00 1720.00
115.50 115,10
96,50 96,00
508,00 508,00
11,40 11,60
15,90 15,70
121,00 121,00
8,00 8,00
100.00 100,00
323.00 322,00
BUITENLANDSE AANDELEN
21,60 21,70
46,50 46,00
64,20 64,20
23,70 23,30
45,20 45,70
foster's brew a$
gaia hedge ll
39,60 39,60
69,10 68,50
milsub.elec.yen 500,00
newscofpausS
norsk hydro nkr
1067.00 1067,00
40,50 40,70
26,60 26,60
49,20 48.70
toshibacwp yen 598,00
57,00 56.50
35,60 35.80
12.00 11.20
32.20 32.00
77,00 76,00
STAATSLENINGEN
101.10
100,95
107.80
100.65 100,65
100.25 100.25
98.95 98,90
98,38 98.38
nl 61/2 68l-93h 99.55
nl 61/26811-931) 99,00
nl 61/2 6811-93 99.00
nl 61/2 68111-931) 99,00
nl 61/2 68IV-94h 99.4C
99,30 99,30
97,60 97,60
95,70 95,70
96.53 96.48
97,45 97.45
97.25 97.20
97,30 97,25
93,50 93,60
97,50 97.50
97,55 97.55
96.75 96.66
97,90 97.90b
99 XX) 99.00
98.40 98.40
98.30
98.50 98.50
95,50 95,50
93,40 93,40
95,70b 95,70b
nlgrb 3v
nlgrb 3d
nl grb 2 l/2h
nl grb 2 l/2v
nlgrb21/2d
MEEST ACTIEVE FONDSEN
dordtschep.
dsm
fokker eert.
51,30 09/11/92 41,20
81,00 03/06/92 73,40
188,40 18/11/92 170,40
75,30 09/11/92 59,30
89,20 16/04/92 71,70
166,20 07/05/92 122,90
203,70 18/11/92 188,90
63,70 28/10/92 48,40
49.00 23/03/92 37.00
53.70 25/05/92 26,90
106,20 21/10/92 83,10
26.90 04/03/92 8.40
27/05/92 128.00
150.50
117,00
119,70
19/05/92 69,60
05/05/92 91,70
07/05/92 14,70
02/06/92 29,20
23/04/92 150,30
20/05/92 19,00
05/05/92 31.00
13/05/92 52,00
20/03/92 41.90
19/11/91 21,00
65,10 09/03/92 32.40
80,00
51,50
39,50
02/04/92 36,20
25/02/92 31.50
05/05/92 16,90
53,60
101,10 05/03/92 85.70
60,30 22/11/91 41,40
100,50
79.70
48,40
197.30
46.20
91.80
98.20
6,00
27/02/92
17/11/92 68.90
27/02/92 23,50
21/02/92 165,20
27/02/92 30,70
26/05/92 68,70
16/04/92 76,50
14/09/92 58,30
18/11/91 50.10
26/08/92 77,00
21/11/91 188,40
25/08/92 73,70
22/10/92 82,20
11/12/91 133,30
27/12/91 203,20
20/11/91 61,20
05/11/92 39,80
30/10/92 28.80
09/12/91 100.90
17/11/92 8.80
20/02/92 135,30
18/11/92 70,50
02/12/91 115,00
17/11/92 15,00
02/11/92 32,60
12/12/91 174,00
30/10/92 23.40
05/11/9? 38,60
09/11/92 53.00
10/09/92 49.30 f
05/11/92 23.40
19/10/92 30,40
12/12/91 147,20
02/09/92 35,00
26/10/92 40,70
19/10/92 37.50
05/11/92 19,90
14/01/92 47,30
05/10/92 94,10
08/09/92 44,80
18/08/92 92,40
10/12/91 79,70
17/11/92 24,00
02/12/91 183.70
27/10/92 31.70
24/08/92 85.50
11/12/91 96,80
02/12/91 81.20
op
50,00
77,10
188,40
73,60
82,10
132,80
203,40
61.20
39.70
28.60
100,8
8.80
135.20
70.60
114,00
15.00
32,60
173,50
24.40
38.80
53.00
49.20
23.80
30,20
146,60
34,60
40,70
37,50
19.70
47.20
94,20
45,00
92,80
79,50
24,10
182,20
31,60
85.10
97,00
50.00
77,10
188,40
73,70
82,10
133,10
203,70
61,30
39.70
28.60
100.90
9.10
135.20
70,80
114,40
15.00
32,60
49,60 49,60
77,10 77,10
188,40 188,40
73,50 73,60
81,20 81,30
132,00 132,50
203.40 203.40
61,00 61,20
39.00 39.00
27.60 27.90
100.70 100,70
3.70
8.90
53.00
49,20
24,20
30.40
146.70
34,80
40,70
37,80
19,80
47,20
94,20
45,30
92,80
79,50
24,30
182,40
32.00
85,10
97.20
81.10
134,60 134.70
69,60 70,00
112.00 112,20
14,90 14,90
32,40 32,60
172.60 172 60
23,60 23.90
38,60 38,60
53.00 53,00
48,60 48,60
23.80 24,10
30,00 30.00
146,30 146,40
34,20 34,40
40,40 40.50
37,50 37,80
94,20
45,00
92,80
79,50
24.10
94,20
45.20
92,80
79.50
24.30
182,20
32,00
85,00
96,50
Noteringen bijgewerkt tot 1230 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op
openingskoers
f
gedaan en laten
hj
Ij
hoogste koers in 12 mnd.
