Molukse kerk 'door Gods
leiding' in Nederland
Kerk Samenleving
'Kerk weet dat huwelijk kan stranden'
Stormkans neemt toe
DINSDAG 10 NOVEMBER 1992
KORTWEG
Opbrengst bazaar
De bazaar van de Hervormde
Kerk in Warmond heeft een be
drag van 10.150 gulden opge
bracht. Met het geld wordt vi-
deo-apparatuur aangeschaft
voor het gebruik bij de cateche
se. Wat er overblijft wordt ver
deeld tussen de diakonie en de
kerkvoogdij. Met de opbrengst
van de Bazaar die werd ge
houden op 6 en 7 november
is het bedrag overtroffen van
1986, toen voor de laatste keer
de tien mille werd gepasseerd.
Gospelconcert
Het gospelkoor Discipel geeft
op 14 en 15 november concer
ten in Lisse. Het eerste optreden
wordt gegeven in de Pauluskerk
aan de Huishoornlaan 31. Het
begint om 20.00 uur en de toe
gang is gratis. Discipel werkt de
dag daarop mee aan een jeugd
dienst in de Grote Kerk aan de
Heereweg 250. De voorganger
in deze dienst is de plaatselijke
predikant J. Verdijk. Discipel is
één van de toonaangevende
gospelkoren van Nederland.
Leger des Heiis
Omgaan met de ellende in de
wereld. Dat is het thema van de
dienst van het Leger des Heils
die op zondag 15 november
wordt gehouden in het gebouw
aan de Zonneweg 3 in Alpen
aan den Rijn, De dienst is voor
iedereen toegankelijk en begint
om 10.00 uur. Voor de kinderen
is er een nevendienst.
Meditatie
Dominee G. Ch. Duinker geeft
op donderdag 19 november een
lezing over meditatie in gebouw
'Onderweg' aan de Lijsterlaan 1
in Alphen aan den Rijn. Cen
traal daarin staan vragen als
'Wat is meditatie', 'Hoe doe je
het' en 'Kan het een functie
hebben voor onze spiritualiteit'.
Duinker leidt meditatiegroepen
in onder andere Rotterdam,
Schiedam en Brielle. De toe-
gangprijs voor de lezing be
draagt 4,50 gulden. De bijeen
komst wordt georganiseerd
door het Vrijzinning Platform.
Gespreksgroep Joden
Bij het Joods Maatschappelijk
Werk in Den Haag begint half
februari een gespreksgroep voor
de joodse naoorlogse generatie.
Deelname is mogelijk voor
mannen en vrouwen uit de re
gio Rotterdam/Den Haag, die
na 1945 zijn geboren. Hr wordt
onder meer gesproken over het
joods-zijn, de betekenis van de
oorlog, de problemen en de
problematiek van Israël en de
ouder-kind relaties en joodse
opvoeding. Belangstellenden
kunnen contact opnemen met
Marianne Fuchs (020-6730629,
toestel 25).
Oriëntatiedag Vronesteyn
Jongeren die geïnteresseerd zijn
in het priesterschap kunnen op
zaterdag 21 november terecht
op een oricntatiedag van het in
stituut Vronesteyn. In deze
woon- en leefgemeenschap be
reiden zich zo'n dertig studen
ten voor op het priesterschap in
het Bisdom Rotterdam. Jongens
vanaf 17 jaar zijn tijdens de ori-
ontatiedag welkom van 11.00
lot 16.00 uur. Aanmeldingen via
John van der Laer (student van
het centrum), telefoonnummer
070-3876633.
Kerkgenootschap viert 40-jarig jubileum op grootse wijze
De Molukse Evangelische Kerk (GIM) in Nederland viert
aan het eind van deze maand haar veertigjarig bestaan
op grootse wijze. Hoewel de Molukkers sinds 1951 in bal
lingschap verkeren, overheerst bij de kerk vreugde en
dankbaarheid, aldus synodevoorzitter ds. J. Rutumalessy.
