'Maastricht' zeker
een jaar uitgesteld
'Gifexporteurs aan schandpaal nagelen'
Buitenland
Nieuwe soort banaan
smaakt naar appel
'Ex-ministers voor rechter'
Kristallnacht herdacht
Massale evacuatie uit
Bosnische hoofdstad
Uitverkocht
'Yogi is bedrieger of
geestelijk gestoorde'
DINSDAG 10 NOVEMBER 1992
t Independent IPS Inte* Pre» Service
Franse president haalt woedend uit naar Major
Extra bewaking migrantencommissaris
brussel De Belgische commissaris voor migrantenbeleid, Paula
d'Hondt, wordt door extreem-rechts met de dood bedreigd en
staat sinds ruim een week onder politiebescherming. In een ge
sprek met het dagblad De Standaard zegt D'Hondt „voor het
eerst echt bang te zijn", niet alleen voor haarzelf, maar ook voor
haar man, kinderen en kleinkinderen. De 66-jarige commissaris
die eind dit jaar met pensioen gaat, werd de laatste jaren regel
matig geconfronteerd met gewelddadige acties van de kant van
extreem-rechts. De laatste tijd kregen de bedreigingen een terro
ristisch karakter.
Geruzie over uitkering Maxwell
londen Honderdvijftig verzekeringsmaatschappijen stoeien
met elkaar over de vraag of er al dan niet moet worden uitge
keerd op het overlijden van de Britse mediamagnaat Robert
Maxwell. Maxwell verdronk nabij de Canarische Eilanden op 5
november 1991. Nog steeds zijn de verzekeraars het er niet over
eens hoe Maxwell aan zijn einde kwam. Het is de vraag of het
zelfmoord was of een ongeval. Bij zelfmoord keren de verzeke
raars niet uit.
Weer beschietingen Israël en Hezbollah
bayrut» Het Israëlische leger en strijders van de shi'itische Hez
bollah hebben elkaar gisteren opnieuw bestookt. Israëlische
functionarissen zeiden dat een Israëlische F-16 gisteravond per
ongeluk een lichtgranaat had laten vallen op een huis in het
dorp jowwaya, op 12 kilometer ten zuiden van de Libanese ha
venstad Tyrus. Volgens de Libanese politie raakten daarbij drie
vrouwen gewond.
Twintig aanklachten tegen Collor
brasilia Het openbaar ministerie in de Braziliaanse hoofdstad
Brasilia heeft een commissie van de Senaat gevraagd de ge
schorste president Fernando Collor de Mello schuldig te verkla
ren aan twintig aanklachten wegens corruptie. Collor zou tien
belastingwetten, acht verkiezingswetten en twee openbare regj-
stratiewetten hebben overtreden. Daarnaast heeft de president
belasting ontdoken, geld geaccepteerd van een netwerk van cor
rupte adviseurs en inkomensstaatjes vervalst.
Honderden doden Zambia door cholera
lusaka Het aantal doden als gevolg van de een week geleden in
de Afrikaanse staat Zambia uitgebroken cholera-epidemie is op
gelopen tot 350. Meer dan 1.700 Zambianen zijn met cholera
opgenomen in ziekenhuizen, voornamelijk in de stad Kitwe, het
centrum van de koperwinningsindustrie. De ziekte heeft zich
vooral kunnen verspreiden door besmetting van het drinkwater
in Kitwe.
Explosie Franse raffinaderij: 4 doden
Marseille Bij het ongeluk in de olieraffinaderij in het Franse La
Made zijn gisteren vijf werknemers omgekomen. Een werkne
mer wordt nog vermist. De explosie, veroorzaakt door een
gaslek, was tot in Marseille, op 30 kilometer afstand, te horen.
'Broeikaseffect rampzalig voor China'
zeist Het broeikaseffect zal voor China rampzalige gevolgen
hebben. Vooral de landbouw, belangrijke bevolkingscentra en
bepaalde diersoorten lopen gevaar indien de voorspelling van
deskundigen uitkomt dat de temperatuur in de atmosfeer toe
neemt. Dat schrijft het Wereld Natuur Fonds (WWF) in een gis
teren gepubliceerd rapport.
'Indonesië arresteert Oost-Timorezen'
lissabon Indonesië heeft honderden mensen gearresteerd die
ervan worden verdacht voorstander te zijn van een onafhanke
lijk Oost-Timor. De arrestaties vonden plaats met het oog op 12
november, dan is het precies een jaar geleden dat in Oost-Timor
een massaslachting plaatsvond. Dat heeft de organisatie voor
mensenrechten Amnesty International gisteren in Lissabon
meegedeeld.
