i
Nalco vestigt zich in Oegstgeest
Stand van Zaken
HETiUMBACHT
'Dikste portemonnee
wint niet altijd'
De Dag van het Aandeel
BGD verliest Akzo als klant
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1992
20
REDACTIE: WILLEM SPIERDIJK ERIC JAN WETERINCS
Zakelijk
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zakelijk nieuws
uit de regio's Leiden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Schoolagenda's
OEGSTGEEST - De Oegstgees-
ter uitgever van agenda's Inter
national Merchandising neemt
de Avantgarde schoolagenda's
van uitgever Audax over. De ti
tels Avantgarde girls en Avant
garde boys blijven, de Avantgar
de Fashion en Avantgarde Plea
sure worden onder één titel sa
mengevoegd. International
Merchandising geeft onder
meer de schoolagenda's The
Next Generation, Pour Elle en
Go Supersports uit. Voor de za
kelijke markt verschijnt de Letts
of London agenda en Timefax
losbladige organisers.
Arenthals/Chaudron
LEIDEN/AMSTERDAM - De
maatschap Arenthals/Chaud
ron, accountants en belasting
adviseurs, vierde deze maand
haar 50-jarig bestaan. J. Booij,
mede-grondleggger van de
Leidse vestiging (sinds enige ja
ren aan de Schipholweg) zit de
ze maand veertig jaar in het
vak. Hij geniet landelijke be
kendheid als woordvoerder van
de Nederlandse Federatie van
Belastingadviseurs.
Amerikaanse multinational bouwt kantoor en laboratorium
De Amerikaanse multinational Nalco vestigt haar Eu
ropese hoofdkwartier in Oegstgeest. Het chemische be
drijf bouwt een kantoor en een laboratorium op een 4,5
hectare groot perceel dat met Rijnfront wordt aangeduid:
het gebied tussen rijksweg 44, de provinciale weg (S4)
tussen Leiden en Katwijk en de Rhijnhofweg. Europees
directeur John R. Sutley sloeg deze week de eerste paal.
OEGSTGEEST/LEIDEN
tI
ERIC JAN WETERINGS
Verschillende landen waren in
de race om het Europese hoofd
kantoor van Nalco binnen te
halen. De directie had meer dan
30 criteria opgesteld, waarvan
de belangrijkste waren de nabij
heid van een vliegveld (Schip
hol), de nabijheid van interna
tionale scholen (Wassenaar) en
de aanwezigheid van een uni
versiteit in de buurt. „Daarnaast
moesten vooral gewenst zijn,"
verklaart Sutley.
„We zijn hier door de plaatse
lijke autoriteiten met open ar
men ontvangen. Ik ben vijftien
keer verhuisd met Nalco, maar
ik ben nog nooit ergens zo wel
kom geweest als in Oegstgeest."
Dat enthousiasme vertaalde
zich overigens niet in een lage
grondprijs. Nalco betaalde de
Leidse universiteit 60 miljoen
gulden voor de grond en dat
vindt Sutley niet erg hoog in
vergelijking met de rest van Eu
ropa. De gemeente Oegstgeest
was bereid de benodigde wijzi
ging van het bestemmingsplan
via een versnelde procedure uit
te voeren.
Paar Amerikanen
Het nieuwe kantoor wordt ui
terlijk in juni 1994 in gebruik
genomen. Tot die tijd blijft het
hoofdkwartier met ongeveer 25
werknemers gevestigd aan de
Plesmanlaan in Leiden. Dat
aantal wordt uitgebreid tot vijf
tig a zestig in 1994. „Er blijven
hier een paar Amerikanen wer
ken, maar de rest van het perso
neel hopen we in de buurt te re-
1," zegt Sutley.
Naast het kantoor wordt een
laboratorium voor onderzoeks
doeleinden gebouwd, dat naar
verwachting aan twintig tot 25
onderzoekers werk zal bieden.
Nalco zal niets produceren in
Oegstgeest. Eventuele angst
voor vervuiling is dan ook onge
grond volgens Sutley. „Wij zijn
daar als 'environmetal compa
ny' natuurlijk extra alert op.