'Dialoog tussen
katholieken
en lutheranen
niet gefrustreerd'
EISENACH aC-EPD
UTRECHT ANP
De grootste Molukse kerk heeft
het idee 'door Gods leiding in
Nederland terecht gekomen te
zijn', legt hij uit. „Wij worden
als volk onderweg door God ge
leid. Daarom gaan we ervan uit
dat Hij ons ook weer hier van
daan zal leiden. Dat klinkt mis
schien irreëel, maar in de kerk is
niets onmogelijk", zegt de pre
dikant.
Het 50-jarig bestaan van de
kerk wordt misschien niet eens
meer gevierd, zegt Rutumalessy
hoopvol. Als de eigen Molukse
staat (RMS) er komt en ook
de kerk gelooft daar nog steeds
vurig in kan de GIM opgaan
in kerken op de Molukken.
„Molukkers houden van dro
men", aldus de dominee.
Het 40-jarig jubileum wordt
echter nog in ballingschap ge
vierd, op zaterdag 28 november
in de Pandahallen in Nieuw-
Loosdrecht. Na een kerkdienst
treden koren en Molukse pop
groepen op, worden er een ten
nis- en badmintontoernooi en
een zangconcours gehouden en
presenteren zich vele Molukse
organisaties. Er worden enkele
duizenden mensen verwacht.
Ook vertegenwoordigers van
de vele andere Molukse kerken
in Nederland zijn uitgenodigd.
De kerkelijke verdeeldheid on
der de 50.000 Molukkers is
groot. Naast de GIM (60 ge
meenten met 13.000 leden) zijn
er op landelijk niveau nog twee
kleinere protestantse kerken en
tevens zo'n twaalf onafhankelij
ke plaatselijke kerken. Daar
naast zijn er vele katholieke en
islamitische Molukkers in Ne
derland.
Samenleving
De GIM werd in 1952 opgericht
na een breuk met de kerk in het
moederland. De moederkerk
riep de gelovigen in Nederland
op de republiek Indonesië te er
kennen. De GIM verklaarde zich
echter solidair met het Zuidmo-
lukse volk en met het 'recht
vaardig' streven naar een eigen
republiek. Kort daarop splitsten
zich twee groepen van de nieu
we kerk af.
In 1990 is een nieuwe poging
gedaan de breuken van toen te
lijmen, maar de verhoudingen
blijven moeizaam, verzucht
Rutumalessy. Toch wil zijn kerk
juist in dit jubileumjaar meer
naar buiten treden. Zo wordt
ook voor het eerst contact ge
zocht met de Indonesische
Raad van Kerken en denkt de
kerk meer dan voorheen na
over haar taken in de samenle
ving.
„We kunnen niet alleen be
zorgd blijven over ons eigen
volk, onze eigen cultuur, identi
teit en belangen", aldus Rutu
malessy. „We moeten dit jubile
um aangrijpen om buiten onze
eigen grenzen te treden. Dat is
een grote uitdaging."
f|pr
De oecumene kent volgens kar
dinaal Cassidy de laatste tijd
enige frustraties. De dialoog
tussen lutheranen en rooms-ka-
tholieken heeft hier echter niet
onder te lijden. Het is onjuist te
zeggen dat deze dialoog zich op
een dood punt bevindt. Dat zei
de president van de pauselijke
raad voor de eenheid gisteren te
Eisenach tijdens de viering van
het 25-jarig bestaan van de lu-
thers-katholieke dialoog.
Cassidy sprak tegen dat het
jongste document van de con
gregatie voor de geloofsleer 'een
stap terug tot de tijd voor het
Tweede Vaticaans Concilie' zou
zijn. In de brief aan de Ameri
kaanse bisschoppen over het
begrip 'communio' (gemeen
schap) had kardinaal Ratzinger
de niet-katholieke kerken met
het woord 'verminkt' aange
duid. De brief wekte de indruk
dat terugkeer naar Rome de
enige weg naar de kerkelijke
eenheid zou zijn.
