'Deep
Throat'
Een spiegel voor het publiek
nog
steeds
een mystene
Volkse humor in Tax Free
Rtv show
Olijke lolbroeken
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1992
CLOSE UP
Mensen blijken graag te kijken
naar soortgenoten die zich
voor het oog van een miljoe
nenpubliek onsterfelijk belachelijk maken.
Dat valt te concluderen uit de enorme hoe
veelheid programma's waarin dit gegeven
de hoofdmoot vormt. Tegelijkertijd kan
worden vastgesteld dat een heleboel men
sen bewust of onbewust staan te trappelen
om hun tekortkomingen aan te wenden ter
vermaak van de kijker.
Hoe zou dat komen? Door een bijna zieke
lijke obsessie ooit eens op tv te komen? Niet
'nee' durven te zeggen tegen de blaag met
de microfoon in de hand? Of gewoon de
olijke lolbroek te willen uithangen?
Het antwoord is niet zo maar te geven.
Maar bij het zien van Karaoke TV neigt het
antwoord naar olijke lolbroeken. Een liedje
zingen in de microfoon, voor het oog van de
camera, midden op straat? Geen probleem!
Doen we even. Je ziet het ze denken, de
vleesgeworden lachzakken. Degenen die op
verjaardagen het leukst proberen te zijn
(ook al is dat ten koste van een ander), 's
zomers op de camping meedoen aan de
dikke buiken wedstrijd (of erger nog de or
ganisatie ter hand nemen) en alles wat al-
-w- edreven door machtswellust
I hanteerde Richard Nixon twin-
tig jaar geleden zo zijn eigen
maniakale methoden om zichzelf boven de
Amerikaanse wet te plaatsen. In zijn waan
van onaantastbaarheid liet Mister President
zich in met list en bedrog om zijn ambtster
mijn met nog eens vier jaar te verlengen.
HILVERSUM GERARD VAN PUTTEN
Zijn politieke vrienden waren vooral mee
praters. Politieke tegenstanders en anderen
die hem in de weg stonden liet Nixon het
zwijgen opleggen door ze te beschadigen
met de infaamste beschuldigingen. Dikwijls
misten de aantijgingen elke grond, maar ze
waren moeilijk te weerleggen.
Maar bovenal is Richard Nixon de histo
rie ingegaan als de man die uit-
eindelijk verstrikt raakte in zijn
netwerk van louche praktijken
en slinkse opzetjes. In de boei
ende CBS-documentaire \yater-
gate, the secret story, die de KRO
met ingang van vanavond in
drie delen uitzendt, rakelen na
genoeg alle betrokkenen en
ooggetuigen het schandaal op.
Wat aanvankelijk een onbe
holpen inbraak in het hoofd
kwartier van de Democratische
Partij scheen, liet zich na intensief speur
werk ontmaskeren als de geruchtmakend
ste politieke affaire die de Verenigde Staten
ooit beheerste.
Maar hoe grondig Watergate destijds ook
is 'doorgezaagd' door de onderzoekscom
missie, hoe gedetailleerd Watergate is be
schreven en verfilmd, het antwoord op ten
minste één brandende vraag is al die jaren
onbeantwoord gebleven. En de CBS-docu
mentaire voorziet al evenmin in de onthul
ling van de identiteit van Deep Throat, die
vanuit het Witte Huis informatie liet lekken
over de malafide praktijken van Nixon en
zijn staf.
Megalomaan
Wie Watergate zegt, zegt Woodward en
Bernstein. Ondanks alle tegenwerking wis
ten deze twee verslaggevers van The Was
hington Post Nixon neer te zetten als een
perfide megalomaan, die de leugen tot de
waarheid en niets dan de waarheid ver
klaarde.
Terug naar zaterdag 17 juni 1972. De
dienstdoende bewaker zag op z'n monitor
Uiteindelijk raakte de Amerikaanse president Nixon zo
verstrikt in zijn eigen intriges, dat hij zich gedwongen
zag ontslag te nemen. archieffoto
dat vijf mannen zich clandestien toegang
hadden verschaft tot het hoofdkwartier van
de Democratische Partij. Op heterdaad be
trapt werden de vijf opgebracht. Onder hen
bevond zich James McCord, die als chef van
de Veiligheidsdienst zitting had genomen in
de herverkiezingscommissie van president
Nixon.