Maar in Oegstgeest is vervuiling
zelfs absoluut onmogelijk."
Nalco producent van
chemische produkten
Toverdoos
OEGSTGEEST - De Toverdoos
werd vorige week geopend door
mevrouw J. Scheenstra-ter
Avest, echtgenote van de burge
meester van Oegstgeest. De
winkel is gevestigd in de Oegst-
geester Dorpsstraat op nummer
65 en verkoopt een 'betoverend
assortiment exclusief houten
speelgoed'. Dit loopt uiteen van
houten treinen en zakken hou
ten blokken tot poppenwagens
en speeldoosjes.
Nalco is de grootste produ
cent ter wereld van speciale
chemische produkten en
diensten voor lucht- en wa
terzuivering en koelsystemen
in de industrie. Het bedrijf
maakt middelen die de split
sing tussen olie en water be
werkstelligen en die de cor
rosie van gaspijpleidingen te
gengaan. Verder maakt Nal
co onder meer dumpbakken
voor chemisch afval schoon.
Nalco chemical Company
werd in 1928 opgericht in de
VS. Sinds 1948 heeft het be
drijf vestigingen in Europa.
Verder is het bedrijf actief in
het Midden-Oosten, Noord
Afrika en Azië. Wereldwijd
heeft Nalco 7500 mensen in
dienst, waarvan er 1500 in de
18 Europese vestigingen wer
ken. In Nederland heeft Nal
co een fabriek in Breda, waar
ongeveer 60 mensen werken.
John R. Sutley, president van Nalco Europe b.v. sloeg deze week de eerste paal voor het nieuwe gebouw in
Oegstgeest Het pand wordt wit, gemaakt van metalen platen, keramisch tegelwerk en grijs glas dat niet re
flecteert- Het gebouw bestaat uit en vier en ten dele vijf etages. Het hoogste punt meet zo'n twintig meter.
FOTO JAN HOLVAST
Glasvezelkabel
voor vestigingen
Akzo Coatings
AKZO Coatings vernieuwt
haar communicatie-infra
structuur, zodat de verschil
lende vestigingen in Neder
land sneller en accurater ge
gevens kunnen uitwisselen.
Dit meldt Dialoog, het
maandblad van de AKZO
Coatings Divisie. Het Project
begon aan het einde van
1989 en is in de meeste
plaatsen voltooid. In de Sas-
senheimse vestiging wordt
het karwei voor het einde
van het jaar voltooid.
De verbindingen tussen de
vestingen bestaan uit glasve
zelkabel, een haardunne gla
zen kabel met een kunststof
mantel. Door glasvezelkabels
kunnen signalen storingsvrij
worden getransporteerd. Bo
vendien hebben ze een gro
tere capaciteit dan de tot nu
toe meestal gebruikte kope
ren kabels.
Bols strijdt op internationale markt
NIEUW-VENNEP JEROEN SMIT
„Het is een kleine wereld en wij
zijn een van de tien spelers",
weet Bols-bestuursvoorzitter R.
Schipper. De grote drankencon
cerns op deze wereld, waartoe
ook het Nederlandse Bols be
hoort, leveren een felle strijd bij
de aankoop van nieuwe bedrij
ven. Bols is daarbij redelijk suc
cesvol. „Het is gelukkig niet al
tijd zo dat degene met de dikste
portemonnee ook wint", aldus
Schipper over het acquisitiebe
leid van Bols.
Wie op een terrasje in Rome
een glaasje Cynar bestelt, zal
niet beseffen dat hij daarmee de
NV Koninklijke Distilleerderijen
Erven Lucas Bols te Nieuw-Ven-
nep een plezier doet. Het ar-
tisjokkendrankje is van Bols en
het merk is in Italië groter dan
Campari en Martini. Zo is het
met alle alcoholica van naam en
faam op deze wereld. De grote,
lucratieve merken zijn allemaal
eigendom van een handjevol
multinationals, zoals het Ameri
kaanse Seagram, het Zwitserse
Nestlé, Pernod-Ricard en BSN
in Frankrijk of Allied Lyons in
Engeland.