Deze brief betekent een te
rugval in de dialoog, zo ver
klaarde de Lutherse Wereldfe
deratie in september tijdens
haar vergadering in Madras.
Daarin is niets terug te vinden
van 25 jaar oecumenische dia
loog. De brief van Ratzinger
ademt een andere geest dan die
welke in vele gesprekken tussen
lutheranen en rooms-katholie-
ken heeft geheerst.
De benoeming van de eerste
vrouwelijke bisschop in de Lu
therse Kerk leidt tot ernstige
problemen in de luthers-katho-
lieke dialoog. De wijding van
Maria Jepsen in Hamburg werpt
nieuwe belemmeringen op, zo
reageerde het Vaticaan in sep
tember op de gebeurtenissen in
Hamburg.
Met het oog op deze proble
men stelde dr. Gunnar Staalsett,
secretaris-generaal van de LWF,
gisteren voor de dialoog niet tot
theologische vraagstukken te
beperken, maar ook ethische en
sociale vragen aan de orde te
stellen.
Professor J. Ambaum: Je bereikt niets als er een ideaal wordt gesteld dat onhaalbaar is." fotc
Prof. Ambaum leidt academisch instituut voor huwelijk en gezin
KERKRADE ANP
De Rooms-Katholieke Kerk
weet dat een huwelijk kan
stranden, zegt prof. dr. J.H.T-
h.G. Ambaum, president van
het Internationaal academisch
instituut voor studies over hu
welijk en gezin MEDO in Kerk-
rade. „Je bereikt niets als er een
ideaal wordt gesteld dat onhaal
baar is."
Volgens de Rooms-Katholieke
Kerk is het huwelijk onontbind
baar. Desondanks strandt één
op de drie huwelijken van
rooms-katholieken. „Dan kun je
zeggen: 'je hebt niet aan de
norm voldaan; dus je bent afge
schreven' of je kunt je neerleg
gen bij de trieste werkelijkheid.
Maar beide oplossingen deugen
niet", vindt Ambaum.
Ambaums woorden klinken
gematigder dan die van bis
schop Gijsen van Roermond,
groot-kanselier van het insti
tuut. Bij de opening van het in
stituut zei mgr. Gijsen dat ME
DO de mensen geen gemakke
lijke oplossingen voor hun pro
blemen zal bieden. Het instituut
zal, zo zei de bisschop van
Roermond, de praktische con
sequenties van de leer van de
RK Kerk tonen, ook al staan de
ze vaak haaks op de gangbare
meningen over huwelijk en ge-
Aan het MEDO-instituut
wordt een interdisciplinaire
theologische studie met specia
lisatie in de theologie van hu
welijk en gezin aangeboden.
Daarnaast is er een geheel nieu
we studierichting: wetenschap
pen van huwelijk en gezin, een
volledige universitaire studie.
Het MEDO-instituut leidt ge
kwalificeerde medewerkers op
voor het gezinspastoraat. „De
kerk heeft behoefte aan goed
geschoolde mensen die geen
brokken maken," zegt Am
baum. Voor afgestudeerden aan
het MEDO-instituut zou er ver
der werk kunnen zijn bij advies
bureaus voor huwelijk en gezin,
hulporganisaties zoals de VBOK
(Vereniging ter bescherming
van het ongeboren kind), in de
journalistiek, de politiek of de
wetenschap.
Het huidige academische jaar
is het MEDO met 30 studenten
begonnen, van wie zes voor de
theologische opleiding. De stu
denten zijn afkomstig uit Roe
menië, Hongarije, Tsjechoslo-
wakije, Oostenrijk, Polen, Duits
land, Frankrijk, een Aziatisch
land (waar christenen worden
vervolgd) en Nederland.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Rijswijk (N-B): D. van Duy-
venbode, kandidaat te Katwijk aan Zee,
te Sleen: A. Jonkman te Alphen aan den
Rijn.