Bob Woodward, stadsverslaggever van
The Washington Post werd ingeseind over
de inbraak. Woodward: „Het was zaterdag
avond, maar ik had wel zoveel hart voor de
zaak, dat ik er toch maar op af ben gegaan."
De hoofdredactie zette ook de ervaren
Carl Bernstein op de zaak, als mentor van
Woodward. Bernstein was niet bepaald ge
charmeerd van zijn collega, maar gaande
weg het onderzoek sleet de persoonlijke
aversie. Zeker nadat Woodward telkenmale
vanuit geheime bron werd
gevoed met tal van bruik
bare tips. De ene onthul
ling lokte de andere uit.
De overval op Watergate
was beraamd uit angst de
presidentsverkiezingen te
verliezen, zoveel maakt
Watergate, the secret story
wel duidelijk. De inbraak
paste geheel in de strategie
om zoveel mogelijk belas
tend materiaal over Demo
craten te verzamelen. En zo zijn er nog tal
van voorbeelden te geven van malversaties
ter versterking van de positie van de Repu
blikeinen in de verkiezingsrace.
De Republikeinen vreesden Edmund
Muskie als Democratische tegenkandidaat.
Donald Segretti was nog maar net ontsla
gen uit militaire dienst toen hij werd bena
derd door John Dean, adviseur van Richard
Nixon. „Ik werd door hem gevraagd voor
het plegen van wat dirty tricks." De op
dracht, die hij kreeg: tegenkandidaat Mus
kie beschadigen. Als ware Segretti de De
mocratische presidentskandidaat („Ik ge
bruikte briefpapier met het brievenhoofd
van Muskie") beschuldigde hij vooraan
staande Democraten van overspel en
drankmisbruik. „De verhalen heb ik ver
zonnen", aldus Segretti. Maar zijn verzin
sels veroorzaakten binnen de Democrati
sche Partij genoeg commotie om George
McGovern in plaats van Muskie naar voren
te schuiven als presidentskandidaat.
Argwaan
Het Witte Huis barstte bijkans uit z'n voe-
Driedelige
documentaire
over
Watergate
bij KRO
gen van argwaan, nadat vertrouwelijke Pen-
tagon-informatie over de Vietnam-oorlog
op de redactie van de New York Times was
beland. Iedereen verdacht iedereen van de
daad, waarvoor naar later bleek defensie
ambtenaar dr. Daniel Ellsberg verantwoor
delijk was. Nixon raakte buiten zinnen en
werd paranoia. Witte Huis-medewerkers
Gordon Liddy en Howard Hunt, ook be
trokken trouwens bij de Watergate-inbraak,
kregen als 'The Plumbers' de opdracht het
lek in het Witte Huis zo snel mogelijk te
'dichten' met afluisterapparatuur en band
recorders. Met al die duistere activiteiten
waren veel dollars gemoeid.
Woodward en Bernstein vroegen zich af
aan welk budget het Witte Huis al dat zwijg
en omkoopgeld onttrok. Het advies van
Deep Throat: Follow the money, volg het
geld. Dat deden Woodward en Bernstein.
Ze ondervroegen de doodsbange boek
houdster van de Republikeinse Partij, mrs.
Hobach en Maurice Stans, de penning
meester. De informatie die Woodward en
Bemstein vergaarden, leidde onder meer
tot de publicatie dat het Witte Huis voor
'eventualiteiten' kon beschikken over een
bedrag van 375.000 dollar aan geheime
fondsen.
In de Verenigde Staten werd betrekkelijk
lauw gereageerd op de onthullingen in The
Washington Post. Aan de ontkenningen van
Republikeinse zijde werd meer waarheids
gehalte toegekend. Zozeer zelfs, dat Nixon
met ruime meerderheid werd herkozen.
Richard Nixon. Oftewel, hoe een geslepen
jurist en een in aanleg uitermate bekwaam
politicus zich door zijn ambities compro
mitteerde tot een corrupte witte boorden-
crimineel, die dacht alles en iedereen te
sluw af te zijn. Namens hem werd het FBI-
onderzoek door de CIA getraineerd. Nixon
was alleen bereid onder zijn toezicht 'be
werkte' geluidsbanden voor het Watergate-
onderzoek af te staan. Openbare aanklager
Cox nam daar geen genoegen mee.