De jacht op merken en bedrij
ven is in volle gang. Bols doet er
ook aan mee, maar moet deze
strijd op een andere manier
voeren. Het grote geld ont
breekt namelijk. Hoewel Bols in
1991 een netto-omzet van 1,3
miljard gulden kon noteren, is
het internationaal gezien een
relatief klein bedrijf. „Wij zijn
aan de beurs genoteerd. Als we
veel geld besteden aan aanko
pen brengen we de verhouding
aandelenkoers en winst in ge
vaar. Bovendien worden bij on
dernemingen in deze sector
enorme bedragen voor goodwill
betaald", aldus Schipper.
Als voorbeeld geeft hij de
enorme slag die zich dit jaar
heeft afgespeeld tussen het
Zwitserse Nestlé en de Italiaan
se Fiat-familie Agnelli om het
Franse bronwaterbedrijf Perrier.
Het werd uiteindelijk ingelijfd
door Nestlé voor het buitenspo
rig hoge bedrag van 5,1 miljard
gulden. Perrier had prima in het
pakket van Bols gepast, maar
dergelijke bedragen kan de Ne
derlandse onderneming niet
opbrengen. Toch kan Bols soms
meespelen.
„Het gaat bij drankenbedrij-
ven vaak om familiebedrijven
met een lange traditie," ver
klaart Schipper. „Voor hen is
het belangrijker dat zij hun ei
gen rol kunnen blijven spelen.
Bols maakt bijvoorbeeld vaak
gebruik van het zittende mana
gement. En we betalen een
overname soms uit met Bols-
aandelen waardoor de familie
ook op die manier bij de onder
neming betrokken blijft."
Een ander belangrijk feit
waarom Bols internationaal bij
overnames meetelt is volgens
Schipper het karakter van de
Nederlander. „Wij zijn in staat
internationaal erg goed te com
municeren. Wij zijn niet te trots
om anderen in de eigen taal te
benaderen. Bovendien hoeven
wij niet altijd zo nodig de baas
te zijn. Dat is een geweldig
voordeel."
Bij de aankoop van nieuwe
merken let Bols vooral op pro
dukten met een hoge toege
voegde waarde. „Wij hoeven
geen Coca Cola zijn. We hoeven
geen volume te draaien." Een
voorbeeld hiervan is het presti
gieuze sherrymerk Dry Sack, dat
dit jaar voor 90 procent is over
genomen van de Spaanse firma
Williams Humbert.
Veel acquisities van Bols van
de laatste jaren waren gericht
op een verbreding van de basis
van het bedrijf. De onderne
ming steunde lang op zijn jene
vers, die in de jaren tachtig
minder verkochten. Het bedrijf
stelde de koers snel bij en staat
nu stevig op drie poten: het ge
distilleerd (jenever, likeuren), de
wijnen en de niet-alcoholische
dranken (vruchtensappen, mi
neraalwaters). Met drankjes
zonder alcohol scoort Bols
vooral in Italië, waar Crodino
(ook in Nederland verkrijgbaar)
en Lemonsoda marktleider zijn.
Als het aan ons ligt
worden na 1991 alleen
de grenzen niet meer
beveiligd!
HOLLAND
SECURITY
SYSTEMS BV
adviseert en installeert:
Bouwkundige beveiligingen
Elecironische signaleringssystemen
Brandmeldsystemen
Gesloten televisie-circuits
Toegangscontrolesystemen
tkilW
AMSTERDAM. JAAP SLUIS
Op vrijdag 13 november wordt
in de RAI in Amsterdam voor de
veertiende, keer de Dag van het
Aandeel gehouden. De organi
satie daarvan is in handen van
de Optiebeurs, de Effectenbeurs
en de Nederlandse Centrale
Vereniging van Beleggingsstu
dieclubs (NCVB). Tijdens de dag
wordt gesproken over het the
ma 'Beleggen in Internationaal
Perspectief. NCVB-leden beta
len 65 gulden entree (inlcusief
koffie, aperitief en lunch) en
niet-leden 85 gulden, 's Mor
gens spreken Europees com
missaris Andriessen, Pierson-
topman Kleiterp, Robeco-top-
man Van Duijn en Philips-pre
sident Timmer.