bieden en ex dividend
laagste koers m 12 mnd.
laten en ex dividend
vorige koers (slotkoers)
k
gedaan en laten ex dividend
Ik
laatste koers
gedaan en bieden ex dividend
ho
hoogste koers
b
la
laagste koers
stopkoers
d
ex dividend
sk
slotkoers
gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
bmh091-06
banqind 092-04
bng61/287-!2
7.19 107,50 108.60
7,53 108.00 107.90
- 103,25 103.25
&00 108.20 108.30
7.68 103,15 103,15
- 99.85 99,85
8.25 102,15 102,15
7,94 107,50 107.50
7,48 105.40 105,45
8,19 102.55 102.55
7,73 109.20 109.00
- 99,75 99.75
7.57 102.80 102.90
7.81 101.55 101.55
6,98 105.80 105.80
7,80 101.65 101,75
7,72 100.50 100,60
7,87 100,10 100,10
7,32 98.90 99,00
7,49 96,60 96.60
7.71 94.60 95.10
7,35 96.00 96.00
99.10 99.10
102,00 102.00
- 136.60 136,50
7.39 101.80 101.90
105,50 105,50
8,05 103.70 103.70
8,42 96.25 96.25
8,18 109.S0 109.20
- 99,75 99.75
7.93 105.00 105.00
7.67 101.00 101.00
7.45 97.30 97.30
7.22 102,20 102,20
7,39 106.40 106.40
•1.19 117.50 117.50
8.76 10045 100 35
9.10 103.30 103.50
7.45 100,90 100.90
7,65 107,30 107,30
7,70 106,10 106,10
7,35 103,50 103,50
- 99,30 99,20
- 99.35 99.35
7.32 104.20 104.40
7.34 105.50 b 105.70
7.26 105.00 b 105 20
7.70 105.70 105.70
7,37 101,20 101.30
7.47 99.00 98.85
7,66 103,30 103.20
6.39 104.75 104.80
7,33 97.10 97.10
9,11 97.50 97.30
8,35 104,50 104,80
- 92.80 9280
7.55 108.20 10810
7.67 98 00 98 70
7.85 97.65 97 60
- 98.40 98 50
OPTIEBEURS
0,80 b 0,90 b
|95 45.00 27
25 2,90 3,30
135.00 68 4,60
apr 30.00 30 2,50
17.50 230 0.30 a
10.00 37 1.50
10,00 113 2,00
175,00 78 5,40
180,00 25 1,10
57 11,50 10,00
175,00 52 7.00
180,00 108 3,50
175.00 34 10.70
185.00 194 7,40 7.10b
185,00 33 9.80 8.50
190.00 400 6.50 6.00
apr 80.00 109 2.80 2.50
ian 70.00 72 3,00 3.20
jan 75.00 291 6.10 6.30
ian 80.00 91 10.00 10,00
58 15,00 15.00
270,00 106 10.50
275.00 141 6,00
280.00 1055 1,80
285,00 758 0.30
280.00 116 6,00 a
nov 290.00 220 10.00 10.50
nov 300.00 100 19.50 b 20.50 b
oec 270.00 170 1.50 1,70
oec 275.00 33 2,50 2.70
dec 280.00 317 3.90 4.20
dec 285 00 25 6.00 6 60 b
dec 290.00 120 9.50 10,00 b
jan 280 00 43 5.30 5.90 b
jan 290.00 35 10.00 10.90
okt 260.00 30 12.00 a 12.00
jan 20.00 4 3 0 30 0 20
jan 22.50 98 0.30 a 0.20
jan 32.50 121 0.30 a 0.30
jan 35.00 28 0.30 a 0,10
jan 40.00 26 0.30 a 0.10
apr 17.50 100 1,30 b 1,30
15,00 75 1,50
57 3.30 3,20
17.50 152 3,60 b
29 15,50 a 15.00
25 3,40 a 2,60
25 1,60 1,60
33 11.50b 11,00a
26 13,50 a 12.70
37 0.80 a 040
jan 175.00 25 5.00 a 4.80 b
jan 25.00 100 1,10 1.53
apr 27.50 24 1,40 1.60b
jan 50.00 27 1.10 1.00
apr 50.00 91 2.20 2.10
apr 52 50 217 1.10 1 00
j95 47 50 117 5.70 5 50
jan 50.00 100 1.20 1 60
apr 45.00 57 0.60 0.60
jul 47,50 54 1.50 a 1.50
apr 25,00 37 2,10 a 2.10
096 30.00 29 5.40 5.00
24 11.60 11.20
45 2.10 2,00
32 1.20 1.40
58 2.00 1.90
40 2.80 a 2.50
30 1.90 1.50
jan 37.50 70 3,70
o*l 30.00 45 0.90 0 80
094 45.00 55 0.50 0 50
095 20.00 196 6.00 5.90
27 6.40 6.50
75 0.50 0,50
211 0.60 0.60
81 0.60 0 60