Naderhand stelde Nixon alle geluidsban
den beschikbaar, maar tijdens het afspelen
bleek in totaal 18,5 minuut gewist. Toen
Cox te lastig voor hem werd, dacht Nixon
boven de wet te kunnen gaan staan door
het ontslag van de aanklager te eisen. Maar
op 8 augustus 1974 besloot Nixon te buigen
voor de wet door zijn onvermijdelijke aftre
den aan te kondigen. Later werd hij door
zijn opvolger Ford gegratieerd, waar vrijwel
zijn hele staf achter slot en grendel beland
de.
Zware roker
CBS-interviewer Mike Wallace heeft niet
nagelaten alle betrokkenen de vraag te stel
len wie 'Deep Throat' was. „Ik weet wie
Deep Throat is", zegt de toenmalige hoofd
redacteur Ben Bradlee, „maar niemand zal
mij de naam horen noemen." Carl Bem
stein: „Het was een hooggeplaatste rege
ringsambtenaar, verder zeg ik niks." Bob
Woodward: „Deep Throat is een persoon,
die nog steeds leeft."
Volgens de maker van Watergate, the se
cret story, Mike Wallace, kan Deep Throat
niemand anders zijn dan L. Patrick Gray, de
vroegere chef van de FBI. De argumenten
die hij aanvoert doen wat mager aan. Gray
was een zware roker, net als Deep Throat.
En Gray woonde in een vrijgezellenflat met
een bijbehorende ondergrondse parkeerga
rage. Wallace wil maar beweren dat Gray
indertijd snel uit en thuis was. De nu 76-ja-
rige Gray ontkent alles.
De eerder zo mededeelzame 'Deep
Throat' heeft zich kennelijk voorgenomen
tot de dood te zwijgen als het graf.
(Nederland Ivanavond om 22.55 uur)
Carl Bemstein en Robert Woodward, de verslaggevers van The Washington Post die de Water-
gate-affaire uitzochten. Het tweetal kreeg daarvoor de Pulitzer-prijs. archieffoto
en lange vakantie op Griekenland
I - bij zijn dochter. Dat was het eni-
JÊL—ié ge dat Piet Bambergen (62) wilde
na de opnamen van de TROS-comedy Tax
Free. Hij heeft voorlopig geen plannen voor
een nieuwe theatershow of televisieproduc
ties. De komiek wil rust.
„Ik doe niet zoveel meer. Ik werd
langzamerhand doodziek van de fi
les waar ik elke avond in zat. Nee, ik
heb in mijn leven genoeg achter
lichtjes gezien. Voor mij hoeft het
niet meer zo nodig."
Piet Bambergen speelt momen
teel samen met Rudi Falkenhagen,
Marjolein Sligte en Annelies Balhan
in de nieuwe TROS-comedy Tax
Free. Aanstaande maandag is de
eerste aflevering. De serie speelt
zich af in een hotel in Spanje. Op
speciaal verzoek van de TROS heeft
Bambergen zich in het komisch
avontuur aan de Spaanse kust ge
stort.
„Ik heb in mijn carrière zo'n
beetje alles gedaan. Van shows op
tv tot kluch-
het
Piet
Bambergen
als Dirk
in nieuwe
TROS-comedy
Tax Free
theater. Het
enige wat ik
eigenlijk
nooit heb ge
daan is een
comedy-serie
op televisie.
Daarom heb
ik direct ja ge
zegd tegen de
rol van Dirk",
vertelt Piet
Bambergen.
„Dit is ook veel minder vermoei
end. Met de Mounties bijvoorbeeld
had ik soms 48 voorstellingen per
maand in het hele land. Dat heb ik
twintig jaar volgehouden. Een co-
medy-serie op televisie is iets heel
anders." Bambergen is gechar
meerd van het typetje dat hij speelt.
Dirk is naast een geestige man ook
een man met serieuze momenten.
„Ik heb in al die jaren dat ik op de
bühne sta weinig gedacht aan seri
euze rollen. Ik neb welgeteld één
keer eerder een serieuze man ge
speeld. Dat was met Carrie Tefsen
in 'Huwelijk in de steigers'. Daar zat
een komisch element in, maar de
man die ik speelde kon ook heel se
rieus zijn. Dat vind ik nou ook zo
aardig aan de rol van Dirk. Die man
is tragi-komisch. Je gaat van hem
houden, zoals je ook van zijn echt
genote Annie houdt. Dirk is een
echte aandoenlijke man, die steeds
in de problemen zit."