's Middags vanaf half drie
worden zogenoemde inloop-le
zingen gehouden, j. Heeremans
van de Effectenbank Stroeve
spreekt over Verzekerd actief
beleggen, utopie of realiteit?',
Ph. Waalewijn van het Instituut
voor Commerciële en Strategi
sche Beleidsvorming over
'Waarde-creatie als beleggings-
maatstaf, belastingadviseur N.
Vink over 'Beleggen en de fis
cus' en economisch commenta
tor E. Schekman van de AVRO
over 'En nu de tips!'. Voor infor-
.matie over de Dag van het Aan
deel kan worden gebeld met de
NCVB, telefoon 070-3281200.
„Wij maken boegschroefinstallaties voorde
professionele binnenvaart. Het hele ding bouwen we
hier zelf, maar je hebt natuurlijk wel veel componenten
die elders gemaakt worden. Dit is een erg duur,
gecompliceerd systeem dat ik zelf heb ontworpen. In
de loop der tijd is het wel steeds verbeterd, we maken
nu het derde type. Op de foto ben ik bezig een
stoprelais af te stellen, dat dient om de motor op
afstand te sloppen. Bij een alarm werkt het
automatisch. De schroef kun je nog net zien aan de
onderkant.
Een boegschroef ligt horizontaal vanwege de geringe
diepgang van een binnenvaartschip: die bedraagt maar
30 centimeter. Normaal heeft een schip een verticale
schroef, daar haal je een veel groter rendement uit. De
boegschroef staat gelijk in verbinding met het water
buitenboord en pompt dat op. Door het 90 graden af te
buigen ontstaat een reactie in de stuwtrommel. Die kan
360 graden draaien, dus dan kan het schip dat ook.
Het idee van een vlakliggende schroef komt uit
Duitsland, uit de jaren dertig. Toen gebruikten ze een
systeem met veel kleppen enzo en dat heb ik sterk
verbeterd. Onze concurrenten werken met hun eigen
systemen. Een boegschroef levert altijd alleen
aanvullend vermogen. Vanwege de geringe diepgang
De klompenmaker doet zijn werk haast al
leen nog maar op braderieën en demonstra
ties, terwijl de televisiereparateur een onmis
bare kracht op de arbeidsmarkt is. Zo zijn in
de loop der tijd veel ambachten verdwenen,
maar kwamen er ook veel nieuwe beroepen
bij. In Nederland zijn 109.000 kleine ambach
telijke bedrijven, die aan 577.000 mensen
werk bieden. In deze serie vertellen mensen
met een ambachtelijk beroep over hun werk.
Vandaag Jan Verhaar (48), ontwerper en fa
brikant van boegschroeven in een werkplaats
aan de Rhijnhofweg in Oegstgeest. „Ik heb
maar één echte concurrent."
hebben binnenschepen met alleen de hoofdmotor te
weinig vermogen om te stoppen en dat vult ons
systeem goed aan. Wij bedienen de schepen vanaf 67
meter tot 110 meter lang, in vermogen is dat vanaf 150
pk tot en met 1000 pk.
Vooral bij zand- en grindschepen is ons systeem
handig. Bij het laden en lossen moeten die schepen
steeds een beetje verplaatst worden. Dat gaat alleen
met gebruik van de boegschroef, daar hoeft de
hooWmotor niet voor te worden aangezet. Er komt
trouwens een heel stuk elektronica bij kijken om de
schroef op afstand te besturen en daar hebben we dan
ook een apart persoon voor in dienst. In totaal werken
hier negen mensen.