apr 20,00 30 1.80
131 2.90 2.50
102 3.60 3.40
256 1,50 0.70
50 22.00 a 19,00
73 14,00 12,50 b
36 4.50 3.50
520.00 113 15.30 17.00 a
dec 520.00 115 17.00a 11.00a
jan 48C 00 29 3.80 4.00
jan 520.00 60 17 00 17.50
185.00 298 1,50 2,80
50 7.40 8 00
35 11,40 12,80
32 4.20a 3 50
738 1 20 1 00
68 4.00 4 00
35 2 50 2.00 b
BELEGGINGSFONDSEN
colon growth sh
dnobi mriardef
78.10 78,10
66.30 66.90
47,30 47,70
169.00 169,10
221,00 221,00
86.30 8600
24 80 25.00
59.00 59.00
303.00 301.50
32.10 32.00
holland fond
hou 06Ig loods
49.60 51.00
67,50 66,90
87.30 89.00
123 90 123 90
105.81 105.82
39.70 39.70
520,00 524.00
15.90 16.40
50,75 50,75
co.ncfndl 2200 22.00
57 50 58,00
12.10 1?»
ingpn. .tslgfdS
inierbonds
mterftut 500
nhunalayaft
iade fonds
japan lund eert
252,30 252.00
27,80 27,80
ca lund 106.90 136.50
mei 53.40 53 40
fund 92 60 92 60
rglfgW
rod*prop «hl
56 90 56 90
tokyoseaooardj 127 00 131 00
241,00 24600
27 30
110.00
95.00»
110.50 11050
72.70 7310
TOP-15 PAR.MARKT
(ree record shop
gelderse papier
groenendijk
grontmii
lei computer gr.
ordma beheer
p 4 c groep
sligro beheer
vk
11.80
53,40
27.50
37.70
2.90
53.50
41.80
62,40a
5.00
13,70
75.20
49.70
33.40
20.50
48.40
Ik
12.00
53.00
27,50
37,70
2.90
53,50
11.80
61.40a
4.90
13.70
75.20
49.70
33,00
20,50
48.40
OV.PARALLELMARKT
alanheri
austria glob.osh
bergh.papierfabr
109.80 109.80
28.80 28.80
1031,00 1031.00
28,00 28.00
coiccumpr can$
Columbia secur.
comm.obl fonds 1
comm.obl.fonds 2
comm obl fonds 3
comm.obl.fonds 4
comm.obl fonds 5
comm.obl.fonds 6
de drie electr.
delta lloyddlr
delta lioyd ecu
delta lloyd mix
delta lloyd rent
dico intern,
docdata
dutch take-over t
ehco-klm kleding
e&iaand.ned 1
e4i akt beheer 2
e4l gulden rente
e4l portfolio 3
e&i kapit markt
europ.dev cap.crp
germancityesl.
gouda vuurvaste
great west res
groothandelsgeb.
helvoet holding
holland colours
inter/view europa
ipna 3 nrc
kühne heitz
management sha
ped elevator bel
neweuropeh dm
pan pacific vs
phoenu
pie medical
rood testhouse
simac techniek
suez growth fund
29.50
10.70
25.50
129,00
100.20
96.90
100.40
103.80
103.60
97.00
11.10
64.80
56.70
60.00
60.40
55.80
3.80
37.40
37.20
68.20
74,40
109.80
77,30
110.50
9,20
25.00
38.00
0,18e
122.70
36.30
45.20
2.80
580.00
27.00
3.10
10.30
585.00
4.70
1.15
8.80
51.40
90,00
16,80
4.10
25,00a
10.70
25.50
129.00
11,10
65.00
56.60
59.80
60.30
55.80
3.50
37.40
37.20
68.10
74.30
109.80
77,30
110.50
9.00
25.00
38.50
0.19a
122.90
36,30
45.20
2.90
10.30
585.00
4,30
1.15
8,90
51.40
90.00
16.20
EDELMETALEN
am - Prijzen van vorige bcursdag
19.060-19.660
19,020 19,620
21.260 laten
21.220 laten
BUITENLANDS GELD
1.720 1.840
austr dollar
belg frank (100)
canad dollar
deense kroon (100)
duitse mark (100)
engelse pond
i.me mark (100)
franse frank (100)
grtekse dr (100)
noorse kroon 100)
owtich.li (100)
port escudo (100)
soaanse (100)
turkse i#a( 100)
Zweedse f. (100)
zw.tj.tr (100)
1.340
27.80
109.90
12.05
139 00
26,05
15 70
1.460
30,30
113.90
13.75
145.00
28 55
16.20
120.50 12400