Olieproduktie Kuwayt als vanouds
kuwayt Kuwayt produceert weer evenveel olie als vóór de
Golfoorlog. De produktie bedraagt 1,5 miljoen vaten olie (van
159 liter) per dag. In het eerste kwartaal van volgend jaar zal Ku
wayt zijn dagelijkse olieproduktie hebben vergroot tot 1,75 mil
joen vaten en aan het einde van 1993 tot 2,2 miljoen.
Uiterlijk onbewogen, maar inwendig morrend, heeft de
EG zich er gisteren bij neergelegd dat invoering van het
Verdrag van Maastricht met zeker een jaar is uitgesteld.
Terwijl de Franse president Mitterrand zich op TV nog
opwond over de „onaanvaardbare" vertragingen van
Britse zijde, erkenden de ministers van buitenlandse za
ken van de EG dat Maastricht door interne perikelen in
Londen en Kopenhagen nog geruime tijd op zich zal la
ten wachten.
halle Een dag na de grote demonstratie tegen
vreemdelingenhaat, hebben gisteren ruim 100.000
Duitsers de Kristallnacht de anti-joodse progrom
van de nazi's op 9 november 1938 herdacht
Nooit eerder hadden in Duitsland zoveel mensen
hieraan meegedaan. In tal van steden werden de
monstraties gehouden, niet alleen ter herdenking
van de Kristallnacht maar ook uit protest tegen her
nieuwd geweld van extreem-rechts. De betogingen
verliepen rustig. Alleen in het voormalige Oostduit-
se Rostock kwam het tot een treffen tussen rechtse
extremisten en betogers. De voorzitter van de Cen
trale Joodse Raad, Ignaz Bubis, zei dat de overheid
harder moet optreden tegen het extremistische ge
weld. In Amsterdam werden ter herdenking van de
Kristallnacht kransen en bloemen gelegd op de
plaats waar vroeger het joods weeshuis stond. Zo'n
tweehonderd mensen woonden de herdenking bij.
De Duitse president Von Weiszacker, die zondag
tijdens de demonstratie tegen vreemdelingenhaat
met eieren en stenen werd bekogeld, is vastbeslo
ten weer de straat op te gaan om tegen vreemdelin
genhaat te demonstreren. „En als er dan een ei op
mijn jas valt zal ik hem uittrekken en verder gaan."
Op de foto steken leden van de joodse gemeen
schap in Halle kaarsen aan. foto cpa
tegucigalpa ips
Een nieuwe bananensoort, die
resistent is tegen een aantal
ziekten, heeft de smaak van
een appel. Dit is het nevenef
fect van een succesvolle poging
in Honduras om een banaan te
ontwikkelen die niet vatbaar is
voor de bananenziekten siga-
toka, Panama-ziekte en nema
todes.
Voor de bestrijding van deze
ziekten waren enorme hoe
veelheden bestrijdingsmidde
len nodig. Volgens de Ameri
kaanse agronoom Phil Rowe
betekent de ontdekking een re
volutie voor de bananenteelt in
de wereld. De ontdekking is
gedaan op grond van geneti
sche experimenten.
De ontdekking zal enorme
besparingen mogelijk maken
omdat de kosten voor bestrij
dingsmiddelen enorm zullen
teruglopen, aldus Rowe. Het
Middenamerikaanse Hondur
as, dat aan de Atlantische kust
uitgestrekte bananenplantages
heeft, geeft jaarlijks 600.000
dollar uit aan deze middelen.
Row verwacht dat consu
menten bereid zijn om een ho
gere prijs voor deze bananen
te betalen, omdat hij milieu
vriendelijk is geteelt. Boven
dien heeft de nieuwe banaan
een dikkere schil waardoor hij
minder kwetsbaar is tijdens
het vervoer. Dat de banaan
naar appel smaakt, nemen de
onderzoekers voor lief.
brussel peter de vries
correspondent
„We hebben ons er node bij
neergelegd dat Maastricht niet
op 1 januari 1993 in werking
treedt", zei minister Van den
Broek gisteren na afloop van
een ontmoeting met zijn colle
ga-ministers van buitenlandse
zaken in Brussel. De bijeen
komst stond in het teken van de
Deense eis dat Kopenhagen niet
mee hoeft te doen aan alle on
derdelen uit het Verdrag, en de
recente Britse aankondiging dat
Demonstraties
Italië tegen
anti-semitisme
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
In 31 Italiaanse steden is giste
ren massaal gedemonstreerd te
gen racisme en anti-semitisme.