Toegelaten tot de evangeliebediening en
beroepbaar: P. J. van der Gaag, Mariën-
daal 919, 6715 CP Ede, tel. 08380-
31470; mevr. U.C. Spelt, Hoofdstraat
18, 7213 CV Gorssel, tel. 05759-
2967-, P. A. Verbaan, 't Goylaan 111-1,
3525 AG Utrecht.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Almelo (part-time): drs. J.
Bos, kandidaat te Almelo-, te Hardega-
rijp: H. Procee te De Glind.
Aangenomen: naar Maasland: S.Tj. van
der Hauw te Zwijndrecht; naar Uithoorn:
ds. P. H. Overholzer, wonende te Vis
hoek (Zuid-Afrika).
Beroepbaarstelling: drs. J. Bos, Ampsen
28, 7608 MN Almelo; mevr. A. H. Tan-
mnga, le Jacopvan Kampenstraat 10-1,
1072 BE Amsterdam, tel. 020-
6751319.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Garrelsweer i.c.m. Ten
Post: R. M. Meijer, kandidaat te Kam
pen; te Wetsinge-Sauwerd en te Sneek-
Koudum: T. Schutte, kandidaat te Kam-
Aangenomen: naar Ede, J. Wesseling te
De Lier i.c.m. Maassluis, die bedankte
voor Ommen, voor Siegerswoude-Frie-
schepalen en voor Zwijndrecht-Groote
Lindt.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Katwijk aan Zee: D. Riet
dijk te Moerkapelle.
COLOFON
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ
Leidsch en Alphens Dagblad, uitgaven
van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIE: J. de Vries,
G.P.Arnold (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor,
Henk van der Post (adj).
telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN
Wilhelminalaan 18, 2505 EC
.Alphen a/d Rijn,
••Lisse, 02521-13634.
POSTADRESSEN
Postbus 54.2300 AB Leiden,
Postbus 83,2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-143480
Leiden fam. berichten 071-161385.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
Telefoon 071-161400.
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur:
(Sleuteltjes): Telefoon 071-143545.
Tei.071-161400
bi| vooruitbetaling (mcl. BTW)
per kwartaal 80.10
per kwartaal (post)113.85
periaar 310.85
per maand 27,80
(Automatische incasso)
KLACHTENB
ma t/m/vrij: 18.00-19.30 uur,
zat: 10.00-12.00 uur
071-161400/161499
KABELKRANT:
Redactie 023-150147
Advertenties 071 -161367/161363
AGENDA
DINSDAG 10 NOVEMBER
Leiden
Lezing over het onderwerp 'Pesten' in
het Golden Tulip Hotel aan de Schip-
holweg, org. Ned. Ver. voor Pleegge
zinnen, aanvang 19.30 uur.
Lezing 'Reïncarnatie: feit of fictie?'
door het Theosofisch Genootschap.
Pieterskerk, aanvang 19.30 uur.
WOENSDAG 11 NOVEMBER
Politiek forum bij de St. Leidse Vrou
wenraad, onderwerp 'De vrouw als
consument in het Europa van 1992',
't Pand, Caeciliastraat 18, aanvang
9.30 uur.
Opening nieuwe seizoen Carnavals
ver. De Hutspotten, uitdelen van
hutspot bij het beeld van Cornelis
Joppensz, Lammenschansplein, aan
vang 23.11 uur.
Noordwijkerhout
Opening van het nieuwe Karnavals-
seizoen met div. optredens, De
Schelft, aanvang 20.00 uur.
DONDERDAG 12 NOVEMBER
Leiden
Dia-lezing over geschiedenis Peru,
Tuya, Kaasmarktschool, aanvang
20.00 uur.