Herkenbaar
In de oorspronkelijke Engelse versie
Duty Free is de mannelijke hoofd
persoon een heel ander type. Bam
bergen vindt de Nederlandse Dirk
leuker. „Ik heb een paar Engelse af
leveringen bekeken, maar ik vroeg
me al heel snel af, waarom die man
achter een Vrouw aanzat. In de Ne
derlandse versie is dat wel duidelijk.
Ze is zijn oude buurmeisje, waar hij
vroeger al verkikkerd op was."
De kracht van Tax Free is volgens
Bambergen de herkenbaarheid van
de serie. „De serie is origineel en
heel reëel. In werkelijkheid gebeurt
het zo vaak dat mensen op vakantie
bluffen en dat Duitsers 's morgens
een handdoek op de ligstoel leggen
om een plaatsje bezet te houden. Ik
weet zeker dat de kijkers thuis zeg
gen: 'Goh, toen wij in Spanje waren
gebeurde precies hetzelfde'. We
houden de mensen met Tax Free
een spiegel voor."
(Tax Free, maandag 16 novem
ber, 19.39 uur, Nederland 2)
HILVERSUM GPD
Wie regelmatig aan de Spaanse pretkust
komt, kent ze wel. De types die zich ver van
huis ineens heel anders gedragen. De man
heeft een overmatige belangstelling voor
vrouwelijk schoon en doet alsof hij in Ne
derland een eigen bedrijf heeft, goed ver
dient en de hele wereld al gezien heeft. In
werkelijkheid is Spanje het enige land waar
hij ooit is geweest en zit hij al jaren in de
vut.
Piet Bambergen zet in de nieuwe TROS-
comedy Tax Free de rol van zo'n 'wereldrei
ziger' heel geloofwaardig neer. Zijn vrouw
Annie, gespeeld door Marjolein Sligte, is het
proto type van de gezellige Amsterdamse
kwebbelkont. Tax Free speelt zich af in een
hotel in een typische Spaanse badplaats.
Het echtpaar Dirk en Annie brengt hier de
vakantie door en ontmoet het snobistische
echtpaar Bob (Rudy Falkenhagen) en Lincla
(Annelies Balhan). Linda blijkt het oude
buurmeisje van Dirk te zijn. Dirk doet de
gekste dingen om indruk te maken op Lin
da.
Tax Free, waarvan aanstaande maandag
op Nederland 2 de eerste aflevering wordt
uitgezonden, js gebaseerd op de Britse co
medy Duty Free. Voor de Nederlandse tele
visie is de serie bewerkt door regisseur Wal
ter van der Kamp.
Hoofd drama van'de TROS, Ted Mooren,
legt uit dat de serie niet botweg kon worden
vertaald vanuit het Engels. „De serie moet
voor een Nederlander herkenbaar zijn.'.'
Volgens Mooren zijn ook de types anders
dan in de Engelse versie. „Bij ons is Dirk
een wat oudere man. Linda valt op hem
omdat hij geestig is. In de Engelse versie is
de kracht van Dirk dat hij mooi en jong is."
Tax Free is een echte klucht. De humor is
volks. „De comedy past precies bij de
TROS. Wij zijn een volkse omroep", ver
klaart Mooren. Wie in Nederland klucht
roept, roept ook direct Piet Bambergen.
Bambergen was 4e afgelopen jaren veel te
zien bij de TROS in toneelkluchten. Volgens
Ted Mooren is de tijd van de toneelkluch
ten op tv voorbij. „Het werd tijd voor iets
anders. Maar we wilden Piet niet kwijt en
hebben daarom gezocht naar een comedy
voor hem. Hij gaf zelf aan dat hij graag met
Rudi Falkenhagen wilde spelen."
Marjolein Sligte was voor de TROS de
perfecte echtgenote van Dirk. Marjolein
verwierf landelijke bekendheid als het
snoeplustige dikkerdje in Medisch Centrum
West. Het was voor haar de eerste samen
werking met Piet Bambergen. „Ik kende
Piet alleen van toneel en tv, maar had nooit
met hem gewerkt. Het klikte direct. Overi
gens was het hele team een grote gezellige
club", vertelt Marjolein enthousiast.
Jolanda Oukes
leen al naar grappig riekt reeds hebben
meegemaakt.