Duizenden Italiaanse scholieren
droegen de gele Davidsster uit
solidariteit met de joodse ge
meenschap, die de afgelopen
weken is geteisterd door neo-
nazistische groeperingen.
In Rome hielden tienduizen
den gisteravond een fakkelop
tocht. De stoet leidde onder an
dere door het oude getto van de
stad, waar vorige week op tal
van winkelruiten de Davidster
was gekalkt met de tekst 'zionis
ten het land uit'.
het Lagerhuis het verdrag pas
goedkeurt als het Deense pro
bleem is opgelost.
Volgens Van den Broek is er
ondanks alle tegenslag nog
steeds „een redelijk uitzicht" op
ratificatie van het verdrag.
„Maastricht bestaat nog. Ik heb
het verdrag voor mezelf nog
niet dood verklaard." Binnen de
EG maakt men zich echter wel
grote zorgen dat door het uitstel
ook andere belangrijke zaken,
zoals de interne financiering en
de uitbreiding met nieuwe Tan
den, vertraging oplopen.
PARUS gpd-ap
De Franse president Francois
Mitterrand heeft gisteren aan
gedrongen op berechting van
drie voormalige ministers we
gens hun rol in het zogenaamde
bloedbankschandaal. De voor
malige socialistische premier
Laurent Fabius, ex-minister Ge-
orgina Dufoix (sociale zaken) en
ex-minister Edmond Herve (ge
zondheid) dragen politieke ver
antwoordelijkheid voor de nala
tigheid van de nationale bloed
bank bij het controleren van do-
norbloed op besmetting met
het AIDS-virus. In 1985 zijn
daardoor honderden hemofilie-
patiënten met het virus besmet
geraakt.
Alleen medewerkers van de
bloedbank zijn veroordeeld
De Franse president Mitter
rand liet zich gisteravond tij
dens een TV-interview opmer
kelijk hard uit over de manoeu
vres van de Britse premier Ma
jor, die hij opriep „zich aan zijn
woord te houden". Een vertra
ging van enkele weken kan nog
net door de beugel, maar de EG
kan niet maanden op de Britten
gaan wachten, aldus Mitter
rand. Maar de ministers van
buitenlandse zaken erkenden in
Brussel dat dat nu precies is wat
er gaat gebeuren.
Denemarken wil vaart zetten
achter de toetredingsonderhan
delingen met kandidaat-EG-
landen, zoals Zweden en Fin
land, ongeacht of alle lidstaten
'Maastricht' hebben goedge
keurd. Dat heeft minister Elle-
man-Jensen (buitenlandse za
ken) gisteren in Brussel voorge
steld. De koppeling tussen die
onderhandelingen en 'Maas
tricht' was echter eind juni afge
sproken door de twaalf lidsta
voor hun aandeel in het schan
daal. Mitterrand riep gisteren
op tot een grondwetswijziging,
die het mogelijk moet maken de
ex-ministers te berechten. Hij
wil het groeiende geloof onder
de bevolking wegnemen dat het
Franse rechtssysteem dubbele
maatstaven kent waar het poli
tici betreft.
De grondwetswijziging voor
ziet in het veranderen of af
schaffen van de zogenaamde
Haute Cour, een speciale vorm
van rechtspraak voor politici die
tijdens hun bewind ernstig over
de schreef zijn gegaan. De Hau
te Cour heeft sinds 1958, toen
de huidige Franse grondwet van
kracht werd, nooit gefunctio
neerd. Omdat politici slechts
door dat speciale orgaan in
staat van beschuldiging kunnen
worden gesteld, staan ze in feite
vrijwel boven de wet.
Mitterand wil de grondwet
daarnaast nog op enkeïe andere
punten wijzigen. De wijzigingen
beogen onde^ andere een ver
groting van de rol van het parle
ment, betere garanties voor de
onafhankelijkheid van de rech
terlijke macht en een beperking
van de duur van de presidentië
le ambtstermijn.
De Franse president wil de
grondwetswijzigingen uiterlijk
30 november voorleggen aan
een nog in het leven te roepen
commissie van specialisten
waarin alle politieke stromingen
zijn vertegenwoordigd. De her
vormingen moeten uiteindelijk
in een referendum, of met een
tweederde meerderheid in het
parlement worden geratificeerd.
Jeltsin en Major
ondertekenen
serie verdragen
LONDEN »Rtr
De Russische president leltsin
en de Britse premier Major heb
ben gisteren in Londen een
Brits-Russisch vriendschapsver
drag getekend. Het verdrag, het
eerste sinds 1766, is geënt op
westerse politieke en economi
sche waarden en bevat ver
plichtingen tot samenwerking.