Voorlichtingsavond over bestrijding
van lawaai, org. Ned. Ver. voor
Slechthorenden, Zuiderkwartier, An-
jelierstraat 1. aanvang 20.00 uur.
Voorlichtingsbijeenkomst over de
mentie, gebouw Stichting Kruiswerk,
Burggravenlaan 250, van 20.00 uur
tot 22.00 uur.
Noordwijk
Opening van de tentoonstelling van
de Ver. van Vogelvrienden 'Vogellust',
't Koerhuis, D. Noteboomstraat, aan
vang 20.00 uur.
Lezing 'Vrouwen in Europa' door mw v
Embden, org. Ned. Chr. Vrouwen
bond, Buurthuis, Hoofdstraat, aan
vang 20.00 uur.
ZATERDAG 14 NOVEMBER
Leiden
Sint Nicolaaswandeltochtover 5.10,
15 of 20 km, org. Wandelsportver.
14.30 u
Rommelmarkt in de Pieterskerk, v
10.00. tot 17.00 uur.
HET WEER
ROB GROENLAND
We zijn weer in het seizoen beland
waarin zich stormen kunnen ont
wikkelen. Deze najaars- en winter
stormen kun je globaal in twee ty
pen onderverdelen. Het eerste type
bestaat uit een zeer diep Atlanti
sche depressie die vooral boven
Schotland geregeld een zware
storm veroorzaakt en over IJsland
soms een echte orkaan. Als het
stormveld boven de Noordzee aan
komt dan is deze vaak over zijn
hoogtepunt heen.
Het tweede type zijn kleine storin
gen op het polaire front die vaak
boven de Atlantische Oceaan wor
den geboren en dan door de straal
stroom naar West-Europa worden
gestuurd. Vaak is het zo dat derge
lijke systemen ter hoogte van de
Britse Eilanden flink gaan uitdie
pen en hun maximum aan activiteit
boven de Noordzee halen.
Deze tweede klasse van stormen
vormen voor Nederland altijd de
grootste bedreiging. Vrijwel alle
zware stormen boven Nederland in
het verleden zijn voortgekomen uit
dit type. Als we de actuele toe
stand bekijken dan lijkt het er sterk
op dat zich een stormveld van het
tweede type gaat ontwikkelen.
Vanaf vandaag staat er een krachti
ge straalstroom op een hoogte van
7 tot 8 kilometer van Newfound
land vrijwel rechtstreeks naar Ne
derland. Deze straalstroom is opge
bouwd door het steeds groter wor
dende temperatuurverschil tussen
pool en evenaar.
De Engelse weerdienst geeft in
dergelijke perioden accurate infor
matie aan het publiek, zo ook gis
teravond waarin de kijker de weer
kaart voor aanstaande woensdag
1300 kreeg voorgeschoteld met
uitleg.
Terwijl wij vandaag in een stevige
westelijke stroming met buien en
opklaringen vertoeven, dient de
boosdoener zich de komende
avond aan ten zuidwesten van Ier
land. Verwacht wordt een koers
recht over Engeland. Het Engelse
weercentrum heeft berekend dat
de kern met een luchtdruk van 980
mb morgenochtend om 6 uur de
Noordzee moet bereiken.
Boven onze kust wakkert in de na
nacht en morgenochtend vroeg de
wind al aan tot een kracht van 7 tot
8 bft met een reële kans op het
doorgroeien naar stormkracht ge
durende een aantal uren. Voor ac
tuele informatie verwijs ik de lezer
morgenochtend naar de radio en/of
televisie.
Behalve veel wind valt er vooral in
de ochtend regen. In de middag
passeert het koufront en komen we
daarna in een onstuimige lucht
soort met buien en opklaringen te
recht. Ook op donderdag een guur
weertype met buien en nog steeds
veel wind.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Zuid-Noorwegen en Zuid-
Zweden:
Ten zuiden van beide
hoofdsteden half tot zwaar
bewolkt en vooral op van
daag perioden met regen.