Karaoke is overgewaaid uit Japan, waar het
in restaurants en bars een favoriet vermaak
is. Ongeoefende zangers en zangeressen
zingen hun lievelingsnummer mee met een
muziekband, terwijl de tekst op een video
scherm voorbij rolt.
De lolbroeken-categorie maakt zich in Ka
raoke TV volslagen belachelijk. Hoewel de
zangkwaliteiten het meeste weg hebben van
het gepiep van een grieperig kanariepietje,
staan ze stoer te swingen. Zelfs het ellebo
genwerk la Towers en het heupwerk van
Prince worden niet vergeten. Aanstellerige
ijdelheid.
Sjoukje Smit, ooit het vrouwelijke deel van
het zangduo Mouth MacNeaJ, hanteert de
microfoon en overvalt nietsvermoedende
mensen. Veruit de meesten doen zoals ge
zegd ogenblikkelijk mee, een deel moet
eerst met gevlei en gefleem worden overge
haald en slechts een klein deel weigert reso
luut. Maar dat kan ook aan de knipkwalitei-
ten van de montagespecialist liggen.
Als je een paar Karaoke-afleveringen volgt,
blijkt dat het met de Nederlandse stem niet
eens zo slecht is gesteld. In iedere uitzen
ding is wel iemand die de wijs kan houden
en iets van zichzelf in het liedje legt. Die
zullen we ongetwijfeld in de een of andere
hoedanigheid terugzien in de Soundmix-
Show.
Het meeste is echter van een abominabel
niveau. De oorzaken daarvoor ziin: ze ken
nen het lied helemaal niet, de texst gaat te
snel of hun toch al niet zo sterke stemgeluid
wordt overstemd door de brullende wind,
voorbijsnellende bussen of jankende kinde-
Sjoukje is charmant en liegt dat het gedrukt
staat. „Nou, dat klonk helemaal niet gek",
zegt ze tegen een jongeman van wiens stem
een neushoorn spontaan zijn hoorn zou
verliezen. Soms neemt ze de amateur-zan
gers en -zangeressen tegen zichzelf in be
scherming door kordaat mee te zingen zo
dat het kattengejank van de kandidaat
wordt weggedrukt.
Geen programma zonder de 'Bekende Ne
derlander'. Ook Karaoke bezondigt zich
hieraan. Totaal verrast 'Bekende Neder
lander' in beste kledij, met make up en on
berispelijk haar opent hij of zij de deur.
De meesten spartelen voor de show even
tegen maar laten zich uiteindelijk overhalen
door Sjoukje. Doorgestoken kaart, want
Sjoukje is zo vriendelijk en bescheiden dat
weigenng.
In een van de afleveringen was
de 'Bekende Nederlander' een
van de dames van de al lang ter
ziele gegane groep Frizzle Sizzle.
Sjoukje moest dat er even bij
vermelden, anders had niemand
de 'Bekende Nederlander' her
kent.
Dame in kwestie deed 'nietsver
moedend' de deur open met in
de hand een kop thee. Ze kijkt
verrast. „Oh, nee hè... ik kijk ie
dere week, maar... oh, vreeeees-
elijk." En terwijl ze haar kop
thee omhoog houdt: „Oh, en ik
heb last van mijn keel." Heel Een liedje zineen in
alert, want het //^-optreden zou de camera, midden od sTS r V00r het °°g
eens wat mogen tegenvallen. we even. H raat- Geen probleem! Doen
Het viel allemaal wel mee. Mar-
jon Keiler zingt zelfs mét
keelaandoening niet slecht.
Karaoke bestaat feitelijk uit drie delen. Al
lereerst worden de mensen gewoon op
straat aangeschoten. Daama mag de 'Be
kende Nederlander' zijn opwachting ma-
r een bekende
plaats in Nederland zwenkt om daar
zanglustigen aan den volke te tonen. Die
plaats waarschijnlijk een grote sponsor
komt bijna nog meer in beeld en wordt
nog vaker genoemd dan de kandidaten zelf.
Zo irritant dat je de knop dreigt om te draai
en. Maar dan staat er weer iemand achter
de microfoon die op zo'n megaster-achtige
wijze 'Ik hou van Holland' staat te zingen,
met een stem als schuurpapier en de zang
kwaliteiten van een broedse hen, maar dan
slechter. Heerlijk.