Naast dit verdrag onderteken
den Russische en Britse minis
ters een reeks andere akkoor
den, onder meer over economi
sche zaken, militaire samen
werking. bestrijding luchtpirate-
rij en kernwapentransport.
SARAJEVO AFP-Rtr-DPA
Het Bosnische Rode Kruis be
gint vandaag een grootscheepse
evacuatié van burgers uit Sara
jevo. In drie dagen tijd moeten
6.000 mensen uit de stad wor
den geëvacueerd. Het wordt de
grootste operatie in zijn soort
sinds het begin van de belege
ring van de Bosnische hoofd
stad in april.
De eerste bussen vertrekken
vandaag in konvooi naar Split
en naar Belgrado, aldus Pava
Barisic, coördinator van het Ro
de Kruis in Sarajevo. Morgen
vertrekt een speciaal konvooi
van moeders en kinderen naar
Tsjecho-Slowakije. Van dit kon
vooi zal ook een bus met ernstig
zieke kinderen deel uitmaken.
Het Rode Kruis probeerde vo
rige week ook het vertrek te or
ganiseren van duizenden men
sen die de stad willen verlaten
voordat de winter invalt. De
Bosnische regering stak daar
een stokje voor omdat onder de
geëvacueerden zich ook man
nen tussen de 18 en 60 jaar be
vonden. Zij zijn nodig voor de
verdediging van de stad.
De Europese Gemeenschap
gaat in samenwerking met de
VS en Canada 5.000 tot 6.000
Bosnische ex-gevangenen op
nemen. Dat is gisteren bekend
gemaakt na afloop van de bij-
NEW DELHI TIM MCGIRK
THE INDEPENDENT
Meer dan 5.000 Indiërs kwamen
afgelopen weekeinde in New
Delhi bijeen om te zien hoe een
oorlogsheld die yogi was gewor
den, tevoorschijn zou komen
uit een zwembad waar hij vijf
dagen lang onder water, dus
zonder adem te halen, met tou
wen aan de bodem vastge
snoerd had gezeten. Onder de
toeschouwers bevond zich
Sanal Edamaruku, leider van de
Vereniging van Indiase Rationa
listen, een genootschap van
sceptici dat al veel yogi's en fa
kirs heeft ontmaskerd als be
driegers.
Precies om 13.00 uur zou het
grote zeil dat het zwembad be
dekte, worden opgetild. Dan
SOU duldeUk WORM of de yogi,
genaamd Pilot Babba een
voormalige luchtmachtcom
mandant. de vijf dagen onder
water had overleefd.
Het zeil dat het zwembad be
dekte. raakte het water niet en
er was genoeg ruimte om te
ademen. Bovendien waren een
aantal verdachte buizen zicht
baar. Idamaruku fluisterde me
toe: „Het zwembad is al die tijd
vast leeg geweest. Pilot Babba
heeft waarschijnlijk gewoon op
de bodem tijdschriften liggen
lezen en geslapen. Alle yogi's
die ik tot nog toe heb onder
zocht, waren óf bedriegers óf
zwaar gestoord."
Het grote moment breekt
aan. Het zeil wordt losgemaakt
en weggetrokken. Fotografen,
gelovige aanhangers en hysteri-
eenkomst van de EG-ministers
van buitenlandse zaken in Brus
sel.
Canada heeft al aangekon
digd 1.000 Bosniërs op te ne
men. Minister Van den Broek
heeft laten weten dat 200 Bos
niërs in Nederland welkom zijn.
Servische en Kroatische mili
ties zijn in de Zuidbosnische re
gio Hercegovina in hevige ge
vechten verwikkeld. Daarbij zijn
enkele honderden slachtoffers
gevallen. De Serviërs zeggen bij
de gevechten vijftien man te
hebben verloren. Volgens hen
ligt het dodental aan Kroatische
zijde ..beduidend hoger". De
Servische eenheden verklaarden
voorts al hun stellingen te heb
ben behouden.
De Bosnische radio maakte
daarentegen melding van suc
cessen voor de Kroatische en
moslim-eenheden die geza
menlijk tegen de Serviërs ten
strijde trekken. Deze zouden
ten oosten van Mostar zo veel
succes boeken dat onder de
Servische bevolking in het ge
bied paniek is uitgebroken.
Het noorden van Bosnië is
eveneens het toneel van ge
vechten. Gecombineerde
Kroatische en moslim-strijd
groepen voerden opnieuw aan
vallen uit op de Servische corri
dor. die loopt van de Servische
gebieden in Kroatië tot Servië.
sche vrouwen rennen naar de
rand van het zwembad. Pilot
"Babba drijft in het w.iin. dap
met zijn gezicht naar beneden.