Maxima tussen 4 en 7 gra
den.
Denemarken:
Half tot zwaar bewolkt en
enkele buien. Morgen la
ter op de dag regen
Britse Eilanden:
Half tot zwaar bewolkt
enkele buien. Morgen
het zuiden en midden veel
bewolking en veel regen.
Langs de zuidkust morgen
mogelijk storm. Maxima
Vandaag af en toe zon
een enkele bui. Morgen re
gen en veel wind. Langs de kust moge
lijk storm. Maxima ca. 11 graden.
Duitsland:
Vandaag van west naar oost regen ge
volgd door enkele opklaringen. Morgen
van het westen uit opnieuw regen en in
het noorden veel wind. Maxima van 7
graden bij Berlijn tot 12 in het zuidwes-
Madeira:
Perioden met zon, ook wolkenvelden en
droog. Maxima circa 22 graden.
Canarische Eilanden:
Vooral veel zon aan de zuidstranden met
maxima van ca. 24 graden.
Marokkaanse westkust:
Perioden met zon, ook enkele wolken
velden en droog. Maxima tussen 20 en
23 graden.
Tunesische kust:
Zonnige perioden, maar ook kans op een
bui. Maxima ca. 24 graden.
Frankrijk:
Vandaag regen gevolgd door enkele op
klaringen. Morgen van het westen uit
opnieuw regen en in het noorden veel
wind. Langs de Kanaalkust mogelijk
storm. Maxima van 11 graden in het
i 19
Corsica en Sardinië:
Af en toe zon en kans op een bui. Maxi
ma ca. 20 graden.
Spanje:
In het noorden wolkenvelden en langs
de noordkust mogelijk wat regen. Maxi
ma 16 tot 20 graden. Langs de Costa's
en ten zuiden van Madrid perioden met
zon en maxima tussen 20 en 24 graden.
Portugal:
Perioden met zon, maar in het noorden
ook wolkenvelden. Maxima van 17 gra
den bij Porto tot 22 in de Algarve.
Zwitserland en Oostenrijk:
In het algemeen veel bewolking en nu
en dan regen. Vandaag langs de zuidzij
de van de Alpen en in Oostenrijk nog
droog met wat zon. Maxima in de dalen
7 tot 13 graden. Sneeuwgrens oplopend
tot circa 2000 meter.
Hongarije:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
droog. Maxima ca. 7 graden.
Tsjechoslowakije en Polen:
Half tot zwaar bewolkt en vooral in de
nacht van vandaag op morgen regen.
Maxima van 4 graden in het noordoos
ten van Polen tot ca. 9 in Tsjechoslówa-
KalfS:
Vandaag af en toe zon en overdag op de
meeste plaatsen droog. Morgen half tot
zwaar bewolkt en enkele buien, mogelijk
met onweer. Maxima van 12 graden in
de Povlakte, iets onder de 20 in het
midden en zuiden en tot 23 op Sicilië.
Griekenland en de Turkse west- en zuid
kust:
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1
Zon- en maanstanden
Zon op 7.53 zon onder 16.53
Maan op 17.18 maan onder09.14
Waterstanden IJmuiden
Hoogwater 3.51 en 16.08
Laag water 12.04
Rotterdam hallbew. zw6
Budapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Warschau half be
Griekenland een toenemen-
Maxima van 14 graden ir
het noordoosten van Griekenland tot ca
19 graden op de eilanden in de
Egeische Zee en langs de Turkse west
en zuidkust.
Casablanca halt bew.
Johannesburg nietontv.
Los Angeles zwaar bew.
BOLLEBOOM
BOES
II W i DUS STORT UW P&UTEf! 2ICH
BLKB CAG VJBSR ENTHOUSIAST EN
l'TV CtWERAAOeiBAAR OP HET ONT- J
j