Het bedrijf zit hier sinds het midden van de jaren dertig
toen mijn vader hier een technisch bedrijf begon. Ik
kwam in de jaren zestig in de zaak en ik ben toen met
boegschroeven begonnen. Mijn kennis heb ik
opgedaan op de machinistenschool en verder ben ik er
helemaal ingegroeid, ik heb verschrikkelijk veel
praktijkervaring.
Er zijn nu ongeveer acht bedrijven in Nederland die ze
produceren, maar ik heb maar één echte concurrent
die hetzelfde systeem maakt. Ik denk dat de
Oostbloklanden een goed afzetgebied voor ons worden.
We leveren nu vooral aan West-Duitsland, de laatste
jaren zelfs zo'n negentig procent van de omzet. De
Duitsers gaan hun terrein verleggen naar het oosten en
ik hobbel automatisch mee."
TEKST ERIC JAN WETERINGS
FOTO HIELCO KUIPERS
LEIDEN MONICA WESSELING
De Regionale Arbo- en bedrijfs
gezondheidsdienst Leiden (de
BGD) gaat een moeilijk jaar te
gemoet. Een van de leden. Akzo
Sassenheim, gaat de bedrijfsge
zondheidszorg anders regelen.
Daarmee verliest de Leidse BGD
1500 werknemers die via hun
bedrijf 'klant' zijn bij de BGD.
Directeur F.F. Schnepper ver
wacht geen gedwongen ontsla
gen. In 1993 fuseren de Leidse
en de Haagse BGD.
De Leidse bedrijfsgezond
heidsdienst telt ongeveer 80
aangesloten bedrijven, met in
totaal 10.000 werknemers.
Daarnaast heeft de dienst col
lectieve contracten met onder
meer bedrijven in de bouw- en
vervoersector. Hoewel de BGD
de afgelopen vijf jaar in leden
aantal is verdubbeld, is volgens
Schnepper de basis nog steeds
erg smal. „We zijn klein, en dan
kan je moeilijk grote klappen
opvangen. Het mogelijke ver
trek van Akzo is zo'n pro
bleem."
Komend jaar moet, zo voor
spelt de directeur, de broekriem
worden aangehaald. Er is een
exploitatieverlies in 1993, maar
gezien de gunstige verwachtin
gen zit Schnepper hiermee niet
al te erg in zijn maag. De bij de
BGD aangesloten bedrijven
mopperden tijdens de laatste
ledenvergadering over het wer
vingsbeleid van de directie. Er
zou te weinig werk worden ge
maakt van potentiële nieuwe
klanten, maar Schnepper ont
kent dit in alle toonaarden. „Er
zijn weinig bedrijven in deze re
gio en dan valt er ook weinig te
werven. De afgelopen jaren zijn
we flink gegroeid, maar er is een
grens aan die groei."
Een fusie met de Haagse BGD
biedt wat dat betreft wel per
spectieven. De Haagse BGD is
niet zo veel groter dan de Leid
se, maar in de Haagse regio zijn
nog veel bedrijven die nog geen
lid zijn: „Daar valt wel wat te
verhapstukken."
Nog een paar weekjes en dan
krijgt Leiden er een een nieuw
'bedrijf in gezondheidszorg' bij:
Medi Partners aan het Schut
tersveld. Het bedrijf gaat medi
sche keuringen en medisch pre
ventiewerk verzorgen. Schnep
per maakt zich hier absoluut
geen zorgen over. „Onze recep
tuur is uniek."
Het recept van de BGD is de
intensieve verzuimbegeleiding.
Door een goede registratie bij te
houden van duur en frequentie
van verzuim, worden mensen
die vaak of lang verzuimen van
zelf opgemerkt. Afhankelijk van
het verzuimpatroon kunnen
maatregelen worden getroffen.
Veel tijd besteden aan verzui-
mers heeft geen zin als de werk
nemer over het algemeen loyaal
werkt. „Iemand die eens een
weekje ziek is, kun je gevoeglijk
met rust laten. Het GAK stuurt
daar wel een controleur op af,
wij vinden dat onzin. Het gaat
i de
op
te sporen. Daar heeft een bedrijf
wat aan, want die kost geld.