„Is hij dood?" vraagt iedereen
zich af. Maar dan draait de yogi
zich plotseling als een logge
walrus om en stijgt er een tri
omfantelijk gejuich op uit de
menigte. De yogi wordt MM dl
kant getrokken. Hij trekt droge
kleren aan en met een verba
zend veerkrachtige tred voor ie
mand die vijf dagen onder wa
ter in de lotus houding heeft ge
zeten. rent hij een trap op naar
een met slingers versierd altaar.
Zijn huid is nauwelijks gerim
peld.
Alle ogen zijn op de yogi ge
vestigd. Edamaruku maakt hier
van gebruik om een aantal
tuinslangen in het zwembad
aan een nader onderzoek te on
derwerpen. Plotseling wordt hij
ontdekt. De rationalisten zijn
bepaald niet populair onder de
aanhangers van Pilot Babba.
aangezien ze bij de pla.its«-li|kr
politie om ziin arrestatie heb
ben gevraaga wegens bedrog.
Edamaruku, die niet door de in
OranfeflSBl geklede volgelingen
van Pilot Babba in elkaar wil
«raden geslagen, maakt zich uit
de voeten.
later heeft Edamaruku Pilot
Babba openlijk uitgedaagd om
dezelfde stunt in een glazen
NpMriuni bI'rh.il. II BOOM i
dereen hem kan zien. „Als hij
dti doet, /.ii ft mi|n raoni
sc'huldigingen aanbieden en
zijn volgeling worden", aldus de
rationalist.
vertaling margriet hesunga
EG wil namen bedrijven openbaar maken
De Europese Gemeenschap wil bedrij
ven die zich schuldig maken aan de ille
gale export van giftig afval naar de Der
de Wereld publiekelijk aan de schand
paal nagelen. Openbaarheid wordt
daarmee het nieuwste wapen van de EG
in de strijd tegen dergelijke praktijken.
De Europese Commissaris voor
milieu, Karei van Miert, maakte gisteren
bekend dat de namen van bedrijven die
zijn betrokken bij illegale gifexport door
de EG zullen worden gepubliceerd. Het
initiatief voor deze-campagne volgt op
de ontdekking dat bedrijven inmiddels
allerlei nieuwe trucs hebben ontdekt om
de bestaande nationale en Europese
milieu-wetgeving te ontduiken.
De EG en de 69 landen van de organi
satie van de Afrikaanse, Caribische lan
den en het Stille Zuidzeegebied (ACP)
hebben in 1989 een verdrag onderte
kend dat voorziet in een verbod op gif
export. Europese bedrijven mogen geen
giftig afval dumpen in'de ACP-landen.
Ook voor recycling mag het afval niet
naar enig ACP-land worden verscheept.
De overeenkomst volgde op het uit
lekken van een aantal gifschandalen
eind jaren tachtig. In de Europese pers
verschenen verhalen over de export
naar Afrika van giftig afval dat schadelijk
was voor de gezondheid en het milieu.
Zowel particuliere bedrijven als regerin
gen verdienden aan de export.
De Europese Commissie is onlangs
wederom illegale exportpraktijken door
Earticuliere bedrijven op het spoor ge-
omen. Een van deze bedrijven is Na
tion Wide Consult Ltd., gevestigd in de
Nigeriaanse stad Lagos. Het bedrijf
heeft een aantal Europese bedrijven
aangeschreven waarin het zijn diensten
op het gebied van afvalverwerking aan
biedt.
In een brief aan mogelijke toekomsti
ge klanten schrijft Nation Wide Consult
dat het afval omschreven zou kunnen
worden als 'spijsolie'. Op die manier
zouden de strenge regels die de EG han
teert, kunnen worden omzeild.
David Akinyemi, directeur bij Nation
Wide Consult, schrijft dat het afval zou
kunnen worden ingevoerd met kleine
schepen die tussen de 250 en 500 ton
afval kunnen vervoeren.
Van Miert heeft de brief onder de
aandacht van de pers gebracht. De
milieucommissaris heeft regeringen en
bedrijven opgeroepen om dergelijke po
gingen tot illegale praktijken direct te
melden en openbaar te maken.
push kar» Een lid van de Indiase Rajasthanl-nomadenstam rust uit naast zijn kameel. Hij heeft zojuist op de jaarlijkse veemarkt van Pushkar al zijn
andere kamelen verkocht. Meer dan honderdduizend mensen kwamen dit jaar om kamelen te kopen en verkopen en om de volle maan te vieren.
foto reuter kamal klshore
